PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 43 ust. 2 i art. 175,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 2 ,
a także mając na uwadze, co następuje:(1) Od dnia 24 lutego 2022 r. na podmioty w sektorze rybołówstwa i akwakultury w Unii ma wpływ prowadzona przez Rosję wojna napastnicza przeciwko Ukrainie. Zakłócenia przepływów handlowych towarów z Rosji i Ukrainy, które mają istotne znaczenie dla sektora rybołówstwa i akwakultury, spowodowały gwałtowne przyspieszenie wzrostu cen kluczowych czynników produkcji, takich jak energia i surowce. Poważny wpływ na wymianę handlową między Ukrainą a Unią ma również kwestia niedostępności transportu, ponieważ w wyniku rosyjskich ataków ukraińskie porty lotnicze zostały wyłączone z użytku, a wszystkie operacje żeglugi handlowej w portach ukraińskich zostały zawieszone. Obecny kryzys prawdopodobnie będzie miał poważne konsekwencje dla dostaw zbóż, olejów roślinnych i ryb białych z Rosji i Ukrainy do Unii, prowadząc do niedoboru kluczowych surowców i znacznego wzrostu cen paszy dla ryb. Część floty Unii zaprzestała działalności połowowej ze względu na brak możliwości zrównoważenia zwiększonych kosztów nakładów, takich jak gwałtownie rosnące ceny energii, i zmniejszenie rentowności rybołówstwa. Łączny wpływ niedoborów surowców i wzrostu kosztów odczuwany jest również w sektorach produkcji i przetwórstwa żywności pochodzenia morskiego. W związku z tym występują poważne zakłócenia rynku spowodowane znacznym wzrostem kosztów, a także zakłócenia w handlu, wymagające podjęcia skutecznych i efektywnych działań.
(2) W związku z tym należy umożliwić wsparcie z Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 508/2014 3 na potrzeby środków szczególnych mających na celu ograniczenie wpływu zakłóceń rynku spowodowanych prowadzoną przez Rosję wojną napastniczą przeciwko Ukrainie na łańcuch dostaw produktów rybołówstwa i akwakultury. Środki te powinny obejmować rekompensatę finansową dla uznanych organizacji producentów i zrzeszeń organizacji producentów, które składują produkty rybołówstwa lub akwakultury zgodnie z art. 30 i 31 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1379/2013 4 , oraz rekompensatę finansową dla podmiotów w sektorze rybołówstwa i akwakultury, w tym przetwórstwa, za ich utracone dochody i za dodatkowe koszty poniesione przez nie w związku z zakłóceniami rynku spowodowanymi prowadzoną przez Rosję wojną napastniczą przeciwko Ukrainie i jej wpływem na łańcuch dostaw produktów rybołówstwa i akwakultury. Wydatki na działania wspierane w ramach tych środków powinny być kwalifikowalne od dnia 24 lutego 2022 r., tj. od dnia rozpoczęcia prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie.
(3) Należy także umożliwić wsparcie z EFMR na rzecz rekompensaty finansowej za tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej w przypadku, gdy prowadzona przez Rosję wojna napastnicza przeciwko Ukrainie zagraża bezpieczeństwu działalności połowowej lub gdy skutki tej wojny napastniczej utrudniają uzyskanie rentowności operacji połowowych. Takie tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej powinno kwalifikować się od dnia 24 lutego 2022 r.
(4) Należy umożliwić wsparcie na potrzeby obu tych środków, przy czym maksymalny poziom współfinansowania powinien wynosić 75 % kwalifikowalnych wydatków publicznych.
(5) Biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia elastyczności w realokacji zasobów finansowych, należy umożliwić realokację stałych kwot ustalonych w odniesieniu do środków kontroli i egzekwowania oraz środków związanych z gromadzeniem danych na potrzeby środków mających na celu złagodzenie skutków prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie dla działalności połowowej oraz ograniczenie wpływu zakłóceń rynku spowodowanych tą wojną napastniczą na łańcuch dostaw produktów rybołówstwa i akwakultury. Z tego samego powodu oraz bez uszczerbku dla istniejących pułapów finansowych i ograniczeń czasowych dotyczących pozostałych przypadków tymczasowego zaprzestania działalności połowowej zapewnienie wsparcia w związku z tymczasowym zaprzestaniem działalności połowowej spowodowanym prowadzoną przez Rosję wojną napastniczą przeciwko Ukrainie nie powinno podlegać pułapom finansowym lub ograniczeniom czasowym. Nadal powinien mieć zastosowanie obowiązek odliczania wsparcia przyznanego w związku z tymczasowym zaprzestaniem działalności połowowej od wsparcia przyznanego na trwałe zaprzestanie działalności połowowej tego samego statku. W celu zachowania jasności prawa w związku z wprowadzeniem tego nowego przypadku tymczasowego zaprzestania działalności połowowej, konieczne jest odesłanie do okresu kwalifikowalności określonego w art. 65 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 5 .
(6) Biorąc pod uwagę pilną potrzebę zapewnienia niezbędnego wsparcia, należy rozszerzyć zakres uproszczonej procedury zmiany programów operacyjnych państw członkowskich, tak aby obejmowała ona zmiany dotyczące środków szczególnych mających na celu złagodzenie skutków prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie dla działalności połowowej oraz ograniczenie wpływu zakłóceń rynku spowodowanych tą wojną napastniczą na łańcuch dostaw produktów rybołówstwa i akwakultury. Procedura uproszczona powinna obejmować wszystkie zmiany niezbędne do pełnego wprowadzenia w życie przedmiotowych środków, w tym ich wprowadzenie, realokację zasobów finansowych przeznaczonych na inne środki oraz opis metod obliczania wsparcia.
(7) W związku z pilnym charakterem niezbędnego wsparcia niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Zważywszy na nieoczekiwany charakter prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i jej poważny wpływ na działalność połowową oraz na przedmiotowe sektory gospodarki i łańcuchy dostaw, przepisy dotyczące kwalifikowalności kosztów powinny mieć zastosowanie z mocą wsteczną od dnia 24 lutego 2022 r.
(8) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ograniczenie wpływu prowadzonej przez Rosję wojny napastniczej przeciwko Ukrainie na sektor rybołówstwa i akwakultury, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki proponowanych działań możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(9) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) nr 508/2014,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: