TK: Zakaz amortyzacji nabytych w darowiźnie środków trwałych - niezgodny z Konstytucją

Brak możliwości odliczenia odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie w darowiźnie zwolnionej z podatku, jest niezgodny z Konstytucją - orzekł w czwartek Trybunał Konstytucyjny (sygn. P 11/24). Chodzi o środki trwałe i wartości niematerialne, których amortyzację rozpoczęto i nie zakończono przed 1 stycznia 2018 r.

Trybunał rozstrzygnął o niezgodności z Konstytucją przepisów, które wyłączyły amortyzację środka trwałego otrzymanego w darowiźnie z możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodów od 2018 r. 

-Arbitralne przerwanie procesu amortyzacji nie jest dopuszczalne z punktu widzenie konstytucyjnej zasady ochrony interesów w toku - uzasadniał TK.

Jak podkreślał sędzia TK Rafał Wojciechowski, ustawodawca wskazał minimalne okresy dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Są one różne, w zależności od amortyzowanego składnika majątku, jednak co do zasady przekraczają one rok. W określonych przypadkach okres ten wynosi nawet 10 lat.

- Z wyinterpretowanej z art. 2 Konstytucji zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa wynika zakaz zastawiania przez prawodawcę pułapek na obywateli, formułowania obietnic bez pokrycia albo też nagłego wycofywania się przez państwo ze złożonych obietnic lub ustalonych reguł. Z zasady tej wyprowadzono zasadę ochrony interesów w toku, którymi są przedsięwzięcia gospodarcze i finansowe, rozpoczęte na gruncie obowiązujących wcześniej przepisów, lecz nie zakończonych, gdy owe przepisy uległy zmianie. Sytuacja prawna podmiotów, których dotyczą nowe regulacje, powinna być poddana przepisom przejściowym, umożliwiającym im dokończenie przedsięwzięć podjętych na gruncie wcześniejszej regulacji – uzasadniał sędzia Wojciechowski.

Pytanie prawne dotyczące art. 23 ust. 1 pkt 45a lit a) ustawy o PIT w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o PIT, CIT i ryczałcie skierował do Trybunału WSA w Poznaniu. Sąd zapytał, czy przepis ten, w zakresie w jakim nie pozwala na uznanie za koszt uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie w drodze darowizny, zwolnionej od podatku od spadków i darowizn, których amortyzację rozpoczęto i nie zakończono przed 1 stycznia 2018 r. jest niezgodny z zasadą ochrony interesów w toku, wynikającą z art. 2 Konstytucji RP.

Czytaj również: Frankowiczom grozi wysoki podatek za zwrócone odsetki

Czytaj w LEX: Glumińska-Pawlic Jadwiga, Obidowski Jacek, O potrzebie respektowania norm konstytucyjnych w przypadku braku przepisów intertemporalnych w ustawach podatkowych >

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.