a także mając na uwadze, co następuje:(1) Informacje dotyczące statystyki płatności i systemów płatności gromadzone zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 2533/98 są niezbędne do identyfikacji i monitorowania zmian na rynkach płatniczych w państwach członkowskich. Europejski Bank Centralny (EBC) gromadzi dane w zakresie krajowej i porównawczej statystyki płatności w celu wypełniania swojego zadania polegającego na wspieraniu sprawnego funkcjonowania systemów płatności w Unii i przyczyniania się w ten sposób do należytego prowadzenia polityk związanych z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi i stabilnością systemu finansowego.
(2) Z uwagi na fakt, że płatności są dokonywane za pomocą instrumentów płatniczych i przetwarzane przez systemy płatności, gromadzenie informacji statystycznych na temat instrumentów płatniczych jest niezbędne do zapewnienia sprawnego funkcjonowania systemów, przez które są one przetwarzane. Ponadto, ponieważ standardy w odniesieniu do instrumentów płatniczych są określane przez schematy płatnicze, gromadzenie informacji statystycznych dotyczących obsługi schematów płatniczych jest konieczne na potrzeby przyczyniania się do sprawnego funkcjonowania tych systemów płatności. W tych celach EBC wymaga przekazywania informacji statystycznych z częstotliwością roczną oraz półroczną. Częstotliwość sprawozdawczości powinna być zatem zwiększona.
(3) Ze względu na wzajemne powiązania między instrumentami płatniczymi a systemami płatności prawidłowe funkcjonowanie systemów płatności zależy od zaufania opinii publicznej do instrumentów płatniczych. Straty finansowe spowodowane nadużyciami podważają zaufanie opinii publicznej do instrumentów płatniczych, w związku z czym istotne jest przyjęcie środków zapewniających bezpieczeństwo instrumentów płatniczych, a także ich użytkowników i systemów płatności, za pomocą których płatności są przetwarzane. W celu zapewnienia bezpieczeństwa, ochrony i efektywności instrumentów finansowych oraz ich sprawnego funkcjonowania zachodzi zatem istotna potrzeba monitorowania poziomu nadużyć finansowych oraz sposobów dopuszczania się takich nadużyć.
(4) Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 2 państwa członkowskie mają obowiązek zapewnienia, aby dostawcy usług płatniczych co najmniej raz w roku przekazywali swoim właściwym organom krajowym dane statystyczne dotyczące nadużyć związanych z różnymi sposobami płatności. Szczegółowe informacje statystyczne, a także dane zagregowane, które właściwe organy mają obowiązek przekazywać EUNB i EBC, przedstawiono w wytycznych EUNB w sprawie wymogów zgłaszania nadużyć finansowych 3 . Ponieważ wytyczne EUNB koncentrują się na przekazywaniu danych, które są istotne głównie do celów nadzorczych, konieczne jest zapewnienie, aby informacje statystyczne dostępne dla EBC umożliwiały mu skuteczne wykonywanie zadań nadzorczych, na przykład poprzez dokładne monitorowanie tendencji w zakresie nowych usług płatniczych, kształtowanie polityki na szybko zmieniających się rynkach płatności detalicznych oraz ocenę stopnia bezpieczeństwa i efektywności instrumentów płatniczych w celu ograniczenia konkretnych ryzyk (np. ryzyka finansowego i operacyjnego) związanych z indywidualnymi schematami płatności. W związku z tym powinno się wymagać przekazywania bardziej szczegółowych informacji na temat nadużyć finansowych. Podmioty sprawozdające powinny zatem przekazywać informacje statystyczne dotyczące nadużyć finansowych nie tylko w podziale na poszczególne instrumenty płatnicze (np. instrumenty płatnicze oparte na karcie, polecenia przelewu, polecenia zapłaty), zgodnie z wytycznymi EUNB, ale powinny również przekazywać bardziej szczegółowe dane dotyczące kanałów płatności, schematów płatności, transgranicznych transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę i podziałów ze względu na kraj. W celu uproszczenia wymogów sprawozdawczych dla podmiotów sprawozdających częstotliwość sprawozdawczości powinna odpowiadać częstotliwości przekazywania danych na podstawie wytycznych EUNB.
(5) Z tych samych powodów oraz w celu zapewnienia spójności w zakresie sprawozdawczości definicje oraz metodologia zawarte w rozporządzeniu Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1409/2013 (EBC/2013/43) 4 należy dostosować do definicji i metodologii zawartych w dyrektywie (UE) 2015/2336 w zakresie, w jakim ma to zastosowanie dla celów związanych z zadaniami ESBC.
(6) W bardziej ogólnym ujęciu metodologia, zgodnie z którą zbierane są informacje statystyczne dotyczące płatności i systemów płatności, powinna uwzględniać zmiany przepisów dotyczących płatności w Unii. Każda reforma regulacji dotyczących płatności w Unii powinna być zatem uwzględniana przy ustalaniu metodologii gromadzenia informacji statystycznych dotyczących takich płatności. W celu zapewnienia kompletności informacji w dziedzinie statystyki płatności i systemów płatności powinno się zatem uwzględnić przepisy dyrektywy (UE) 2015/2366 dotyczące dodatkowych usług płatniczych, usług inicjowania płatności, usług dostępu do informacji o rachunku, a także udzielania licencji dostawcom usług płatniczych nowego rodzaju - dostawcom świadczącym usługę inicjowania płatności i dostawcom świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku - oraz nadzoru nad nimi. Konieczne jest zatem gromadzenie informacji na temat działalności tych nowych dostawców usług płatniczych, a w szczególności na temat świadczonych przez nich usług, aby zrozumieć rolę, jaką pełnią oni w gospodarce. W celu umożliwienia Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych wypełniania jego niezależnych zadań w zakresie nadzoru aktualne wymogi w zakresie sprawozdawczości powinny zatem zostać rozszerzone o informacje dotyczące działalności tych nowych dostawców usług płatniczych, a także informacje dotyczące silnego uwierzytelniania klienta i wszelkich wyjątków od jego stosowania.
(7) W celu monitorowania handlu transgranicznego oraz poprawy ogólnej jakości informacji dotyczących bilansu płatniczego, w szczególności w odniesieniu do podróży, transportu oraz handlu online towarami i usługami (handlu elektronicznego), konieczny jest wyższy stopień szczegółowości gromadzonych informacji na temat transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę. Zbieranie informacji statystycznych na temat sektora działalności punktu usługowo-handlowego za pomocą kodu kategorii punktu usługowo-handlowego (merchant category code - MCC) oraz gromadzenie informacji o transakcjach płatniczych realizowanych w oparciu o kartę na całym świecie umożliwia dogłębną analizę międzynarodowych transakcji płatniczych i dokładny podział płatności ze względu na różne kategorie towarów i usług. Z tego samego powodu podmioty sprawozdające powinny być zobowiązane do przedstawiania tych danych statystycznych z częstotliwością kwartalną i w krótszych terminach w celu zwiększenia ich przydatności i użyteczności oraz w celu ich uwzględnienia przy sporządzaniu kwartalnego bilansu płatniczego.
(8) Gromadzenie najbardziej istotnych informacji przy użyciu skutecznych metod pozwala na sporządzanie dokładnych danych statystycznych. W związku z tym, w celu lepszej oceny krótkookresowych zmian aktywności gospodarczej, w tym kwartalnych zmian w zakresie wydatków konsumpcyjnych, które stanowią centralny element prognozowania PKB, w odniesieniu do statystyki płatności konieczne jest przekazywanie danych z większą częstotliwością oraz ich bardziej szczegółowy podział ze względu na strukturę geograficzną.
(9) W świetle zasady proporcjonalności krajowe banki centralne (KBC) powinny mieć możliwość udzielania na określonych warunkach wyłączeń podmiotom sprawozdającym w odniesieniu do wymogów sprawozdawczości statystycznej określonych w niniejszym rozporządzeniu, w przypadku gdy takie wyłączenie nie utrudnia ESBC skutecznego wypełniania jego zadań. Ponadto KBC powinny mieć prawo zbierania niezbędnych informacji statystycznych na temat płatności poprzez odpowiedni właściwy organ krajowy zbierający już dane od podmiotów sprawozdających, zgodnie z miejscowymi porozumieniami o współpracy. Powinna także istnieć możliwość przekazywania poufnych informacji statystycznych dotyczących nadużyć finansowych zebranych na podstawie niniejszego rozporządzenia właściwemu organowi krajowemu w celu ułatwienia zbierania danych na podstawie dyrektywy (UE) 2015/2366, pod warunkiem przestrzegania zasad dotyczących ochrony i wykorzystania poufnych informacji statystycznych zawartych w rozporządzeniu (WE) nr 2533/98.
(10) Zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 2533/98 zmiany wymogów statystycznych określonych w rozporządzeniu (UE) nr 1409/2013 (EBC/2013/43) skonsultowano z Komisją Europejską.
(11) Aby zapewnić podmiotom sprawozdającym wystarczająco dużo czasu na przygotowanie, pierwsze przekazanie danych nie powinno być wymagane przed upływem przynajmniej 12 miesięcy od daty przyjęcia niniejszego rozporządzenia.
(12) Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (EU) nr 1409/2013 (EBC/2013/43) powinno zatem zostać odpowiednio zmienione,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
1 Dz.U. L 318 z 27.11.1998, s. 8.
2 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35).
3 Wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w sprawie wymogów zgłaszania nadużyć finansowych na podstawie art. 96 ust. 6 drugiej dyrektywy w sprawie usług płatniczych (PSD2), EBA/GL/2018/05.
4 Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1409/2013 z dnia 28 listopada 2013 r. w sprawie statystyki płatności (EBC/ 2013/43) (Dz.U. L 352 z 24.12.2013, s. 18).
* Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35).
5 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35).
* W przypadku transgranicznych transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę rezydencja kontrahenta oraz lokalizacja punktu sprzedaży wykazywane są łącznie. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę inicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę nieinicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny terminal. Otrzymane transakcje płatnicze inicjowanych zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. Otrzymane transakcje płatnicze nieinicjowane zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny punkt sprzedaży.
* W przypadku transgranicznych transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę rezydencja kontrahenta oraz lokalizacja punktu sprzedaży wykazywane są łącznie. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę inicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę nieinicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny terminal. Otrzymane transakcje płatnicze inicjowanych zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. Otrzymane transakcje płatnicze nieinicjowane zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny punkt sprzedaży.
* W przypadku transgranicznych transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę rezydencja kontrahenta oraz lokalizacja punktu sprzedaży wykazywane są łącznie. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę inicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę nieinicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny terminal. Otrzymane transakcje płatnicze inicjowanych zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. Otrzymane transakcje płatnicze nieinicjowane zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny punkt sprzedaży.
* W przypadku transgranicznych transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę rezydencja kontrahenta oraz lokalizacja punktu sprzedaży wykazywane są łącznie. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę inicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę nieinicjowanych zdalnie wysłane transakcje płatnicze wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju odbierającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny terminal. Otrzymane transakcje płatnicze inicjowanych zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży. Otrzymane transakcje płatnicze nieinicjowane zdalnie wykazuje się w celu zidentyfikowania kraju wysyłającego dostawcy usług płatniczych oraz kraju, w którym znajduje się fizyczny punkt sprzedaży.
** Transgraniczne transakcje płatnicze realizowane w oparciu o kartę inicjowane zdalnie wykazuje się w celu identyfikacji kraju, w którym znajduje się punkt sprzedaży, natomiast transgraniczne transakcje płatnicze realizowane w oparciu o kartę nie inicjowane zdalnie wykazuje się w celu identyfikacji kraju, w którym znajduje się fizyczny terminal.