Zm.: prawo o ustroju sądów powszechnych.

USTAWA
z dnia 19 grudnia 1963 r.
o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych.

Art.  1.

W prawie o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1950 r. Nr 39, poz. 360 i Nr 53, poz. 489, z 1951 r. Nr 5, poz. 41, z 1952 r. Nr 1, poz. 5 i Nr 33, poz. 233, z 1957 r. Nr 31, poz. 133, z 1960 r. Nr 54, poz. 309 i z 1962 r. Nr 11, poz. 54) wprowadza się zmiany następujące:

1)
w art. 1:
a)
§ 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Sądami powszechnymi są: sądy wojewódzkie i sądy powiatowe.",

b)
§ 2 skreśla się,
c)
w § 3 wyraz "władzom" zastępuje się wyrazem "organom";
2)
w art. 4:
a)
§ 1 skreśla się,
b)
dotychczasowe § 2 i § 3 oznacza się jako § 1 i § 2;
3)
w art. 281 skreśla się wyrazy "W Sądzie Najwyższym i";
4)
w art. 32 § 2 dodaje się na końcu zdanie w brzmieniu:

"Jednakże Minister Sprawiedliwości może przyznać sędziemu sądu powiatowego, delegowanemu do sądu wojewódzkiego (art. 68), prawo przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez ten sąd w pierwszej instancji w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.";

5)
art. 38 otrzymuje brzmienie:

"Art. 38. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary porządkowe wymierzone przez sąd nie mają zastosowania do sędziów i ławników, należących do składu orzekającego, i do prokuratora, a kary pozbawienia wolności - do adwokatów jako rzeczników stron w danej sprawie.";

6)
w art. 41 skreśla się wyrazy "W Sądzie Najwyższym - Pierwszy Prezes";
7)
w art. 42 skreśla się wyrazy "Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego oraz";
8)
w art. 43 § 1 skreśla się wyraz "prezes";
9)
w art. 44 skreśla się wyraz "prezesów";
10)
art. 45 otrzymuje brzmienie:

"Art. 45. Na czele wydziału w sądzie powszechnym stoi prezes, wiceprezes lub sędzia.";

11)
w art. 47 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Naczelny nadzór nad sądami powszechnymi i sędziami tych sądów sprawuje Minister Sprawiedliwości.";

12)
w art. 53 § 1 skreśla się wyrazy "i Sądu Najwyższego";
13)
tytuł rozdziału II działu II otrzymuje brzmienie:

"Powoływanie i odwoływanie sędziego";

14)
art. 58:
a)
w § 1 lit. a) po wyrazie "państwowych" dodaje się wyrazy "lub w Polskiej Akademii Nauk",
b)
w § 1 lit. d) po wyrazie "wiceprokuratorzy" dodaje się wyrazy "i podprokuratorzy",
c)
w § 1 lit. e) skreśla się wyraz "lub", a po wyrazie "wiceprokuratorów" dodaje się wyrazy "i podprokuratorów",
d)
w § 2 lit. a) skreśla się wyrazy "podprokuratorzy i", a po wyrazie "prokuratury" dodaje się wyrazy "i asesorzy prokuratury",
e)
§ 2 lit. b) skreśla się;
15)
art. 59 otrzymuje brzmienie:

"Art. 59. § 1. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz małżonkowie nie mogą być sędziami w jednym wydziale sądu bądź w sądzie nie podzielonym na wydziały, brać udziału w jednym składzie orzekającym ani też podlegać sobie służbowo.

§ 2. Nie może być sędzią osoba, której małżonek wykonuje zawód adwokacki. Nie może być również sędzią osoba, której krewny lub powinowaty w stopniu, określonym w § 1, wykonuje zawód adwokacki na obszarze właściwości tego samego sądu wojewódzkiego.

§ 3. Przepisów § 2 nie stosuje się w przypadkach, gdy małżonek, krewny lub powinowaty sędziego jest wpisany na listę adwokatów, lecz nie wykonuje zawodu adwokackiego.";

16)
art. 60 otrzymuje brzmienie:

"Art. 60. Sędziów sądów powszechnych powołuje Rada Państwa na wniosek Ministra Sprawiedliwości.";

17)
po art. 60 dodaje się nowy art. 60a w brzmieniu:

"Art. 60a. Prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych powołuje spośród sędziów oraz odwołuje ich Minister Sprawiedliwości.";

18)
po art. 64 dodaje się nowy art. 64a w brzmieniu:

"Art. 64a. § 1. Rada Państwa na wniosek Ministra Sprawiedliwości odwołuje sędziego, jeżeli nie daje on rękojmi należytego wykonywania obowiązków sędziego.

§ 2. Minister Sprawiedliwości zwalnia sędziego z zajmowanego stanowiska, jeżeli sędzia:

a) zrzeknie się swego stanowiska,

b) z powodu choroby lub ułomności został orzeczeniem komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego,

c) z powodu choroby lub zwolnienia od zajęć dla poratowania zdrowia nie pełnił służby dłużej niż rok; za przerwę będą uważane tylko te okresy czynnej służby, które wynoszą co najmniej połowę czasu spędzonego poprzednio poza służbą z powyższych powodów,

d) przekroczył sześćdziesiąt pięć lat życia, chyba że Minister Sprawiedliwości na wniosek zainteresowanego sędziego wyrazi zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia lat siedemdziesięciu.

§ 3. Minister Sprawiedliwości zwalnia sędziego z zajmowanego stanowiska, jeżeli:

a) małżonek sędziego w dniu wejścia w życie ustawy wykonuje zawód adwokacki i nie zaprzestał go wykonywać po upływie roku od dnia ogłoszenia ustawy,

b) sędzia po dniu wejścia w życie ustawy zawrze związek małżeński z osobą, która wykonuje zawód adwokacki i nie zaprzestała go wykonywać w terminie trzech miesięcy od zawarcia związku małżeńskiego.

§ 4. Odwołanie lub zwolnienie sędziego z zajmowanego stanowiska następuje po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu.

§ 5. Zrzeczenie się przez sędziego swego stanowiska może nastąpić bez podania powodów; sędzia może jednak opuścić to stanowisko dopiero po otrzymaniu urzędowego zawiadomienia o zwolnieniu go przez Ministra Sprawiedliwości.";

19)
w art. 65 § 2:
a)
lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) z powodu związku małżeńskiego pomiędzy sędziami danego sądu nie podzielonego na wydziały albo wskutek powstałej podległości służbowej pomiędzy sędziami małżonkami,",

b)
dodaje się lit. c) w brzmieniu:

"c) z powodu pozostawania sędziego w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w stopniu określonym w art. 59 § 1 do osoby, która wykonuje zawód adwokacki na obszarze właściwości tego samego sądu wojewódzkiego,",

c)
dotychczasową treść lit. c) i d) oznacza się jako lit. d) i e);
20)
w art. 67 dodaje się na końcu wyrazy "lub na jego prośbę. Sędziemu przenoszonemu na własną prośbę Minister Sprawiedliwości w szczególnie uzasadnionych wypadkach może przyznać zwrot kosztów przeniesienia.";
21)
art. 70-74 skreśla się;
22)
w art. 80 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Na wyjątek od powyższej zasady może wyrazić zgodę prezes właściwego sądu wojewódzkiego.";

23)
w art. 87 lit. e) skreśla się;
24)
art. 88 otrzymuje brzmienie:

"Art. 88. Nagana i przeniesienie na inne miejsce służbowe na koszt skazanego pociągają za sobą wstrzymanie przesunięcia do wyższego uposażenia na przeciąg trzech lat.";

25)
art. 90-92 skreśla się;
26)
w art. 94:
a)
§ 1 lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) Sąd Dyscyplinarny Wyższy, orzekający w pierwszej instancji w składzie trzech sędziów Sądu Najwyższego, w sprawach przeciw sędziom zajmującym stanowiska w sądach wojewódzkich, tudzież w drugiej instancji w sprawach rozpoznawanych przez sąd dyscyplinarny okręgu wojewódzkiego,",

b)
w § 2 skreśla się ostatnie zdanie;
27)
art. 96 i art. 97 skreśla się;
28)
art. 101 otrzymuje brzmienie:

"Art. 101. Posiedzenia sądu dyscyplinarnego okręgu wojewódzkiego odbywają się w obecności protokolanta, którym powinien być wyznaczony przez prezesa sądu wojewódzkiego sędzia lub aplikant.";

29)
w art. 103 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Rozprawa przed sądami dyscyplinarnymi jest jawna dla sędziów i asesorów uprawnionych do orzekania.";

30)
w art. 122 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Od wyroku sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji służy odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu.";

31)
w art. 125 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Wykonanie wyroku w stosunku do sędziów sądów powszechnych należy do Ministra Sprawiedliwości, a co do kar wymienionych w art. 87 pod lit. a) oraz b) - do prezesa sądu wojewódzkiego.";

32)
art. 130 skreśla się;
33)
w art. 132:
a)
§ 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Jeżeli przeciw sędziemu zapadł prawomocny wyrok karny, pociągający za sobą w myśl ustawy utratę stanowiska, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, który zarządza wydalenie skazanego ze służby, chociażby już wykonano wyrok dyscyplinarny skazujący na karę łagodniejszą niż wydalenie.",

b)
§ 3 skreśla się;
34)
po art. 137 dodaje się nowy art. 137a w brzmieniu:

"Art. 137a. § 1. Minister Sprawiedliwości może wnieść rewizję nadzwyczajną do Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego od każdego prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, a Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego od każdego prawomocnego orzeczenia wydanego przez Sąd Dyscyplinarny Wyższy lub Najwyższy Sąd Dyscyplinarny.

§ 2. Rewizję nadzwyczajną na niekorzyść obwinionego można wnieść tylko w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się wyroku.

§ 3. Rewizję nadzwyczajną od wyroku Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego rozpoznaje Najwyższy Sąd Dyscyplinarny w składzie siedmiu sędziów z wyłączeniem sędziów, którzy wydali zaskarżony wyrok.";

35)
w art. 144:
a)
w § 2 skreśla się wyrazy "lub na przeniesienie w stan spoczynku",
b)
§ 3 skreśla się;
36)
w art. 145 skreśla się wyrazy "lub Sądu Najwyższego";
37)
art. 157 otrzymuje brzmienie:

"Art. 157 § 1. Przy sądach mogą być ustanowieni biegli sądowi i tłumacze przysięgli.

§ 2. Minister Sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia przepisy o ustanawianiu biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, pełnieniu przez nich czynności, zwalnianiu ich z funkcji oraz o taryfie wynagrodzeń tłumaczy przysięgłych.";

38)
użyte w przepisach ustawy w stosunku do sędziów określenia: "mianowany", "mianowanie", "nominacja" zastępuje się określeniem: "powołany", "powołanie".
Art.  2.

Przepisów dekretu z dnia 14 maja 1946 r. o tymczasowym unormowaniu stosunku służbowego funkcjonariuszów państwowych (Dz. U. Nr 22, poz. 139) nie stosuje się do sędziów.

Art.  3.

Minister Sprawiedliwości ogłosi w drodze obwieszczenia jednolity tekst prawa o ustroju sądów powszechnych z uwzględnieniem zmian, wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu, z zastosowaniem ciągłej numeracji działów, rozdziałów, artykułów, paragrafów i punktów.

Art.  4.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1964 r., jednak zamieszczone w art. 1 pkt 15 przepisy art. 59 § 2 wejdą w życie z dniem 1 stycznia 1965 r.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1963.57.308

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zm.: prawo o ustroju sądów powszechnych.
Data aktu: 19/12/1963
Data ogłoszenia: 21/12/1963
Data wejścia w życie: 01/01/1965, 01/01/1964