Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Francję - EGF/2021/005 FR/Airbus (COM(2021)0698 - C9-0011/2022 - 2021/0363(BUD))(2022/C 342/32)
(Dz.U.UE C z dnia 6 września 2022 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2021)0698 - C9-0011/2022),
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 1 ("rozporządzenie w sprawie EFG"),
- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 2 , w szczególności jego art. 8,
- uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych 3 (porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r.), w szczególności jego pkt 9,
- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,
- uwzględniając pismo Komisji Rozwoju Regionalnego,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0013/2022),
A. mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe, aby zapewnić dodatkowe wsparcie pracownikom dotkniętym skutkami globalizacji oraz zmianami technologicznymi i środowiskowymi, takimi jak zmiany we wzorcach światowej wymiany handlowej, spory handlowe, znaczące zmiany w stosunkach handlowych Unii lub strukturze rynku wewnętrznego i kryzysy finansowe lub gospodarcze oraz przejście na gospodarkę niskoemisyjną, bądź zmianami będącymi konsekwencją cyfryzacji lub automatyzacji;
B. mając na uwadze, że Unia rozszerzyła zakres Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG), aby zapewnić wsparcie finansowe w przypadku istotnych działań restrukturyzacyjnych, a tym samym zminimalizować skutki gospodarcze kryzysu związanego z koronawirusem;
C. mając na uwadze, że oczekuje się, iż trwająca dekarbonizacja sektora transportu będzie miała różny wpływ na sektor lotnictwa, a Unia odgrywa ważną rolę w zapewnianiu niezbędnej solidarności dzięki wkładom finansowym z EFG, który ma na celu szybką reintegrację beneficjentów poprzez umożliwienie im godnego trwałego zatrudnienia w ich pierwotnym sektorze działalności lub poza nim, przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z bardziej ekologiczną i bardziej cyfrową gospodarką europejską zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem;
D. mając na uwadze, że Francja złożyła wniosek EGF/2021/005 FR/Airbus o przyznanie wkładu finansowego z EFG w związku ze zwolnieniem 508 pracowników w sektorze gospodarki zaklasyfikowanym do działu 30 według klasyfikacji NACE Rev. 2 (Produkcja sprzętu transportowego) w zaliczanych do poziomu NUTS 2 regionach Midi-Pyrénées (FRJ2) i Pays de la Loire (FRG0) we Francji, w okresie odniesienia dla wniosku trwającym od dnia 1 listopada 2020 r. do dnia 1 marca 2021 r.;
E. mając na uwadze, że wniosek dotyczy 508 zwolnionych pracowników, a do zaprzestania ich działalności doszło w jednostce społeczno-gospodarczej (JSG) 4 Airbus Commercial przedsiębiorstwa Airbus (Airbus SE);
F. mając na uwadze, że wniosek opiera się na kryterium interwencji określonym w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym w przedsiębiorstwie w państwie członkowskim musi dojść do zaprzestania działalności co najmniej 200 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia;
G. mając na uwadze, że w kontekście pandemii COVID-19 powszechne ograniczenia związane z podróżą doprowadziły do ogólnego załamania działalności w sektorze zarobkowego transportu lotniczego, w szczególności w sektorze lotów pasażerskich, a według przewidywań przedsiębiorstwa Airbus pełny powrót sektora do stanu sprzed pandemii nastąpi nie wcześniej niż w 2025 r. 5 ;
H. mając na uwadze, że przedsiębiorstwo Airbus, którego jednostka zajmująca się produkcją na potrzeby zarobkowego transportu lotniczego odpowiada za 77 % całkowitych obrotów 6 , musiało od kwietnia 2020 r. zmniejszyć poziom produkcji o jedną trzecią 7 , a tym samym wprowadzić plan restrukturyzacji prowadzący do zwolnienia 4 248 pracowników we Francji 8 ;
I. mając na uwadze, że wsparcie francuskich władz publicznych przeznaczone na długoterminową działalność w niepełnym wymiarze czasu pracy, należycie wynegocjowane z zainteresowanymi pracownikami, oraz wzmocnienie programu przez Conseil pour la recherche aéronautique civile (Rada ds. badań w dziedzinie lotnictwa cywilnego) pozwoliły na znaczne zmniejszenie liczby zwolnień (o 2 002 stanowiska); mając na uwadze, że w przypadku pozostałych 2 246 miejsc pracy niemal wszyscy pracownicy byli objęci środkami w zakresie mobilności wewnętrznej lub zgodzili się na dobrowolne rozwiązania umowy;
J. mając na uwadze, że Komisja stwierdziła, iż kryzys w dziedzinie zdrowia doprowadził do kryzysu gospodarczego, przedstawiła plan odbudowy gospodarki w następstwie rezolucji Parlamentu Europejskiego oraz impulsu ze strony francusko-niemieckiej inicjatywy z 18 maja 2020 r. 9 na rzecz ożywienia gospodarki europejskiej po kryzysie związanym z koronawirusem, a także podkreśliła rolę EFG jako narzędzia stosowanego w sytuacji nadzwyczajnej 10 ;
K. mając na uwadze, że środki EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 186 mln EUR (w cenach z 2018 r.), zgodnie z art. 8 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 11 ;
1. zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Francja ma prawo do wkładu finansowego na mocy tego rozporządzenia w wysokości 3 745 264 EUR, co stanowi 85 % łącznych kosztów wynoszących 4 406 194 EUR i obejmujących wyłącznie wydatki na usługi zindywidualizowane;
2. zauważa, że władze francuskie złożyły wniosek 26 lipca 2021 r. oraz że Komisja zakończyła ocenę wniosku 19 listopada 2021 r. i przekazała ją Parlamentowi 5 stycznia 2022 r.;
3. z zadowoleniem przyjmuje środki zastosowane przez francuskie krajowe i lokalne władze publiczne, takie jak przepisy nowej ustawy o sytuacjach nadzwyczajnych 12 , plan wsparcia dla przemysłu lotniczego, program długoterminowej działalności w niepełnym wymiarze czasu pracy 13 oraz dodatkowe finansowanie w ramach Planu ADER 4, dzięki którym znacznie zmniejszono liczbę zwolnionych pracowników;
4. odnotowuje, że wniosek dotyczy ogółem 508 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności; ponadto zauważa, że Francja oczekuje, iż ze środków pomocowych skorzysta 297 spośród wszystkich kwalifikujących się beneficjentów (beneficjenci docelowi);
5. przypomina, że zwolnienia spowodują znaczne skutki społeczne dla obu regionów oraz że w pierwszym kwartale 2021 r. odsetek bezrobotnych wynosił już w regionie Occitanie 9,4 %, a w Pays de la Loire - 6,9 % 14 ;
6. zwraca uwagę, że przewiduje się, iż w regionie Occitanie zwolnienia będą miały znaczący wpływ na rynek pracy, ponieważ region ten jest w dużym stopniu zależny od przemysłu lotniczego jako najważniejszego sektora w tym regionie, w którym Airbus jest największym prywatnym pracodawcą;
7. zauważa, że w regionie Occitanie powstał jednak istotny ekosystem dla przedsiębiorstw typu startup, oferujący możliwości dla osób pragnących założyć własną firmę; zwraca uwagę, że duża część osób mieszkających w tym regionie ma wykształcenie wyższe;
8. zauważa, że jeśli chodzi o region Pays de la Loire, oczekuje się, że wpływ kryzysu w lotnictwie na lokalną gospodarkę i rynek pracy będzie mniej poważny, gdyż regionalna gospodarka jest bardziej zróżnicowana, a także oczekuje się na wzrost możliwości w sektorze morskim i energii ze źródeł odnawialnych, w związku z czym z kolei niezbędne będzie odpowiednie przekwalifikowanie;
9. zwraca uwagę, że 13,5 % beneficjentów objętych pomocą ma więcej niż 54 lata, a 74,7 % z nich jest w wieku od 30 do 54 lat;
10. zauważa, że Airbus rozpoczął świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów docelowych 1 listopada 2020 r., a zatem okres kwalifikowalności do otrzymania wkładu finansowego z EFG będzie trwał od 1 listopada 2020 r. do dnia przypadającego na 24 miesiące po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;
11. przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: dotacje na rozpoczęcie działalności, szkolenie na temat uruchamiania działalności gospodarczej, dodatki na pokrycie wydatków związanych ze szkoleniem na temat uruchamiania działalności gospodarczej, a także dopłaty do wynagrodzenia;
12. uważa, że te zindywidualizowane usługi powinny trwać przez odpowiedni okres stosownie do charakteru projektu;
13. wyraża zadowolenie z faktu, że skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług jest wynikiem dobrego układu zbiorowego pracy wypracowanego między przedsiębiorstwem Airbus a przedstawicielami pracowników w konsultacji z przedstawicielami pracowników i związków zawodowych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że pomoc finansowa została szybko udzielona beneficjentom, mimo że w niektórych przypadkach potrzebne są dodatkowe inwestycje na założenie nowego przedsiębiorstwa;
14. podkreśla, że 98,7 % wsparcia finansowego dotyczy zakładania przedsiębiorstw typu startup i uruchamiania działalności gospodarczej, co będzie sprzyjać reintegracji zawodowej i przekwalifikowaniu zawodowemu, przyczyni się do poprawy konkurencyjności tych regionów oraz do ożywienia gospodarczego;
15. podkreśla, że władze francuskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy ani instrumentów finansowych Unii;
16. przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub umów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani też żadnych innych świadczeń lub praw, które mogą przysługiwać beneficjentom; domaga się, aby beneficjenci zindywidualizowanych usług, które mają być finansowane z EFG, byli publicznie i osobiście informowani o unijnym współfinansowaniu;
17. zauważa, że spełniono wszystkie wymogi proceduralne; podkreśla potrzebę przejrzystości na każdym etapie procedury i wzywa do zaangażowania partnerów społecznych we wdrażanie i ocenę pakietu usług;
18. zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;
19. zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
20. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.