Deponowanie i wymiana banknotów Banku Emisyjnego w Polsce.

DEKRET
z dnia 6 stycznia 1945 r.
o deponowaniu i wymianie banknotów Banku Emisyjnego w Polsce.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) Rada Ministrów postanawia a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

Bilety złotowe Banku Emisyjnego w Polsce emitowane przez okupanta, nazywane poniżej banknotami "krakowskimi", przestają być obiegowym środkiem płatniczym na obszarze Państwa Polskiego z dniem 10 stycznia 1945 r.

Art.  2.

W czasokresie od 10 stycznia 1945 r. do 28 lutego 1945 r. każdy posiadacz banknotów "krakowskich" obowiązany jest złożyć je jednorazowo w całości w urzędzie skarbowym lub przedsiębiorstwie bankowym, określonym przez Ministra Skarbn.

Art.  3.
(1)
Złożone banknoty "krakowskie" będą wymienione na bilety skarbowe z napisem "Narodowy Bank Polski" po kursie jeden do jednego na rzecz:
a)
przedsiębiorstw państwowych, osób prawnych prawa publicznego, przedsiębiorstw państwowych lub będących pod zarządem państwowym, przedsiębiorstw stanowiących własność związków samorządowych - w wysokości, którą określi Minister Skarbu;
b)
instytucyj samorządowych, społecznych, religijnych, kulturalnych, oświatowych, związków i stowarzyszeń dobroczynnych oraz wydawnictw - w wysokości, którą określi komisarz wojewódzki po zasięgnięciu opinii właściwego wojewody; od decyzji komisarza wojewódzkiego służy zainteresowanym odwołanie do Ministra Skarbu w terminie 7-dniowym od dnia zawiadomienia o decyzji;
c)
zakładów rzemieślniczych, zatrudniających oprócz członków rodziny nie więcej niż jednego pracownika i przedsiębiorstw prywatnych posiadających karty rejestracyjne na rok 1944 według działów: Ic, IIc, Vabc, VII, VIII, X i XI - nie więcej niż po zł 2.000. - na zakład lub przedsiębiorstwo;
d)
zakładów rzemieślniczych. zatrudniających oprócz członków rodziny więcej niż jednego pracownika, spółdzielni oraz wszystkich innych przedsiębiorstw lub zakładów nieobjętych lit. a-c - w wysokości, którą określi komisja dla spraw wymiany banknotów "krakowskich" przy urzędzie skarbowym;
e)
wszystkich osób fizycznych nie będących właścicielami przedsiębiorstw lub zakładów objętych lit. c i d - nie więcej niż po zł. 500.-
(2)
Prawo do wymiany przysługuje osobom fizycznym, które w dniu złożenia banknotów "krakowskich" mają ukończonych 18 lat.
(3)
Osobom wojskowym w służbie czynnej, wymiany banknotów "krakowskich" dokona jednorazowo płatnik jednostki wojskowej, do której wojskowy przynależy - w granicach złożonej kwoty w banknotach "krakowskich", nie więcej jednak niż w wysokości jednomiesięcznej pensji.
(4)
Część kwoty złożonej, która nie uległa wymianie, pozostaje w depozycie.
(5)
Wymiana banknotów "krakowskich" nastąpi jedynie na rzecz osób fizycznych i prawnych, mających zamieszkanie, względnie siedzibę na obszarze wyzwolonym do dnia ogłoszenia niniejszego dekretu, o ile na tym obszarze banknoty "krakowskie" były dopuszczone do obiegu jako środek płatniczy.
Art.  4.
(1)
Przy każdym urzędzie skarbowym tworzy się komisję dla spraw wymiany banknotów "krakowskich" (art. 3 ust. 1 lit. d.).

Skład komisji jest następujący:

a)
naczelnik urzędu skarbowego jako przewodniczący,
b)
przedstawiciel właściwej rady narodowej,
c)
przedstawiciel referatu przemysłowo-handlowego przy starostwie powiatowym, a w miastach wydzielonych przedstawiciel wydziału przemysłowo-handlowego urzędu wojewódzkiego.
(2)
Od decyzji komisji służy stronie w terminie 7-dniowym od dnia zawiadomienia o decyzji odwołanie do komisarza wojewódzkiego wyznaczonego przez Ministra Skarbu.
(3)
Podjęcie sumy z wymiany oznacza zrzeczenie się prawa odwołania.
Art.  5.

Minister Skarbu może w wyjątkowych wypadkach gospodarczo uzasadnionych zezwolić na dokonanie wymiany banknotów "krakowskich" do pełnej wysokości zdeponowanej sumy.

Art.  6.
(1)
Kto wykracza przeciw przepisom niniejszego dekretu lub rozporządzeń i zarządzeń na jego podstawie wydanych, podlega karze grzywny do jednego miliona złotych.
(2)
Nadto sąd orzeknie przepadek kwestionowanych banknotów na rzecz Skarbu Państwa.
(3)
Do orzekania o przestępstwach przewidzianych w ust. 1 są właściwe sądy grodzkie.
Art.  7.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Skarbu w porozumieniu z Ministrami: Obrony Narodowej, Administracji Publicznej i Sprawiedliwości.

Art.  8.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem 10 stycznia 1945 r;

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.1.2

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Deponowanie i wymiana banknotów Banku Emisyjnego w Polsce.
Data aktu: 06/01/1945
Data ogłoszenia: 06/01/1945
Data wejścia w życie: 10/01/1945