Marek A. (dane zmienione) był doradcą podatkowym i został wyznaczony tymczasowym pełnomocnikiem szczególnym w postępowaniu podatkowym prowadzonym wobec spółki. Naczelnik urzędu skarbowego przyznał mu z tego tytułu wynagrodzenie. W wydanym postanowieniu zaznaczono, że wysokość wynagrodzenia została miarkowana przy uwzględnieniu ilości, rodzaju i charakteru czynności procesowych wykonanych w związku z pełnioną funkcją. Marek A. nie zgodził się z obniżeniem świadczenia, więc wniósł zażalenie.

 

Organy znalazły podstawę do obniżenia wynagrodzenia

Dyrektor izby administracji skarbowej stwierdził, że wysokość wynagrodzenia tymczasowego pełnomocnika szczególnego jest kształtowana nie tylko przez przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez doradcę podatkowego ustanowionego z urzędu (dalej jako: rozporządzenie), ale także z uwzględnieniem przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie zaś z art. 250 par. 2 p.p.s.a. w uzasadnionych przypadkach sąd może obniżyć wynagrodzenie wyznaczonemu pełnomocnikowi. Tym samym organ uznał, że w drodze analogii naczelnik urzędu skarbowego był uprawniony do miarkowania wysokości wynagrodzenia. Nie zakończyło to sporu, ponieważ Marek A. wniósł skargę.

Zobacz również: Zawód doradcy podatkowego to ciągłe wyzwanie

Rozporządzenie nie daje podstawy do miarkowania 

Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który wskazał, że organ ustala wynagrodzenie tymczasowego pełnomocnika szczególnego, będącego jednocześnie doradcą podatkowym, według zasad ustanowionych w rozporządzeniu. Z treści par. 4 rozporządzenia jednoznacznie wynika, że nie przewiduje on możliwości obniżenia wynagrodzenia. Natomiast okoliczności, takie jak nakład pracy, charakter sprawy i wkład w przyczynienie się do wyjaśnienia sprawy i rozstrzygnięcia są brane pod uwagę tylko do ustalenia wynagrodzenia przewyższającego kwoty wynagrodzenia określone w rozporządzeniu. Sąd uznał więc, że w tym stanie rzeczy, przepisy nie przewidują możliwości miarkowania, obniżania wynagrodzenia tymczasowego pełnomocnika szczególnego.

 

Ustawodawca odsyła tylko do rozporządzenia

WSA podkreślił, że w myśl art. 138n par. 3 ustawy Ordynacja podatkowa, do ustalenia wynagrodzenia oraz kosztów doradcy podatkowego, wyznaczonego tymczasowym pełnomocnikiem szczególnym, stosuje się odpowiednio przepisy o kosztach pomocy prawnej udzielonej przez doradcę podatkowego z urzędu, wydane na podstawie art. 41b ust. 2 ustawy o doradztwie podatkowym. Na podstawie wskazanego przepisu wydano rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez doradcę podatkowego ustanowionego z urzędu. Sąd podkreślił, że ustawodawca wyraźnie i jednoznacznie odsyła tylko i wyłącznie do przepisów rozporządzenia, a nie do wszystkich przepisów regulujących ustalanie wynagrodzenia pełnomocników.

 

Brak możliwości zastosowania przepisów z p.p.s.a.

W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, organ wskazał na możliwość zastosowania w drodze analogii art. 250 par. 2 p.p.s.a., który daje sądowi podstawę do obniżenia wynagrodzenia wyznaczonemu pełnomocnikowi. WSA uznał jednak, że brak jest regulacji ustawowej, która dopuszczałaby możliwość odpowiedniego stosowania przepisów innych niż te, które zostały wydane na podstawie art. 41b ust. 2 ustawy o doradztwie podatkowym. Oznacza to, że art. 250 par. 2 p.p.s.a. nie może stanowić podstawy prawnej dla miarkowania wynagrodzenia tymczasowego pełnomocnika szczególnego. Sąd podkreślił, że umiejscowienie tego przepisu oraz brak odesłania do niego w treści art. 138n par. 3 ustawy Ordynacja podatkowa uzasadnia pogląd, że uprawnienie do obniżenia wynagrodzenia zostało przyznane tylko sądom. Mając powyższe na uwadze, WSA uchylił zaskarżone i poprzedzające je postanowienie.

Wyrok WSA w Gliwicach z 25 czerwca 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 1717/23, nieprawomocny