Kierowanie ruchem drogowym.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI

z dnia 4 maja 1999 r.

w sprawie kierowania ruchem drogowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 98, poz. 602, Nr 123, poz. 779 i Nr 160, poz. 1086 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 133, poz. 872) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) osoby upoważnione do wykonywania czynności związanych z podawaniem poleceń i sygnałów uczestnikom ruchu lub innej osobie znajdującej się na drodze,

2) organizację i sposób kierowania ruchem drogowym,

3) okoliczności, szczegółowe warunki i sposób wykonywania tych czynności.

§  2.

1. 1 Do kierowania ruchem na drogach uprawnione są osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym, zwanej dalej "ustawą".

2. Do podawania poleceń i sygnałów uczestnikom ruchu lub innej osobie znajdującej się na drodze upoważnieni są ponadto:

1) osoba odpowiedzialna za utrzymanie porządku podczas przemarszu procesji, pielgrzymki i konduktu pogrzebowego - jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ich bezpiecznego przemarszu,

2) pilot pojazdu (pojazdów) nienormatywnego, w stosunku do którego obowiązuje określony w odrębnych przepisach wymóg pilotowania, po wyjściu z pojazdu pilotującego - w związku z utrudnieniem ruchu drogowego wynikającym z przejazdu pojazdu nienormatywnego,

3) strażak Państwowej Straży Pożarnej - podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej,

4) umundurowany żołnierz Biura Ochrony Rządu - podczas wykonywania czynności związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa osób ochranianych,

5) 2 kierujący autobusem przeznaczonym do przewozu dzieci do szkoły podczas trwania postoju w miejscach postoju związanych z wsiadaniem lub wysiadaniem dzieci,

6) 3 umundurowany i odpowiednio oznakowany pracownik nadzoru ruchu komunikacji miejskiej.

3. Osoby, o których mowa w ust. 2 oraz w art. 6 ust. 1 pkt 3-6 ustawy, kierują ruchem, wydając polecenia lub sygnały w celu krótkotrwałego zamknięcia lub otwarcia ruchu na drodze.

§  3.

1. Znaczenie poleceń i sygnałów podawanych przez osoby kierujące ruchem określają przepisy w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu.

2. Polecenia i sygnały, o których mowa w ust. 1, powinny być jednoznaczne i zrozumiałe dla osób, dla których są przeznaczone.

3. Sposób podawania poleceń i sygnałów do kierowania ruchem na skrzyżowaniu przez osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§  4.

1. Sygnały lub polecenia, o których mowa w § 3, uprawniona osoba podaje za pomocą tarczy do zatrzymywania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarki wyposażonej w światło czerwone i zielone.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy:

1) osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, kierujących ruchem na skrzyżowaniu; osoby te, kierując ruchem na skrzyżowaniu w warunkach niedostatecznej widoczności, mogą używać latarki wyposażonej w światło czerwone,

2) osoby, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy.

§ 5. Pracownik kolejowy na przejeździe kolejowym dla zwrócenia uwagi na podawane sygnały lub polecenia może używać trąbki sygnalizacyjnej.

§  6.

1. Osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię powinna być, podczas podawania poleceń i sygnałów, wyposażona w:

1) ubiór składający się z płaszcza i nakrycia głowy barwy pomarańczowoczerwonej z żółtymi elementami odblaskowymi oraz

2) prostokątną specjalną tarczę barwy żółtej z umieszczonym w polu ośmiokątnym znakiem barwy czerwonej z napisem "STOP".

2. Szczegółową specyfikację techniczną oraz wzór ubioru i tarczy, o których mowa w ust. 1, określają załączniki nr 2 i 3 do rozporządzenia.

3. Sygnały lub polecenia dla kierujących pojazdami osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię podaje za pomocą tarczy, o której mowa w ust. 1 pkt 2.

4. Osoba, o której mowa w ust. 1, przed podaniem sygnału do wstrzymania ruchu pojazdów jest obowiązana:

1) wejść na przejście dla pieszych z uniesioną tarczą, w sposób nie zmuszający kierujących do gwałtownego hamowania; płaszczyzna tarczy powinna być skierowana w stronę jadących pojazdów,

2) zezwolić pieszym na przejście przez jezdnię dopiero po upewnieniu się, że pojazdy się zatrzymały,

3) zejść z przejścia dopiero po opuszczeniu jezdni przez pieszych; oznacza to zezwolenie na kontynuowanie jazdy pojazdów.

§  7.

1. Osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 ustawy, powinny być, podczas podawania poleceń i sygnałów w zakresie kierowania ruchem na drodze, wyposażone w kamizelki barwy żółtej z elementami odblaskowymi oraz wyróżnikiem określającym formację, do której przynależą - odpowiadające wymaganym warunkom technicznym.

2. 4 Osoby, o których mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, 2 i 5 oraz w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy, powinny być, podczas podawania poleceń i sygnałów w zakresie kierowania ruchem na drodze, wyposażone w kamizelki barwy pomarańczowej z elementami odblaskowymi oraz wyróżnikiem określającym przedsiębiorcę, którego są pracownikami, lub rodzaj wykonywanych czynności na drodze - odpowiadające wymaganym warunkom technicznym.

§ 8. 5 Osoby, o których mowa w § 2 ust. 2 pkt 2, 3, 5 i 6 oraz w art. 6 ust. 1 pkt 4-6 ustawy, mogą wykonywać czynności związane z kierowaniem ruchem drogowym pod warunkiem ukończenia szkolenia, o którym mowa w § 9 ust. 1.

§  9.

1. Szkolenie w zakresie kierowania ruchem drogowym organizują policyjne ośrodki szkolenia lub właściwy miejscowo komendant wojewódzki Policji, według programu określonego przez Komendanta Głównego Policji.

2. Szkolenie strażaków Państwowej Straży Pożarnej z zakresu, o którym mowa w ust. 1, prowadzi się w szkołach i ośrodkach szkolenia Państwowej Straży Pożarnej.

3. Potwierdzeniem ukończenia szkolenia jest zaświadczenie wydane przez komendanta wojewódzkiego Policji. Przepisu tego nie stosuje się do strażaków Państwowej Straży Pożarnej.

4. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 3, wydawane jest na formularzu określonym w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

5. Ważność zaświadczenia, o którym mowa w ust. 3, przedłuża się co 12 miesięcy.

6. Osoba, która otrzymała zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, podlega ponownemu przeszkoleniu uzupełniającemu w przypadku wprowadzenia zmian w przepisach dotyczących kierowania ruchem drogowym.

7. Komendant wojewódzki Policji prowadzi ewidencję wydanych zaświadczeń o ukończeniu szkolenia.

§ 10. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

SPOSÓB PODAWANIA SYGNAŁÓW I POLECEŃ DO KIEROWANIA RUCHEM NA SKRZYŻOWANIU

§  1.

1. Przed podjęciem kierowania ruchem drogowym policjant jest obowiązany powiadomić dyżurnego stanowiska kierowania Policji o przystąpieniu do wykonania czynności. Natomiast jeżeli kierowanie podejmuje żołnierz, Policję powiadamia jego przełożony lub oficer dyżurny jednostki wojskowej.

2. Podejmując kierowanie, osoby, o których mowa w ust. 1, powinny zająć miejsce na skrzyżowaniu zapewniające ich dobrą widoczność i bezpieczeństwo oraz sprawne i skuteczne wykonywanie czynności związanych z kierowaniem ruchem.

3. Jeżeli przez skrzyżowanie przebiegają tory tramwajowe, miejsce kierowania powinno być w miarę możliwości usytuowane poza nimi, przy uwzględnieniu warunków określonych w ust. 2.

§  2.

1. Jeżeli kierowanie ruchem podejmuje jednocześnie kilku policjantów (żołnierzy), to jeden z nich, zwany dalej "wiodącym", powinien zająć takie miejsce, z którego będzie miał warunki do obserwacji ruchu w całym rejonie kierowania, a jednocześnie sam będzie widoczny dla pozostałych.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, powinny dostosować zmiany kierunku ruchu do sygnałów podawanych przez kierującego wiodącego.

§ 3. Sygnały podawane przez osoby kierujące powinny być zrozumiałe i jednoznaczne, tak aby uczestnicy ruchu drogowego mogli je w porę zauważyć i do nich się zastosować.

§  4.

1. Policjant (żołnierz) powinien wejść na skrzyżowanie w taki sposób, aby był widoczny dla wszystkich uczestników ruchu, nie zakłócając ruchu pojazdów i pieszych.

2. Po wejściu na skrzyżowanie osoba, o której mowa w ust. 1, przyjmuje pozycję zgodną z odbywającym się ruchem, czyniąc to w następujący sposób:

1) pozycja podstawowa: linia barków wskazuje otwarty kierunek ruchu, ręce opuszczone wzdłuż tułowia, głowa wykonuje zwroty w lewo i prawo, nogi w lekkim rozkroku (rys. 1a i 1b),

2) gesty upewniające uczestników ruchu o utrzymaniu kierunku i przyspieszające przejazd pojazdów wykonuje:

a) prawą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów do lewego barku na wysokości twarzy, zginając rękę w łokciu i utrzymując dłoń pionowo, stroną zewnętrzną do nadjeżdżających pojazdów (rys. 2a, 2b i 2c),

b) lewą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów, zginając ją za siebie tak, aby dłoń znalazła się na wysokości lewego ucha (rys. 3a, 3b i 3c).

3. W celu wykonania zmiany kierunku ruchu policjant (żołnierz) wybiera najdogodniejszy moment, a następnie:

1) podnosi prawą rękę przodem do góry tak, aby dłoń znalazła się powyżej głowy, a ręka była lekko zgięta w łokciu (rys. 4a, 4b i 4c); podczas podnoszenia ręki i po zakończeniu tej czynności policjant (żołnierz) upewnia się, czy wszyscy uczestnicy ruchu zastosowali się do sygnału zabraniającego wjazd i wejście na skrzyżowanie,

2) wykonuje zwrot o 90° w lewo lub prawo z podniesioną prawą ręką do góry i po upewnieniu się, że wszyscy opuścili skrzyżowanie,

3) wyciąga poziomo obie ręce w bok na wysokość barków (rys. 5),

4) prawą ręką zgiętą w łokciu wykonuje ruch łukiem przed sobą (dłoń na wysokości twarzy) do lewego barku; jednocześnie lewą rękę zgina w łokciu i kieruje w górę za siebie na wysokość lewego ucha, po czym obie ręce opuszcza w dół wzdłuż tułowia (rys. 6).

Czynności opisane w pkt 3 i 4 wykonuje się tylko raz.

4. Otwarcia wjazdów (wejść) na skrzyżowanie można dokonać również w cyklu niesymetrycznym, jeżeli wynika to z sytuacji ruchowej, np. na jednym przejściu piesi nie zdążyli opuścić jezdni.

5. W celu przyspieszenia przejazdu pojazdów należy wykonać gesty jak w ust. 2 pkt 2 lit. a) i b).

6. Kierujący ruchem w celu zwrócenia uwagi kierujących i pieszych na podawane sygnały może używać gwizdka służbowego.

§  5.

1. Częstotliwość zmian kierunku ruchu powinna być dostosowana do natężenia ruchu na drodze oraz rodzaju i ilości nadjeżdżających pojazdów, aby nie dopuścić do blokowania skrzyżowania.

2. Policjant (żołnierz) w miarę możliwości powinien umożliwić w pierwszej kolejności przejazd pojazdom komunikacji zbiorowej (tramwaje, autobusy, trolejbusy) oraz pojazdom długim, ciężkim i powolnym.

§  6.

1. W celu zatrzymania pojazdu nadjeżdżającego z lewej strony policjant (żołnierz) wyciąga w bok lewą rękę zgiętą w łokciu, przedramię i dłoń skierowane w górę, dłoń zwrócona wewnętrzną stroną w kierunku zatrzymywanych pojazdów (rys. 7).

2. Zatrzymanie pojazdu nadjeżdżającego z prawej strony następuje przez podniesienie prawej ręki, tak aby ramię i przedramię tworzyły kąt zbliżony do prostego, a wewnętrzna strona dłoni była zwrócona w kierunku zatrzymywanych pojazdów; dłoń powinna znajdować się na wysokości głowy lub nieco wyżej (rys. 8).

§  7.

1. W przypadku sprowadzania pojazdu do kierującego ruchem na linię osi skrzyżowania (na kierunku otwartym) policjant (żołnierz) powinien wykonać ręką ruch po łuku w płaszczyźnie pionowej, zginając rękę harmonijnie w łokciu, nadgarstku i samej dłoni (rys. 9a i 9b).

2. Innym sygnałem wyrażonym tą samą ręką (całą dłonią) może wskazać miejsce na skrzyżowaniu do chwilowego zatrzymania pojazdu.

§ 8. W celu otwarcia ruchu w kierunku w prawo przy ruchu zamkniętym policjant (żołnierz) czyni to ruchem ręki po łuku (od prawej do lewej strony) w płaszczyźnie poziomej.

§ 9. W celu przepuszczenia pojazdu jadącego z lewej strony i skręcającego w lewo bez objeżdżania kierującego ruchem policjant (żołnierz) wykonuje następujące czynności:

1) ustala odpowiedni moment do zatrzymania pojazdów; przyspiesza ruch tych, którzy znajdują się blisko skrzyżowania (patrz gesty określone w § 4 ust. 2 pkt 2),

2) wydaje polecenie zatrzymania się zgodnie z zasadami określonymi w § 6 ust. 2,

3) po upewnieniu się, że kierujący zauważyli sygnał i stosują się do niego (np. zatrzymali się), wyciąga prawą rękę lekko zgiętą w łokciu przed siebie (dłoń w płaszczyźnie pionowej, palce złączone) i wysuwa lewą nogę do przodu (rys. 10a i 10b),

4) po uzyskaniu pewności, że pojazdy zatrzymały się, odwraca głowę w kierunku pojazdów skręcających w lewo, wyciąga lewą rękę w bok, wskazując pojazd skręcający, i łukiem w płaszczyźnie poziomej, poruszając ją w kierunku nadgarstka prawej ręki, daje polecenie opuszczenia skrzyżowania w lewo (rys. 11a i 11b),

5) ruchy wykonywane lewą ręką powinny być powtarzane, aby każdy skręcający w lewo widział je i przyspieszał jazdę, w miarę jak stają się one szybkie i energiczne,

6) po skręceniu pojazdów w lewo powinno się zmienić kierunek ruchu na poprzeczny.

§ 10. W celu przepuszczenia pojazdów jadących z prawej strony i skręcających w lewo bez objeżdżania kierującego ruchem policjant (żołnierz) wykonuje następujące czynności:

1) zatrzymuje pojazdy nadjeżdżające z lewej strony przez podniesienie pionowo w bok lewej ręki, zgiętej w łokciu pod kątem prostym, tak aby wewnętrzna strona dłoni (palce złączone) zwrócona była do nadjeżdżających pojazdów (rys. 12),

2) prawą ręką wskazuje pierwszy pojazd skręcający w lewo z prawej strony i przenosząc ją górą za siebie na wysokości prawej części karku - zezwala na skręcenie w lewo za sobą (rys. 13a i 13b),

3) ruchy wykonywane prawą ręką powinny być powtarzane, aby każdy skręcający w lewo widział je i przyspieszał jazdę, w miarę jak stają się one szybkie i energiczne.

§  11.

1. Jeżeli do skrzyżowania zbliżają się pojazdy z dwóch przeciwnych kierunków i zamierzają skręcić w lewo, policjant (żołnierz) powinien ocenić, z którego kierunku nadjeżdżające pojazdy będą potrzebowały więcej czasu na opuszczenie skrzyżowania, i tym pojazdom umożliwić przejazd w pierwszej kolejności. Pojazdy nadjeżdżające z drugiego kierunku mogą w tym czasie samodzielnie opuścić skrzyżowanie bądź opuścić je w momencie, gdy policjant (żołnierz) stoi z podniesioną ręką do góry (co oznacza mającą nastąpić zmianę dotychczas podawanych sygnałów).

2. Jeżeli warunki bezpieczeństwa i szerokość jezdni (skrzyżowania) na to pozwalają, to kierujący ruchem może przepuścić pojazdy skręcające w lewo w dwóch lub więcej rzędach.

§  12.

1. Ruch pojazdów skręcających w lewo należy ubezpieczać przed ewentualną kolizją z pojazdami jadącymi prosto. Ubezpieczenie takie policjant (żołnierz) może wykonać na przemian, raz dla skręcających w lewo z jego lewej strony, drugi raz dla skręcających w lewo z jego prawej strony. Ubezpieczenie takie kierujący ruchem wykonuje tylko dla pojazdów skręcających w lewo z jednego kierunku.

2. Po rozpoczęciu ruchu pojazdów skręcających w lewo, kierujący ruchem może w tym czasie podawać także inne znaki dodatkowe, np. przyspieszenie ruchu pojazdów, zezwolenie na skręcenie w prawo przy ruchu zamkniętym itp.

3. Po wykonaniu czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, kierujący ruchem powinien zmienić kierunek ruchu.

§  13.

1. Jeżeli do skrzyżowania zbliża się pojazd uprzywilejowany, kierujący ruchem powinien zapewnić mu bezpieczny przejazd poprzez zatrzymanie całego ruchu pojazdów i pieszych. W tym celu daje kilka sygnałów gwizdkiem, z jednoczesnym podniesieniem prawej ręki do góry, dając sygnał "uwaga" (rys. 4c).

2. Kierujący ruchem może przy tym zatrzymywać pomocniczo lewą ręką pieszych lub pojazdy zbliżające się z określonego kierunku.

§ 14. Podczas kierowania ruchem kierujący ruchem może poruszać się po skrzyżowaniu nie zmieniając jednak pozycji ciała w stosunku do obowiązującego w danym czasie kierunku ruchu.

Rys. 1a

Rys. 1b

Rys. 2a

Rys. 2b

Rys. 2c

Rys. 3a

Rys. 3b

Rys. 3c

Rys. 4a

Rys. 4b

Rys. 4c

Rys. 5

Rys. 6

Rys. 7

Rys. 8

Rys. 9a

Rys. 9b

Rys. 10a

Rys. 10b

Rys. 11a

Rys. 11b

Rys. 12

Rys. 13a

Rys. 13b

ZAŁĄCZNIK Nr  2

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA DOTYCZĄCA PŁASZCZY OSTRZEGAWCZYCH DLA OSÓB UPRAWNIONYCH DO WSTRZYMANIA RUCHU POJAZDÓW W CELU UMOŻLIWIENIA BEZPIECZNEGO PRZEKROCZENIA JEZDNI DZIECIOM I OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM

1. Przedmiot specyfikacji

Przedmiotem szczegółowej specyfikacji technicznej są techniczne i użytkowe wymagania dotyczące wykonania płaszczy ostrzegawczych, zwanych dalej "płaszczami", dla osób uprawnionych do wstrzymania ruchu pojazdów w celu umożliwienia bezpiecznego przekroczenia jezdni dzieciom i osobom niepełnosprawnym.

2. Ogólne warunki dotyczące materiałów

Materiały użyte do produkcji płaszczy powinny charakteryzować się wysoką jakością, trwałością, kolorystyką, odblaskowością. Wszystkie materiały zastosowane w produkcji powinny zapewnić co najmniej 2-letni okres używalności znaków, bez wyraźnego pogorszenia walorów funkcjonalnych.

3. Warunki techniczne dotyczące materiałów

Płaszcze powinny być wykonane z przewiewnego, elastycznego, nienasiąkliwego, trwałego materiału, umożliwiającego korzystanie z ubioru w każdych warunkach atmosferycznych. Materiał nie może wykazywać zmian koloru przez okres założonej, minimum dwuletniej, trwałości eksploatacyjnej.

Płaszcze powinny być wykonane w kolorze pomarańczowoczerwonym fluorescencyjnym, zgodnie z danymi zawartymi w tabeli nr 2.

Elementy odblaskowe naszyte na płaszcz powinny być wykonane z materiałów odblaskowych fluorescencyjnych żółtych, według parametrów tabeli nr 3, charakteryzujących się bardzo dobrą widzialnością w różnych porach dnia, trudnych warunkach atmosferycznych oraz w nocy (intensywnie widoczne w światłach reflektorów samochodowych). Kolor materiału w dzień, jak i oświetlonego w nocy powinien być taki sam.

Minimalny współczynnik odblaskowości elementów naszytych na płaszcz nie może być niższy niż określony w tabeli nr 1. Dla folii zadrukowanej wymagane jest spełnienie parametrów zawartych w tabeli nr 1 minimum w 30%. Odblaskowość materiału nie może się obniżyć w czasie opadów atmosferycznych.

4. Warunki wykonania płaszczy ostrzegawczych

Płaszcz powinien być wykonany z materiałów, których parametry określono w ust. 3.

Płaszcze ostrzegawcze powinny być wykonane w jednym, uniwersalnym dla osób różnego wzrostu rozmiarze. Długość ubioru nie może być mniejsza niż 1.050 mm.

Płaszcze powinny posiadać naramienniki poprawiające widoczność osoby stojącej bokiem do obserwatora.

W tylnej górnej części płaszcza powinien być umieszczony znak "STOP" w wymiarze ośmiokąta wpisanego w koło o średnicy 350 mm (± 30 mm), wykonany w zestawieniu kolorów czerwonego i żółtego fluorescencyjnego.

W przedniej części płaszcza powinien być umieszczony odblaskowy znak "DZIECI", wykonany w zestawieniu kolorów czerwonego, czarnego i żółtego fluorescencyjnego.

Z przodu i z tyłu płaszcza należy umieścić odblaskowe żółte fluorescencyjne pasy o szerokości 35-50 mm, z przodu po dwa pod i nad znakiem, z tyłu dwa pod znakiem.

Warunki, jakie powinny spełniać materiały do wykonania płaszczy ostrzegawczych

Tabela nr 1. Minimalne wartości powierzchniowego współczynnika odblasku w cd. Ix^-1 × m^-2 dla materiału odblaskowego klasy drugiej.

Kąt obserwacji	Kąt oświetlenia
	5°	20°	30°	40°
12'	330	290	180	65
20'	250	200	170	60
1°	25	15	12	10
1°30'	10	7	5	4

Tabela nr 2. Barwa materiału podłożowego.

Barwa	Współrzędne chromatyczności punktów narożnych		Minimalny współczynnik luminancji
	x	y	β min
	0,610	0,390	0,40
	0,544	0,376	0,40
fluorescencyjna pomarańczowoczerwona	0,579	0,341	0,40
	0,655	0,344	0,40
	0,655	0,344	0,25
fluorescencyjna czerwona	0,579	0,341	0,25
	0,606	0,314	0,25
	0,690	0,310	0,25

Tabela nr 3. Barwa materiałów o własnościach kombinowanych.

Barwa	Współrzędne chromatyczności punktów narożnych		Minimalny współczynnik luminancji
	x	y	β min
	0,387	0,610	0,70
fluorescencyjna żółta	0,356	0,494	0,70
	0,398	0,452	0,70
	0,460	0,54	0,70

Tabele opracowane na podstawie normy europejskiej The European Standard EN 471:1994 posiadającej status Polskiej Normy PN EN471:1994, która składa się z narodowej okładki oraz polskiego tłumaczenia normy europejskiej EN 471:1994.

WZÓR PŁASZCZA OSTRZEGAWCZEGO

przód płaszcza

tył płaszcza

ZAŁĄCZNIK Nr  3

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA DOTYCZĄCA ZNAKÓW DO ZATRZYMYWANIA POJAZDÓW DLA OSÓB UPRAWNIONYCH DO WSTRZYMYWANIA RUCHU POJAZDÓW W CELU UMOŻLIWIENIA BEZPIECZNEGO PRZEKROCZENIA JEZDNI DZIECIOM I OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM

1. Przedmiot specyfikacji

Przedmiotem szczegółowej specyfikacji technicznej są techniczne i użytkowe wymagania dotyczące wykonania specjalistycznych znaków do zatrzymywania pojazdów, zwanych dalej "znakami", dla osób uprawnionych do wstrzymywania ruchu pojazdów w celu ułatwienia przejścia przez jezdnię dzieciom i osobom niepełnosprawnym.

2. Ogólne warunki dotyczące materiałów

Materiały użyte do produkcji znaków powinny charakteryzować się wysoką jakością, trwałością, kolorystyką, odblaskowością. Wszystkie materiały zastosowane w produkcji powinny zapewnić co najmniej 2-letni okres używalności znaków, bez wyraźnego pogorszenia walorów funkcjonalnych.

3. Warunki techniczne dotyczące materiałów

Tarcze znaków powinny być pokryte lub wykonane z materiałów odblaskowych fluorescencyjnych żółtych, według parametrów tabeli nr 3, charakteryzujących się bardzo dobrą widzialnością w różnych porach dnia, trudnych warunkach atmosferycznych oraz w nocy (intensywnie widoczne w światłach reflektorów samochodowych). Kolor materiału w dzień, jak i oświetlonego w nocy powinien być taki sam.

Minimalny współczynnik odblaskowości znaków nie może być niższy niż określony w tabeli nr 1. Dla folii zadrukowanej wymagane jest spełnienie parametrów zawartych w tabeli nr 1 minimum w 30%.

4. Warunki wykonania

Tarczę znaku należy wykonać jako znak "STOP" (ośmiokąt wpisany w koło o średnicy 350 mm), umieszczony w polu w kształcie kwadratu o boku 500 mm (+/- 10 mm). Zarówno znak "STOP", jak i kwadratowe pole, na którym ma być umieszczony, powinny być wykonane lub pokryte materiałem odblaskowym z minimalnym współczynnikiem odblaskowości określonym w tabeli nr 1.

Kolor tła znaku "STOP" - czerwony. Kolor napisu i obwódki znaku "STOP" oraz kwadratowego pola - żółty fluorescencyjny (tabela nr 3). Treść znaku powinna być naniesiona metodą sitodruku na podkład odblaskowy.

Znak powinien być wykonany jako obustronny, o identycznych parametrach dla każdej strony.

Tarcza znaku nie może mieć ostrych krawędzi i powinna cechować się niezbędną sztywnością eksploatacyjną.

Tarcza znaku powinna być umieszczona na słupku o średnicy nie większej niż 30 mm, o długości 1.500 mm, licząc od dolnej krawędzi tarczy znaku. Dopuszcza się wykonanie słupka z odpowiedniej jakości drewna, tworzywa sztucznego lub lekkiego stopu metalu. Kolor słupka powinien być czerwony, szary lub biały.

Znak powinien posiadać certyfikat uprawniający do oznaczania znakiem bezpieczeństwa "B", wydany przez Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie na podstawie ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz. U. Nr 55, poz. 250, z 1994 r. Nr 27, poz. 96 oraz z 1997 r. Nr 104, poz. 661 i Nr 121, poz. 770).

Warunki, jakie powinny spełniać materiały do wykonania znaków do zatrzymywania pojazdów dla osób uprawnionych do wstrzymywania ruchu pojazdów w celu umożliwienia bezpiecznego przekroczenia jezdni dzieciom i osobom niepełnosprawnym

Tabela nr 1. Minimalne wartości powierzchniowego współczynnika odblasku w cd × Ix^-1 × m^-2 dla materiału odblaskowego klasy drugiej.

Kąt obserwacji	Kąt oświetlenia
	5°	20°	30°	40°
12'	330	290	180	65
20'	250	200	170	60
1°	25	15	12	10
1°30'	10	7	5	4

Tabela nr 2. Barwa materiału podłożowego.

Barwa	Współrzędne chromatyczności punktów narożnych		Minimalny współczynnik luminancji
	x	y	β min
	0,610	0,390	0,40
	0,544	0,376	0,40
fluorescencyjna pomarańczowoczerwona	0,579	0,341	0,40
	0,655	0,344	0,40
	0,655	0,344	0,25
fluorescencyjna czerwona	0,579	0,341	0,25
	0,606	0,314	0,25
	0,690	0,310	0,25

Tabela nr 3. Barwa materiałów o własnościach kombinowanych.

Barwa	Współrzędne chromatyczności punktów narożnych		Minimalny współczynnik luminancji
	x	y	β min
	0,387	0,610	0,70
fluorescencyjna żółta	0,356	0,494	0,70
	0,398	0,452	0,70
	0,460	0,54	0,70

Tabele opracowane na podstawie normy europejskiej The European Standard EN 471:1994 posiadającej status Polskiej Normy PN EN471:1994, która składa się z narodowej okładki oraz polskiego tłumaczenia normy europejskiej EN 471:1994.

WZÓR TARCZY

rysunek

ZAŁĄCZNIK Nr  4

WZÓR ZAŚWIADCZENIA POTWIERDZAJĄCEGO UKOŃCZENIE SZKOLENIA

wzór

1 § 2 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 30 października 2000 r. (Dz.U.00.97.1061) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2001 r.

2 § 2 ust. 2 pkt 5 dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 30 października 2000 r. (Dz.U.00.97.1061) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2001 r.

3 § 2 ust. 2 pkt 6 dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 30 października 2000 r. (Dz.U.00.97.1061) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2001 r.

4 § 7 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 30 października 2000 r. (Dz.U.00.97.1061) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2001 r.

5 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 30 października 2000 r. (Dz.U.00.97.1061) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2001 r.

• Identyfikator: Dz.U.1999.48.481
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Kierowanie ruchem drogowym.
• Data aktu: 04/05/1999
• Data ogłoszenia: 29/05/1999
• Data wejścia w życie: 13/06/1999