Kursy dokształcające kierowców wykonujących transport drogowy.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA INFRASTRUKTURY¹⁾

z dnia 15 kwietnia 2004 r.

w sprawie kursów dokształcających kierowców wykonujących transport drogowy

Na podstawie art. 39b ust. 7 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 125, poz. 1371, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) ramowy program kursu dokształcającego kierowców wykonujących transport drogowy, zwany dalej "kursem dokształcającym";

2) minimalny czas trwania kursu dokształcającego;

3) wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu dokształcającego;

4) wzór rejestru osób przeszkolonych i wydanych zaświadczeń o ukończeniu kursu dokształcającego.

§  2.

1. Ramowy program kursu dokształcającego kierowców przewożących rzeczy obejmuje:

1) część ogólną;

2) część dodatkową w zakresie przewozu rzeczy.

2. Ramowy program kursu dokształcającego kierowców przewożących osoby obejmuje:

1) część ogólną;

2) część dodatkową w zakresie przewozu osób.

§  3.

1. Ramowy program kursu dokształcającego kierowców, o których mowa w § 2, określa w części:

1) ogólnej - załącznik nr 1 do rozporządzenia;

2) dodatkowej w zakresie przewozu rzeczy - załącznik nr 2 do rozporządzenia;

3) dodatkowej w zakresie przewozu osób - załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. Przy ustalaniu szczegółowego programu kursu dokształcającego obejmującego zakres tematyczny przewidziany dla każdej części szkolenia, warunków i miejsca przeprowadzania kursu dokształcającego, wojewódzki ośrodek ruchu drogowego współpracuje z organizacjami zrzeszającymi kierowców i przewoźników drogowych o zasięgu ogólnokrajowym.

§  4.

1. Kurs dokształcający kierowców przewożących osoby, w przypadku kierowcy posiadającego zaświadczenie o ukończeniu kursu dokształcającego kierowców przewożących rzeczy, obejmuje wyłącznie część dodatkową, w zakresie przewozu osób.

2. Kurs dokształcający kierowców przewożących rzeczy, w przypadku kierowcy posiadającego zaświadczenie o ukończeniu kursu dokształcającego kierowców przewożących osoby, obejmuje wyłącznie część dodatkową, w zakresie przewozu rzeczy.

§  5.

1. Zaświadczenie o ukończeniu kursu dokształcającego otrzymuje osoba, która uczestniczyła we wszystkich przewidzianych ramowym programem kursu zajęciach, właściwych dla zakresu kursu dokształcającego.

2. Wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu dokształcającego kierowców określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 6. Wzór rejestru osób przeszkolonych oraz wydanych zaświadczeń określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

§  7.

1. Minimalny czas trwania kursu dokształcającego dla kierowców, o których mowa w § 2, wynosi:

1) w zakresie części ogólnej - co najmniej 24 godziny lekcyjne zajęć teoretycznych i 35 minut zajęć praktycznych;

2) w zakresie części dodatkowej - co najmniej 6 godzin lekcyjnych zajęć teoretycznych i 4 godziny lekcyjne zajęć praktycznych.

2. Godzina lekcyjna zajęć teoretycznych trwa 45 minut, a godzina lekcyjna zajęć praktycznych trwa, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 1, 60 minut.

3. Czas trwania kursu dokształcającego w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć 8 godzin lekcyjnych.

§ 8. Kurs dokształcający dla kierowcy posiadającego świadectwo kwalifikacji wydane przed dniem 1 stycznia 2002 r. obejmuje część dodatkową kursu dokształcającego w zakresie przewozu rzeczy albo osób.

§ 9. Traci moc rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 grudnia 2001 r. w sprawie kursów dokształcających kierowców wykonujących transport drogowy (Dz. U. Nr 150, poz. 1682 oraz z 2002 r. Nr 14, poz. 134).

§ 10. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

______

¹⁾ Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej - transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 32, poz. 302 oraz z 2003 r. Nr 19, poz. 165, Nr 141, poz. 1359 i Nr 232, poz. 2322).

²⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 89, poz. 804 i Nr 199, poz. 1671, z 2003 r. Nr 137, poz. 1302, Nr 149, poz. 1452, Nr 200, poz. 1953 i Nr 211, poz. 2050 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 97, poz. 962.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

RAMOWY PROGRAM KURSU DOKSZTAŁCAJĄCEGO KIEROWCÓW W ZAKRESIE CZĘŚCI OGÓLNEJ

§ 1. Szkolenie w zakresie części ogólnej kursu dokształcającego obejmuje następujące przedmioty:

Poz.	Nazwa przedmiotu	Liczba zajęć
		teoretycznych	praktycznych
1	Racjonalne prowadzenia pojazdu	8 godzin	w zakresie § 2 ust. 1 pkt 5 15 minut pokazu wykonania manewrów + 20 minut zajęć indywidualnie z każdym słuchaczem
2	Stosowanie przepisów z zakresu ruchu drogowego i transportu drogowego	10 godzin
3	Świadczenie usług	6 godzin
4	Razem	24 godziny	35 minut

§  2.

1. Przedmiot określony w tabeli w poz. 1 obejmuje w szczególności następujące zagadnienia:

1) właściwości techniczne pojazdu, w tym:

a) układ przeniesienia napędu,

b) charakterystykę momentu obrotowego,

c) moc i jednostkowe zużycie paliwa,

d) zakres optymalnych warunków pracy silnika,

e) wykresy przełożeń skrzyni biegów;

2) hamowanie, ABS, zwalniacz, regulator prędkości, w tym:

a) charakterystykę podciśnieniowego hydraulicznego układu wspomagania hamulców,

b) ograniczenia używania hamulców i zwalniacza, łączne używanie hamulców i zwalniacza, sposoby ograniczania prędkości w różnych warunkach drogowych i atmosferycznych,

c) lepsze wykorzystywanie prędkości i przełożeń skrzyni biegów oraz bezwładności pojazdu, wpływ masy i rozmiarów pojazdu wraz z ładunkiem,

d) kontrole i przeglądy należące do obowiązków kierowcy, działania w przypadku uszkodzenia pojazdu;

3) zapobieganie wypadkom drogowym, w tym:

a) postrzeganie niebezpieczeństwa,

b) czynniki wpływające na wypadki, niebezpieczne warunki jazdy związane ze stanem nawierzchni, jazdą w dzień i w nocy, jazdą w koleinach, jazdą w tunelu, przy parkowaniu,

c) ogólne wymagania dotyczące przewozu towarów niebezpiecznych, czynności, które należy podjąć po zaistnieniu wypadku;

4) zwracanie uwagi na innych uczestników ruchu, w tym:

a) zrozumienie intencji innego uczestnika ruchu drogowego,

b) czynniki specyficzne dotyczące innych uczestników ruchu (pojazdy wolnobieżne, pojazdy jednośladowe, piesi);

5) zawodowe manewrowanie pojazdem, w tym:

a) identyfikację przeszkód, przygotowanie do wykonania manewru,

b) siły działające na pojazd podczas jazdy,

c) stabilność pojazdu i środek ciężkości,

d) widoczność, martwe pola, pole widzenia,

e) profesjonalne wykonywanie manewrów;

6) optymalizację zużycia paliwa.

2. Przedmiot określony w tabeli w poz. 2 obejmuje w szczególności następujące zagadnienia:

1) podstawowe przepisy regulujące wykonywanie transportu drogowego i stosowanie w transporcie drogowym dokumentów i formularzy, w tym:

a) dokumenty, formularze umów i zaświadczeń wymagane przy wykonywaniu przewozu osób lub rzeczy na podstawie: ustawy o transporcie drogowym, umów międzynarodowych, konwencji,

b) znajomość zakresu działania organów i instytucji wydających dokumenty i formularze oraz pobierających opłaty w transporcie drogowym,

c) orientację w lokalizacji i warunkach funkcjonowania przejść granicznych;

2) przepisy dotyczące ruchu drogowego, w tym:

a) ograniczenia i zakazy w ruchu drogowym,

b) zatrzymywanie i parkowanie, wykorzystywanie specjalnej infrastruktury,

c) bezpieczne odległości między pojazdami,

d) kontrole i sankcje;

3) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym:

a) przepisy o czasie pracy i odpoczynku kierowców w transporcie drogowym - specyfika, zasady stosowania,

b) sankcje za nieprzestrzeganie przepisów, w tym za niewłaściwe użytkowanie tachografu.

3. Przedmiot określony w tabeli w poz. 3 obejmuje w szczególności następujące zagadnienia:

1) wiedzę i świadomość możliwych wypadków przy pracy, w tym:

a) kategorie wypadków przy pracy w sektorze transportu,

b) konsekwencje społeczne, materialne i finansowe;

2) nielegalną emigrację, w tym:

a) informacje ogólne, skutki dla kierowców, środki zaradcze,

b) zakres odpowiedzialności przewoźnika drogowego;

3) zasady ergonomiczne, w tym:

a) postawę i koordynację ruchów, ryzykowne ruchy i postawy ciała,

b) sprawność fizyczną, ochronę osobistą;

4) zdrowie, w tym:

a) wybór jedzenia, skutki spożycia alkoholu, narkotyków lub innych substancji mogących wpłynąć na zachowanie kierowcy, symptomy,

b) przyczyny i skutki zmęczenia oraz stresu, rolę przestrzegania cyklu praca - odpoczynek;

5) zachowanie w sytuacji krytycznej, w tym:

a) ocenę sytuacji, unikanie komplikowania skutków wypadku, wzywanie pomocy, udzielanie pierwszej pomocy, działania w przypadku pożaru,

b) zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim pasażerom,

c) podstawowe zasady sporządzania raportu z wypadku;

6) środowisko ekonomiczne w sektorze transportu, w tym:

a) miejsce i relacje sektora transportu w stosunku do innych dziedzin gospodarki, transport drogowy a inne dziedziny transportu, różnorodność sfer działania transportu drogowego (transport drogowy zarobkowy, przewóz na potrzeby własne, transport kombinowany),

b) organizację przedsiębiorstw transportowych i pomocniczej działalności transportowej,

c) specjalizację w transporcie,

d) zmiany w sektorze transportu (zróżnicowanie świadczonych usług, podwykonawstwo, spedycja, centra logistyczne);

7) wizerunek przedsiębiorstwa, w tym:

a) znaczenie wykonywania przez kierowcę usług na wysokim poziomie, rolę kierowcy, cechy osób, z którymi kierowca współpracuje, aspekty relacji interpersonalnych,

b) utrzymanie pojazdu, organizację pracy.

§  3.

1. Zajęcia praktyczne rozpoczynają się po zakończeniu zajęć teoretycznych przewidzianych dla określonego przedmiotu.

2. Zajęcia określone w § 2 ust. 1 pkt 5 przeprowadza się na placach umożliwiających realizację programu szkolenia. Zajęcia te obejmują:

1) pokaz wykonania manewrów;

2) wykonanie przez słuchacza kursu zadań objętych zakresem pokazu.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

RAMOWY PROGRAM KURSU DOKSZTAŁCAJĄCEGO KIEROWCÓW W ZAKRESIE CZĘŚCI DODATKOWEJ DLA PRZEWOZU RZECZY

§ 1. Szkolenie w zakresie części dodatkowej dla przewozu rzeczy obejmuje następujące przedmioty:

Poz.	Nazwa przedmiotu	Liczba godzin zajęć
		teoretycznych	praktycznych
1	Zagadnienia ogólne	2	w zakresie § 2 ust. 1
	dotyczące przewozu		pkt 1 - 3 godziny;
	rzeczy		w zakresie § 2 ust. 1
			pkt 2 - 1 godzina
2	Stosowanie przepisów z zakresu ruchu drogowego i transportu drogowego	3
3	Świadczenie usług	1
4	Razem	6	4

§  2.

1. Przedmiot określony w tabeli w poz. 1 obejmuje w szczególności następujące zagadnienia:

1) załadunek pojazdu oraz zabezpieczenie ładunku dotyczące kursu dokształcającego kierowców przewożących rzeczy, w tym:

a) siły działające na pojazd w ruchu,

b) kalkulację obciążenia pojazdu lub zespołu pojazdów, konsekwencje przeciążenia osi pojazdu, stabilność pojazdu i środek ciężkości,

c) dystrybucję ładowania, typy opakowań i palet,

d) wykorzystywanie tylnej platformy załadowczej,

e) podstawowe kategorie ładunków wymagających zabezpieczenia, techniki zabezpieczenia ładunków, stosowanie pasów zabezpieczających, kontrolę urządzeń zabezpieczających, stosowanie wyposażenia przeładunkowego,

f) nakładanie i zdejmowanie plandeki;

2) techniki transportu rzeczy, w tym:

a) podstawowe kategorie towarów, które wymagają zabezpieczenia ładunku,

b) techniki mocowania również za pomocą lin i łańcuchów,

c) zastosowanie taśm mocujących; sprawdzenie urządzeń mocujących,

d) zastosowanie urządzeń transportu bliskiego,

e) zakładanie plandeki i jej zdejmowanie.

2. Przedmiot określony w tabeli w poz. 2 obejmuje w szczególności znajomość przepisów regulujących przewóz rzeczy:

1) licencje na przewóz rzeczy i ich rodzaje;

2) wypisy z licencji na przewóz rzeczy;

3) zezwolenia zagraniczne stosowane w międzynarodowym transporcie drogowym rzeczy;

4) zezwolenia na przejazd pojazdu (z ładunkiem lub bez ładunku) o masie, naciskach na oś lub wymiarach przekraczających wielkości określone w odrębnych przepisach.

3. Przedmiot określony w tabeli w poz. 3 obejmuje w szczególności zagadnienia dotyczące znajomości otoczenia gospodarczego transportu drogowego rzeczy i organizacji rynku:

1) transport drogowy w stosunku do innych rodzajów transportu (konkurencja, spedytorzy);

2) inną działalność w zakresie transportu drogowego (transport najemny lub za wynagrodzeniem, na własny rachunek, pomocnicza działalność przewozowa);

3) rodzaje przedsiębiorstw przewozowych;

4) różne specjalizacje w zakresie transportu.

§ 3. Zajęcia praktyczne rozpoczynają się po zakończeniu zajęć teoretycznych przewidzianych dla określonego przedmiotu.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

RAMOWY PROGRAM KURSU DOKSZTAŁCAJĄCEGO KIEROWCÓW W ZAKRESIE CZĘŚCI DODATKOWEJ DLA PRZEWOZU OSÓB

§ 1. Minimalny czas trwania części dodatkowej dla przewozu osób ramowego programu kursu dokształcającego w zakresie przewozu osób określa się następująco:

Poz.	Nazwa przedmiotu	Liczba godzin zajęć
		teoretycznych	praktycznych
1	Zagadnienia ogólne dotyczące przewozu osób	2	w zakresie § 2 ust. 1 pkt 3, 4, 6 i 7 - 4 godziny
2	Stosowanie przepisów z zakresu ruchu drogowego i transportu drogowego	3
3	Świadczenie usług	1
4	Razem	6	4

§  2.

1. Przedmiot określony w tabeli w poz. 1 obejmuje w szczególności następujące zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa pasażerów i komfortu jazdy:

1) odpowiedzialność kierowcy;

2) przewóz dzieci;

3) kontrolę przed odjazdem;

4) prawidłową ocenę wzdłużnych i poprzecznych ruchów pojazdu;

5) taktowne uczestnictwo w ruchu;

6) położenie na jezdni;

7) łagodne zakończenie hamowania;

8) wykorzystanie właściwej infrastruktury (ogólnodostępne obszary, drogi komunikacyjne zastrzeżone dla konkretnych uczestników ruchu);

9) właściwą ocenę priorytetów pod względem bezpiecznego kierowania pojazdem oraz spełnienia innych zadań nałożonych na kierującego;

10) zachowanie wobec pasażerów;

11) szczególne okoliczności związane z przewozem pewnych grup pasażerów (inwalidzi, dzieci).

2. Przedmiot określony w tabeli w poz. 2 obejmuje w szczególności znajomość przepisów regulujących przewóz osób:

1) przewóz szczególnych grup osób (inwalidzi, dzieci);

2) urządzenia bezpieczeństwa w autobusach, pasy bezpieczeństwa, obciążenie pojazdu;

3) licencje i ich rodzaje, wypisy z licencji, zezwolenia i ich rodzaje, wypisy z zezwoleń;

4) zezwolenia zagraniczne stosowane w międzynarodowym transporcie drogowym osób;

5) formularz jazdy wymagany przy wykonywaniu przewozów okazjonalnych lub wahadłowych, a także przewozów na potrzeby własne w międzynarodowym transporcie drogowym osób.

3. Przedmiot określony w tabeli w poz. 3 obejmuje w szczególności zagadnienia dotyczące otoczenia gospodarczego przewozu drogowego osób i organizacji rynku:

1) przewóz drogowy osób w stosunku do innych rodzajów transportu osobowego (kolej, samochody prywatne);

2) inne rodzaje działalności związanej z przewozem drogowym osób;

3) przekraczanie granic (transport międzynarodowy);

4) rodzaje przedsiębiorstw transportowych.

§ 3. Zajęcia praktyczne rozpoczynają się po zakończeniu zajęć teoretycznych przewidzianych dla określonego przedmiotu.

ZAŁĄCZNIK Nr  4

  ¹

WZÓR

ZAŚWIADCZENIE O UKOŃCZENIU KURSU DOKSZTAŁCAJĄCEGO

wzór

ZAŁĄCZNIK Nr  5

  ²

WZÓR

REJESTR OSÓB PRZESZKOLONYCH ORAZ WYDANYCH ZAŚWIADCZEŃ

Nazwa jednostki prowadzącej kurs dokształcający ............

............................................................

Kurs dokształcający kierowców przewożących rzeczy /osoby^*).

Lp.	Nr kursu**)	Data rozpoczęcia kursu	Data zakończenia kursu	Imię i nazwisko uczestnika kursu	Nr PESEL/data urodzenia***)	Kategoria i nr prawa jazdy	Nr zaświadczenia o ukończeniu kursu	Data wydania zaświadczenia o ukończeniu kursu
	1	2	3	4	5	6	7	8
1
2
3

Zatwierdzam

..........................................

(podpis i pieczęć osoby uprawnionej

do wydawania zaświadczeń)

______

Objaśnienia:

^*) Niepotrzebne skreślić.

^**) Numer kolejny kursu łamany przez dwie ostatnie cyfry roku, przy czym numer ten poprzedza się:

a) literami RP, jeżeli kurs obejmował część ogólną i dodatkową w zakresie przewozu rzeczy,

b) literami RD, jeżeli kurs obejmował część dodatkową w zakresie przewozu rzeczy,

c) literami OP, jeżeli kurs obejmował część ogólną i dodatkową w zakresie przewozu osób,

d) literami OD, jeżeli kurs obejmował część dodatkową w zakresie przewozu osób.

^***) Datę urodzenia wpisuje się tylko osobom, które nie mają nadanego numeru PESEL.

1 Załącznik nr 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 8 sierpnia 2006 r. (Dz.U.06.149.1082) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 września 2006 r.

2 Załącznik nr 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 8 sierpnia 2006 r. (Dz.U.06.149.1082) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 września 2006 r.

• Identyfikator: Dz.U.2004.122.1269
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Kursy dokształcające kierowców wykonujących transport drogowy.
• Data aktu: 15/04/2004
• Data ogłoszenia: 31/05/2004
• Data wejścia w życie: 01/07/2004