Czas pracy i wypoczynku członków załóg statków powietrznych oraz kontrolerów ruchu lotniczego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY1)
z dnia 13 grudnia 2002 r.
w sprawie czasu pracy i wypoczynku członków załóg statków powietrznych oraz kontrolerów ruchu lotniczego.

Na podstawie art. 103 ust. 4 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 130, poz. 1112) w związku z art. 1294 § 1 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie określa szczegółowe warunki rozliczania czasu pracy członków załóg statków powietrznych oraz kontrolerów ruchu lotniczego oraz warunki wykonywania przez nich czynności.
§  2.
Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1)
"czas wykonywania czynności lotniczych" - czas lotu i czas wykonywania następujących czynności na ziemi:
a)
organizowania lotu przed startem statku powietrznego w czasie określonym przez pracodawcę,
b)
oczekiwania na lot przed startem statku powietrznego,
c)
wykonywania czynności po wylądowaniu lub zakończeniu lotu, w czasie określonym przez pracodawcę,
d)
postoju między lądowaniami,
e)
pełnienia dyżurów na lotnisku;
2)
"czas lotu:
a)
statku powietrznego, z wyłączeniem śmigłowca" - czas liczony od chwili, gdy statek powietrzny ruszy z miejsca zaparkowania w celu wykonania lotu, aż do chwili jego zatrzymania się po locie na miejscu wyznaczonym do jego zaparkowania lub wyłączenia przez niego wszystkich silników,
b)
"śmigłowca" - czas liczony od chwili uruchomienia wirnika nośnego do chwili jego zatrzymania;
3)
"czas dojazdu" - czas, który członek załogi statku powietrznego spędza w drodze między miejscem wypoczynku wyznaczonym przez pracodawcę poza portem macierzystym a miejscem rozpoczęcia pracy i odwrotnie;
4)
"czas wypoczynku" - nieprzerwany i określony czas, w którym pracownik zwolniony jest od pełnienia wszelkich obowiązków służbowych;
5)
"czas powiadamiania" - ustalony przez pracodawcę okres od chwili powiadomienia pracownika przebywającego na dyżurze o konieczności zgłoszenia się do pracy do chwili przystąpienia pracownika do pracy;
6)
"czas pracy z przerwą" - oznacza pracę składającą się z dwóch odcinków pracy rozdzielonych przerwą;
7)
"port macierzysty" - oznacza miejsce wyznaczone przez pracodawcę dla członka załogi statku powietrznego, z którego rozpoczyna on i kończy lot lub cykl lotów; w miejscu tym w normalnych warunkach pracodawca nie jest odpowiedzialny za jego zakwaterowanie;
8)
"personel pokładowy" - oznacza członka załogi statku powietrznego pełniącego podczas lotu obowiązki niezwiązane z prowadzeniem statku powietrznego oraz niebędącego członkiem personelu lotniczego;
9)
"przerwa w czynnościach lotniczych" - czas wolny od wszelkich obowiązków, krótszy niż czas wypoczynku, którego połowę wlicza się do czasu pracy;
10)
"lotnictwo usługowe" - świadczenie usług lotniczych przy użyciu statków powietrznych, innych niż przewóz lotniczy;
11)
"lotnictwo ogólne" - wykonywanie statkami powietrznymi innych lotów niż przewóz lotniczy i loty usługowe.
§  3.
Członek załogi statku powietrznego oraz kontroler ruchu lotniczego nie może przystąpić do wykonywania czynności lotniczych, jeżeli jego stan psychiczny lub fizyczny uniemożliwia mu pełnienie obowiązków w wymaganym przez pracodawcę zakresie lub może zagrażać bezpieczeństwu lotu.
§  4.
Niezależnie od ewidencji wynikających z Kodeksu pracy, pracodawca prowadzi dla każdego członka załogi statku powietrznego odrębną ewidencję zawierającą informacje dotyczące jego:
1)
czasu pracy;
2)
czasu wykonywania czynności lotniczych;
3)
czasu lotu;
4)
czasu wypoczynku i dni wolnych.
§  5.
Do ewidencji, o której mowa w § 4, dołącza się kopie meldunków o przekroczeniu czasu wykonywania czynności lotniczych i skróceniu czasu wypoczynku.
§  6.
Członkowie załóg statków powietrznych wchodzący w skład personelu lotniczego, wykonujący loty w różnych rodzajach lotnictwa, obowiązani są do prowadzenia wykazu czasu lotów, czasu pełnienia czynności lotniczych i czasu wypoczynku oraz do przedstawiania ich pracodawcy.
§  7.
Czas wykonywania czynności lotniczych na symulatorze lotu lub w przypadku lotów szkolnych i treningowych nie może przekroczyć 10 godzin w okresie dobowym.

Rozdział  2

Czas pracy personelu lotniczego w przewozie lotniczym

§  8.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego, wykonującego loty w przewozie lotniczym, nie może przekroczyć norm czasu pracy:
1)
przeciętnie 40 godzin na tydzień oraz 480 godzin - w przyjętym trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym;
2)
1.900 godzin - w ciągu roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem § 11.
§  9.
Czas wykonywania czynności lotniczych członka załogi statku powietrznego wchodzącego w skład personelu lotniczego, w zależności od czasu zgłoszenia się do lotu, składu załogi oraz ilości lądowań, określony jest w tabelach nr 1 i 2:

Tabela nr 1. Załoga wieloosobowa (skład załogi statku powietrznego ustalony w instrukcji użytkowania w locie danego typu statku powietrznego)

Czas zgłoszenia się do lotu (według czasu lokalnego portu startu) Maksymalna ilość lądowań i czas wykonywania czynności lotniczych
1-2 lądowań 3-4 lądowań 5-6 lądowań 7 i więcej lądowań
0600-0659 121/2 godziny 111/2 godziny 10 godzin 9 godzin
0700-1359 13 godzin 121/2 godziny 11 godzin 10 godzin
1400-1759 121/2 godziny 12 godzin 10 godzin 9 godzin
1800-2159 12 godzin 11 godzin 9 godzin 8 godzin
2200-0559 11 godzin 10 godzin 9 godzin 8 godzin

Tabela nr 2. Załoga jednoosobowa

Czas zgłoszenia się do lotu (według czasu lokalnego portu startu) Maksymalna ilość lądowań i czas wykonywania czynności lotniczych
1-4 lądowań 5 lądowań 6 lądowań 7 i więcej lądowań
0600-0659 9 godzin 81/4 godziny 8 godzin 8 godzin
0700-1359 10 godzin 91/4 godziny 81/4 godziny 8 godzin
1400-1759 9 godzin 81/4 godziny 8 godzin 8 godzin
1800-2159 81/2 godziny 8 godzin 8 godzin 8 godzin
2200-0559 8 godzin 8 godzin 8 godzin 8 godzin
§  10.
Czas wykonywania czynności lotniczych określony w tabelach nr 1 i 2 może być przedłużony w przypadku:
1)
zastosowania pracy z przerwą;
2)
zwiększenia składu załogi statku powietrznego o członków personelu lotniczego;
3)
decyzji dowódcy statku powietrznego w razie nieprzewidzianych okoliczności w czasie wykonywania operacji lotniczych.
§  11.
1.
Czas lotu członka załogi statku powietrznego wchodzącego w skład personelu lotniczego nie może przekroczyć:
1)
900 godzin - w roku kalendarzowym;
2)
100 godzin - w miesiącu kalendarzowym.
2.
Dopuszczalny nieprzerwany czas lotu w załodze wieloosobowej nie może przekraczać wartości określonych w tabeli nr 3:

Tabela nr 3

Czas zgłoszenia się do lotu Dopuszczalny czas lotu
0600-0659 10 godzin
0700-1359 10 godzin
1400-1759 91/2 godziny
1800-2159 91/2 godziny
2200-0559 9 godzin
§  12.
Pracodawca jest obowiązany określić czas zgłoszenia się do lotu obejmujący czas niezbędny do przygotowania lotu, jednak nie krótszy niż 30 minut przed czasem planowanego lotu.
§  13.
1.
Jeżeli czas pracy jest przedzielony planowaną i uwzględnioną w rozkładzie lotów przerwą, to czas wykonywania czynności lotniczych określony w tabelach nr 1 i 2 ulega przedłużeniu w następujący sposób:
1)
przerwa wynosząca 3-6 godzin 59 minut - przedłużenie o 1/2 czasu przerwy;
2)
przerwa wynosząca 7-9 godzin 59 minut - przedłużenie o 2/3 czasu przerwy albo 11/2 czasu przerwy, jeżeli przerwa nastąpiła pomiędzy godziną 2000 a 800 czasu lokalnego.
2.
Przedłużenie czasu wykonywania czynności lotniczych, o którym mowa w ust. 1, przed przerwą i po przerwie, nie może przekraczać 8 godzin, a przedłużony w ten sposób czas pracy nie może być dłuższy niż 18 godzin.
3.
W czasie jednego okresu wykonywania czynności lotniczych może być tylko jedna przerwa.
4.
Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do czasu pracy w zwiększonym składzie załogi statku powietrznego, o którym mowa w § 15.
§  14.
Czas pobytu członka załogi statku powietrznego, wchodzącego w skład personelu lotniczego, na lotnisku położonym poza portem macierzystym, przekraczający 6 godzin, uprawnia do wypoczynku w warunkach hotelowych.
§  15.
1.
W przypadku zwiększenia składu wieloosobowej załogi statku powietrznego o drugą kompletną załogę, w skład której wchodzą członkowie personelu lotniczego, czas wykonywania czynności lotniczych może być przedłużony do 18 godzin, a nieprzerwany czas lotu do 15 godzin.
2.
W przypadku zwiększenia składu załogi statku powietrznego o jednego pilota, który ma uprawnienia do wykonywania funkcji dowódcy statku powietrznego na danym typie statku powietrznego, czas wykonywania czynności lotniczych nie może przekroczyć 15 godzin, a nieprzerwany czas lotu 12 godzin.
3.
Załoga statku powietrznego w zwiększonym składzie nie może wykonywać więcej niż 2 lądowania w przypadku, o którym mowa w ust. 1 i 2.
4.
Jeżeli planowany czas wykonywania czynności lotniczych członków personelu lotniczego wchodzących w skład wieloosobowej załogi statku powietrznego, o której mowa w ust. 1 i 2, w zwiększonym składzie:
1)
nie przekracza 16 godzin - to załodze niewykonującej czasowo czynności należy zapewnić rozkładane fotele oddzielone od kabiny załogi i pasażerów;
2)
wynosi 16 lub więcej godzin - to załodze niewykonującej czasowo czynności należy zapewnić miejsca do leżenia oddzielone od kabiny załogi i pasażerów.
§  16.
Jeżeli członek personelu lotniczego wchodzący w skład załogi statku powietrznego przystępuje do pracy:
1)
poza portem macierzystym - pracodawca zapewnia mu czas wypoczynku, co najmniej tak długi, jak poprzedni czas pracy, lub w wymiarze 10 godzin, w zależności od tego, który z tych okresów jest dłuższy;
2)
w porcie macierzystym - pracodawca zapewnia mu czas wypoczynku określony w pkt 1, z tym że:
a)
po pracy z przerwą - czas wypoczynku powinien wynosić co najmniej tyle, ile wynosił poprzedni czas pracy łącznie z przerwą, obliczony zgodnie z § 13,
b)
po wykonaniu lotu w pasie strefowej zmiany czasu - czas wypoczynku powinien wynosić co najmniej 48 godzin czasu liczonego od godziny 2400 czasu lokalnego dnia przylotu.
§  17.
1.
Czas wypoczynku określony w § 16 pkt 1 może być skrócony maksymalnie o 3 godziny, lecz wypoczynek nie może być krótszy niż 10 godzin, pod warunkiem że:
1)
poprzedni czas wypoczynku wynosił co najmniej tyle, ile czas wypoczynku określony w § 16 pkt 1;
2)
liczbę godzin, o którą został skrócony wypoczynek, dodaje się do następnego czasu wypoczynku, który nie może już ulec skróceniu;
3)
czas wypoczynku nie może być skracany przed lub po wykonywaniu pracy z przerwą.
2.
Czas wypoczynku określony w § 16 pkt 2 lit. a powinien być przedłużony do:
1)
36 godzin - w ciągu kolejnych 7 dni albo
2)
60 godzin - w ciągu kolejnych 10 dni.
3.
Członkowi personelu lotniczego przysługuje:
1)
tyle dni wolnych do wszelkich zajęć w porcie macierzystym, ile w przyjętym okresie rozliczeniowym przypada dni wolnych od pracy, w tym w każdym miesiącu co najmniej 1 dzień wolny przypadający w niedzielę lub święto; w skład tych dni mogą wchodzić okresy wypoczynku;
2)
wyznaczone dni wolne podawane są do wiadomości z co najmniej 24-godzinnym wyprzedzeniem i tak rozplanowane, aby mogły być wykorzystane w porcie macierzystym.
4.
Jeżeli w ciągu 7 kolejnych dni jeden z co najmniej trzech planowanych rozkładów czasu pracy przypada między godzinami 0100-0600 czasu lokalnego i różnica czasu między dwoma miejscami, w których wypada wypoczynek, jest mniejsza niż 4 godziny, to okres wypoczynku 36 godzin, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, należy przedłużyć do 48 godzin.
§  18.
1.
Jeżeli planowany czas dojazdu z miejsca pracy do miejsca zakwaterowania wyznaczonego przez pracodawcę poza portem macierzystym przekracza 2 godziny w obu kierunkach, to do czasu wypoczynku dodaje się nadwyżkę czasu dojazdu ponad planowane 2 godziny tego dojazdu.
2.
Jeżeli czas pobytu w miejscu zakwaterowania nie jest krótszy niż 10 godzin, a planowany czas dojazdu jest krótszy niż 1 godzina i 30 minut, to różnica między tym czasem a czasem dojazdu może być odjęta od czasu wypoczynku.
§  19.
Poza portem macierzystym członek personelu lotniczego wykonujący lot w pasie strefowej zmiany czasu może przystąpić do pracy, jeżeli nieprzerwany zajęciami służbowymi okres wypoczynku wynosił co najmniej tyle, ile czas wykonywania czynności lotniczych, jednak nie mniej niż 14 godzin - gdy różnica czasu wynosiła co najmniej 4 godziny, a nie mniej niż 16 godzin - gdy różnica czasu wynosiła co najmniej 6 godzin.
§  20.
1.
Przekroczenie czasu wykonywania czynności lotniczych, w tym czasu lotu, w ciągu kolejnych 24 godzin może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w razie:
1)
konieczności wykonania lotu w celach poszukiwawczych lub ratowniczych;
2)
opóźnienia lotu z przyczyn uzasadnionych, a w szczególności z powodu:
a)
niesprzyjających warunków atmosferycznych,
b)
oczekiwania na pasażerów,
c)
usuwania usterek,
d)
wydłużonego kołowania

- nie więcej jednak niż o 2 godziny, z zastrzeżeniem ust. 2.

2.
Czas wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin może zostać przekroczony o 3 godziny w przypadku wykonywania lotu w zwiększonym składzie załogi.
3.
Dowódca składa pracodawcy pisemny meldunek o każdorazowym przekroczeniu czasu wykonywania czynności lotniczych lub skróceniu czasu wypoczynku.
4.
W przypadku przekroczenia czasu wykonywania czynności lotniczych lub skrócenia czasu wypoczynku o 1 godzinę lub więcej, pracodawca przesyła kopię meldunku, o którym mowa w ust. 3, wraz z wyjaśnieniem okoliczności przekroczenia czasu wykonywania czynności lotniczych lub skróceniu czasu wypoczynku, do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego w terminie 14 dni od dnia złożenia meldunku.
§  21.
1.
Dyżury mogą być pełnione w porcie macierzystym, w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub telefonicznie. Członek załogi statku powietrznego powinien być zdolny do podjęcia pracy.
2.
Limity czasu pełnienia dyżuru określa tabela nr 4:

Tabela nr 4

Czas powiadamiania Maksymalny czas dyżuru
do 5 godzin 59 minut 12 godzin
od 6 godzin i więcej 18 godzin
§  22.
1.
W przypadku pełnienia dyżuru poza portem macierzystym, gdy czas dyżuru przekracza 6 godzin albo ponad 4 godziny dyżuru przypadają między godziną 2200-0600 czasu lokalnego, pracodawca zapewnia odpowiednie warunki zakwaterowania.
2.
W przypadku gdy dyżur pełniony jest w porcie lotniczym, pracodawca zapewnia odpowiednie warunki pełnienia dyżuru.
3.
Czas dyżuru telefonicznego wlicza się do czasu pracy w wymiarze 50% czasu dyżuru, z wyłączeniem pierwszych 4 godzin.
4.
W przypadku opóźnienia odlotu, czas pomiędzy planowaną godziną odlotu a ponownie wyznaczoną godziną odlotu zalicza się do czasu pełnienia dyżuru.

Rozdział  3

Czas pracy personelu lotniczego w lotnictwie ogólnym

§  23.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego w lotnictwie ogólnym nie może przekroczyć norm czasu pracy, o których mowa w § 8.
§  24.
1.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego nie może przekroczyć:
1)
10 godzin czasu wykonywania czynności lotniczych - w ciągu kolejnych 24 godzin;
2)
6 godzin czasu lotu - w ciągu kolejnych 24 godzin;
3)
30 godzin czasu lotu - w tygodniu kalendarzowym;
4)
100 godzin czasu lotu - w miesiącu kalendarzowym;
5)
600 godzin czasu lotu - w roku kalendarzowym.
2.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego wykonujący loty krótkie (loty po kręgu, do strefy i loty w rejonie lotniska), w czasie których start i lądowanie odbywają się na tym samym lotnisku, powinien mieć zapewnioną przerwę w pracy, określoną w tabeli nr 5:

Tabela nr 5

Czas wykonywania czynności lotniczych Przerwa
do 3 godzin 30 minut
do 6 godzin 1 godzina
od 6 do 8 godzin 1 godzina 30 minut
powyżej 8 godzin 2 godziny
§  25.
Przekroczenie czasu wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego - o 2 godziny.
§  26.
Do spraw nieuregulowanych przepisami niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 2.

Rozdział  4

Czas pracy personelu lotniczego w lotnictwie usługowym

§  27.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego w lotnictwie usługowym nie może przekroczyć norm czasu pracy, o których mowa w § 8.
§  28.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego w lotnictwie usługowym nie może przekroczyć:
1)
czasu wykonywania czynności lotniczych - określonego w tabelach nr 1 i 2;
2)
czasu lotu w ciągu kolejnych 24 godzin:
a)
w załodze wieloosobowej - określonego w tabeli nr 3,
b)
w załodze jednoosobowej - określonego w tabeli nr 6:

Tabela nr 6. Czas lotu w załodze jednoosobowej

Czas zgłoszenia się do lotu Maksymalna ilość lądowań i czas lotu
1-4 lądowań 5 lądowań 6 lądowań 7 i więcej lądowań
0600-0659 7 godzin 61/4 godziny 6 godzin 6 godzin
0700-1359 8 godzin 71/4 godziny 61/2 godziny 6 godzin
1400-1759 7 godzin 61/4 godziny 6 godzin 6 godzin
1800-2159 61/2 godziny 6 godzin 6 godzin 6 godzin
2200-0559 6 godzin 6 godzin 6 godzin 6 godzin
3)
100 godzin czasu lotu - w miesiącu kalendarzowym;
4)
800 godzin czasu lotu - w roku kalendarzowym.
§  29.
Jedną godzinę lotu wykonanego na wysokości poniżej 50 metrów od powierzchni ziemi przyjmuje się jako 1 godzinę i 20 minut czasu wykonywania czynności lotniczych.
§  30.
Jedną godzinę lotu wykonywanego na wysokości powyżej 3.600 metrów od powierzchni ziemi na statku powietrznym, który nie ma kabiny ciśnieniowej, przyjmuje się jako 1 godzinę i 20 minut czasu wykonywania czynności lotniczych.
§  31.
1.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego w lotnictwie usługowym nie może przebywać za sterami statku powietrznego bez przerwy dłużej niż 3 godziny, z wyłączeniem planowanych przelotów.
2.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego w lotnictwie usługowym, wykonujący loty krótkie w rejonie lotniska, powinien mieć przerwy w wykonywaniu czynności lotniczych, określone w tabeli nr 7:

Tabela nr 7

Czas wykonywania czynności lotniczych Czas przerwy
do 3 godzin 30 minut
do 6 godzin 1 godzina
od 6 do 8 godzin 1 godzina 30 minut
ponad 8 godzin 2 godziny
§  32.
Przekroczenie czasu wykonywania czynności lotniczych określonego w tabelach nr 1 i 2 w ciągu kolejnych 24 godzin może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w razie:
1)
udziału w akcji poszukiwawczo-ratowniczej, patrolowaniu akwenów wodnych i obszarów leśnych oraz w akcjach gaśniczych - o 2 godziny;
2)
wykonywania zabiegów agrochemicznych upraw rolnych i leśnych zagrożonych przez szkodniki - o 3 godziny.
§  33.
Przekroczenie czasu lotu określonego w § 28 pkt 2 może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w sytuacji, o której mowa w § 32 pkt 1 i 2 - o 2 godziny.
§  34.
Przekroczenie czasu wykonywania czynności lotniczych, o którym mowa w § 32, lub przekroczenie czasu lotu, o którym mowa w § 33, może nastąpić jedynie w dwóch kolejnych dniach z zachowaniem 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
§  35.
Do spraw nieregulowanych przepisami niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 2.

Rozdział  5

Czas pracy personelu lotniczego w Lotniczej Służbie Ratownictwa Medycznego oraz Transportu Medycznego

§  36.
Czas pracy członka załogi statku powietrznego wchodzącego w skład personelu lotniczego w Lotniczej Służbie Ratownictwa Medycznego oraz Transporcie Medycznym nie może przekroczyć:
1)
norm czasu:
a)
wykonywania czynności lotniczych - 12 godzin w ciągu kolejnych 24 godzin,
b)
pracy - przeciętnie 40 godzin na tydzień oraz 480 godzin w przyjętym trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym,
c)
pracy - 1.900 godzin w roku kalendarzowym;
2)
czasu lotu:
a)
8 godzin - w ciągu kolejnych 24 godzin,
b)
80 godzin - w miesiącu kalendarzowym,
c)
800 godzin - w roku kalendarzowym.
§  37.
Przekroczenie czasu wykonywania czynności lotniczych określonego w § 36 pkt 1 lit. a w ciągu kolejnych 24 godzin może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w razie:
1)
udziału w akcji ratowniczej - o 2 godziny;
2)
lotu z chorym lub rannym pacjentem do punktu opieki medycznej lub w celu dostarczenia krwi lub organów ludzkich do przeszczepów - o 3 godziny.
§  38.
Przekroczenie czasu lotu określonego w § 36 pkt 2 lit. a może nastąpić za zgodą dowódcy statku powietrznego w razie wykonywania zadań określonych w § 37 - o 2 godziny.
§  39.
Przekroczenie czasu wykonywania czynności lotniczych, o którym mowa w § 37, lub czasu lotu, o którym mowa w § 38, może nastąpić jedynie w dwóch kolejnych dniach z zachowaniem tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 3 miesięcy.
§  40.
Minimalny czas wypoczynku po okresie wykonywania czynności lotniczych powinien wynosić 8 godzin i 30 minut.
§  41.
1.
Okres dyżuru obejmuje maksymalnie 8 dni, w których wypełniane są obowiązki Lotniczej Służby Ratownictwa Medycznego oraz Transportu Medycznego.
2.
Okres dyżuru, w którym zawarty jest czas wypoczynku krótszy niż 10 godzin w ciągu kolejnych 24 godzin, nie może trwać dłużej niż 4 dni.
§  42.
Czas pełnienia dyżuru nie może przekraczać 15 godzin i 30 minut na dobę.
§  43.
Czas przerwy w wykonywaniu czynności lotniczych przekraczający 1 godzinę w czasie pełnienia dyżuru nie jest zaliczany do czasu wykonywania czynności lotniczych.
§  44.
Jeżeli ze względu na szczególne okoliczności wystąpiło przedwczesne, zagrażające bezpieczeństwu, zmęczenie pilota, jest on obowiązany podjąć decyzję o wcześniejszym zakończeniu dyżuru.
§  45.
Przed każdym okresem dyżuru określonym w § 41 wypoczynek nie może być krótszy niż 24 godziny.
§  46.
Do spraw nieuregulowanych przepisami niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 2.

Rozdział  6

Czas pracy personelu lotniczego wykonującego loty na śmigłowcach

§  47.
Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego wykonujący loty na śmigłowcach nie może przekroczyć norm czasu pracy określonych w § 8.
§  48.
Ograniczenia czasu wykonywania czynności lotniczych i czasu lotu określa tabela nr 8:

Tabela nr 8

Lokalny czas startu Jeden pilot Dwóch pilotów
czas wykonywania czynności lotniczych maksymalny czas lotu czas wykonywania czynności lotniczych maksymalny czas lotu
0600-0659 9 godzin 6 godzin 10 godzin 7 godzin
0700-0759 10 godzin 7 godzin 11 godzin 8 godzin
0800-1359 10 godzin 7 godzin 12 godzin 8 godzin
1400-2159 9 godzin 6 godzin 10 godzin 7 godzin
2200-0559 8 godzin 5 godzin 9 godzin 6 godzin
§  49.
Czas przerwy członka załogi statku powietrznego wchodzącego w skład personelu lotniczego wykonującego w szczególności loty widokowe, dowozy do i z platformy wiertniczej, ze średnią ilością 6 lub więcej lądowań w ciągu godziny, powinien wynosić co najmniej 30 minut na każde 3 godziny pracy.
§  50.
1.
W przypadku wykonywania skomplikowanych operacji lotniczych, w szczególności przy przewożeniu ładunków oraz pracach montażowych, pracodawca określa maksymalną długość czasu pracy członka załogi statku powietrznego z zachowaniem ograniczeń określonych w tabeli nr 8.
2.
Czas pracy, o którym mowa w ust. 1, podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
§  51.
Czas lotu nie może przekroczyć:
1)
80 godzin czasu lotu - w miesiącu kalendarzowym;
2)
800 godzin czasu lotu - w roku kalendarzowym.
§  52.
Czas wypoczynku członka załogi statku powietrznego wchodzącego w skład personelu lotniczego po zakończeniu czynności lotniczych nie może być krótszy niż 12 godzin.
§  53.
Do spraw nieuregulowanych przepisami niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 2.

Rozdział  7

Czas pracy personelu pokładowego

§  54.
Członek personelu pokładowego nie może przekroczyć norm czasu pracy określonych w § 8.
§  55.
Czas wykonywania czynności lotniczych personelu pokładowego, w zależności od czasu zgłoszenia się do pracy, określony jest w tabeli nr 9:

Tabela nr 9

Czas zgłoszenia się do pracy

Czas lokalny

Czas wykonywania czynności lotniczych
0600-0659 131/2 godziny
0700-1359 14 godzin
1400-1759 131/2 godziny
1800-2159 13 godzin
2200-0559 12 godzin
§  56.
Czas wykonywania czynności lotniczych określony w tabeli nr 9 może być zwiększony:
1)
w przypadku, o którym mowa w § 13;
2)
na polecenie dowódcy statku powietrznego w przypadku zakłóceń operacyjnych.
§  57.
1.
W przypadku zwiększenia czasu wykonywania czynności lotniczych, nie może on przekroczyć 18 godzin na dobę w locie długodystansowym.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, personelowi pokładowemu należy zapewnić odpowiednie warunki wypoczynku.
§  58.
Jeśli czas wykonywania czynności lotniczych:
1)
przekracza 16 godzin - każdy członek personelu pokładowego powinien być zwolniony od wszelkich zajęć w czasie lotu na 1/3 czasu lotu liczonego w ten sposób, że od planowanego czasu lotu odejmuje się 1 godzinę, pozostałość dzieli się przez 3, a dla 1/3 liczby personelu pokładowego zapewnione są oddzielone od kabiny załogi i pasażerów miejsca do leżenia;
2)
przekracza 14 godzin, a nie przekracza 16 godzin - każdy członek personelu pokładowego powinien być zwolniony od wszelkich zajęć w czasie lotu na 1/4 czasu lotu liczonego w ten sposób, że od planowanego czasu lotu odejmuje się 1 godzinę, pozostałość dzieli się przez 4, a dla 1/4 liczby personelu pokładowego zapewnione są oddzielone od kabiny załogi i pasażerów rozkładane fotele;
3)
przekracza czas wykonywania czynności lotniczych określony w tabeli nr 9, a nie jest dłuższy niż 14 godzin - każdy członek personelu pokładowego powinien być zwolniony od wszelkich zajęć w czasie lotu co najmniej na 1 godzinę.

Rozdział  8

Czas pracy kontrolerów ruchu lotniczego

§  59.
1.
Czas pracy kontrolerów ruchu lotniczego nie może przekroczyć 12 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 3 miesięcy.
2.
Czas pracy kontrolerów ruchu lotniczego obejmuje w szczególności:
1)
pracę na stanowisku operacyjnym kontroli ruchu lotniczego;
2)
czynności pomocnicze i przygotowawcze do wykonywania czynności na stanowisku operacyjnym;
3)
czas odprawy przed rozpoczęciem pracy zmiany dziennej lub nocnej;
4)
przejmowanie i przekazywanie stanowiska operacyjnego;
5)
prowadzenie i nadzorowanie szkolenia praktycznego oraz egzaminowania;
6)
przerwę, o której mowa w ust. 3.
3.
W czasie pracy kontrolerów ruchu lotniczego zapewnia się przerwy w wymiarze do 50% dobowego wymiaru czasu pracy, w ciągu której pracownik pozostaje w gotowości do pracy.
§  60.
Szczegółowy rozkład czasu pracy kontrolerów ruchu lotniczego określa regulamin pracy.
§  61.
1.
Liczba następujących po sobie bezpośrednio dni pracy nie może przekroczyć czterech.
2.
Liczba następujących po sobie bezpośrednio dni wolnych nie może przekroczyć czterech.
3.
Po pracy w porze nocnej pracodawca zapewni 12-godzinny nieprzerwany okres wypoczynku.
§  62.
1.
Maksymalny czas pracy bez przerwy wynosi:
1)
na stanowisku operacyjnym kontrolera radarowego - do 2 godzin;
2)
na stanowisku operacyjnym kontrolera proceduralnego - do 2 godzin;
3)
na pozostałych stanowiskach operacyjnych wymagających kwalifikacji kontrolera ruchu lotniczego - do 3 godzin;
4)
na stanowisku operacyjnym asystenta kontrolera ruchu lotniczego - do 3 godzin.
2.
W organach kontroli ruchu lotniczego portów lotniczych o małym natężeniu ruchu lotniczego czas pracy, o którym mowa w ust. 1, może być zwiększony o 3 godziny na stanowisku operacyjnym kontrolera radarowego i kontrolera proceduralnego.
3.
Okres przerwy, o której mowa w § 59 ust. 3, na stanowisku operacyjnym wynosi nie mniej niż 1 godzinę dla każdego rodzaju stanowiska operacyjnego.
§  63.
Przepisy § 59-62 stosuje się odpowiednio do osób nieposiadających licencji kontrolera ruchu lotniczego podczas ich szkolenia lotniczego na stanowiskach operacyjnych kontroli ruchu lotniczego.
§  64.
Traci moc zarządzenie Ministra Transportu, Żeglugi i Łączności z dnia 28 marca 1989 r. w sprawie czasu pracy i wypoczynku personelu latającego (M. P. Nr 8, poz. 76, z 1990 r. Nr 14, poz. 113 oraz z 1996 r. Nr 60, poz. 565 i Nr 68, poz. 644).
§  65.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
________

1) Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej - transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 32, poz. 302).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2002.219.1841

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Czas pracy i wypoczynku członków załóg statków powietrznych oraz kontrolerów ruchu lotniczego.
Data aktu: 13/12/2002
Data ogłoszenia: 18/12/2002
Data wejścia w życie: 18/12/2002