NRD-Polska. Umowa o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych. Warszawa.1957.02.01.

UMOWA

POMIĘDZY POLSKĄ RZECZĄPOSPOLITĄ LUDOWĄ A NIEMIECKĄ REPUBLIKĄ DEMOKRATYCZNĄ O OBROCIE PRAWNYM W SPRAWACH CYWILNYCH, RODZINNYCH I KARNYCH

podpisana w Warszawie dnia 1 lutego 1957 r.

W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

RADA PAŃSTWA

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 1 lutego 1957 roku podpisana została w Warszawie Umowa pomiędzy Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych o następującym brzmieniu dosłownym:

UMOWA POMIĘDZY POLSKĄ RZECZĄPOSPOLITĄ LUDOWĄ A NIEMIECKĄ REPUBLIKĄ DEMOKRATYCZNĄ O OBROCIE PRAWNYM W SPRAWACH CYWILNYCH, RODZINNYCH I KARNYCH.

Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Prezydent Niemieckiej Republiki Demokratycznej pragnąc, aby stosunki przyjaźni i współpracy istniejące pomiędzy obu Państwami i Narodami znalazły wyraz również we wzajemnym obrocie prawnym, postanowili zawrzeć Umowę o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych i w tym celu wyznaczyli swych Pełnomocników: (pominięto),

którzy po wymianie pełnomocnictw uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie zgodzili się na następujące postanowienia:

CZĘŚĆ  PIERWSZA

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł  1

Ochrona prawna

1. Obywatele jednej z Umawiających się Stron korzystają na obszarze drugiej Umawiającej się Strony z takiej samej ochrony prawnej, osobistej i majątkowej, jaka przysługuje obywatelom własnym. Z ochrony takiej korzystają również osoby prawne, które powstały zgodnie z przepisami drugiej Strony.

2. Osoby te mają swobodny i nieskrępowany dostęp do organów wymiaru sprawiedliwości i innych organów drugiej Umawiającej się Strony, działających w zakresie spraw cywilnych, rodzinnych i karnych; mogą one zwracać się do tych organów i składać wnioski na takich samych warunkach, jakie mają zastosowanie do obywateli własnych.

Artykuł  2

Zakres pomocy prawnej

Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie pomocy prawnej przez podejmowanie poszczególnych czynności procesowych, a w szczególności przez sporządzanie i przesyłanie akt i pism, dokonywanie rewizji i zajęcia, przesyłanie i wydawanie przedmiotów, przeprowadzanie czynności dowodowych w formie przesłuchiwania świadków, biegłych, stron procesowych, podejrzanych i innych uczestników postępowania, dokonywanie oględzin sądowych oraz załatwianie wniosków o doręczenie.

Artykuł 2A ¹

Pomoc prawna obejmuje również ustalenie na obszarze jednej z Umawiających się Stron miejsca pobytu osób, przeciwko którym osoby mające swoje miejsce zamieszkania lub pobytu na obszarze drugiej Umawiającej się Strony zgłaszają roszczenia z zakresu prawa cywilnego lub rodzinnego, a ponadto ustalenie miejsca pracy i wysokości dochodów osób, przeciwko którym zostaną zgłoszone roszczenia alimentacyjne. W celu ułatwienia załatwienia tego rodzaju wniosków wzywająca Umawiająca się Strona przekazuje wszystkie posiadane informacje.

Artykuł  3

Udzielanie pomocy prawnej

1. Sądy, prokuratury i notariaty Umawiających się Stron udzielają sobie wzajemnie pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych.

2. Organy wymienione w ust. 1 udzielają pomocy prawnej również innym organom, działającym w zakresie spraw cywilnych i rodzinnych.

Artykuł  4

Zasady obrotu

1. Przy udzielaniu pomocy prawnej organy Umawiających się Stron wymienione w artykule 3 ust. 1 porozumiewają się ze sobą bezpośrednio, jeżeli w poszczególnych przypadkach niniejsza Umowa nie stanowi inaczej.

2. Inne organy działające w sprawach cywilnych i rodzinnych kierują swoje wnioski do organów wymienionych w artykule 3 ust. 1, jeżeli w poszczególnych przypadkach niniejsza Umowa nie stanowi inaczej.

Artykuł  5

Forma wniosku o udzielenie pomocy prawnej

1. Wniosek o udzielenie pomocy prawnej powinien zawierać:

a) oznaczenie organu wzywającego,

b) oznaczenie organu wezwanego,

c) określenie sprawy, w której żąda się udzielenia pomocy prawnej,

d) imiona i nazwiska stron, oskarżonych i skazanych, ich przynależność państwową, zawód i miejsce zamieszkania lub pobytu,

e) nazwiska i adresy zastępców prawnych,

f) niezbędne dane dotyczące przedmiotu wniosku,

w sprawach karnych - opis czynu przestępnego.

2. Do wszelkich wniosków o udzielenie pomocy prawnej Umawiające się Strony będą używać dwujęzycznych formularzy, których teksty będą sobie wzajemnie przekazywać.

Artykuł  6

Sposób załatwienia

1. Przy udzielaniu pomocy prawnej organ wezwany stosuje swoje przepisy prawne. Organ ten może jednak na żądanie zastosować odmienne przepisy postępowania, o ile nie pozostają one w sprzeczności z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa Strony wezwanej.

2. Jeżeli organ wezwany nie jest właściwy do załatwienia wniosku, przekazuje z urzędu wniosek właściwemu organowi i zawiadamia o tym organ wzywający.

3. Organ wezwany zawiadamia na żądanie organ wzywający we właściwym czasie o miejscu i terminie dokonania czynności.

4. Organ wezwany zwraca akta organowi wzywającemu po wykonaniu wniosku o pomoc prawną lub zawiadamia go o przeszkodach w wykonaniu wniosku.

Artykuł  7

Zapewnienie swobodnego powrotu świadkom i biegłym

1. Świadek lub biegły, który bez względu na posiadane obywatelstwo stawił się przed organem Strony wzywającej na skutek wezwania doręczonego mu przez organ Strony wezwanej, nie może być ścigany ani aresztowany, zarówno z powodu czynu będącego przedmiotem postępowania karnego, jak również jakiegokolwiek innego czynu popełnionego przed przekroczeniem granicy państwa wzywającego. Nie może być również w stosunku do niego na terenie Strony wzywającej wykonana żadna kara za taki czyn.

2. Z ochrony tej nie korzysta świadek lub biegły, jeżeli w ciągu tygodnia od dnia, w którym przesłuchujący go organ oznajmił mu, że jego obecność nie jest już potrzebna, nie opuści obszaru Strony wzywającej, chociaż mógł to uczynić.

Artykuł  8

Forma pisma

Na pismach przesyłanych na podstawie niniejszej Umowy konieczne jest umieszczenie odcisku pieczęci.

Artykuł 9

Wniosek o doręczenie

1. Organ wezwany stosuje przy doręczeniu przepisy przewidziane przez jego prawo wewnętrzne, jeżeli pismo, które należy doręczyć, jest sporządzone w języku Strony wezwanej albo jeżeli dołączony został uwierzytelniony przekład na ten język. W przeciwnym razie organ wezwany tylko wówczas wręcza pismo adresatowi, jeżeli wyrazi on gotowość przyjęcia.

2. Wniosek o doręczenie powinien zawierać dokładny adres odbiorcy i oznaczenie pisma, które ma być doręczone.

3. Jeżeli doręczenie pisma nie może nastąpić pod adresem wskazanym we wniosku, wówczas organ wezwany powinien przedsięwziąć stosowne kroki celem ustalenia adresu. W przypadku gdy ustalenie adresu przez organ wezwany okaże się niemożliwe, organ ten zawiadamia o tym organ wzywający, zwracając jednocześnie pismo, które miał doręczyć.

Artykuł  10

Zawiadomienie o dokonaniu doręczenia

Doręczenie następuje według przepisów o doręczeniach Strony wezwanej. Organ wezwany zawiadamia organ wzywający o czasie i miejscu doręczenia.

Artykuł 11

Doręczanie własnym obywatelom

1. Umawiające się Strony są uprawnione do dokonywania doręczeń własnym obywatelom za pośrednictwem swych przedstawicielstw dyplomatycznych lub konsularnych.

2. Przy doręczaniu w tym trybie nie można stosować żadnych środków przymusu.

Artykuł  12

Uznawanie dokumentów

1. Dokumenty, które na obszarze jednej z Umawiających się Stron zostały w przepisanej formie wydane lub uwierzytelnione przez organ państwowy albo przez osobę zaufania publicznego w zakresie ich właściwości i które opatrzono pieczęcią urzędową, nie wymagają legalizacji na obszarze drugiej Strony. To samo dotyczy podpisów uwierzytelnionych zgodnie z przepisami obowiązującymi na obszarze jednej z Umawiających się Stron.

2. Dokumenty mające na obszarze jednej z Umawiających się Stron charakter dokumentów urzędowych posiadają również na obszarze drugiej Strony moc dowodową dokumentów urzędowych.

Artykuł  13

Koszty pomocy prawnej

1. Strona wezwana nie będzie żądać zwrotu kosztów powstałych w związku z udzieleniem pomocy prawnej. Umawiające się Strony ponoszą wszystkie koszty powstałe na ich obszarze z tego tytułu, w szczególności także wydatki związane z przeprowadzeniem dowodu.

2. Organ wezwany zawiadamia organ wzywający o wysokości powstałych kosztów. Jeżeli organ wzywający koszty te od zobowiązanego pobierze, przypadną one Stronie, która je pobrała.

Artykuł  14

Odmowa udzielenia pomocy prawnej

Pomocy prawnej można odmówić, jeżeli jej udzielenie mogłoby zagrozić suwerenności lub bezpieczeństwu Strony wezwanej. O zasadności odmowy decyduje Minister Sprawiedliwości lub Generalny Prokurator Strony wezwanej.

Artykuł 15 ²

Udzielanie informacji

1. Ministrowie Sprawiedliwości i Prokuratorzy Generalni Umawiających się Stron przekazują sobie ważniejsze akty ustawodawcze z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i karnego.

2. Ministrowie Sprawiedliwości i Prokuratorzy Generalni Umawiających się Stron udzielają sobie na wniosek informacji dotyczących prawa, które w ich Państwach obowiązuje lub obowiązywało, oraz co do praktyki jego stosowania.

Artykuł  16

Język używany w obrocie prawnym

1. Organy Umawiających się Stron posługują się we wzajemnym obrocie prawnym własnym językiem lub językiem rosyjskim.

2. Celem ułatwienia obrotu prawnego należy w miarę możności dołączać do wniosków odpisy w języku Strony wezwanej nawet w tych przypadkach, w których Umowa niniejsza takiego obowiązku nie przewiduje.

CZĘŚĆ  DRUGA

PRZEPISY SZCZEGÓLNE

ROZDZIAŁ  1

POMOC PRAWNA W SPRAWACH CYWILNYCH I RODZINNYCH

a) Postanowienia o kosztach

Artykuł  17

Na obywateli jednej z Umawiających się Stron występujących przed sądami drugiej Strony nie można nakładać obowiązku zabezpieczenia kosztów lub złożenia do depozytu tylko z tego powodu, że są cudzoziemcami lub że nie mają miejsca zamieszkania albo pobytu na obszarze drugiej Strony.

Artykuł 18 ³

1. Obywatelom jednej z Umawiających się Stron zapewnia się na obszarze drugiej Umawiającej się Strony tymczasowe zwolnienie od kosztów sądowych na tych samych zasadach i w tym samym zakresie jak obywatelom własnym.

2. Tymczasowe zwolnienie od kosztów sądowych, udzielone w określonej sprawie przez właściwy sąd jednej z Umawiających się Stron, rozciąga się również na koszty postępowania w sprawach o uznanie oraz o wykonanie orzeczeń włącznie z egzekucją na obszarze drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł  19

1. Zaświadczenie o stosunkach osobistych, rodzinnych, dochodach i majątku wymagane do uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych wydaje właściwy organ tej z Umawiających się Stron, na której obszarze wnioskodawca ma miejsce swego zamieszkania albo pobytu.

2. Jeżli wnioskodawca nie ma na obszarze żadnej z Umawiających się Stron miejsca zamieszkania ani pobytu, wystarcza zaświadczenie wydane lub uwierzytelnione przez przedstawicielstwo dyplomatyczne lub konsularne jego państwa.

3. Sąd, który ma rozstrzygnąć wniosek o tymczasowe zwolnienie od kosztów, może zwrócić się o dodatkowe wyjaśnienia do organu, który zaświadczenie wystawił.

Artykuł  20

1. Obywatel jednej z Umawiających się Stron może wniosek o tymczasowe zwolnienie od kosztów, jak również wniosek o wyznaczenie obrońcy do prowadzenia sprawy skierowany do sądu drugiej Umawiającej się Strony zgłosić do protokołu w sądzie właściwym dla miejsca jego zamieszkania lub pobytu. Sąd ten przesyła właściwemu sądowi drugiej Strony protokół oraz zaświadczenie przewidziane w artykule 19 ust. 1 i inne złożone przez wnioskodawcę załączniki.

2. Jednocześnie z wnioskiem o tymczasowe zwolnienie od kosztów może być przyjęty do protokołu pozew lub inny wniosek.

b) Przepisy szczególne dla spraw rodzinnych

Artykuł  21 ⁴

Zawarcie małżeństwa

1. Przesłanki zawarcia małżeństwa ocenia się dla każdego z przyszłych małżonków według prawa tej z Umawiających się Stron, której ta osoba jest obywatelem.

2. Forma zawarcia małżeństwa podlega prawu tej z Umawiających się Stron, na której obszarze małżeństwo zostaje zawarte.

3. Forma małżeństwa zawartego przed uprawnionym przedstawicielem dyplomatycznym lub urzędnikiem konsularnym podlega prawu państwa wysyłającego przedstawiciela dyplomatycznego lub urzędnika konsularnego.

Artykuł  22

Stosunki osobiste i majątkowe małżonków

1. Stosunki osobiste i majątkowe małżonków podlegają prawu tej z Umawiających się Stron, której są obywatelami.

2. Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej z Umawiających się Stron, drugi zaś obywatelem drugiej Strony, wówczas ich stosunki osobiste i majątkowe podlegają prawu tej Strony, na której obszarze mają oni miejsce zamieszkania.

3. Jeżeli w wypadku przewidzianym w ust. 2 jeden z małżonków zamieszkuje na obszarze jednej z Umawiających się Stron, drugi zaś na obszarze drugiej Strony, wówczas ich stosunki osobiste i majątkowe podlegają prawu tej Strony, na której obszarze mieli oni ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.

4. Postanowienia ust. 2 i 3 nie dotyczą umów majątkowych małżeńskich. Dla umów tych właściwe jest prawo tej Umawiającej się Strony, na której obszarze zostały one zawarte.

Artykuł  22A ⁵

Właściwość w sprawach dotyczących stosunków osobistych i majątkowych małżonków

1. W sprawach dotyczących stosunków osobistych i majątkowych małżonków właściwe są sądy tej z Umawiających się Stron, której obywatelami są małżonkowie. Jeżeli małżonkowie w chwili wszczęcia postępowania zamieszkują na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, właściwe są również sądy tej Strony.

2. Jeżeli jeden z małżonków jest obywatelem jednej z Umawiających się Stron, drugi zaś obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, w sprawach dotyczących stosunków osobistych i majątkowych małżonków właściwe są sądy tej z Umawiających się Stron, na której obszarze małżonkowie mają wspólne miejsce zamieszkania lub mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.

Artykuł  23

Rozwód

1. Dla rozwodu właściwe są prawo i sądy tej z Umawiających się Stron, której obywatelami są małżonkowie w chwili wniesienia pozwu. Jeżeli małżonkowie będący obywatelami jednej z Umawiających się Stron zamieszkują na obszarze drugiej Strony, wówczas właściwe są również sądy drugiej Strony.

2. Jeżeli w chwili wniesienia pozwu jeden z małżonków jest obywatelem jednej z Umawiających się Stron, drugi zaś obywatelem drugiej Strony i zamieszkują jeden na obszarze jednej, drugi zaś na obszarze drugiej Strony, wówczas do orzeczenia rozwodu właściwe są sądy obu Umawiających się Stron. Sądy te stosują przy orzekaniu prawo swego państwa.

Artykuł  24 ⁶

Istnienie, nieistnienie i nieważność małżeństwa

1. Ustalenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa albo unieważnienie małżeństwa podlega prawu, które stosuje się zgodnie z artykułem 21.

2. W zakresie właściwości sądów stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 23.

Artykuł  25

Uznanie za zmarłego

1. Dla uznania osoby zaginionej za zmarłą oraz stwierdzenia chwili zgonu właściwe są prawo i organy tej Umawiającej się Strony, której obywatelem ta osoba była w czasie zaginięcia.

2. Organy jednej z Umawiających się Stron mogą uznać za zmarłego obywatela drugiej Strony:

a) jeżeli wniosek zgłasza osoba, która zamierza wystąpić z opartym na przepisach prawa spadkowego roszczeniem do majątku ruchomego lub nieruchomego osoby zaginionej znajdującego się na obszarze tej Strony,

b) na wniosek małżonka osoby zaginionej, jeżeli małżonek ten przebywa w czasie zgłoszenia wniosku na obszarze tej Strony.

Artykuł  26 ⁷

Stosunki prawne między rodzicami i dziećmi

1. Stosunki prawne między rodzicami i dziećmi podlegają prawu tej samej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko. Jeżeli dziecko posiada obywatelstwo obu Umawiających się Stron, stosunki prawne między rodzicami i dziećmi podlegają prawu tej Umawiającej się Strony, na obszarze której dziecko ma miejsce zamieszkania.

2. Stosunki prawne w rozumieniu ustępu 1 obejmują również roszczenia alimentacyjne między rodzicami i dziećmi.

Artykuł  27 ⁸

1. Ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa podlegają prawu tej Umawiającej się Strony, której obywatelstwo dziecko uzyskało przez urodzenie. Jeżeli dziecko przez urodzenie uzyskało obywatelstwo obu Umawiających się Stron, ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa podlegają prawu tej Umawiającej się Strony, na której obszarze dziecko miało miejsce zamieszkania w chwili urodzenia.

2. Dla uznania ojcostwa wystarcza zachowanie formy przewidzianej przez prawo tej Umawiającej się Strony, na której obszarze uznanie nastąpiło.

Artykuł  28 ⁹

W sprawach dotyczących stosunków prawnych wymienionych w artykułach 26 i 27 właściwe są zarówno organy tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko, jak i organy tej Umawiającej się Strony, na której obszarze dziecko ma miejsce zamieszkania.

Artykuł  29

(uchylony) ¹⁰

Opieka i kuratela

Artykuł  30

1. Do ustanowienia i sprawowania opieki i kurateli nad obywatelami Umawiających się Stron, jeżeli niniejsza Umowa nie zawiera innych postanowień, właściwy jest organ opiekuńczy tej Strony, której obywatelem jest osoba podlegająca opiece lub kurateli.

2. Dla stosunku prawnego pomiędzy opiekunem lub kuratorem a osobą będącą pod opieką albo kuratelą właściwe jest prawo tej z Umawiających się Stron, której organ opiekuńczy ustanowił opiekuna lub kuratora.

Artykuł  31

1. W przypadku konieczności wydania zarządzeń z tytułu opieki lub kurateli w stosunku do osoby potrzebującej opieki albo kurateli, której miejsce zamieszkania, pobytu lub majątek znajdują się na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, organ opiekuńczy tej Strony ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia o tej konieczności organu opiekuńczego Strony, która jest właściwa zgodnie z artykułem 30 ust. 1.

2. W przypadkach nie cierpiących zwłoki organ opiekuńczy drugiej Umawiającej się Strony może wydać konieczne zarządzenia, obowiązany jest jednak niezwłocznie zawiadomić o tymczasowo wydanych zarządzeniach organ opiekuńczy właściwy w myśl artykułu 30 ust. 1. Do czasu wydania przez ten organ opiekuńczy odmiennych postanowień pozostają w mocy zarządzenia wydane.

Artykuł  32

1. Organ opiekuńczy właściwy zgodnie z artykułem 30 ust. 1 może przekazać opiekę lub kuratelę organom opiekuńczym drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli na Jej obszarze znajduje się miejsce zamieszkania, pobytu lub majątek osoby będącej pod opieką lub kuratelą. Przekazanie to staje się skuteczne dopiero wówczas, gdy wezwany organ opiekuńczy opiekę lub kuratelę bez zastrzeżeń przyjmuje i zawiadomi o tym wzywający organ opiekuńczy.

2. Organ opiekuńczy, który stał się właściwy w myśl ust. 1 niniejszego artykułu, sprawuje opiekę lub kuratelę, stosując prawo swego państwa, jest jednak obowiązany w zakresie oceny zdolności do czynności prawnych lub zdolności do działania stosować prawo tej z Umawiających się Stron, której obywatelem jest osoba pozostająca pod opieką lub kuratelą. Organ ten nie jest uprawniony do wydawania orzeczeń dotyczących stanu cywilnego, może jednak udzielić osobie pozostającej pod opieką zezwolenia na zawarcie małżeństwa, jeżeli takiego zezwolenia wymaga prawo państwa, którego osoba ta jest obywatelem.

Artykuł  33

Przysposobienie

1. Dla przysposobienia dziecka oraz dla uchylenia przysposobienia właściwe jest prawo tej z Umawiających się Stron, której obywatelem jest przysposabiający w chwili przysposobienia lub uchylenia przysposobienia.

2. Jeżeli dziecko jest obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, należy przedstawić, o ile prawo tej Strony tego wymaga, zgodę dziecka, jego ustawowego przedstawiciela oraz właściwego organu opiekuńczego tej Strony.

3. Jeżeli dziecko przysposabiają małżonkowie, z których jeden jest obywatelem jednej, a drugi obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, wówczas przysposobienie lub uchylenie przysposobienia musi być zgodne z prawem obowiązującym na obszarach obu Umawiających się Stron.

4. Dla postępowania o przysposobienie oraz o uchylenie przysposobienia właściwe są organy tej z Umawiających się Stron, której obywatelem jest przysposabiający w czasie przysposobienia lub uchylenia przysposobienia. W przypadku określonym w ust. 3 niniejszego artykułu właściwy jest organ, w którego okręgu małżonkowie mają lub ostatnio mieli wspólne miejsce zamieszkania lub pobytu.

Ubezwłasnowolnienie

Artykuł  34

Dla ubezwłasnowolnienia właściwe są prawo i sądy tej z Umawiających się Stron, której obywatelem jest osoba mająca być ubezwłasnowolnioną.

Artykuł 35

Jeżeli sąd jednej z Umawiających się Stron stwierdzi, że zachodzą przesłanki do ubezwłasnowolnienia obywatela drugiej Strony, który ma miejsce zamieszkania lub pobytu w okręgu tego sądu, wówczas zawiadomi o tym właściwy sąd drugiej Strony. Jeżeli sąd w ten sposób zawiadomiony oznajmi, że pozostawia dalsze czynności sądowi miejsca zamieszkania lub pobytu tej osoby, albo nie wypowie się w terminie trzech miesięcy, wówczas sąd miejsca zamieszkania lub pobytu może przeprowadzić postępowanie o ubezwłasnowolnienie według prawa swego państwa, o ile przyczynę ubezwłasnowolnienia przewiduje również prawo tej Umawiającej się Strony, której dana osoba jest obywatelem. Orzeczenie o ubezwłasnowolnieniu należy przesłać właściwemu sądowi drugiej Strony.

Artykuł  36

W przypadkach nie cierpiących zwłoki sąd miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, która powinna być ubezwłasnowolniona, a jest obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, może wydać lub spowodować wydanie tymczasowych zarządzeń potrzebnych dla ochrony tej osoby lub jej majątku. Zarządzenia te należy przesłać sądowi Umawiającej się Strony, której obywatelem jest ta osoba; podlegają one uchyleniu, jeżeli sąd tej Strony inaczej orzeknie.

Artykuł 37

Postanowienia artykułów 34 i 35 stosuje się odpowiednio do uchylenia ubezwłasnowolnienia.

c) Przesyłanie dokumentów stanu cywilnego

Artykuł  38

1. Umawiające się Strony będą przesyłały sobie wzajemnie wyciągi z akt stanu cywilnego dotyczące obywateli drugiej Strony, a obejmujące wpisy dokonywane po wejściu w życie niniejszej Umowy. Przesyłanie tych wyciągów następuje bezpłatnie co kwartał w drodze dyplomatycznej.

2. Urzędy stanu cywilnego Umawiających się Stron przesyłają do użytku urzędowego na żądanie sądów, notariatów państwowych oraz innych organów drugiej Strony bezpłatne wyciągi z akt stanu cywilnego. Przesyłanie następuje bezpośrednio.

3. 11 Wnioski obywateli jednej z Umawiających się Stron mających miejsce zamieszkania lub pobytu na obszarze Umawiających się Stron o sporządzenie i przesłanie wyciągów z akt stanu cywilnego Umawiającej się Strony mogą być kierowane bezpośrednio do właściwego urzędu stanu cywilnego. Za sporządzenie i przesłanie dokumentów nie pobiera się opłat. Dokumenty przesyła się bezpośrednio wnioskodawcy.

Artykuł  39

W przypadku dokonywania przez urzędy stanu cywilnego jednej ze stron późniejszych wzmianek bądź sprostowań, które dotyczą stanu cywilnego obywateli drugiej Strony, należy tej Stronie przesłać uwierzytelniony wyciąg z akt stanu cywilnego z dokonaną zmianą bądź sprostowaniem. Postanowienie artykułu 38 ust. 1 zdanie 2 stosuje się odpowiednio.

d) Postanowienia dotyczące prawa spadkowego

Artykuł 40

Zasada równouprawnienia

1. Pod względem zdolności prawnej do sporządzania oraz odwoływania rozporządzeń na wypadek śmierci w stosunku do majątku położonego na obszarze drugiej Umawiającej się Strony lub praw, które mają tam być dochodzone, jak również pod względem zdolności nabywania w drodze dziedziczenia mienia lub innych uprawnień - obywatele jednej Umawiającej się Strony są zrównani z obywatelami drugiej Umawiającej się Strony, zamieszkałymi na obszarze swojego państwa. Do przejścia mienia lub innych uprawnień na te osoby mają zastosowanie te same przesłanki.

2. Poświadczenie stosunków spadkowych, w szczególności stwierdzenie praw do spadku lub zaświadczenie dla wykonawcy testamentu wydane przez właściwy organ jednej Strony stanowi dowód tych stosunków również na obszarze drugiej Strony.

Artykuł  41

Prawo właściwe

1. Dziedziczenie po obywatelach Umawiających się Stron następuje według prawa ojczystego spadkodawcy.

2. Jeżeli prawo jednej z Umawiających się Stron, na której obszarze znajdują się przedmioty majątkowe należące do spadku, przewiduje ograniczenie w rozporządzaniu takimi przedmiotami majątkowymi również w odniesieniu do własnych obywateli, wówczas do dziedziczenia stosuje się prawo Strony, na której obszarze te przedmioty się znajdują.

Artykuł  42

Zdolność do dziedziczenia

Obywatele jednej z Umawiających się Stron, którzy na obszarze drugiej Strony zgłaszają roszczenia spadkowe, muszą mieć zdolność do dziedziczenia zarówno według prawa swego państwa, jak i według prawa drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 43

Dziedziczenie państwa

Jeżeli według prawa jednej z Umawiających się Stron spadek przypada państwu, wówczas ruchomości przypadają Stronie, której obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci, nieruchomości zaś - Stronie, na której obszarze są położone.

Artykuł  44

Rozporządzenia na wypadek śmierci

1. Formę rozporządzenia na wypadek śmierci ocenia się według prawa tej z Umawiających się Stron, której obywatelem był spadkodawca w czasie jego sporządzenia. Wystarczy jednak zachowanie prawa obowiązującego w miejscu, w którym rozporządzenie na wypadek śmierci zostało sporządzone. To samo stosuje się do odwołania rozporządzenia na wypadek śmierci.

2. Zdolność do rozporządzenia na wypadek śmierci albo do jego odwołania ocenia się według prawa tej z Umawiających się Stron, której obywatelem był spadkodawca w czasie złożenia oświadczenia woli. Według tego prawa określa się również, jakie rodzaje rozporządzeń na wypadek śmierci są dopuszczalne.

3. Prawne skutki wad woli w rozporządzeniu na wypadek śmierci ocenia się według prawa Umawiającej się Strony, której obywatelem był spadkodawca w czasie sporządzania tego rozporządzenia.

Artykuł  45

Właściwość w sprawach spadkowych

1. Czynności związane z uregulowaniem spadku, które należą do organów spadkowych, podejmują niezależnie od postanowienia ust. 4 niniejszego artykułu organy spadkowe tej z Umawiających się Stron, której obywatelem był spadkodawca w chwili śmierci.

2. W przypadku określonym w artykule 41 ust. 2 właściwe są organy spadkowe tej Umawiającej się Strony, na której obszarze znajdują się przedmioty majątkowe należące do spadku.

3. Określona w tym artykule właściwość ma odpowiednie zastosowanie do pozwów, których przedmiotem są roszczenia spadkowe.

4. Jeżeli cały spadek po obywatelu jednej z Umawiających się Stron znajduje się na obszarze drugiej Strony, wówczas na wniosek jednego ze spadkobierców lub zapisobierców w miejsce organu określonego w ust. 1 wstępuje właściwy organ spadkowy drugiej Strony, jeżeli na to godzą się wszyscy spadkobiercy.

Artykuł  46

Zawiadamianie o wypadkach śmierci

1. Jeżeli na obszarze jednej z Umawiających się Stron umrze obywatel drugiej Umawiającej się Strony, wówczas władza miejscowa zawiadamia niezwłocznie o tym wypadku śmierci władze dyplomatyczne lub konsularne drugiej Strony i komunikuje, co jej wiadomo o spadkobiercach i ich miejscu zamieszkania lub pobytu, o rozmiarach i wartości spadku, jak i co do istnienia rozporządzenia na wypadek śmierci.

2. Jeżeli przedstawicielstwo dyplomatyczne lub konsularne otrzyma wcześniej wiadomość o wypadku śmierci, ma ono obowiązek zawiadomić właściwy organ spadkowy celem zabezpieczenia spadku.

Artykuł  47

Uprawnienia władz dyplomatycznych lub konsularnych do zastępstwa

1. Władze dyplomatyczne lub konsularne są uprawnione bez szczególnego pełnomocnictwa do zastępowania obywateli ich państwa w każdym postępowaniu spadkowym na obszarze drugiej Strony przed organami tej Strony, jeżeli obywatele ci nie biorą udziału w postępowaniu i nie ustanowili pełnomocnika.

2. W przypadku śmierci w czasie podróży na obszarze jednej z Umawiających się Stron obywatela drugiej Strony, który na tym obszarze nie miał miejsca zamieszkania ani pobytu, należy rzeczy znajdujące się przy zmarłym niezwłocznie przekazać władzy konsularnej lub dyplomatycznej.

Artykuł  48

Otwarcie testamentu

Do otwarcia i ogłoszenia rozporządzenia na wypadek śmierci właściwy jest organ spadkowy tej z Umawiających się Stron, w której posiadaniu to rozporządzenie się znajduje. Jeżeli spadkodawca zamieszkiwał na obszarze drugiej Strony, wówczas należy właściwemu organowi spadkowemu przesłać odpis rozporządzenia na wypadek śmierci oraz protokół o stanie tego rozporządzenia i jego treści, ewentualnie również o jego otwarciu i ogłoszeniu; na żądanie należy przesłać również oryginalny dokument.

Artykuł 49

Zarządzenia dotyczące zabezpieczenia spadku

1. Organy spadkowe Umawiających się Stron mają obowiązek wydawać zgodnie ze swoim prawem wszelkie zarządzenia konieczne do zabezpieczenia lub zarządu znajdującego się na ich obszarze spadku, pozostałego po obywatelu drugiej Umawiającej się Strony. Miejscowo właściwy jest organ spadkowy, w którego okręgu znajduje się majątek spadkowy w całości lub znacznej części.

2. O zarządzeniach wymienionych w ust. 1 należy niezwłocznie zawiadomić przedstawicielstwo dyplomatyczne lub konsularne drugiej Umawiającej się Strony, które może współdziałać przy podejmowaniu tych zarządzeń bezpośrednio lub przez pełnomocników. Na wniosek przedstawicielstwa dyplomatycznego lub konsularnego zarządzenia podjęte zgodnie z ust. 1 albo inne konieczne zarządzenia mogą być zmienione, odroczone lub uchylone.

3. Na wniosek organu spadkowego drugiej Umawiającej się Strony (artykuł 45 ust. 1) zarządzenia podjęte zgodnie z ust. 1 podlegają uchyleniu.

Artykuł  50

Wydanie spadku

1. Rzeczy ruchome należące do spadku albo sumy osiągnięte ze sprzedaży ruchomości lub nieruchomości spadkowych, przypadające spadkobiercom przebywającym na obszarze drugiej Umawiającej się Strony po przeprowadzeniu postępowania spadkowego, postępowania o stwierdzenie praw do spadku oraz postępowania działowego - należy wydać przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub konsularnemu tej Strony.

2. Organ spadkowy zarządza wydanie spadku przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub konsularnemu wówczas, gdy:

a) na skutek wezwania wierzycieli do zgłoszenia roszczeń wierzyciele w terminie trzech miesięcy od chwili wezwania nie zgłosili się, a w razie zgłoszenia się - wierzytelności zostały zaspokojone lub należycie zabezpieczone;

b) wszystkie podatki i inne daniny publiczne przypadające od spadku i spadkodawcy zostały zapłacone lub zabezpieczone;

c) właściwe organy wydały przewidziane zezwolenia na wywóz przedmiotów spadkowych; przekazanie sum pieniężnych odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami dewizowymi.

e) Uznawanie orzeczeń i egzekucja

Artykuł  51 ¹²

Uznawanie orzeczeń w sprawach niemajątkowych

Wydane przez organy jednej z Umawiających się Stron prawomocne orzeczenia w sprawach niemajątkowych cywilnych i rodzinnych są skuteczne na obszarze drugiej Umawiającej się Strony bez przeprowadzania postępowania o uznanie, jeżeli organ, który wydał orzeczenie, był właściwy stosownie do postanowień Umowy, a żaden organ tej drugiej Strony nie wydał wcześniej prawomocnego orzeczenia w tej samej sprawie między tymi samymi uczestnikami.

Uznawanie orzeczeń w sprawach majątkowych

Artykuł  52

Wydane na obszarze jednej z Umawiających się Stron prawomocne orzeczenia w sprawach cywilnych i rodzinnych odnoszące się do roszczeń majątkowych będą uznawane na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli wydane zostały po wejściu w życie niniejszej Umowy.

Artykuł 53

1. Z prawomocnymi orzeczeniami w rozumieniu artykułu 52 zrównane są orzeczenia sądów polubownych oraz zawarte przed tymi sądami ugody, jeżeli co najmniej jeden z uczestników postępowania był osobą prawną mającą swoją siedzibę na obszarze jednej z Umawiających się Stron.

2. Prawomocnymi orzeczeniami w rozumieniu artykułu 52 są również orzeczenia sądów karnych w części dotyczącej roszczeń cywilnoprawnych przypadających pokrzywdzonemu.

Wykonanie orzeczeń

Artykuł  54

1. Orzeczenia sądów jednej z Umawiających się Stron, które w myśl artykułu 52 podlegają uznaniu na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, będą na wniosek wierzyciela zaopatrzone klauzulą wykonalności przez właściwy sąd drugiej Strony.

2. Ugody sądowe i dokumenty podlegające wykonaniu są zrównane z orzeczeniami sądowymi. Orzeczenia sądów polubownych, jak również zawarte przed nimi ugody są zrównane z orzeczeniami i ugodami zawartymi przed krajowymi sądami polubownymi.

3. Do nadania klauzuli wykonalności i do egzekucji stosuje się przepisy tej z Umawiających się Stron, na której obszarze toczą się te postępowania.

Artykuł  55

1. O wniosku o nadanie klauzuli wykonalności orzeka sąd tej Umawiającej się Strony, w którego okręgu dłużnik ma swoje miejsce zamieszkania albo w którym ma być prowadzona egzekucja.

2. Wniosek należy złożyć do sądu, który orzekł w sprawie jako sąd pierwszej instancji, albo do sądu drugiej Umawiającej się Strony, właściwego do merytorycznego załatwienia. Sąd, który orzekł w pierwszej instancji, skieruje złożony mu wniosek do sądu drugiej Umawiającej się Strony, właściwego do merytorycznego załatwienia.

Artykuł  56

1. Do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności należy dołączyć:

a) wypis sentencji orzeczenia z potwierdzeniem prawomocności;

b) wypisy albo uwierzytelnione odpisy dokumentów, z których wynika, że dłużnikowi, który nie wziął udziału w postępowaniu, zostało we właściwym czasie i we właściwy sposób doręczone wezwanie lub inne urzędowe zawiadomienie o wszczęciu postępowania;

c) uwierzytelnione tłumaczenie wniosku i dokumentów określonych w punktach a) i b).

2. Z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności można połączyć wniosek o przeprowadzenie egzekucji.

Artykuł  57

Zarzuty dłużnika

Do sądu, który orzeka w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności, dłużnik może zgłosić zarzuty przeciwko dopuszczalności jej nadania i przeciw roszczeniu stwierdzonemu orzeczeniem, jeżeli to jest dopuszczalne według prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie zostało wydane.

Artykuł 58

Odmowa nadania klauzuli wykonalności

Poza przypadkami wymienionymi w artykule 14 należy odmówić nadania klauzuli wykonalności, jeżeli:

a) sądy Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie zostało wydane, nie były właściwe według prawa tej Strony, na której obszarze ma być prowadzona egzekucja;

b) dłużnikowi, który nie brał udziału w postępowaniu, ani jego pełnomocnikowi nie zostało we właściwym czasie doręczone wezwanie albo inne urzędowe zawiadomienie o wszczęciu postępowania, albo nastąpiło to jedynie w drodze ogłoszenia publicznego lub w sposób odmienny od przewidzianego w postanowieniach niniejszej Umowy;

c) orzeczenie jest sprzeczne z innym wcześniejszym, prawomocnym orzeczeniem w postępowaniu między tymi samymi stronami procesowymi i co do tego samego roszczenia, wydanym przez Sąd Umawiającej się Strony, na której obszarze egzekucja ma być prowadzona. Nie ma to jednak zastosowania, jeżeli orzeczenie, które ma być wykonane, zostało wydane w okolicznościach zezwalających według prawa sądu orzekającego na uwzględnienie żądania zmiany prawomocnego orzeczenia.

Wykonywanie orzeczeń o kosztach

Artykuł  59

1. Jeżeli na uczestnika postępowania, który w myśl artykułu 17 był zwolniony od zabezpieczenia kosztów albo złożenia do depozytu, zostanie prawomocnym orzeczeniem nałożony obowiązek zapłaty kosztów procesu, wówczas właściwy sąd drugiej Umawiającej się Strony nada nie pobierając kosztów klauzulę wykonalności orzeczeniu o kosztach, które należy zwrócić stronie wygrywającej.

2. Kosztami sądowymi są również koszty poświadczenia, przekładu i uwierzytelnienia zgodnie z artykułem 60.

3. Orzeczeniem w rozumieniu ust. 1 są również rozstrzygnięcia w przedmiocie ustalenia kosztów.

Artykuł  60

1. Sąd rozstrzygający w myśl artykułu 59 o nadaniu klauzuli wykonalności powinien jedynie zbadać, czy:

a) orzeczenie, które ma być wykonane, jest zaopatrzone w poświadczenie prawomocności;

b) dołączony został do dokumentu wymienionego w punkcie a) uwierzytelniony przekład tej części orzeczenia, która zawiera ustalenie wysokości kosztów.

2. Koszty przekładu określonego w ust. 1 punkt b) stanowią część kosztów egzekucyjnych.

Artykuł  61

1. Jeżeli chodzi o ściągnięcie nie zapłaconych kosztów sądowych, Sąd tej z Umawiających się stron, na której obszarze roszczenie o kosztach powstało i który rozstrzygał sprawę w pierwszej instancji, zwraca się do właściwego sądu drugiej Umawiającej się Strony o ściągnięcie kosztów sądowych. Sąd wezwany wszczyna egzekucję i przekazuje ściągniętą kwotę przedstawicielstwu dyplomatycznemu lub konsularnemu drugiej Strony.

2. Do wniosku należy dołączyć:

a) zestawienie kosztów;

b) zaświadczenie o prawomocności rozstrzygnięcia będącego podstawą żądania;

c) uwierzytelniony przekład dokumentów określonych w punktach a) i b).

3. Przepis artykułu 60 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Artykuł  62

Wydanie rzeczy

Wydanie rzeczy wierzycielowi, który ma miejsce zamieszkania na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi wywozu rzeczy lub przekazywania sum pieniężnych.

Artykuł 63

Koszty egzekucji

Do ustalenia i ściągnięcia kosztów związanych z egzekucją stosuje się przepisy, które obowiązują przy wykonywaniu orzeczeń sądów krajowych.

f) Zawisłość ¹³

Artykuł  63A

Jeżeli przed sądami obu Umawiających się Stron zostanie wszczęte postępowanie w tej samej sprawie między tymi samymi uczestnikami, sąd, przed którym postępowanie zostało wszczęte później, uzna się niewłaściwym.

ROZDZIAŁ  2

POMOC PRAWNA W SPRAWACH KARNYCH

Artykuł  64

Przestępstwa uzasadniające wydanie

1. Umawiające się Strony wydają sobie wzajemnie na żądanie stosownie do postanowień niniejszej Umowy osoby, przeciw którym ma być przeprowadzone postępowanie karne albo w stosunku do których ma być wykonana kara.

2. Wydanie następuje tylko z powodu takiego czynu przestępnego, który według prawa obu Umawiających się Stron zagrożony jest karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej jeden rok, lub karą surowszą (przestępstwo ekstradycyjne).

3. Umawiające się Strony nie będą sobie wydawały obywateli własnych.

Artykuł  65

Odmowa wydania

Wydanie nie nastąpi, jeżeli:

a) czyn przestępny popełniony został na obszarze Strony wezwanej;

b) postępowanie karne lub wykonanie kary jest niedopuszczalne według prawa Strony wezwanej z powodu przedawnienia albo z innej przyczyny;

c) przeciw sprawcy z powodu tego samego czynu przestępnego wydany został wyrok przez sąd Strony wezwanej bądź inne orzeczenie kończące postępowanie wydane przez sąd lub inny organ tego państwa;

d) czyn przestępny podlega według prawa obu Stron ściganiu w trybie oskarżenia prywatnego.

Przejęcie ścigania karnego

Artykuł 66 ¹⁴

1. Każda z Umawiających się Stron zobowiązuje się na wniosek drugiej Umawiającej się Strony do ścigania karnego według własnego prawa własnych obywateli podejrzanych o popełnienie przestępstwa na obszarze wzywającej Umawiającej się Strony.

2. Obowiązek przejęcia ścigania rozciąga się również na takie naruszenie prawa, które według prawa wzywającej Umawiającej się Strony są przestępstwami, a według prawa wezwanej Umawiającej się Strony tylko wykroczeniami, i które podlegają ściganiu według prawa wezwanej Umawiającej się Strony.

3. Wnioski o ściganie karne złożone zgodnie z prawem jednej z Umawiających się Stron przez pokrzywdzonych do właściwych organów Strony wzywającej w przepisanym terminie są skuteczne również na obszarze drugiej z Umawiających się Stron.

4. Jeżeli z przestępstwa, którego dotyczy przejęte postępowanie, wynikają roszczenia odszkodowawcze osób pokrzywdzonych i złożone zostały odpowiednie wnioski o odszkodowanie, włącza się je na żądanie pokrzywdzonych do postępowania.

Artykuł  66A ¹⁵

1. Do wniosku o przejęcie ścigania karnego dołącza się:

a) dane dotyczące osoby, włącznie z jej obywatelstwem,

b) opis stanu faktycznego,

c) środki dowodowe,

d) oryginały akt lub ich uwierzytelnione odpisy,

e) tekst przepisów mających zastosowanie do czynu według prawa obowiązującego w miejscu jego popełnienia,

f) wnioski o ściganie karne i o odszkodowanie.

2. Jeżeli podejrzany przebywa w chwili złożenia wniosku o przejęcie ścigania karnego w arszcie tymczasowym lub jest zatrzymany, należy spowodować jego odesłanie na obszar wezwanej Umawiającej się Strony.

3. Wezwana Umawiająca się Strona jest zobowiązana do powiadomienia Strony wzywającej o orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. Na wniosek Strony wzywającej należy przesłać odpis tego orzeczenia.

Artykuł  66B ¹⁶

1. Wniosek o przejęcie ścigania karnego kieruje Minister Sprawiedliwości lub Prokurator Generalny jednej z Umawiających się Stron do Ministra Sprawiedliwości lub Prokuratora Generalnego drugiej Umawiającej się Strony.

2. Ministrowie Sprawiedliwości lub Prokuratorzy Generalni Umawiających się Stron mogą uzgodnić, że wnioski o przejęcie ścigania karnego będą kierowane bezpośrednio przez określone sądy lub prokuratorów jednej Umawiającej się Strony do określonych sądów lub prokuratorów drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł  67

Sposób porozumiewania się

W sprawach o wydanie Ministrowie Sprawiedliwości i Generalni Prokuratorzy porozumiewają się bezpośrednio w ramach swej właściwości.

Artykuł 68

Wnioski o wydanie

1. Do wniosku o wydanie należy dołączyć:

a) do wniosku o wydanie celem wykonania kary - odpis wyroku z uzasadnieniem zaopatrzony w zaświadczenie prawomocności;

b) do innych wniosków - uwierzytelniony odpis postanowienia o tymczasowym aresztowaniu oraz opis przestępstwa z przedstawieniem okoliczności faktycznych i przytoczeniem treści odpowiednich przepisów prawnych.

Przy przestępstwach przeciwko mieniu należy ponadto podać wysokość powstałej bądź mogącej powstać szkody spowodowanej czynem przestępnym.

2. Do wniosku o wydanie należy w miarę możności dołączyć opis osoby, która ma być wydana, dane o jej stosunkach osobistych i obywatelstwie oraz o miejscu pobytu, jak również fotografię i odciski palców.

3. Strona wzywająca nie ma obowiązku przedłożenia Stronie wezwanej łącznie z wnioskiem dowodów winy osoby, której wydania się domaga.

Artykuł  69

Uzupełnienie wniosku o wydanie

1. Strona wezwana może żądać uzupełnień, jeżeli nadesłany materiał dowodowy nie jest wystarczający do zbadania zasadności wniosku o wydanie. W tym celu może ona wyznaczyć Stronie wzywającej odpowiedni termin nie dłuższy niż dwa miesiące. Na uzasadniony wniosek termin ten może być przedłużony.

2. Jeżeli Strona wzywająca nie nadeśle w wyznaczonym terminie wyjaśnień koniecznych do uzupełnienia wniosku, Strona wezwana może zwolnić z aresztu osobę, której wniosek o wydanie dotyczy.

Areszt ekstradycyjny

Artykuł  70

Po otrzymaniu wniosku o wydanie Strona wezwana niezwłocznie podejmie środki celem aresztowania osoby, której dotyczy wniosek o wydanie.

Artykuł 71

1. Jeszcze przed wpłynięciem wniosku o wydanie należy zastosować tymczasowy areszt wobec osoby, o której aresztowanie z powołaniem się na nakaz aresztowania, prawomocny wyrok albo inne sądowe orzeczenie wystąpiono, zapowiadając jednocześnie nadesłanie wniosku o wydanie. Właściwe sądy lub inne organy mogą zgłaszać wnioski o tymczasowe aresztowanie bezpośrednio przez pocztę, telegraficznie, telefonicznie albo drogą radiową.

2. Osoba, co do której isnieje poważne podejrzenie, że popełniła na obszarze drugiej Strony czyn przestępny uzasadniający jej wydanie, może być aresztowana również bez wystąpienia o aresztowanie, o którym mowa w ust. 1.

3. O aresztowaniu (ust. 1 i 2) należy niezwłocznie powiadomić drugą Umawiającą się Stronę.

Artykuł  72

1. W przypadku określonym w artykule 71 ust. 1 może nastąpić zwolnienie z aresztu, jeżeli w okresie dwóch miesięcy od wysłania zawiadomienia nie wpłynie wniosek o wydanie.

2. W przypadku przewidzianym w artykule 71 ust. 2 może nastąpić uchylenie aresztu tymczasowego, jeżeli w ciągu jednego miesiąca od wysłania zawiadomienia o aresztowaniu nie wpłynie wniosek określony w artykule 71 ust. 1.

Artykuł  73

Odroczenie wydania

Jeżeli osoba, której dotyczy wniosek o wydanie, jest ścigana przez sąd lub prokuraturę Strony wezwanej z powodu innego czynu przestępnego albo została przez sąd tej Strony skazana za inny czyn przestępny, wówczas przy rozstrzyganiu wniosku o wydanie można postanowić, że wydanie nastąpi dopiero po ukończeniu postępowania bądź po odbyciu lub darowaniu kary.

Artykuł 74

Wydanie czasowe

1. W przypadku określonym w artykule 73 może na wniosek nastąpić czasowe wydanie, jeżeli z powodu odroczenia wydania nastąpiłoby przedawnienie lub zachodziłoby niebezpieczeństwo, że przeprowadzenie postępowania karnego będzie poważnie utrudnione.

2. Osoba wydana czasowo zostanie przekazana z powrotem Stronie wezwanej po przeprowadzeniu postępowania karnego, które stanowiło podstawę czasowego wydania.

Artykuł  75

Zbieg wniosków o wydanie

W przypadku zgłoszenia wniosków o wydanie przez kilka państw Strona wezwana rozstrzygnie, który z tych wniosków należy uwzględnić.

Artykuł 76

Zasada specjalności

1. Osoba wydana nie może być bez zgody Strony wezwanej ścigana, skazana albo wydana trzeciemu państwu w związku z innym czynem przestępnym popełnionym przed wydaniem, jeżeli ono nie nastąpiło z powodu tego czynu. Nie można odmówić zgody, jeżeli Strona wezwana byłaby z powodu tego czynu przestępnego obowiązana do wydania na podstawie niniejszej Umowy.

2. Zgoda określona w ust. 1 jest zbędna, jeżeli osoba wydana nie opuści obszaru Strony wzywającej lub na obszar ten powróci w ciągu miesiąca od ukończenia postępowania karnego, a w przypadku skazania - w ciągu miesiąca od odbycia lub darowania kary. Do okresu tego nie wlicza się czasu, w którym osoba wydana bez swej winy nie mogła opuścić obszaru Strony wzywającej.

3. Zgoda Strony wezwanej nie jest wymagana, gdy osoba wydana złoży przed sądem oświadczenie, że zgadza się na przeprowadzenie postępowania karnego. Należy wówczas przesłać Stronie wezwanej wierzytelny odpis protokołu zawierającego to oświadczenie.

Artykuł  77

Wydanie

Strona wezwana obowiązana jest zawiadomić Stronę wzywającą o czasie i miejscu wydania. Osobę, która ma być wydana, można zwolnić z aresztu, jeżeli Strona wzywająca nie przejmie jej w ciągu miesiąca od wysłania tego zawiadomienia.

Artykuł 78

Ponowne wydanie

Jeżeli osoba wydana uchyli się od postępowania karnego i powróci na obszar Strony wezwanej, należy ją na wniosek ponownie aresztować i wydać, przy czym zbędne jest dołączenie do takiego wniosku dalszych materiałów dowodowych.

Artykuł  79

Tranzyt

1. Każda z Umawiających się Stron powinna na wniosek drugiej Umawiającej się Strony dokonać przewozu przez swój obszar tych osób, które inne państwo zamierza wydać drugiej Stronie. Zasada ta nie ma zastosowania, jeżeli według postanowień niniejszej Umowy nie powstałby obowiązek wydania.

2. Wniosek określony w ust. 1 należy zgłosić i załatwić na zasadach przewidzianych dla wniosków o wydanie.

Artykuł  80

Zawiadomienie o wynikach postępowania karnego

Strona wzywająca zawiadamia Stronę wezwaną o wyniku postępowania karnego przeprowadzonego przeciwko osobie wydanej. Jeżeli przeciwko tej osobie zapadł prawomocny wyrok, należy przesłać jego odpis. Dotyczy to również przypadków określonych w artykule 76 niniejszej Umowy.

Artykuł 81

Wyjątki od obowiązku udzielenia pomocy prawnej

Poza przypadkami przewidzianymi w artykule 14 nie ma obowiązku udzielenia pomocy prawnej w sprawach karnych również wówczas, gdy:

a) przedmiotem postępowania karnego jest czyn przestępny nie uzasadniający obowiązku wydania;

b) załatwienie wniosku nie należy do właściwości sądu lub prokuratury Strony wezwanej.

Artykuł  82

Czasowe przekazanie osób pozbawionych wolności

1. W przypadku wezwania świadków lub biegłych, pozbawionych wolności na obszarze Strony wezwanej, Minister Sprawiedliwości lub Generalny Prokurator tej Strony może zarządzić przewiezienie tych osób na obszar Strony wzywającej pod warunkiem, że będą one nadal pozbawione wolności i po przesłuchaniu niezwłocznie zostaną z powrotem przekazane.

2. Jeżeli zachodzi potrzeba przesłuchania przez organy Strony wzywającej w charakterze świadków lub biegłych osób pozbawionych wolności na obszarze innego państwa, Minister Sprawiedliwości albo Generalny Prokurator Strony wezwanej udzieli zezwolenia na przewóz tych osób tam i z powrotem przez obszar państwa wezwanego, jeżeli udzielone zostało zapewnienie określone w artykule 7.

Artykuł  83

Wydawanie przedmiotów

1. Obie Umawiające się Strony wydają sobie na wniosek:

a) przedmioty uzyskane przez przestępstwo, które uzasadnia wydanie;

b) przedmioty, przeciwko którym skierowane było przestępstwo uzasadniające wydanie;

c) przedmioty, które mogą służyć jako dowody w postępowaniu karnym, z tym że wydanie tych przedmiotów następuje także i wtedy, gdy wydanie sprawcy nie może nastąpić z powodu śmierci, ucieczki lub z innych przyczyn.

2. Jeżeli przedmioty, o których wydanie zwrócono się, potrzebne są jako środki dowodowe w postępowaniu karnym również sądom lub prokuratorom Strony wezwanej, można odroczyć wydanie tych przedmiotów aż do ukończenia tego postępowania.

3. Prawa osób trzecich do przedmiotów, które należy wydać, pozostają nie naruszone. Przedmioty, co do których prawa takie istnieją, należy po ukończeniu postępowania zwrócić Stronie wezwanej celem wydania ich osobom uprawnionym.

Artykuł  84

Zawiadomienie o skazaniach

1. Strony zawiadamiają się wzajemnie o prawomocnych skazaniach, które sądy jednej Strony orzekły przeciwko obywatelom drugiej Strony.

2. W tym celu Ministrowie Sprawiedliwości lub Generalni Prokuratorzy obu Stron przesyłają sobie kwartalne wyciągi z rejestrów skazanych. Równocześnie należy w miarę możności przesyłać odciski palców.

Artykuł  85

Informacje z rejestru skazanych

Na bezpośrednie zapytania sądów i prokuratur drugiej Strony należy udzielać wolnych od opłat informacji z rejestru skazanych.

CZĘŚĆ  TRZECIA

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Artykuł  86

Umowa niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która nastąpi w możliwie najkrótszym czasie w Berlinie.

Umowa niniejsza zawarta jest na okres pięciu lat, licząc od dnia jej wejścia w życie. Ulega ona przedłużeniu na dalsze pięcioletnie okresy, o ile żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej na sześć miesięcy przed upływem tego okresu.

Umowę niniejszą sporządzono w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i niemieckim, przy czym oba teksty mają jednakową moc obowiązującą.

Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy podpisali niniejszą Umowę i zaopatrzyli ją pieczęciami.

Sporządzono w Warszawie dnia 1 lutego 1957 roku.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY

do Umowy o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych z dnia 1 lutego 1957 roku pomiędzy Polską Rzecząpospolitą Ludową a Niemiecką Republiką Demokratyczną.

Przy podpisaniu w dniu dzisiejszym Umowy o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych Pełnomocnicy Umawiających się Stron stwierdzają, co następuje:

I

Zagadnienia wykładni niniejszej Umowy, zwłaszcza pozostające w związku ze zmianami ustawodawstwa Umawiających się Stron, będą wyjaśniane w drodze porozumienia między Ministrami Sprawiedliwości obu Stron.

II

Dla ułatwienia obrotu prawnego Ministrowie Sprawiedliwości oraz Generalni Prokuratorzy Umawiających się Stron przekażą sobie wzajemnie spisy sądów, prokuratur i państwowych biur notarialnych oraz będą informować się o ich zmianach.

III

Umawiające się Strony stwierdzają zgodnie, że przez "sprawy cywilne" należy również rozumieć spory przed sądami pracy oraz że sądy pracy Niemieckiej Republiki Demokratycznej są zrównane z organami wymienionymi w artykule 3 ust. 1.

Niniejszy Protokół Końcowy stanowiący integralną część wyżej wymienionej Umowy został sporządzony w dwóch egzemplarzach w języku polskim i niemieckim, przy czym oba teksty mają jednakową moc obowiązującą.

Warszawa, dnia 1 lutego 1957 roku.

Po zaznajomieniu się z powyższą Umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną, oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 18 kwietnia 1957 roku.

1 Art. 2A dodany przez art. 1 ust. 1 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

2 Art. 15 zmieniony przez art. 1 ust. 2 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

3 Art. 18 zmieniony przez art. 1 ust. 3 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

4 Art. 21 zmieniony przez art. 1 ust. 4 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

5 Art. 22A dodany przez art. 1 ust. 5 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

6 Art. 24 zmieniony przez art. 1 ust. 6 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

7 Art. 26 zmieniony przez art. 1 ust. 7 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

8 Art. 27 zmieniony przez art. 1 ust. 7 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

9 Art. 28 zmieniony przez art. 1 ust. 7 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

10 Art. 29 uchylony przez art. 1 ust. 8 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

11 Art. 38 ust. 3 zmieniony przez art. 1 ust. 9 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

12 Art. 51 zmieniony przez art. 1 ust. 10 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

13 Oddział f) dodany przez art. 1 ust. 11 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

14 Art. 66 zmieniony przez art. 1 ust. 12 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

15 Art. 66A dodany przez art. 1 ust. 13 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

16 Art. 66B dodany przez art. 1 ust. 13 Protokołu z dnia 18 kwietnia 1975 r. (Dz.U.76.14.80) zmieniającego nin. Umowę z dniem 2 kwietnia 1976 r.

• Identyfikator: Dz.U.1958.27.114
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: NRD-Polska. Umowa o obrocie prawnym w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych. Warszawa.1957.02.01.
• Data aktu: 01/02/1957
• Data ogłoszenia: 15/05/1958
• Data wejścia w życie: 11/09/1957