- Przyszłość jest w naszych rękach. Pokażmy, że nie tylko jesteśmy otwarci na nowe technologie, ale że to my jesteśmy liderami zmian. Cyfrowy księgowy to nie tylko osoba, która szuka rozwiązań technologicznych, które ułatwiają jej pracę, to również osoba, która znajdując to rozwiązanie przyczynia się do unowocześnienia wizerunku księgowych – podkreślił dr hab. Stanisław Hońko, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce otwierając konferencję „Cyfrowy księgowy – najważniejsze zmiany i wyzwania”. Podkreślił, że przyszłość zaczyna się dziś, a im szybciej księgowi staną się liderami tej zmiany tym rzadziej będą słyszeć niedorzeczne prognozy, że za 5, 10 czy 15 lat wyeliminuje ich AI.
- W raporcie Światowego Forum Ekonomicznego z 2023 r. stwierdzono, że w ciągu najbliższych kilku lat technologia, w tym sztuczna inteligencja, spowoduje spadek zatrudnienia w administracji, wśród kasjerów, bileterów, urzędników pocztowych i techników rachunkowości. Wyraźnie wskazano, że chodzi o osoby, których kompetencje kończą się na wprowadzaniu danych do systemu. W tym samym raporcie napisano, że odporne na wyparcie przez sztuczną inteligencję będą zawody, które wymagają takich umiejętności jak: profesjonalny osąd, kreatywność i inteligencja emocjonalna – zauważa dr hab. Stanisław Hońko.
Dodaje, że najbardziej pożądane kompetencje w ciągu nadchodzących 5 lat to analityczne myślenie, kreatywność, znajomość BigData, zwinność, elastyczność, zdolność uczenia się itp. Księgowi te kompetencje już mają, więc będą krok przed innymi.
Cyfrowa transformacja z perspektywy światowej
O cyfrowej transformacji z perspektywy światowej mówiła Asmaa Resmouki, prezes IFAC.
- Jest to temat, który został szczegółowo omówiony w najnowszym opracowaniu Rady Międzynarodowych Standardów Etycznych dla księgowych – wskazała Asmaa Resmouki. Przedstawiła ona kilka kluczowych wniosków z tego opracowania.
- Sztuczna inteligencja już teraz ma zastosowanie w pracy zawodowych księgowych. Przykładowo, oprogramowanie AI może oferować zaawansowane modele predykcyjne dotyczące sfery finansów, takie jak prognozowanie sprzedaży, co z kolei umożliwia podejmowanie lepszych decyzji strategicznych. Zawodowi księgowi pracujący z danymi klientów mogą używać AI do szybszego wykrywania pominiętych wymogów dotyczących ujawniania informacji oraz identyfikowania niezgodności – podkreśliła prezes IFAC. Wskazała na fakt, że jest wiele przykładów zastosowania AI i niewątpliwie sztuczna inteligencja jest przydatna w pracy każdego zawodowego księgowego.
- Musimy również wziąć pod uwagę potencjalne pułapki etyczne. Jednym z głównych wyzwań jest stronniczość. W idealnym świecie moglibyśmy tworzyć systemy AI działające w sposób obiektywny i neutralny, które nie dziedziczą wad tworzących je ludzi. Jednak w rzeczywistości niemal nieuchronnie przekazujemy stronniczość systemom AI, nawet wtedy, kiedy staramy się, tego uniknąć. Dlatego niezwykle ważne jest, aby zawodowi księgowi zdawali sobie sprawę z zakresu wpływu stronniczości na wyniki pracy systemów AI, z których korzystają – podsumowała Asmaa Resmouki.
Zmiany w ustawie o rachunkowości
Kierunki zmian w ustawie o rachunkowości przedstawiła Agnieszka Stachniak, zastępca dyrektora Departamentu Efektywności Wydatków Publicznych i Rachunkowości w Ministerstwie Finansów.
- Niedawno obchodziliśmy jubileusz 30 lat ustawy o rachunkowości. W tym czasie było 9 tekstów jednolitych i ponad 80 aktów zmieniających – podkreśliła Agnieszka Stachniak. Dodała, że wiele zmian wynikało z konieczności dostosowania do przepisów unijnych. Była też strategia krajowa, żeby zmniejszyć obciążenia administracyjne i z tej strategii też wynikały zmiany ustawy, zwłaszcza dotyczące jednostek mikro czy małych. Trzecia grupa zmian to były te związane z kwestiami technologicznymi. Do ustawy wprowadzane były też zmiany dotyczące sprawozdawczości.
-Obecnie przedmiotem prac sejmowych jest ustawa zmieniająca, która wprowadza sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju, która zastąpi tzw. raportowanie niefinansowe. Wszelkie sprawozdania muszą już być w formie elektronicznej. Forma raportowania jest określona na poziomie unijnym – podkreśliła Agnieszka Stachniak. Poinformowała, że trwają prace dotyczące europejskiego jednolitego punktu dostępu, gdzie te wszystkie sprawozdania docelowo mają się znaleźć dla przedsiębiorstw z Unii Europejskiej.
- Zauważyliśmy potrzebę kompleksowego przeglądu ustawy o rachunkowości i zainicjowaliśmy projekt, który nazwaliśmy modernizacja ustawy o rachunkowości. Na realizację tego projektu otrzymaliśmy finansowanie z Unii. Komisja Europejska wskazała wykonawcę tego projektu, którym była firma PWC. Pracowaliśmy 2 lata. Dokonaliśmy inwentaryzacji problemów, które interesariusze widzą – podkreśliła Agnieszka Stachniak.
Poinformowała ona, że PWC sformułowała swoje rekomendacje co do zmian w ustawie o rachunkowości. Stwierdziła, że nie wszystkie dokumenty dotyczące projektu są dostępne. Pojawić się one mają do końca roku na stronie internetowej MF. Podkreśliła, że plany są takie, żeby poziom szczegółowości w ustawie był mniejszy niż obecnie. Szczegóły mają pojawić się w Krajowych Standardach Rachunkowości. Ale te obecne standardy KRS nie byłyby w takiej formie w jakiej są obecnie przeniesione do rozporządzenia.
- W tym systemie prawnym miałyby się także znaleźć regulacje dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych. W ustawie o rachunkowości znalazłyby się podstawowe zagadnienia dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych, natomiast w akcie niższego rzędu znajdowałyby się bardziej szczegółowe wytyczne – podkreśliła Agnieszka Stachniak. Dodała, że obecnie ustawa nie przystaje do rozwiązań technologicznych.
Dr hab. Grażyna Gos, prof. PBŚ podkreśliła, że księgowi mają coraz więcej obowiązków, coraz więcej dokumentów do przeczytania i coraz więcej raportów do wygenerowania.
Księgowi nie boją się cyfryzacji i nowych technologii
Z kuluarowych rozmów z księgowymi wynika, że są oni przygotowani na zmiany i odważnie idą z duchem czasu.
- Nie obawiam się sztucznej inteligencji, ponieważ pozwala ona zwiększyć wydajność biura i szybszą obsługę klienta. Jesteśmy przygotowani oraz przeszkoleni do obsługi KSeF jako biuro. Korzystamy już z tego systemu. Zmiany technologiczne są bardzo dobre i potrzebne – podkreśla Ewa Majkowska, właścicielka Biura Rachunkowego Prestige w Lubawie.
Ekspertka dodaje, że jedyne czego się obawia to zmiany przepisów dotyczących podatków.
- Często nowe podstawy prawne odwołują się do martwych artykułów prawnych a okres na wprowadzenie zmian wynikających z nowych przepisów jest zbyt krótki – stwierdza Ewa Majkowska.
W wydarzeniu udział wzięli wybitni eksperci z branży, w tym przedstawiciele ministerstw, środowiska naukowego, a także praktycy rachunkowości, dyrektorzy finansowi oraz dostawcy rozwiązań informatycznych dla księgowych. Patronatów honorowych udzieliły trzy ministerstwa: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Cyfryzacji i Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Portal prawo.pl, Przegląd Podatkowy i WoltersKluwer zostali partnerami medialnymi konferencji.
Trwa drugi dzień konferencji.
Czytaj również: Cyfryzacja i prawo międzynarodowe kluczowe dla zmian w podatkach
