a także mając na uwadze, co następuje:(1) Swobodny przepływ pracowników jest jednym z podstawowych praw przysługujących obywatelom Unii oraz jednym z filarów rynku wewnętrznego, zapisanym w art. 45 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Jego wdrażanie jest doprecyzowane w prawie Unii mającym na celu zagwarantowanie pełnego korzystania z praw przyznanych obywatelom Unii i członkom ich rodzin.
(2) Swobodny przepływ pracowników jest jednym z kluczowych elementów rozwoju bardziej zintegrowanego unijnego rynku pracy, w tym w regionach transgranicznych, który umożliwia większą mobilność pracowników, a tym samym zwiększa różnorodność oraz przyczynia się do włączenia społecznego oraz integracji osób wyłączonych z rynku pracy w całej Unii. Przyczynia się on również do znalezienia osób o odpowiednich umiejętnościach na wolne miejsca pracy oraz do przezwyciężania niedoborów na rynku pracy.
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 4 ustanawia mechanizmy kojarzenia ofert zatrudnienia i wniosków o zatrudnienie oraz ich równoważenia, a także wymiany informacji, a decyzja wykonawcza Komisji 2012/733/UE 5 ustanawia przepisy dotyczące funkcjonowania europejskiej sieci służb zatrudnienia (zwanej dalej "siecią EURES") zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem. Potrzebny jest przegląd tych ram regulacyjnych, aby możliwe było odzwierciedlenie w nich nowych wzorców mobilności, rozszerzonych wymogów mobilności na sprawiedliwych zasadach, zmian w technologii wymiany danych dotyczących ofert zatrudnienia, korzystania przez pracowników i pracodawców z różnorodnych kanałów rekrutacji oraz rosnącej roli, jaką w świadczeniu usług rekrutacyjnych odgrywają pośrednicy na rynku pracy inni niż publiczne służby zatrudnienia.
(4) Aby pomóc pracownikom, którzy korzystają z prawa do pracy w innym państwie członkowskim, w skutecznym egzekwowaniu tego prawa, wsparcie przewidziane w niniejszym rozporządzeniu jest dostępne dla wszystkich obywateli Unii, którzy zgodnie z art. 45 TFUE mają prawo do podjęcia działalności jako pracownik, oraz dla członków ich rodzin. Państwa członkowskie powinny zapewnić taki sam dostęp każdemu obywatelowi państwa trzeciego, któremu, zgodnie z prawem unijnym lub krajowym, przysługuje w tej dziedzinie traktowanie na równi z ich własnymi obywatelami. Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla zasad dotyczących dostępu obywateli państw trzecich do krajowych rynków pracy, które to zasady zawarte są w odpowiednich przepisach prawa unijnego i krajowego.
(5) Rosnąca współzależność między rynkami pracy wymaga ściślejszej współpracy służb zatrudnienia, w tym w regionach transgranicznych, aby możliwe było zapewnienie swobody przepływu wszystkim pracownikom poprzez dobrowolną mobilność pracowników wewnątrz Unii na sprawiedliwych zasadach oraz zgodnie z prawem Unii oraz prawem i praktykami krajowymi, zgodnie z art. 46 lit. a) TFUE. Należy zatem ustanowić ramy współpracy między Komisją a państwami członkowskimi w zakresie mobilności pracowników wewnątrz Unii. W ramach tych należy zestawić oferty zatrudnienia z całej Unii i możliwość składania wniosków w odpowiedzi na te oferty zatrudnienia, określić warunki świadczenia powiązanych usług wsparcia dla pracowników i pracodawców oraz ustanowić wspólne podejście do wymiany informacji niezbędnych do ułatwienia takiej współpracy.
(6) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwany dalej "Trybunałem Sprawiedliwości") uznał, że pojęciu "pracownik" występującemu w art. 45 TFUE należy nadać znaczenie unijne i że należy zdefiniować je według obiektywnych kryteriów, które charakteryzują stosunek pracy na podstawie praw i obowiązków danych osób. Aby być uważanym za pracownika, dana osoba musi wykonywać czynności rzeczywiste i efektywne, z wyłączeniem czynności wykonywanych na tak niewielką skalę, że można je jedynie uznać za marginalne i pomocnicze. Uznano, że najważniejszą cechą charakterystyczną stosunku pracy jest okoliczność, że dana osoba wykonuje przez pewien okres na rzecz innej osoby i pod jej kierownictwem świadczenia, za które w zamian otrzymuje wynagrodzenie 6 . Uznano, że pojęcie "pracownika" obejmuje w pewnych okolicznościach osoby uczestniczące w przygotowaniu zawodowym 7 lub odbywające staż 8 .
(7) Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie orzekał, że swobodny przepływ pracowników stanowi jeden z fundamentów Unii i w związku z tym przepisy ustanawiające tę swobodę muszą być interpretowane szeroko 9 . Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że swoboda przepływu pracowników przewidziana w art. 45 TFUE, wiąże się także z pewnymi prawami obywateli państw członkowskich, którzy przemieszczają się wewnątrz Unii w celu poszukiwania pracy 10 . Do celów niniejszego rozporządzenia pojęcie "pracownika" powinno zatem być rozumiane jako obejmujące osoby poszukujące pracy, niezależnie od tego, czy pozostają w danej chwili w stosunku pracy.
(8) Aby ułatwić mobilność pracowników wewnątrz Unii, Rada Europejska w Pakcie na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia wezwała do zbadania możliwości objęcia siecią EURES przygotowania zawodowego i staży. Przygotowanie zawodowe i staże powinny być objęte zakresem niniejszego rozporządzenia pod warunkiem, że wyłonieni kandydaci są w stosunku pracy. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyłączenia niektórych kategorii przygotowania zawodowego i staży z mechanizmu kojarzenia ofert zatrudnienia i wniosków o zatrudnienie oraz ich równoważenia, aby zapewnić spójność i funkcjonowanie swoich systemów edukacji oraz uwzględnić potrzebę projektowania swoich środków aktywnej polityki rynku pracy na podstawie potrzeb pracowników, do których skierowane są te środki. Należy wziąć pod uwagę zalecenie Rady z dnia 10 marca 2014 r. w sprawie ram jakości staży 11 , aby poprawić jakość staży - w szczególności w odniesieniu do treści dydaktycznych i treści szkoleniowych oraz warunków pracy - w celu ułatwienia przechodzenia z etapu edukacji, bezrobocia lub bierności zawodowej do pracy. Zgodnie z tym zaleceniem prawa stażystów oraz warunki ich pracy wynikające z mających zastosowanie przepisów unijnych i krajowych powinny być przestrzegane.
(9) Informacje na temat ofert przygotowania zawodowego i staży przewidziane w niniejszym rozporządzeniu mogą być uzupełniane poprzez internetowe narzędzia i usługi opracowane przez Komisję lub inne podmioty, umożliwiając w ten sposób pracodawcom bezpośrednie informowanie pracowników o możliwościach w zakresie przygotowania zawodowego i staży w całej Unii.
(10) Od chwili jej uruchomienia w 1994 r. EURES jest siecią współpracy pomiędzy Komisją a publicznymi służbami zatrudnienia, mającą na celu dostarczanie informacji, świadczenie doradztwa oraz usług w zakresie rekrutacji lub uzyskiwania zatrudnienia na rzecz pracowników i pracodawców, a także każdego obywatela Unii, który chce skorzystać z prawa swobodnego przepływu pracowników, poprzez sieć doradców EURES lub narzędzia internetowe dostępne na Europejskim Portalu Mobilności Zawodowej (zwanym dalej "portalem EURES"). Potrzebne jest bardziej spójne stosowanie kojarzenia ofert zatrudnienia i wniosków o zatrudnienie oraz ich równoważenia, jak również usług wsparcia i wymiany informacji na temat mobilności pracowników wewnątrz Unii. Sieć EURES powinna zatem zostać ponownie ustanowiona i zreorganizowana - jako część zmienionych ram regulacyjnych - w celu jej dalszego wzmocnienia. Należy określić role i zakresy odpowiedzialności różnych organizacji uczestniczących w sieci EURES.
(11) Skład sieci EURES powinien być na tyle elastyczny, aby dostosowywać się do zmieniającego się rynku usług rekrutacyjnych. Pojawienie się różnych służb zatrudnienia wskazuje na potrzebę podjęcia przez Komisję i państwa członkowskie wspólnego działania na rzecz rozszerzenia sieci EURES będącej głównym unijnym narzędziem świadczenia usług rekrutacyjnych w całej Unii. Rozszerzenie członkostwa w sieci EURES przyniosłoby korzyści społeczne, gospodarcze i finansowe oraz mogłoby także przyczynić się do generowania innowacyjnych form uczenia się i współpracy, w tym w zakresie norm jakości ofert zatrudnienia i usług wsparcia, na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym oraz transgranicznym.
(12) Rozszerzenie członkostwa w sieci EURES poprawiłoby efektywność świadczenia usług poprzez ułatwianie tworzenia partnerstw oraz zwiększenie komplementarności i jakości, a także zwiększyłoby udział sieci EURES w rynku w zakresie, w jakim nowi uczestnicy udostępnialiby oferty zatrudnienia, wnioski o zatrudnienie i życiorysy oraz oferowaliby usługi wsparcia pracownikom i pracodawcom.
(13) Członkiem EURES powinna móc zostać każda organizacja - w tym służby zatrudnienia z sektora publicznego, prywatnego lub trzeciego sektora - która podjęłaby się spełnienia wszystkich kryteriów i realizacji wszystkich zadań określonych w niniejszym rozporządzeniu.
(14) Niektóre organizacje nie byłyby w stanie wykonywać pełnego zakresu zadań wymaganych od członków EURES na mocy niniejszego rozporządzenia, lecz mogłyby wnieść duży wkład w sieć EURES. Należy zatem dać im na zasadzie wyjątku możliwość zostania partnerami EURES. Taki wyjątek powinien być dopuszczany tylko w przypadku gdy jest uzasadniony i mógłby być uzasadniony w oparciu o małą skalę działalności wnioskodawcy, jego ograniczone zasoby finansowe, ponieważ zwykle nie zapewnia pełnego zakresu wymaganych zadań lub ponieważ jest organizacją nienastawioną na zysk.
(15) Struktura na poziomie unijnym ("Europejski Urząd Koordynacji") ułatwiłaby ponadnarodową i transgraniczną współpracę i wsparcie wszystkich członków i partnerów EURES działających w państwach członkowskich. Europejski Urząd Koordynacji powinien zapewniać wspólne informacje, narzędzia i wytyczne oraz działania szkoleniowe opracowywane wraz z państwami członkowskimi, a także pełnić funkcję punktu pomocy technicznej. Poprzez działania szkoleniowe i pomoc techniczną należy w szczególności wspomagać członków personelu organizacji uczestniczących w sieci EURES, którzy są ekspertami w zakresie dopasowywania ofert zatrudnienia i osób poszukujących pracy, uzyskiwania zatrudnienia i rekrutacji, a także informowania, doradztwa i wsparcia, dla pracowników, pracodawców i organizacji zainteresowanych kwestiami mobilności ponadnarodowej i transgranicznej, i którzy mają bezpośredni kontakt z grupami docelowymi w tym celu. Europejski Urząd Koordynacji powinien być również odpowiedzialny za funkcjonowanie i rozwój portalu EURES i wspólnej platformy informatycznej. W celu pokierowania działaniami Europejskiego Urzędu Koordynacji należy w porozumieniu z państwami członkowskimi opracować wieloletnie programy prac.
(16) Państwa członkowskie powinny ustanowić krajowe urzędy koordynacji, aby zapewnić przekazywanie dostępnych danych na portal EURES oraz zapewnić ogólne wsparcie i pomoc wszystkim członkom i partnerom EURES na ich terytorium, w tym również w zakresie sposobów rozpatrywania skarg i rozwiązywania problemów związanych z ofertami zatrudnienia, we współpracy - w stosownych przypadkach - z innymi właściwymi organami krajowymi, takimi jak inspekcje pracy. Państwa członkowskie powinny również wspierać współpracę ze swymi odpowiednikami w innych państwach członkowskich, w tym na poziomie transgranicznym, oraz z Europejskim Urzędem Koordynacji. Zadaniem krajowych urzędów koordynacji powinno być także weryfikowanie zgodności z normami w zakresie merytorycznej i technicznej jakości danych oraz ochrony danych. Aby ułatwić wymianę informacji z Europejskim Urzędem Koordynacji i pomóc krajowym urzędom koordynacji w promowaniu zgodności z tymi normami wśród wszystkich członków i partnerów EURES na ich terytorium, krajowe urzędy koordynacji powinny zapewnić skoordynowane przekazywanie danych na portal EURES poprzez jeden skoordynowany kanał, w stosownych przypadkach z wykorzystaniem istniejących krajowych platform informatycznych. Aby zapewnić terminowe świadczenie usług odpowiedniej jakości, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby ich krajowe urzędy koordynacji dysponowały wystarczającą liczbą przeszkolonych pracowników oraz wystarczającą ilością innych zasobów niezbędnych do wykonywania swoich zadań określonych w niniejszym rozporządzeniu.
(17) Udział partnerów społecznych w sieci EURES przyczynia się w szczególności do analizowania przeszkód w mobilności oraz do promowania dobrowolnej mobilności pracowników na sprawiedliwych zasadach wewnątrz Unii, w tym w regionach transgranicznych. Przedstawiciele partnerów społecznych na poziomie unijnym powinni zatem mieć możliwość uczestniczenia w posiedzeniach grupy koordynacyjnej ustanowionej na mocy niniejszego rozporządzenia oraz powinni prowadzić regularny dialog z Europejskim Urzędem Koordynacji, natomiast krajowe organizacje pracodawców i związki zawodowe powinny być zaangażowane we współpracę z siecią EURES, którą krajowe urzędy koordynacji powinny ułatwiać poprzez prowadzenie regularnego dialogu z partnerami społecznymi, zgodnie z prawem i praktykami krajowymi. Partnerzy społeczni powinni móc ubiegać się o status członka lub partnera EURES z chwilą wypełnienia odpowiednich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.
(18) Z uwagi na swój szczególny status publiczne służby zatrudnienia powinny być wyznaczone przez państwa członkowskie na członków EURES bez konieczności poddawania się procedurze dopuszczającej. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby publiczne służby zatrudnienia spełniały wspólne kryteria minimalne określone w załączniku I (zwane dalej "wspólnymi kryteriami minimalnymi") oraz obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia. Ponadto państwa członkowskie mogą zlecać swoim publicznym służbom zatrudnienia ogólne zadania lub działania związane z organizacją pracy na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym opracowanie i prowadzenie krajowego systemu dopuszczania do udziału w sieci EURES w charakterze członków i partnerów EURES. Aby móc wypełniać swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, każda publiczna służba zatrudnienia powinna dysponować wystarczającymi możliwościami, pomocą techniczną oraz zasobami finansowymi i ludzkimi.
(19) Zgodnie ze swoimi kompetencjami dotyczącymi organizacji rynków pracy państwa członkowskie powinny być odpowiedzialne za dopuszczanie organizacji do udziału w sieci EURES w charakterze członków i partnerów EURES na ich terytorium. Takie dopuszczenie powinno zależeć od spełnienia wspólnych kryteriów minimalnych i ograniczonego zbioru podstawowych zasad dotyczących dopuszczania, aby zapewniona została przejrzystość i równość szans przy przystępowaniu do sieci EURES, umożliwiając jednocześnie elastyczność, która jest niezbędna dla uwzględnienia różnych krajowych modeli i form współpracy pomiędzy publicznymi służbami zatrudnienia a innymi podmiotami na rynku pracy w państwach członkowskich. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość cofnięcia takiego dopuszczenia w przypadku, gdy dana organizacja przestanie spełniać mające zastosowanie kryteria lub wymogi, w oparciu o które została dopuszczona.
(20) Celem ustanowienia wspólnych kryteriów minimalnych dla uzyskania statusu członka lub partnera EURES jest zapewnienie spełniania minimalnych norm jakości. Wnioski o dopuszczenie powinny być zatem rozpatrywane co najmniej z uwzględnieniem wspólnych kryteriów minimalnych.
(21) Jednym z celów sieci EURES jest wsparcie sprawiedliwej i dobrowolnej mobilności pracowników wewnątrz Unii i dlatego wspólne kryteria minimalne dopuszczania organizacji do udziału w sieci EURES powinny również obejmować wymóg, aby organizacje te zobowiązały się do pełnego poszanowania mających zastosowanie norm pracy i wymogów prawnych, w tym zasady niedyskryminacji. Państwa członkowskie powinny zatem mieć możliwość odmowy lub cofnięcia dopuszczenia w przypadku organizacji, które naruszają normy pracy lub wymogi prawne, w szczególności te dotyczące wynagrodzenia i warunków pracy. W przypadku odmowy lub cofnięcia dopuszczenia ze względu na nieprzestrzeganie tych norm lub wymogów, odpowiedni krajowy urząd koordynacji powinien poinformować Europejski Urząd Koordynacji, który następnie przekaże tę informację pozostałym krajowym urzędom koordynacji. Krajowe urzędy koordynacji mogą podejmować odpowiednie działania w odniesieniu do organizacji działających na ich terytorium zgodnie z prawem i praktykami krajowymi.
(22) Państwa członkowskie powinny monitorować działalność organizacji dopuszczonych do udziału w sieci EURES, aby zapewnić właściwe stosowanie przez te organizacje przepisów niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny też podejmować odpowiednie środki w celu zapewnienia optymalnej zgodności z przepisami. Monitorowanie to powinno opierać się przede wszystkim na danych przedstawionych przez te organizacje krajowym urzędom koordynacji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, lecz w stosownych przypadkach mogłoby się także wiązać ze stosowaniem środków kontroli i audytu, takich jak kontrole wyrywkowe. Powinno ono także obejmować monitorowanie zgodności z mającymi zastosowanie wymogami dotyczącymi dostępności.
(23) Należy ustanowić grupę koordynacyjną, która będzie pełnić rolę koordynatora w zakresie działalności i funkcjonowania sieci EURES. Powinna ona stanowić platformę wymiany informacji i dzielenia się najlepszymi praktykami, w szczególności w odniesieniu do rozwijania i rozpowszechniania w całej sieci EURES odpowiednich informacji i wskazówek dla pracowników, w tym pracowników transgranicznych, oraz pracodawców. Z grupą tą należy się konsultować także przy opracowywaniu szablonów, technicznych norm i formatów, a także przy określaniu jednolitych szczegółowych specyfikacji dotyczących gromadzenia i analizy danych. Partnerzy społeczni powinni mieć możliwość uczestniczenia w dyskusjach grupy koordynacyjnej, w szczególności tych dotyczących planowania strategicznego, rozwoju, wykonania, monitorowania oraz oceny usług i działań, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. W celu zapewnienia synergii między pracami sieci EURES a pracami sieci publicznych służb zatrudnienia ustanowionej na mocy decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 573/2014/UE 12 , grupa koordynacyjna powinna współpracować z zarządem sieci publicznych służb zatrudnienia. Taka współpraca mogłaby pociągać za sobą wymianę najlepszych praktyk i regularne informowanie zarządu sieci publicznych służb zatrudnienia o bieżących i planowanych działaniach sieci EURES.
(24) Znak usługowy EURES, a także charakteryzujące go logo, zarejestrowany jest w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej jako znak towarowy Unii Europejskiej. Jedynie Europejski Urząd Koordynacji jest upoważniony do udzielania stronom trzecim pozwolenia na używanie logo EURES zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 207/2009 13 . Europejski Urząd Koordynacji powinien odpowiednio informować o tym zainteresowane organizacje.
(25) Aby przekazywać pracownikom i pracodawcom wiarygodne i aktualne informacje na temat różnych aspektów mobilności pracowników i ochrony socjalnej wewnątrz Unii, sieć EURES powinna współpracować z innymi organami, służbami i unijnymi sieciami działającymi na rzecz mobilności i informowania obywateli Unii o ich prawach wynikających z prawa unijnego, takimi jak: europejska sieć krajowych organów do spraw równości (Equinet), portal "Twoja Europa", Europejski Portal Młodzieżowy oraz SOLVIT, organizacje działające na rzecz współpracy transgranicznej, organizacje odpowiedzialne za uznawanie kwalifikacji zawodowych, a także organy zajmujące się promowaniem, analizowaniem, monitorowaniem i wspieraniem równego traktowania pracowników, wyznaczonymi zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/54/UE 14 . W celu zapewnienia synergii sieć EURES powinna także współpracować z odpowiednimi organami zajmującymi się koordynacją zabezpieczenia społecznego.
(26) Korzystanie z prawa do swobody przemieszczania się pracowników zostałoby ułatwione poprzez ustanowienie środków wspierających kojarzenie ofert zatrudnienia i wniosków o zatrudnienie oraz ich równoważenie, aby rynek pracy był w pełni dostępny zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Na poziomie unijnym należy zatem dalej rozwijać wspólną platformę informatyczną, którą powinna prowadzić Komisja. Zagwarantowanie tego prawa oznacza umożliwienie pracownikom uzyskania dostępu do możliwości zatrudnienia w całej Unii.
(27) Mając na uwadze użytek cyfrowy, dane dotyczące wniosków o zatrudnienie i życiorysów można wyrazić w postaci profili osób poszukujących pracy.
(28) Wspólna platforma informatyczna, na której gromadzone są oferty zatrudnienia i zapewniona jest możliwość złożenia wniosku w odpowiedzi na te oferty, umożliwiając pracownikom i pracodawcom automatyczne dopasowanie danych według różnych kryteriów i poziomów, powinna ułatwić osiągnięcie równowagi na unijnych rynkach pracy, a tym samym przyczynić się do wzrostu poziomu zatrudnienia wewnątrz Unii.
(29) Aby wspierać swobodę przepływu pracowników, wszystkie oferty zatrudnienia publicznie udostępniane przez publiczne służby zatrudnienia, a także przez innych członków EURES lub, w stosownych przypadkach, partnerów EURES, powinny być publikowane na portalu EURES. Jednakże w szczególnych okolicznościach oraz w celu zapewnienia, aby portal EURES zawierał wyłącznie informacje istotne z punktu widzenia mobilności wewnątrz Unii, państwa członkowskie powinny móc zapewnić pracodawcom możliwość niepublikowania określonej oferty zatrudnienia na portalu EURES w następstwie dokonania obiektywnej oceny przez tego pracodawcę wymogów związanych ze stanowiskiem, którego dotyczy oferta, a mianowicie szczególnych umiejętności i kompetencji wymaganych do odpowiedniego wykonywania obowiązków z nim związanych, na podstawie czego pracodawca uzasadnia niepublikowanie tej oferty wyłącznie z powyższych powodów.
(30) Pracownicy powinni mieć możliwość cofnięcia w każdej chwili swojej zgody oraz zażądania usunięcia lub zmiany części lub wszystkich udostępnionych danych. Pracownicy powinni również móc wybierać spośród różnych wariantów ograniczenia dostępu do ich danych lub do niektórych atrybutów.
(31) Odpowiedzialność prawna za zapewnienie merytorycznej i technicznej jakości informacji udostępnianych na wspólnej platformie informatycznej, w szczególności danych dotyczących ofert zatrudnienia, spoczywa na organizacjach, które udostępniają te informacje zgodnie z prawem i normami ustanowionymi przez państwa członkowskie. Europejski Urząd Koordynacji powinien ułatwiać współpracę z myślą o wykrywaniu wszelkich oszustw lub nadużyć dotyczących wymiany informacji na poziomie unijnym. Wszystkie zaangażowane strony powinny zapewniać jakość przekazywanych danych.
(32) Aby umożliwić personelowi członków i partnerów EURES, na przykład pracownikom do spraw obsługi klienta, przeprowadzanie szybkich i odpowiednich czynności przeszukiwania i dopasowywania, ważne jest, aby nie było w tych organizacjach barier technicznych, które uniemożliwiają korzystanie z danych udostępnianych publicznie na portalu EURES, tak aby dane te mogły być przetwarzane jako część oferowanych usług rekrutacji i uzyskiwania zatrudnienia.
(33) Komisja pracuje nad stworzeniem europejskiej klasyfikacji umiejętności/kompetencji, kwalifikacji i zawodów (zwanej dalej "klasyfikacją europejską"). Klasyfikacja europejska to standardowa terminologia dotycząca zawodów, umiejętności, kompetencji i kwalifikacji, która ma na celu ułatwienie internetowego składania wniosków o zatrudnienie wewnątrz Unii. Należy rozwijać współpracę między Komisją a państwami członkowskimi w zakresie interoperacyjności i automatycznego dopasowywania ofert pracy z wnioskami o zatrudnienie oraz życiorysami (zwanego dalej "automatycznym dopasowywaniem ofert zatrudnienia i osób poszukujących pracy"), w tym na poziomie transgranicznym, poprzez wspólną platformę informatyczną. Taka współpraca powinna obejmować przedstawianie powiązań między listą umiejętności/kompetencji i zawodów w klasyfikacji europejskiej a krajowymi systemami klasyfikacji. Państwa członkowskie powinny być informowane o rozwoju klasyfikacji europejskiej.
(34) Dane opracowywane przez państwa członkowskie w kontekście europejskich ram kwalifikacji (EQF) mogłyby posłużyć jako punkt wyjścia dla klasyfikacji europejskiej, jeśli chodzi o kwalifikacje. Najlepsze praktyki i doświadczenia zgromadzone w ramach EQF mogłyby przyczynić się do dalszego rozwijania związków między zbiorami danych w EQF a klasyfikacją europejską.
(35) Utworzenie wykazu w celu przedstawienia powiązań między krajowymi systemami klasyfikacji a listą umiejętności, kompetencji i zawodów w klasyfikacji europejskiej lub ewentualnie zastąpienie krajowych systemów klasyfikacji klasyfikacją europejską mogłoby obciążyć państwa członkowskie kosztami. Koszty te różniłyby się w poszczególnych państwach członkowskich. Komisja powinna dostarczyć wsparcia technicznego i tam, gdzie to możliwe, wsparcia finansowego zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi odpowiednich dostępnych instrumentów finansowych, takimi jak rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1296/2013 15 .
(36) Członkowie EURES oraz, w stosownych przypadkach, partnerzy EURES, powinni zapewnić dostęp do usług wsparcia wszystkim pracownikom i pracodawcom, którzy zwracają się do nich o pomoc. Należy wprowadzić wspólne podejście w odniesieniu do usług, a także zagwarantować w jak najszerszym zakresie poszanowanie zasady równego traktowania pracowników i pracodawców szukających pomocy w zakresie mobilności pracowników wewnątrz Unii, niezależnie od tego, w którym miejscu w Unii się znajdują. Należy zatem ustanowić zasady i przepisy dotyczące dostępności usług wsparcia na terytorium poszczególnych państw członkowskich.
(37) Przy świadczeniu usług na mocy niniejszego rozporządzenia, porównywalnych sytuacji nie należy traktować w różny sposób, a różnych sytuacji - w taki sam sposób, chyba że takie postępowanie jest obiektywnie uzasadnione. W świadczeniu takich usług nie powinno dochodzić do dyskryminacji ze względu na obywatelstwo, płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.
(38) Szerszy i bardziej kompleksowy wybór pomocy w zakresie możliwości mobilności pracowników wewnątrz Unii jest korzystny dla pracowników. Usługi wsparcia pomogą zmniejszyć przeszkody napotykane przez pracowników przy korzystaniu z praw przysługujących im na mocy prawa unijnego, a także efektywniej korzystać ze wszystkich szans na zatrudnienie; tym samym zapewnią pracownikom, w tym pracownikom należącym do najsłabszych grup, lepsze indywidualne perspektywy zatrudnienia i ścieżki kariery. Wszyscy zainteresowani pracownicy powinni zatem mieć dostęp do ogólnych informacji na temat możliwości zatrudnienia oraz na temat warunków życia i pracy w innym państwie członkowskim, a także do podstawowej pomocy przy sporządzaniu życiorysów. Na uzasadniony wniosek, zainteresowani pracownicy powinni też móc otrzymać bardziej zindywidualizowaną pomoc, z uwzględnieniem praktyk krajowych. W ramach dalszej pomocy w poszukiwaniu pracy oraz innych usług dodatkowych należy oferować takie usługi jak wybór odpowiednich ofert, pomoc przy sporządzaniu wniosków o zatrudnienie i życiorysów oraz uzyskiwanie wyjaśnień w odniesieniu do konkretnych ofert zatrudnienia w innych państwach członkowskich.
(39) Tym pracodawcom, którzy zainteresowani są rekrutacją z innego państwa wewnątrz Unii, usługi wsparcia powinny także ułatwiać znalezienie odpowiedniego kandydata w innym państwie członkowskim. Wszyscy zainteresowani pracodawcy powinni móc uzyskać informacje na temat szczególnych zasad i czynników związanych z rekrutacją z innego państwa członkowskiego, a także otrzymać podstawową pomoc w redagowaniu ofert zatrudnienia. W przypadku gdy znalezienia pracownika uznane jest za prawdopodobne, zainteresowani pracodawcy powinni móc uzyskać bardziej zindywidualizowaną pomoc, z uwzględnieniem praktyk krajowych. Dalsza pomoc mogłaby obejmować wstępną selekcję kandydatów, ułatwianie bezpośrednich kontaktów między pracodawcami a kandydatami przy wykorzystaniu określonych narzędzi internetowych oraz wydarzeń, takich jak targi pracy, a także administracyjne wsparcie procesu rekrutacji, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
(40) Przy udzielaniu pracownikom i pracodawcom podstawowych informacji dotyczących portalu EURES i sieci EURES, członkowie oraz, w stosownych przypadkach, partnerzy EURES powinni ustanowić skuteczny dostęp do usług wsparcia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie tylko poprzez zapewnienie, aby takie usługi były dostępne na wyraźny wniosek konkretnego pracownika lub pracodawcy, lecz także, w stosownych przypadkach, poprzez udzielanie z własnej inicjatywy informacji o EURES pracownikom i pracodawcom przy okazji ich pierwszego kontaktu (zwane dalej "upowszechnianiem korzystania z EURES"), oraz poprzez proaktywne oferowanie pomocy w tym zakresie na wszystkich etapach procesu rekrutacji.
(41) Dogłębne zrozumienie popytu na pracę pod względem zawodów, sektorów i potrzeb pracodawców miałoby korzystny wpływ na prawo do swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii. Usługi wsparcia powinny zatem obejmować dobrej jakości wsparcie dla pracodawców, w szczególności dla MŚP. Ścisła współpraca pomiędzy służbami zatrudnienia a pracodawcami ma zwiększyć liczbę ofert zatrudnienia, usprawnić dopasowywanie ofert zatrudnienia i osób poszukujących pracy, a także polepszyć ogólny poziom informacji o rynku pracy.
(42) Usługi wsparcia dla pracowników powiązane są z korzystaniem przez nich z podstawowej wolności, jaką jest swobodny przepływ pracowników na mocy prawa unijnego, i powinny być nieodpłatne. Usługi wsparcia dla pracodawców mogą jednak podlegać opłacie zgodnie z prawem i praktykami krajowymi.
(43) Aby umożliwić uczestnictwo w sieci EURES organizacjom, które ubiegają się o dopuszczenie oraz mają na celu dostarczanie informacji i pomocy poprzez kanały internetowe, należy umożliwić im świadczenie usług wsparcia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, w formie usług elektronicznych. Uwzględniając fakt, że poziom umiejętności cyfrowych różni się w poszczególnych państwach członkowskich, publiczne służby zatrudnienia powinny także przynajmniej móc świadczyć, w razie konieczności, usługi wsparcia za pomocą kanałów pozainternetowych. Państwa członkowskie powinny podjąć odpowiednie działania w celu zapewnienia odpowiedniej jakości informacji i wsparcia, których członkowie i partnerzy EURES udzielają w internecie. Mogłyby powierzyć swoim krajowym urzędom koordynacji zadanie monitorowania informacji i wsparcia udzielanych w internecie.
(44) Szczególną uwagę należy zwrócić na ułatwianie mobilności w regionach transgranicznych i na świadczenie usług pracownikom transgranicznym, którzy podlegają różnym krajowym praktykom i systemom prawnym oraz napotykają specyficzne przeszkody administracyjne, prawne i podatkowe utrudniające mobilność. Państwa członkowskie mogą zdecydować się na utworzenie specjalnych struktur wsparcia, takich jak partnerstwa transgraniczne, aby ułatwić mobilność tego rodzaju. Struktury takie powinny w ramach sieci EURES zaspokajać określone potrzeby w zakresie informacji i wytycznych dla pracowników transgranicznych, a także w zakresie usług rekrutacji i uzyskiwania zatrudnienia oraz skoordynowanej współpracy między uczestniczącymi organizacjami.
(45) Ważne jest, aby w świadczeniu usług specyficznych dla pracowników transgranicznych członkowie i partnerzy EURES mogli współpracować z organizacjami spoza sieci EURES, bez przyznawania takim organizacjom praw ani nakładania na nie obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.
(46) Aktywne instrumenty rynku pracy ułatwiające poszukiwanie pracy w każdym z państw członkowskich powinny być dostępne także dla obywateli Unii, którzy szukają możliwości zatrudnienia w innych państwach członkowskich. Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć wpływu na kompetencje poszczególnych państw członkowskich w zakresie ustanawiania przepisów proceduralnych i stosowania ogólnych warunków wjazdu, aby zapewnić odpowiednie wykorzystanie dostępnych zasobów publicznych. Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć wpływu na rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 16 i nie powinno zobowiązywać państw członkowskich do eksportowania aktywnych instrumentów rynku pracy na terytorium innego państwa członkowskiego, jeśli dany obywatel już tam mieszka.
(47) Przejrzystość rynków pracy i odpowiednie możliwości dopasowywania ofert zatrudnienia i osób poszukujących pracy, w tym dopasowywania umiejętności i kwalifikacji do potrzeb rynku pracy, są istotnymi warunkami wstępnymi mobilności pracowników wewnątrz Unii. Równowagę między podażą pracy a popytem na pracę przez lepsze dopasowanie umiejętności do miejsc pracy można poprawić za pośrednictwem efektywnego unijnego systemu wymiany informacji na temat podaży pracy i popytu na pracę na poziomie krajowym, regionalnym i sektorowym. Tego rodzaju system powinien zostać ustanowiony wspólnie przez Komisję i państwa członkowskie oraz być wykorzystywany przez państwa członkowskie jako podstawa praktycznej współpracy w ramach sieci EURES. Taka wymiana informacji powinna uwzględniać przepływy i wzorce mobilności pracowników w Unii, monitorowane przez Komisję i państwa członkowskie.
(48) Należy ustanowić cykl programowania, aby wspierać koordynację działań w zakresie mobilności wewnątrz Unii. Określanie krajowych programów prac państw członkowskich powinno uwzględniać dane dotyczące przepływów i wzorców mobilności, analizę danych dotyczących istniejących i prognozowanych niedoborów i nadwyżek siły roboczej oraz doświadczenia i praktyki związane z rekrutacją w ramach sieci EURES. Programowanie powinno obejmować przegląd istniejących zasobów i narzędzi, którymi organizacje w państwach członkowskich dysponują na potrzeby ułatwiania mobilności pracowników wewnątrz Unii.
(49) Wymiana pomiędzy państwami członkowskimi projektów krajowych programów prac w ramach cyklu programowania powinna umożliwiać krajowym urzędom koordynacji oraz Europejskiemu Urzędowi Koordynacji ukierunkowywanie zasobów sieci EURES na odpowiednie działania i projekty, a tym samym kierować rozwojem sieci EURES jako narzędzia w większym stopniu zorientowanego na wyniki i reagującego na potrzeby pracowników i pracodawców zgodnie z dynamiką rynków pracy. Proces ten mógłby być wspierany poprzez wymianę najlepszych praktyk na poziomie unijnym, w tym za pośrednictwem sprawozdań z działalności EURES.
(50) Aby uzyskać odpowiednie informacje do mierzenia wyników sieci EURES, niniejsze rozporządzenie ustanawia minimalne dane, jakie należy gromadzić w państwach członkowskich. Aby możliwe było monitorowanie sieci EURES na poziomie unijnym, państwa członkowskie powinny gromadzić na poziomie krajowym porównywalne dane ilościowe i jakościowe. Niniejsze rozporządzenie określa zatem proceduralne ramy ustalania jednolitych szczegółowych specyfikacji w odniesieniu do gromadzenia i analizy danych. Specyfikacje te powinny pomóc w ocenie postępów w realizacji celów określonych dla sieci EURES na mocy niniejszego rozporządzenia oraz opierać się na praktykach istniejących w publicznych służbach zatrudnienia. Ponieważ w sytuacji, gdy ani pracownicy ani pracodawcy nie mają obowiązku sprawozdawczego, uzyskanie bezpośrednich wyników procesów rekrutacji i uzyskania zatrudnienia może być trudne, organizacje uczestniczące w sieci EURES powinny wykorzystywać inne dostępne informacje, takie jak liczba przetwarzanych ofert zatrudnienia i znalezionych na te stanowiska pracowników, tam gdzie takie dane mogą służyć jako wiarygodne źródło informacji o tych wynikach. Pracownicy do spraw obsługi klienta w tych organizacjach powinni regularnie informować o swoich kontaktach i sprawach, którymi się zajmowali, w celu zapewniania stałej i wiarygodnej podstawy dla gromadzenia danych.
(51) W przypadku gdy środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu pociągają za sobą przetwarzanie danych osobowych, muszą być realizowane zgodnie z przepisami prawa unijnego dotyczącymi ochrony danych osobowych, w szczególności z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 17 oraz rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady 18 , a także z krajowymi środkami wykonawczymi do nich. W tym kontekście szczególną uwagę należy poświęcić kwestiom dotyczącym zatrzymywania danych osobowych.
(52) Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 zasięgnięto opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 3 kwietnia 2014 r. 19 .
(53) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, o której mowa w art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE).
(54) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ustanowienie wspólnych ram współpracy między państwami członkowskimi w celu zestawienia ofert zatrudnienia i możliwość składania wniosków w odpowiedzi na te ofert zatrudnienia oraz ułatwienie osiągnięcia równowagi między podażą a popytem na rynku pracy, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 TUE. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(55) W celu zmiany obszarów działań EURES, w odniesieniu do których wymagane jest gromadzenie danych przez państwa członkowskie, a także w celu dodawania innych obszarów działań EURES podejmowanych na poziomie krajowym w ramach niniejszego rozporządzenia do tych obszarów, w odniesieniu do których gromadzenie danych jest wymagane z myślą o uwzględnieniu zmieniających się potrzeb na rynku pracy, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje z ekspertami, w tym z ekspertami państw członkowskich. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(56) W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania technicznych norm i formatów mających zastosowanie do kojarzenia ofert zatrudnienia i wniosków o zatrudnienie oraz ich równoważenia, a także ich automatycznego dopasowywania, modeli i procedur w zakresie wymiany informacji między państwami członkowskimi, jak również jednolitych szczegółowych specyfikacji dotyczących gromadzenia i analizy danych, oraz w celu przyjęcia listy umiejętności/kompetencji i zawodów w klasyfikacji europejskiej, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 20 .
(57) Do celów ustalenia składu sieci EURES na okres przejściowy oraz zapewnienia ciągłości operacyjnej z siecią EURES utworzoną w ramach rozporządzenia (UE) nr 492/2011, organizacje wyznaczone na partnerów EURES lub stowarzyszonych partnerów EURES na mocy decyzji wykonawczej 2012/733/UE w momencie wejścia w życie niniejszego rozporządzenia powinny móc pozostać członkami lub partnerami EURES na okres przejściowy. W przypadku gdy takie organizacje chcą pozostać w sieci EURES po wygaśnięciu okresu przejściowego, powinny wystąpić z odpowiednim wnioskiem po utworzeniu odnośnego systemu dopuszczania do udziału w sieci EURES w charakterze członków i partnerów EURES zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.
(58) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenia (UE) nr 492/2011 i (UE) nr 1296/2013,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: