Umowa przejściowa o partnerstwie gospodarczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a państwami SADC UPG, z drugiej.

UMOWA PRZEJŚCIOWA
o partnerstwie gospodarczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a państwami SADC UPG, z drugiej

PREAMBUŁA

KRÓLESTWO BELGII,

REPUBLIKA BUŁGARII,

REPUBLIKA CZESKA,

KRÓLESTWO DANII,

REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC,

REPUBLIKA ESTOŃSKA,

IRLANDIA,

REPUBLIKA GRECKA,

KRÓLESTWO HISZPANII,

REPUBLIKA FRANCUSKA,

REPUBLIKA WŁOSKA,

REPUBLIKA CYPRYJSKA,

REPUBLIKA ŁOTEWSKA,

REPUBLIKA LITEWSKA,

WIELKIE KSIĘSTWO LUKSEMBURGA,

REPUBLIKA WĘGIERSKA,

MALTA,

KRÓLESTWO NIDERLANDÓW,

REPUBLIKA AUSTRII,

RZECZPOSPOLITA POLSKA,

REPUBLIKA PORTUGALSKA,

RUMUNIA,

REPUBLIKA SŁOWENII,

REPUBLIKA SŁOWACKA,

REPUBLIKA FINLANDII,

KRÓLESTWO SZWECJI,

ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ, ORAZ

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA (WE),

zwane dalej łącznie "Stroną WE",

z jednej strony oraz

REPUBLIKA BOTSWANY,

KRÓLESTWO LESOTHO,

REPUBLIKA MOZAMBIKU,

REPUBLIKA NAMIBII,

KRÓLESTWO SUAZI,

zwane dalej "państwami partnerskimi SADC UPG"

z drugiej strony(1),

ZWAŻYWSZY, że Strony pragną dalej wzmacniać więzi handlowe oraz ustanowić bliskie i trwałe stosunki oparte na partnerstwie i współpracy;

UZNAJĄC wysiłki państw SADC UPG w celu zapewnienia rozwoju gospodarczego i społecznego narodów Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju (Southern African Development Community - SADC);

PRZYPOMINAJĄC znaczenie, które Strony przywiązują do zasad i reguł rządzących wielostronnym systemem handlowym oraz do potrzeby stosowania tych reguł w sposób przejrzysty i niedyskryminacyjny;

BIORĄC POD UWAGĘ prawa i obowiązki Stron wynikające z ich członkowstwa w Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz potwierdzając znaczenie wielostronnego systemu handlowego;

UZNAJĄC specjalne potrzeby i interesy państw SADC UPG oraz potrzebę uwzględnienia ich zróżnicowanych poziomów rozwoju gospodarczego oraz względów geograficznych i społeczno-ekonomicznych;

MAJĄC NA UWADZE Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, z jednej strony, a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, podpisaną w dniu 23 czerwca 2000 r., zwaną dalej "umową z Kotonu";

MAJĄC NA UWADZE Umowę w sprawie handlu, rozwoju i współpracy (Trade, Development and Cooperation Agreement - TDCA) zawartą między Republiką Południowej Afryki a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi podpisaną 11 października 1999 r.;

POTWIERDZAJĄC wsparcie Stron dla procesu liberalizacji handlu;

POTWIERDZAJĄC zobowiązania Stron dotyczące rozwoju gospodarczego skierowanego na osiągnięcie milenijnych celów rozwoju w państwach SADC UPG oraz wsparcie dla tego rozwoju;

POTWIERDZAJĄC zobowiązania Stron dotyczące promowania współpracy regionalnej i integracji gospodarczej państw SADC UPG oraz wspierania liberalizacji handlu między Stronami;

MAJĄC NA UWADZE zobowiązanie Stron do zapewnienia, że ich wzajemne porozumienia wspierają proces integracji regionalnej w ramach Traktatu SADC;

PRAGNĄC stworzyć nowe możliwości dla zatrudnienia, przyciągania inwestycji oraz poprawiania warunków życia na terytorium Stron przy jednoczesnym upowszechnianiu zrównoważonego rozwoju;

PODKREŚLAJĄC znaczenia rolnictwa i zrównoważonego rozwoju w walce z ubóstwem w państwach SADC UPG;

UZNAJĄC wyjątkowe uwarunkowania Botswany, Lesotho, Namibii i Suazi uwzględnione w umowie o partnerstwie gospodarczym (UPG) oraz potrzebę uwzględnienia skutków, jakie może dla nich mieć liberalizacja handlu w ramach TDCA;

UZNAJĄC w tym zakresie szczególny przypadek Południowoafrykańskiej Unii Celnej (Southern African Customs Union -SACU) ustanowionej na mocy Umowy o Południowoafrykańskiej Unii Celnej z 2002 r.

UZNAJĄC wyjątkowe uwarunkowania i potrzeby państw najsłabiej rozwiniętych wchodzących w skład państw SADC UPG poprzez zastosowanie specjalnego i zróżnicowanego traktowania oraz asymetrii;

PRZEKONANE, że niniejsza Umowa w dalszym stopniu pogłębi i poszerzy zakres stosunków gospodarczych i handlowych pomiędzy Stronami;

UZNAJĄC znaczenie współpracy finansowej na rzecz rozwoju w celu wdrożenia niniejszej Umowy;

UZGODNIŁY, dążąc do osiągnięcia powyższych celów, zawarcie niniejszej Umowy (zwanej dalej "niniejszą Umową"):

CZĘŚĆ  I

PARTNERSTWO HANDLOWE NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

ROZDZIAŁ  1

Postanowienia ogólne

Artykuł  1

Cele

Cele niniejszej Umowy obejmują:

a) przyczynianie się do zwalczania i ostatecznego wyeliminowania ubóstwa poprzez ustanowienie w handlu partnerstwa spójnego z celem zrównoważonego rozwoju, milenijnymi celami rozwoju i umową z Kotonu;

b) wspieranie integracji regionalnej, współpracy gospodarczej oraz dobrych rządów, ustanawiając tym samym i wdrażając skuteczne, przewidywalne i przejrzyste regionalne ramy prawne dla handlu i inwestycji pomiędzy Stronami i pomiędzy państwami SADC UPG;

c) wspieranie stopniowej integracji państw SADC UPG z gospodarką światową, zgodnie z ich wyborami politycznymi i priorytetami rozwoju;

d) wzmacnianie potencjału państw SADC UPG w zakresie polityki handlowej i zagadnień związanych z handlem;

e) poprawę warunków do zwiększania inwestycji i rozwoju inicjatyw sektora prywatnego oraz poprawa możliwości zaopatrzenia, konkurencyjności i wzrostu gospodarczego w państwach SADC UPG;

f) wzmacnianie istniejących więzi pomiędzy Stronami na zasadzie solidarności i obopólnego interesu. W tym celu, zgodnie ze zobowiązaniami w ramach WTO, Umowa rozszerza stosunki handlowe i gospodarcze, umacnia wdrażanea protokołu SADC w sprawie handlu, wspiera nową dynamikę handlu pomiędzy Stronami poprzez stopniową, asymetryczną liberalizację handlu pomiędzy nimi oraz wzmacnia, poszerza i pogłębia współpracę we wszystkich obszarach związanych z handlem.

Artykuł  2

Zasady

1.
Niniejsza Umowa opiera się na podstawowych zasadach oraz na elementach zasadniczych i podstawowych umowy z Kotonu, określonych w jej art. 2 i 9. Niniejsza Umowa opiera się na umowie z Kotonu oraz na wcześniejszej umowie o partnerstwie AKP-WE w obszarach współpracy i integracji regionalnej, a także współpracy gospodarczej i handlowej.
2.
Umowa z Kotonu oraz niniejsza Umowa będą wdrażane w uzupełniający i wzajemnie wzmacniający się sposób.
3.
Strony zgadzają się współpracować we wdrażaniu niniejszej Umowy w sposób, który jest zgodny z politykami rozwoju oraz programami integracji regionalnej, w których uczestniczą, lub mogłyby uczestniczyć, państwa SADC UPG.
4.
Strony zgadzają się współpracować w celu wypełnienia swoich zobowiązań i obowiązków, oraz aby zwiększać zdolność państw SADC UPG do wdrożenia niniejszej Umowy.
Artykuł  3

Zrównoważony rozwój

1.
Strony potwierdzają, że cel zrównoważonego rozwoju ma być stosowany i uwzględniany na każdym szczeblu ich partnerstwa gospodarczego, w wypełnianiu nadrzędnego zobowiązania ustanowionego w art. 1, 2 i 9 umowy z Kotonu, a w szczególności głównego zobowiązania do zwalczania i ostatecznego wyeliminowania ubóstwa w sposób spójny z celami zrównoważonego rozwoju.
2.
Strony ustalają, że osiąganie tego celu, w przypadku niniejszej Umowy zobowiązuje je do zapewnienia, by:

a) stosowanie niniejszej Umowy w pełni uwzględniało najlepszy interes ludzki, kulturowy, gospodarczy, społeczny, zdrowotny i środowiskowy ich społeczeństw oraz przyszłych pokoleń;

b) mechanizmy decyzyjne były zgodne z podstawowymi zasadami własności, udziału i dialogu.

3.
W związku z powyższym Strony zgadzają się współpracować w celu urzeczywistnienia zrównoważonego rozwoju koncentrującego się na człowieku.
Artykuł  4

Integracja regionalna

1.
Strony uznają, że integracja regionalna jest integralną częścią ich partnerstwa oraz istotnym instrumentem, który pozwala osiągnąć cele niniejszej Umowy.
2.
Strony uznają i potwierdzają znaczenie integracji regionalnej i subregionalnej państw SADC UPG w osiąganiu większych możliwości gospodarczych, większej stabilności politycznej oraz we wspieraniu rzeczywistej integracji państw rozwijających się z gospodarką światową. Bez uszczerbku dla zobowiązań podjętych w niniejszej Umowie, tempo i zakres integracji regionalnej ustalane jest wyłącznie przez państwa SADC UPG podejmujące suwerenne decyzje.
3.
Strony wspierają w szczególności procesy integracyjne oraz związane z nimi polityki rozwoju oraz plany rozwoju opierające się na Umowie w sprawie Południowoafrykańskiej Unii Celnej podpisanej 21 października 2002 r., Traktacie ustanawiającym Południowoafrykańską Wspólnotę Rozwoju podpisanym w dniu 17 sierpnia 1992 r. oraz na Akcie założycielskim Unii Afrykańskiej przyjętym 11 lipca 2000 r. Celem Stron jest budowanie i pogłębianie partnerstwa między nimi w oparciu o wyżej wymienione procesy oraz o wdrażanie niniejszej Umowy w sposób wzajemnie uzupełniający się z powyższymi instrumentami, biorąc pod uwagę odpowiednie poziomy rozwoju, potrzeby, uwarunkowania geograficzne i strategie zrównoważonego rozwoju.
Artykuł  5

Monitorowanie

1.
Strony zobowiązują się do stałego monitorowania stosowania niniejszej Umowy i jej skutków poprzez odpowiednie mechanizmy oraz harmonogramy w ramach własnych procesów związanych z uczestnictwem i poprzez instytucje, a także poprzez procesy i instytucje ustanowione niniejszą Umową, aby zapewnić realizację celów określonych w niniejszej Umowie, jej odpowiednie wdrażanie oraz jak największe korzyści z niej płynące dla społeczeństwa, w szczególności dla grup najbardziej wrażliwych.
2.
Strony zobowiązują się także do niezwłocznego przeprowadzania wzajemnych konsultacji w przypadku pojawienia się jakiegokolwiek problemu dotyczącego wdrażania niniejszej Umowy.
Artykuł  6

Współpraca na forum międzynarodowym

Strony dokładają wszelkich starań, by współpracować na wszystkich forach międzynarodowych, na których omawiane są sprawy związane z niniejszą Umową.

ROZDZIAŁ  2

Współpraca na rzecz rozwoju

Artykuł  7

Ramy współpracy na rzecz rozwoju

Strony zobowiązują się do współpracy w celu wdrażania niniejszej Umowy i do wspierania strategii handlowych i strategii rozwoju państw SADC UPG w ramach ogólnego procesu integracji regionalnej SADC. Współpraca ta może przyjąć formę finansową jak i niefinansową.

Artykuł  8

Finansowa współpraca na rzecz rozwoju

1.
Strony uznają, że współpraca na rzecz rozwoju jest zasadniczym elementem ich partnerstwa i kluczowym czynnikiem osiągnięcia celów niniejszej Umowy określonych w art. 1. Współpraca finansowa na rzecz rozwoju w zakresie regionalnej współpracy i integracji gospodarczej przewidzianej w umowie z Kotonu jest kontynuowana, aby wspierać i promować wysiłki państw SADC UPG na rzecz osiągnięcia celów niniejszej Umowy oraz zmaksymalizować oczekiwane z niej korzyści. Obszary współpracy i pomocy technicznej są określone odpowiednio rozdziale 3 i innych rozdziałach niniejszej Umowy. Współpraca jest realizowana zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym artykule, jest poddawana stałemu przeglądowi i w miarę potrzeb korygowana zgodnie z art. 108 niniejszej Umowy.
2.
Finansowanie wspólnotowe(2) dotyczące współpracy na rzecz rozwoju między państwami SADC UPG a Wspólnotą Europejską wspierające wykonywanie niniejszej Umowy odbywa się zgodnie z zasadami i odpowiednimi procedurami określonymi w umowie z Kotonu, w szczególności procedurami programowania Europejskiego Funduszu Rozwoju oraz w ramach odpowiednich instrumentów finansowanych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej. W tym kontekście, wsparcie dla wdrożenia przejściowej UPG jest priorytetem.
3.
Państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązują się wspólnie wspierać poprzez odpowiednie własne polityki rozwoju i instrumenty, działania w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju w zakresie regionalnej współpracy i integracji gospodarczej oraz wykonania niniejszej Umowy w państwach SADC UPG oraz na poziomie regionalnym, zgodnie z zasadami komplementarności i skuteczności pomocy.
4.
Strony uznają, że konieczne będą odpowiednie środki dla wykonania niniejszej Umowy i dla możliwie najlepszego wykorzystania płynących z niej korzyści. W związku z powyższym Strony współpracują celem umożliwienia dostępu państwom SADC UPG do innych instrumentów finansowych, jak również w celu ułatwienia pozostałym donatorom udzielania dodatkowego wsparcia dla wysiłków państw SADC UPG w osiąganiu celów niniejszej Umowy.
5.
Strony adzają się, że regionalny finansowy mechanizm rozwoju taki jak fundusz UPG może być skutecznym instrumentem dla wydajnego ukierunkowania środków finansowych na rozwój i dla wdrażania działań towarzyszących UPG. Strona WE zgadza się wspierać wysiłki regionu na rzecz ustanowienia takiego mechanizmu. Strona WE będzie partycypować w tym funduszu pod warunkiem pozytywnych wyników audytu.

ROZDZIAŁ  3

Obszary współpracy

Artykuł  9

Cele

W celu wdrożenia niniejszej Umowy, oraz biorąc pod uwagę polityki rozwojowe państw SADC UPG, Strony zgadzają się, że poniższe kwestie mają priorytetowe znaczenie dla współpracy gospodarczej i handlowej.

Artykuł  10

Współpraca w zakresie handlu towarami

Celem współpracy w tym obszarze jest zwiększenie handlu towarami oraz wzmocnienie zdolności państw SADC UPG w dziedzinie handlu, włącznie ze stopniowym znoszeniem taryf i ceł, właściwym stosowaniem reguł pochodzenia, instrumentów ochrony handlu, środków pozataryfowych, włącznie ze środkami sanitarnymi i fitosanitarnymi (SPS) oraz znoszenie barier technicznych w handlu (TBT), jak również upowszechnianie współpracy celnej i ułatwianie wymiany handlowej.

Artykuł  11

Współpraca we wzmacnianiu konkurencyjności w zakresie podaży

Celem współpracy określonej w niniejszym artykule jest podnoszenie konkurencyjności państw SADC UPG oraz znoszenie barier po stronie podaży na poziomie krajowym, instytucjonalnym, a w szczególności, na poziomie przedsiębiorstw. Współpraca ta obejmuje między innymi obszary takie jak produkcja, rozwój technologii i innowacje, marketing, finanse, dystrybucję, transport, dywersyfikację podstaw gospodarki, jak również rozwój sektora prywatnego, poprawę warunków dla handlu i przedsiębiorczości oraz wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw w dziedzinach rolnictwa, rybołówstwa, przemysłu i usług.

Artykuł  12

Współpraca w zakresie poprawy infrastruktury gospodarczej

Celem współpracy określonej w niniejszym artykule jest rozwój warunków dla gospodarki opartej na konkurencyjności w obszarach takich jak technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK), transport i energia.

Artykuł  13

Współpraca w zakresie handlu usługami

Strony zgadzają się współpracować na rzecz rozwoju i zwiększania handlu usługami zgodnie z tytułem IV art. 67 niniejszej Umowy.

Artykuł  14

Współpraca w zakresie zagadnień związanych z handlem

Strony zgadzają się współpracować na rzecz rozwoju i wzmacniania współpracy handlowej zgodnie z tytułem IV art. 67 niniejszej Umowy.

Artykuł  15

Współpraca w zakresie danych dotyczących handlu

Celem współpracy określonej w niniejszym artykule jest wzmocnienie potencjału państw SADC UPG w dziedzinie gromadzenia danych dotyczących handlu, ich analizy i upowszechniania.

Artykuł  16

Współpraca w zakresie budowania zdolności instytucjonalnych w ramach UPG

Celem współpracy określonej w niniejszym artykule jest wsparcie struktur instytucjonalnych zajmujących się wdrażaniem UPG, jak również budowanie zdolności w zakresie negocjacji handlowych i polityki handlowej.

Artykuł  17

Współpraca w zakresie dostosowania fiskalnego

1.
Strony uznają, że stopniowe znoszenie lub zmniejszanie ceł przewidziane w niniejszej Umowie może wpłynąć na dochody fiskalne państw SADC UPG oraz zgadzają się współpracować w celu rozwiązania tego problemu.
2.
Strony zgadzają się współpracować zgodnie z postanowieniami art. 8, w szczególności:

a) w zakresie wspierania reform fiskalnych oraz

b) w zakresie środków uzupełniających reformy fiskalne w celu łagodzenia skutków fiskalnych netto niniejszej Umowy, które będą określone w oparciu o wspólnie uzgodniony mechanizm.

Artykuł  18

Rodzaje interwencji

Współpraca na rzecz rozwoju w ramach niniejszej Umowy może obejmować w szczególności następujące obszary interwencji związanych z UPG:

1) polityka rozwojowa;

2) rozwój prawodawstwa oraz ram prawnych;

3) rozwój instytucjonalny/organizacyjny;

4) budowanie zdolności oraz szkolenia(3);

5) usługi w zakresie doradztwa technicznego;

6) usługi administracyjne;

7) wsparcie w obszarach SPS i TBT, jak również

8) wsparcie operacyjne włącznie z wyposażeniem, materiałami i powiązanymi pracami.

CZĘŚĆ  II

TYTUŁ I HANDEL USŁUGAMI

ROZDZIAŁ  4

Postanowienia Ogólne

Artykuł  19

Strefa wolnego handlu

1.
Niniejsza Umowa ustanawia strefę wolnego handlu pomiędzy Stronami zgodnie z postanowieniami Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (zwanego dalej "GATT 1994"), w szczególności z jego art. XXIV.
2.
W strefie tej przestrzega się zasady asymetrii, współmiernie do szczególnych potrzeb i ograniczeń w zdolnościach państw SADC UPG, w zakresie poziomów i harmonogramów zobowiązań przyjętych w ramach niniejszej Umowy.
3.
Strefa będzie miała zastosowanie do handlu pomiędzy, z jednej strony Wspólnotą Europejską, a z drugiej strony państwami SADC UPG.
Artykuł  20

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie do produktów:

1) ujętych w działach 01-97 z wyjątkiem działu 93, określonych w odpowiednich nomenklaturach taryfowych każdej Strony zgodnie z zasadami klasyfikacji stosowanymi w przypadku Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów (HS); oraz

2) pochodzących ze Wspólnoty Europejskiej lub z państw SADC UPG.

Artykuł  21

Reguły pochodzenia

1.
Do celów niniejszego rozdziału "pochodzący" oznacza kwalifikujący się według reguł pochodzenia określonych w protokole 1.
2.
W ciągu trzech lat od wejścia w życie niniejszej Umowy Strony poddadzą przeglądowi postanowienia protokołu 1 w celu dalszego uproszczenia zasad i metod stosowanych dla określenia pochodzenia. W przeglądzie takim Strony uwzględnią rozwój technologii, procesów produkcyjnych oraz wszelkie inne czynniki, w tym aktualnie przeprowadzane reformy reguł pochodzenia, które mogą wymagać zmian postanowień tego protokołu. Wszelkich takich zmian dokonuje się decyzją Wspólnej Rady zgodnie z art. 93.
3.
Szczególną uwagę przykłada się do tych postanowień w ramach przeglądu przewidzianego w ust. 2.
Artykuł  22

Cła

1.
Cła obejmują każdego rodzaju podatki lub opłaty nakładane w związku z przywozem towarów, włącznie z wszelkiego rodzaju podatkami wyrównawczymi lub opłatami dodatkowymi, lecz nie obejmują:

a) podatków wewnętrznych lub innych opłat wewnętrznych nakładanych zgodnie z art. III GATT 1994;

b) środków antydumpingowych, wyrównawczych lub ochronnych stosowanych zgodnie z tytułem II;

c) opłat i należności za usługi konsularne nakładanych zgodnie z ust. 2; oraz

d) opłat i innych należności nakładanych zgodnie z ust. 2.

2.
Wysokość opłat i innych należności, o których mowa w ust. 1 lit. c) i d) nie przekracza przybliżonych kosztów świadczonych usług; opłaty i inne należności nie stanowią pośredniej ochrony produktów krajowych lub opodatkowania przywozu dla celów podatkowych. Opłaty i należności te obliczane są w oparciu o właściwe stawki, które odpowiadają rzeczywistej wartości świadczonej usługi.
3.
Dla każdego produktu podstawowa stawka celna, w stosunku do której naliczane są stopniowe obniżki przewidziane w niniejszej Umowie, powinna być stawką celną na zasadzie klauzuli najwyższego uprzywilejowania (zwaną dalej "stawka KNU") rzeczywiście stosowaną w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy.
4.
W przypadkach, w których proces znoszenia ceł nie rozpoczyna się wraz z wejściem w życie niniejszej Umowy, stawką celną, od której naliczane są kolejne obniżki, jest podstawowa stawka, o której mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, lub stawka celna stosowana na zasadzie erga omnes pierwszego dnia obowiązywania odpowiedniego harmonogramu znoszenia ceł - w zależności od tego, która jest niższa.
5.
Obniżone stawki celne obliczone zgodnie z harmonogramami obniżek zawartych w niniejszej Umowie stosuje się uwzględniając zaokrąglenie do pierwszego miejsca po przecinku lub, w przypadku specyficznych ceł, zaokrąglenie do drugiego miejsca po przecinku.
Artykuł  23

Status quo

Od wejścia w życie niniejszej Umowy w handlu między Stronami nie nakłada się żadnych nowych ceł ani nie podwyższa się ceł już obowiązujących, w przypadku wszystkich produktów objętych liberalizacją.

Artykuł  24

Cła, podatki lub inne opłaty i należności nakładane na wywóz

1.
Od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy w handlu pomiędzy Wspólnotą Europejską i państwami SADC UPG nie wprowadza się żadnych nowych ceł wywozowych lub opłat o skutku równoważnym w handlu między Stronami ani nie zwiększa się ceł lub opłat już obowiązujących.
2.
W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych przez państwa SADC UPG szczególnymi potrzebami pozyskania dochodów, ochroną nowo powstających gałęzi przemysłu lub ochroną środowiska, państwa te mogą wprowadzić, po konsultacji ze Stroną WE, tymczasowe podatki wywozowe lub opłaty o skutku równoważnym na ograniczoną liczbę dodatkowych produktów.
3.
Strony zgadzają się na przeprowadzanie przeglądu postanowień niniejszego artykułu przez Wspólną Radę nie później niż trzy lata po wejściu w życie niniejszej Umowy, w pełni uwzględniając ich wpływ na rozwój i dywersyfikację gospodarek państw SADC UPG.
Artykuł  25

Cła na towary pochodzące z państw SADC UPG

1.
Strona WE zapewnia bezcłowe i bezkontyngentowe traktowanie wszystkich produktów, z wyjątkiem produktów, o których mowa w ust. 3, objętych niniejszą Umową i pochodzących z Botswany, Lesotho, Mozambiku, Namibii i Suazi.
2.
Cła na przywóz produktów pochodzących z państw SADC UPG są zmniejszane lub znoszone zgodnie z postanowieniami zawartymi w załączniku 1.
3.
Przywóz produktów, o których mowa w załączniku 2, będzie objęty systemem przejściowym określonym w tym załączniku.
Artykuł  26

Cła na towary pochodzące z WE

1.
Produkty pochodzące ze Strony WE są przywożone do Botswany, Lesotho, Namibii i Suazi na warunkach określonych w załączniku 3.
2.
Produkty pochodzące ze Strony WE są przywożone do Mozambiku na warunkach określonych w załączniku 4.
3.
Strony zgadzają się połączyć dwa wyżej wymienione załączniki w jeden harmonogram taryfowy SADC UPG w momencie wprowadzenia przez Mozambik HS 2007. Połączenie takie dokonywane jest w drodze decyzji Wspólnej Rady.
Artykuł  27

Swobodny przepływ towarów

1.
Cła na towary pochodzące ze Strony WE lub z państw SADC UPG pobiera się na terytorium drugiej Strony tylko raz.
2.
Wszelkie cło zapłacone przy przywozie do państwa SADC UPG jest zwracane w całości, jeżeli towary są ponownie wywożone z obszaru celnego państwa SADC UPG pierwszego przywozu. Produkty takie podlegają ocleniu w państwie, w którym ma miejsce konsumpcja.
3.
Strony zgadzają się współpracować ze sobą w celu ułatwienia przepływu towarów i uproszczenia procedur celnych.
Artykuł  28

Korzystniejsze traktowanie wynikające z porozumień o wolnym handlu

1.
W odniesieniu do spraw objętych niniejszym rozdziałem, Strona WE przyznaje państwom SADC UPG wszelkie korzystniejsze traktowanie stosowane w wyniku zawarcia przez Stroną WE umowy o wolnym handlu ze stronami trzecimi po podpisaniu niniejszej Umowy.
2.
W odniesieniu do spraw objętych niniejszym rozdziałem, państwa SADC UPG przyznają Stronie WE wszelkie korzystniejsze traktowanie wynikające z zawarcia przez nie lub przez którekolwiek państwo SADC UPG-sygnatariusza umowy o wolnym handlu z dowolnym państwem o znaczącej gospodarce handlowej, po podpisaniu niniejszej Umowy.
3.
W przypadku jeśli państwo SADC UPG wykaże, iż uzyskało od strony trzeciej traktowanie dużo korzystniejsze od tego, które przyznała jej Strona WE, Strony przeprowadzą konsultacje i wspólnie podejmują decyzję o wdrożeniu postanowień ust. 2.
4.
Postanowienia niniejszego rozdziału nie zobowiązują Strony WE lub jakiegokolwiek państwa SADC UPG do wzajemnego rozszerzenia jakiegokolwiek preferencyjnego traktowania stosowanego w wyniku uczestnictwa Strony WE lub państwa SADC UPG w umowie o wolnym handlu ze stronami trzecimi w dniu podpisania niniejszej Umowy.
5.
Na użytek niniejszego artykułu "znacząca gospodarka handlowa" oznacza jakiekolwiek rozwinięte państwo lub jakiekolwiek państwo, którego udział w światowym wywozie towarów przekraczał 1 % w roku poprzedzającym wejście w życie umowy o integracji gospodarczej, o której mowa w ust. 2, lub jakąkolwiek grupę państw działających indywidualnie, wspólnie lub w ramach umowy o integracji gospodarczej, której wspólny udział w światowym wywozie towarów przekraczał 1,5 % w roku poprzedzającym wejście w życie umowy o integracji gospodarczej, o której mowa w ust. 2.
Artykuł  29

Szczególne postanowienia dotyczące współpracy administracyjnej

1.
Strony uzgadniają, że współpraca administracyjna jest niezbędna do wdrażania i kontroli traktowania preferencyjnego przyznanego w niniejszym tytule i podkreślają swoje zobowiązanie do zwalczania nieprawidłowości i nadużyć finansowych w sprawach celnych i związanych z cłami.
2.
Strony zgadzają się również współpracować dla zapewnienia, by konieczne struktury instytucjonalne umożliwiały właściwym organom skuteczne i terminowe odpowiadanie na wnioski o pomoc.
3.
Na użytek niniejszego artykułu, oraz nie naruszając postanowień art. 9 protokołu 2, brak współpracy administracyjnej oznacza między innymi:

a) powtarzające się przypadki niedopełnienia obowiązku weryfikacji statusu pochodzenia danego produktu lub produktów, jak określono w art. 34 protokołu 1;

b) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w przeprowadzaniu późniejszych weryfikacji dowodów pochodzenia lub przekazywaniu ich wyników, jak określono w art. 34 protokołu 1;

c) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w wydawaniu zezwolenia na przeprowadzenie misji współpracy administracyjnej celem weryfikacji autentyczności dokumentów lub dokładności informacji dotyczących przyznawania omawianego traktowania preferencyjnego, jak określono w art. 7 protokołu 2.

4.
Do celów niniejszego artykułu ustalenie istnienia nieprawidłowości lub nadużyć finansowych może mieć miejsce, jeśli nastąpił, między innymi, gwałtowny, nieuzasadniony, wzrost wielkości przywozu towarów, przekraczający tradycyjne możliwości produkcyjne i wywozowe drugiej Strony, w połączeniu z posiadaniem obiektywnych informacji dotyczących nieprawidłowości lub nadużyć finansowych.
5.
W razie gdy Strona lub, zależnie od przypadku, państwo SADC UPG stwierdzi na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej lub nieprawidłowości lub nadużycia finansowe, Strona ta może w wyjątkowych okolicznościach tymczasowo zawiesić odpowiednie traktowanie preferencyjne danego produktu lub produktów i ich odpowiedniego pochodzenia, zgodnie z niniejszym artykułem. Na użytek niniejszego artykułu wyjątkowe okoliczności oznaczają okoliczności, które mają lub mogą mieć znaczące negatywne skutki dla Strony lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG, w sytuacji gdy odpowiednie traktowanie preferencyjne przedmiotowego produktu lub produktów byłoby kontynuowane.
6.
Zastosowanie czasowego zawieszenia podlega następującym warunkom:

a) Strona, która stwierdziła, lub, w zależności od przypadku, państwo SADC UPG, które stwierdziło, na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej, nieprawidłowości lub nadużycia finansowe, bezzwłocznie powiadamia o tym Komitet ds. Handlu i Rozwoju, przekazując jednocześnie obiektywne informacje, oraz rozpoczyna konsultacje w ramach Komitetu ds. Handlu i Rozwoju w oparciu o wszelkie stosowne informacje i obiektywne ustalenia, celem znalezienia rozwiązania zadowalającego obie Strony.

b) W przypadku gdy Strony rozpoczęły konsultacje, o których mowa powyżej, w ramach Komitetu ds. Handlu i Rozwoju i nie osiągnęły zadowalającego rozwiązania w ciągu trzech miesięcy od przekazania informacji, wówczas, w zależności od przypadku, Strona lub państwo SADC UPG, których to dotyczy, mogą tymczasowo zawiesić odpowiednie traktowanie preferencyjne danego produktu lub produktów oraz konkretnego pochodzenia. Informację o tymczasowym zawieszeniu bezzwłocznie podaje się do wiadomości Komitetu ds. Handlu i Rozwoju.

c) Tymczasowe zawieszenia przewidziane w niniejszym artykule ograniczają się do środków niezbędnych do ochrony interesów finansowych danej Strony lub państwa SADC UPG. Nie przekraczają one okresu sześciu miesięcy, który może zostać przedłużony. Informację o tymczasowych zawieszeniach bezzwłocznie po ich przyjęciu podaje się do wiadomości Komitetu ds. Handlu i Rozwoju. Stanowią one przedmiot okresowych konsultacji w ramach Komitetu ds. Handlu i Rozwoju, w szczególności w celu zniesienia tych tymczasowych zawieszeń bezzwłocznie po ustaniu warunków ich zastosowania.

Artykuł  30

Korygowanie błędów administracyjnych

Strony uznają swoje wzajemne prawo do korygowania błędów administracyjnych w trakcie wdrażania niniejszej Umowy. W przypadku zidentyfikowania błędu Strona może zażądać od Komitetu ds. Handlu i Rozwoju zbadania możliwości przedsięwzięcia odpowiednich środków w celu rozwiązania problemu.

Artykuł  31

Unie celne i strefy wolnego handlu

1.
Niniejsza Umowa nie stanowi przeszkody dla zachowania lub tworzenia unii celnych, stref wolnego handlu lub innych porozumień między Stronami i państwami trzecimi, z wyjątkiem przypadków, kiedy zmieniałyby one prawa i obowiązki ustanowione w niniejszej Umowie.
2.
Konsultacje pomiędzy Stroną WE i państwami SADC UPG dotyczące umów ustanawiających lub zmieniających unie celne lub strefy wolnego handlu oraz, w stosownych przypadkach, w związku z innymi zasadniczymi kwestiami dotyczącymi polityki handlowej Stron z państwami trzecimi, mają miejsce w ramach Wspólnej Rady.

TYTUŁ  II

INSTRUMENTY OCHRONY HANDLU

ROZDZIAŁ  5

Artykuł  32

Środki antydumpingowe i wyrównawcze

Prawa i obowiązki Strony WE lub państw SADC UPG w zakresie stosowania środków antydumpingowych lub wyrównawczych regulują odpowiednie porozumienia WTO. Wszystkie spory dotyczące tych środków mogą być rozstrzygane jedynie w ramach procedur rozstrzygania sporów w ramach WTO.

Artykuł  33

Wielostronne środki ochronne

1.
Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego artykułu, żadne z postanowień niniejszej Umowy nie stanowi przeszkody dla podjęcia przez państwa SADC UPG i przez Stronę WE środków zgodnie z art. XIX GATT 1994, Porozumieniem WTO w sprawie środków ochronnych i art. 5 Porozumienia w sprawie rolnictwa załączonym do Porozumienia z Marrakeszu ustanawiającego Światową Organizację Handlu oraz innymi odpowiednimi porozumieniami w ramach WTO.
2.
Niezależnie od ust. 1, biorąc pod uwagę cele ogólne niniejszej Umowy w zakresie rozwoju oraz niewielki rozmiar gospodarek państw SADC UPG, Strona WE wyklucza przywóz z państw SADC UPG ze stosowania jakichkolwiek środków podejmowanych zgodnie z art. XIX GATT 1994, Porozumieniem WTO w sprawie środków ochronnych i art. 5 Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa.
3.
Postanowienia ust. 2 obowiązują przez okres pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy. Nie później niż 120 dni przed końcem tego okresu, Wspólna Rada państw SADC UPG-WE dokona przeglądu wdrożenia tych postanowień, biorąc pod uwagę potrzeby państw SADC UPG w zakresie rozwoju, w celu ustalenia, czy przedłużyć ich stosowanie na kolejny okres.
4.
Postanowienia ust. 1 nie podlegają postanowieniom dotyczącym rozstrzygania sporów zawartymi w niniejszej Umowie.
Artykuł  34

Dwustronne środki ochronne

1.
Niezależnie od art. 33, po zbadaniu innych rozwiązań, Strona może zastosować środki ochronne o ograniczonym czasie obowiązywania, które stanowią odstępstwo od postanowień ar-t. 25 i 26, na warunkach i zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym artykule.
2.
Środki ochronne, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, mogą być wprowadzone jeśli przywóz produktu pochodzącego z jednej Strony na terytorium drugiej Strony odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że powoduje on lub może powodować:

a) poważną szkodę dla krajowego przemysłu wytwarzającego produkty podobne lub bezpośrednio konkurujące na terytorium Strony dokonującej przywozu; lub

b) zakłócenia w sektorze gospodarczym wytwarzającym produkty podobne lub bezpośrednio konkurujące, szczególnie jeżeli zakłócenia te stwarzają poważne problemy społeczne lub trudności, które mogą spowodować znaczne pogorszenie sytuacji gospodarczej Strony dokonującej przywozu; lub

c) zakłócenia na rynkach podobnych lub bezpośrednio konkurujących produktów rolnych(4) lub w mechanizmach regulacji tych rynków.

3.
ochr onŚrodkine, o których mowa w niniejszym artykule, nie przekraczają poziomu niezbędnego dla uniknięcia lub naprawienia poważnej szkody lub zakłóceń, jak określono w ust. 2 niniejszego artykułu.
4.
Środki ochronne, które może podjąć Strona dokonująca przywozu, mogą obejmować wyłącznie jedno lub kilka z następujących działań:

a) zawieszenie dalszego zmniejszania stawki cła przywozowego dla danego produktu, jak przewidziano w niniejszej Umowie; lub

b) zwiększenie stawki celnej dla danego produktu do poziomu nieprzekraczającego obowiązującej stawki celnej stosowanej w ramach WTO; lub

c) wprowadzenie kontyngentów taryfowych na dany produkt.

5.
Nie naruszając postanowień ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu, jeśli przywóz jakiegokolwiek produktu pochodzącego z przynajmniej jednego państwa SADC UPG odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że powoduje on lub może powodować sytuacje opisane w ust. 2 lit. a), b) i c) niniejszego artykułu w przypadku produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących w jednym lub kilku regionach najbardziej oddalonych WE, Strona WE może wprowadzić środki nadzoru lub środki ochronne ograniczone do danego regionu lub regionów, zgodnie z procedurami określonymi w ust. 6-9.
6.
a) Nie naruszając ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu, jeśli przywóz jakiegokolwiek produktu pochodzącego z WE odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że w przypadku jakiegokolwiek państwa SADC UPG powoduje on lub może powodować jedną z sytuacji opisanych w ust. 2 lit. a), b) i c) niniejszego artykułu, dane państwo SADC UPG może wprowadzić środki nadzoru lub środki ochronne ograniczone do swojego terytorium, zgodnie z procedurami określonymi w ust. 7-10 niniejszego artykułu.

b) Państwo SADC UPG może zastosować środki ochronne, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, jeżeli przywóz produktu pochodzącego ze Strony WE na jego terytorium na skutek obniżenia ceł odbywa się w tak zwiększonych ilościach i na takich warunkach, że powoduje on lub może powodować zakłócenia w funkcjonowaniu powstającego przemysłu produktów podobnych lub bezpośrednio konkurujących. Postanowienie to obowiązuje przez okres 12 lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy w przypadku Botswany, Namibii oraz Suazi i 15 lat w przypadku państw najsłabiej rozwiniętych. Okres stosowania tego postanowienia może zostać rozszerzony w wyniku przeglądu przeprowadzonego przez Wspólną Radę, biorąc pod uwagę ogólny poziom rozwoju osiągniętego przez państwa SADC UPG. Środki muszą być podjęte zgodnie z procedurami określonymi w ust. 6-9 niniejszego artykułu.

7.
a) Środki ochronne, o których mowa w niniejszym artykule, utrzymywane są wyłącznie przez okres niezbędny dla uniknięcia lub naprawienia poważnej szkody lub zakłóceń, o których mowa w ust. 2, 5 i 6 niniejszego artykułu.

b) Środki ochronne, o których mowa w niniejszym artykule, nie są stosowane przez okres dłuższy niż dwa lata. Jeżeli nadal występują okoliczności uzasadniające stosowanie środków ochronnych, okres obowiązywania takich środków może zostać przedłużony maksymalnie o kolejne dwa lata. Jeżeli co najmniej jedno państwo SADC UPG stosuje środek ochronny, lub jeżeli WE stosuje środek ograniczony do terytorium jednego lub kilku ze swoich najbardziej oddalonych regionów, środki takie mogą być stosowane przez okres nieprzekraczający czterech lat, a w przypadku gdy nadal występują okoliczności uzasadniające obowiązywanie środków ochronnych, ich okres obowiązywania może zostać przedłużony maksymalnie o kolejne cztery lata.

c) Środki ochronne, o których mowa w niniejszym artykule, stosowane przez okres dłuższy niż jeden rok, zawierają wyraźne elementy prowadzące do stopniowego ich usunięcia, najpóźniej z końcem wyznaczonego terminu.

d) Żadnych środków ochronnych, o których mowa w niniejszym artykule nie stosuje się do przywozu produktu, do którego taki środek stosowano wcześniej przez okres co najmniej roku, licząc od dnia wygaśnięcia stosowania środka.

8.
W celu wdrożenia powyższych ustępów stosuje się następujące postanowienia:

a) W przypadku gdy Strona uznaje, że występuje jedna z okoliczności określonych w ust. 2, 5 lub 6, niezwłocznie przekazuje ona sprawę do rozpatrzenia Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju.

b) Komitet ds. Handlu i Rozwoju może formułować zalecenia w celu zaradzenia zaistniałym okolicznościom. Jeżeli Komitet ds. Handlu i Rozwoju nie wydał zaleceń w celu zaradzenia zaistniałej sytuacji lub jeżeli zadowalające rozwiązanie nie zostało znalezione w ciągu 30 dni od powiadomienia tego Komitetu, wówczas Strona dokonująca przywozu może podjąć odpowiednie środki w celu zaradzenia sytuacji, zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.

c) Przed wprowadzeniem środka przewidzianego w niniejszym artykule lub w przypadkach, do których zastosowanie ma ust. 9 niniejszego artykułu, Strona lub państwo SADC UPG jak najszybciej dostarczają Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju wszelkie istotne informacje niezbędne do dokładnego zbadania sytuacji w celu znalezienia rozwiązania zadowalającego zainteresowane Strony.

d) Przy wyborze środków ochronnych zgodnie z niniejszym artykułem pierwszeństwo przyznaje się tym, które w najmniejszym stopniu zakłócają funkcjonowanie niniejszej Umowy.

e) Wszelkie środki ochronne podjęte na podstawie niniejszego artykułu są niezwłocznie zgłaszane Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju i są przedmiotem okresowych konsultacji w ramach tego Komitetu, w szczególności w celu ustalenia harmonogramu ich zniesienia, gdy tylko okoliczności na to pozwalają.

9.
W wyjątkowych okolicznościach, w których opóźnienie mogłoby spowodować trudne do naprawienia szkody, zainteresowana Strona dokonująca przywozu, tj. w zależności od przypadku Strona WE lub co najmniej jedno państwo SADC UPG, może tymczasowo podjąć środki określone w ust. 3, 5 lub 6, nawet jeżeli nie są spełnione wymogi określone w ust. 8. Takie działanie może zostać podjęte na maksymalny okres 180 dni, gdy środki są wprowadzane przez Stronę WE oraz na maksymalny okres 200 dni, gdy środki są wprowadzane przez co najmniej jedno państwo SADC UPG lub gdy środki Strony WE ograniczają się do co najmniej jednego z regionów najbardziej oddalonych. Okres stosowania takiego tymczasowego środka liczony jest jako część okresu początkowego i przedłużenia, o którym mowa w ust. 6. Przy wprowadzaniu takich środków tymczasowych uwzględnia się interesy wszystkich zainteresowanych Stron. Zainteresowana Strona dokonująca przywozu zawiadamia drugą zainteresowaną Stronę i niezwłocznie przekazuje sprawę do rozpatrzenia Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju.
10.
Jeżeli Strona dokonująca przywozu stosuje w odniesieniu do przywozu danego produktu procedurę administracyjną mającą na celu szybkie dostarczenie informacji na temat tendencji w zakresie przepływów handlowych mogących powodować problemy, o których mowa w niniejszym artykule, niezwłocznie informuje o tym Komitet ds. Handlu i Rozwoju.
11.
Środki ochronne stosowane zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu nie podlegają postanowieniom WTO dotyczącym rozstrzygania sporów.

ROZDZIAŁ  6

Środki pozataryfowe

Artykuł  35

Zakaz wprowadzania ograniczeń ilościowych

Z chwilą wejścia w życie niniejszej Umowy pomiędzy Stronami zniesione zostają wszelkie nałożone na towary zakazy lub ograniczenia przywozowe, wywozowe inne niż cła, podatki, opłaty i inne należności przewidziane w art. 22 niniejszej Umowy, niezależnie od tego, czy wprowadzono je w ramach kontyngentów, pozwoleń przywozowych lub wywozowych lub innych środków, chyba że są one uzasadnione wyjątkami, o których mowa w art. XI GATT 1994. Nie wprowadza się żadnych nowych środków tego rodzaju. Postanowienia niniejszego artykułu nie naruszają postanowień art. 32 tytułu II dotyczących środków antydumpingowych i wyrównawczych.

Artykuł  36

Traktowanie narodowe podatków i uregulowań wewnętrznych

1.
Przywóz pochodzący z jednej ze Stron nie podlega, w sposób bezpośredni lub pośredni, podatkom wewnętrznym lub innym opłatom wewnętrznym wszelkiego rodzaju poza tymi jakie się stosuje, bezpośrednio lub pośrednio, do podobnych produktów krajowych. Poza tym Strony i państwa SADC UPG nie stosują w inny sposób podatków wewnętrznych lub opłat wewnętrznych dla ochrony produkcji krajowej.
2.
Przywóz pochodzący z jednej ze Stron jest traktowany w sposób nie mniej uprzywilejowany, niż podobne produkty krajowe w odniesieniu do wszystkich przepisów ustawowych i wykonawczych lub wymogów mających wpływ na ich wewnętrzną sprzedaż, oferty sprzedaży, zakup, transport, dystrybucję lub wykorzystanie. Postanowienia niniejszego ustępu nie wykluczają stosowania zróżnicowanych wewnętrznych opłat transportowych, których jedyną podstawą jest wykorzystywanie gospodarcze środków transportu, a nie pochodzenie produktu.
3.
Żadna ze Stron ani żadne państwo SADC UPG nie ustanawia i nie utrzymuje wewnętrznych regulacji ilościowych dotyczących mieszania, przetwarzania lub wykorzystywania produktów w ustalonych ilościach lub proporcjach, wymagających, bezpośrednio lub pośrednio, aby określona ilość lub proporcja produktu będącego przedmiotem regulacji była dostarczona ze źródeł krajowych. Poza tym żadna ze Stron ani żadne państwo SADC UPG nie stosują w inny sposób wewnętrznych regulacji ilościowych dla ochrony produkcji krajowej.
4.
Postanowienia niniejszego artykułu nie wykluczają wypłaty dotacji wyłącznie producentom krajowym, łącznie z wypłatami dla producentów krajowych, pochodzącymi z wpływów z podatków wewnętrznych lub opłat stosowanych zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, oraz subsydiami realizowanymi poprzez rządowe zakupy produktów krajowych.

ROZDZIAŁ  7

Ułatwienia celne i handlowe

Artykuł  37

Cele

Celami Stron wskazanymi w niniejszym artykule są:

1) wzmocnienie współpracy w obszarze ułatwień celnych i handlowych mające na celu zapewnienie, by odpowiednie przepisy prawne i procedury, a także zdolności administracyjne organów celnych spełniały cele skutecznej kontroli i promowania ułatwień w handlu;

2) promowanie harmonizacji prawodawstwa i procedur celnych;

3) zapewnienie, by uzasadnione cele polityki publicznej, w tym odnoszące się do bezpieczeństwa i zapobiegania nadużyciom w obszarze ułatwień celnych i handlowych, nie były w jakikolwiek sposób zagrożone; oraz

4) dostarczenie koniecznego wsparcia dla organów celnych państw SADC UPG w celu skutecznego wdrażania niniejszej Umowy.

Artykuł  38

Współpraca w sprawach celnych i administracyjnych

1.
Dla zapewnienia zgodności z postanowieniami niniejszego tytułu i aby skutecznie osiągnąć cele wyznaczone w art. 37, Strony:

a) wymieniają informacje na temat przepisów i procedur celnych;

b) wspólnie rozwijają inicjatywy dotyczące ułatwień celnych i handlowych oraz wzmacniania zdolności administracyjnych;

c) wymieniają doświadczenia dotyczące najlepszych praktyk w zakresie zwalczania korupcji i nadużyć w sprawach dotyczących niniejszego rozdziału;

d) wymieniają doświadczenia i najlepsze praktyki w kwestiach dotyczących przywozu, wywozu oraz procedur tranzytowych, a także w kwestiach związanych z poprawą usług dla przedsiębiorców;

e) wymieniają doświadczenia i najlepsze praktyki dotyczące ułatwień tranzytowych;

f) ułatwiają wymianę ekspertów pomiędzy organami celnymi; oraz

g) propagują koordynację działań wśród wszystkich zaangażowanych podmiotów, zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym.

2.
Strona WE oraz państwa SADC UPG opracują i rozwiną wzmocnioną współpracę we wdrażaniu ram standardów dla zabezpieczenia i uproszczenia handlu globalnego opracowanych przez Światową Organizację Celną. Warunki określone przez Światową Organizację Celną będą musiały zostać spełnione, w szczególności zaś konieczne będzie wdrożenie odpowiednich przepisów w tej dziedzinie po Stronie WE, jak i w państwach SADC UPG. Współpraca ta obejmuje inicjatywy na rzecz wzajemnego uznawania statusu upoważnionego podmiotu gospodarczego i wymiany wcześniejszych informacji pozwalających na skuteczną ocenę ryzyka i zarządzania nim dla zapewnienia bezpieczeństwa.
3.
Niezależnie od ust. 1 i 2 Strony udzielają sobie wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych zgodnie z postanowieniami protokołu 2 dotyczącego wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych.
Artykuł  39

Procedury celne i legislacyjne

1.
Strony uzgadniają, że ich odpowiednie przepisy i procedury handlowe i celne opierają się na:

a) zmienionej Konwencji z Kioto dotyczącej uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego, zasadniczych elementach ram standardów dla zabezpieczenia i uproszczenia handlu globalnego opracowanych przez Światową Organizację Celną, Międzynarodowej konwencji w sprawie Zharmonizowanego Systemu oraz innych międzynarodowych instrumentach i standardach stosowanych w dziedzinie ceł i handlu;

b) potrzebie ochrony i ułatwiania legalnego handlu;

c) potrzebie unikania zbędnych i dyskryminacyjnych obciążeń dla podmiotów gospodarczych, na potrzebie walki z nadużyciami i korupcją oraz na potrzebie tworzenia dalszych ułatwień dla podmiotów gospodarczych ściśle przestrzegających przepisów;

d) potrzebie zastosowania przez każdą Stronę jednolitego dokumentu administracyjnego lub jego elektronicznego odpowiednika;

e) stosowaniu nowoczesnych technik celnych, wraz z oceną ryzyka, uproszczonych procedurach wprowadzenia i zwolnienia towarów, kontrolach następujących po zwolnieniu towarów i na kontrolach przedsiębiorstw;

f) przejrzystości, skuteczności i proporcjonalności w celu zmniejszenie kosztów i zwiększenie przewidywalności dla podmiotów gospodarczych;

g) przeciwdziałaniu dyskryminacji pod względem wymogów i procedur stosowanych do przywozu, wywozu i tranzytu towarów, chociaż uznaje się, iż przesyłki mogą być różnie traktowane zgodnie z obiektywnymi kryteriami oceny ryzyka;

h) stopniowym rozwoju systemów, łącznie z systemami opartymi na technologii informacyjnej, zarówno w przypadku działalności wywozowej jak i przywozowej, aby ułatwić elektroniczną wymianę danych między podmiotami gospodarczymi, organami celnymi oraz pozostałymi instytucjami;

i) przyjęciu systemu ułatwień w przywozie towarów poprzez zastosowanie uproszczonych procedur i procesów celnych, włącznie z odprawą przed przybyciem;

j) znoszeniu wszelkich wymogów dotyczących obowiązkowych inspekcji przedwysyłkowych, lub podobnych kontroli, zgodnie z Porozumieniem WTO w sprawie inspekcji przedwysyłkowej;

k) stosowaniu zasad zapewniających proporcjonalność wszystkich kar nałożonych w przypadku niewielkiego naruszenia przepisów celnych lub wymogów proceduralnych, oraz nieuzasadnionych brak opóźnień w odprawie celnej w przypadku ich zastosowania;

l) systemie wiążących interpretacji w sprawach celnych, w szczególności w sprawie klasyfikacji taryfowej oraz reguł pochodzenia, zgodnym z przepisami obowiązującymi w ich odpowiednich przepisach;

m) potrzebie ułatwiania przepływów tranzytowych;

n) znoszeniu wszystkich wymogów dotyczących obowiązkowego korzystania z usług pośredników celnych; oraz

o) przejrzystych, niedyskryminacyjnych i proporcjonalnych zasadach dotyczących licencjonowania pośredników celnych.

2.
Dla usprawnienia metod pracy oraz zapewnienia przejrzystości i skuteczności czynności celnych, Strony:

a) zapewniają zachowanie najwyższych standardów etycznych poprzez wykorzystanie środków przeciwdziałających korupcji w tej dziedzinie;

b) podejmują dalsze działania w celu ograniczania ilości, uproszczenia i standaryzacji danych i dokumentacji wymaganych przez organy celne i inne powiązane podmioty;

c) w miarę możliwości, upraszczają wymogi i formalności dotyczące szybkiego zwolnienia i odprawy towarów;

d) zapewniają skuteczne, szybkie i niedyskryminacyjne procedury przewidujące prawo do odwołania się od działań i decyzji administracyjnych organów celnych i innych podmiotów mających wpływ na przywóz, wywóz lub tranzyt towarów. Procedury odwoławcze są łatwo dostępne dla wszystkich podmiotów, w tym dla małych i średnich przedsiębiorstw; oraz

e) tworzą warunki dla skutecznego egzekwowanie przepisów.

Artykuł  40

Ułatwianie przepływów tranzytowych

1.
Strony lub państwa SADC UPG, w zależności od przypadku, zapewniają swobodny tranzyt towarów przez swoje terytorium, przy wykorzystaniu tras najbardziej odpowiednich dla tranzytu. Wszelkie kontrole i wymagania muszą mieć charakter niedyskryminacyjny, proporcjonalny oraz muszą być stosowane jednolicie.
2.
Bez uszczerbku dla uzasadnionych kontroli celnych, Strony przyznają towarom będącym przedmiotem tranzytu traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznawane towarom krajowym, w zakresie ich wywozu, przywozu i przemieszczania.
3.
Strony lub państwa SADC UPG, w zależności od przypadku, ustanawiają transportowe procedury celne zezwalające na tranzyt towarów bez uiszczania opłat celnych ani innych opłat, pod warunkiem przedstawienia odpowiednich gwarancji.
4.
Strony lub państwa SADC UPG, w zależności od przypadku, upowszechniają i wdrażają regionalne porozumienia tranzytowe.
5.
Strony lub państwa SADC UPG, w zależności od przypadku, stosują z międzynarodowe standardy lub instrumenty dotyczące tranzytu.
6.
Strony lub państwa SADC UPG, w zależności od przypadku, upowszechniają koordynację działań pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi organami zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym.
Artykuł  41

Opłaty i należności

1.
Opłaty i należności mają charakter racjonalny i nie przekraczają kosztów usług świadczonych w związku z właściwą transakcją. Opłat tych nie nalicza się na zasadzie ad valorem.
2.
Opłat i należności nie nakłada się w przypadku usług konsularnych.
Artykuł  42

Związki ze środowiskiem gospodarczym

Strony zgadzają się:

1) zapewniać, by wszelkie przepisy, procedury oraz opłaty i należności, a także, w miarę możliwości, stosowne wyjaśnienia były udostępniane publicznie, o ile to możliwe, w formie elektronicznej;

2) co do potrzeby odpowiednio wcześnie przeprowadzanych i systematycznych konsultacji z przedstawicielami handlu na temat projektów legislacyjnych oraz procedur celnych, a także kwestii dotyczących ceł i handlu;

3) w stosownych przypadkach wprowadzać nowe lub zmienione przepisy lub procedury w sposób, który umożliwia przedsiębiorstwom handlowym należyte do nich przygotowanie i dostosowanie się. Strony udostępniają właściwe komunikaty administracyjne, zawierające wymagania organów i procedury wjazdowe, godziny pracy i procedury robocze biur celnych w portach i na przejściach granicznych oraz punkty kontaktowe udzielające informacji; oraz

4) wspierać współpracę pomiędzy podmiotami gospodarczymi i właściwymi organami administracji poprzez stosowanie instrumentów takich jak protokoły ustaleń.

Artykuł  43

Ustalanie wartości celnej

1.
Zasady wyceny celnej dla wymiany handlowej objętej niniejszą Umową reguluje Porozumienie w sprawie stosowania art. VII GATT 1994.
2.
Strony współpracują w celu wypracowania wspólnego stanowiska w sprawach dotyczących ustalania wartości celnej.
Artykuł  44

Harmonizacja standardów celnych na poziomie regionalnym

Strony upowszechniają harmonizację przepisów i procedur celnych, standardów i wymogów. Zakres i tempo tego procesu ustala każda ze Stron.

Artykuł  45

Wsparcie dla organów celnych państw SADC UPG

1.
Strony uznają znaczenie wsparcia dla administracji celnych państw SADC UPG przy wdrażaniu postanowień niniejszego rozdziału zgodnie z postanowieniami rozdziału 2 części I niniejszej Umowy.
2.
Priorytetowe obszary wsparcia to:

a) stosowanie nowoczesnych technik celnych takich jak:

(i) zarządzanie ryzykiem,

(ii) kontrole po zwolnieniu towarów oraz

(iii) automatyzacja procedur celnych;

b) kontrole dotyczące ustalania wartości celnej, klasyfikacji i reguł pochodzenia, włącznie z kontrolami przeprowadzanymi w celu zapewnienia zgodności z art. 39 ust. 1 lit. j) niniejszej Umowy;

c) ułatwianie tranzytu oraz podnoszenie skuteczności regionalnych porozumień tranzytowych;

d) zasady przejrzystości dotyczące publikowania i administrowania całością przepisów celnych, jak również odpowiednimi opłatami i formalnościami;

e) wprowadzenie i stosowanie procedur i praktyk, które odzwierciedlają międzynarodowe instrumenty i standardy w dziedzinie ceł i handlu, w tym między innymi zmienioną Konwencję z Kioto dotyczącą uproszczenia i harmonizacji postępowania celnego oraz ramy standardów dla zabezpieczenia i uproszczenia handlu globalnego WCO.

3.
Strony uznają potrzebę przeprowadzenia szczegółowej oceny potrzeb wziąwszy pod uwagę sytuację w każdym z państw, korzystając z instrumentów oceny potrzeb opracowanych przez WTO i WCO lub z innych wspólnie uzgodnionych instrumentów.
Artykuł  46

Uzgodnienia przejściowe

1.
Strony uznają potrzebę wprowadzenia uzgodnień przejściowych, aby zapewnić sprawne wdrożenie postanowień niniejszego rozdziału.
2.
W związku z potrzebą wzmocnienia zdolności w obszarze ułatwień celnych i handlowych oraz bez uszczerbku dla zobowiązań wynikających z członkowstwa w WTO, państwa SADC UPG korzystają z pięcioletniego okresu przejściowego, aby sprostać wymogom, o których mowa w art. 39-42 niniejszego rozdziału, w przypadkach w których istnieje potrzeba budowania zdolności w chwili wejścia w życie niniejszej Umowy.
3.
Wspólna Rada może przyznać dwuletnie rozszerzenie tego okresu przejściowego w przypadku, kiedy właściwa zdolność nie została do tego czasu osiągnięta.
Artykuł  47

Komitet Specjalny ds. Ułatwień Handlowych i Celnych

1.
Niniejszym Strony ustanawiają Specjalny Komitet ds. Ułatwień Handlowych i Celnych, złożony z przedstawicieli Stron.
2.
W zakres obowiązków Specjalnego Komitetu ds. Ułatwień Handlowych i Celnych wchodzą między innymi następujące funkcje:

a) monitorowanie stosowania postanowień niniejszego rozdziału oraz Protokołu w sprawie reguł pochodzenia i administrowania nimi;

b) zapewnienie forum konsultacyjnego i dyskusyjnego w zakresie wszystkich spraw dotyczących ceł, w tym reguł pochodzenia, ogólnych procedur celnych, ustalenia wartości celnej, klasyfikacji taryfowej, tranzytu oraz wzajemnej pomocy administracyjnej;

c) wspieranie współpracy w zakresie rozwoju, stosowania i egzekwowania reguł pochodzenia i pokrewnych procedur celnych, ogólnych procedur celnych oraz wzajemnej pomocy administracyjnej;

d) wspieranie współpracy w zakresie budowania zdolności i pomocy technicznej;

e) kontrola wdrożenia art. 44 niniejszej Umowy; oraz

f) wszystkie pozostałe kwestie dotyczące niniejszego rozdziału i uzgodnione przez Strony.

3.
Komitet Specjalny ds. Ułatwień Handlowych i Celnych zbiera się w terminach i zgodnie z harmonogramem uzgodnionymi wcześniej przez Strony.
4.
Komitetowi Specjalnemu ds. Ułatwień Handlowych i Celnych przewodniczy na zmianę jedna ze Stron.
5.
Komitet Specjalny ds. Ułatwień Handlowych i Celnych składa sprawozdania Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju.

ROZDZIAŁ  8

Bariery techniczne w handlu

Artykuł  48

Zobowiązania wielostronne

1.
Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do przestrzegania praw i obowiązków ustanowionych w Porozumieniu WTO w sprawie barier technicznych w handlu (zwanym dalej "Porozumieniem TBT").
2.
Prawa i obowiązki te stanowią podstawę dla działań Stron w ramach niniejszego rozdziału.
Artykuł  49

Cele

1.
Strony zgadzają się współpracować w celu ułatwiania i zwiększania wzajemnego handlu towarami poprzez identyfikowanie, zapobieganie i znoszenie niepotrzebnych przeszkód w handlu w rozumieniu Porozumienia TBT.
2.
Strony zobowiązują się współpracować we wzmacnianiu integracji i współpracy regionalnej, szczególnie między państwami SADC UPG, w kwestiach dotyczących barier technicznych w handlu.
3.
Strony zobowiązują się tworzyć i wzmacniać zdolności techniczne państw SADC UPG w dziedzinie barier technicznych w handlu.
Artykuł  50

Zakres stosowania i definicje

1.
Postanowienia niniejszego rozdziału stosuje się do przepisów technicznych, norm i procedur oceny zgodności, jak zdefiniowano w Porozumieniu TBT, w takim zakresie, w jakim wpływają one na handel objęty niniejszą Umową.
2.
Dla celów niniejszego rozdziału obowiązują definicje zawarte w Porozumieniu TBT.
Artykuł  51

Współpraca i integracja regionalna

Strony uzgadniają, że współpraca między instytucjami krajowymi i regionalnymi zajmującymi się barierami technicznymi w handlu, zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym, ma istotne znaczenie dla ułatwiania handlu wewnątrzregionalnego i handlu między Stronami; z uwagi na ogólny proces integracji regionalnej Strony zobowiązują się także do współpracy w tym celu.

Artykuł  52

Przejrzystość

Strony potwierdzają zasadę przejrzystości w stosowaniu przepisów i norm technicznych zgodnie z Porozumieniem TBT.

Strony uznają znaczenie skutecznych mechanizmów konsultacyjnych, notyfikacyjnych i wymiany informacji w odniesieniu do przepisów i norm technicznych zgodnie z Porozumieniem TBT.

Artykuł  53

Środki identyfikowania, zapobiegania i znoszenia barier w handlu

Strony uzgadniają identyfikować i wdrażać te z mechanizmów wspieranych przez Porozumienie TBT, które są najbardziej odpowiednie w przypadku poszczególnych priorytetowych kwestii lub sektorów. Mechanizmy te mogą obejmować:

1) intensyfikowanie współpracy mającej na celu ułatwianie dostępu do swoich rynków poprzez podnoszenie wzajemnej wiedzy i wzajemnego zrozumienia swoich systemów w zakresie przepisów technicznych, norm, metrologii, akredytacji i oceny zgodności;

2) wymianę informacji, identyfikowanie i wdrażanie właściwych mechanizmów odpowiednich w przypadku poszczególnych kwestii i sektorów, tj. ujednolicenie z normami międzynarodowymi, poleganie na deklaracji dostawcy w zakresie zgodności, stosowanie uznanej na skalę międzynarodową akredytacji dla organów oceny zgodności jakości oraz stosowanie międzynarodowych systemów testowania i certyfikowania produktów;

3) identyfikowanie oraz realizowanie działań dotyczących przepisów technicznych oraz oceny zgodności w poszczególnych sektorach w celu zapewnienia lepszej znajomości i dostępu do swoich rynków. Sektory te zostaną wybrane w oparciu o kluczowe obszary handlu, włącznie z produktami priorytetowymi;

4) rozszerzanie współpracy oraz działań mających na celu wspieranie wdrażania praw i obowiązków w ramach Porozumienia TBT;

5) w stosowanych przypadkach opracowywanie wspólnego podejścia do technicznych praktyk regulacyjnych z uwzględnieniem kwestii takich jak przejrzystość, konsultacje, potrzeby i proporcjonalność, zastosowanie norm międzynarodowych, wymogów dotyczących oceny zgodności, zastosowanie oceny skutków i oceny ryzyka, egzekwowanie przepisów i nadzór rynku;

6) tam gdzie to możliwe i obopólnie korzystne promowanie harmonizacji w celu stosowania norm międzynarodowych oraz wykorzystanie takich norm w opracowywaniu przepisów technicznych oraz procedur oceny zgodności;

7) zobowiązanie do rozpatrzenia we właściwym czasie możliwości negocjowania porozumień o wzajemnym uznawaniu w sektorach stanowiących przedmiot wspólnego interesu gospodarczego;

8) promowanie współpracy pomiędzy Stronami oraz państwami SADC UPG, w zależności od przypadku, organizacjami odpowiedzialnymi za przepisy techniczne, metrologię, standaryzację, testowania, certyfikację, kontrole i akredytację; oraz

9) promowanie uczestnictwa państw SADC UPG w międzynarodowych organach normalizacyjnych.

Artykuł  54

Wdrożenie

Strony uznają, że Komitet ds. Handlu i Rozwoju jest właściwy w ramach niniejszego rozdziału do:

1) monitorowania i przeglądu jego wdrażania;

2) koordynowania i konsultacji w sprawach związanych z TBT;

3) identyfikowania i przeglądu sektorów i produktów priorytetowych oraz wynikających z nich priorytetowych obszarów współpracy; a także

4) w stosowanych przypadkach, do wydawania zaleceń dotyczących zmian w niniejszym rozdziale.

Artykuł  55

Budowanie zdolności oraz pomoc techniczna dotycząca barier technicznych w handlu

1.
Strony uznają wagę współpracy w dziedzinie przepisów technicznych, norm, metrologii, akredytacji i procedur oceny zgodności, aby osiągnąć cele zapisane w niniejszym rozdziale;
2.
Strony uznają, że współpraca w poniższych kwestiach ma znaczenie priorytetowe:

a) ustanowienie odpowiednich mechanizmów wymiany wiedzy specjalistycznej; włącznie z właściwymi szkoleniami zapewniającymi odpowiednie i trwałe kompetencje techniczne stosownych instytucji normalizacyjnych i odpowiedzialnych za ocenę zgodności w państwach SADC UPG oraz wzajemne zrozumienie między tymi organami na terytoriach Stron;

b) rozwój zdolności państw SADC UPG w obszarach przepisów technicznych, metrologii, norm, akredytacji oraz oceny zgodności również poprzez modernizację laboratoriów lub innego wyposażania lub poprzez ich instalowanie. Pod tym względem Strony uznają znaczenie wzmacniania współpracy regionalnej oraz potrzebę wzięcia pod uwagę produktów i sektorów priorytetowych;

c) opracowywanie i przyjmowanie w państwach SADC UPG zharmonizowanych przepisów technicznych, norm, metrologii, akredytacji oraz procedur oceny zgodności opartych na odpowiednich normach międzynarodowych;

d) wsparcie dla udziału państw SADC UPG w międzynarodowych działaniach normalizacyjnych, akredytacyjnych i metrologicznych; oraz

e) rozwój w państwach SADC UPG punktów informacyjnych i notyfikacyjnych dotyczących TBT.

ROZDZIAŁ  9

Środki sanitarne i fitosanitarne

Artykuł  56

Zobowiązania wielostronne

1.
Strony potwierdzają swoje zasady i cele Porozumienia WTO SPS (zwanego dalej "Porozumieniem SPS"), Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin (IPPC), Komisji Kodeksu Żywnościowego (CODEX Alimentarius) i Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE).
2.
Zasady i cele te stanowią podstawę dla działań Stron i państw SADC UPG, w zależności od przypadku, określonych w niniejszym rozdziale.
Artykuł  57

Cele

1.
Strony zgadzają się ułatwiać handel i inwestycje w państwach SADC UPG oraz pomiędzy Stronami, zapewniając jednocześnie, że wprowadzone środki stosuje się jedynie w zakresie koniecznym do ochrony zdrowia lub życia ludzi, zwierząt lub roślin zgodnie z postanowieniami Porozumienia SPS.
2.
Strony zobowiązują się współpracować na rzecz wzmacniania integracji regionalnej, a szczególnie na rzecz współdziałania państw SADC UPG w kwestiach dotyczących środków sanitarnych i fitosanitarnych (zwanych dalej "środkami SPS"), oraz aby odpowiedzieć na problemy wynikające ze stosowania środków SPS w przypadku sektorów i produktów priorytetowych(5), biorąc jednocześnie należycie pod uwagę integrację regionalną.
3.
W związku z powyższym Strony uzgadniają, że będą promować współpracę między oboma regionami, która ma na celu określenie odpowiednich poziomów ochrony w ramach środków SPS.
4.
Strony uzgadniają stworzyć i wzmocnić zdolność techniczną państw SADC UPG do wdrażania i monitorowania środków SPS, włącznie z promowaniem większego wykorzystania norm międzynarodowych i innych kwestii dotyczących SPS.
Artykuł  58

Zakres i definicje

Do celów niniejszego rozdziału stosuje się definicje zawarte w Porozumieniu SPS oraz wykorzystywane przez międzynarodowe organy normalizacyjne, tj. Komisję Kodeksu Żywnościowego, Międzynarodową Konwencję Ochrony Roślin (IPPC) i Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE).

Artykuł  59

Właściwe organy

1.
Odpowiednie organy SPS są organami właściwymi w państwach SADC UPG i po Stronie WE do wdrażania środków, o których mowa w niniejszym rozdziale.
2.
Strony lub państwa SADC UPG, w zależności od przypadku, zgodnie z niniejszą Umową, informują się nawzajem o odpowiednich właściwych organach SPS oraz wszelkich zmianach w tej kwestii.
Artykuł  60

Przejrzystość

1.
Strony potwierdzają zasadę przejrzystości w stosowaniu środków SPS zgodnie z Porozumieniem SPS.
2.
Strony uznają znaczenie skutecznych mechanizmów konsultacyjnych, notyfikacyjnych i wymiany informacji w odniesieniu do środków SPS zgodnie z Porozumieniem SPS.
3.
Strona dokonująca przywozu informuje Stronę dokonującą wywozu o wszelkich zmianach w wymogach sanitarnych i fitosanitarnych, które mogą wpływać na handel objęty zakresem niniejszego rozdziału. Strony zobowiązują się ustanowić mechanizmy wymiany takich informacji w odpowiednich przypadkach.
4.
Strony będą stosować zasadę podziału na strefy lub segmentacji przy określaniu warunków przywozu, biorąc pod uwagę normy międzynarodowe. Strefy i segmenty o określonym statusie sanitarnym lub fitosanitarnym mogą być również określane i proponowane wspólnie przez Strony, oddzielnie dla każdego przypadku, tam gdzie jest to możliwe, aby uniknąć zakłóceń w handlu.
Artykuł  61

Wymiana informacji

1.
Strony ustanawiają system wczesnego ostrzegania zapewniający, że państwa SADC UPG będą informowane z wyprzedzeniem o nowych środkach SPS wprowadzanych przez WE, które mogą wpływać na wywóz z państw SADC UPG do UE. System ten, w stosownych przypadkach, jest oparty na istniejących mechanizmach.
2.
W zależności od przypadku państwa Strony lub SADC UPG zgadzają się współpracować nad dalszym rozwojem sieci nadzoru epidemiologicznego chorób zwierzęcych oraz w dziedzinie zdrowia roślin. Strony będą wymieniać informacje na temat występowania szkodników, które stanowią znane i bezpośrednie zagrożenie dla drugiej Strony.
Artykuł  62

Wdrożenie

Strony uznają, że Komitet ds. Handlu i Rozwoju jest właściwy zgodnie z niniejszym rozdziałem w zakresie:

1) monitorowania i przeglądu jego wdrażania;

2) doradztwa i wydawania zaleceń dla jego wdrażania w celu osiągnięcia celów niniejszego rozdziału;

3) organizowania forum dla dyskusji i wymiany informacji oraz dla współpracy;

4) w stosowanych przypadkach, wydawania zaleceń dotyczących zmian w niniejszym rozdziale;

5) przeglądu sektorów i produktów priorytetowych oraz wynikających z nich priorytetowych obszarów współpracy;

6) wzmacniania współpracy dotyczącej rozwoju, stosowania i egzekwowania środków SPS; oraz

7) wszelkich innych spraw z nim związanych.

Artykuł  63

Konsultacje

Jeżeli jedna ze Stron lub którekolwiek z państw SADC UPG, w zależności od przypadku, stwierdzi, że druga Strona wprowadziła środki, które mogą wpłynąć lub wpłynęły na dostęp do jej rynku, zostaną podjęte odpowiednie konsultacje w celu uniknięcia niepotrzebnych opóźnień oraz znalezienia właściwego rozwiązania zgodnego z Porozumieniu WTO SPS. W związku z powyższym Strony wymieniają nazwy i adresy punków kontaktowych, dysponujących wiedzą sanitarną i fitosanitarną, w celu ułatwienia komunikacji i wymiany informacji.

Artykuł  64

Współpraca, budowanie zdolności i pomoc techniczna w zakresie środków sanitarnych i fitosanitarnych.

1.
Strony zgadzają się promować współpracę pomiędzy instytucjami państw SADC UPG i odpowiednimi instytucjami Strony WE.
2.
Strony zgadzają się współpracować na rzecz ułatwiania regionalnej harmonizacji środków między państwami SADC UPG oraz na rzecz rozwoju właściwych ram prawnych i polityk w państwach SADC UPG, wzmacniając tym samym handel i inwestycje w regionie.
3.
Strony uznają, że współpraca w poniższych kwestiach ma znaczenie priorytetowe:

a) budowanie w sektorze publicznym i prywatnym w państwach SADC UPG zdolności technicznych umożliwiających kontrole sanitarne i fitosanitarne, włącznie ze szkoleniami i organizowaniem spotkań informacyjnych dotyczących inspekcji, certyfikacji, nadzoru i kontroli;

b) budowanie zdolności państw SADC UPG umożliwiających utrzymywanie i rozszerzanie ich możliwości dostępu do rynku;

c) budowanie zdolności w celu zagwarantowania, że wprowadzone środki nie stanowią niepotrzebnych przeszkód w handlu, uznając prawa Stron do określania własnych odpowiednich poziomów ochrony;

d) wzmocnienie zdolności technicznych dla wdrażania i monitorowania środków SPS, włącznie z promowaniem większego wykorzystania norm międzynarodowych;

e) promowanie współpracy we wdrażaniu Porozumienia SPS, zwłaszcza wzmocnienie punków notyfikacyjnych i informacyjnych w państwach SADC UPG, jak również inne kwestie związane z odpowiednimi międzynarodowymi organami normalizacyjnymi;

f) rozwój zdolności w dziedzinie analizy ryzyka, harmonizacji, zgodności, badań, certyfikacji, monitorowania pozostałości, identyfikowalności oraz akredytacji, włącznie z modernizacją lub instalowaniem laboratoriów i innego wyposażenia, aby pomóc państwom SADC UPG w spełnianiu norm międzynarodowych. Pod tym względem Strony uznają znaczenie wzmacniania współpracy regionalnej oraz potrzebę wzięcia pod uwagę produktów i sektorów priorytetowych określonych zgodnie z niniejszym rozdziałem; oraz

g) wsparcie dla uczestnictwa państw SADC UPG w odpowiednich międzynarodowych organach normalizacyjnych.

Dodatek IA

Priorytetowe produkty i sektory podlegające harmonizacji w państwach SADC UPG

Ryby, produkty rybołówstwa, produkty akwakultury, świeże lub przetworzone

Bydło, owce i drób

Świeże mięso

Przetworzone produkty mięsne

Zboża

Warzywa i przyprawy

Nasiona oleiste

Orzechy kokosowe

Kopra

Nasiona bawełny

Orzechy ziemne

Maniok

Piwo, soki owocowe

Owoce świeże lub konserwowane

Dodatek IB

Priorytetowe produkty i sektory w zakresie wywozu z państw SADC UPG do Wspólnoty

Ryby, produkty rybołówstwa i produkty akwakultury, świeże lub przetworzone

Wołowina i produkty z wołowiny

Pozostałe produkty mięsne

Owoce i orzechy

Warzywa

Kwiaty cięte

Kawa

Cukier

TYTUŁ  III

PŁATNOŚCI BIEŻĄCE I PRZEPŁYW KAPITAŁU

ROZDZIAŁ  10

Artykuł  65

Płatności bieżące

1.
Z zastrzeżeniem postanowień art. 66 niniejszej Umowy, państwa SADC UPG i Strona WE zobowiązują się nie nakładać żadnych ograniczeń i umożliwiać wszelkie płatności dotyczące transakcji bieżących w walucie w pełni wymienialnej, dokonywane między rezydentami Strony WE a rezydentami państw SADC UPG.
2.
Państwa SADC UPG mogą wprowadzić niezbędne środki gwarantujące, że postanowienia ust. 1 niniejszego artykułu, które liberalizują płatności bieżące, nie są wykorzystywane przez ich rezydentów do niezgodnych z prawem przepływów kapitałowych.
Artykuł  66

Środki ochronne

1.
Jeżeli w wyjątkowych okolicznościach płatności i przepływ kapitału między Stronami powodują lub mogą spowodować poważne trudności w funkcjonowaniu polityki pieniężnej lub polityki kursowej jednego bądź kilku państw SADC UPG lub jednego bądź kilku państw członkowskich Unii Europejskiej, Strona WE lub zainteresowane państwo SADC UPG mogą podjąć środki ochronne, które są absolutnie niezbędne, w odniesieniu do przepływu kapitału na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy.
2.
Wspólna Rada zostaje bezzwłocznie poinformowana o wprowadzeniu wszelkich środków ochronnych, oraz w możliwie najkrótszym terminie o harmonogramie ich zniesienia.

TYTUŁ  IV

ROZDZIAŁ  11

Postęp w negocjacjach dotyczących pełnej UPG

Artykuł  67

Drugi etap negocjacji

Strony uzgadniają kontynuować negocjacje w 2008 r., aby rozszerzyć zakres niniejszej Umowy. Do celów niniejszego tytułu, w skład państw SADC UPG wchodzą Botswana, Lesotho, Mozambik i Suazi. Pozostałe państwa SADC UPG mogą dołączyć do procesu negocjacyjnego na podobnych zasadach. W tym celu powiadamiają one pisemnie Stronę WE oraz pozostałe państwa SADC UPG.

1.Handel usługami

a) Strony uznają rosnące znaczenie handlu usługami dla rozwoju swoich gospodarek oraz potwierdzają swoje prawa i obowiązki w ramach Układu ogólnego w sprawie handlu usługami (GATS).

b) Nie później niż 31 grudnia 2008 r. Strony zakończą negocjacje w sprawie liberalizacji usług w oparciu o:

(i) harmonogram liberalizacji dla jednego sektora usług na każdego uczestniczącego państwa SADC UPG;

(ii) zobowiązanie do utrzymania status quo określonego w art. V ust. 1 lit. b) pkt (ii) GATS dla wszystkich sektorów usług; oraz

(iii) porozumienie w sprawie negocjowania stopniowej liberalizacji obejmującej znaczącą liczbę sektorów w okresie trzech lat od zawarcia pełnej UPG.

2.Współpraca w dziedzinie usług

a) Strony uznają, że budowanie zdolności w dziedzinie handlu może wspomóc rozwój działalności gospodarczej, w szczególności w sektorach usługowych. W tym celu Strona WE zgadza się wspierać budowanie zdolności, aby wzmacniać ramy prawne zaangażowanych państw SADC UPG.

b) Do czasu podjęcia niezbędnych ustaleń dla liberalizacji handlu usługami Strony określą szczegółowe cele współpracy oraz zasady i procedury, które będą towarzyszyć liberalizacji handlu.

3. Inwestycje

Strony zgadzają się przeprowadzić negocjacje w sprawie rozdziału dotyczącego inwestycji, biorąc pod uwagę właściwe postanowienia Protokołu SADC w sprawie finansów i inwestycji, nie później niż 31 grudnia 2008 r.

4. Współpraca w dziedzinie inwestycji

Strona WE zgadza się dostarczyć właściwą pomoc techniczną, aby ułatwić negocjacje i wykonanie rozdziału w sprawie inwestycji.

5. Współpraca w dziedzinie zamówień publicznych

Strona WE zgadza się współpracować w celu wzmocnienia regionalnych zdolności w dziedzinie konkurencji i zamówień publicznych. Negocjacje będą mogły zostać zaplanowane dopiero po osiągnięciu odpowiednich zdolności regionalnych.

CZĘŚĆ  III

ROZDZIAŁ  12

Unikanie i rozstrzyganie sporów

Artykuł  67

Cel

Celem postanowień niniejszej części jest unikanie lub rozstrzyganie sporów pomiędzy Stronami.

Artykuł  69

Zakres stosowania

1.
Postanowienia niniejszej części mają zastosowanie w przypadku wszelkich sporów dotyczących interpretacji i stosowania niniejszej Umowy, chyba że w niniejszej Umowie wyraźnie zaznaczono inaczej.
2.
Niezależnie od postanowień ust. 1, procedura określona w art. 98 umowy z Kotonu ma zastosowanie w przypadku sporów dotyczących finansowania współpracy na rzecz rozwoju pomiędzy państwami SADC UPG i Stroną WE.

Sekcja  I

Konsultacje i mediacje

Artykuł  70

Konsultacje

1.
Strony dokładają wszelkich starań, by rozwiązać wszelkie spory, o których mowa w art. 69, poprzez podejmowanie konsultacji prowadzonych w dobrej wierze w celu znalezienia polubownego rozwiązania.
2.
W celu przeprowadzenia konsultacji Strona przesyła drugiej Stronie pisemny wniosek, którego kopię przekazuje się Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju, z określeniem spornego środka oraz postanowień Umowy, z którym w opinii Strony środek ten jest niezgodny.
3.
Konsultacje przeprowadza się w ciągu 40 dni od daty otrzymania wniosku. Konsultacje uznaje się za zakończone w ciągu 60 dni od daty otrzymania wniosku, chyba że obie Strony postanawiają je kontynuować. Wszystkie informacje ujawnione podczas konsultacji są poufne.
4.
Konsultacje w sprawach pilnych, w tym dotyczących towarów nietrwałych lub sezonowych, przeprowadza się w ciągu 15 dni od daty otrzymania wniosku i uznaje się za zakończone w ciągu 30 dni od daty otrzymania wniosku.
5.
Jeśli w terminie określonym w ust. 3 lub w stosownych przypadkach w ust. 4 konsultacje nie odbyły się, lub po ich zakończeniu nie osiągnięto porozumienia w sprawie wspólnie uzgodnionego rozwiązania, wówczas Strona wnosząca skargę może bezpośrednio wnioskować o powołanie zespołu arbitrażowego zgodnie z art. 73.
Artykuł  71

Mediacje

1.
Jeśli w wyniku konsultacji nie osiągnięto wspólnie uzgodnionego rozwiązania, wówczas Strony mogą, za obopólną zgodą, odwołać się do mediatora. O ile Strony nie postanowią inaczej, zakres objęty mediacjami ogranicza się do sprawy, której dotyczy wniosek o konsultacje.
2.
Opinia mediatora może zawierać zalecenie dotyczące tego jak rozstrzygnąć spór, zgodne z postanowieniami niniejszej Umowy. Opinia mediatora nie ma charakteru wiążącego.
3.
Postępowanie obejmujące mediację, w szczególności wszystkie ujawnione informacje oraz stanowiska, jakie Strony zajęły podczas postępowania, są poufne.

Sekcja  II

Procedury rozstrzygania sporów -procedura arbitrażowa

Artykuł  72

Wszczęcie procedury arbitrażowej

1.
W przypadku gdy Stronom nie uda się rozstrzygnąć sporu w drodze konsultacji przewidzianych w art. 70 lub w drodze mediacji przewidzianej w art. 71, Strona skarżąca może złożyć wniosek o powołanie zespołu arbitrażowego.
2.
Wniosek o powołanie zespołu arbitrażowego przedkłada się na piśmie Stronie, przeciwko której wysunięto zarzut, oraz Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju. Strona skarżąca określa w swoim wniosku sporne środki oraz wyjaśnia, w jaki sposób środki te naruszają postanowienia niniejszej Umowy.
Artykuł  73

Powołanie zespołu arbitrażowego

1.
W skład zespołu arbitrażowego wchodzi trzech arbitrów.
2.
W ciągu dziesięciu dni od daty otrzymania wniosku o powołanie zespołu arbitrażowego każda Strona sporu powołuje jednego arbitra. W ciągu 20 dni od daty otrzymania wniosku o powołanie zespołu arbitrażowego, arbitrzy ci powołują trzeciego arbitra, który przewodniczy zespołowi arbitrażowemu. Przewodniczący nie może być obywatelem żadnej ze Stron, ani stałym rezydentem na terytorium Stron.
3.
Jeżeli w ciągu 20 dni nie dojdzie do powołania wszystkich trzech arbitrów, lub jeżeli w ciągu dziesięciu dni od powołania trzeciego arbitra jedna ze Stron przedłoży Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju uzasadnione zastrzeżenie co do wybranego arbitra, każda ze Stron może zwrócić się z wnioskiem do przewodniczącego Komitetu ds. Handlu i Rozwoju, lub do osoby przez niego delegowanej, o wybranie losowo z listy przyjętej zgodnie z art. 87 niniejszej Umowy wszystkich trzech członków, jednego z osób zaproponowanych przez Stronę skarżącą, jednego z osób zaproponowanych przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, i jednego z osób wybranych przez Strony do pełnienia roli przewodniczącego. W przypadku gdy Strony porozumieją się co do jednego lub większej liczby członków zespołu arbitrażowego, pozostałych członków wyznacza się zgodnie z procedura opisaną w niniejszym ustępie.
4.
Przewodniczący Komitetu ds. Handlu i Rozwoju lub osoba przez niego delegowana wyznacza arbitrów w ciągu pięciu dni od otrzymania wniosku złożonego przez jedną ze Stron, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu. Wyboru dokonuje się w obecności przedstawiciela każdej ze Stron.
5.
Za datę powołania zespołu arbitrażowego uznaje się dzień ostatecznego wyznaczenia trzech arbitrów.
Artykuł  74

Okresowe sprawozdanie zespołu arbitrażowego

Zespół arbitrażowy przekazuje Stronom sprawozdanie okresowe zawierające zarówno część opisową, jak i jego ustalenia i wnioski, zasadniczo nie później niż w ciągu 120 dni od daty jego powołania. W sprawach pilnych okres ten skraca się do 60 dni. Każda ze Stron może na piśmie złożyć do zespołu arbitrażowego swoje komentarze dotyczące szczegółowych aspektów sprawozdania w ciągu 15 dni od jego notyfikacji.

Artykuł  75

Decyzja zespołu arbitrażowego

1.
W ciągu 150 dni od daty powołania zespołu arbitrażowego powiadamia on o swojej decyzji Strony oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju. Jeżeli zespół uzna, że nie zdoła dotrzymać tego terminu, przewodniczący zespołu arbitrażowego zobowiązany jest powiadomić o tym na piśmie Strony oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju, podając przyczyny opóźnienia oraz przewidywany termin zakończenia prac. W każdym przypadku decyzję należy wydać nie później niż w ciągu 180 dni od daty powołania zespołu arbitrażowego.
2.
W sprawach pilnych, włączając w to przypadki związane z towarami nietrwałymi i sezonowymi, zespół arbitrażowy czyni wszystko, co w jego mocy, aby wydać decyzję w ciągu 90 dni od daty jego powołania. Jeżeli zespół arbitrażowy uzna daną sprawę za pilną, może wydać decyzję wstępną w ciągu dziesięciu dni od daty jego powołania.
3.
Każda ze Stron może złożyć do zespołu arbitrażowego wniosek o wydanie zalecenia co do sposobu, w jaki Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo SADC UPG, może przywrócić zgodność swoich działań z postanowieniami Umowy.

Sekcja  III

Zgodność

Artykuł  76

Wykonanie decyzji zespołu arbitrażowego

Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo SADC UPG, podejmuje wszelkie środki niezbędne do wykonania decyzji zespołu arbitrażowego; Strony dołożą wszelkich starań, by ustalić rozsądnie krótki czas na wykonanie tej decyzji.

Artykuł  77

Rozsądnie krótki czas na wykonanie decyzji

1.
Nie później niż 30 dni po przekazaniu Stronom decyzji zespołu arbitrażowego, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, powiadamia Stronę skarżącą oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju, o rozsądnie krótkim czasie, który będzie potrzebować na zastosowanie się do decyzji zespołu arbitrażowego.
2.
Po otrzymaniu decyzji przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, Strony starają się porozumieć, co do określenia takiego, rozsądnie krótkiego czasu. Jeżeli Strony nie mogą się porozumieć co do rozsądnie krótkiego czasu, w którym należy zastosować się do decyzji zespołu arbitrażowego, Strona skarżąca składa w ciągu 30 dni od otrzymania decyzji, o której mowa w ust. 1, pisemny wniosek do zespołu arbitrażowego w celu ustalenia długości rozsądnie krótkiego czasu. O złożeniu takiego wniosku należy powiadomić jednocześnie drugą Stronę oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju. W ciągu 30 dni od daty otrzymania wniosku zespół arbitrażowy powiadamia o swojej decyzji Strony oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju.
3.
Ustalając długość rozsądnie krótkiego czasu, zespół arbitrażowy bierze pod uwagę okres czasu niezbędny Stronie, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, państwu SADC UPG, do wprowadzenia w zwykłych okolicznościach środków prawnych lub administracyjnych porównywalnych do tych, które Strona skarżąca lub, w zależności od przypadku, państwo SADC UPG, określiły jako niezbędne do wykonania decyzji. Zespół arbitrażowy bierze również pod uwagę ograniczone zdolności oraz różne poziomy rozwoju, które mogą mieć wpływ na proces wdrażania niezbędnych środków.
4.
Jeżeli zespół arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, stosuje się procedurę określoną w art. 73 niniejszej Umowy. Termin przekazania decyzji wynosi 45 dni od daty otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.
5.
Rozsądnie krótki czas może zostać przedłużony za zgodą Stron sporu.
Artykuł  78

Przegląd środków podjętych w celu wykonania decyzji zespołu arbitrażowego

1.
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, przed upływem rozsądnie krótkiego czasu powiadamia drugą Stronę oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju o wszelkich środkach, które podjęła w celu wykonania decyzji zespołu arbitrażowego.
2.
W przypadku braku porozumienia miedzy Stronami co do zgodności środka zgłoszonego na podstawie ust. 1 niniejszego artykułu z postanowieniami niniejszej Umowy, Strona skarżąca może wystąpić z pisemnym wnioskiem do zespołu arbitrażowego o wydanie decyzji w tej sprawie. Wniosek taki określa przedmiotowe środki oraz wyjaśnia, w jaki sposób środki te naruszają postanowienia niniejszej Umowy. Zespół arbitrażowy przekazuje swoją decyzję w ciągu 90 dni od daty otrzymania takiego wniosku. W sprawach pilnych, w tym w przypadkach związanych z towarami nietrwałymi i sezonowymi, zespół arbitrażowy przekazuje swoją decyzję w ciągu 45 dni od daty otrzymania wniosku.
3.
Jeżeli zespół arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, stosuje się procedurę określoną w art. 73 niniejszej Umowy. Termin przekazania decyzji wynosi 105 dni od daty otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.
Artykuł  79

Tymczasowe środki zaradcze w przypadku niewykonania decyzji

1.
Jeżeli przed upływem rozsądnie krótkiego czasu Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, nie powiadomi o podjęciu środków służących wykonaniu decyzji zespołu arbitrażowego, lub jeżeli zespół arbitrażowy uzna, że środek zgłoszony na podstawie art. 78 ust. 1 jest sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo SADC UPG, jest zobowiązana(-e) do przedstawienia propozycji rekompensaty. Rekompensata taka może składać się, w całości lub częściowo, z rekompensaty finansowej, jakkolwiek żadne z postanowień niniejszej Umowy nie zobowiązuje Strony, przeciwko której wysunięto zarzut, lub, w zależności od przypadku, odpowiedniego państwa SADC UPG, do zaoferowania takiej rekompensaty finansowej.
2.
Jeżeli w ciągu 30 dni od upłynięcia rozsądnie krótkiego okresu czasu lub od wydania decyzji zespołu arbitrażowego na mocy art. 78 stwierdzającej, że dany środek jest sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy, Strony nie dojdą do porozumienia co do rodzaju rekompensaty, Strona skarżąca uzyskuje prawo, po wcześniejszym powiadomieniu drugiej Strony, do wprowadzenia odpowiednich środków. Środki takie mogą być wprowadzone przez Stronę skarżącą, lub, w zależności od przypadku, przez odpowiednie państwo SADC UPG.
3.
Czyniąc to, Strona skarżąca lub, w zależności od przypadku, odpowiednie państwo SADC UPG, dokłada starań, by wybrać środki proporcjonalne do naruszenia, które w najmniejszym stopniu wpływają na osiągnięcie celów niniejszej Umowy, oraz bierze pod uwagę ich wpływ na gospodarkę Strony, przeciwko której wysunięto zarzut, oraz poszczególnych państw SADC UPG.
4.
Jeżeli przed upływem rozsądnie krótkiego czasu Strona WE nie powiadomi o podjęciu środków służących wykonaniu decyzji zespołu arbitrażowego, lub jeżeli organ ten uzna, że środki zgłoszone na podstawie art. 78 ust. 1 są sprzeczne ze zobowiązaniami nałożonymi na tę Stronę na mocy niniejszej Umowy, a Strona skarżąca zapewnia, że wprowadzenie odpowiedniego środka spowodowałoby znaczące szkody w jej gospodarce, Strona WE rozważy zaoferowanie rekompensaty finansowej.
5.
Strona WE zachowuje stosowny umiar w żądaniu rekompensaty lub wprowadzaniu odpowiednich środków zgodnie z ust. 1 lub 2 niniejszego artykułu.
6.
Rekompensata lub wprowadzenie odpowiednich środków ma charakter tymczasowy i stosuje się je jedynie do czasu wycofania środka uznanego za sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy lub do czasu zmiany takiego środka w sposób zapewniającyjego zgodność z tymi postanowieniami, lub też do czasu rozstrzygnięcia sporu przez Strony.
Artykuł  80

Ocena środków podjętych w celu wykonania decyzji po wprowadzeniu odpowiednich środków

1.
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, powiadamia drugą Stronę oraz Komitet ds. Handlu i Rozwoju o środkach podjętych w celu wykonania decyzji zespołu arbitrażowego oraz o wniosku o zakończenie stosowania przez Stronę skarżącą lub, w zależności od przypadku, odpowiednie państwo SADC UPG, odpowiednich środków.
2.
Jeżeli Strony w ciągu 30 dni od daty takiego powiadomienia nie osiągną porozumienia w kwestii zgodności zgłoszonego środka z postanowieniami niniejszej Umowy, Strona skarżąca może zwrócić się do zespołu arbitrażowego z pisemnym wnioskiem o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się jednocześnie drugą Stronę oraz Komitet. W ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku zespół arbitrażowy powiadamia Strony oraz Komitet o swojej decyzji. Uznawszy, że środek podjęty w celu wykonania decyzji jest sprzeczny z postanowieniami niniejszej Umowy, zespół arbitrażowy ustala, czy Strona skarżąca lub, w zależności od przypadku, właściwe państwo SADC UPG, może utrzymać stosowanie odpowiednich środków. Jeśli zespół arbitrażowy uzna, że środki podjęte w celu wykonania decyzji są zgodne z postanowieniami niniejszej Umowy, stosowanie odpowiednich środków należy zakończyć.
3.
Jeżeli zespół arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, stosuje się procedurę określoną w art. 73 niniejszej Umowy. Termin przekazania decyzji wynosi 60 dni od daty otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.

Sekcja  IV

Postanowienia wspólne

Artykuł  81

Wspólnie uzgodnione rozwiązanie

Strony mogą w dowolnym momencie wspólnie uzgodnić rozwiązanie sporu, o którym mowa w niniejszym rozdziale. O takim rozwiązaniu powiadamiają one Komitet ds. Handlu i Rozwoju. Po przyjęciu wspólnie uzgodnionego rozwiązania procedurę rozstrzygania sporów należy zakończyć.

Artykuł  82

Regulamin wewnętrzny oraz kodeks postępowania

1.
W terminie do 1 lipca 2008 r. Strony ustalają regulamin wewnętrzny oraz kodeks postępowania, który zostaje następnie przyjęty przez Wspólną Radę. Regulamin wewnętrzny reguluje kwestie upublicznienia posiedzeń zespołu arbitrażowego.
2.
Posiedzenia zespołu arbitrażowego są otwarte dla publiczności zgodnie z regulaminem, chyba że zespół arbitrażowy na własny wniosek lub na wniosek Stron postanowi inaczej. Zespół arbitrażowy spotyka się na sesjach zamkniętych, w przypadkach gdy wnioski lub dowody Stron zawierają informacje poufne.
Artykuł  83

Informacje i porady techniczne

Zespół arbitrażowy na wniosek jednej ze Stron lub z własnej inicjatywy może z dowolnego źródła, w tym również od Stron zaangażowanych w spór, uzyskać informacje, jakie uzna za stosowne dla postępowania arbitrażowego. Zespół arbitrażowy w razie potrzeby ma także prawo zwrócić się o opinię do specjalistów. Zainteresowane podmioty mogą składać zespołowi arbitrażowemu raporty amicus curiae zgodnie z regulaminem wewnętrznym. Wszelkie uzyskane w ten sposób informacje należy ujawnić Stronom sporu, dając im możliwość zgłoszenia swoich uwag.

Artykuł  84

Języki oświadczeń

1.
Wszelkie oświadczenia Stron w formie pisemnej i ustnej składane są w dowolnym języku urzędowym Stron.
2.
Strony dokładają wszelkich starań, by ustalić wspólny język roboczy, który będzie stosowany podczas szczególnych postępowań podlegających niniejszej części. Jeżeli Strony nie są w stanie porozumieć się w kwestii wspólnego języka roboczego, każda ze Stron organizuje i ponosi koszty tłumaczenia oświadczeń pisemnych oraz tłumaczenia ustnego podczas posiedzeń na język, który wybrała Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, o ile jest to urzędowy język tej Strony. Strona WE, dążąc do porozumienia w sprawie wspólnego języka roboczego, bierze pod uwagę potencjalny wpływ takich kosztów na państwa SADC UPG.
Artykuł  85

Zasady interpretacji

Zespół arbitrażowy rozstrzyga spory zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy oraz zgodnie z zasadami wykładni międzynarodowego prawa publicznego, w tym zgodnie z zasadami zawartymi w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów. Decyzje zespołu arbitrażowego nie mogą rozszerzać ani ograniczać praw i obowiązków przewidzianych w niniejszej Umowie.

Artykuł  86

Decyzje zespołu arbitrażowego

1.
Zespół arbitrażowy dokłada wszelkich starań, aby decyzje podejmowane były w drodze konsensu. Jednak w przypadku, gdy decyzja nie może być podjęta w drodze konsensu, sprawa będąca przedmiotem decyzji rozstrzygana jest większością głosów.
2.
W decyzji podaje się fakty ustalone w sprawie, odniesienia do odpowiednich postanowień niniejszej Umowy oraz uzasadnienie ustaleń i wniosków. Komitet ds. Handlu i Rozwoju podaje decyzje zespołu arbitrażowego do wiadomości publicznej, chyba że postanowi inaczej.
Artykuł  87

Lista arbitrów

1.
Komitet ds. Handlu i Rozwoju nie później niż w ciągu trzech miesięcy od daty tymczasowego stosowania niniejszej Umowy sporządzi listę 21 osób chcących i mogących pełnić rolę arbitra. Każda ze Stron wybiera osiem osób mogących pełnić funkcję arbitra. Strony ustalają także wspólnie listę pięciu osób mających pełnić rolę przewodniczącego zespołu arbitrażowego, niebędących obywatelami żadnej ze Stron. Komitet zapewnia, że na liście znajduje się zawsze liczba osób przewidziana w niniejszym artykule.
2.
Arbitrzy posiadają specjalistyczną wiedzę lub doświadczenie w dziedzinie prawa i handlu międzynarodowego. Są to osoby niezależne, działające w imieniu własnym, niedziałające na polecenie żadnego rządu czy organizacji; oraz niepowiązane z rządem żadnej ze Stron, a ich postępowanie powinno być zgodne z kodeksem postępowania, znajdującym się w załączniku do regulaminu.
3.
Komitet może sporządzić dodatkową listę 15 osób posiadających fachową wiedzę sektorową w zakresie szczególnych zagadnień objętych niniejszą Umową. W przypadku odwołania się do procedury wyznaczania członków, o której mowa w art. 73 ust. 2 niniejszej Umowy, przewodniczący Komitetu może skorzystać z takiej listy sektorowej za zgodą obu Stron.
Artykuł  88

Związek ze zobowiązaniami WTO

1.
Zespoły arbitrażowe ustanowione na mocy niniejszej Umowy nie orzekają w sporach dotyczących praw i obowiązków Stron lub, w zależności od przypadku, państw SADC UPG, wynikających z Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu (WTO).
2.
Odwołanie do postanowień niniejszej Umowy dotyczących rozstrzygania sporów pozostaje bez uszczerbku dla ewentualnych działań w ramach WTO, w tym również działań z zakresu rozstrzygania sporów. Jeżeli jednak jedna ze Stron lub, w zależności od przypadku, odpowiednie państwo SADC UPG, w odniesieniu do konkretnego środka wszczęło postępowanie o rozstrzygnięcie sporu zgodnie z niniejszą Umową lub zgodnie z Porozumieniem WTO, do czasu zakończenia tego postępowania nie może ono wszcząć innego postępowania o rozstrzygnięcie sporu w odniesieniu do tego samego środka. Na potrzeby niniejszego ustępu postępowanie w sprawie rozstrzygania sporu na mocy Porozumienia WTO uznaje się za rozpoczęte z chwilą wniesienia przez jedną ze Stron lub, w zależności od przypadku, odpowiednie państwo SADC UPG, wniosku o ustanowienie zespołu arbitrażowego na mocy art. 6 Uzgodnienia w sprawie zasad i procedur regulujących rozstrzyganie sporów WTO.
3.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie wyklucza możliwości wprowadzenia zawieszenia zobowiązań przez jedną ze Stron lub państwo SADC UPG, jeżeli zezwala na to Organ Rozstrzygania Sporów WTO.
Artykuł  89

Terminy

1.
Wszystkie terminy określone w części III niniejszej Umowy, łącznie z terminami dotyczącymi przekazywania decyzji przez zespół arbitrażowy, liczy się w dniach kalendarzowych od dnia następującego po dokonaniu czynności lub wystąpieniu faktu, do którego się odnoszą.
2.
Każdy termin, o którym mowa w niniejszej części, można przedłużyć za obopólnym porozumieniem Stron.

CZĘŚĆ  IV

ROZDZIAŁ  13

Wyjątki ogólne

Artykuł  90

Ogólna klauzula wyjątkowa

Pod warunkiem że środki takie nie są stosowane w sposób stanowiący arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację pomiędzy Stronami, w których panują podobne warunki, albo ukrytego ograniczenia dla handlu towarami, usługami lub dla zatrudnienia, żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie traktuje się jako przeszkody utrudniającej wprowadzenie i stosowanie przez Strony lub państwa SADC UPG środków:

a) niezbędnych dla ochrony moralności publicznej lub utrzymania porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego lub;

b) niezbędnych dla zapewnienia przestrzegania ustaw i przepisów, które nie są sprzeczne z postanowieniami niniejszej Umowy, łącznie z tymi odnoszącymi się do egzekwowania prawa celnego, ochrony praw własności intelektualnej oraz zapobiegania oszustwom lub;

c) niezbędnych dla zapewnienia przestrzegania ustaw i przepisów, które nie są sprzeczne z postanowieniami niniejszej Umowy, łącznie z tymi odnoszącymi się do:

(i) zapobiegania oszustwom i działaniom podstępnym lub postępowania ze skutkami niewykonania umów;

(ii) ochrony życia prywatnego osób w zakresie przetwarzania i rozpowszechniania danych osobowych oraz ochrony poufności ich osobistych akt i rachunków;

(iii) bezpieczeństwa; lub

d) odnoszących się do przywozu lub wywozu złota lub srebra; lub

e) odnoszących się do ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej; lub

f) odnoszących się do zachowania ograniczonych zasobów naturalnych, o ile środki te wprowadzane są w powiązaniu z ograniczeniami dotyczącymi krajowej produkcji lub konsumpcji towarów, krajowego świadczenia lub konsumpcji usług oraz inwestorów krajowych; lub

g) odnoszących się do produktów pracy więźniów; lub

h) niezgodnych z art. 36 niniejszej Umowy, pod warunkiem, że zróżnicowane traktowanie ma na celu zapewnienie skutecznego lub sprawiedliwego opodatkowania lub poboru podatków bezpośrednich w odniesieniu do działalności gospodarczej lub inwestorów drugiej Strony.

Artykuł  91

Wyjątki ze względów bezpieczeństwa

1.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie jest traktowane jako:

a) wymagające od Strony WE lub państwa SADC UPG dostarczenia jakichkolwiek informacji, których ujawnienie uważa się za sprzeczne z podstawowymi interesami bezpieczeństwa;

b) uniemożliwiające Stronie WE lub państwu SADC UPG przeprowadzenie jakiegokolwiek działania uznanego za niezbędne dla ochrony jego podstawowych interesów bezpieczeństwa:

(i) odnoszącego się do materiałów rozszczepialnych i materiałów do syntezy jądrowej lub materiałów służących do ich uzyskania;

(ii) odnoszącego się do działalności gospodarczej prowadzonej bezpośrednio lub pośrednio w celu dostaw dla sił zbrojnych lub ich zaopatrzenia;

(iii) odnoszącego się do zamówień rządowych niezbędnych dla bezpieczeństwa narodowego lub dla celów obronności państwa; lub

(iv) podjętego w czasie wojny lub w obliczu innego zagrożenia w stosunkach międzynarodowych; lub

c) uniemożliwiające Stronie WE lub państwu SADC UPG podjęcie jakiegokolwiek działania w celu wywiązania się z obowiązków w ramach Karty Narodów Zjednoczonych dla utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego.

2.
Komitet ds. Handlu i Rozwoju jest informowany, w możliwie najpełniejszym zakresie, o środkach stosowanych na mocy ust. 1 lit. b) i c) oraz o ich wygaśnięciu.
Artykuł  92

Opodatkowanie

1.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy lub innych uzgodnień przyjętych na mocy niniejszej Umowy nie jest traktowane jako przeszkoda utrudniająca Stronie WE lub państwu SADC UPG, przy stosowaniu odpowiednich przepisów własnego ustawodawstwa podatkowego, zróżnicowane traktowanie podatników znajdujących się w odmiennej sytuacji, w szczególności pod względem ich miejsca zamieszkania lub miejsca, gdzie inwestują swój kapitał.
2.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy lub innych uzgodnień przyjętych na mocy niniejszej Umowy nie jest traktowane jako przeszkoda utrudniająca wprowadzenie lub egzekwowanie przez Strony jakiegokolwiek środka mającego na celu zapobieganie unikaniu lub uchylaniu się od płacenia podatków wynikających z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowywania lub innych porozumień podatkowych lub krajowego ustawodawstwa podatkowego.
3.
Żadne z owień niniejszej Umowy nie ma wpływu na prawa i obowiązki Strony WE lub państw SADC UPG wynikające z jakiejkolwiek konwencji podatkowej. W przypadku niezgodności pomiędzy taką konwencją a niniejszą Umową, pierwszeństwo w zakresie dotyczącym niezgodności mają postanowienia konwencji.

CZĘŚĆ  V

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE

ROZDZIAŁ  14

Postanowienia instytucjonalne

Artykuł  93

Ustanowienie wspólnego organu

Dla celów niniejszej Umowy ustanawia się Wspólną Radę Państw SADC UPG i WE ("Wspólna Rada"), która nadzoruje i administruje stosowaniem niniejszej Umowy.

Artykuł  94

Skład i funkcje

1.
Wspólna Rada składa się z jednej strony z członków Rady Unii Europejskiej oraz właściwych członków Komisji Europejskiej lub ich przedstawicieli, a z drugiej strony z ministrów rządów państw SADC UPG lub ich przedstawicieli.
2.
Bez uszczerbku dla funkcji Rady Ministrów, o których mowa w art. 15 umowy z Kotonu, Wspólna Rada posiada następujące funkcje:

a) jest odpowiedzialna za stosowanie i wdrażanie niniejszej Umowy oraz monitoruje postęp w osiąganiu jej celów;

b) bada wszelkie kwestie wynikające ze stosowania niniejszej Umowy, które są wspólnym przedmiotem zainteresowania, i które mogą wpływać na handel między Stronami;

c) analizuje wnioski i zalecenia Stron dotyczące przeglądu niniejszej Umowy;

d) wydaje odpowiednie zalecenia;

e) monitoruje rozwój integracji gospodarczej i stosunków handlowych pomiędzy Stronami;

f) monitoruje i ocenia wpływ postanowień dotyczących współpracy w ramach niniejszej Umowy na zrównoważony rozwój;

g) monitoruje i dokonuje przeglądu wszystkich kwestii objętych niniejszą Umową;

h) ustala regulamin wewnętrzny Komitetu ds. Handlu i Rozwoju;

i) monitoruje prace Komitetu ds. Handlu i Rozwoju; oraz

j) sprawuje wszystkie inne funkcje przewidziane w niniejszej Umowie.

3.
Wspólna Rada może przedkładać Radzie Ministrów ustanowionej zgodnie z art. 1 5 umowy z Kotonu sprawozdania okresowe z funkcjonowania niniejszej Umowy.
Artykuł  95

Uprawnienia do podejmowania decyzji i procedury

1.
Dla osiągnięcia celów niniejszej Umowy Wspólna Rada uprawniona jest do podejmowania decyzji dotyczących wszystkich kwestii objętych niniejszą Umową.
2.
Decyzje podejmuje się w drodze konsensusu pomiędzy Stronami i są one wiążące dla Stron oraz, w zależności od przypadku, dla każdego z państw SADC UPG. Strony podejmują wszelkie niezbędne środki, aby wykonać powyższe decyzje zgodnie z wewnętrznymi przepisami każdej ze Stron i każdego z państw SADC UPG.
3.
W kwestiach proceduralnych i przy rozstrzyganiu sporów, państwa SADC UPG zgadzają się występować wspólnie, Wspólna Rada wydaje decyzje i zalecenia w drodze wzajemnego porozumienia pomiędzy Stronami. W kwestiach, w których państwa SADC UPG nie zgodziły się występować wspólnie, przyjęcie każdej decyzji wymaga zgody zainteresowanego państwa SADC UPG.
4.
Wspólna Rada spotyka się w regularnych odstępach czasu, nieprzekraczających dwóch lat, oraz w trybie nadzwyczajnym po uzgodnieniu przez Strony, gdy wymagają tego okoliczności.
5.
Wspólna Rada ustanawia swój regulamin wewnętrzny.
Artykuł  96

Komitet ds. Handlu i Rozwoju ("Komitet")

1.
Wspólną Radę wspiera w wykonywaniu jej obowiązków Komitet składający się z przedstawicieli Stron, zasadniczo na szczeblu wysokich urzędników.
2.
Komitet może ustanawiać specjalne grupy techniczne do rozpatrywania szczegółowych kwestii wchodzących w zakres jego obowiązków.
3.
Komitet określa regulamin wewnętrzny specjalnych grup technicznych ustanowionych zgodnie z ust. 2 niniejszego artykułu.
4.
Komitet podlega Wspólnej Radzie i jest przed nią odpowiedzialny.
5.
Komitet podejmuje decyzje lub wydaje zalecenia w przypadkach przewidzianych w niniejszej Umowie lub tam, gdzie takie uprawnienia wykonawcze zostały mu przyznane przez Wspólną Radę. W tym przypadku Komitet podejmuje decyzje w drodze konsensusu.
6.
Komitet posiada w szczególności następujące funkcje:

a) W obszarze handlu:

(i) monitoruje i ocenia stosowanie decyzji Wspólnej Rady;

(ii) ułatwia stosowanie postanowień niniejszej Umowy i nadzoruje ich wdrażanie;

(iii) rozpatruje priorytety współpracy i wydaje dotyczące ich zalecenia Wspólnej Radzie;

(iv) wydaje stosowne zalecenia dla Wspólnej Rady, aby unikać potencjalnych konfliktów, które mogą powstawać w dziedzinach objętych niniejszą Umową;

(v) wykonuje wszelkie inne zadania powierzone mu przez Wspólną Radę;

(vi) nadzoruje pracę specjalnych grup technicznych, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu;

(vii) monitoruje rozwój integracji regionalnej oraz stosunków gospodarczych i handlowych pomiędzy Stronami;

(viii) rozważa i podejmuje działania, które mogą ułatwiać handel, inwestycje oraz warunki prowadzenia działalności gospodarczej pomiędzy Stronami; oraz

(ix) rozważa wszelkie sprawy dotyczące niniejszej Umowy oraz wszystkie kwestie mogące wpłynąć na osiąganie jej celów.

b) W obszarze współpracy w dziedzinie rozwoju:

(i) monitoruje wykonywanie postanowień dotyczących współpracy określonych w niniejszej Umowie i koordynuje takie działania ze stronami trzecimi będącymi donatorami;

(ii) wydaje zalecenia w zakresie współpracy handlowej pomiędzy Stronami;

(iii) dokonuje okresowych przeglądów priorytetów współpracy, które określono w niniejszej Umowie, oraz wydaje w stosownych przypadkach zalecenia dotyczące uwzględnienia nowych priorytetów;

(iv) analizuje i rozważa zagadnienia związane ze współpracą dotyczącą integracji regionalnej i wykonania niniejszej Umowy; oraz

(v) monitoruje i ocenia wpływ stosowania niniejszej Umowy na zrównoważony rozwój Stron.

CZĘŚĆ  VI

ROZDZIAŁ  15

Postanowienia ogólne i końcowe

Artykuł  97

Definicja Stron i wypełnienie zobowiązań

1.
Umawiającymi się Stronami niniejszej Umowy są z jednej strony Botswana, Lesotho, Namibia, Suazi i Mozambik, zwane dalej dla ułatwienia "państwami SADC UPG" oraz, z drugiej strony, Wspólnota Europejska lub jej państwa członkowskie albo Wspólnota Europejska i jej państwa członkowskie, w ich właściwych obszarach kompetencji określonych w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską, zwane dalej "Stroną WE".
2.
Do celów niniejszej Umowy:

a) określenie "Strony" odnosi się do państw SADC UPG działających wspólnie i do Strony WE. Określenie "Strona" odnosi się do państw SADC UPG działających wspólnie lub Strony WE, zależnie od okoliczności;

b) określenie "państwa SADC UPG" odnosi się do państw SADC UPG działających indywidualnie.

3.
Państwa SADC UPG i Strona WE wprowadzają wszelkie ogólne lub szczególne środki wymagane w celu wypełnienia ich zobowiązań w ramach niniejszej Umowy oraz zapewniają poszanowanie celów określonych w niniejszej Umowie.
Artykuł  98

Wymiana informacji

1.
W celu ułatwienia komunikacji dotyczącej skutecznego wykonywania niniejszej Umowy, po wejściu w życie niniejszej Umowy, Strony wyznaczają punkt kontaktowy dla wymiany informacji. Wyznaczenie punktu kontaktowego dla wymiany informacji odbywa się bez uszczerbku dla wyznaczania poszczególnych właściwych organów w ramach konkretnych tytułów i rozdziałów niniejszej Umowy.
2.
Na wniosek punktów kontaktowych dla wymiany informacji każda ze Stron wskazuje biuro lub urzędnika odpowiedzialnego za wszelkie kwestie dotyczące wykonania niniejszej Umowy i udziela koniecznego wsparcia, aby ułatwić komunikację z wnioskującą Stroną.
3.
Na wniosek drugiej Strony, i w miarę możliwości prawnych, każda ze Stron lub, w zależności od okoliczności, państw SADC UPG udziela informacji i odpowiada niezwłocznie na wszelkie pytania drugiej Strony związane z bieżącym lub zaproponowanym środkiem, który może wpłynąć na handel pomiędzy Stronami.
Artykuł  99

Przejrzystość

1.
Strona lub, w zależności od okoliczności, państwo SADC UPG publikują lub udostępniają wydane przez nie ustawy, przepisy, procedury oraz decyzje administracyjne ogólnego zastosowania, a także wszelkie zobowiązania międzynarodowe dotyczące jakiejkolwiek kwestii handlowej objętej niniejszą Umową. Druga Strona jest informowana o wszelkich środkach wprowadzonych po wejściu w życie niniejszej Umowy.
2.
Bez uszczerbku dla szczególnych postanowień związanych z przejrzystością zawartych w niniejszej Umowie, informacje, o których mowa w niniejszej Umowie, uważa się za zakomunikowane drugiej Stronie, o ile informacje te zostały udostępnione:

a) poprzez właściwą notyfikację na potrzeby WTO; lub

b) na urzędowej, bezpłatnej i publicznie dostępnej stronie internetowej; lub

c) punktowi kontaktowemu drugiej Strony.

Jednakże, w przypadkach gdy Strona WE udostępniła takie informacje, które nie zostały notyfikowane WTO poprzez urzędową, bezpłatną i publicznie dostępną stronę internetową, państwo SADC UPG mające problemy z dostępem do takiej strony w związku z ograniczonymi zdolnościami, może zgłosić Stronie WE wniosek o dostarczenia takich informacji do odpowiedniego punktu kontaktowego.

3.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie wymaga od którejkolwiek ze Stron udostępniania informacji poufnych, których ujawnienie utrudniłoby przestrzeganie prawa lub byłoby w inny sposób niezgodne z interesem publicznym, lub które naruszałyby zgodne z prawem interesy handlowe indywidualnych przedsiębiorstw, państwowych czy prywatnych, z wyjątkiem zakresu, w jakim ich ujawnienie może być konieczne w kontekście postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu objętego niniejszą Umową. W przypadkach, gdy takie ujawnienie zostaje uznane za konieczne przez organ ustanowiony zgodnie z niniejszą Umową, organ ten zapewnia pełne przestrzeganie poufności.
Artykuł  100

Przejściowe problemy w stosowaniu

W przypadku gdy w wyniku okoliczności pozostających poza jej kontrolą Strona napotyka trudności w spełnianiu obowiązków wynikających z niniejszej Umowy, Strona ta informuje niezwłocznie o powyższych trudnościach Wspólną Radę.

Artykuł  101

Preferencje regionalne

1.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie zobowiązuje Stron do rozszerzania na drugą Stronę niniejszej Umowy korzystniejszego traktowania, które stosowane jest przez każdą ze Stron jako element odpowiedniego procesu integracji regionalnej.
2.
Z każdego korzystniejszego traktowania i przewagi, jakie mogą zostać przyznane w ramach niniejszej Umowy przez dowolne państwo SADC UPG Stronie WE korzystają również wszystkie pozostałe państwa SADC UPG.
Artykuł  102

Najbardziej oddalone regiony Wspólnoty Europejskiej

1.
Uwzględniając bliskość geograficzną najbardziej oddalonych regionów Wspólnoty Europejskiej i państw SADC UPG oraz w celu wzmocnienia gospodarczych i społecznych powiązań pomiędzy tymi regionami a państwami SADC UPG, Strony dokładają wszelkich starań, by ułatwić współpracę we wszystkich obszarach objętych niniejszą Umową pomiędzy najbardziej oddalonymi regionami Wspólnoty Europejskiej i państwami SADC UPG.
2.
Do osiągnięcia celów przedstawionych w ust. 1 niniejszego artykułu dąży się również, jeżeli jest to możliwe, poprzez wspieranie wspólnego uczestnictwa państw SADC UPG i najbardziej oddalonych regionów Wspólnoty Europejskiej w ramach szczególnych programów Wspólnoty Europejskiej w obszarach objętych niniejszą Umową.
3.
Strona WE dokłada wszelkich starań, aby zapewnić koordynację pomiędzy różnymi instrumentami finansowymi polityki spójności i rozwoju Wspólnoty Europejskiej w celu wspierania współpracy pomiędzy państwami SADC UPG i najbardziej oddalonymi regionami Wspólnoty Europejskiej w obszarach objętych niniejszą Umową.
4.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie uniemożliwia Stronie WE stosowania istniejących środków związanych z sytuacją gospodarczą i społeczną najbardziej oddalonego regionu zgodnie z art. 299 ust. 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Postanowienie to nie zezwala jednak na utrzymanie w handlu pomiędzy Stronami taryf innych niż te dozwolone w ust. 9 załącznika 2 do niniejszej Umowy.
Artykuł  103

Związki z umową z Kotonu

1.
Z wyjątkiem postanowień dotyczących współpracy na rzecz rozwoju zawartych w tytule II części III umowy z Kotonu, w przypadku wszelkich niezgodności pomiędzy postanowieniami niniejszej Umowy a postanowieniami tytułu II części III umowy z Kotonu, w przypadku takiej niezgodności charakter nadrzędny mają postanowienia niniejszej Umowy.
2.
Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie jest interpretowane jako uniemożliwiające przedsięwzięcie przez Stronę WE lub państwo UPG odpowiednich środków zgodnych z umową z Katonu.
Artykuł  104

Związki z Porozumieniem WTO

Strony zgadzają się, że żadne z postanowień niniejszej Umowy nie wymaga od nich lub państw SADC UPG działania w sposób niezgodny z ich zobowiązaniami wobec WTO.

Artykuł  105

Wejście w życie

1.
Niniejsza Umowa zostaje podpisana, ratyfikowana lub zawarta zgodnie z obowiązującymi przepisami konstytucyjnymi lub wewnętrznymi oraz procedurami każdej ze Stron lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG.
2.
Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po złożeniu ostatniego dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia lub zatwierdzenia.
3.
Powiadomienia przesyła się Sekretarzowi Generalnemu Rady Unii Europejskiej, który jest depozytariuszem niniejszej Umowy.
4.
Do czasu wejścia w życie niniejszej Umowy, Wspólnota Europejska i państwa SADC UPG zgadzają się stosować postanowienia niniejszej Umowy, które wchodzą w zakres ich odpowiednich kompetencji ("stosowanie tymczasowe"). Może to nastąpić przez tymczasowe stosowanie, tam, gdzie jest to możliwe, albo przez ratyfikację Umowy.
5.
Depozytariusz jest informowany o tymczasowym stosowaniu Umowy. Niniejszą Umową stosuje się tymczasowo po upłwywie dziesięciu dni od otrzymania powiadomienia o tymczasowym stosowaniu od Wspólnoty Europejskiej lub powiadomienia o ratyfikowaniu lub tymczasowym stosowaniu od wszystkich państw SADC UPG, w zależności od tego, które z nich nastąpi później.
6.
Niezależnie od ust. 4, Wspólnota Europejska i państwa SADC UPG mogą jednostronnie podjąć kroki w celu stosowania niniejszej Umowy, przed jej tymczasowym stosowaniem, w zakresie w jakim jest to wykonalne.
Artykuł  106

Czas trwania

1.
Niniejsza Umowa zostaje zawarta na czas nieokreślony.
2.
Strona WE lub państwa SADC UPG mogą powiadomić na piśmie drugą Stronę o zamiarze wypowiedzenia niniejszej Umowy.
3.
Wypowiedzenie staje się skuteczne po upływie sześciu miesięcy od daty powiadomienia, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.
Artykuł  107

Terytorialny zakres stosowania

Niniejsza Umowa ma zastosowanie, z jednej strony, do terytoriów, do których stosuje się Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, zgodnie z warunkami określonymi w tym Traktacie oraz, z drugiej strony, do terytoriów państw SADC UPG.

Artykuł  108

Klauzula przeglądowa

1.
Bez uszczerbku dla art. 67 Strony zgadzają się dokonać przeglądu niniejszej Umowy nie później niż pięć lat po jej wejściu w życie.
2.
W zakresie dotyczącym wykonania niniejszej Umowy, każda ze Stron może przedstawiać sugestie służące uregulowaniu współpracy w zakresie handlu, z uwzględnieniem doświadczenia nabytego w czasie jej stosowania.
3.
Strony zgadzają się, że niniejsza Umowa może wymagać przeglądu w świetle dalszego rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych oraz w świetle wygaśnięcia umowy z Kotonu.
Artykuł  109

Zmiany

1.
Każda ze Stron może przedkładać Wspólnej Radzie propozycje zmian w niniejszej Umowie w celu ich rozpatrzenia i zatwierdzenia.
2.
Zmiany w niniejszej Umowie, po zatwierdzeniu przez Wspólną Radę, przedkłada się Stronom do ratyfikacji, zaakceptowania lub zatwierdzenia zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi lub przepisami wewnętrznymi.
Artykuł  110

Przystąpienie nowych państw członkowskich do Unii Europejskiej

1.
Wspólna Rada jest informowana o każdym wniosku złożonym przez państwo trzecie chcące zostać członkiem Unii Europejskiej. Podczas negocjacji między Unią a państwem ubiegającym się o członkostwo Strona WE przekazuje państwom SADC UPG wszelkie istotne informacje, natomiast państwa SADC UPG przedstawiają Stronie WE swoje uwagi, tak aby ta mogła je w pełni uwzględnić. Państwa SADC UPG są powiadamiane przez Stronę WE o każdym przystąpieniu nowego państwa do Unii Europejskiej (UE).
2.
Każde nowe państwo członkowskie UE staje się stroną niniejszej Umowy z dniem przystąpienia do UE, w drodze klauzuli zawartej w Akcie Przystąpienia. Jeśli Akt Przystąpienia do UE nie przewiduje takiego automatycznego przystąpienia państwa członkowskiego UE do niniejszej Umowy, zainteresowane państwo członkowskie UE przystępuje do niej składając Akt Przystąpienia w Sekretariacie Generalnym Rady Unii Europejskiej, który przesyła jego uwierzytelniony odpis państwom SADC UPG.
3.
Strony dokonują przeglądu skutków przystąpienia nowych państw członkowskich UE w odniesieniu do niniejszej Umowy. Wspólna Rada może zdecydować o podjęciu wszelkich środków przejściowych lub środków wprowadzających zmiany, które mogą okazać się konieczne.
Artykuł  111

Przystąpienie

1.
Państwo trzecie lub organizacja mające kompetencje w sprawach objętych niniejszą Umową mogą złożyć wniosek o przystąpienie do niniejszej Umowy. Jeżeli Wspólna Rada wyrazi zgodę, aby rozpatrzyć taki wniosek, Strony oraz zainteresowane państwo lub organizacja zgłaszające wniosek o przystąpienie prowadzą negocjacje dotyczące warunków przystąpienia. Wspólna Rada zatwierdza Protokół w sprawie przystąpienia, który następnie przedkłada się do ratyfikacji, zaakceptowania lub zatwierdzenia zgodnie z odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi lub przepisami wewnętrznymi Stron.
2.
Strony dokonują przeglądu skutków takiego przystąpienia do niniejszej Umowy. Wspólna Rada może zdecydować o podjęciu wszelkich środków przejściowych lub środków wprowadzających zmiany, które mogą okazać się konieczne.
Artykuł  112

Języki oraz teksty autentyczne

Niniejszą Umowę sporządzono w dwóch egzemplarzach w każdym z następujących języków: angielskim, bułgarskim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, rumuńskim, węgierskim i włoskim, przy czym każdy z tych tekstów jest tak samo autentyczny. W przypadku niezgodności należy odwołać się do wersji w języku angielskim, w którym negocjowano niniejszą Umowę.

Artykuł  113

Załączniki

Załącznik i protokoły do niniejszej Umowy stanowią jej integralną część.

W dowód czego niżej wymienieni pełnomocnicy złożyli swoje podpisy pod niniejszą Umową.

______

(1) Do Umowy dołączono Wspólną deklarację dotyczącą Angoli i Tanzanii.

(2) Nieobejmujące państw członkowskich.

(3) Dla celów niniejszego artykułu "budowanie zdolności" może obejmować w szczególności szkolenia, rozwój instytucjonalny, rozwój organizacyjny (struktury i procedury), wsparcie operacyjne oraz wewnątrzinstytucjonalne procedury komunikacyjne i procedury współpracy.

(4) Do celów niniejszego artykułu, produkty rolne oznaczają produkty objęte załącznikiem I Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa.

(5) Wykaz produktów i sektorów priorytetowych dołączony do niniejszego rozdziału.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  1

CŁA STOSOWANE WOBEC PRZYWOZU DO UE PRODUKTÓW POCHODZĄCYCH Z BOTSWANY, LESOTHO, NAMIBII, SUAZII (BLNS) I MOZAMBIKU

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

grafika

ZAŁĄCZNIK  2

CŁA NA PRODUKTY POCHODZĄCE Z PAŃSTW SADC UPG

ZAŁĄCZNIK  3

CŁA STOSOWANE WOBEC PRZYWOZU PRODUKTÓW POCHODZĄCYCH Z WE DO BOTSWANY, LESOTHO, NAMIBII, SUAZI

ZAŁĄCZNIK  4

CŁA STOSOWANE WOBEC PRZYWOZU PRODUKTÓW POCHODZĄCYCH Z WE DO MOZAMBIKU

PROTOKÓŁ  1

Dotyczący definicji pojęcia "produkty pochodzące" oraz metod współpracy administracyjnej

Tytuł  I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł  1

Definicje

Na użytek niniejszego protokołu:

a) "wytwarzanie" oznacza każdy rodzaj obróbki lub przetworzenia łącznie z montażem i operacjami szczególnymi;

b) "materiał" oznacza każdy składnik, surowiec, komponent lubczęść itd., użyte do wytworzenia produktu;

c) "produkt" oznacza wytwarzany produkt, nawet jeśli jest onprzeznaczony do użycia w innym procesie wytwarzania;

d) "towary" oznaczają zarówno materiały, jak i produkty;

e) "wartość celna" oznacza wartość określoną zgodnie z Porozumieniem w sprawie stosowania art. VII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu z 1994 roku (Porozumienie Światowej Organizacji Handlu w sprawie ustalania wartości celnej);

f) "cena ex-works" oznacza cenę zapłaconą za produkt ex-works producentowi we Wspólnocie lub w państwach SADCUPG, który dokonuje ostatniej obróbki lub przetworzenia, pod warunkiem że cena ta zawiera wartość wszystkich użytych materiałów, pomniejszoną o wszelkie podatki wewnętrzne, które są lub mogą być zwrócone, jeżeli uzyskany produkt zostanie wywieziony;

g) "wartość materiałów" oznacza wartość celną wykorzystywanych materiałów niepochodzących z chwilą ich przywozu lub, jeśli nie jest ona znana i nie może być ustalona, pierwszą, ustaloną cenę zapłaconą za materiały we Wspólnocie lub w państwach SADC UPG;

h) "wartość materiałów pochodzących" oznacza wartość takich materiałów, jak zdefiniowano w lit. g) stosowanej z uwzględnieniem niezbędnych zmian;

i) "wartość dodana" oznacza cenę ex-works pomniejszoną o wartość celną każdego z zawartych materiałów pochodzących z innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, w stosunku do których istnieje możliwość zastosowania kumulacji bądź, gdy wartość celna nie jest znana lub nie może być ustalona, pierwszą ustaloną cenę zapłaconą za materiały we Wspólnocie lub w jednym z państw SADC UPG;

j) "działy" i "pozycje" oznaczają działy i czterocyfrowe pozycje stosowane w nomenklaturze stanowiącej zharmonizowany system oznaczania i kodowania towarów, zwany w niniejszym protokole "zharmonizowanym systemem" lub "HS";

k) "klasyfikowany" odnosi się do klasyfikacji produktu lub materiału do poszczególnej pozycji;

l) "przesyłka" oznacza produkty, które są albo łącznie wysłane od jednego eksportera do jednego odbiorcy albo objęte jednym dokumentem przewozowym obejmującym ich transport od eksportera do odbiorcy albo, w przypadku braku takiego dokumentu, jedną fakturą;

m) "terytoria" obejmują wody terytorialne(1)

n) "KTZ" oznacza kraje i terytoria zamorskie określone w załączniku VIII;

o) "pozostałe państwa AKP" oznacza wszystkie państwa AKPz wyjątkiem państw SADC UPG.

TYTUŁ  II

DEFINICJA POJĘCIA "PRODUKTY POCHODZĄCE"

Artykuł  2

Wymogi ogólne

1.
Do celów Umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym między państwami SADC EPA a WE, zwanej dalej "UPPGSADC UPG-WE", następujące produkty uznaje się za pochodzące ze Wspólnoty:

a) produkty w całości uzyskane we Wspólnocie w rozumieniu art. 5 niniejszego protokołu;

b) produkty uzyskane we Wspólnocie zawierające materiały, które nie zostały w pełni tam uzyskane, pod warunkiem, że materiały te zostały poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu we Wspólnocie w rozumieniu art. 6.

2.
Do celów UPPG SADC UPG-WE następujące produkty uznaje się za pochodzące z państwa SADC UPG:

a) produkty w całości uzyskane w państwie SADC UPG w rozumieniu art. 5 niniejszego protokołu;

b) produkty uzyskane w państwie SADC UPG zawierające materiały, które nie zostały w pełni tam uzyskane, pod warunkiem, że materiały te zostały poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu w tym państwie SADC UPG w rozumieniu art. 6.

Artykuł  3

Kumulacja we Wspólnocie

1.
Nie naruszając postanowień art. 2 ust. 1 produkty uważa się za pochodzące ze Wspólnoty, jeśli zostały tam uzyskane, zawierając materiały pochodzące z państw SADC UPG, z innych państw AKP lub KTZ, pod warunkiem że obróbka lub przetworzenie przeprowadzone we Wspólnocie wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7. Poddawanie takich materiałów wystarczającej obróbce lub przetworzeniu nie jest konieczne.
2.
Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane we Wspólnocie nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7., uzyskany produkt uważa się za pochodzący ze Wspólnoty tylko, gdy wartość tam dodana jest większa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 1. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, które dostarczyły największej wartości materiały pochodzące użyte do produkcji we Wspólnocie.
3.
Produkty pochodzące z jednego z krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1 i 2, niepoddawane obróbce lub przetworzeniu we Wspólnocie, zachowują swoje pochodzenie, jeśli są wywożone do jednego z tych krajów lub terytoriów.
4.
Do celów art. 2 ust. 1 lit. b) obróbkę i przetworzenie przeprowadzone w państwach SADC UPG, w innych państwach AKP lub w KTZ uznaje się za przeprowadzone we Wspólnocie, gdy uzyskane produkty poddaje się dalszej obróbce lub przetworzeniu we Wspólnocie. Gdy zgodnie z niniejszym postanowieniem produkty pochodzące są uzyskiwane w dwóch lub większej liczbie krajów lub terytoriów, uznaje się je za pochodzące ze Wspólnoty wyłącznie, gdy obróbka lub przetworzenie wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7.
5.
Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane we Wspólnocie nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7., uzyskany produkt uważa się za pochodzący ze Wspólnoty tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 4. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, które dostarczyły największej wartości materiały pochodzące użyte do produkcji.
6.
Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule ma zastosowanie wyłącznie, gdy spełnione są następujące warunki:

a) kraje ubiegające się o uzyskanie statusu pochodzenia oraz kraj przeznaczenia zawarły umowę w sprawie współpracy administracyjnej, która zapewnia właściwe wykonanie niniejszego artykułu;

b) materiały i produkty uzyskały status pochodzenia poprzez zastosowanie tych samych reguł pochodzenia, które zawarto w niniejszym protokole;

c) Wspólnota, za pośrednictwem Komisji Europejskiej, przekazuje państwom SADC UPG szczegółowe informacje dotyczące umów w sprawie współpracy administracyjnej z innymi krajami lub terytoriami wymienionymi w niniejszym artykule. Komisja Europejska publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C), a państwa SADC UPG publikują zgodnie z ich własnymi procedurami datę, od której można stosować kumulację przewidzianą w niniejszym artykule wobec tych krajów lub terytoriów wymienionych w niniejszym artykule, które spełniły niezbędne warunki.

7.
Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule może być stosowana dopiero po 1 października 2015 r. w odniesieniu do produktów wymienionych w załączniku X i po 1 stycznia 2010 r. w odniesieniu do ryżu objętego pozycją 1006.
Artykuł  4

Kumulacja w państwach SADC UPG

1.
Nie naruszając postanowień art. 2 ust. 2 produkty uważa się za pochodzące z państwa SADC UPG, jeśli zostały tam uzyskane, zawierając materiały pochodzące ze Wspólnoty, z innych państw AKP, z KTZ lub innych państw SADC UPG, pod warunkiem że obróbka lub przetworzenie przeprowadzone w tym państwie SADC UPG wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7. Poddawanie takich materiałów wystarczającej obróbce lub przetworzeniu nie jest konieczne.
2.
Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane w państwie SADC UPG nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7., uzyskany produkt uważa się za pochodzący z państwa SADC UPG tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 1. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, które dostarczyły największej wartości materiały pochodzące użyte do produkcji w państwie SADC UPG.
3.
Produkty pochodzące z jednego z krajów lub terytoriów, o których mowa w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu, niepoddawane obróbce lub przetworzeniu w państwie SADC UPG, zachowują swoje pochodzenie, jeśli są wywożone do jednego z tych krajów lub terytoriów.
4.
Do celów art. 2 ust. 2 lit. b) obróbkę i przetworzenie przeprowadzone we Wspólnocie, w innych państwach SADC UPG, w innych państwach AKP lub w KTZ uznaje się za przeprowadzone w państwie SADC UPG, gdy uzyskane produkty poddaje się dalszej obróbce lub przetworzeniu w tym państwie SADC UPG. Gdy zgodnie z niniejszym postanowieniem produkty pochodzące są uzyskiwane w dwóch lub większej liczbie krajów lub terytoriów, uznaje się je za pochodzące z tego państwa SADC UPG wyłącznie, gdy obróbka lub przetworzenie wykracza poza czynności, o których mowa w art. 7.
5.
Gdy obróbka lub przetworzenie dokonane w państwie SADC UPG nie wykraczają poza czynności, o których mowa w art. 7., uzyskany produkt uważa się za pochodzący z państwa SADC UPG tylko, gdy wartość tam dodana jest wyższa od wartości użytych materiałów pochodzących z dowolnego kraju lub terytorium, o których mowa w ust. 4. W przeciwnym wypadku uzyskany produkt uznaje się za pochodzący z kraju lub terytorium, które dostarczyły największej wartości materiały pochodzące użyte do produkcji.
6.
Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule ma zastosowanie wyłącznie, gdy spełnione są następujące warunki:

a) kraje ubiegające się o uzyskanie statusu pochodzenia oraz kraj przeznaczenia zawarły umowę w sprawie współpracy administracyjnej, która zapewnia właściwe wykonanie niniejszego artykułu;

b) materiały i produkty uzyskały status pochodzenia poprzez zastosowanie tych samych reguł pochodzenia, które zawarto w niniejszym protokole;

c) państwa SADC UPG, za pośrednictwem Komisji Europejskiej, przekazują Wspólnocie szczegółowe informacje dotyczące umów w sprawie współpracy administracyjnej z innymi krajami lub terytoriami wymienionymi w niniejszym artykule. Komisja Europejska publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (seria C), a państwa SADC UPG publikują zgodnie z ich własnymi procedurami datę, od której można stosować kumulację przewidzianą w niniejszym artykule wobec tych krajów lub terytoriów wymienionych w niniejszym artykule, które spełniły niezbędne warunki.

7.
Kumulacji przewidzianej w niniejszym artykule nie stosuje się do produktów wymienionych w załączniku X. Bez względu na powyższe, kumulację przewidzianą w niniejszym artykule można stosować odpowiednio dopiero po 1 października 2015 r. w odniesieniu do produktów wymienionych w załączniku X oraz po 1 stycznia 2010 r. w odniesieniu do ryżu objętego pozycją 1006 wówczas, gdy materiały użyte do produkcji tych produktów pochodzą z państwa SADC UPG lub innego państwa AKP będącego członkiem Umowy o partnerstwie gospodarczym, bądź też zostały w nich poddane procesom obróbki lub przetworzenia.
8.
Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do produktów wymienionych w załączniku XI pochodzących z Republiki Południowej Afryki. Kumulacja przewidziana w niniejszym artykule ma zastosowanie do produktów pochodzących z Republiki Południowej Afryki wymienionych w załączniku XII po 31 grudnia 2009 r.
Artykuł  5

Produkty całkowicie uzyskane

1.
Za całkowicie uzyskane na terytorium państwa SADC UPG lub na terytorium Wspólnoty uważa się:

a) produkty mineralne wydobyte z ich ziemi lub z ich dna morskiego;

b) owoce i produkty roślinne tam zebrane;

c) żywe zwierzęta tam urodzone i wyhodowane;

d) produkty pochodzące od żywych zwierząt tam wyhodowanych;

e) (i) produkty uzyskane przez polowanie lub połowy tam przeprowadzone;

(ii) produkty akwakultury, w tym marikultury, w przypadkach, gdy ryby tam się urodziły i dorastały;

f) produkty rybołówstwa morskiego oraz inne produkty pozyskane przez statki Wspólnoty lub państwa SADC UPG z mórz poza ich wodami terytorialnymi;

g) produkty wytworzone na pokładzie ich statków-przetwórni wyłącznie z produktów określonych w lit. f);

h) używane artykuły tam zebrane, nadające się tylko do odzyskiwania surowców, łącznie z używanymi oponami nadającymi się tylko do bieżnikowania lub do wykorzystania jako odpady;

i) odpady i złom powstający w wyniku działalności wytwórczej tam przeprowadzonej;

j) produkty wydobyte z dna morskiego poza ich wodami terytorialnymi, pod warunkiem, że mają wyłączne prawa do eksploatacji tego dna;

k) towary wytworzone tam wyłącznie z produktów wymienionych w lit. a)-j).

2.
Określenia "ich statki" i "ich statki-przetwórnie" użyte w ust. 1 lit. f) i g) odnoszą się tylko do statków i statków-przetwórni:

a) które są wpisane do rejestru w państwie członkowskim WE lub państwie SADC UPG;

b) które pływają pod banderą państwa członkowskiego WE lub państwa SADC UPG;

c) które spełniają jeden z poniższych warunków:

(i) są przynajmniej w 50 % własnością obywateli państwa członkowskiego WE lub państwa SADC UPG;

lub

(ii) należą do przedsiębiorstw

d) których główna siedziba lub główne miejsce prowadzenia działalności znajdują się w państwie członkowskim WE lub w państwie SADC UPG; oraz

e) które są przynajmniej w 50 % własnością państwa członkowskiego WE lub państwa SADC UPG, podmiotów publicznych lub obywateli tego państwa.

3.
Niezależnie od postanowień zawartych w ust. 2, na wniosek państwa SADC UPG Wspólnota uznaje statki czarterowane lub dzierżawione przez podmioty gospodarcze takiego państwa SADC UPG za "ich statki" podczas realizowania połowów na terytorium jego wyłącznej strefy ekonomicznej, pod warunkiem że umowa o czarterowanie lub dzierżawę, w odniesieniu do której Wspólnota otrzymała prawo pierwszej odmowy, została przyjęta przez Specjalny Komitet ds. Ułatwień Handlowych i Celnych jako oferująca właściwe szanse rozwoju możliwości realizowania samodzielnych połowów przez państwo SADC UPG, a w szczególności jako nakładająca na państwo SADC UPG odpowiedzialność w zakresie żeglugi morskiej oraz handlu za statek znajdujący się w jego dyspozycji przez długi czas.
4.
Warunki wymienione w ust. 2 mogą być spełniane w różnych państwach, pod warunkiem że należą one do państw SADC UPG. W takim przypadku produkty uznaje się za pochodzące z państwa, z którego pochodzą osoby lub przedsiębiorstwo, do których należy statek lub statek-przetwórnia, zgodnie z ust. 2 lit c). W przypadku statku lub statku-przetwórni będącego własnością osób lub przedsiębiorstw pochodzących z państw należących do różnych Umów o partnerstwie gospodarczym, produkty uznaje się za pochodzące z państwa, z którego pochodzą osoby lub przedsiębiorstwa zapewniające największy wkład, zgodnie z postanowieniami ust. 2 lit. c).
Artykuł  6

Produkty poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu

1.
Do celów stosowania art. 2 produkty, które nie są całkowicie uzyskane, są uważane za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu wtedy, gdy spełnione są warunki określone w wykazie załącznika II.
2.
Nie naruszając postanowień ust. 1, produkty wymienione w załączniku II(a) mogą być uważane za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu, do celów stosowania art. 2, gdy spełnione są warunki określone w tym załączniku.
3.
Warunki, o których mowa w ust. 1 i 2, wskazują, w odniesieniu do wszystkich produktów objętych niniejszą Umową o partnerstwie gospodarczym, na obróbkę lub przetworzenie, którym muszą zostać poddane materiały niepochodzące, użyte przy wytwarzaniu, i które są stosowane wyłącznie w odniesieniu do tych materiałów. I odpowiednio, jeżeli produkt, który uzyskał status produktu pochodzącego poprzez spełnienie warunków określonych w dowolnym wykazie, jest użyty do wytworzenia innego produktu, warunki odnoszące się do produktu, do którego wytworzenia został użyty, nie odnoszą się do niego i nie bierze się pod uwagę materiałów niepochodzących, które mogły zostać użyte w procesie jego produkcji.
4.
Nie naruszając postanowień ust. 1 i 2, materiały niepochodzące, które zgodnie z warunkami określonymi w załącznikach II i II(a) nie powinny być wykorzystywane do produkcji określonego produktu mogą zostać użyte, pod warunkiem że:

a) ich łączna wartość nie przekracza 15 % ceny ex-works produktu;

b) żadna z wartości procentowych określonych w wykazie jako maksymalna wartość materiałów niepochodzących nie została przekroczona przy zastosowaniu niniejszego ustępu.

5.
Postanowienia ust. 4 nie mają zastosowania do produktów z działów 50-63 Zharmonizowanego Systemu.
6.
Ustępy 1-5 stosuje się zgodnie z postanowieniami art. 7.
Artykuł  7

Niewystarczająca obróbka lub przetworzenie

1.
Nie naruszając postanowień ust. 2, następujące czynności są uważane za niewystarczającą obróbkę lub przetworzenie dla nadania statusu produktów pochodzących, niezależnie od tego, czy wymogi określone w art. 6 zostały spełnione:

a) czynności zabezpieczające mające na celu zapewnienie zachowania produktów w dobrym stanie podczas transportu i składowania;

b) rozłączanie i łączenie przesyłek;

c) mycie, czyszczenie, odkurzanie, usuwanie tlenku, oleju, farby lub innych warstw;

d) prasowanie wyrobów włókienniczych;

e) proste czynności malowania i polerowania;

f) łuskanie, częściowe lub całkowite bielenie, polerowanie zbóż lub ryżu;

g) czynności polegające na barwieniu cukru lub formowaniu kostek cukru; częściowe lub całkowite mielenie cukru kryształu;

h) obieranie, drylowanie i łuskanie owoców, orzechów i warzyw;

i) ostrzenie, zwykłe szlifowanie lub przycinanie;

j) przesiewanie, przeglądanie, sortowanie, klasyfikowanie, ocenianie, dobieranie; (łącznie z kompletowaniem zestawów artykułów);

k) zwykłe umieszczanie w butelkach, puszkach, flakonach, torbach, skrzynkach, pudełkach, umieszczanie na kartach lub tablicach oraz wszystkie inne proste czynności związane z pakowaniem;

l) umieszczanie lub drukowanie na produktach lub ich opakowaniach znaków, etykiet, logo i innych podobnych znaków odróżniających;

m) zwykłe mieszanie produktów, nawet różnych rodzajów; mieszanie cukru z dowolnymi innymi materiałami;

n) zwykły montaż części artykułów dla otrzymania kompletnego artykułu lub demontaż produktów na części;

o) połączenie dwóch lub więcej operacji wymienionych w lit. a)-n);

p) ubój zwierząt.

2.
Wszystkie czynności wykonywane względem danego produktu, zarówno na terytorium Wspólnoty jak i na terytorium państw SADC UPG, uwzględniane są łącznie podczas określania, czy obróbka lub przetworzenie jakiemu poddano taki produkt należy uznać za niewystarczający w rozumieniu ust. 1.
Artykuł  8

Jednostka kwalifikacyjna

1.
Jednostką kwalifikacyjną do celów stosowania postanowień niniejszego protokołu jest poszczególny produkt, który uważa się za jednostkę podstawową dla klasyfikacji w nomenklaturze zharmonizowanego systemu.

Odpowiednio, jak następuje:

a) jeżeli produkt składający się z grupy lub zestawu artykułów sklasyfikowany jest na warunkach przewidzianych w zharmonizowanym systemie w jednej pozycji, to jednostkę kwalifikacyjną stanowi całość;

b) jeżeli przesyłka składa się z szeregu identycznych produktów sklasyfikowanych w tej samej pozycji zharmonizowanego systemu, to każdy produkt musi być traktowany indywidualnie do celów stosowania postanowień niniejszego protokołu.

2.
Jeżeli, zgodnie z regułą ogólną 5 służącą interpretacji zharmonizowanego systemu, opakowanie jest traktowane łącznie z produktem do celów klasyfikacji, powinno być również traktowane łącznie do celów określania pochodzenia.
Artykuł  9

Akcesoria, części zapasowe i narzędzia

Akcesoria, części zapasowe i narzędzia wysyłane z urządzeniem, maszyną, aparaturą lub pojazdem, które są częścią typowego wyposażenia i są wliczone w jego cenę lub nie są oddzielnie fakturowane, są uważane za stanowiące całość z urządzeniem, maszyną, aparaturą lub pojazdem, o których mowa.

Artykuł  10

Zestawy

Zestawy, jak zdefiniowano w regule ogólnej 3 służącej interpretacji zharmonizowanego systemu, są uważane za pochodzące, jeżeli wszystkie elementy zestawu są produktami pochodzącymi. Niemniej jednak, jeżeli zestaw składa się z produktów pochodzących i niepochodzących, to jest on jako całość uważany za pochodzący, pod warunkiem że wartość produktów niepochodzących nie przekracza 15 % ceny ex-works zestawu.

Artykuł  11

Elementy neutralne

Aby ustalić, czy produkt jest pochodzący, nie jest niezbędne ustalenie pochodzenia następujących składników, które mogły zostać użyte w procesie jego wytwarzania:

a) energii i paliwa;

b) fabryki i wyposażenia;

c) maszyn i narzędzi;

d) towarów, które nie wchodzą i które nie są przeznaczone do wejścia w końcowy skład produktu.

TYTUŁ  III

WYMOGI TERYTORIALNE

Artykuł  12

Zasada terytorialności

1.
Z wyjątkiem przewidzianym w art. 3, 4 i ust. 3 niniejszego artykułu, warunki uzyskania statusu pochodzenia produktu określone w tytule II muszą być spełniane w sposób ciągły w państwach SADC UPG lub we Wspólnocie.
2.
Z wyjątkiem przewidzianym w art. 3 i 4, w przypadku zwrotu towarów posiadających status pochodzenia, wywiezionych z państw SADC UPG lub ze Wspólnoty do innego kraju, towary takie uznawane są za nieposiadające statusu pochodzenia, chyba że istnieje możliwość udowodnienia organom celnym, że:

a) towary powracające są tymi samymi towarami, które zostały wywiezione, oraz

b) nie zostały one poddane żadnym czynnościom wykraczającym poza czynności niezbędne dla zachowania ich w dobrym stanie, gdy znajdowały się w kraju, do którego zostały wywiezione lub gdy były przedmiotem wywozu.

3.
Na uzyskanie statusu pochodzenia zgodnie z warunkami ustanowionymi w tytule II nie ma wpływu obróbka lub przetworzenie - wykonane poza granicami Wspólnoty lub państw SADC UPG - materiałów wywiezionych ze Wspólnoty lub państw SADC UPG, a następnie tam ponownie przywiezionych, pod warunkiem że:

a) powyższe materiały zostały w całości uzyskane we Wspólnocie lub w państwach SADC UPG lub zostały poddane przed wywozem obróbce lub przetworzeniu wykraczającym poza czynności, o których mowa w art. 7; oraz

b) można wykazać, w sposób satysfakcjonujący organy celne, że:

(i) towary ponownie przywiezione zostały uzyskane poprzez obróbkę lub przetworzenie wywiezionych materiałów; oraz

(ii) całkowita wartość dodana uzyskana poza Wspólnotą lub państwami SADC UPG wskutek zastosowania postanowień niniejszego artykułu nie przekracza 10 % ceny ex-works produktu końcowego, dla którego wnioskowano o status pochodzenia.

4.
Dla celów ust. 3 warunków uzyskania statusu pochodzenia określonych w tytule II nie stosuje się do procesów obróbki lub przetworzenia przeprowadzonych poza Wspólnotą lub państwami SADC UPG. Jednak w przypadku gdy w wykazie zamieszczonym w załączniku II zasada określająca maksymalną wartość dla wszystkich materiałów niepochodzących wykorzystanych w produkcji zostanie zastosowana do określania statusu pochodzenia produktu końcowego, łączna wartość materiałów niepochodzących wykorzystanych na terytorium zainteresowanej strony, wraz z całkowitą wartością dodaną uzyskaną poza granicami Wspólnoty lub państw SADC UPG zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, nie powinna przekroczyć podanej wartości procentowej.
5.
Dla celów stosowania postanowień ust. 3 i 4 "całkowita wartość dodana" oznacza wszystkie koszty powstałe poza Wspólnotą lub państwami SADC UPG, w tym wartość materiałów tam włączonych.
6.
Postanowienia ust. 3 i 4 nie mają zastosowania do produktów, które nie spełniają warunków określonych w wykazie zawartym w załączniku II lub załączniku IIa lub które można uznać za poddane wystarczającej obróbce lub przetworzeniu, tylko w przypadku gdy ma zastosowanie ogólna tolerancja określona w art. 6 ust. 4.
7.
Postanowienia ust. 3 i 4 nie mają zastosowania do produktów z działów 50-63 Zharmonizowanego Systemu.
8.
Wszelkie czynności obróbki lub przetwarzania objęte postanowieniami niniejszego artykułu oraz wykonywane poza terytorium Wspólnoty lub państw SADC UPG przeprowadza się w ramach procedury uszlachetniania biernego lub podobnych procedur.
Artykuł  13

Transport bezpośredni

1.
Preferencyjne traktowanie przewidziane w UPPG SADC UPG-WE dotyczy tylko produktów spełniających wymogi niniejszego protokołu, które są transportowane bezpośrednio między terytorium państw SADC UPG a Wspólnotą lub przez terytoria innych krajów, o których mowa w art. 3 i 4, wobec których można zastosować kumulację. Jednakże produkty stanowiące jedną przesyłkę mogą być transportowane przez inne terytoria, gdzie mogą być w razie potrzeby przeładowywane lub czasowo składowane, pod warunkiem że pozostają pod dozorem organów celnych w kraju tranzytu lub składowania i że nie zostaną one poddane innym czynnościom niż wyładunek, ponowny załadunek lub jakakolwiek czynność wymagana dla zachowania ich w dobrym stanie.

Produkty pochodzące mogą być transportowane rurociągiem przez terytorium inne niż terytorium państw SADC UPG lub Wspólnoty.

2.
Dowody poświadczające, że warunki określone w ust. 1 zostały spełnione, dostarcza się organom celnym kraju przywozu poprzez okazanie:

a) jednolitego dokumentu przewozowego obejmującego przejazd z kraju wywozu przez kraj tranzytu; lub

b) świadectwa wystawionego przez organy celne kraju tranzytu:

(i) zawierającego dokładny opis produktów;

(ii) zawierającego datę wyładunku i ponownego załadunku produktów oraz, o ile ma to zastosowanie, nazwy statków lub innych użytych środków transportu;

oraz

(iii) poświadczającego warunki, na jakich produkty pozostawały w kraju tranzytu; lub

c) w przypadku braku powyższych, jakiegokolwiek dokumentu poświadczającego.

Artykuł  14

Wystawy

1.
Produkty pochodzące, wysłane w celu wystawienia w kraju lub na terytorium innym niż te, o których mowa w art. 3 i 4, do których to produktów stosuje się kumulację i które po wystawieniu sprzedaje się w celu przywozu do Wspólnoty lub państwa SADC UPG, podlegają przy przywozie postanowieniom UPPG SADC UPG-WE, pod warunkiem wykazania zgodnie z wymogami organów celnych, że:

a) eksporter nadał te produkty z państwa SADC UPG lub ze Wspólnoty do kraju, w którym odbywa się wystawa oraz że wystawiał tam te produkty;

b) produkty zostały sprzedane lub zbyte w inny sposób przez tego eksportera osobie w państwie SADC UPG lub we Wspólnocie;

c) produkty zostały odesłane w trakcie wystawy lub niezwłocznie po niej w stanie, w jakim zostały wysłane na wystawę;

oraz

d) produkty nie były, od momentu ich wysyłki na wystawę, używane do celów innych niż prezentacja na wystawie.

2.
Dowód pochodzenia musi zostać wystawiony lub sporządzony zgodnie z postanowieniami tytułu IV i przedłożony organom celnym kraju przywozu w normalnym trybie. Musi być w nim wskazana nazwa i adres wystawy. Gdy jest to niezbędne, może być wymagana dodatkowa dokumentacja dotycząca warunków, na których produkty były wystawione.
3.
Ustęp 1 stosuje się do wystaw handlowych, przemysłowych, rolniczych lub rzemieślniczych, targów lub podobnych wystaw publicznych albo pokazów, które nie są organizowane w celach prywatnych, w sklepach lub pomieszczeniach handlowych przeznaczonych do sprzedaży produktów zagranicznych, oraz podczas których produkty pozostają pod dozorem celnym.

TYTUŁ  IV

DOWÓD POCHODZENIA

Artykuł  15

Wymogi ogólne

1.
Produkty pochodzące z państw SADC UPG przy przywozie do Wspólnoty oraz produkty pochodzące ze Wspólnoty przy przywozie do państw SADC UPG korzystają z postanowień UPPG SADC UPG-WE po przedstawieniu:

a) świadectwa przewozowego EUR.1, którego wzór znajduje się w załączniku III; lub

b) w przypadkach określonych w art. 20 ust. 1, deklaracji (zwanej dalej "deklaracją na fakturze"), sporządzonej przez eksportera na fakturze, specyfikacji wysyłkowej lub jakimkolwiek innym dokumencie handlowym opisującym dane produkty w sposób wystarczająco szczegółowy, aby można je było zidentyfikować; tekst deklaracji na fakturze zamieszczony jest w załączniku IV.

2.
Niezależnie od postanowień ust. 1 produkty pochodzące w rozumieniu niniejszego protokołu, w przypadkach określonych w art. 25, korzystają z UPPG SADC UPG-WE bez konieczności przedkładania jakiegokolwiek z dokumentów określonych powyżej.
3.
Do celów stosowania postanowień niniejszego tytułu, eksporterzy dokładają starań, by używać języka wspólnego dla państw SADC UPG i Wspólnoty.
Artykuł  16

Procedura wystawiania świadectwa przewozowego EUR.1

1.
Świadectwo przewozowe EUR.1 wystawiane jest przez organy celne kraju wywozu na pisemny wniosek sporządzony przez eksportera lub - na jego odpowiedzialność - przez jego upoważnionego przedstawiciela.
2.
W tym celu eksporter lub jego upoważniony przedstawiciel wypełnia świadectwo przewozowe EUR.1 oraz formularz wniosku, których wzory znajdują się w załączniku III. Formularze te wypełnia się zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu. W przypadku gdy wnioski wypełniane są ręcznie, należy wypełniać je tuszem i drukowanymi literami. Opis produktów musi być zamieszczony w polu do tego przeznaczonym bez pozostawiania wolnych wierszy. Jeżeli pole nie jest wypełnione w całości, należy nakreślić linię poziomą poniżej ostatniej linijki opisu oraz przekreślić puste miejsce.
3.
Eksporter występujący z wnioskiem o wystawienie świadectwa przewozowego EUR.1 jest zobowiązany do przedłożenia w dowolnym momencie na żądanie organów celnych kraju wywozu, w którym świadectwo przewozowe EUR.1 jest wystawiane, wszystkich odpowiednich dokumentów potwierdzających status pochodzenia danych produktów i spełnienie pozostałych wymogów niniejszego protokołu.
4.
Świadectwo przewozowe EUR.1 wystawiają organy celne państwa członkowskiego Wspólnoty lub państwa SADC UPG, jeżeli dane produkty można uznać za produkty pochodzące ze Wspólnoty, z państw SADC UPG lub z innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 oraz spełniające inne wymogi niniejszego protokołu.
5.
Organy celne wystawiające świadectwo przewozowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu zweryfikowania statusu pochodzenia produktów i spełnienia innych wymogów niniejszego protokołu. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych eksportera lub wszelkie inne kontrole, które uznają za stosowne. Organy celne wystawiające świadectwo zapewniają także, aby formularze określone w ust. 2 były należycie wypełnione. W szczególności sprawdzają, czy pole przeznaczone na opis produktów zostało wypełnione w sposób wykluczający możliwość dodania fałszywych wpisów.
6.
Datę wystawienia świadectwa przewozowego EUR.1 wskazuje się w polu 11 świadectwa.
7.
Świadectwo przewozowe EUR.1 wystawiają organy celne i udostępniają je eksporterowi od chwili faktycznego dokonania wywozu lub jego zapewnienia.
Artykuł  17

Świadectwa przewozowe EUR.1 wystawiane z mocą wsteczną

1.
Niezależnie od postanowień art. 16 ust. 7 świadectwo przewozowe EUR.1 może, w drodze wyjątku, zostać wystawione po dokonaniu wywozu produktów, do których się odnosi, jeżeli:

a) nie zostało wystawione w chwili dokonywania wywozu z powodu błędu lub niezamierzonych pominięć lub zaistnienia innych szczególnych okoliczności; lub

b) wykazano, w sposób satysfakcjonujący organy celne, że świadectwo przewozowe EUR.1 zostało wystawione, ale z przyczyn technicznych nie zostało przyjęte przy przywozie.

2.
Do celów wykonania ust. 1, eksporter musi wskazać w swoim wniosku miejsce i datę wywozu produktów, do których odnosi się świadectwo przewozowe EUR.1 oraz podać przyczyny wystąpienia z wnioskiem.
3.
Organy celne mogą wystawić świadectwo przewozowe EUR.1 z mocą wsteczną, jedynie po sprawdzeniu, że informacje zawarte we wniosku eksportera są zgodne z informacjami znajdującymi się w odpowiednich dokumentach.
4.
W świadectwach przewozowych EUR.1 wystawionych z mocą wsteczną umieszcza się następującą adnotację w języku angielskim:

"ISSUED RETROSPECTIVELY"

5.
Adnotację o której mowa w ust. 4, umieszcza się w rubryce"Uwagi" świadectwa przewozowego EUR.1.
Artykuł  18

Wystawianie duplikatu świadectwa przewozowego EUR.1

1.
W przypadku kradzieży, utraty lub zniszczenia świadectwa przewozowego EUR.1, eksporter może zwrócić się do organów celnych, które je wystawiły, z wnioskiem o wystawienie duplikatu w oparciu o dokumenty wywozowe znajdujące się w ich posiadaniu.
2.
Duplikat wystawiony w ten sposób zawiera następującą adnotację w języku angielskim:

"DUPLICATE"

3.
Adnotację o której mowa w ust. 2, umieszcza się w rubryce"Uwagi" duplikatu świadectwa przewozowego EUR.1.
4.
Duplikat, który musi być opatrzony datą wystawienia oryginalnego świadectwa przewozowego EUR.1, staje się skuteczny od tej daty.
Artykuł  19

Wystawianie świadectw przewozowych EUR.1 na podstawie dowodu pochodzenia wystawionego lub sporządzonego uprzednio

W przypadku gdy produkty posiadające status pochodzenia pozostają pod dozorem urzędu celnego w państwie SADC UPG lub we Wspólnocie, istnieje możliwość zastąpienia oryginalnego dowodu pochodzenia jednym lub kilkoma świadectwami przewozowymi EUR.1 w celu wysłania wszystkich bądź niektórych produktów do innego miejsca na terenie państw SADC UPG lub Wspólnoty. Zastępcze świadectwo(świadectwa) przewozowe EUR.1 są wystawiane przez urząd celny, pod kontrolą którego znajdują się produkty, a zatwierdzane przez organ celny, pod kontrolą którego znajdują się produkty.

Artykuł  20

Warunki sporządzania deklaracji na fakturze

1.
Deklaracja na fakturze, o której mowa w art. 15 ust. 1 lit. b), może zostać sporządzona:

a) przez upoważnionego eksportera w rozumieniu art. 21; lub

b) przez każdego eksportera przesyłki składającej się z jednego bądź kilku opakowań zawierających produkty pochodzące, których ogólna wartość nie przekracza 6 000 EUR.

2.
Deklaracja na fakturze może zostać sporządzona, jeżeli dane produkty można uznać za produkty pochodzące z państw SADC UPG lub ze Wspólnoty, bądź z innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, oraz spełniające inne wymogi niniejszego protokołu.
3.
Eksporter sporządzający deklarację na fakturze jest zobowiązany do przedłożenia w każdej chwili, na wniosek organów celnych kraju wywozu, wszystkich dokumentów potwierdzających status pochodzenia danych produktów oraz spełnienie pozostałych wymogów niniejszego protokołu.
4.
Eksporter sporządza deklarację na fakturze wpisując na maszynie, stemplując lub drukując na fakturze, specyfikacji wysyłkowej lub innym dokumencie handlowym, deklarację, której tekst zamieszczony jest w załączniku IV do niniejszego protokołu, w jednej z wersji językowych określonych w tym załączniku oraz zgodnie z przepisami prawa kraju wywozu. Jeśli deklaracja jest sporządzana ręcznie, powinna być napisana tuszem i drukowanymi literami.
5.
Deklaracje na fakturze są opatrzone własnoręcznym, oryginalnym podpisem eksportera. Od upoważnionego eksportera w rozumieniu art. 21 nie wymaga się jednak podpisu na takich deklaracjach, pod warunkiem że złoży on organom celnym kraju wywozu pisemne zobowiązanie do przyjęcia pełnej odpowiedzialności za każdą deklarację na fakturze, która go identyfikuje, tak jakby była podpisana przez niego własnoręcznie.
6.
Deklaracja na fakturze może zostać sporządzona przez eksportera w trakcie lub po dokonaniu wywozu produktów, do których się odnosi, pod warunkiem, że zostanie ona przedstawiona w kraju przywozu nie później niż dwa lata po dokonaniu przywozu produktów, do których się odnosi.
Artykuł  21

Upoważniony eksporter

1.
Organy celne kraju wywozu mogą upoważnić eksportera, który dokonuje częstych wysyłek produktów na mocy postanowień UPPG SADC UPG-WE dotyczących współpracy handlowej, do sporządzenia deklaracji na fakturze niezależnie od wartości przedmiotowych produktów. Eksporter ubiegający się o takie upoważnienie musi przedstawić, w sposób satysfakcjonujący organy celne, wszelkie gwarancje niezbędne do zweryfikowania pochodzenia produktów oraz spełnienia pozostałych wymogów niniejszego protokołu.
2.
Organy celne mogą uzależnić przyznanie statusu upoważnionego eksportera od spełnienia wszelkich warunków, jakie uznają za właściwe.
3.
Organy celne przyznają upoważnionemu eksporterowi numer upoważnienia celnego, który umieszczany jest na deklaracji na fakturze.
4.
Organy celne kontrolują sposób używania upoważnienia przez upoważnionego eksportera.
5.
Organy celne mogą w każdym momencie wycofać upoważnienie. Dokonują tego w przypadku gdy upoważniony eksporter nie daje już gwarancji, o których mowa w ust. 1, nie spełnia już warunków, o których mowa w ust. 2 lub w inny sposób niewłaściwie wykorzystuje upoważnienie.
Artykuł  22

Termin ważności dowodu pochodzenia

1.
Dowód pochodzenia jest ważny przez okres dziesięciu miesięcy od daty wystawienia w kraju wywozu i musi być przedłożony w wymienionym okresie organom celnym kraju przywozu.
2.
Dowody pochodzenia przedłożone organom celnym kraju przywozu po terminie ich przedstawienia, określonym w ust. 1, mogą zostać przyjęte do celów stosowania preferencyjnego traktowania, jeżeli nieprzedłożenie dokumentów w terminie ostatecznym jest spowodowane wyjątkowymi okolicznościami.
3.
W innych przypadkach przedłożenia dowodów z opóźnieniem, organy celne kraju przywozu mogą przyjąć dowody pochodzenia, jeżeli produkty zostały im przedstawione przed upływem wspomnianego terminu.
Artykuł  23

Przedkładanie dowodów pochodzenia

Dowód pochodzenia przedkłada się organom celnym kraju przywozu zgodnie z procedurami stosowanymi w tym kraju. Organy te mogą wymagać przetłumaczenia dowodu pochodzenia oraz zażądać, aby do zgłoszenia przywozowego zostało dołączone oświadczenie importera stwierdzające, że produkty spełniają warunki wymagane dla wdrożenia UPPG SADC UPG-WE.

Artykuł  24

Przywóz partiami

Jeżeli na wniosek importera i na warunkach określonych przez organy celne kraju przywozu, produkty zdemontowane lub niezmontowane, w rozumieniu reguły ogólnej 2 lit. a) służącej interpretacji Zharmonizowanego Systemu, należące do sekcji XVI i XVII lub objęte pozycjami 7308 i 9406 Zharmonizowanego Systemu, przywożone są partiami, organom celnym przedstawiany jest jeden dowód pochodzenia przy przywozie pierwszej partii.

Artykuł  25

Zwolnienia z dowodu pochodzenia

1.
Produkty wysłane jako małe paczki od osób prywatnych do osób prywatnych lub stanowiące część bagażu osobistego podróżnych są uznawane za produkty pochodzące bez wymogu przedstawienia dowodu pochodzenia, pod warunkiem że takie produkty nie są przywożone w celach handlowych i zostały zgłoszone jako spełniające wymogi niniejszego protokołu oraz że nie ma żadnych wątpliwości, co do wiarygodności takiego oświadczenia. W przypadku przesyłek pocztowych takie oświadczenie może zostać umieszczone na zgłoszeniu celnym CN22/CN23 lub na załączonej do tego dokumentu kartce papieru.
2.
Przywóz, który jest okazjonalny i dotyczy wyłącznie produktów do osobistego użytku ich odbiorców albo podróżnych lub ich rodzin nie jest uważany za przywóz w celach handlowych, jeśli rodzaj i ilość produktów nie wskazuje na przeznaczenie handlowe.
3.
Ponadto łączna wartość takich produktów nie może przekraczać 500 EUR w przypadku małych paczek lub 1 200 EUR w przypadku produktów stanowiących część bagażu osobistego podróżnych.
Artykuł  26

Procedura informacyjna do celów kumulacji

1.
Jeżeli stosuje się art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1, dowód statusu pochodzenia materiałów pochodzących z państwa SADC UPG, Wspólnoty, z innego państwa AKP albo KTZ w rozumieniu niniejszego protokołu stanowi świadectwo przewozowe EUR.1 lub deklaracja dostawcy, której wzór znajduje się w załączniku V A do niniejszego protokołu, przedłożone przez eksportera z państwa lub Wspólnoty, od którego pochodzą materiały.
2.
Jeżeli stosuje się art. 3 ust. 4 i art. 4 ust. 4, dowód obróbki lub przetworzenia, przeprowadzonych w państwie SADC UPG, we Wspólnocie, w innym państwie AKP albo w KTZ stanowi deklaracja dostawcy, której wzór znajduje się w załączniku V B do niniejszego protokołu, przedłożona przez eksportera z państwa lub Wspólnoty, od którego pochodzą materiały.
3.
Dostawca sporządza odrębną deklarację dostawcy w przypadku przesyłki towarów wymienionych na fakturze handlowej, dotyczącej tej wysyłki lub w załączniku do faktury, albo w specyfikacji wysyłkowej lub innym dokumencie handlowym dotyczącym tej wysyłki, opisującym przedmiotowe materiały w sposób umożliwiający ich identyfikację.
4.
Deklarację dostawcy można sporządzić na gotowym formularzu.
5.
Deklaracje dostawcy na fakturze opatrzone są własnoręcznym, oryginalnym podpisem dostawcy. Jednakże jeśli fakturę oraz deklarację dostawcy sporządza się przy użyciu metod elektronicznego przetwarzania danych, deklaracja dostawcy nie wymaga składania własnoręcznego podpisu, pod warunkiem że tożsamość pracownika odpowiedzialnego za sporządzenie deklaracji w przedsiębiorstwie dostawczym została udowodniona w sposób zadowalający organy celne w państwie, w którym sporządzono deklaracje dostawców. Wspomniane organy celne mogą ustalić warunki wykonania niniejszego ustępu.
6.
Deklaracje dostawców przedkłada się właściwemu urzędowi celnemu w kraju wywozu, który poproszono o wystawienie świadectwa przewozowego EUR.1.
7.
Dostawca sporządzający deklarację jest zobowiązany do przedłożenia w dowolnym momencie na żądanie organów celnych kraju, w którym sporządzana jest deklaracja, wszystkich stosownych dokumentów potwierdzających, że informacje zawarte w deklaracji są zgodne z prawdą.
8.
Zgodnie z art. 26 protokołu 1 do umowy z Kotonu zachowują ważność deklaracje dostawców oraz świadectwa wystawione przed dniem wejścia w życie niniejszego protokołu.
Artykuł  27

Dokumenty uzupełniające

Dokumenty, o których mowa w art. 16 ust. 3 i art. 20 ust. 3, wykorzystane do celów potwierdzenia, że produkty objęte świadectwem przewozowym EUR.1 lub deklaracją na fakturze mogą być uważane za produkty pochodzące z państwa SADC UPG, ze Wspólnoty lub z jednego spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 oraz spełniające pozostałe wymogi niniejszego protokołu, mogą składać się m.in. z:

a) bezpośredniego dowodu działań podejmowanych przez eksportera lub dostawcę, zmierzających do uzyskania danych towarów, znajdującego się np. w jego kontach lub księgach wewnętrznych;

b) dokumentów potwierdzających status pochodzenia wykorzystanych materiałów, wystawionych lub sporządzonych w państwie SADC UPG, we Wspólnocie albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, jeżeli dokumenty te wykorzystywane są zgodnie z prawem krajowym;

c) dokumentów potwierdzających dokonanie obróbki lub przetworzenia materiałów w państwie SADC UPG, we Wspólnocie albo w jednym spośród innych państw lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, wystawionych lub sporządzonych w państwie SADC UPG, we Wspólnocie albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, jeżeli dokumenty te wykorzystywane są zgodnie z prawem krajowym;

d) świadectw przewozowych EUR.1 lub deklaracji na fakturze, stanowiących dowód statusu pochodzenia wykorzystanych materiałów, wystawionych lub sporządzonych w państwie SADC UPG, we Wspólnocie albo w jednym spośród innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 oraz zgodnie z niniejszym protokołem.

Artykuł  28

Przechowywanie dowodów pochodzenia i dokumentów uzupełniających

1.
Eksporter występujący z wnioskiem o wystawienie świadectwa przewozowego EUR.1 przechowuje dokumenty, o których mowa w art. 16 ust. 3 przez okres co najmniej trzech lat.
2.
Eksporter sporządzający deklarację na fakturze przechowuje jej kopię, jak również dokumenty, o których mowa w art. 20 ust. 3 przez okres co najmniej trzech lat.
3.
Dostawca sporządzający deklarację dostawcy powinien przechowywać kopie tej deklaracji i faktury, dowodu dostawy lub innego dokumentu handlowego, do którego dołączono deklarację, oraz dokumenty, o których mowa w art. 26 ust. 7 przez okres co najmniej trzech lat.
4.
Organy celne kraju wywozu wystawiające świadectwo przewozowe EUR.1 przechowują formularz wniosku, o którym mowa w art. 16 ust. 2 przez okres co najmniej trzech lat.
5.
Organy celne kraju przywozu przechowują przedstawione im świadectwa przewozowe EUR.1 i deklaracje na fakturze przez okres co najmniej trzech lat.
Artykuł  29

Niezgodności i błędy formalne

1.
Stwierdzenie drobnych niezgodności między oświadczeniami zawartymi w dowodzie pochodzenia a oświadczeniami podanymi w dokumentach przedłożonych w urzędzie celnym w celu dopełnienia formalności związanych z przywozem produktów, nie unieważnia tym samym dowodu pochodzenia, jeżeli zostanie odpowiednio dowiedzione, że dany dokument rzeczywiście odpowiada przedstawionym produktom.
2.
Oczywiste błędy formalne, takie jak błędy literowe na dowodzie pochodzenia, nie powinny powodować odrzucenia dokumentu, jeśli błędy te nie wzbudzają wątpliwości co do poprawności oświadczeń złożonych w dokumencie.
Artykuł  30

Kwoty wyrażone w euro

1.
Do celów stosowania postanowień art. 20 ust. 1 lit. b) i art. 25 ust. 3, w przypadkach gdy produkty są fakturowane w walucie innej niż euro, kwoty wyrażone w walutach krajowych państw SADC UPG, państw członkowskich Wspólnoty oraz innych krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4 stanowiące równowartość kwot wyrażonych w euro, są określane corocznie przez dane kraje.
2.
Przesyłka korzysta z postanowień art. 20 ust. 1 lit. b) lub art. 25 ust. 3 poprzez odniesienie do waluty, w której sporządzona jest faktura, zgodnie z kwotą ustaloną dla zainteresowanego państwa.
3.
Kwoty podawane w dowolnej walucie krajowej stanowią równowartość kwot wyrażonych w euro podaną w takiej walucie wg kursu z pierwszego dnia roboczego października. Kwoty zgłaszane są Komisji Europejskiej do dnia 15 października i obowiązują od 1 stycznia następnego roku. Komisja Europejska informuje wszystkie zainteresowane kraje o odpowiednich kwotach.
4.
Kraj może zaokrąglić w górę lub w dół kwotę otrzymaną po przeliczeniu na swoją walutę krajową kwoty wyrażonej w euro. Kwota po zaokrągleniu nie może różnić się od kwoty otrzymanej po przeliczeniu o więcej niż 5 %. Kraj może pozostawić bez zmian kwoty wyrażone w walucie krajowej stanowiące równowartość kwot wyrażonych w euro, jeżeli w wyniku corocznego ich dostosowywania przewidzianego w ust. 3 kwoty te po dokonaniu przeliczenia, a przed zaokrągleniem, ulegają podwyższeniu o nie więcej niż 15 % równowartości kwoty wyrażonej w walucie krajowej. Kwotę wyrażoną w walucie krajowej można pozostawić bez zmian, jeśli w wyniku przeliczenia zmniejszyłaby się równoważna kwota.
5.
Kwoty wyrażone w euro są poddawane przeglądowi przez Specjalny Komitet ds. Ułatwień Handlowych i Celnych na wniosek Wspólnoty lub państw SADC UPG. Przeprowadzając przegląd Specjalny Komitet ds. Ułatwień Handlowych i Celnych rozważa celowość zachowania skutków właściwych ograniczeń uwzględniając wartości rzeczywiste. W tym celu może on podjąć decyzję o zmianie kwot wyrażonych w euro.

TYTUŁ  V

UZGODNIENIA DOTYCZĄCE WSPÓŁPRACY ADMINISTRACYJNEJ

Artykuł  31

Warunki administracyjne jakie muszą spełniać produkty, aby możliwe było korzystanie z UPPG SADC UPG - WE

1.
Produkty pochodzące w rozumieniu niniejszego protokołu z państwa SADC UPG lub ze Wspólnoty korzystają, w chwili składania celnego zgłoszenia przywozowego, z preferencji wynikających z UPPG SADC UPG-WE wyłącznie pod warunkiem, że zostały wywiezione najwcześniej w dniu, w którym kraj wywozu spełnił warunki określone w ust. 2.
2.
Państwa SADC UPG i Wspólnota zobowiązują się wprowadzić:

a) niezbędne porozumienia krajowe i regionalne wymagane dla wykonania oraz egzekwowania zasad i procedur przewidzianych w niniejszym Protokole, w tym w stosownych przypadkach porozumienia konieczne dla wykonania art. 3 i 4.

b) struktury i systemy administracyjne niezbędne do właściwego zarządzania pochodzeniem produktów i zgodnością z innymi warunkami określonymi w niniejszym protokole, a także do ich odpowiedniej kontroli.

Powiadamiają się one wzajemnie w sposób określony w art. 32.

Artykuł  32

Powiadamianie organów celnych

1.
Państwa SADC UPG i państwa członkowskie Wspólnoty udostępniają sobie wzajemnie, za pośrednictwem Komisji Wspólnot Europejskich, adresy urzędów celnych odpowiedzialnych za wystawienie i weryfikację świadectw przewozowych EUR.1 i deklaracji na fakturze albo deklaracji dostawców oraz wzory odcisków pieczęci używanych w ich urzędach celnych przy wystawianiu tych świadectw.

Świadectwa przewozowe EUR.1 oraz deklaracje na fakturze albo deklaracje dostawców są akceptowane do celów stosowania traktowania preferencyjnego od dnia otrzymania informacji przez Komisję Wspólnot Europejskich.

2.
Państwa SADC UPG i państwa członkowskie Wspólnoty niezwłocznie informują się nawzajem w przypadku zaistnienia zmian w informacjach, o których mowa w ust. 1.
3.
Organy, o których mowa w ust. 1, działają z upoważnienia rządu danego kraju. Organy odpowiedzialne za kontrolę i weryfikację stanowią część organów rządowych danego kraju.
Artykuł  33

Wzajemna pomoc

1.
W celu zapewnienia prawidłowego stosowania niniejszego protokołu Wspólnota, państwa SADC UPG i inne kraje, o których mowa w art. 3 i 4 udzielają sobie wzajemnej pomocy, za pośrednictwem właściwych organów administracji celnej, w zakresie sprawdzania autentyczności świadectw przewozowych EUR.1, deklaracji na fakturze lub deklaracji dostawcy oraz poprawności informacji podanych w tych dokumentach.
2.
Konsultowane organy dostarczają wszelkich istotnych informacji, dotyczących warunków, w których wytworzono produkt, wskazując w szczególności warunki, zgodnie z którymi w poszczególnych państwach SADC UPG, we Wspólnocie i innych krajach, o których mowa w art. 3 i 4 przestrzegane są reguły pochodzenia.
Artykuł  34

Weryfikacja dowodu pochodzenia

1.
Późniejsze weryfikacje dowodu pochodzenia przeprowadzane są na podstawie analizy ryzyka lub wyrywkowo albo jeżeli organy celne kraju przywozu mają uzasadnione wątpliwości co do autentyczności tych dokumentów, statusu pochodzenia danych produktów lub spełnienia innych wymogów niniejszego protokołu.
2.
W celu wykonania postanowień ust. 1 organy celne kraju przywozu zwracają organom celnym kraju wywozu świadectwo przewozowe EUR.1 oraz fakturę, jeżeli została przedłożona, deklarację na fakturze lub kopię tych dokumentów podając, w stosownych przypadkach, powody uzasadniające przeprowadzenie takiej weryfikacji. Wszelkie uzyskane dokumenty lub informacje wskazujące, iż informacje podane na dowodzie pochodzenia są nieprawdziwe, są przekazywane wraz z wnioskiem o przeprowadzenie weryfikacji.
3.
Weryfikacje przeprowadzają organy celne kraju wywozu. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych eksportera lub wszelkie inne kontrole, które uznają za stosowne.
4.
Jeżeli w oczekiwaniu na wyniki weryfikacji, organy celne kraju przywozu podejmą decyzję o zawieszeniu przyznania preferencyjnego traktowania w odniesieniu do danych produktów, stwarzają one importerowi możliwość zwolnienia tych produktów, z zastrzeżeniem podjęcia wobec nich wszelkich środków ostrożności, które uznają za konieczne.
5.
Organy celne występujące z wnioskiem o weryfikację zostaną jak najszybciej poinformowane o jej wynikach. Wyniki te muszą wskazywać jednoznacznie, czy dokumenty są autentyczne i czy dane produkty mogą być uznane za produkty pochodzące z państwa SADC UPG, ze Wspólnoty albo z jednego spośród innych krajów, o których mowa w art. 3 i 4 oraz spełniające inne wymagania zawarte w niniejszym protokole.
6.
Jeżeli w przypadkach uzasadnionych wątpliwości, brak jest odpowiedzi w terminie dziesięciu miesięcy od dnia przedstawienia wniosku o weryfikację albo jeżeli odpowiedź nie zawiera informacji wystarczających do stwierdzenia autentyczności danego dokumentu lub rzeczywistego pochodzenia produktów, organy celne występujące z wnioskiem o weryfikację, z wyjątkiem szczególnych okoliczności, odmówią przyznania prawa do korzystania z preferencji.
7.
Jeżeli procedura weryfikacji lub wszelkie inne dostępne informacje wskazują, iż naruszone zostały postanowienia niniejszego protokołu, kraj wywozu z własnej inicjatywy lub na wniosek kraju przywozu przeprowadza właściwe dochodzenie lub doprowadza do wszczęcia takiego dochodzenia, które należy podjąć w trybie pilnym w celu stwierdzenia takich naruszeń i zapobieżenia im; w tym celu zainteresowany kraj wywozu może zaprosić kraj przywozu do wzięcia udziału w takich weryfikacjach.
Artykuł  35

Weryfikacja deklaracji dostawców

1.
Weryfikacja deklaracji dostawcy przeprowadzona jest na podstawie analizy ryzyka lub wyrywkowo lub w każdym przypadku, gdy organy celne kraju, w którym uwzględniono tego rodzaju deklaracje przy wydaniu świadectwa przewozowego EUR.1 lub sporządzeniu deklaracji na fakturze, mają uzasadnione wątpliwości co do autentyczności dokumentu lub prawdziwości zawartych w nim informacji.
2.
Organy celne, którym przedłożono deklarację dostawcy mogą zażądać od organów celnych państwa, w którym sporządzono deklarację, wystawienia świadectwa informacyjnego, którego wzór znajduje się w załączniku VI do niniejszego protokołu. Organy celne, którym przedłożono deklarację dostawcy mogą alternatywnie zażądać od eksportera sporządzenia świadectwa informacyjnego, wystawionego przez organy celne państwa, w którym sporządzono deklarację.

Urząd wystawiający świadectwo informacyjne przechowuje jego kopię przynajmniej przez trzy lata.

3.
Organy celne wnioskujące o weryfikację są informowane o jej wynikach najszybciej jak to możliwe. Wyniki muszą jednoznacznie wskazywać, czy informacje podane w deklaracji dostawcy są prawidłowe i powinny im umożliwiać ustalenie, czy i w jakim zakresie deklaracja dostawcy mogła zostać uwzględniona do celów wystawienia świadectwa przewozowego EUR.1 lub sporządzenia deklaracji na fakturze.
4.
Kontrolę przeprowadzają organy celne kraju, w którym sporządzona została deklaracja dostawcy. W tym celu mają one prawo zażądać przedstawienia wszelkich dowodów oraz przeprowadzić weryfikację ksiąg rachunkowych dostawcy lub wszelkie inne kontrole, które uznają za stosowne w celu zweryfikowania poprawności każdej deklaracji dostawcy.
5.
Każde świadectwo przewozowe EUR.1 lub deklaracja na fakturze, które zostały wystawione lub sporządzone na podstawie nieprawidłowej deklaracji dostawcy uznawane są za nieważne.
Artykuł  36

Rozstrzyganie sporów

W przypadku gdy spory związane z procedurami weryfikacji określonymi w art. 34 i 35 nie mogą zostać rozstrzygnięte przez organy celne, które wystąpiły z wnioskiem o weryfikację i organy celne odpowiedzialne za przeprowadzenie tej weryfikacji, lub gdy pojawi się problem dotyczący interpretacji niniejszego protokołu, strony sporu przedkładają sprawę Specjalnemu Komitetowi ds. Ułatwień Handlowych i Celnych.

We wszystkich przypadkach rozstrzyganie sporów pomiędzy importerem a organami celnymi kraju przywozu podlega prawodawstwu tego kraju.

Artykuł  37

Kary

Karze podlega każdy, kto sporządza lub przyczynia się do sporządzenia dokumentu zawierającego nieprawdziwe informacje w celu uzyskania preferencyjnego traktowania dla produktów.

Artykuł  38

Wolne obszary celne

1.
Państwa SADC UPG oraz Wspólnota podejmują wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia, że produkty znajdujące się w obrocie handlowym przy zastosowaniu dowodu pochodzenia lub deklaracji dostawcy, które w trakcie przewozu przebywają na terenie wolnego obszaru celnego położonego na ich terytorium, nie zostały zamienione na inne towary oraz że nie są poddawane żadnym czynnościom poza zwykłymi czynnościami mającymi na celu zapobieżenie ich zepsuciu.
2.
W drodze odstępstwa od postanowień ust. 1, w przypadku gdy produkty pochodzące z państwa SADC UPG lub ze Wspólnoty są przywożone do wolnego obszaru celnego przy zastosowaniu dowodu pochodzenia i zostają poddane obróbce i przetwarzaniu, a przeprowadzone procesy obróbki lub przetworzenia są zgodne z postanowieniami niniejszego protokołu, właściwe organy wydają na wniosek eksportera nowe świadectwo przewozowe EUR.1.
Artykuł  39

Odstępstwa

1.
Specjalny Komitet ds. Ułatwień Handlowych i Celnych, zwany dalej w niniejszym artykule "Komitetem", może przyjąć odstępstwa od niniejszego protokołu, gdy usprawiedliwia je rozwój istniejącego przemysłu lub tworzenie nowych gałęzi przemysłu w państwach SADC UPG.

Zainteresowane państwo lub państwa SADC UPG przed lub z chwilą przedstawienia przez nie sprawy Komitetowi informują Wspólnotę o złożeniu wniosku o odstępstwo, podając powody złożenia wniosku zgodnie z ust. 2.

Wspólnota odpowiada pozytywnie na wszystkie należycie uzasadnione wnioski państw SADC UPG zgodne z niniejszym artykułem i niepowodujące poważnego zagrożenia dla istniejącego przemysłu Wspólnoty.

2.
Aby ułatwić Komitetowi analizowanie wniosków o odstępstwo, za pomocą formularza podanego w załączniku VII do niniejszego protokołu państwo lub państwa SADC UPG sporządzające wniosek przedstawiają uzasadnienie wniosku dostarczając możliwie najwięcej informacji obejmujących w szczególności następujące punkty:

– opis produktu gotowego,

– charakter oraz ilość materiałów pochodzących z kraju trzeciego,

– charakter oraz ilość materiałów pochodzących z państw SADC UPG lub krajów lub terytoriów, o których mowa w art. 3 i 4, lub materiałów tam przetworzonych,

– procesy produkcji,

– wartość dodana,

– liczba pracowników w danym przedsiębiorstwie,

– przewidywana wielkość wywozu do Wspólnoty,

– inne możliwe źródła zaopatrzenia w surowce,

– uzasadnienie wnioskowanego terminu w świetle dążeń do znalezienia nowych źródeł zaopatrzenia,

– inne uwagi.

Te same zasady stosuje się w odniesieniu do wszelkich wniosków o przedłużenie.

Komitet może wprowadzać zmiany w formularzu.

3.
Analiza wniosków uwzględnia w szczególności:

a) poziom rozwoju lub położenie geograficzne zainteresowanego państwa lub państw SADC UPG;

b) przypadki, w których obowiązujące reguły pochodzenia miałyby znaczny wpływ na zdolność przemysłu istniejącego w państwie SADC UPG do kontynuowania wywozu do Wspólnoty, w szczególności przypadki, gdy mogłoby to doprowadzić do zaprzestania działalności tego przemysłu;

c) przypadki szczególne, w których można jasno dowieść, iż znaczące inwestycje w przemyśle mogłyby zostać zahamowane z powodu reguł pochodzenia i w których odstępstwo sprzyjające realizacji programu inwestycyjnego mogłoby umożliwić stopniowe przyjmowanie tych reguł.

4.
W każdym przypadku analiza jest przeprowadzana w celu upewnienia się, czy reguły dotyczące kumulacji pochodzenia nie gwarantują rozstrzygnięcia problemu.
5.
Ponadto jeśli wniosek o odstępstwo dotyczy najsłabiej rozwiniętych lub wyspiarskich państw SADC UPG, jego analiza jest przeprowadzana z korzyścią dla nich, w szczególności biorąc pod uwagę:

a) skutki gospodarcze i społeczne podejmowanych decyzji, w szczególności w sferze zatrudnienia;

b) potrzebę zastosowania odstępstwa przez dany okres, z uwzględnieniem szczególnej sytuacji zainteresowanego państwa SADC UPG i jego trudności.

6.
Podczas analizowania wniosków szczególną uwagę należy zwrócić, w każdym przypadku odrębnie, na możliwość przyznania statusu produktów pochodzących tym produktom, w których skład wchodzą materiały pochodzące z krajów najsłabiej rozwiniętych lub krajów rozwijających się, z którymi jedno lub większa liczba państw SADC UPG nawiązała stosunki szczególne, pod warunkiem że można ustanowić satysfakcjonującą współpracę administracyjną.
7.
Bez uszczerbku dla ust. 1-6, odstępstwo jest przyznawane, jeśli wartość dodana produktów niepochodzących wykorzystanych w zainteresowanym państwie SADC UPG stanowi przynajmniej 45 % wartości produktu gotowego, pod warunkiem że odstępstwo nie powoduje poważnego zagrożenia dla sektora gospodarczego Wspólnoty lub jednego lub większej liczby państw członkowskich.
8.
Komitet podejmuje wszelkie kroki niezbędne do zapewnienia, że decyzja jest podejmowana jak najszybciej, a w każdym przypadku nie później niż w ciągu siedemdziesięciu pięciu dni roboczych od dnia otrzymania wniosku przez współprzewodniczącego Komitetu ze strony WE. Jeśli Wspólnota nie poinformuje państwa SADC UPG o swoim stanowisku w sprawie wniosku w tym terminie, wniosek uznaje się za przyjęty.
9.
a) Odstępstwo obowiązuje w okresie ustalanym przez Komitet, na ogół przez pięć lat.

b) Decyzja o odstępstwie może przewidywać odnowienie odstępstwa bez konieczności podejmowania przez Komitet nowej decyzji, pod warunkiem że zainteresowane państwo lub państwa SADC UPG przedłożą, w terminie trzech miesięcy przed upływem każdego terminu, dowód stwierdzający, że nadal nie są w stanie spełnić warunków niniejszego protokołu, od którego uzyskały odstępstwo.

W przypadku jakiegokolwiek sprzeciwu wobec przedłużenia okresu obowiązywania odstępstwa, Komitet jak najszybciej analizuje i podejmuje decyzję w sprawie przedłużenia odstępstwa. Komitet postępuje zgodnie z procedurą przewidzianą w ust. 8. Wprowadza się wszelkie niezbędne środki mające na celu uniknięcie zakłóceń w stosowaniu odstępstwa.

c) W terminach podanych w lit. a) i b) Komitet może dokonać przeglądu warunków dotyczących stosowania odstępstwa, jeśli stwierdzi, iż w czynnikach zasadniczych regulujących decyzję o przyznaniu odstępstwa zaszła znacząca zmiana. Po zakończeniu przeglądu Komitet może podjąć decyzję o zmianie warunków swej decyzji dotyczących zakresu odstępstwa lub każdego innego warunku ustalonego wcześniej.

TYTUŁ  VI

CEUTA I MELILLA

Artykuł  40

Warunki specjalne

1.
Używane w niniejszym protokole określenie "Wspólnota" nie obejmuje Ceuty i Melilli. Określenie "produkty pochodzące ze Wspólnoty" nie obejmują produktów pochodzących z Ceuty i Melilli.
2.
Postanowienia niniejszego protokołu stosuje się, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, przy stwierdzaniu, czy produkty można uznać za pochodzące z państw SADC UPG z chwilą ich przywozu do Ceuty i Melilli.
3.
W przypadku gdy produkty w całości uzyskane w Ceucie, Melilli lub na terytorium Wspólnoty poddaje się obróbce i przetwarzaniu w państwach SADC UPG, uznaje się je za całkowicie uzyskane w państwach SADC UPG.
4.
Procesy obróbki lub przetworzenia przeprowadzone w Ceucie, Melilli lub we Wspólnocie uznaje się za przeprowadzone w państwach SADC UPG, jeśli towary poddawane są dalszej obróbce lub przetworzeniu w państwach SADC UPG.
5.
Do celów wykonania ust. 3 i 4, za obróbkę lub przetworzenie nie uznaje się czynności niewystarczających określonych w art. 7 niniejszego protokołu.
6.
Ceutę i Melillę uważa się za jedno terytorium.

Tytuł  VII

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Artykuł  41

Przegląd i stosowanie reguł pochodzenia

1.
Zgodnie z art. 93 Umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym SADC UPG-WE, Wspólna Rada państw SADC UPG i WE sprawdza rokrocznie lub na wniosek państw SADC UPG lub Wspólnoty realizację postanowień niniejszego protokołu i ich skutków gospodarczych w celu wprowadzenia niezbędnych poprawek lub dostosowań.
2.
Wspólna rada państw SADC UPG i WE uwzględnia między innymi wpływ rozwoju technologicznego na ustalanie reguł pochodzenia.
3.
Podjęte decyzje wprowadza się w życie tak szybko, jak to możliwe.
4.
Zgodnie z art. 47 Umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym SADC UPG-WE, Specjalny Komitet ds. Ułatwień Handlowych i Celnych m.in. podejmuje decyzje w sprawie odstępstw od niniejszego protokołu, z zastrzeżeniem spełnienia warunków określonych w art. 39.
Artykuł  42

Załączniki

Załączniki do niniejszego protokołu stanowią jego integralną część.

Artykuł  43

Wdrożenie protokołu

Wspólnota i państwa SADC UPG podejmują niezbędne środki w celu wdrożenia niniejszego protokołu.

______

(1) Zob. deklarację Namibii w sprawie pochodzenia produktów rybołówstwa. ;

ZAŁĄCZNIK  I

Uwagi wprowadzające do wykazu w załączniku II

ZAŁĄCZNIK  II

Wykaz procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia

ZAŁĄCZNIK  II(A)

Odstępstwa od wykazu procesów obróbki lub przetwarzania, którym należy poddać materiały niepochodzące, aby wytworzony produkt mógł uzyskać status pochodzenia, zgodnie z art. 6 ust. 2

ZAŁĄCZNIK  III

Formularz świadectwa przewozowego

ZAŁĄCZNIK  IV

Deklaracje na fakturze

ZAŁĄCZNIK  V(A)

DEKLARACJA DOSTAWCY DOTYCZĄCA PRODUKTÓW POSIADAJĄCYCH PREFERENCYJNY STATUS POCHODZENIA

ZAŁĄCZNIK  V(B)

DEKLARACJA DOSTAWCY DOTYCZĄCA PRODUKTÓW NIEPOSIADAJACYCH PREFERENCYJNEGO STATUSU POCHODZENIA

ZAŁĄCZNIK  VI

Świadectwo informacyjne

ZAŁĄCZNIK  VII

FORMULARZ WNIOSKU O ODSTĘPSTWO

ZAŁĄCZNIK  VIII

Kraje i terytoria zamorskie

ZAŁĄCZNIK  IX

Inne państwa AKP

ZAŁĄCZNIK  X

Produkty, do których po 1 października 2015 r. stosuje się postanowienia o kumulacji, o których mowa w art. 3 i 4.

ZAŁĄCZNIK  XI

Produkty pochodzące z republiki południowej afryki wyłączone z kumulacji, o której mowa w art. 4

ZAŁĄCZNIK  XII

Produkty pochodzące z republiki południowej afryki, w przypadku których postanowienia o kumulacji z art. 4 mają zastosowanie po 31 grudnia 2009 r.

PROTOKÓŁ  2

W sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych

Artykuł  1

Definicje

Do celów niniejszego protokołu:

a) "towary" oznaczają towary objęte zakresem Zharmonizowanego Systemu, niezależnie od zakresu niniejszej Umowy;

b) "prawodawstwo celne" oznacza wszelkie przepisy ustaw o we lub wykonawcze stosowane na terytoriach Stron lub państw SADC UPG, regulujące przywóz, wywóz i tranzyt towarów oraz poddawanie ich jakimkolwiek innym systemom lub procedurom celnym, łącznie ze środkami zakazu, ograniczenia i kontroli;

c) "organ występujący z wnioskiem" oznacza właściwy organ administracyjny, wyznaczony w tym celu przez Strony lub państwa SADC UPG, występujący z wnioskiem o pomoc na podstawie niniejszego protokołu;

d) "organ, do którego kierowany jest wniosek" oznacza właściwy organ administracyjny, wyznaczony w tym celu przez Strony lub państwa SADC UPG, otrzymujący wniosek o pomoc na podstawie niniejszego protokołu;

e) "dane osobowe" oznaczają wszelkie informacje dotyczące określonej lub możliwej do określenia osoby fizycznej; oraz

f) "działanie naruszające prawodawstwo celne" oznacza wszelkie naruszenie lub próbę naruszenia prawodawstwa celnego.

Artykuł  2

Zakres

1.
Strony lub państwa SADC UPG pomagają sobie nawzajem w zakresie swoich uprawnień, w sposób i na warunkach ustanowionych w niniejszym protokole, aby zapewnić prawidłowe stosowanie prawodawstwa celnego, w szczególności przez zapobieganie, wykrywanie i zwalczanie działań odbywających się z naruszeniem tego prawodawstwa.
2.
Pomoc w sprawach celnych, przewidzianą w niniejszym protokole, stosuje się wobec wszelkich organów administracyjnych Stron lub państw SADC UPG, które są właściwe w kwestii stosowania niniejszego protokołu. Wskazana pomoc pozostaje bez uszczerbku dla zasad regulujących wzajemną pomoc w sprawach karnych. Nie obejmuje ona również informacji uzyskanych zgodnie z uprawnieniami wykonywanymi na wniosek organu sądowego, chyba że organ zezwala na przekazywanie takich informacji.
3.
Niniejszy protokół nie obejmuje pomocy w zakresie odzyskiwania ceł, podatków lub grzywien.
Artykuł  3

Pomoc na wniosek

1.
Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, dostarcza wszelkich stosownych informacji umożliwiających właściwe stosowanie prawodawstwa celnego, łącznie z informacjami dotyczącymi ujawnionych lub planowanych działań, które stanowią lub mogłyby stanowić naruszenie prawodawstwa celnego.
2.
Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, informuje go:

a) czy towary wywiezione z terytorium Strony lub państwa SADC UPG zostały przywiezione na terytorium drugiej Strony zgodnie z prawem, określając, w miarę potrzeb, procedurę celną stosowaną do tych towarów; oraz

b) czy towary wywiezione z terytorium Strony lub państwa SADC UPG zostały przywiezione na terytorium drugiej Strony zgodnie z prawem, określając, w stosownych przypadkach, procedurę celną stosowaną do tych towarów.

3.
Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, podejmuje w ramach obowiązujących go przepisów ustawowych i wykonawczych środki niezbędne do zapewnienia specjalnego nadzoru dotyczącego:

a) osób fizycznych lub prawnych, wobec których istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że uczestniczą lub uczestniczyły w działaniach naruszających prawodawstwo celne;

b) miejsc, w których są lub mogą być gromadzone zapasy towarów w taki sposób, że istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że towary te są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne;

c) towarów, które są lub mogą być transportowane w taki sposób, że istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że towary te są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne; oraz

d) środków transportu, które są lub mogą być wykorzystywane w taki sposób, że istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że są lub mają być wykorzystywane do działań naruszających prawodawstwo celne.

Artykuł  4

Pomoc z własnej inicjatywy

Strony lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG pomagają sobie wzajemnie, z własnej inicjatywy i zgodnie ze stosowanymi przez nie przepisami ustawowymi lub wykonawczymi, jeżeli uznają to za niezbędne w celu prawidłowego stosowania prawodawstwa celnego, w szczególności poprzez dostarczanie uzyskanych informacji odnoszących się do:

a) działań, które są sprzeczne lub wydają się sprzeczne z prawodawstwem celnym, i które mogą zainteresować drugą Stronę lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG;

b) nowych środków lub metod wykorzystywanych do prowadzenia działań naruszających prawodawstwo celne;

c) towarów, o których wiadomo, że są przedmiotem działań naruszających prawodawstwo celne;

d) osób fizycznych lub prawnych, wobec których istnieją uzasadnione podstawy, by przypuszczać, że uczestniczą lub uczestniczyły w działaniach naruszających prawodawstwo celne; oraz

e) środków transportu, wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie że były, są lub mogą być wykorzystane w działaniach naruszających prawodawstwo celne.

Artykuł  5

Przekazywanie i powiadamianie

1.
Na prośbę organu występującego z wnioskiem organ, do którego kierowany jest wniosek, zgodnie z obowiązującymi go przepisami ustawowymi lub wykonawczymi, podejmuje wszelkie niezbędne działania w celu:

a) dostarczenia adresatowi przebywającemu lub mającemu siedzibę na terytorium, na którym działa organ, do którego kierowany jest wniosek wszelkich dokumentów wydanych przez organ występujący z wnioskiem i objętych zakresem niniejszego protokołu, oraz, w stosownych przypadkach;

b) powiadomienia adresata przebywającego lub mającego siedzibę na terytorium, na którym działa organ, do którego kierowany jest wniosek wszelkich decyzji wydanych przez organ występujący z wnioskiem i wchodzących w zakres niniejszego protokołu.

2.
Wniosek o przekazanie dokumentów lub powiadomienie o decyzjach składa się pisemnie w języku urzędowym organu, do którego kierowany jest wniosek, lub w języku akceptowanym przez ten organ.
Artykuł  6

Forma i treść wniosków o pomoc

1.
Wnioski przedstawiane na podstawie niniejszego protokołu sporządza się w formie pisemnej. Do wniosków dołącza się dokumenty niezbędne do zapewnienia zgodności z wnioskiem. Z uwagi na pilny charakter sprawy istnieje możliwość przyjęcia wniosków w formie ustnej, lecz muszą być one niezwłocznie potwierdzone w formie pisemnej. Wnioski mogą być także złożone w formie elektronicznej.
2.
Wnioski przedstawiane zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu zawierają następujące informacje:

a) nazwa organu występującego z wnioskiem;

b) środki, których dotyczy wniosek;

c) przedmiot i powód wystąpienia z wnioskiem;

d) przepisy ustawowe i wykonawcze oraz pozostałe instrumenty prawne mające związek z wnioskiem;

e) możliwie dokładne i pełne informacje na temat osób fizycznych lub prawnych będących przedmiotem dochodzenia; oraz

f) streszczenie istotnych faktów oraz już przeprowadzonych postępowań.

3.
Wnioski składane są w języku urzędowym organu, do którego kierowany jest wniosek, lub w języku akceptowanym przez ten organ. Wymóg ten nie ma zastosowania do dokumentów towarzyszących wnioskowi, określonych w ust. 1 niniejszego artykułu.
4.
Jeśli dany wniosek nie spełnia powyższych wymogów formalnych, można domagać się jego poprawienia lub uzupełnienia. Jednocześnie można zastosować środki ostrożności.
Artykuł  7

Rozpatrzenie wniosków

1.
W celu rozpatrzenia wniosku o pomoc organ, do którego kierowany jest wniosek, podejmuje czynności w granicach swoich kompetencji i w ramach dostępnych środków tak, jakby działał na własny rachunek lub na wniosek innych organów tej samej Strony lub, w zależności od przypadku, państw SADC UPG, w drodze dostarczania informacji już posiadanych, prowadzenia właściwych postępowań lub organizowania warunków ich przeprowadzenia. Postanowienie to stosuje się także do wszelkich innych organów, którym wniosek został przekazany przez organ, do którego kierowany jest wniosek, jeżeli ten ostatni nie może działać samodzielnie.
2.
Wnioski o pomoc są rozpatrywane zgodnie z przepisami ustawowymi lub wykonawczymi Strony lub, w zależności od przypadku, państw SADC UPG, do których kierowany jest wniosek.
3.
Należycie upoważnieni urzędnicy Strony lub, w zależności od przypadku, państw SADC UPG mogą za zgodą drugiej Strony lub, w zależności od przypadku, państw SADC UPG i na podstawie warunków ustanowionych przez nią:

a) przebywać w biurach organów, do których kierowany jest wniosek, lub odpowiednio innych organów, zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu, celem uzyskania informacji o działaniach stanowiących lub mogących stanowić naruszenie prawodawstwa celnego, których organ występujący z wnioskiem potrzebuje do celów niniejszego protokołu; oraz

b) uczestniczyć w postępowaniach prowadzonych na terytorium drugiej Strony.

Artykuł  8

Forma przekazywania informacji

1.
Organ, do którego kierowany jest wniosek, przekazuje organowi występującemu z wnioskiem, w formie pisemnej, wyniki postępowań wraz ze wszystkimi odnośnymi dokumentami, uwierzytelnionymi odpisami lub innymi pozycjami.
2.
Informacje przewidziane w ust. 1 niniejszego artykułu na żądanie mogą być przekazane w formie elektronicznej.
3.
Oryginały dokumentów przekazuje się tylko na wniosek jednej ze Stron, w przypadku gdy uwierzytelnione odpisy okażą się niewystarczające. Oryginały dokumentów zwraca się w możliwie najkrótszym czasie.
Artykuł  9

Wyjątki od obowiązku udzielenia pomocy

1.
Można odmówić udzielenia pomocy lub uzależnić jej udzielenie od spełnienia pewnych warunków lub wymogów, w przypadkach gdy Strona lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG uznają, że udzielenie pomocy w ramach niniejszego protokołu:

a) może grozić naruszeniem suwerenności państwa SADC UPG lub państwa członkowskiego Unii Europejskiej, do którego skierowano wniosek o pomoc na mocy niniejszego protokołu; lub

b) może grozić naruszeniem porządku publicznego, bezpieczeństwa lub innych zasadniczych interesów, w szczególności w przypadkach określonych w art. 10 ust. 2 niniejszego protokołu; lub

c) naruszałoby tajemnice przemysłowe, handlowe bądź zawodowe.

2.
Organ, do którego kierowany jest wniosek, może odroczyć udzielenie pomocy, jeżeli kolidowałoby to z trwającym dochodzeniem, śledztwem lub postępowaniem. W takim wypadku organ, do którego kierowany jest wniosek, konsultuje się z organem występującym z wnioskiem, aby ustalić, czy pomocy można udzielić z zachowaniem warunków i zasad wymaganych przez organ, do którego kierowany jest wniosek.
3.
Jeżeli organ występujący z wnioskiem składa wniosek o udzielenie pomocy, której sam nie byłby w stanie udzielić, gdyby został o to poproszony, powinien zwrócić na ten fakt uwagę w swoim wniosku. Decyzja co do sposobu rozpatrzenia takiego wniosku należy do organu, do którego kierowany jest wniosek.
4.
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu, decyzja organu, do którego kierowany jest wniosek, oraz jej uzasadnienie muszą być niezwłocznie przekazane organowi występującemu z wnioskiem.
Artykuł  10

Wymiana informacji i poufność

1.
Informacje przekazane w dowolnej formie zgodnie z niniejszym protokołem mają charakter poufny lub zastrzeżony, w zależności od zasad mających zastosowanie dla każdej ze Stron. Informacje te objęte są obowiązkiem zachowania tajemnicy urzędowej i korzystają z ochrony rozszerzonej na podobne informacje na podstawie odpowiednich przepisów prawnych Strony lub, w zależności od przypadku, państw SADC UPG, które je otrzymały oraz odpowiednich przepisów mających zastosowanie w stosunku do organów Wspólnoty Europejskiej.
2.
Dane osobowe mogą być wymieniane tylko w przypadku, gdy Strona, która ma je otrzymać, podejmuje się odpowiedniej ochrony takich danych. W tym celu Strony lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG przekazują sobie wzajemnie informacje o stosownych przepisach, w tym, jeżeli to konieczne, o przepisach obowiązujących w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
3.
Wykorzystanie informacji uzyskanych na mocy niniejszego protokołu w postępowaniu sądowym lub administracyjnym dotyczącym działań z naruszeniem prawodawstwa celnego uznaje się za służące osiągnięciu celów niniejszego protokołu. Dlatego też Strony lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG mogą w swoich aktach dowodowych, sprawozdaniach i zeznaniach, jak również w postępowaniach i sprawach sądowych, wykorzystać jako dowód uzyskane informacje i zbadane przez siebie dokumenty, zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu. Właściwy organ, który dostarczył te informacje lub udostępnił dokumenty, jest zawiadamiany o wykorzystaniu ich w ten sposób.
4.
Uzyskane informacje wykorzystuje się wyłącznie do celów niniejszego protokołu. Jeżeli jedna ze Stron lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG zamierzają wykorzystać te informacje do innych celów, muszą wcześniej uzyskać na to pisemną zgodę organu, który je dostarczył. Wykorzystanie informacji w ten sposób podlega wówczas ograniczeniom nałożonym przez ten organ.
Artykuł  11

Biegli i świadkowie

Urzędnik reprezentujący organ, do którego kierowany jest wniosek, może zostać upoważniony do stawienia się, w ramach przyznanego upoważnienia, jako biegły lub świadek podczas postępowania sądowego lub administracyjnego w sprawach objętych niniejszym protokołem oraz przedstawiania potrzebnych w tym celu przedmiotów, dokumentów lub ich uwierzytelnionych odpisów, jeżeli jest to konieczne dla postępowania. Wniosek o stawienie się musi wskazywać, przed jakim organem sądowym lub administracyjnym urzędnik musi się stawić, w jakiej sprawie oraz z jakiego tytułu lub w jakim charakterze urzędnik ten będzie przesłuchiwany.

Artykuł  12

Wydatki związane z udzieleniem pomocy

Strony lub, w zależności od przypadku, państwa SADC UPG odstępują od wzajemnych roszczeń dotyczących zwrotu wydatków poniesionych w związku z wykonaniem postanowień niniejszego protokołu, z wyjątkiem odpowiednio wydatków poniesionych na rzecz biegłych i świadków oraz tłumaczy niebędących pracownikami administracji publicznej.

Artykuł  13

Wdrożenie

1.
Wdrożenie niniejszego protokołu powierza się z jednej strony organom celnym państw SADC UPG, a z drugiej strony właściwym służbom Komisji Wspólnot Europejskich i organom celnym państw członkowskich. Decydują one w sprawach związanych ze wszystkimi środkami praktycznymi i uzgodnieniami niezbędnymi do stosowania niniejszego protokołu, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów, zwłaszcza w dziedzinie ochrony danych.
2.
Strony konsultują się wzajemnie, a następnie na bieżąco przekazują sobie informacje na temat szczegółowych zasad wykonawczych przyjętych zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu.
Artykuł  14

Zmiany

Strony mogą zalecić Komitetowi ds. Handlu i Rozwoju zmiany, które ich zdaniem powinny być wprowadzone do niniejszego protokołu.

Artykuł  15

Postanowienia końcowe

1.
Niniejszy protokół uzupełnia wszelkie umowy z zakresu wzajemnej pomocy administracyjnej, które zostały zawarte lub mogą być zawarte między Stronami, a nie utrudnia ich stosowanie ani nie wyklucza udzielenia bardziej wzmożonej wzajemnej pomocy na podstawie tych umów.
2.
Postanowienia niniejszego protokołu nie wpływają na zobowiązania Stron wynikające z jakiejkolwiek innej umowy lub konwencji międzynarodowej.
3.
Postanowienia niniejszego protokołu nie mają wpływu na przepisy Wspólnoty Europejskiej regulujące przekazywanie między właściwymi służbami Komisji Wspólnot Europejskich i organami celnymi państw członkowskich Unii Europejskiej wszelkich informacji otrzymanych na podstawie niniejszego protokołu, które mogłyby być przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Europejskiej.
4.
Niezależnie od postanowień ust. 1 niniejszego artykułu, postanowienia zawarte w niniejszym protokole mają pierwszeństwo przed postanowieniami wszelkich dwustronnych umów o wzajemnej pomocy, które zostały lub mogą zostać zawarte między poszczególnymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej a państwem SADC UPG, o ile postanowienia tych umów okażą się niezgodne z postanowieniami zawartymi w niniejszym protokole.
5.
W sprawach związanych ze stosowaniem niniejszego protokołu Strony konsultują się wzajemnie w celu rozstrzygnięcia sprawy w ramach Komitetu Specjalnego ds. Współpracy Celnej i Ułatwień w Handlu ustanowionego na mocy art. 47 Umowy.

AKT KOŃCOWY  

Przedstawiciele

KRÓLESTWA BELGII,

REPUBLIKI BUŁGARII,

REPUBLIKI CZESKIEJ,

KRÓLESTWA DANII,

REPUBLIKI FEDERALEJ NIEMIEC,

REPUBLIKI ESTOŃSKIEJ,

IRLANDII,

REPUBLIKI GRECKIEJ,

KRÓLESTWA HISZPANII,

REPUBLIKI FRANCUSKIEJ,

REPUBLIKI WŁOSKIEJ,

REPUBLIKI CYPRYJSKIEJ,

REPUBLIKI ŁOTEWSKIEJ,

REPUBLIKI LITEWSKIEJ,

WIELKIEGO KSIĘSTWA LUKSEMBURGA,

REPUBLIKI WĘGIERSKIEJ,

MALTY

KRÓLESTWA NIDERLANDÓW,

REPUBLIKI AUSTRII,

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

REPUBLIKI PORTUGALSKIEJ,

RUMUNII,

REPUBLIKI SŁOWENII,

REPUBLIKI SŁOWACKIEJ,

REPUBLIKI FINLANDII,

KRÓLESTWA SZWECJI,

ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,

oraz

WSPÓLNOTY EUROPEJSKIEJ (WE),

zwanych dalej"Stroną WE",

z jednej strony, oraz

REPUBLIKI BOTSWANY,

KRÓLESTWA LESOTHO,

REPUBLIKI MOZAMBIKU,

REPUBLIKI NAMIBII,

KRÓLESTWA SUAZI,

zwanych dalej "państwami SADC UPG",

z drugiej strony,

podczas spotkania w Brukseli dnia 4 czerwca 2009 r. i w Maputo dnia 15 czerwca 2009 r. w celu podpisania Umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym pomiędzy Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a państwami SADC UPG z drugiej, wraz z podpisaniem Umowy:

- przyjęli następujące załączniki, protokoły i wspólne deklaracje:

ZAŁĄCZNIK 1: Cła stosowane wobec przywozu do UE produktów pochodzących z Botswany, Lesotho, Namibii, Suazi (BLNS) i Mozambiku

ZAŁĄCZNIK 2: Cła na produkty pochodzące z państw SADC UPG

ZAŁĄCZNIK 3: Cła stosowane wobec przywozu produktów pochodzących z WE do Botswany, Lesotho, Namibii, Suazi

ZAŁĄCZNIK 4: Cła stosowane wobec przywozu produktów pochodzących z WE do Mozambiku

PROTOKÓŁ 1: Dotyczący definicji pojęcia "produkty pochodzące" oraz metod współpracy administracyjnej

PROTOKÓŁ 2: W sprawie wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych

W DOWÓD CZEGO niżej podpisani pełnomocnicy podpisali niniejszy Akt końcowy.

WSPÓLNA DEKLARACJA WE – SADC UPG W SPRAWIE PROCEDUR FINANSOWYCH

Strony dążą do współpracy w celu poprawy i, o ile to możliwe, uproszczenia w koniecznym stopniu właściwych procedur finansowych, zapewnienia pomocy państwom SADC UPG w skutecznym wykorzystywaniu istniejących instrumentów finansowych, oraz aby zagwarantować, że pomoc na rzecz rozwoju służąca wykonaniu niniejszej Umowy jest przekazywana na czas państwom SADC UPG.

DEKLARACJA WE W RAMACH UNIKANIA I ROZSTRZYGANIA SPORÓW

Na wszelkich etapach określania przyczyn sporów oraz procedur rozstrzygania sporów, WE zwraca szczególną uwagę na wyjątkową sytuację państw SADC UPG, w szczególności zaś na wyjątkową sytuację krajów najsłabiej rozwiniętych. W tym zakresie Strona WE wykazuje właściwy umiar w podejmowaniu postępowań w ramach procedury rozstrzygania sporów dotyczących środków obejmujących wyłącznie jeden z krajów najsłabiej rozwiniętych.

WSPÓLNA DEKLARACJA WE – SADC UPG W SPRAWIE ANGOLI I TANZANII

1. Strony odnotowują zainteresowanie Angoli w zakresie uzyskania statusu państwa SADC UPG oraz dalszym uczestnictwem w toczących się negocjacjach w sprawie pełnej UPG. Strony zgadzają się ułatwić ten proces od momentu, gdy Angola przekaże zgodny z zasadami WTO harmonogram dotyczący dostępu do rynku towarów.

2. Strony odnotowują toczące się negocjacje UE-EAC UPG, które obejmują Tanzanię, oraz zgadzają się dokonać przeglądu możliwości przystąpienia Tanzanii do niniejszej Umowy w świetle wyników wyżej wymienionych negocjacji UE-EAC UPG.

DEKLARACJA NAMIBII W SPRAWIE POCHODZENIA PRODUKTÓW RYBOŁÓWSTWA

Namibia potwierdza swoje stanowisko, które wyraziła podczas negocjacji w sprawie reguł pochodzenia w odniesieniu do produktów rybołówstwa i w związku z tym nadal utrzymuje, że egzekwując swoje suwerenne prawa do zasobów połowowych w wodach podlegających jej jurysdykcji krajowej, włącznie z wyłącznymi strefami ekonomicznymi określonymi w Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, wszystkie połowy realizowane na tych wodach oraz obowiązkowo wyładowane w portach Namibii do celów przetworzenia powinny zostać uznane za posiadające status pochodzenia.

1. O ile państwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) uznają wyłączne strefy ekonomiczne Namibii dla celów reguł pochodzenia, przewidzianych w załączniku IV do Umowy o wolnym handlu między Południowoafrykańską Unią Celną i EFTA dotyczącej produktów rybnych i pochodzących z morza,

Namibia nadal stoi na stanowisku, że wszystkie połowy dokonane na jej wodach określonych powyżej oraz obowiązkowo wyładowane w portach Namibii do celów przetworzenia powinny zostać uznane za posiadające status pochodzenia.

OŚWIADCZENIE NAMIBII DOTYCZĄCE PARAFOWANIA UMOWY PRZEJŚCIOWEJ O PARTNERSTWIE GOSPODARCZYM

Republika Namibii parafowała Umowę przejściową o partnerstwie gospodarczym, po uzgodnieniu że problemy wskazane przez Namibię w trakcie negocjacji Umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym będą rozpatrzone w trakcie negocjacji dotyczących zawarcia kompleksowej Umowy o partnerstwie gospodarczym.

WSPÓLNA DEKLARACJA W SPRAWIE DOSTOSOWANIA STAWEK CELNYCH W CELU ZACHOWANIA JEDNOLITYCH STAWEK UNII CELNEJ AFRYKI POŁUDNIOWEJ (SACU)

Strony potwierdzają, że podpisanie umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym ("Umowa") oznacza zobowiązanie obu stron do wspierania procesu integracji regionalnej w ramach traktatów SADC i SACU. Strony uznają postęp osiągnięty podczas spotkania w Namibii w dniach 10-12 marca 2009 r. oraz porozumienie osiągnięte przez głównych negocjatorów dotyczące dostosowania stawek celnych, w ramach którego określono konieczne zmiany techniczne dotyczące traktowania taryfowego określone w załączniku 3 do Umowy, które zapobiegną wszelkim możliwym zakłóceniom w sprawnym funkcjonowaniu unii celnej SACU. Uznając planowane podpisanie umowy za sprawę bardzo istotną, strony zamierzają zatem przeprowadzić możliwie najszybciej spotkanie wspólnej rady UPG ustanowionej zgodnie z Umową, aby umożliwić podjęcie decyzji dotyczącej bezzwłocznego wprowadzenia zmian technicznych.

WSPÓLNA DEKLARACJA DOTYCZĄCA ZAWARCIA PEŁNEJ UMOWY O PARTNERSTWIE GOSPODARCZYM

Strony potwierdzają, że podpisanie umowy przejściowej o partnerstwie gospodarczym ("Umowa") oznacza zobowiązanie obu stron do wspierania procesu integracji regionalnej w ramach traktatów SADC i SACU. Strony uznają postęp osiągnięty podczas spotkania w Namibii w dniach 10-12 marca 2009 r. oraz nowe teksty, w sprawie których główni negocjatorzy osiągnęli porozumienie w następujących kluczowych kwestiach: podatki wywozowe, nowo powstałe gałęzie przemysłu, zakaz ograniczeń ilościowych, bezpieczeństwo zaopatrzenia w żywność oraz swobodny obrót. Strony poinstruują swoich negocjatorów, aby uznali nowe teksty za podstawę do negocjacji tekstu pełnej UPG, oraz zmierzają do jak najszybszego zamknięcia negocjacji dotyczących pełnej UPG, ponieważ obydwie strony porozumiały się co do kontynuowania negocjacji dotyczących pozostałych kwestii w celu znalezienia wzajemnie akceptowalnych rozwiązań w kontekście negocjacji dotyczących pełnej UPG.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2009.319.3

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: Umowa przejściowa o partnerstwie gospodarczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a państwami SADC UPG, z drugiej.
Data aktu: 04/12/2009
Data ogłoszenia: 04/12/2009