a także mając na uwadze, co następuje:(1) Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady(4) ustanowiła wspólnotowy system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (system wspólnotowy) w celu wspierania redukcji emisji gazów cieplarnianych w sposób ekonomicznie i kosztowo efektywny.
(2) Ostatecznym celem Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), która została zatwierdzona w imieniu Wspólnoty Europejskiej decyzją Rady 94/69/WE(5), jest osiągnięcie stabilizacji stężeń gazów cieplarnianych w powietrzu na poziomie, który zapobiegłby groźnej ingerencji antropogenicznej w system klimatyczny. Aby osiągnąć ten cel, wzrost średniej rocznej temperatury na powierzchni ziemi w skali światowej nie powinien przekroczyć 2 °C powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej. Ostatnie sprawozdanie z oceny przygotowane przez Międzyrządowy Zespół do spraw Zmiany Klimatu (IPCC) pokazuje, że aby osiągnąć ten cel, rok 2020 musi być ostatnim rokiem wzrostu emisji gazów cieplarnianych w skali światowej. Oznacza to konieczność zwiększenia wysiłków ze strony Wspólnoty, szybkiego włączenia krajów rozwiniętych w proces redukcji emisji, a także zachęcenia do udziału w nim krajów rozwijających się.
(3) W marcu 2007 r. Rada Europejska zobowiązała się do zmniejszenia do 2020 r. łącznych emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie o co najmniej 20 % poniżej poziomów z 1990 r. oraz o 30 %, pod warunkiem że inne kraje rozwinięte zobowiążą się do porównywalnej redukcji emisji, a bardziej zaawansowane gospodarczo kraje rozwijające się wniosą odpowiedni wkład stosownie do swoich zadań i do możliwości każdego z nich. Do roku 2050 światowe emisje gazów cieplarnianych powinny zostać zmniejszone o co najmniej 50 % poniżej ich poziomów z 1990 r. Do osiągnięcia takiego stopnia redukcji emisji powinny przyczyniać się wszystkie sektory gospodarki, w tym międzynarodowy transport morski i lotnictwo. Lotnictwo przyczynia się do tej redukcji poprzez jego włączenie do systemu wspólnotowego. W przypadku gdy do dnia 31 grudnia 2011 r. państwa członkowskie nie zatwierdzą żadnego porozumienia międzynarodowego w ramach Międzynarodowej Organizacji Morskiej, którego cele obejmą redukcję emisji pochodzących z międzynarodowego transportu morskiego, lub Wspólnota nie zatwierdzi żadnego takiego porozumienia w ramach UNFCCC, Komisja powinna przedstawić wniosek dotyczący włączenia zgodnie ze zharmonizowanymi warunkami emisji pochodzących z międzynarodowego transportu morskiego do zobowiązania Wspólnoty dotyczącego redukcji, tak aby proponowany akt prawny wszedł w życie do 2013 r. Wniosek taki powinien minimalizować wszelkie negatywne skutki dla konkurencyjności Wspólnoty, uwzględniając jednocześnie potencjalne korzyści środowiskowe.
(4) W swojej rezolucji z dnia 31 stycznia 2008 r. dotyczącej wyników konferencji w sprawie zmian klimatu, która odbyła się na Bali (COP 13 i COP/MOP 3)(6), Parlament Europejski przypomniał swoje stanowisko, zgodnie z którym państwa uprzemysłowione powinny zobowiązać się do redukcji swoich emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 30 % do 2020 r. i o 60-80 % do 2050 r., w porównaniu z poziomami z 1990 r. Biorąc pod uwagę, że Unia Europejska przewiduje pozytywny wynik negocjacji COP 15, które odbędą się w Kopenhadze w 2009 r., powinna ona zacząć przygotowywać bardziej restrykcyjne cele w zakresie redukcji emisji na rok 2020 i kolejne lata oraz powinna dążyć do zapewnienia, aby po roku 2013 system wspólnotowy pozwalał w razie konieczności na bardziej rygorystyczne limity emisji jako część wkładu Unii w przyszłe porozumienie międzynarodowe w sprawie zmian klimatu (zwane dalej "międzynarodowym porozumieniem w sprawie zmian klimatu").
(5) Dla osiągnięcia powyższych celów długoterminowych właściwe jest określenie przewidywalnego harmonogramu zmniejszania emisji pochodzących z instalacji objętych systemem wspólnotowym. Aby w sposób kosztowo efektywny zrealizować zobowiązanie Wspólnoty dotyczące redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 20 % poniżej poziomów z 1990 r., należy do roku 2020 r. zmniejszyć liczbę uprawnień do emisji przydzielonych w odniesieniu do tych instalacji o 21 % poniżej ich poziomów emisji w 2005 r.
(6) W celu zwiększenia pewności i przewidywalności systemu wspólnotowego, należy ustanowić przepisy mające na celu zwiększenie wkładu systemu wspólnotowego w osiągnięcie łącznej redukcji przekraczającej 20 %, w szczególności w związku z wyznaczonym przez Radę Europejską celem w postaci redukcji o 30 % do roku 2020, które zdaniem naukowców uważane jest za konieczne do uniknięcia groźnych zmian klimatu.
(7) Po zawarciu przez Wspólnotę i kraje trzecie międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu, zgodnie z którym po 2012 r. podejmowane będą stosowne działania w skali światowej, należy udzielić znacznego wsparcia dla przyznawania jednostek z tytułu redukcji emisji osiągniętej w tych krajach. Przed zawarciem takiego porozumienia należy jednak zwiększyć pewność w zakresie stałego wykorzystywania jednostek spoza Wspólnoty.
(8) Doświadczenia zgromadzone w trakcie pierwszego okresu handlu uprawnieniami do emisji pokazują wprawdzie potencjał systemu wspólnotowego, a sfinalizowanie krajowych planów rozdziału uprawnień na drugi okres handlu uprawnieniami do emisji doprowadzi do znaczącego zmniejszenia emisji do roku 2012, jednak przeprowadzony w 2007 r. przegląd potwierdził, że niezbędny jest bardziej zharmonizowany system handlu uprawnieniami do emisji w celu lepszego wykorzystania jego zalet, uniknięcia zakłóceń na rynku wewnętrznym oraz ułatwienia powiązania go z innymi systemami handlu uprawnieniami do emisji. Należy ponadto zapewnić większą przewidywalność systemu oraz rozszerzyć jego zakres przez włączenie kolejnych sektorów i gazów, aby wzmocnić sygnał cenowy CO2 konieczny do przyspieszenia niezbędnych inwestycji oraz przez oferowanie nowych możliwości ograniczenia emisji, co doprowadzi do obniżenia całkowitych kosztów ograniczenia emisji i zwiększenia skuteczności systemu.
(9) Definicja gazów cieplarnianych powinna zostać dostosowana do definicji zawartej w UNFCCC; ponadto w odniesieniu do poszczególnych gazów cieplarnianych należy zapewnić większą jasność w zakresie ustalania oraz aktualizacji ich potencjału powodowania efektu cieplarnianego w skali światowej.
(10) System wspólnotowy powinien zostać rozszerzony na inne instalacje, z których emisje mogą być monitorowane, raportowane i weryfikowane z takim samym poziomem dokładności, jaki ma zastosowanie w przypadku wymogów w zakresie monitorowania, raportowania i weryfikacji, które obecnie się stosuje.
(11) W przypadku gdy w odniesieniu do małych instalacji, z których emisje nie przekraczają progu 25.000 ton ekwiwalentu CO2 rocznie, stosowane są równoważne środki mające na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, w szczególności opodatkowanie, powinna istnieć procedura umożliwiająca państwom członkowskim wyłączenie takich małych instalacji z systemu handlu uprawnieniami do emisji na tak długo, jak długo stosowane są wspomniane środki. Szpitale również mogą zostać wyłączone, jeżeli podejmą równoważne środki. Próg ten oferuje stosunkowo największe korzyści w zakresie ograniczenia kosztów administracyjnych dla każdej tony ekwiwalentu CO2 wyłączonej z systemu, z uwagi na łatwość administracyjną.
W następstwie rezygnacji z pięcioletnich okresów rozdziału uprawnień, a także w celu zwiększenia pewności i przewidywalności, należy ustanowić przepisy dotyczące częstotliwości zmian zezwoleń na emisję gazów cieplarnianych. Państwa członkowskie powinny zaproponować środki mające zastosowanie do małych instalacji, które osiągną wkład w redukcję emisji równoważny do redukcji osiągniętej w ramach systemu wspólnotowego. Takie środki mogłyby obejmować opodatkowanie, porozumienia z sektorem przemysłu oraz środki regulacyjne. Uwzględniając potrzebę ograniczenia niepotrzebnych obciążeń administracyjnych dla małych podmiotów uczestniczących w systemie, państwa członkowskie mogą ustanowić uproszczone procedury i środki mające na celu zapewnienie zgodności z przepisami niniejszej dyrektywy.
(12) Informacje o stosowaniu niniejszej dyrektywy powinny być łatwo dostępne, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
(13) Liczba uprawnień w całej Wspólnocie powinna zmniejszać się w sposób liniowy poczynając od wartości z połowy okresu 2008-2012, zapewniając, aby system handlu uprawnieniami do emisji prowadził z upływem czasu do stopniowej i przewidywalnej redukcji emisji. Liczba uprawnień powinna być corocznie zmniejszana o 1,74 % uprawnień wydawanych przez państwa członkowskie zgodnie z decyzjami Komisji dotyczącymi krajowych planów rozdziału uprawnień państw członkowskich na lata 2008-2012, tak aby system wspólnotowy uczestniczył w sposób kosztowo efektywny w realizacji zobowiązania Wspólnoty do łącznej redukcji emisji o co najmniej 20 % do 2020 r.
(14) Wkład ten jest równoważny redukcji emisji w 2020 r. w ramach systemu wspólnotowego o 21 % poniżej poziomów zgłoszonych dla roku 2005, przy uwzględnieniu skutku rozszerzenia zakresu systemu między okresem 2005-2007 a okresem 2008-2012 oraz danych dotyczących emisji za 2005 r. wykorzystanych do oceny krajowych planów rozdziału uprawnień Bułgarii i Rumunii na okres 2008-2012, co oznacza wydanie nie więcej niż 1.720 mln uprawnień w roku 2020. Dokładne ilości emisji zostaną obliczone po wydaniu uprawnień przez państwa członkowskie zgodnie z decyzjami Komisji dotyczącymi ich krajowych planów rozdziału uprawnień na lata 2008-2012, ponieważ zatwierdzenie przydziałów uprawnień dla niektórych instalacji zależało od potwierdzenia i weryfikacji pochodzących z nich emisji. Po wydaniu uprawnień na lata 2008-2012 Komisja opublikuje liczbę uprawnień w całej Wspólnocie. Liczba uprawnień w całej Wspólnocie powinna być dostosowywana w związku z włączeniem lub wyłączeniem instalacji z systemu wspólnotowego w okresie 2008-2012 lub począwszy od roku 2013.
(15) Dodatkowe wysiłki, które ma podjąć gospodarka wspólnotowa, wymagają między innymi, aby zmieniony system wspólnotowy funkcjonował w sposób możliwie najbardziej efektywny ekonomicznie i na podstawie w pełni zharmonizowanych w obrębie Wspólnoty warunków przydziału. Podstawową zasadą przydziału powinna być zatem sprzedaż na aukcji, ponieważ jest to najprostszy system, uważany również powszechnie za najbardziej efektywny ekonomicznie. Rozwiązanie to powinno także wyeliminować nadzwyczajne zyski oraz zapewnić nowym instalacjom oraz gospodarkom o wyższym niż przeciętne tempie rozwoju takie same warunki konkurencji, jak w przypadku istniejących instalacji.
(16) Aby utrzymać środowiskową i administracyjną skuteczność systemu wspólnotowego oraz uniknąć zakłóceń konkurencji i przedwczesnego wyczerpania rezerwy dla nowych instalacji, należy zharmonizować przepisy dotyczące nowych instalacji, tak aby zapewnić takie samo podejście ze strony wszystkich państw członkowskich, w szczególności w odniesieniu do określenia "znaczącej rozbudowy" instalacji. Należy zatem włączyć przepisy dotyczące przyjęcia zharmonizowanych zasad w zakresie wprowadzania w życie niniejszej dyrektywy. W przepisach tych "znacząca rozbudowa" powinna zostać w stosownych przypadkach zdefiniowana jako zwiększenie o przynajmniej 10 % istniejącej zainstalowanej mocy lub jako znaczne zwiększenie emisji instalacji związane ze zwiększeniem zainstalowanej mocy. Przydział uprawnień z rezerwy dla nowych instalacji powinien mieć miejsce jedynie w przypadku znaczącej rozbudowy instalacji.
(17) Wszystkie państwa członkowskie będą musiały dokonać znacznych inwestycji w celu zmniejszenia do roku 2020 wielkości emisji CO2 w swoich gospodarkach, a te państwa członkowskie, w których dochód na mieszkańca jest nadal znacząco niższy od średniej wspólnotowej i których gospodarki ciągle nadrabiają dystans dzielący je od zamożniejszych państw członkowskich, będą musiały poczynić znaczące wysiłki celem poprawy efektywności energetycznej. Różne traktowanie tych samych sektorów gospodarki w poszczególnych państwach członkowskich w ramach systemu wspólnotowego jest niewłaściwe z punktu widzenia takich celów jak wyeliminowanie zakłóceń konkurencji wewnątrzwspólnotowej i zapewnienie najwyższego poziomu efektywności ekonomicznej w procesie transformacji gospodarki wspólnotowej w bezpieczną i zrównoważoną gospodarkę niskoemisyjną. Należy zatem opracować inne mechanizmy mające na celu wspieranie wysiłków tych państw członkowskich o stosunkowo niskim poziomie dochodu na mieszkańca i o wyższych perspektywach wzrostu. 88 % całkowitej liczby uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji powinno zostać rozdzielonych między państwa członkowskie zgodnie z ich względnym udziałem emisji w systemie wspólnotowym za rok 2005 lub średnią emisji w latach 2005-2007, w zależności od tego, która z tych wielkości jest większa. 10 % całkowitej liczby uprawnień powinno być rozdzielonych z korzyścią dla niektórych państw członkowskich w interesie solidarności i wzrostu we Wspólnocie, wykorzystanych do zmniejszenia emisji oraz adaptacji do skutków zmian klimatu. Rozdzielenie tych 10 % powinno uwzględniać poziom dochodu na mieszkańca w 2005 r. oraz perspektywy wzrostu gospodarczego w państwach członkowskich i powinno być wyższe dla państw członkowskich o niskim poziomie dochodu na mieszkańca i wysokich perspektywach wzrostu. Państwa członkowskie, w których średni poziom dochodu na mieszkańca jest wyższy o ponad 20 % od średniej wspólnotowej, powinny wnieść wkład do takiego rozdzielania, z wyjątkiem przypadków, w których bezpośrednie koszty całego pakietu działań oszacowane w sporządzonej przez Komisję ocenie wpływu w sprawie pakietu środków wykonawczych w odniesieniu do celów UE w zakresie zmian klimatu i energii ze źródeł odnawialnych do 2020 r. przekraczają 0,7 % PKB. Dalsze 2 % całkowitej liczby uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji, powinny zostać rozdzielone między państwa członkowskie, których emisje gazów cieplarnianych w roku 2005 były co najmniej 20 % poniżej ich emisji w roku bazowym mającym w odniesieniu do nich zastosowanie na mocy protokołu z Kioto.
(18) Biorąc pod uwagę znaczny wysiłek niezbędny do przeciwdziałania zmianom klimatu oraz do adaptacji do niemożliwych do uniknięcia skutków tych zmian, właściwe jest przeznaczenie co najmniej 50 % dochodów ze sprzedaży uprawnień na aukcji na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, na adaptację do skutków zmian klimatu, na finansowanie prac badawczo-rozwojowych w zakresie redukcji emisji oraz działań adaptacyjnych, na rozwój energii ze źródeł odnawialnych w celu realizacji zobowiązania Unii do osiągnięcia do 2020 r. 20 % udziału energii ze źródeł odnawialnych w łącznym zużyciu, na realizację zobowiązania Wspólnoty do zwiększenia efektywności energetycznej o 20 % do 2020 r., na bezpieczne dla środowiska wychwytywanie gazów cieplarnianych i ich geologiczne składowanie, na wkład na rzecz Funduszu Energii Odnawialnej i Efektywności Energetycznej oraz na rzecz Funduszu Adaptacyjnego wprowadzonego w życie na konferencji w sprawie zmian klimatu w Poznaniu (COP 14 i COP/MOP 4), na środki zapobiegające wylesianiu oraz ułatwiające adaptację do zmian klimatu w krajach rozwijających się, oraz na uwzględnienie aspektów społecznych, takich jak możliwy wzrost cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych o niższych i średnich dochodach. Udział ten jest znacząco niższy od oczekiwanych dochodów netto organów publicznych z tytułu sprzedaży na aukcji, uwzględniając ewentualne zmniejszenie wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych. Ponadto dochody ze sprzedaży uprawnień na aukcji powinny być wykorzystywane na pokrycie wydatków administracyjnych związanych z zarządzaniem systemem wspólnotowym. Niniejsza dyrektywa powinna także zawierać przepisy dotyczące monitorowania wykorzystania funduszy pochodzących ze sprzedaży na aukcji przeznaczonych na te cele. Dostarczanie informacji o sposobie wykorzystania funduszy nie zwalnia państw członkowskich z obowiązku określonego w art. 88 ust 3 Traktatu, dotyczącego powiadamiania o niektórych środkach krajowych. Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla wyniku jakichkolwiek przyszłych postępowań dotyczących pomocy państwa, które mogą zostać wszczęte zgodnie z art. 87 i 88 Traktatu.
(19) W związku z powyższym, począwszy od roku 2013, pełny system aukcyjny powinien stać się regułą dla sektora energetycznego, z uwzględnieniem jego możliwości w zakresie obciążania swoich klientów zwiększonymi kosztami emisji CO2; w przypadku wychwytywania i składowania CO2 nie powinny być przydzielane jakiekolwiek bezpłatne uprawnienia, ponieważ zachęty w tym zakresie wynikają z faktu, że w odniesieniu do emisji, które są składowane, nie jest wymagane przedstawianie uprawnień do rozliczenia. Aby uniknąć zakłóceń konkurencji, wytwórcy energii elektrycznej mogą otrzymać bezpłatne uprawnienia w odniesieniu do emisji z produkcji ciepła i chłodzenia dystrybuowanego przez lokalne sieci ciepłownicze oraz za energię cieplną i chłodzenie uzyskiwane w ramach kogeneracji o wysokiej sprawności, określonej w dyrektywie 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogene-racji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii(7), w przypadku gdy tego rodzaju energia cieplna wytwarzana przez instalacje w innych sektorach miałaby zostać objęta przydziałem bezpłatnych uprawnień.
(20) Główną długoterminową zachętę do wychwytywania i składowania CO2 oraz do nowych technologii w zakresie energii ze źródeł odnawialnych stanowi fakt, że nie będzie trzeba przedstawiać do rozliczenia uprawnień w odniesieniu do emisji CO2, które są stale składowane lub których uniknięto. Ponadto, aby przyspieszyć oddanie do użytku pierwszych instalacji komercyjnych oraz innowacyjnych technologii w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, należy pozostawić pewną liczbę uprawnień z rezerwy dla nowych instalacji w celu zagwarantowania dla pierwszych takich obiektów w Unii wynagrodzenie za tony CO2 składowane lub których uniknięto w wystarczającej skali, pod warunkiem zawarcia porozumienia dotyczącego dzielenia się wiedzą. Dodatkowe finansowanie powinno mieć zastosowanie do projektów na wystarczającą skalę, które mają innowacyjny charakter i które są znacząco współfinansowane przez prowadzącego instalację, pokrywające co do zasady ponad połowę odpowiednich kosztów inwestycyjnych, i z uwzględnieniem opłacalności projektu.
(21) Dla pozostałych sektorów objętych systemem wspólnotowym należy ustanowić system przejściowy, w ramach którego liczba bezpłatnych uprawnień przydzielonych w 2013 r. stanowiłyby 80 % wielkości odpowiadającej udziałowi łącznych emisji w całej Wspólnocie z tych instalacji w latach 2005-2007 w stosunku do całkowitej rocznej liczby uprawnień w całej Wspólnocie. Przydział bezpłatnych uprawnień powinien być następnie corocznie zmniejszany o równe wielkości do osiągnięcia poziomu 30 % w roku 2020, w celu osiągnięcia jego likwidacji w roku 2027.
(22) W celu zapewnienia zorganizowanego funkcjonowania rynku emisji CO2 i rynku energii elektrycznej, sprzedaż uprawnień na aukcji na okres rozpoczynający się w 2013 r. powinna rozpocząć się do 2011 r. i opierać się na jasnych i obiektywnych zasadach, określonych z odpowiednim wyprzedzeniem.
(23) Przejściowy przydział bezpłatnych uprawnień dla instalacji powinien zostać ustanowiony na podstawie zharmonizowanych w całej Wspólnocie zasad ("wskaźników ex ante"), aby zminimalizować zakłócenia konkurencji we Wspólnocie. Zasady te powinny uwzględniać technologie charakteryzujące się najniższymi emisjami gazów cieplarnianych i najniższym zużyciem energii, substytuty, alternatywne procesy produkcyjne, wykorzystanie biomasy i odnawialnych źródeł energii oraz wychwytywanie i składowanie CO2. Żadne takie zasady nie powinny stanowić zachęty do zwiększania emisji oraz powinny zapewnić, aby coraz większy udział procentowy tych uprawnień był sprzedawany na aukcji. Przydziały uprawnień muszą zostać ustalone przed rozpoczęciem okresu handlu, tak by umożliwić właściwe funkcjonowanie rynku. Te zharmonizowane zasady mogą również uwzględniać emisje związane z wykorzystywaniem palnych gazów odlotowych w przypadku gdy nie można uniknąć ich wytwarzania w procesie przemysłowym. W związku z tym zasady te mogą wprowadzać przydział bezpłatnych uprawnień dla prowadzących instalacje, w których wykorzystuje się te gazy, lub w których one powstają. Zasady te nie powinny również prowadzić do nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji na rynkach energii elektrycznej i ogrzewania oraz chłodzenia dostarczanych do instalacji przemysłowych. Nie powinny ponadto prowadzić do nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji pomiędzy działalnością przemysłową prowadzoną w instalacjach prowadzonych przez jednego prowadzącego a wytwarzaniem w instalacjach objętych outsourcingiem. Powinny one mieć zastosowanie do nowych instalacji prowadzących tą samą działalność co istniejące instalacje otrzymujące przejściowe przydziały bezpłatnych uprawnień. Aby uniknąć jakichkolwiek zakłóceń konkurencji na rynku wewnętrznym, nie powinno się dokonywać żadnych przydziałów bezpłatnych uprawnień w związku z wytwarzaniem energii elektrycznej przez nowe instalacje. Uprawnienia, które w roku 2020 pozostają w rezerwie dla nowych instalacji, powinny zostać sprzedane na aukcji.
(24) Wspólnota będzie nadal odgrywała wiodącą rolę w negocjacjach ambitnego międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu, które pozwoli osiągnąć cel ograniczenia wzrostu temperatury na świecie do 2 °C, a zachętę ku temu stanowi postęp, jaki w tym kierunku osiągnięto na 13 konferencji stron UNFCCC oraz na 3 spotkaniu stron protokołu z Kioto na indonezyjskiej wyspie Bali w dniach 3 - 14 grudnia 2007 r. W przypadku gdy inne kraje rozwinięte oraz inne kraje emitujące znaczne ilości gazów cieplarnianych nie przystąpią do tego międzynarodowego porozumienia, może to prowadzić do zwiększenia emisji gazów cieplarnianych w krajach trzecich, w których przemysł nie jest poddany podobnym ograniczeniom w zakresie emisji ("ucieczka emisji"), i mogłoby jednocześnie postawić w niekorzystnej ekonomicznie sytuacji niektóre energochłonne sektory i podsektory gospodarki we Wspólnocie poddane międzynarodowej konkurencji. Mogłoby to osłabić korzyści oraz integralność działań środowiskowych podjętych przez Wspólnotę. Celem ograniczenia ryzyka związanego z ucieczką emisji, Wspólnota powinna przydzielić 100 % bezpłatnych uprawnień sektorom lub podsektorom spełniającym odpowiednie kryteria. Określenie tych sektorów i podsektorów oraz wymaganych środków powinno być przedmiotem ponownej oceny, aby zapewnić, że działania zostały podjęte tam, gdzie jest to konieczne, oraz aby zapobiec nadmiernej kompensacji środków. W przypadku określonych sektorów lub podsektorów, w przypadku których można należycie uzasadnić, że nie jest możliwe zapobieżenie w inny sposób ucieczce emisji, a energia elektryczna ma wysoki udział w kosztach produkcji i jest wytwarzana w sposób wydajny, podjęte działania mogą uwzględniać zużycie energii w procesie produkcyjnym, bez zmiany całkowitej liczby uprawnień. Należy ocenić ryzyko ucieczki emisji w tych sektorach i podsektorach, jako punkt wyjściowy, w systemie trzycyfrowym (kod NACE-3) lub, w stosownych przypadkach i jeżeli dostępne są odpowiednie dane, w systemie czterocyfrowym (kod NACE-4).
(25) Komisja powinna zatem dokonać przeglądu sytuacji do dnia 30 czerwca 2010 r., przeprowadzić konsultacje ze wszystkimi właściwymi partnerami społecznymi oraz, w świetle wyniku negocjacji międzynarodowych, przedłożyć sprawozdanie wraz z odpowiednimi wnioskami legislacyjnymi. W związku z tym do dnia 31 grudnia 2009 r. Komisja powinna określić, które energochłonne sektory lub podsektory przemysłu mogą być narażone na ryzyko ucieczki emisji. Komisja powinna oprzeć swoją analizę na ocenie braku możliwości przeniesienia przez poszczególne gałęzie przemysłu kosztów wymaganych uprawnień w ceny produktów bez znaczącej utraty udziału rynkowego na korzyść instalacji poza Wspólnotą, w których nie są podejmowane porównywalne działania na rzecz zmniejszenia ich emisji. Energochłonne sektory przemysłu, które uznaje się za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji, mogłyby otrzymać większą liczbę bezpłatnych uprawnień lub mógłby zostać wprowadzony skuteczny system wyrównawczy, celem stworzenia równych warunków dla instalacji ze Wspólnoty narażonych na znaczące ryzyko ucieczki emisji i dla instalacji z krajach trzecich. System taki mógłby stosować wymogi w odniesieniu do importerów, które byłyby nie mniej korzystne niż wymogi mające zastosowanie do instalacji w obrębie Wspólnoty, na przykład wymagając przedstawianie uprawnień do rozliczenia. Wszelkie podjęte działania musiałyby być zgodne z zasadami UNFCCC, a w szczególności z zasadą wspólnych, ale zróżnicowanych obowiązków i odpowiadających im możliwości, przy uwzględnieniu szczególnej sytuacji krajów najsłabiej rozwiniętych. Musiałyby one być również zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami Wspólnoty, w tym ze zobowiązaniami wynikającymi z Porozumienia WTO.
(26) Dyskusje w Radzie Europejskiej dotyczące określenia sektorów lub podsektorów narażonych na znaczące ryzyko ucieczki emisji mają charakter wyjątkowy i nie wpływają w żaden sposób na procedury wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji na mocy art. 202 Traktatu WE.
(27) Państwa członkowskie mogą uznać za konieczną czasową kompensację niektórym instalacjom, które uznaje się za narażone na znaczące ryzyko ucieczki emisji, kosztów związanych z emisjami gazów cieplarnianych przeniesionych w ceny energii elektrycznej. Takie wsparcie powinno być przyznawane tylko w przypadku gdy jest konieczne i proporcjonalne oraz powinno zapewnić utrzymanie w ramach systemu zachęt wspólnotowych do oszczędzania energii i stymulowania zmian w popycie w przechodzeniu z "brudnej" na "czystą" energię elektryczną.
(28) W celu zapewnienia równych warunków konkurencji we Wspólnocie należy zharmonizować zasady wykorzystania przez prowadzących instalacje w ramach systemu wspólnotowego jednostek z tytułu redukcji emisji poza Wspólnotą. Protokół z Kioto określa wymierne cele w zakresie redukcji emisji przez kraje rozwinięte w latach 2008-2012 oraz przewiduje tworzenie jednostek poświadczonej redukcji emisji (CER) w ramach projektów mechanizmu czystego rozwoju (CDM) oraz jednostek redukcji emisji (ERU) w ramach projektów mechanizmu wspólnych wdrożeń (JI), oraz sposób ich wykorzystywania przez kraje rozwinięte w celu osiągnięcia części tych celów. Chociaż ramy protokołu z Kioto po 2013 r. nie pozwalają na tworzenie jednostek ERU bez ustanowienia nowych wymiernych celów w zakresie redukcji emisji przez kraje, w których realizowane są projekty CDM, jednostki z projektów CDM będą jednak potencjalnie nadal mogły być generowane. Z chwilą zawarcia międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu należy przewidzieć dodatkowe wykorzystanie jednostek ERU i CER pochodzące z krajów, które ratyfikowały to porozumienie. W braku takiego porozumienia, dalsze wykorzystywanie jednostek CER i ERU osłabiłoby tę zachętę i utrudniałaby osiągnięcie celów Wspólnoty dotyczącychzwiększonego wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Wykorzystywanie jednostek CER i ERU powinno być spójne z ustalonym przez Wspólnotę celem, jakim jest wytwarzanie 20 % energii ze źródeł odnawialnych do roku 2020 oraz wspieranie efektywności energetycznej, innowacji i rozwoju technicznego. W przypadku gdy jest to zgodne z dążeniem do osiągnięcia tych celów, należy przewidzieć możliwość zawierania z krajami trzecimi porozumień mających na celu stworzenie zachęt do redukcji emisji w tych krajach i prowadzących do rzeczywistej, dodatkowej redukcji emisji gazów cieplarnianych, przy jednoczesnym pobudzaniu innowacji przez przedsiębiorstwa mające siedzibę we Wspólnocie oraz rozwój techniczny w krajach trzecich. Takie porozumienia mogą być ratyfikowane przez więcej niż jeden kraj. Po zatwierdzeniu przez Wspólnotę zadowalającego międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu, dostęp do jednostek z tytułu projektów realizowanych w krajach trzecich powinien zostać zwiększony równolegle do zwiększenia poziomu redukcji emisji, jaki ma zostać osiągnięty przez system wspólnotowy.
(29) W celu zapewnienia przewidywalności, prowadzący instalacje powinni mieć pewność w odniesieniu do możliwości wykorzystywania po roku 2012 jednostek CER i ERU z tytułu rodzajów projektów, które kwalifikowały się do wykorzystywania w ramach systemu wspólnotowego w okresie 2008-2012, do pozostałego poziomu, do którego mogli je wykorzystywać w latach 2008-2012. Ponieważ państwa członkowskie nie mogą przenosić jednostek CER i ERU posiadanych przez prowadzących instalacje między okresami zobowiązań na mocy porozumień międzynarodowych ("przeniesienie" jednostek CER i ERU) przed 2015 r., pewność ta powinna zostać zapewniona przez nałożenie na państwa członkowskie wymogu zezwolenia prowadzącym instalacje na wymianę takich jednostek CER i ERU wydanych w związku z redukcją emisji przed 2012 r. na uprawnienia ważne od roku 2013, tylko, jeśli państwa członkowskie zdecydują się zezwolić na przeniesienie tych jednostek CER i ERU w kontekście ograniczonych praw do przeniesienia takich jednostek. Ponieważ jednak państwa członkowskie nie powinny być zobowiązane do przyjęcia jednostek CER i ERU, co do których nie ma pewności, że będą w stanie wykorzystać je do realizacji swoich istniejących zobowiązań międzynarodowych, wymóg ten powinien obowiązywać jedynie do dnia 31 marca 2015 r. Prowadzącym instalacje należy zapewnić tę samą pewność w odniesieniu do takich jednostek CER, które zostały wydane z tytułu projektów ustanowionych przed 2013 r. w zakresie redukcji emisji, począwszy od roku 2013. Ważne jest, aby wykorzystywane przez prowadzących instalacje jednostki pochodzące z projektów stanowiły rzeczywistą, sprawdzalną, dodatkową i stałą redukcję emisji i przynosiły wyraźne korzyści w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz nie miały żadnego znaczącego negatywnego wpływu na środowisko ani nie powodowały żadnych znaczących negatywnych konsekwencji społecznych. Należy ustanowić procedurę pozwalającą na wyłączenie pewnych rodzajów projektów.
(30) W przypadku gdy zawarcie międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu będzie się opóźniać, należy przewidzieć możliwość wykorzystania w systemie wspólnotowym, poprzez porozumienia z krajami trzecimi, jednostek z tytułu z projektów wysokiej jakości. Takie porozumienia, które mogą być dwu- lub wielostronne, mogłyby umożliwić dalsze uznawanie w ramach systemu wspólnotowego projektów, które prowadziły do wygenerowania ERU do 2012 r., ale nie mogą być kontynuowane w ramach protokołu z Kioto.
(31) Kraje najmniej rozwinięte są szczególnie wrażliwe na skutki zmian klimatu, a są odpowiedzialne jedynie za bardzo niski poziom emisji gazów cieplarnianych. W związku z tym szczególny priorytet należy nadać uwzględnianiu potrzeb krajów najmniej rozwiniętych, wykorzystując dochody ze sprzedaży na aukcji na ułatwienie krajom rozwijającym się adaptacji do skutków zmian klimatu. Biorąc pod uwagę fakt, że w krajach tych realizowane są nieliczne projekty CDM, właściwe jest zapewnienie pewności w odniesieniu do przyjęcia jednostek z tytułu projektów inicjowanych w krajach najmniej rozwiniętych po roku 2012, nawet w przypadku braku międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu, jeżeli te projekty mają wyraźnie charakter dodatkowy i przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju. Rozwiązanie to powinno mieć zastosowanie do krajów najmniej rozwiniętych do 2020 r., pod warunkiem że do tego czasu ratyfikują one międzynarodowe porozumienie w sprawie zmian klimatu lub dwustronne albo wielostronne porozumienie ze Wspólnotą.
(32) Po osiągnięciu międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu mogą być wykorzystane dodatkowe jednostki w wysokości do połowy dodatkowej redukcji osiągniętej w systemie wspólnotowym, a wysokiej jakości jednostki CDM pochodzące z krajów trzecich powinny być od roku 2013 przyjmowane w ramach systemu wspólnotowego, gdy tylko kraje te ratyfikowały międzynarodowe porozumienie.
(33) Wspólnota i państwa członkowskie powinny zatwierdzać tylko te projekty, w których przypadku wszyscy uczestnicy mają główną siedzibę w kraju, który zawarł międzynarodowe porozumienie dotyczące takich projektów, tak aby zniechęcić do nieuprawnionego wykorzystywania powstałych w ten sposób możliwości przez przedsiębiorstwa z państw, które nie zawarły porozumienia międzynarodowego, z wyjątkiem sytuacji, w których przedsiębiorstwa te mają siedzibę w krajach trzecich albo w jednostkach sub-federalnych lub regionalnych powiązanych z systemem wspólnotowym.
(34) Okoliczność, że niektóre przepisy niniejszej decyzji odnoszą się do zatwierdzenia przez Wspólnotę międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu, pozostaje bez uszczerbku dla zawarcia tego porozumienia również przez państwa członkowskie.
(35) W świetle zgromadzonych doświadczeń należy ulepszyć przepisy systemu wspólnotowego dotyczące monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji.
(36) Unia powinna pracować nad stworzeniem uznawanego na arenie międzynarodowej systemu mającego na celu ograniczanie wylesiania oraz zwiększanie zalesiania i ponownego zalesiania, wspierając w ramach UNFCC cel, jakim jest opracowywanie mechanizmów finansowania z uwzględnieniem istniejących ustaleń, jako część efektywnej, skutecznej, sprawiedliwej i spójnej konstrukcji finansowej w ramach międzynarodowego porozumienia w sprawie zmian klimatu, które ma zostać osiągnięte na konferencji w sprawie zmian klimatu w Kopenhadze (COP 15 i COP/MOP 5).
(37) Należy dodać definicję "spalania", aby wyjaśnić, że dyrektywa 2003/87/WE obejmuje wszystkie rodzaje kotłów, palników, turbin, ogrzewaczy, pieców, spalarni, pieców do kalcynacji, pieców do prażenia, osuszaczy, silników, ogniw paliwowych, urządzeń do spalania z wykorzystaniem pętli chemicznej, pochodni gazowych oraz urządzeń do wychwytywania termalnego lub katalitycznego po spalaniu.
(38) W celu zapewnienia możliwości przekazania uprawnień między osobami w obrębie Wspólnoty bez jakichkolwiek ograniczeń, a także w celu zapewnienia możliwości powiązania systemu wspólnotowego z systemami handlu uprawnieniami do emisji w krajach trzecich oraz w jednostkach subfederalnych i regionalnych, począwszy od stycznia 2012 r. wszystkie uprawnienia powinny być rejestrowane w rejestrze wspólnotowym ustanowionym na mocy decyzji nr 280/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. dotyczącej mechanizmu monitorowania emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz wykonania protokołu z Kioto(8). Powinno to pozostawać bez uszczerbku dla możliwości utrzymania rejestrów krajowych dla emisji nieobjętych systemem wspólnotowym. Rejestr wspólnotowy powinien zapewnić taką samą jakość usług jak rejestry krajowe.
(39) Począwszy od 2013 r., bezpieczne pod względem środowiska naturalnego wychwytywanie, transport i geologiczne składowanie CO2 powinny zostać objęte systemem wspólnotowym w sposób zharmonizowany.
(40) Należy przewidzieć ustalenia umożliwiające wzajemne uznawanie uprawnień między systemem wspólnotowym i innymi obowiązkowymi systemami handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, przewidującymi bezwzględne pułapy emisji, ustanowionymi w jakimkolwiek kraju trzecim lub w jakiejkolwiek jednostce subfederalnej lub regionalnej.
(41) Należy zachęcać kraje trzecie sąsiadujące z Unią do włączenia się w system wspólnotowy, jeżeli działają one zgodnie z niniejszą dyrektywą. Dla promowania tego celu Komisja powinna dołożyć wszelkich starań podczas negocjacji oraz w ramach udzielania wsparcia finansowego i technicznego krajom kandydującym oraz potencjalnym krajom kandydującym, a także krajom objętym europejską polityką sąsiedztwa. Ułatwiłoby to przekazywanie tym krajom technologii i wiedzy, co stanowi ważny sposób dostarczania wszystkim korzyści ekonomicznych, ekologicznych oraz społecznych.
(42) Niniejsza dyrektywa powinna przewidywać zawieranie porozumień dotyczących uznawania uprawnień między systemem wspólnotowym a innymi obowiązkowymi systemami handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, przewidującymi bezwzględne pułapy emisji zgodne z systemem wspólnotowym, przy uwzględnieniu poziomu dążeń środowiskowych i obecności solidnego i porównywalnego systemu kontroli, raportowania i weryfikacji oraz systemu zgodności.
(43) Biorąc pod uwagę doświadczenia zgromadzone w ramach systemu wspólnotowego, należy umożliwić wydawanie uprawnień w związku z projektami, które prowadzą do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, pod warunkiem że projekty te są realizowane zgodnie ze zharmonizowanymi zasadami przyjętymi na poziomie wspólnotowym i nie prowadziłyby do dwukrotnego naliczania redukcji emisji ani nie utrudniałyby rozszerzenia zakresu systemu wspólnotowego lub podjęcia innych środków z zakresu polityki w celu zmniejszenia emisji, które nie są objęte systemem wspólnotowym.
(44) Środki niezbędne do wprowadzenia w życie niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(9).
(45) W szczególności Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjęcia środków dotyczących harmonizacji zasad określania "nowych instalacji", sprzedaży uprawnień na aukcji, tymczasowego przydziału uprawnień w całej Wspólnocie, ustalenia kryteriów i warunków mających zastosowanie do wyboru niektórych projektów demonstracyjnych, opracowania wykazu sektorów lub podsektorów narażonych na znaczące ryzyko ucieczki emisji, wykorzystywania jednostek, monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji, akredytacji audytorów, wprowadzenia w życie zharmonizowanych zasad dotyczących projektów, a także do zmiany niektórych załączników. Ponieważ środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne dyrektywy 2003/87/WE między innymi poprzez jej uzupełnienie nowymi, innymi niż istotne elementami, środki te muszą zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, przewidzianą w art. 5a decyzji 1999/468/WE.
(46) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2003/87/WE.
(47) Właściwe jest zapewnienie wczesnej transpozycji tych przepisów, które przygotowują zmiany w funkcjonowaniu systemu wspólnotowego, począwszy od roku 2013.
(48) Aby prawidłowo zamknąć okres handlu uprawnieniami do emisji obejmujący lata 2008 - 2012, przepisy dyrektywy 2003/87/WE, zmienionej dyrektywą 2004/101/WE(10), dyrektywą 2008/101/WE(11) i rozporządzeniem (WE) nr 219/2009(12) powinny nadal mieć zastosowanie bez wpływania na możliwość przyjęcia przez Komisję środków niezbędnych dla zmian w funkcjonowaniu systemu wspólnotowego począwszy od 2013 r.
(49) Stosowanie niniejszej dyrektywy pozostaje bez uszczerbku dla postanowień art. 87 i 88 Traktatu.
(50) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
(51) Ponieważ cele niniejszej dyrektywy nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na rozmiary i skutki niniejszej dyrektywy możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(52) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa(13), zachęca się państwa członkowskie do sporządzania, na własne potrzeby oraz w interesie Wspólnoty, własnych tabel ilustrujących w możliwie najszerszym zakresie korelację między niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji oraz do podawania ich do publicznej wiadomości,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
