Oznaczanie rodzajów rzemiosł oraz określenie uprawnień i kwalifikacji zawodowych wymaganych do ich wykonywania.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO I USŁUG

z dnia 30 września 1972 r.

w sprawie oznaczania rodzajów rzemiosł oraz określenia uprawnień i kwalifikacji zawodowych wymaganych do ich wykonywania.

Na podstawie art. 3 ust. 6 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o wykonywaniu i organizacji rzemiosła (Dz. U. Nr 23, poz. 164) zarządza się, co następuje:

§ 1. Osoba ubiegająca się o wydanie uprawnienia do wykonywania rzemiosła, zwanego dalej "uprawnieniem", powinna we wniosku o wydanie uprawnienia wskazać rodzaj rzemiosła według "Wykazu rzemiosł oraz wymaganych uprawnień i kwalifikacji zawodowych do ich wykonywania", stanowiącego załącznik do rozporządzenia i zwanego dalej "wykazem", oraz określić przedmiot zamierzonej działalności.

§ 2. We wniosku o wydanie uprawnienia można wskazać więcej niż jeden rodzaj rzemiosła albo określić część danego rodzaju rzemiosła, które osoba ubiegająca się o uprawnienie zamierza wykonywać.

§ 3. 1 Jeżeli rodzaj rzemiosła, które osoba występująca o wydanie uprawnienia zamierza wykonywać w całości lub w części, nie jest wymieniony w wykazie, lecz może być zaliczony do jednej z grup rzemiosł określonych w wykazie jako "inne nie wymienione rzemiosła", rodzaj rzemiosła określa się nazwą stosowaną w nazewnictwie technicznym lub nazwą potoczną.

§ 4. Organ wydający uprawnienie określa w nim rodzaj rzemiosła zgodnie z przepisami § 1–3, przyjmując za podstawę rodzaj rzemiosła i przedmiot działalności wskazany we wniosku osoby ubiegającej się o wydanie uprawnienia.

§ 5. Organ wydający uprawnienie zamieszcza w nim w celach statystycznych obok nazwy danego rodzaju rzemiosła odpowiedni symbol, podany w rubryce 1 wykazu.

§  6.

1. 2 Rodzaje rzemiosł, oznaczone w rubryce 3 wykazu symbolem "zezw.", mogą być wykonywane wyłącznie na podstawie zezwolenia, mimo zachowania warunków wskazanych w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o wykonywaniu i organizacji rzemiosła (Dz. U. Nr 23, poz. 164), zwanej dalej "ustawą". Na obszarze województwa miejskiego łódzkiego rzemiosła bieliźniarstwo (symbol 211 1) i krawiectwo lekkie (symbol 211 8) mogą być wykonywane wyłącznie na podstawie zezwolenia.

2. 3 Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rodzajów rzemiosł zaliczonych do "innych nie wymienionych rzemiosł", jeżeli przedmiotem działalności będzie wyłącznie wykonywanie usług dla ludności lub rolnictwa.

3. Za usługi dla ludności i rolnictwa uważa się usługi określone w przepisach o rozwoju usług.

§ 7. Rodzaje rzemiosł oznaczone w rubryce 4 wykazu symbolem "kw.", mogą być wykonywane tylko przez osobę posiadającą dowód kwalifikacji zawodowych określony w art. 7 ust. 1 ustawy lub przez osobę zwolnioną od obowiązku przedstawienia takiego dowodu w trybie art. 8 ustawy.

§ 8. Jeżeli wydanie uprawnienia uzależnione jest od posiadania kwalifikacji zawodowych, zainteresowana osoba powinna wykazać się dowodem posiadania kwalifikacji w zawodzie, wymienionym w rubryce 5 wykazu. Organ właściwy do wydania uprawnienia może, po zasięgnięciu opinii izby rzemieślniczej, uznać za wystarczające kwalifikacje w zawodzie pokrewnym do zawodu wymienionego w rubryce 5 wykazu.

§ 9. Jeżeli w myśl przepisów szczególnych przy wykonywaniu określonego rzemiosła wymagane są także inne kwalifikacje niż wymienione w art. 7 ust. 1 ustawy, uprawnienie może być wydane osobie, która wykazała się dowodem posiadania takich kwalifikacji.

§ 10. 4 Przy rozpatrywaniu wniosku o wydanie uprawnienia do wykonywania rzemiosła zaliczonego do grupy "innych nie wymienionych rzemiosł" organ właściwy do wydania uprawnienia zasięga opinii izby rzemieślniczej co do konieczności posiadania kwalifikacji zawodowych oraz rodzaju kwalifikacji niezbędnych do wykonywania danego rodzaju rzemiosła. Jeżeli z rodzaju działalności wynikać może zagrożenie zdrowia, życia lub istotnych interesów osób korzystających ze świadczeń lub zatrudnionych przez rzemieślnika pracowników albo innych osób, należy ponadto zasięgnąć opinii właściwego organu administracji państwowej.

§ 11. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1973 r.

ZAŁĄCZNIK ⁵

WYKAZ

RZEMIOSŁ ORAZ WYMAGANYCH UPRAWNIEŃ I KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH DO ICH WYKONYWANIA

Symbol	Rodzaj rzemiosła	Wymaganie posiadania	Zawód, w którym należy wykazać się kwalifikacjami zawodowymi
		zezwolenia		kwalifikacji zawodowych
1	2	3	4	5
	I. RZEMIOSŁA PRZEMYSŁOWE
02	Rzemiosła w zakresie przetwórstwa paliw
028 1	wydobywanie i przetwórstwo torfu	zezw.
028 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
06	Rzemiosła metalowe
061 1	odlewnictwo	zezw.	kw.	odlewnik
065 1	wytwarzanie wyrobów z drutu, łańcuchów, sprężyn	zezw.
065 2	wytwarzanie wyrobów śrubowych i złącznych	zezw.
066 1	metaloplastyka
067 1	brązownictwo	zezw.	kw.	brązownik
067 2	ślusarstwo produkcyjne	zezw.	kw.	ślusarz, mechanik maszyn, mechanik precyzyjny, mechanik pojazdowy
067 3	blacharstwo	zezw.	kw.	blacharz
067 4	rusznikarstwo	zezw.	kw.	rusznikarz
067 5	złotnictwo	zezw.	kw.	złotnik
067 6	wytwarzanie wyrobów z bursztynu	zezw.	kw.	bursztynnik
067 7	wytwarzanie sztucznej biżuterii	zezw.
067 8	grawerstwo	zezw.	kw.	grawer
068 1	ślusarstwo usługowe		kw.	ślusarz, mechanik maszyn, mechanik precyzyjny, mechanik pojazdowy
068 2	pobielanie kotłów i naczyń	zezw.	kw.	kotlarz
068 3	galwanizatorstwo	zezw.	kw.	galwanizator
068 4	kowalstwo		kw.	kowal
068 5	elektromechanika chłodnicza		kw.	elektromechanik
069 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
07-08	Rzemiosła w zakresie budowy maszyn oraz urządzeń
071 1	wytwarzanie urządzeń kotłowych	zezw.	kw.	kotlarz, mechanik maszyn
071 2	wytwarzanie silników spalinowych	zezw.	kw.	mechanik pojazdowy, mechanik silników spalinowych
079 1	mechanika maszyn		kw.	mechanik maszyn
082 1	mechanika maszyn rolniczych		kw.	mechanik maszyn rolniczych, mechanik maszyn, ślusarz
089 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
09	Rzemiosła precyzyjne
094 1	elektromechanika sprzętu medycznego i laboratoryjnego	zezw.	kw.	elektromechanik sprzętu medycznego, elektromechanik
094 2	wytwarzanie części zamiennych w zakresie rzemiosł precyzyjnych	zezw.	kw.	mechanik precyzyjny
098 1	mechanika precyzyjna		kw.	mechanik precyzyjny
098 2	mechanika maszyn biurowych		kw.	mechanik maszyn biurowych, mechanik precyzyjny
098 3	optyka		kw.	optyk
098 4	wytwarzanie i naprawa wag		kw.	ślusarz, mechanik precyzyjny, mechanik wag
098 5	zegarmistrzostwo		kw.	zegarmistrz
098 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
10	Rzemiosła w zakresie środków transportu
102 1	wytwarzanie części zamiennych i akcesoriów do pojazdów mechanicznych	zezw.	kw.	ślusarz, mechanik pojazdowy, mechanik precyzyjny
108 1	mechanika pojazdowa		kw.	mechanik pojazdowy, mechanik samochodów i ciągników
108 2	blacharstwo pojazdowe		kw.	blacharz
108 3	elektromechanika pojazdowa	zezw.	kw.	elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik
108 4	lakiernictwo pojazdowe		kw.	lakiernik
108 5	mycie oraz smarowanie samochodów i motocykli oraz inne drobne usługi nie związane z ich naprawą
108 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
11	Rzemiosła elektrotechniczne i elektroniczne
113 1	elektromechanika		kw.	elektromechanik
113 2	wytwarzanie przewodów, zespołów, części zamiennych oraz elementów elektrotechnicznych i elektronicznych	zezw.
118 1	tele- i radiomechanika		kw.	telemechanik, radiomechanik
118 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
13	Rzemiosła chemiczne
131 1	wytwarzanie farb i lakierów	zezw.	kw.	chemik
132 1	wytwarzanie świec	zezw.	kw.	chemik
132 2	wytwarzanie środków do prania, mycia i czyszczenia	zezw.	kw.	chemik
132 3	wytwarzanie artykułów kosmetycznych i perfumeryjnych	zezw.	kw.	chemik środków farmaceutycznych
133 1	wytwarzanie związków organicznych, past, smarów, klejów, wosku, szelaku	zezw.	kw.	chemik
134 1	wytwarzanie preparatów farmaceutycznych	zezw.	kw.	chemik środków farmaceutycznych
136 1	wytwarzanie artykułów w zakresie przetwórstwa tworzyw sztucznych	zezw.
137 1	wytwarzanie artykułów z gumy	zezw.
137 2	wulkanizatorstwo		kw.	wulkanizator
139 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
14	Rzemiosła w zakresie materiałów budowlanych
141 1	wydobywanie i przerób kamienia budowlanego, z wyjątkiem wydobywania kamieni ozdobnych	zezw.
141 2	wydobywanie, wytwarzanie i uszlachetnianie kruszyw	zezw.
141 3	wydobywanie i przerób kamienia gipsowego	zezw.
141 4	wydobywanie i przerób kamienia wapiennego	zezw.
141 5	wydobywanie i przerób kredy	zezw.
144 1	wytwarzanie wyrobów ceramiki budowlanej	zezw.
144 2	kaflarstwo
145 1	betoniarstwo		kw.	betoniarz, kamieniarz
146 1	wytwarzanie materiałów izolacyjnych	zezw.
148 1	garncarstwo
148 2	kamieniarstwo		kw.	kamieniarz
148 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
15	Rzemiosła szklarskie
152 1	wytwarzanie szkła technicznego i laboratoryjnego	zezw.	kw.	szklarz szkła laboratoryjnego
152 2	wytwarzanie szkła gospodarczego	zezw.	kw.	szklarz szkła laboratoryjnego
152 3	wytwarzanie i szlifowanie szkieł ozdobnych i kryształów	zezw.	kw.	szklarz szkła laboratoryjnego lub ozdobnego
152 4	szklarstwo		kw.	szklarz
152 5	malowanie na szkle i porcelanie	zezw.
152 6	witrażownictwo		kw.	witrażownik
152 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
16	Rzemiosła w zakresie ceramiki szlachetnej
163 1	wytwarzanie wyrobów ceramiki szlachetnej
163 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
17	Rzemiosła drzewne
171 1	tartacznictwo	zezw.	kw.	tartacznik
171 2	wytwarzanie listew i parkietów	zezw.
172 1	wytwarzanie płyt, sklejek, oklein i obłogów	zezw.
172 2	wytwarzanie bindry	zezw.
174 1	stolarstwo		kw.	stolarz
174 2	kołodziejstwo		kw.	kołodziej, stolarz
174 3	pozłotnictwo		kw.	pozłotnik
174 4	tapicerstwo		kw.	tapicer
175 1	wytwarzanie skrzyń i opakowań drewnianych	zezw.
175 2	bednarstwo		kw.	bednarz
177 1	koszykarstwo
177 2	rzeźbiarstwo w drewnie
177 3	szkutnictwo		kw.	szkutnik
177 4	tokarstwo w drewnie		kw.	tokarz w drewnie
177 5	wytwarzanie mioteł, wyrobów z gałęzi i słomy
177 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
18	Rzemiosła papiernicze
182 1	wytwarzanie opakowań z papieru i tektury	zezw.
182 2	wytwarzanie wycinanek i ozdób z papieru
182 3	wytwarzanie zdobionej galanterii papierniczej	zezw.
182 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
19-20	Rzemiosła włókiennicze
192 1	gręplarstwo	zezw.
192 2	wytwarzanie waty konfekcyjnej i watoliny	zezw.
195 1	kilimiarstwo
195 2	koronkarstwo
195 3	tkactwo	zezw.	kw.	tkacz
195 4	hafciarstwo
196 1	wytwarzanie pasmanterii	zezw.	kw.	tkacz
201 1	dziewiarstwo maszynowe	zezw.	kw.	dziewiarz
201 2	dziewiarstwo na drutach i szydełkach
201 3	repasacja pończoch
202 1	powroźnictwo
202 2	wytwarzanie filców bitych	zezw.
207 1	malowanie na tkaninach	zezw.
207 2	malowanie na tkaninach ręczne
207 3	dekatyzowanie
207 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
21	Rzemiosła odzieżowe
211 1	bieliźniarstwo
211 2	gorseciarstwo		kw.	gorseciarz
211 3	czapnictwo		kw.	czapnik, kapelusznik męski
211 4	kapelusznictwo męskie		kw.	czapnik, kapelusznik męski
211 5	modniarstwo		kw.	modniarz
211 6	krawiectwo konfekcyjne damskie ciężkie i męskie	zezw.	kw.	krawiec damski i męski
211 7	krawiectwo miarowe damskie ciężkie i męskie		kw.	krawiec damski lub męski
211 8	krawiectwo lekkie
218 1	cerowanie i naprawa odzieży, obciąganie guzików, okrętkowanie, mereżkowanie, plisowanie
218 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
22	Rzemiosła skórzane
221 1	garbarstwo skór bez włosa	zezw.	kw.	garbarz skór
221 2	wyprawa skór futerkowych	zezw.	kw.	garbarz skór futerkowych
222 1	cholewkarstwo		kw.	cholewkarz
222 2	szewstwo konfekcyjne	zezw.	kw.	szewc
222 3	szewstwo miarowe i naprawkowe		kw.	szewc (wykonywanie napraw nie wymaga kwalifikacji)
222 4	wytwarzanie pantofli i trepów
222 5	szewstwo ortopedyczne		kw.	szewc ortopeda
223 1	odświeżanie i renowacja wyrobów skórzanych
223 2	odświeżanie i renowacja wyrobów futrzarskich		kw.	garbarz skór futerkowych, kuśnierz
223 3	kuśnierstwo	zezw.	kw.	kuśnierz
227 1	kaletnictwo	zezw.	kw.	kaletnik
227 2	rymarstwo		kw.	rymarz, kaletnik
227 3	rękawicznictwo		kw.	rękawicznik
227 4	wytwarzanie rękawic roboczych, ochronnych i sportowych	zezw.	kw.	rękawicznik
227 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
23-25	Rzemiosła spożywcze
231 1	rzeźnictwo i wędliniarstwo	zezw.	kw.	wędliniarz
234 1	wędzenie ryb produkcyjne	zezw.
234 2	wędzenie ryb i mięsa usługowe
241 1	młynarstwo (usługowy przemiał i przerób zbóż)	zezw.	kw.	młynarz
241 2	usługowy przemiał i przerób zbóż w wiatrakach oraz usługowe śrutowanie zboża		kw.	młynarz, kaszarz
242 1	piekarstwo	zezw.	kw.	piekarz, cukiernik
242 2	cukiernictwo		kw.	cukiernik
246 1	przetwórstwo owoców i warzyw	zezw.
249 1	wytłaczanie oleju	zezw.
251 1	wytwarzanie cukierków i wyrobów czekoladowych	zezw.	kw.	karmelkarz
251 2	wytwarzanie waty z cukru
253 1	wytwarzanie napojów chłodzących
254 1	rozlewanie piwa	zezw.
254 2	kuchmistrzostwo		kw.	kuchmistrz
254 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
26	Rzemiosła w zakresie wytwarzania pasz oraz produktów utylizacji zwierzęcej
262 1	wytwarzanie i przerabianie mieszanek i koncentratów paszowych, mączek pastewnych i produktów utylizacji zwierzęcej	zezw.
27	Rzemiosła introligatorskie
271 1	introligatorstwo		kw.	introligator
271 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
28	Pozostałe rzemiosła przemysłowe
281 1	lutnictwo		kw.	lutnik
281 2	organmistrzostwo		kw.	organmistrz
281 3	wytwarzanie instrumentów dętych		kw.	instrumentator muzyczny
281 4	wytwarzanie instrumentów perkusyjnych		kw.	instrumentator muzyczny
281 5	wytwarzanie instrumentów harmoniowych i fortepianowych		kw.	instrumentator muzyczny
281 6	wytwarzanie instrumentów muzycznych elektrycznych i elektronicznych	zezw.	kw.	instrumentator muzyczny
282 1	zabawkarstwo
284 1	wytwarzanie materiałów ściernych	zezw.
288 1	wytwarzanie pomocy szkolnych	zezw.
288 2	wytwarzanie długopisów, wiecznych piór i ołówków automatycznych	zezw.
288 3	ortopedyka		kw.	ortopedyk
288 4	szczotkarstwo	zezw.	kw.	szczotkarz
288 5	parasolnictwo		kw.	parasolnik
288 6	sitarstwo	zezw.
288 7	modelarstwo		kw.	modelarz, stolarz
288 8	wytwarzanie galanterii z kości, rogu oraz surowców miejscowych i odpadowych
288 9	szlifowanie kamieni szlachetnych i ozdobnych	zezw.	kw.	szlifierz kamieni szlachetnych i ozdobnych
289 1	lakiernictwo	zezw.	kw.	lakiernik, malarz-lakiernik
289 2	wytwarzanie szyldów, tablic, tabliczek znamionowych, inwentaryzacyjnych	zezw.	kw.	szyldziarz
289 3	usługowe ręczne malowanie szyldów
289 4	wytwarzanie wieńców i sztucznych kwiatów
289 5	wytwarzanie abażurów
289 6	konserwowanie i naprawa przedmiotów zabytkowych i artystycznych	zezw.	kw.	kwalifikacje stwierdzone przez wojewódzkiego konserwatora zabytków
239 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
	II. RZEMIOSŁA NIEPRZEMYSŁOWE
31-34	Rzemiosła budowlane
311 1	murarstwo		kw.	murarz
311 2	ciesielstwo		kw.	cieśla
311 3	dekarstwo		kw.	dekarz
311 4	posadzkarstwo i cyklinowanie
311 5	malarstwo i tapeciarstwo		kw.	malarz
311 6	sztukatorstwo		kw.	sztukator
311 7	zduństwo		kw.	zdun
311 8	izolatorstwo budowlane		kw.	monter izolacji budowlanych
312 1	odgrzybianie budynków	zezw.
312 2	wstrzeliwanie kołków	zezw.
312 3	zakładanie szyn zasłonowych, uszczelnianie okien
313 1	instalatorstwo sanitarne i ogrzewania		kw.	instalator sanitarny i ogrzewania
313 2	instalatorstwo gazowe		kw.	instalator gazowy, instalator sanitarny i ogrzewania
313 3	elektromechanika dźwigowa	zezw.	kw.	elektromechanik
314 1	instalatorstwo elektryczne		kw.	elektryk instalator, elektromonter
343 1	brukarstwo		kw.	brukarz
344 1	studniarstwo	zezw.	kw.	studniarz
348 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
40-13	Rzemiosła w zakresie obsługi rolnictwa
401 1	obsługa maszynowa produkcji rolniczej i ogrodniczej
401 2	usługi w zakresie zwalczania szkodników roślin i zwierząt	zezw.
439 1	usługi w zakresie utrzymania i pielęgnacji zwierząt
439 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
72	Rzemiosła w zakresie gospodarki komunalnej
723 1	urządzanie i utrzymywanie zieleńców
725 1	pranie, prasowanie, prężenie firanek
725 2	maglowanie
725 3	chemiczne czyszczenie i farbowanie	zezw.	kw.	pracz chemiczny, farbiarz
725 4	pranie pierza i puchu
728 1	kominiarstwo	zezw.	kw.	kominiarz
728 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
85	Rzemiosła w zakresie ochrony zdrowia
855 1	usługi odkażania, tępienia owadów i odszczurzania	zezw.
855 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
87	Rzemiosła w zakresie kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku
871 1	prowadzenie wyciągów narciarskich	zezw.
871 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.
89	Pozostałe rzemiosła nieprzemysłowe
891 1	fryzjerstwo		kw.	fryzjer
891 2	kosmetyka	zezw.	kw.	kosmetyk
891 3	manicure, pedicure		kw.	manikiurzystka, fryzjer, kosmetyk
892 1	fotografowanie		kw.	fotograf
892 2	wykonywanie portretów i fotografii	zezw.	kw.	fotograf
893 1	światłokopia (wyświetlanie rysunków, planów, tekstów)	zezw.
894 1	czyszczenie obiektów budowlanych	zezw.	kw.	murarz
894 2	sprzątanie wnętrz
895 1	wypożyczanie sprzętu i garderoby
898 1	ważenie osób
898 9	inne nie wymienione rzemiosła	zezw.

1 § 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 16 lutego 1976 r. (Dz.U.76.8.41) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 marca 1976 r.

2 § 6 ust. 1 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 10 kwietnia 1980 r. (Dz.U.80.11.37) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 kwietnia 1980 r.

3 § 6 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 16 lutego 1976 r. (Dz.U.76.8.41) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 marca 1976 r.

4 § 10 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 16 lutego 1976 r. (Dz.U.76.8.41) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 marca 1976 r.

5 Załącznik:

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 20 lutego 1975 r. (Dz.U.75.7.39) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 marca 1975 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 16 lutego 1976 r. (Dz.U.76.8.41) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 marca 1976 r.

• Identyfikator: Dz.U.1972.45.290
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Oznaczanie rodzajów rzemiosł oraz określenie uprawnień i kwalifikacji zawodowych wymaganych do ich wykonywania.
• Data aktu: 30/09/1972
• Data ogłoszenia: 02/11/1972
• Data wejścia w życie: 01/01/1973