Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.

Rozdział I.

Postanowienia ogólne.

§ 2.

Zaliczenie powołanego do obowiązkowej służby czynnej, do stanu faktycznego formacji, następuje w dniu zgłoszenia się powołanego do formacji.

Dowódca formacji ogłasza w rozkazie dziennym na podstawie karty powołania, oraz dokumentów ewidencyjnych, które formacja otrzymała od powiatowego komendanta uzupełnień, datę zgłoszenia się powołanego do formacji i przydział do pododdziału (wcielenie).

Wszelkie należności i inne prawa związane z obowiązkową służbą czynną, przysługują powołanemu od chwili zaliczenia go do stanu faktycznego formacji (wcielenia), i od tej chwili ciążą na nim wszelkie obowiązki wynikające z pełnienia tej służby.

§ 5.

Kandydaci do szkół, kształcących na oficerów zawodowych, którzy do takiej szkoły zostali przyjęci, zostają zaliczeni do stanu faktycznego uczniów szkoły, w dniu zgłoszenia się kandydata do służby w terminie wyznaczonym przez komendanta szkoły.

Zaliczenie może nastąpić również w terminie późniejszym, jednak nie przekraczającym 14 dni, stosownie do uznania komendanta szkoły, jeżeli niezgłoszenie się w terminie nie było zawinione przez kandydata. O niemożności zgłoszenia się do służby w terminie wyznaczonym należy zameldować komendantowi szkoły najpóźniej do 3 dni od dnia wyznaczonego do zgłoszenia się do służby. Zaliczenie do stanu faktycznego uczniów szkoły w przypadku usprawiedliwionego opóźnionego stawiennictwa, następuje w dniu zgłoszenia się do służby.

Z chwilą zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły, otrzymują zaliczeni bez szczególnego nadania tytuł podchorążego, a ci, którzy do chwili zaliczenia ich do stanu faktycznego uczniów szkoły, nie stali się żołnierzami w myśl art. 3 ust. 1 lub 2, ponadto stopień szeregowca.

Komendant szkoły ogłasza w rozkazie dziennym na podstawie listy kandydatów przyjętych do szkoły i dokumentów ewidencyjnych, otrzymanych od powiatowego komendanta uzupełnień, zaliczenie kandydatów do stanu faktycznego uczniów szkoły, oraz przydział do pododdziałów szkolnych.

Wszelkie należności, związane ze służbą wojskową podchorążych, przysługują im od dnia rozpoczęcia nauk (wyszkolenia), a w przypadku zgłoszenia się po tym terminie do służby, od dnia zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły. Wszelkie inne prawa oraz obowiązki wynikające z pełnienia służby w charakterze podchorążych, ciążą na nich od dnia zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły.

Postanowienia niniejszego paragrafu mają analogiczne zastosowanie również do kandydatów na kurs unitarny (§ 227).

Do art. 4.

§ 6.

Szeregowcy odbywający obowiązkową służbę czynną, składają przysięgę wojskową zasadniczo po ukończeniu podstawowego wyszkolenia żołnierskiego (wstępnego). Termin składania przysięgi oznacza dowódca okręgu korpusu.

Dowódca ten jest właściwy również do oznaczenia terminu składania przysięgi przez tych szeregowców, którzy zostali powołani do odbywania czynnej służby wojskowej, a którzy jeszcze przysięgi wojskowej nie składali.

Termin składania przysięgi przez podchorążych, oraz przez uczniów szkół podoficerskich ogólnych lub danego rodzaju wojska, oznaczają komendanci tych szkół.

Rozdział II.

O stopniach wojskowych, ich nadawaniu (awansowaniu) i utracie.

Do art. 8.

§ 11.

Żołnierza tytułuje się wedle posiadanego stopnia wojskowego, - podchorążego i podchorążego rezerwy ponadto przez dodanie do stopnia wojskowego tytułu; "podchorąży" lub "podchorąży rezerwy".

W dokumentach osobistych (legitymacjach, poświadczeniach i t. p.), oraz w rozkazach, podaje się stopień wojskowy żołnierza i jego przydział służbowy, a w razie potrzeby także przydział macierzysty. Do nazw stopni wojskowych żołnierzy pełniących służbę nadterminową lub zawodową, należy dodawać wyrazy: "nadterminowy" lub "zawodowy", - a do nazw stopni wojskowych podchorążych i podchorążych rezerwy, wyrazy: "podchorąży" lub "podchorąży rezerwy".

Do art. 10.

§ 12.

Następujące stopnie wojskowe są równorzędne ze stopniami wojskowemi, wymienionemi w art. 10:

§ 15.

W zakresie wykształcenia ogólnego jest wymagane jako warunek do awansu na wyższy stopień:

§ 16.

Posiadanie wiadomości, wymaganych w myśl § 15 lit. a) stwierdza się w drodze egzaminu, przeprowadzonego w formacji przez dowódcę pododdziału, jeżeli kandydat do awansu nie przedstawił odpowiedniego świadectwa szkolnego.

Dowodem stwierdzającym zakres wykształcenia wymaganego w myśl § 15 lit. b) i c) jest świadectwo szkolne, wydane przez właściwą władzę szkolną. Odpis tego świadectwa sporządzony i zaświadczony przez dowódcę pododdziału, dołącza się do dokumentów ewidencyjnych podoficera lub szeregowca, zwracając mu oryginał.

§ 18.

Awansowanie podoficerów i szeregowców jest regulowane istotnemi potrzebami i etatami, a w tych granicach rzeczywistą korzyścią dla stanu wyszkolenia i toku służby. Z tego też powodu upływ czasokresów wymaganych do awansu na wyższy stopień (art. 16 lit. c) nie daje sam przez się nawet przy posiadaniu wszystkich innych warunków wymaganych w myśl art. 16, prawa do awansu.

Dowódcy (komendanci, kierownicy), uprawnieni do awansowania, powinni czasokresy te uważać tylko za minimalny okres czasu, którego przesłużenie jest koniecznym warunkiem do awansu na wyższy stopień.

§ 21.

Przy awansie na wyższe stopnie rzeczywiste, dowódcy uprawnieni do awansowania powinni brać pod uwagę w pierwszym rzędzie kandydatów posiadających odpowiednie stopnie tytularne, lub zajmujących wolne etaty w stopniach, na które ma nastąpić awans (§ 14).

Dopiero w braku takich kandydatów, lub gdy podoficer w odpowiednim stopniu tytularnym nie posiada kwalifikacyj do awansu, awans na wyższy stąpień rzeczywisty może nastąpić z pośród innych kandydatów, niż wymienionych w ust. 1.

Do art. 20.

§ 24.

Na stopień starszego szeregowca mogą być awansowani:

c)

inni szeregowcy zasługujący na szczególne wyróżnienie za wzorowe zachowanie się w służbie i postępy w wyszkoleniu.

Absolwenci szkół podoficerskich ogólnych lub danego rodzaju wojska (§ 24 lit. a), którzy w tej szkole odbywali obowiązkową służbę czynną, mogą być awansowani na stopień starszego szeregowca bezpośrednio po ukończeniu tej szkoły w dniu promocji; ci zaś absolwenci, którzy nie odbywali w tej szkole obowiązkowej służby czynnej, mogą być awansowani na stopień starszego szeregowca nie wcześniej jak w 1 miesiąc po rozpoczęciu obowiązkowej służby czynnej w formacjach wojska.

Szeregowcy, wymienieni pod lit. b) mogą być awansowani na stopień starszego szeregowca bezpośrednio po ukończeniu z wynikiem pomyślnym podoficerskiej szkoły (kursu) pułkowej lub szkoły równorzędnej, albo też po złożeniu szczególnego egzaminu.

Szeregowcy wymienieni pod lit. c) mogą być awansowani na stopień starszego szeregowca nie wcześniej jak w drugim roku obowiązkowej służby czynnej, przyczem przy równych kwalifikacjach mają pierwszeństwo szeregowcy wykazujący się świadectwem z ukończenia co najmniej I stopnia przysposobienia wojskowego.

§ 27.

Do awansu na stopień kaprala jest wymagane, poza ogólnemi warunkami, określonemi w art. 16, ukończenie z wynikiem pomyślnym podoficerskiej szkoły (kursu) pułkowej lub szkoły równorzędnej, albo też złożenie szczególnego egzaminu, przewidzianych dla danego rodzaju wojska w instrukcjach wyszkolenia, wydanych przez Ministra Spraw Wojskowych (art. 40 ust. 2).

Starsi szeregowcy, którzy stopień ten uzyskali po ukończeniu szkoły (kursu), lub złożeniu egzaminu określonych w ust. 1, jeżeli nie odpowiadają warunkom określonym pod lit. a), b), c) art. 22, mogą być awansowani na stopień kaprala, po przesłużeniu w stopniu starszego szeregowca co najmniej 4 miesięcy.

§ 28.

Starsi szeregowcy, którzy są cechowymi majstrami lub czeladnikami, lub którzy ukończyli szkołę zawodową swego fachu, albo też którzy posiadają co najmniej dwuletnią praktykę w danym zawodzie, stwierdzoną poświadczeniem organizacji zawodowej, a w braku tejże poświadczeniem właściwej władzy administracji ogólnej, mogą być awansowani na stopień kaprala w formacjach poszczególnych rodzajów wojska, w których przewidziani są etatami rzemieślnicy ich fachu, jeżeli ukończą fachowy kurs wojskowy, albo odbędą odpowiednią praktykę wojskową lub też złożą odpowiedni egzamin po uprzednio odbytej praktyce, określone dla każdego fachu w szczególnych zarządzeniach Ministra Spraw Wojskowych.

Ukończenie fachowego kursu wojskowego, lub odbycie odpowiedniej praktyki wojskowej, albo też złożenie odpowiedniego egzaminu po uprzednio odbytej praktyce, - jest równoznaczne z ukończeniem podoficerskiej szkoły (kursu) pułkowej.

§ 36.

Uczniowie szkół (kursów), kształcących na oficerów rezerwy, mogą być awansowani w czasie pobytu w szkole (na kursie):

§ 38.

Podchorążowie mogą być awansowani:

e)

na stopień tytularnego starszego sierżanta po ukończeniu z postępem co najmniej dobrym drugiego roku nauk w szkole podchorążych inżynierji, lub piątego roku nauk w szkole podchorążych sanitarnych.

Podoficerowie zawodowi, pełniący służbą podchorążych, mogą być awansowani w czasie pełnienia tej służby, na ogólnych zasadach odnoszących się do awansów podoficerów zawodowych. Czas tej służby zalicza się im na okres czasu, wymagany do awansu (art. 150 ust. ost.).

Do art. 28.

§ 39.

Przełożonym uprawnionym do awansowania podoficerów i szeregowców, zarówno na stopnie rzeczywiste jak i tytularne, jest:

§ 40.

Podstawę awansowania stanowi wniosek awansowy (wzór Nr. 1).

Właściwym do postawienia wniosku awansowego jest wyłącznie przełożony, posiadający uprawnienia dowódcy pododdziału.

Wniosek awansowy może być postawiony, jeżeli kandydat do awansu odpowiada wszelkim warunkom awansowym, przewidzianym w niniejszem rozporządzeniu.

Wniosek awansowy opinjują kolejni wyżsi przełożeni żołnierza przedstawionego do awansu w tym kierunku, czy kandydat posiada odpowiednie kwalifikacje moralne i służbowe (§ 17).

§ 41.

Awans podoficera lub szeregowca na stopień rzeczywisty lub tytularny, ogłasza w rozkazie dziennym dowódca (komendant, kierownik), który awans zarządził (§ 39), oraz dowódca (komendant, kierownik) formacji, do której stanu faktycznego należy awansowany podoficer lub szeregowiec.

W decyzji na wniosku awansowym (wzór Nr. 1) t oraz w rozkazie dziennym należy podać datę, od której nowy stopień zostaje nadany. Datą tą jest dla podoficerów i szeregowców, pełniących czynną służbę wojskową i dla podchorążych (o ile nie są podoficerami zawodowymi), pierwszy dzień następnej dekady - a dla nadterminowych, podoficerów zawodowych oraz podchorążych, którzy przed przyjęciem do szkoły podchorążych byli podoficerami zawodowymi, pierwszy dzień następnego miesiąca kalendarzowego.

Data, od której nowy stopień się liczy, jest podstawą wszystkich obowiązków i uprawnień, związanych z nowym stopniem.

§ 43.

Zatrzymanie lub areszt śledczy albo tymczasowy, wlicza się do okresu czasu wymaganego do awansu (art. 29 ust. 2) tylko wtedy, gdy nastąpiło odłożenie doniesienia karnego, umorzenie postępowania, uniewinnienie przez sąd karny albo ukaranie dyscyplinarne, jeżeli karą nie jest degradacja.

Za czas pozbawienia wolności (art. 29 ust. 3) uważa się czas faktycznego przebywania w zamknięciu, a więc zarówno zatrzymanie lub areszt śledczy, albo tymczasowy, jako też i karę pozbawienia wolności, orzeczoną sądownie.

Do art. 30.

§ 44.

Pozbawienie stopnia szeregowca i posiadanego stopnia wyższego z powodów określonych w art. 30 lit. a) lub b), ogłasza w rozkazie dziennym dowódca (komendant, kierownik) formacji, do której stanu faktycznego należy podoficer lub szeregowiec, i od dnia ogłoszenia w rozkazie dziennym podoficer lub szeregowiec przestaje być żołnierzem.

Podoficer lub szeregowiec taki zostaje skreślony ze stanu faktycznego wojska, otrzymując od właściwego powiatowego komendanta uzupełnień poświadczenie, iż jest wolnym od powszechnego obowiązku wojskowego.

W przypadku, gdy wyrokiem sądowym orzeczono karę śmierci i wydalenie z wojska (art. 30 lit. b) następuje pozbawienie stopnia szeregowca i posiadanego stopnia wyższego już z chwilą prawomocności wyroku. W ogłoszeniu powyższej kary w rozkazie dziennym formacji, podaje się dzień prawomocności wyroku, jako dzień, od którego podoficer lub szeregowiec przestaje być żołnierzem.

Do art. 31.

§ 45.

Degradacja następuje:

Rozdział III.

Szczególne obowiązki i uprawnienia służbowe podoficerów lub szeregowców.

Do art. 33.

§ 47.

Od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić podoficera lub szeregowca pełniącego czynną służbę wojskową, dowódca okręgu korpusu.

Dowódca ten jest również uprawniony do zwolnienia od obowiązku zachowania tajemnicy podoficera lub szeregowca nie pełniącego czynnej służby wojskowej, a o właściwości tego dowódcy rozstrzyga ostatni przydział służbowy podoficera lub szeregowca.

Zwolnienia od obowiązku zachowania tajemnicy wolno odmówić jedynie wtedy, gdyby jej ujawnienie mogło wyrządzić Państwu poważną szkodę.

Do art. 34.

§ 48.

Podoficer lub szeregowiec, pełniący czynną służbę wojskową, jest obowiązany do noszenia w służbie i poza służbą przepisowego umundurowania oraz uzbrojenia.

Podoficer lub szeregowiec nie ma natomiast prawa do noszenia munduru i uzbrojenia wojskowego:

§ 50.

Przez urlop należy rozumieć zwolnienie podoficera lub szeregowca na określony przez przełożonego okres czasu od wszelkich zajęć służbowych z prawem opuszczenia miejsca postoju formacji i obowiązkiem powrotu do formacji po upływie tego okresu.

Przed upływem tego okresu podoficer lub szeregowiec jest obowiązany powrócić z urlopu do swojej formacji:

§ 53.

Urlopy świąteczne są udzielane podoficerom i szeregowcom na, czas głównych świąt wyznaniowych.

Czas trwania tych urlopów oraz warunki ich udzielania określa każdorazowo Minister Spraw Wojskowych.

W szkołach wojskowych, kształcących na oficerów zawodowych (na kursie unitarnym) terminy i czasokresy urlopów świątecznych są przewidziane programem nauk w tych szkołach (na kursie unitarnym).

Prawo udzielania urlopów świątecznych przysługuje przełożonym o uprawnieniach co najmniej dowódcy pododdziału.

§ 54.

Z urlopów wypoczynkowych mogą korzystać podoficerowie zawodowi, nadterminowi, oraz podoficerowie i szeregowcy odbywający obowiązkową służbę czynną, a należący do personelu latającego aeronautyki.

Normy urlopów wypoczynkowych wynoszą:

b)

nadterminowi do 21 dni w poszczególnym roku służby.

Jednostki wojskowe, w których podoficerowie zawodowi i nadterminowi mogą korzystać z dłuższych urlopów wypoczynkowych, ze względu na szczególnie ciężkie warunki służby, określają szczególne rozkazy Ministra Spraw Wojskowych.

Na poczet urlopu wypoczynkowego zalicza się urlopy okolicznościowe przekraczające w sumie 5 dni w ciągu jednego roku służby, oraz urlopy zdrowotne i kuracyjne.

Prawo udzielania urlopów wypoczynkowych przysługuje przełożonym o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku.

§ 56.

Urlopy przesiedleniowe mogą być udzielane nadterminowym i podoficerom zawodowym przy przeniesieniach, jeżeli powoduje ono stałą zmianę przynależności służbowej do formacji dyzlokowanej w innym garnizonie.

Normy urlopów przesiedleniowych wynoszą od 3 - 14 dni, w zależności od warunków rodzinnych, komunikacyjnych, odległości i t. p.

Prawo udzielania urlopów przesiedleniowych przysługuje dowódcy (komendantowi, kierownikowi) formacji o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, do której podoficer zawodowy lub nadterminowy został przeniesiony.

§ 57.

Urlopy wyróżniające mogą być udzielane podoficerom i szeregowcom pełniącym obowiązkową służbę czynną:

§ 58.

Urlopy lecznicze dzielą się na urlopy zdrowotne, kuracyjne oraz urlopy udzielane na czas do ukończenia postępowania rewizyjno - lekarskiego.

Podstawę do udzielenia urlopu zdrowotnego stanowi świadectwo wojskowo - lekarskiej wystawione przez naczelnego lekarza formacji, a jeżeli chodzi o podoficerów i szeregowców należących do personelu latającego aeronautyki, również świadectwo wojskowo - lekarskie, wystawione przez kierownika centrum badań lotniczo - lekarskich.

Podstawę do udzielenia urlopu kuracyjnego stanowi świadectwo wojskowo - lekarskie, wystawione przez komendanta wojskowego zakładu leczniczego (garnizonowej izby chorych, szpitala garnizonowego, okręgowego lub szkolnego). Podoficerom zawodowym mogą być udzielane urlopy kuracyjne tylko na podstawie świadectwa wojskowo - lekarskiego, wystawionego przez komendanta wojskowego szpitala okręgowego (art. 107).

Podstawę do udzielenia urlopu na czas do ukończenia postępowania rewizyjno - lekarskiego stanowi orzeczenie, wystawione przez wojskowo-lekarską komisję rewizyjną.

§ 59.

Urlopy zdrowotne mogą być udzielane podoficerom i szeregowcom, pełniącym obowiązkową służbę czynną, podchorążym, nadterminowym i podoficerom zawodowym.

Urlopów tych udziela się gdy stan zdrowia podoficera lub szeregowca nie wymaga ani wykonania zabiegów leczniczych, ani też opieki lekarskiej, przyczem rokuje zupełną poprawę stanu zdrowia, a jednak czasowo znosi lub zmniejsza w znaczniejszym stopniu ich zdolność do pełnienia czynnej służby wojskowej.

Czas trwania urlopu zdrowotnego nie może przekraczać:

c)

dla podoficerów zawodowych - 4 tygodni w ciągu jednego roku służby zawodowej.

O ile chodzi o podoficerów lub szeregowców należących do personelu latającego aeronautyki - urlop zdrowotny może im być udzielony w przypadkach wyjątkowych na czas do 6 tygodni na podstawie świadectwa wojskowo - lekarskiego, wystawionego przez kierownika centrum badań lotniczo - lekarskich.

Urlopu zdrowotnego udziela dowódca (komendant, kierownik) formacji o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, do której stanu faktycznego należy podoficer lub szeregowiec.

§ 60.

Urlopy kuracyjne mogą być udzielane podoficerom i szeregowcom, pełniącym obowiązkową służbę czynną, podchorążym, nadterminowym i podoficerom zawodowym.

Urlopów tych udziela się podoficerom i szeregowcom pozostającym na leczeniu w wojskowych zakładach leczniczych, gdy stan zdrowia nie wymaga już dalszej opieki lekarskiej, a przebyte choroby zakaźne, ostre schorzenia lub zabiegi operacyjne powodują konieczność dłuższego wypoczynku, po którym przewiduje się powrót do zdrowia i całkowitą zdolność fizyczną do pełnienia czynnej służby wojskowej.

Czas trwania urlopu kuracyjnego nie może przekraczać:

b)

dla podchorążych - 6 tygodni w ciągu jednego roku szkolnego.

Urlop kuracyjny dla podoficerów zawodowych może być udzielony na taki tylko okres czasu, by nieprzerwane niepełnienie służby czynnej z powodu złego stanu zdrowia (z powodu choroby i leczenia się), oraz przebywania na urlopie leczniczym nie przekraczało 6 miesięcy w ciągu jednego roku (art. 107 i ust. 1 art. 108).

Prawo udzielenia urlopu kuracyjnego przysługuje komendantowi wojskowego zakładu leczniczego (garnizonowej izby chorych, szpitala garnizonowego, okręgowego lub szkolnego), a o ile chodzi o podoficerów zawodowych, komendantowi wojskowego szpitala okręgowego. Przed udzieleniem urlopu kuracyjnego podchorążym, komendant wojskowego zakładu leczniczego powinien uzgodnić swe stanowisko z komendantem szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych.

O udzieleniu urlopu kuracyjnego należy niezwłocznie zawiadomić dowódcę (komendanta, kierownika) formacji, do której stanu faktycznego należy podoficer lub szeregowiec, któremu udzielono urlopu.

§ 61.

Urlopów leczniczych na czas do ukończenia postępowania rewizyjno - lekarskiego udziela się podoficerom lub szeregowcom, co do których wdrożono postępowanie rewizyjno - lekarskie, jeżeli udzielony urlop nie przedłuży lub nie utrudni tego postępowania.

Prawo udzielania tych urlopów podoficerom i szeregowcom, pozostającym na leczeniu w wojskowym zakładzie leczniczym (garnizonowej izbie chorych, w szpitalu garnizonowym, okręgowym lub szkolnym), przysługuje komendantowi zakładu; - innym podoficerom i szeregowcom udzielają takiego urlopu dowódcy (komendanci, kierownicy) formacyj o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, do których stanu faktycznego należy podoficer lub szeregowiec, któremu udzielono urlopu.

O udzieleniu urlopu na czas do ukończenia postępowania rewizyjno - lekarskiego powinien komendant wojskowego zakładu leczniczego zawiadomić niezwłocznie dowódcę (komendanta, kierownika) formacji, do której stanu faktycznego należy podoficer lub szeregowiec, któremu udzielono urlopu.

§ 63.

Prośby o przedłużenie urlopu składają podoficerowie i szeregowcy pisemnie, dołączając do nich dowody, stwierdzające potrzebę przedłużenia urlopu.

Prośbę wnosi się przez komendanta garnizonu, znajdującego się w miejscu pobytu urlopowanego, a 'jeżeli w tej miejscowości, gdzie przebywa urlopowany, niema komendy garnizonu, wprost do tego przełożonego, który udzielił urlopu. Komendanci garnizonów po zaopiniowaniu prośby, przesyłają ją niezwłocznie do właściwego przełożonego.

Jeżeli powodem prośby o przedłużenie urlopu jest zły stan zdrowia, należy do prośby dołączyć świadectwo wojskowo - lekarskie; jeśli w miejscu pobytu urlopowanego niema lekarza wojskowego, należy do prośby dołączyć świadectwo lekarza urzędowego (powiatowego, miejskiego), jeżeli taki jest w danej miejscowości, a w przeciwnym przypadku świadectwo lekarza prywatnego.

Prośbę o przedłużenie urlopu należy przedstawić w takim terminie, aby załatwienie jej mogło nastąpić przed ukończeniem urlopu i by tem samem w razie odmownej decyzji urlopowany mógł na czas powrócić do swej formacji. Wyjątkowo w przypadkach szczególnie nagłych, oraz gdy w miejscu pobytu urlopowanego niema żadnej władzy wojskowej, może urlopowany zwrócić się telegraficznie do dowódcy, który mu udzielił urlopu, z prośbą o jego przedłużenie, podając powody.

W przypadkach szczególnie nagłych może przedłużyć urlop również komendant garnizonu, zawiadamiając o tem niezwłocznie przełożonego, który udzielił urlopu.

§ 64.

W razie śmierci urlopowanego w czasie urlopu, przesyła urzędnik stanu cywilnego lub prowadzący księgi metrykalne, urzędowe zawiadomienie o zejściu do komendy garnizonu, znajdującej się w miejscu śmierci urlopowanego, a jeżeli śmierć nastąpiła w miejscowości, w której niema komendy garnizonu, do powiatowej władzy administracji ogólnej. Komendant garnizonu lub powiatowa władza administracji ogólnej przesyła zawiadomienie o zejściu dowódcy (komendantowi, kierownikowi) tej formacji wojskowej, w której zmarły ostatnio pełnił czynną służbę wojskową.

Koszty pogrzebu urlopowanego ponosi Skarb Państwa według norm określonych przez Ministra Spraw Wojskowych. Jeżeli pogrzeb urlopowanego był urządzony przez rodzinę, gminę lub osoby postronne, zwraca się na prośbę koszty t. zw. kompletu pogrzebowego, w skład którego wchodzą: krzyż, trumna i tablica. Prośbę o zwrot kosztów należy przesłać do tej formacji wojskowej, w której zmarły pełnił ostatnio służbę, dowódca zaś formacji przesyła ją do dowódcy okręgu korpusu, który zarządza wypłatę.

Do art. 37.

§ 66.

Podoficerowie i szeregowcy, którzy otrzymali zezwolenie na wyjazd do miejscowości położonej na obszarze w. m. Gdańska, otrzymują legitymację służbową, którą obowiązani są okazać na żądanie władz gdańskich, wobec których legitymacja ta w myśl art. 16 umowy polsko - gdańskiej z dnia 24 października 1921 r. (Dz. U. R. P. z 1922 r. Nr. 16, poz. 139) jest dowodem osobistym, uprawniającym do przekroczenia granicy polsko - gdańskiej i pobytu na obszarze w. m. Gdańska.

§ 68.

Podoficer lub szeregowiec przebywający zagranicą lub na obszarze w. m. Gdańska, jest obowiązany zawiadomić pisemnie szefa polskiej placówki dyplomatycznej lub konsularnej, a na obszarze w. m. Gdańska, Komisarza Generalnego R. P. o swem przybyciu, celu i terminie pobytu, oraz o swym wyjeździe.

W razie, gdy przy placówce dyplomatycznej urzęduje attache wojskowy, zawiadomienie to powinno się odbywać za jego pośrednictwem.

Przyjazd należy meldować w ciągu 24 godzin od przybycia, z podaniem dokładnego adresu, wyjazd zaś na 24 godziny przed wyjazdem z zaznaczeniem, do której miejscowości podoficer lub szeregowiec się udaje.

Podoficerowie i szeregowcy powinni w przeciągu 24 godzin zawiadamiać pisemnie szefa polskiej placówki dyplomatycznej lub konsularnej (attaché wojskowego), a na obszarze w. m. Gdańska, Komisarza Generalnego R. P. o każdej zmianie adresu.

Meldunek ten odpada w razie podróży, celem zwiedzenia danego kraju, w którym to przypadku podoficer lub szeregowiec podaje program swej podróży z wykazem miejscowości, które zamierza, kolejno zwiedzić.

Rozdział IV.

Obowiązkowa służba czynna.

Do art. 39.

§ 74.

Szeregowcom, którzy ukończyli z wynikiem pomyślnym szkołę podoficerską ogólną lub danego rodzaju wojska (§ 23), zalicza się ukończenie tej szkoły za podoficerską szkołę pułkową, lub równorzędny kurs (praktykę), jeżeli:

§ 75.

Poborowi (ochotnicy), którzy na podstawie ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym, mają prawo do skróconej czynnej służby wojskowej, są przydzielani bądź to do szkół (kursów) kształcących na oficerów rezerwy, bądź też do formacyj wojskowych celem wyszkolenia na podoficerów rezerwy, albo też zostają po poborze zaliczani do po-nadkontyngentowych.

Czas trwania obowiązkowej służby czynnej poborowych (ochotników) wcielonych do szkół (kursów) kształcących na oficerów rezerwy, lub do formacyj wojskowych, jest jednakowy.

Wcielanie poborowych (ochotników), posiadających prawo do skróconej czynne) służby wojskowej do szeregów, oraz zaliczanie ich do ponadkontyngentowych, przeprowadzają powiatowi komendanci uzupełnień w myśl zasad określonych rozkazem Ministra Spraw Wojskowych o wcielaniu poborowych (ochotników) z cenzusem.

§ 76.

Poborowi (ochotnicy), posiadający prawo do skróconej czynnej służby wojskowej i przydzieleni do szkół (kursów) kształcących na oficerów rezerwy, mogą otrzymać przydział do jednego z następujących rodzajów wojska: piechota, kawalerja, artylerja, aeronautyka, saperzy, wojska łączności, służba zdrowia i służba weterynaryjna.

Przydział następuje w myśl zasad, określanych każdorazowo rozkazem Ministra Spraw Wojskowych, o wcielaniu poborowych (ochotników) z cenzusem.

Do art. 43.

§ 77.

Zwolnienie ze szkoły (kursu) kształcącej na oficerów rezerwy, następuje:

§ 78.

O pomyślnym wyniku ukończenia szkoły (kursu), kształcącej na oficerów rezerwy, decyduje ocena, ustalona dla wyrażenia ostatecznego ogólnego postępu ucznia, w myśl przepisów o klasyfikacji i ocenie postępów uczniów szkół (kursów) kształcących na oficerów rezerwy. Ocena nie może być niższą od stopnia: "ledwie dostatecznie".

Ukończenie z pomyślnym wynikiem tej szkoły (kursu) jest stwierdzane świadectwem, oraz ogłaszane w rozkazie dziennym i notowane w ewidencji.

Uczniowie szkół (kursów), kształcących na oficerów rezerwy, którzy szkoły tej (kursu) nie ukończyli z wynikiem pomyślnym, nie otrzymują świadectw. Nieukończenie szkoły jest ogłaszane w rozkazie dziennym i notowane w ewidencji.

§ 79.

Tytuł podchorążego rezerwy nadaje się tym uczniom szkół (kursów), którzy ją ukończyli z wynikiem pomyślnym.

Tytuł podchorążego rezerwy nadaje:

§ 80.

Utratę tytułu podchorążego rezerwy (pospolitego ruszenia) stwierdza co do podoficerów, pełniących czynną służbę wojskową, przełożony o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, który utratę tego tytułu ogłasza w rozkazie dziennym, zawiadamiając o tem dowódcę formacji macierzystej.

Stwierdzenie utraty tytułu podchorążego rezerwy (pospolitego ruszenia) u podoficerów niepełniących czynnej służby wojskowej, należy do właściwości powiatowego komendanta uzupełnień.

Do art. 47.

§ 81.

Uczniom szkół (kursów), kształcących na oficerów rezerwy, którzy zostali ze sokoły (kursu) zwolnieni (§ 77), lub też którzy nie ukończyli jej z wynikiem pomyślnym (§ 78), może komendant szkoły (kursu) zaliczyć nabyte wyszkolenie za podoficerską szkołę (kurs) pułkową, jeżeli powody zwolnienia nie dyskwalifikują ucznia do awansu na wyższy stopień, oraz jeżeli nabyte wyszkolenie odpowiada zakresowi wyszkolenia podoficerskiej szkoły (kursu) pułkowej.

Zaliczenie szkoły (kursu), kształcącej na oficerów rezerwy za pułkową szkołę (kurs) podoficerską, jest ogłaszane w rozkazie dziennym i notowane w ewidencji.

Do art. 48.

§ 84.

Przeniesienie podoficera lub szeregowca z jednego rodzaju wojska do innego na prośbę, może nastąpić, jeżeli podoficer lub szeregowiec odpowiada warunkom tego rodzaju wojska, do którego ma być przeniesiony, lub też warunki te uzyska w myśl szczególnych przepisów, wydanych przez Ministra Spraw Wojskowych.

Przeniesienie takie może nastąpić tylko za zgodą szefów, albo dowódców danego rodzaju wojska na szczeblu Ministerstwa Spraw Wojskowych. Przeniesienie zarządzają przełożeni wymienieni w ust. 2 § 85.

§ 85.

Przeniesienie podoficera lub szeregowca w obrębie formacji (przesunięcie) zarządza dowódca (komendant, kierownik) formacji.

Przeniesienie podoficera lub szeregowca z jednej formacji do innej w obrębie tego samego rodzaju wojska z urzędu lub na prośbę, zarządza:

§ 88.

Podoficerowie i szeregowcy, pełniący obowiązkową służbę czynną, mogą należeć do nieposiadających charakteru politycznego stowarzyszeń (związków):

§ 91.

Podoficerom i szeregowcom, pełniącym obowiązkową służbę czynną, nie wolno do czasu przeniesienia ich do rezerwy, wstępować w związki małżeńskie bez zezwolenia właściwego przełożonego.

Właściwy przełożony udzieli takiego zezwolenia, gdy zajdą przypadki wyjątkowe i zasługujące na szczególne uwzględnienie, jak np. konieczność oddania gospodarstwa lub przedsiębiorstwa pod nadzór, zaopiekowanie się sierotami potrzebującemi opieki kobiecej, małżeństwo na łożu śmierci lub w ciężkiej chorobie, grożącej śmiercią i t. p.

Podoficerowie i szeregowcy, którzy zawarli związki małżeńskie bez zezwolenia właściwego przełożonego, odpowiadają karnie wedle postanowień kodeksu karnego wojskowego, przed sądami wojskowemi.

§ 92.

Podoficerowie i szeregowcy, pozostający w szeregach, ubiegając się o zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego, proszą o to przy raporcie dowódcę pododdziału, który składa odpowiedni meldunek dowódcy (komendantowi, kierownikowi) formacji o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku.

Podoficerowie i szeregowcy urlopowani na ściśle określony termin z powodu czasowej niezdolności do czynnej służby (art. 57 lit. a), oraz podoficerowie i szeregowcy stale urlopowani (art. 57 lit. b), ubiegając się o zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego, wnoszą pisemne prośby do właściwego powiatowego komendanta uzupełnień, który jest właściwym do udzielenia takiego zezwolenia.

§ 93.

Do meldunku (prośby) należy dołączyć:

§ 100.

Przeniesienie do rezerwy wskutek odbycia obowiązkowej służby czynnej, następuje zasadniczo po upływie tego dnia, w którym kończy się obowiązek odbywania tej służby w myśl ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym, po odliczeniu jednak z tego czasu następujących okresów:

d)

nieusprawiedliwionego czasu pobytu w niewoli lub czasu zaginienia na terenie działań wojennych (art. 56 lit. c).

Podoficer lub szeregowiec, który z powodów wymienionych pod lit. a) do d), nie dopełnił obowiązku odbycia obowiązkowej służby czynnej, przez ten okres czasu, przez który służył jego rocznik - obowiązany jest dosłużyć taki okres czasu, by łącznie z dotychczasową obowiązkową służbą czynną, wynosił on czas obowiązkowej służby czynnej jego rocznika. Odsłużenie powinno nastąpić bezpośrednio po ustaniu przeszkód wymienionych pod lit. a) do d).

§ 101.

Jeżeli podoficer lub szeregowiec w czasie zwalniania jego rocznika do rezerwy, znajduje się w areszcie dyscyplinarnym, w więzieniu lub w zakładzie leczniczym, przeniesienie do rezerwy następuje po odcierpieniu kary dyscyplinarnej lub sądowej, albo po wyjściu z zakładu leczniczego, jeżeli pozwala na to stan jego zdrowia.

Jeżeli sądowa kara pozbawienia wolności przekracza czas 3 tygodni, a nie przekracza 1 roku, przeniesienie do rezerwy następuje dopiero po odbyciu tej kary w więzieniu wojskowem i odsłużeniu w szeregach czasu brakującego do okresu obowiązkowej służby czynnej, przez który służył jego rocznik.

Jeżeli natomiast kara sądowa przekracza 1 rok pozbawienia wolności, podoficer lub szeregowiec, pełniący obowiązkową służbę czynną, może być w myśl ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym stale urlopowany, celem odbycia kary w więzieniu sądów powszechnych. Powołanie do służby wojskowej następuje w tym przypadku po odbyciu kary pozbawienia wolności, jeżeli jest to dopuszczalne wedle ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym.

§ 103.

Przeniesienie do rezerwy podoficera lub szeregowca wybranego na posła do sejmu lub na senatora, zarządza dowódca formacji macierzystej na podstawie listu wierzytelnego, wydanego przez komisję wyborczą, lub na podstawie legitymacji wydanej przez biuro sejmu lub senatu.

Przed załatwieniem formalności związanych z przeniesieniem do rezerwy, zarządza dowódca formacji, do której stanu faktycznego należy podoficer lub szeregowiec, jego natychmiastowe urlopowanie.

Przeniesienie do rezerwy, pod względem formalnym następuje na ogólnych zasadach z tem, że podoficer lub szeregowiec taki przez czas trwania mandatu nie otrzymuje przydziału mobilizacyjnego i nie może być powołany do ćwiczeń w rezerwie, ani też do służby wojskowej w czasie mobilizacji lub uzupełnienia wojska gdy bezpieczeństwo Państwa tego wymaga.

Z chwilą wygaśnięcia mandatu podlega taki podoficer lub szeregowiec wszystkim obowiązkom, wynikającym z ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym i otrzymuje przydział mobilizacyjny na ogólnych zasadach.

Do art. 56.

§ 104.

W razie dostania się podoficera lub szeregowca do niewoli (zaginienia na terenie działań wojennych), dowódca pododdziału spisuje protokół, w którym ustala czas i bliższe okoliczności dotyczące dostania się do niewoli (zaginienia na terenie działań wojennych).

Po upływie 30 dni od dnia dostania się do niewoli lub dnia zaginienia, dowódca formacji skreśla takiego podoficera lub szeregowca ze stanu faktycznego formacji, zawiadamiając o tem właściwego powiatowego komendanta uzupełnień - protokół zaś przesyła do dowódcy formacji macierzystej (zapasowej).

§ 105.

Po powrocie obowiązany jest podoficer lub szeregowiec zameldować się niezwłocznie u dowódcy najbliższej jednostki wojskowej. Dowódca ten po spisaniu z podoficerem lub szeregowcem protokółu ustalającego czas, miejsce i sposób zameldowania się w jednostce, odsyła go do formacji macierzystej (zapasowej), do której należy odesłać również protokół zameldowania się.

Dowódca formacji macierzystej (zapasowej) zarządza przeprowadzenie postępowania rehabilitacyjnego, które ma na celu stwierdzenie, czy dostanie się do niewoli (zaginienie na terenie działań wojennych) nastąpiło z przyczyn usprawiedliwionych.

§ 106.

Podstawę postępowania rehabilitacyjnego stanowią protokóły spisane przez dowódcę pododdziału w myśl § 104 ust. 1 oraz przez dowódcę jednostki wojskowej w myśl § 105 ust. 1.

Postępowanie rehabilitacyjne przeprowadza komisja rehabilitacyjna, wyznaczona przez dowódcę formacji macierzystej (zapasowej), w skład której wchodzą:

§ 108.

Stwierdzenie przez komisję rehabilitacyjną, że dostanie się do niewoli (zaginienie na terenie działań wojennych) było usprawiedliwione, uważa się za rehabilitację, co należy uwidocznić w dokumentach ewidencyjnych podoficera lub szeregowca.

Jeżeli komisja rehabilitacyjna stwierdzi, że dostanie się do niewoli (zaginienie na terenie działań wojennych) było nieusprawiedliwione, lub też budzi wątpliwości, dowódca formacji macierzystej (zapasowej) przesyła akta właściwemu prokuratorowi wojskowemu lub sądowi polowemu, celem dalszych dochodzeń, przekazując do ich dyspozycji również podoficera lub szeregowca.

§ 109.

Czas przebyty w niewoli (lub podczas zaginienia na terenie działań wojennych) zalicza się na poczet obowiązkowej służby czynnej, jeżeli wedle decyzji komisji rehabilitacyjnej dostanie się do niewoli lub zaginienie na terenie działań wojennych było usprawiedliwione, albo też jeżeli postępowanie sądowe wszczęte stosownie do postanowień § 108 ust. ost. nie zostało zakończone wyrokiem skazującym podoficera lub szeregowca za nieusprawiedliwione dostanie się do niewoli (zaginienie na terenie działań wojennych).

Do art. 57.

§ 110.

Podoficer lub szeregowiec, co do którego wojskowo-lekarska komisja rewizyjna orzekła, że nie może czasowo pełnić obowiązkowej służby czynnej (art. 57 lit. a), zostaje po zatwierdzeniu orzeczenia przez dowódcę okręgu korpusu urlopowany na przeciąg jednego roku (urlopowanie na ściśle określony termin z powodu czasowej niezdolności do pełnienia czynnej służby). Urlopowanie zarządza dowódca formacji macierzystej.

Podoficer lub szeregowiec taki z chwilą otrzymania urlopu, zostaje skreślony ze stanu faktycznego wojska i ewidencji formacji macierzystej oraz nie ma prawa do noszenia munduru wojskowego.

Urlopowany na ściśle określony termin, zwraca się we wszystkich sprawach dotyczących jego stosunku do wojska, do powiatowego komendanta uzupełnień.

Po upływie okresu urlopowania, podoficer lub szeregowiec jest obowiązany bez szczególnego wezwania zameldować się u powiatowego komendanta uzupełnień w terminie oznaczonym w dokumencie urlopowym, celem ponownego zbadania jego zdolności fizycznej do czynnej służby wojskowej.

§ 111.

Stałe urlopowanie podoficerów i szeregowców (art. 57 lit, b) zarządza, każdorazowo oddzielnym rozkazem Minister Spraw Wojskowych, w myśl ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym.

Z dniem stałego urlopowania podoficer lub szeregowiec zostaje skreślony ze sianu faktycznego wojska, a we wszelkich sprawach dotyczących jego stosunku do wojska, zwraca się do właściwego powiatowego komendanta uzupełnień.

Podoficer lub szeregowiec stale urlopowany nie ma prawa do noszenia munduru wojskowego.

Przeniesienie do rezerwy stale urlopowanych zarządza powiatowy komendant uzupełnień w terminie i w sposób ustalony w rozkazach Ministra Spraw Wojskowych.

§ 115.

W przypadku uznania podoficera lub Szeregowca pełniącego obowiązkową służbę czynną za zupełnie niezdolnego do służby wojskowej (kategoria E zdolności fizycznej), orzeczenie wojskowo-lekarskiej komisji rewizyjnej zatwierdza dowódca okręgu korpusu.

Na podstawie zatwierdzonego orzeczenia zostaje podoficer lub szeregowiec zwolniony ze służby czynnej przez dowódcę formacji macierzystej. Zwolnienie od powszechnego obowiązku wojskowego zarządza powiatowy komendant uzupełnień, który takiemu podoficerowi lub szeregowcowi wydaje poświadczenie o zwolnieniu go od powszechnego obowiązku wojskowego.

Rozdział V.

Służba czynna podoficerów i szeregowców rezerwy.

Do art. 62.

§ 120.

Podoficerowie i szeregowcy rezerwy mogą być awansowani na wyższe stopnie wojskowe, przy zachowaniu ogólnych postanowień o awansach podoficerów i szeregowców, na następujących zasadach:

§ 122.

Podoficer lub szeregowiec rezerwy, wybrany na posła lub senatora przed powołaniem go do czynnej służby, zostaje w razie przyjęcia mandatu zwolniony przez właściwego powiatowego komendanta uzupełnień od powołania na podstawie listu wierzytelnego, wydanego przez komisję wyborczą lub na podstawie legitymacji wydanej przez biuro sejmu lub senatu. Na tej podstawie powiatowy komendant uzupełnień unieważnia również przydział mobilizacyjny podoficera lub szeregowca rezerwy w myśl obowiązujących przepisów.

W razie wybrania podoficera lub szeregowca rezerwy w czasie pełnienia czynnej służby na posła lub senatora i przyjęcia przez niego mandatu, stosuje się odpowiednio postanowienia § 103.

Do art. 70.

Rozdział VI.

Służba czynna podoficerów i szeregowców pospolitego ruszenia.

Do art. 73.

§ 130.

Dniem zwolnienia podoficera lub szeregowca pospolitego ruszenia z czynnej służby wojskowej jest dzień, w którym został skreślony ze stanu faktycznego wojska, lub też dzień wydania zarządzenia właściwej władzy, w którym został zwolniony od stawiennictwa nakazanego mu kartą powołania lub obwieszczeniem.

Zwolnienie podoficera lub szeregowca pospolitego ruszenia ze służby czynnej i przeniesienie go zpowrotem do pospolitego ruszenia, zarządza dowódca formacji macierzystej, zawiadamiając o zwolnieniu powiatowego komendanta uzupełnień w sposób nakazany szczególnemi rozkazami Ministra Spraw Wojskowych.

Do art. 75.

Rozdział VII.

Służba nadterminowych.

Do art. 77.

§ 135.

Podoficerowie i starsi szeregowcy, którzy ukończyli z wynikiem pomyślnym szkołę podoficerską ogólna lub danego rodzaju wojska, mogą być przyjęci do służby nadterminowej:

§ 136.

Zdolność fizyczną kandydata na nadterminowego, pozostającego w szeregach (art. 78 lit. a) ustala lekarz formacji w myśl obowiązujących przepisów oceny zdolności fizycznej do służby wojskowej. Jeżeli zachodzą wątpliwości co do fizycznej zdolności kandydata do służby nadterminowej, powinno nastąpić badanie wtórne przez wojskowy zakład leczniczy (garnizonową izbę chorych, szpital garnizonowy, okręgowy lub szkolny). W tych przypadkach zdolność fizyczna do służby powinna być stwierdzona świadectwem wojskowo - lekarskiem.

Zdolność fizyczną kandydata na nadterminowego niepozostającego w szeregach, ustala lekarz wojskowego zakładu leczniczego, położonego najbliżej miejsca pobytu kandydata, na podstawie skierowania tam kandydata przez powiatowego komendanta uzupełnień. Koszta przejazdu do wojskowego zakładu leczniczego i zpowrotem, oraz koszta pobytu w zakładzie leczniczym, obciążają ubiegającego się o przyjęcie do służby nadterminowej.

§ 138.

O braku kwalifikacyj moralnych kandydata na nadterminowego z powodu ukarań za przestępstwa lub przewinienia dyscyplinarne, decyduje dowódca uprawniony do mianowania nadterminowych według swobodnego uznania.

Nie mogą być mianowani nadterminowymi ci podoficerowie i starsi szeregowcy, którzy byli karani za zbrodnie stanu, szpiegostwo, przestępstwa przeciw interesom zewnętrznym Państwa i stosunkom międzynarodowym, za przestępstwa popełnione z chęci zysku lub niskich pobudek, oraz za opilstwo.

Do art. 79.

§ 141.

Kandydaci na nadterminowych składają pisemne prośby o przyjęcie ich do służby nadterminowej, a to:

§ 142.

Kandydaci do służby nadterminowej powinni się zasadniczo ubiegać o przyjęcie do służby nadterminowej w tej formacji wojska, w której pełnia obowiązkową służbę czynną, lub w której ostatnio odbywali ćwiczenia.

Wyjątkowo mogą ubiegać się o przyjęcie do służby nadterminowej:

§ 143.

Prośby o przyjęcie do służby nadterminowej powinny być własnoręcznie napisane i podpisane przez kandydatów na nadterminowych.

Do prośby należy dołączyć:

§ 144.

Prośby kandydatów na nadterminowych pozostających w szeregach, powinny być wnoszone do przełożonego o uprawnieniach dowódcy pododdziału, który zarządza zbadanie stanu zdrowia kandydata, oraz który podanie to uzupełnia wyciągiem z księgi kar, wyciągiem ewidencyjnym, oraz opinją o jego kwalifikacjach służbowych (zdolność instruowania, zdolności fachowe).

Podoficerowie i starsi szeregowcy stale urlopowani, oraz podoficerowie i starsi szeregowcy rezerwy, wnoszą podania do właściwego powiatowego komendanta uzupełnień, który po podpisaniu w jego obecności zobowiązania do służby nadterminowej, zarządza skierowanie kandydata do najbliższego jego miejsca pobytu wojskowego zakładu leczniczego, celem wydania świadectwa wojskowo - lekarskiego o fizycznej zdolności kandydata do służby nadterminowej. Pozatem powiatowy komendant uzupełnień dołącza do prośby kandydata wyciąg ewidencyjny, wyciąg z księgi kar, oraz opinje ostatnich jego przełożonych, których zażąda z formacyj, w których kandydat pełnił czynną służbę wojskową.

Tak uzupełnione podania kandydatów do służby nadterminowej przesyła przełożony o uprawnieniach dowódcy pododdziału w drodze służbowej, lub powiatowy komendant uzupełnień, do dowódcy wskazanego w art. 81, celem wydania decyzji.

§ 146.

Dowódca uprawniony do mianowania nadterminowych, rozstrzyga prośby o przyjęcie do służby nadterminowej samodzielnie w ramach wolnego etatu.

Jeżeli dowódca uprawniony do mianowania nadterminowym nie uwzględnia prośby kandydata dla braku warunków, przewidzianych w art. 77 lub 78, zawiadamia o tem pisemnie kandydata. Jeżeli jednak mianowanie nadterminowym nie może nastąpić z powodu braku wolnego etatu, dowódca pułku (równorzędny) przesyła prośbę kandydata do dowódcy okręgu korpusu, który w sprawie mianowania kandydata nadterminowym decyduje ostatecznie, bądź to nie uwzględniając jego prośby o mianowanie nadterminowym, bądź też kierując ją do dowódcy innej formacji tego samego rodzaju wojska. O decyzji zostają powiadomieni dowódcy formacyj, oraz kandydat na nadterminowego.

§ 147.

W razie uwzględnienia prośby o przyjęcie do służby nadterminowej, dowódca formacji zawiadamia o tem kandydata pełniącego czynną służbę wojskową i ogłasza mianowanie w rozkazie dziennym, oraz stwierdza na deklaracji zawierającej zobowiązanie, fakt przyjęcia kandydata do służby nadterminowej i ogłoszenia nominacji w rozkazie.

O uwzględnieniu prośby kandydata nie pełniącego czynnej służby wojskowej, dowódca formacji zawiadamia powiatowego komendanta uzupełnień, oznaczając zarazem termin, w którym kandydat ma się zgłosić do służby nadterminowej. Na tej podstawie powiatowy komendant uzupełnień powołuje kandydata zapomocą karty powołania do służby czynnej, unieważniając równocześnie jego przydział, mobilizacyjny. W razie niezgłoszenia się kandydata z własnej winy do służby nadterminowej w terminie wyznaczonym - należy uważać, iż prośba o przyjęcie na nadterminowego została przez kandydata cofniętą. W razie zgłoszenia się kandydata do służby w terminie wyznaczonym, ogłasza dowódca formacji mianowanie w rozkazie dziennym oraz stwierdza na zobowiązaniu fakt przyjęcia kandydata do służby nadterminowej i ogłoszenia mianowania w rozkazie.

§ 152.

Przeniesienie nadterminowego do rezerwy lub pospolitego ruszenia zarządza dowódca formacji macierzystej w sposób określony szczególnemi rozkazami Ministra Spraw Wojskowych.

Nadterminowi, przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia, podlegają wszystkim obowiązkom i korzystają ze wszystkich praw podoficerów i szeregowców rezerwy lub pospolitego ruszenia, ustalonych w ustawie o powszechnym obowiązku wojskowym, oraz w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców (Dz. U. R. P. Nr. 89, poz. 747), tudzież w przepisach na ich podstawie wydanych.

Do art. 89.

Rozdział VIII.

Służba podoficerów zawodowych.

Do art. 90.

§ 156.

Podoficerowie zawodowi linjowi są to podoficerowie, pełniący służbą zasadniczo w linji, a w szczególności na stanowiskach instruktorów, dowódców lub ich zastępców, oraz jako podoficerowie funkcyjni w pododdziałach.

Do grupy podoficerów zawodowych specjalistów należą majstrzy wojskowi, oraz podoficerowie sanitarni i weterynaryjni.

Podoficerowie zawodowi administracyjni są to podoficerowie formacyj wojska, pełniący służbę jako stała obsada części wojskowych stanowisk kancelaryjnych lub gospodarczych.

Podoficerowie zawodowi orkiestranci są to podoficerowie, posiadający specjalne wykształcenie muzyczne i pełniący służbę w etatowych orkiestrach wojskowych.

§ 158.

Ze względu na przynależność do grupy podoficerów zawodowych, otrzymują podoficerowie zawodowi następujące nazwy w poszczególnych stopniach wojskowych:

I. w piechocie, aeronautyce, w broniach pancernych, saperach, łączności, w wojskach samochodowych, oraz w służbach: uzbrojenia, intendentury i zdrowia:

Określenia grupy podoficerów w myśl art. 90	Nazwa stopnia podoficerskiego
Grupa I.	kapral, plutonowy, sierżant, starszy sierżant, chorąży.
Grupa II.	a) podmajstrzy wojskowy, młodszy majster wojskowy, majster wojskowy, starszy majster wojskowy, werkmistrz, a dla puszkarzy, rusznikarzy i pirotechników - zbrojmistrz; b) kapral sanitarny, plutonowy sanitarny sierżant sanitarny, starszy sierżant sanitarny, chorąży sanitarny; c) kapral weterynaryjny, plutonowy weterynaryjny, sierżant weterynaryjny, starszy sierżant weterynaryjny, chorąży weterynaryjny.
Grupa III.	kapral administracyjny, plutonowy administracyjny, sierżant administracyjny, starszy sierżant administracyjny, chorąży administracyjny.
Grupa IV. (tylko w piechocie)	kapral orkiestrant, plutonowy orkiestrant, sierżant orkiestrant, starszy sierżant orkiestrant, chorąży orkiestrant.

II. W kawalerji, w żandarmerji i w taborach:

Grupa I.

kapral, plutonowy, wachmistrz, starszy wachmistrz, chorąży.

Grupa II.

a) podmajstrzy wojskowy, młodszy majster wojskowy, majster wojskowy, starszy majster wojskowy, werkmistrz, a dla puszkarzy, rusznikarzy i pirotechników - zbrojmistrz;

b) kapral sanitarny, plutonowy sanitarny, wachmistrz sanitarny, starszy wachmistrz sanitarny, chorąży sanitarny;

c) kapral weterynaryjny, plutonowy weterynaryjny, wachmistrz weterynaryjny, starszy wachmistrz weterynaryjny, chorąży weterynaryjny.

Grupa III.

kapral administracyjny, plutonowy administracyjny, wachmistrz administracyjny, starszy wachmistrz administracyjny, chorąży administracyjny.

III. W artylerji:

Określenie grupy podoficerów w myśl art. 90	Nazwa stopnia podoficerskiego
Grupa I.	kapral, plutonowy, ogniomistrz, starszy ogniomistrz, chorąży.
Grupa II.	a) podmajstrzy wojskowy, młodszy majster wojskowy, majster wojskowy, starszy majster wojskowy, werkmistrz, a dla puszkarzy, rusznikarzy i pirotechników - zbrojmistrz; b) kapral sanitarny, plutonowy sanitarny, ogniomistrz sanitarny, starszy ogniomistrz sanitarny, chorąży sanitarny; c) kapral weterynaryjny, plutonowy weterynaryjny, ogniomistrz weterynaryjny, starszy ogniomistrz weterynaryjny, chorąży weterynaryjny.
Grupa III.	kapral administracyjny, plutonowy administracyjny, ogniomistrz administracyjny, starszy ogniomistrz administracyjny, chorąży administracyjny.

Powyższe nazwy stopni wojskowych otrzymują podoficerowie bez szczególnego nadania, z chwilą mianowania podoficerem zawodowym i zaliczenia do określonej grupy podoficerów zawodowych.

Do art. 91 i 92.

§ 160.

Od kandydatów na podoficerów zawodowych linjowych (grupa I) są wymagane następujące warunki:

§ 161.

Od kandydatów na podoficerów zawodowych specjalistów (grupa II) są wymagane następujące warunki:

§ 162.

Od kandydatów na podoficerów zawodowych orkiestrantów (grupa IV) są wymagane następujące warunki:

§ 163.

Dowódca okręgu korpusu może zwolnić w drodze wyjątku kandydatów na podoficerów zawodowych od warunku posiadania zdolności fizycznej wedle kategorji A bez zastrzeżeń (§ 160 lit. a), jeżeli przydział służbowy kandydata nie wymaga bezwzględnie takiej kategorji do pełnienia służby.

Dowódca okręgu korpusu może zwolnić również kandydatów na podoficerów zawodowych od warunku wieku, przewidzianego w §§ 160 - 162 lit c) w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, z tem jednak, iż przekroczenie granicy wieku nie może być dłuższe niż o 1 rok.

Do art. 93.

§ 164.

Pierwsze zobowiązanie do służby zawodowej może być składane w grupach podoficerów zawodowych I, II lub IV. Czas trwania tego zobowiązania wynosi 12 lat.

Zobowiązanie ma być złożone wedle wzoru Nr. 5, napisane własnoręcznie przez kandydata i podpisane przez niego w obecności przełożonego o uprawnieniach dowódcy pododdziału, który fakt ten stwierdza na zobowiązaniu swym podpisem.

Kandydaci na podoficerów zawodowych, którzy nie posiadają ukończonych 21 lat życia, mogą składać zobowiązania do służby zawodowej na podstawie zezwolenia ojca lub prawnego zastępcy w formie dokumentu sądownie lub notarjalnie uwierzytelnionego (wzór Nr. 4).

§ 166.

Prośba o przyjęcie do służby zawodowej powinna być własnoręcznie napisaną i podpisaną przez kandydata na podoficera zawodowego i złożona przełożonemu o uprawnieniach dowódcy pododdziału.

Do prośby należy dołączyć:

§ 168.

Odnawiać zobowiązania (przedłużać służbę zawodową) można we wszystkich grupach podoficerów zawodowych na następujące okresy czasu w zależności od grupy, w której podoficer zawodowy pełni służbą:

Grupa	2-gi okres zobowiązania	3-ci okres zobowiązania	4-ty okres i dalsze zobowiązania
I.	4 lata	4 lata	2 lata
II, III i IV	6 lat	6 lat	6 lat

Odnawianie zobowiązania z podoficerem zawodowym, należącym do grupy II, III lub IV następuje na okresy czasu przewidziane w ust. 1 z tem, że po upływie czwartego okresu zobowiązania, dalsze odnowienie może nastąpić co najmniej na taki okres czasu, jaki jest potrzebny do nabycia przez podoficera zawodowego prawa do pełnego uposażenia emerytalnego.

Drugi, trzeci lub czwarty okres zobowiązania we wszystkich grupach podoficerów zawodowych, może być skrócony na prośbę podoficera zawodowego, jeżeli jest to konieczne celem przejścia podoficera zawodowego do służby cywilno-państwowej.

§ 169.

Odnawianie zobowiązania następuje wyłącznie na prośbę podoficera zawodowego. Powinna być ona złożona przełożonemu o uprawnieniach, dowódcy pododdziału najpóźniej na 14 miesięcy przed upływem terminu zobowiązania.

Niewniesienie przez podoficera zawodowego z własnej winy prośby o odnowienie zobowiązania lub też niewniesienie jej w terminie określonym w ust. 1, powoduje przeniesienie podoficera zawodowego do rezerwy lub pospolitego ruszenia. Podoficer taki nie ma prawa do uzyskania stanowiska w trybie i na zasadach określonych w art. 119 lub 120, zachowując jednak prawo do odprawy.

§ 170.

Podoficerowie zawodowi, którzy po upływie pierwszego okresu zobowiązania się do służby zawodowej, lub też po upływie okresu odnowionego zobowiązania, zamierzają nadal pozostać w służbie zawodowej, powinni w terminie określonym w § 169 przedstawić własnoręcznie napisaną prośbę o odnowienie zobowiązania, dołączając do niej zobowiązanie się do służby zawodowej (wzór Nr. 5).

Przełożony o uprawnieniach co najmniej dowódcy pododdziału zarządza, przed nadaniem tej prośbie dalszego biegu, zbadanie stanu zdrowia kandydata w wojskowym zakładzie leczniczym, a wydane z oględzin świadectwo wojskowo-lekarskie załącza wraz z zeszytem ewidencyjnym do prośby petenta.

Tak uzupełnioną prośbę przedstawia ten przełożony w drodze służbowej dowódcy formacji, opinjując ją w tym kierunku czy kandydatowi należałoby służbę zawodową przedłużyć, czy też nie, oraz z jakich powodów. Dalsi przełożeni opinjują prośbę w ten sam sposób.

Dowódca formacji na podstawie kwalifikacyj kandydata oraz na podstawie opinij przełożonych, przedłuża podoficerowi zawodowemu służbę zawodową na okres czasu wskazany w § 168 ust. 112, albo na okres krótszy stosownie do prośby kandydata (§ 168 ust. 3), lub też prośby nie uwzględnia, podając powody.

O decyzji dowódcy formacji powinien być podoficer zawiadomiony pisemnie najdalej na 13 miesięcy przed upływem terminu zobowiązania.

§ 171.

Podoficer zawodowy, którego prośby o przedłużenie służby zawodowej nie uwzględniono, może odwołać się od tej decyzji:

b)

do dowódcy okręgu korpusu, jeżeli podoficer zawodowy pełni służbę w formacji niewchodzacej w skład dywizji (samodzielnej brygady) lub jednostki równorzędnej.

Termin do wniesienia odwołania wynosi 14 dni, licząc od dnia powiadomienia podoficera zawodowego o odmownej decyzji.

Decyzja dowódcy, właściwego do załatwienia odwołania, jest ostateczna. Powinna ona być wydaną najpóźniej w terminie 6 tygodni od dnia wniesienia odwołania.

W razie uwzględnienia odwołania, podoficer zawodowy zostaje przeniesiony do innej formacji tego samego rodzaju wojska, przez przełożonego wskazanego w ust. 2 § 85.

§ 172.

Podoficer zawodowy, którego prośby o przedłużenie służby zawodowej nie uwzględniono, może ubiegać się o nadanie mu stanowiska w administracji wojskowej, lub w służbie cywilno-państwowej, samorządowej albo w przedsiębiorstwach państwowych w trybie i na zasadach określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów, wydanem na podstawie art. 122.

W razie nieodnowienia z podoficerem zawodowym zobowiązania do dalszej służby zawodowej i nie nadania mu stanowiska określonego w ust. 1 - podoficer zawodowy zostaje przeniesiony w stan spoczynku po upływie terminu zobowiązania, jeżeli odpowiada warunkom określonym w art. 119 i 120. W przeciwnym wypadku podoficer zawodowy zostaje przeniesiony do rezerwy lub pospolitego ruszenia (art. 123) zachowując prawo do odprawy.

Do art. 93.

§ 175.

Mianowanie podoficerem zawodowym oraz przedłużenie służby zawodowej powinno być ogłoszone w rozkazie dziennym formacji, do której stanu należy podoficer.

W rozkazie należy wyszczególnić: w jakiej grupie podoficerów zawodowych nastąpiło mianowanie lub przedłużenie służby zawodowej, datę mianowania lub przedłużenia służby zawodowej, oraz w przypadku określonym w art. 96 stwierdzenie, iż posiadany przez podoficera zawodowego stopień tytularny staje się stopniem rzeczywistym.

Mianowanie podoficerem zawodowym lub przedłużenie służby zawodowej należy ponadto stwierdzić na zobowiązaniu.

Do art. 97.

§ 176.

Prawo przeniesienia podoficera zawodowego w obrębie tej samej formacji (przesunięcie) i tego samego garnizonu przysługuje dowódcy (komendantowi, kierownikowi) formacji, - poza obręb garnizonu, tylko za uprzednią zgodą dowódcy okręgu korpusu.

Jeżeli chodzi o przeniesienie podoficera zawodowego do innej formacji tego samego rodzaju wojska, prawo przeniesienia przysługuje przełożonym wymienionym w § 85 ust. 2 pod warunkiem, że w nowej formacji istnieje wolny etat w stopniu posiadanym przez podoficera zawodowego, którego dotyczy przeniesienie.

§ 177.

Przeniesienie podoficera zawodowego z jednego rodzaju wojska do innego może nastąpić przez przełożonych wymienionych w § 85 ust. 2 pod warunkami określonemi w § 83 lub 84, oraz jeżeli w nowej formacji istnieje wolny etat.

W przypadku przeniesienia podoficera zawodowego z jednego rodzaju wojska do innego, złożone przez niego zobowiązanie do służby zawodowej zachowuje nadal swą moc, jeżeli równocześnie nie zachodzi przeniesienie do innej grupy podoficerów zawodowych, w którym to przypadku ma zastosowanie § 179.

Do art. 98.

§ 178.

Przeniesienie podoficera zawodowego z jednej grupy do innej jest regulowane istotnemi potrzebami i etatami, a w tych granicach rzeczywistą korzyścią dla służby.

W tych przypadkach przeniesienie podoficera zawodowego z jednej grupy do innej może nastąpić:

b)

jeżeli podoficer zawodowy posiada lub osiągnie przed przeniesieniem warunki wymagane od podoficera zawodowego do pełnienia służby w tej grupie, do której ma nastąpić przeniesienie (§ 157).

Jeżeli stan zdrowia podoficera zawodowego jest tego rodzaju, iż czyni go niezdolnym do pełnienia służby w tej grupie podoficerów zawodowych, do której należy, - nie czyniąc go jednak niezdolnym wogóle do pełnienia czynnej służby wojskowej, przełożony uprawniony do przenoszenia podoficerów zawodowych (§ 181) przenosi podoficera zawodowego do tej grupy podoficerów zawodowych, w której może pełnić służbę ze względu na stan swego zdrowia. Jeżeli jednak podoficer zawodowy mógłby być przeniesiony w stan spoczynku ze względu na stan zdrowia, lub ze względu na przepis art. 47 cz. II ustawy z dnia 11 grudnia 1923 r. o zaopatrzeniu emerytalnem funkcjonarjuszów państwowych i zawodowych wojskowych (Dz. U. R. P. z 1931 r. Nr. 42, poz. 380), to w tych przypadkach przeniesienie do innej grupy może nastąpić tylko na prośbę podoficera zawodowego lub za jego zgodą.

§ 180.

Pod warunkami określonemi w § 178 mogą być przenoszeni do grupy podoficerów zawodowych administracyjnych:

§ 183.

W grupie podoficerów zawodowych linjowych mogą być awansowani:

§ 184.

W grupie podoficerów zawodowych specjalistów mogą być awansowani:

c)

na stopień zbrojmistrza (werkmistrza), chorążego sanitarnego, lub chorążego weterynaryjnego, ci podoficerowie, którzy w rzeczywistym stopniu starszego majstra wojskowego, lub starszego sierżanta (równorzędnego) przesłużyli co najmniej 5 lat, mają łącznie co najmniej 11 lat służby zawodowej oraz posiadają bardzo dobrą opinję w ciągu 4 ostatnich półroczy. W służbie uzbrojenia przed awansem na stopień zbrojmistrza jest wymagane ponadto ukończenie specjalnego kursu w myśl instrukcji wyszkolenia, wydanej przez Ministra Spraw Wojskowych.

§ 185.

W grupie podoficerów zawodowych administracyjnych i orkiestrantów mogą być awansowani:

§ 186.

Do otrzymania przez podoficera zawodowego zezwolenia na zawarcie związku małżeńskiego, wymagane są następujące warunki:

§ 187.

Podoficerom zawodowym, posiadającym warunki do otrzymania zezwolenia na zawarcie związku małżeńskiego, udziela takiego zezwolenia przełożony o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, na podstawie pisemnej prośby, wniesionej przez podoficera zawodowego.

W prośbie należy wyszczególnić:

§ 188.

Przełożony o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, po otrzymaniu prośby, jeżeli odpowiada ona wymienionym w §§ 186 i 187 warunkom, ogłasza w terminie 7-dniowym podległym podoficerom zawodowym prośbę podoficera zawodowego o zezwolenie na zawarcie związku małżeńskiego, przytaczając w ogłoszeniu dane dotyczące osoby narzeczonej, z żądaniem zgłoszenia do swej wyłącznej wiadomości zastrzeżeń przeciw projektowanemu małżeństwu.

Dane wyszczególnione w prośbie, oraz zgłoszone zastrzeżenia, powinny być zbadane przy odpowiedniem użyciu członków podoficerskiego sądu koleżeńskiego, lub także organów wojskowych albo cywilnych.

Po przeprowadzeniu badań, przełożony o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, wydaje po upływie 3 miesięcy od dnia wniesienia prośby, decyzję w sprawie zezwolenia na zawarcie związku małżeńskiego (wzór Nr. 2).

Od odmownej decyzji niema środka prawnego.

§ 195.

Na okres czasu następujących po sobie 6 miesięcy, przez które podoficer zawodowy nie może pełnić czynnej służby wojskowej z powodu złego stanu zdrowia (art. 108 ust. 1), składa się czas choroby i leczenia się, oraz udzielone podoficerowi zawodowemu urlopy lecznicze (zdrowotne lub kuracyjne).

Jeżeli po upływie 6 miesięcy podoficer zawodowy nie może z powodu złego stanu zdrowia pełnić nadal czynnej służby wojskowej, - powinien być przedstawiony wojskowo-lekarskiej komisji rewizyjnej, która orzeka o stopniu zdolności fizycznej podoficera zawodowego do służby wojskowej.

Przeniesienie w stan nieczynny może nastąpić, gdy wojskowo-lekarska komisja rewizyjna stwierdzi czasową niezdolność podoficera zawodowego do czynnej służby wojskowej.

Do art. 112.

§ 196.

W sprawie dostania się podoficera zawodowego do niewoli lub zaginienia na terenie działań wojennych mają odpowiednie zastosowanie postanowienia §§ 104 - 108 z tą zmianą, że w skład komisji rehabilitacyjnej wchodzi jako przewodniczący oficer w stopniu nie niższym od kapitana (rotmistrza).

Przeniesienie podoficera zawodowego w stan nieczynny z powodu dostania się do niewoli lub zaginienia na terenie działań wojennych następuje po upływie 30 dni od dnia powyższych zdarzeń.

Do art. 113.

§ 197.

Podstawą przeniesienia podoficera zawodowego w stan nieczynny z powodu wyboru na posła lub senatora, jest list wierzytelny, wydany przez komisję wyborczą, lub legitymacja wydana przez biuro sejmu lub senatu.

W sprawie zwolnienia ze służby czynnej podoficera zawodowego, wskutek wyboru na posła lub senatora, mają odpowiednie zastosowanie postanowienia § 103 ust, 2 i 3.

Z chwilą wygaśnięcia mandatu podoficer zawodowy powinien natychmiast zameldować się u dowódcy formacji macierzystej, który zarządza niezwłocznie przeniesienie podoficera zawodowego do stanu czynnego.

Do art. 115.

§ 198.

Podoficerom zawodowym, przeniesionym w stan nieczynny z powodów określonych w pkt. a), b), c), d) art. 105 nie przysługuje prawo noszenia munduru:

§ 199.

W razie dopuszczenia się przez podoficera zawodowego w stanie nieczynnym czynu hańbiącego, stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądowym, lub w razie nieodpowiedniego zachowania się w mundurze, komendant najbliższego garnizonu może zabronić podoficerowi zawodowemu noszenia munduru wojskowego na czas pozostawania podoficera zawodowego w sianie nieczynnym.

Zarządzenie to zostaje uwidocznione w legitymacji osobistej podoficera zawodowego, jak również w ewidencji, prowadzonej przez dowódcę formacji macierzystej.

Do art. 116.

§ 201.

Podoficer zawodowy przeniesiony w stan spoczynku może być powołany do służby czynnej przez Ministra Spraw Wojskowych w czasie mobilizacji lub uzupełnienia wojska, gdy bezpieczeństwo Państwa tego wymaga.

W razie powołania podoficera zawodowego w stanie spoczynku do służby czynnej, dowódca formacji ogłasza w rozkazie dziennym wcielenie podoficera do stanu faktycznego formacji, oraz przydział do pododdziału.

Z dniem wcielenia do stanu faktycznego formacji, posiadany przez podoficera zawodowego w stanie spoczynku stopień tytularny staje się stopniem rzeczywistym, co dowódca powinien ogłosić w rozkazie dziennym.

Do art. 119 i 120.

§ 202.

Za nadanie stanowiska w rozumienia art. 119 i 120, uważa się przyjęcie do takiej tylko służby państwowej, samorządowej lub w przedsiębiorstwach państwowych, która nadaje podoficerowi zawodowemu prawo do zaopatrzenia emerytalnego.

Jeżeli podoficer zawodowy, którego Minister Spraw Wojskowych przedstawił w trybie rozporządzenia Rady Ministrów, wydanego na podstawie art. 122, do nadania mu stanowiska określonego w ust. 1, stanowiska takiego nie otrzymał bez własnej winy, a w szczególności również z powodu niezawinionego zwolnienia go ze służby przygotowawczej (praktyki, kursu), lub z powodu niezłożenia z wynikiem pomyślnym wymaganego egzaminu - wówczas podoficer taki wraca zpowrotem do swojej formacji na stanowisko podoficera zawodowego i po upływie terminu zobowiązania się zostaje przeniesiony w stan spoczynku z prawem do zaopatrzenia emerytalnego, jeżeli odpowiada warunkom określonym w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnem funkcjonarjuszów państwowych i zawodowych wojskowych.

Do art. 121.

§ 203.

Urlopu dla celów odbycia kursu lub praktyki udziela się zasadniczo w ciągu ostatnich 6 miesięcy mocy zobowiązania się do służby zawodowej. Jeżeli jednak rodzaj kursu lub praktyki (np. żegluga wodna, praktyka rolna) tego wymaga, urlop może być udzielony także wcześniej, jednakowoż nie wcześniej jak w ciągu roku przed upływem terminu zobowiązania do służby zawodowej.

Podstawę udzielenia urlopu stanowi zaświadczenie, że odbycie kursu lub praktyki jest konieczne dla otrzymania stanowiska określonego w art. 119 lub 120 oraz, że podoficer zawodowy będzie przyjęty na kurs lub praktykę. Zaświadczenie powinno określać czas i termin trwania kursu lub praktyki oraz zasadniczo powinno być przedstawione równocześnie z prośbą o udzielenie urlopu.

Długość urlopu ustala się według czasu trwania kursu lub praktyki, w żadnym jednak przypadku urlop nie może przekraczać 6 miesięcy.

§ 205.

Podoficer zawodowy, który bez własnej winy przerwał lub zaniechał praktyki, albo uczęszczania na kurs, może w dalszym czasie odbywania służby zawodowej otrzymać urlop na okres czasu potrzebny dla celów uzupełnienia kursu lub praktyki, nieprzekraczający w sumie czasu 6 miesięcy. Podoficer zawodowy, który bez własnej winy nie ukończył kursu (praktyki) z wynikiem pomyślnym, wraca do swojej formacji, i po upływie okresu zobowiązania się, zostaje przeniesiony w stan spoczynku, jeżeli odpowiada warunkom ustawy emerytalnej.

Natomiast podoficer zawodowy, który z własnej winy nie ukończył kursu lub praktyki, nie ma prawa do otrzymania nowego urlopu. Jeżeli odbycie kursu lub praktyki jest warunkiem uzyskania stanowiska, określonego w art. 119 lub 120, podoficer zawodowy ma być uważany za odmawiającego przyjęcia zaofiarowanego mu stanowiska (art. 123). O fakcie nieukończenia kursu (praktyki) z winy podoficera zawodowego, decyduje Minister Spraw Wojskowych na podstawie opinji komisji kwalifikacyjnej, ustanowionej w trybie rozporządzenia Rady Ministrów, wydanego na podstawie art. 122.

§ 207.

Podoficer zawodowy w stanie spoczynku nie ma prawa noszenia munduru wojskowego w następujących przypadkach:

§ 208.

W razie dopuszczenia się przez podoficera zawodowego w stanie spoczynku, czynu hańbiącego, stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądowym, lub w razie nieodpowiedniego zachowania się w mundurze, komendant najbliższego garnizonu może zabronić podoficerowi zawodowemu w stanie spoczynku noszenia munduru wojskowego na czas do 6 miesięcy.

Zarządzenie to zostaje doręczone podoficerowi zawodowemu przez powiatowego komendanta uzupełnień, który istotną treść tego zarządzenia wpisuje do legitymacji podoficera zawodowego w stanie spoczynku, jak również uwidacznia to w ewidencji wojskowej.

W terminie dni 14, licząc od dnia doręczenia zarządzenia, przysługuje podoficerowi zawodowemu prawo zażalenia przez powiatowego komendanta uzupełnień do dowódcy okręgu korpusu, który sprawę załatwia ostatecznie. Zażalenie nie ma skutku odraczającego.

Zdjęcie munduru następuje z dniem doręczenia zakazu noszenia.

Po upływie terminu zakazu noszenia munduru, może podoficer zażądać wymiany legitymacji na inną, w której nie będzie uwidoczniona adnotacja zarządzenia o zawieszeniu prawa noszenia munduru. Koszt sporządzenia nowej legitymacji ponosi proszący.

§ 209.

Dowódca okręgu korpusu może na wniosek komendanta garnizonu zabronić podoficerowi zawodowemu w stanie spoczynku noszenia munduru na czas dłuższy niż 6 miesięcy, lub na stałe, gdy podoficer zawodowy dopuścił się czynu hańbiącego, stwierdzonego wyrokiem sądowym lub też zachowuje się w mundurze w sposób uwłaczający godności munduru.

Od zarządzenia dowódcy okręgu korpusu niema odwołania.

Zarządzenie o zakazie noszenia munduru wpisuje powiatowy komendant uzupełnień w legitymacji podoficera zawodowego i w ewidencji wojskowej.

Minister Spraw Wojskowych może na próśbę podoficera zawodowego w stanie spoczynku, w wyjątkowych i na szczególne uwzględnienie zasługujących przypadkach, przywrócić prawo noszenia munduru tym podoficerom, którzy na skutek zarządzenia dowódcy okręgu korpusu zostali tego prawa pozbawieni na stałe.

Do art. 127.

§ 210.

Przeniesienie podoficera zawodowego do rezerwy lub pospolitego ruszenia zarządza dowódca formacji macierzystej w sposób określony szczególnemi przepisami Ministra Spraw Wojskowych.

Podoficerowie zawodowi, przeniesieni do rezerwy lub pospolitego ruszenia, podlegają wszystkim obowiązkom i korzystają ze wszystkich praw podoficerów i szeregowców rezerwy lub pospolitego ruszenia, ustalonych w ustawie o powszechnym obowiązku wojskowym, oraz w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców (Dz. U. R. P. Nr. 89, poz. 747), tudzież w przepisach wydanych na ich podstawie.

§ 213.

Jeżeli w półrocznej kwalifikacji podoficer zawodowy otrzymał od wszystkich kwalifikujących go przełożonych ujemną opinję, stwierdzającą brak kwalifikacyj na podoficera zawodowego, dowódca pułku (równorzędny) zawiadamia o tem przy raporcie zainteresowanego podoficera, udzielając mu równocześnie ostrzeżenia, że w razie otrzymania choćby jednej ujemnej kwalifikacji półrocznej w ciągu następnego roku, zostanie rozwiązany z nim stosunek służbowy.

Fakt udzielenia ostrzeżenia zostaje protokolarnie spisany, podpisany przez podoficera zawodowego, oraz złożony w aktach personalnych podoficera. Pozatem dowódca pułku (równorzędny) ogłasza ostrzeżenie w rozkazie tajnym formacji.

Podoficer zawodowy po otrzymaniu ostrzeżenia, zostaje przeniesiony do innego pododdziału. Jeżeli dowódca pułku (równorzędny) uznaje za konieczne przeniesienie podoficera zawodowego do innej formacji, przedstawia umotywowany wniosek o przeniesienie dowódcy, wskazanemu w § 176 ust. 2.

W razie otrzymania przez podoficera zawodowego ujemnej kwalifikacji po raz drugi w ciągu półtora roku, dowódca pułku (równorzędny) zawiadamia o tem przy raporcie podoficera zawodowego, oraz zarządza przeniesienie tego podoficera do rezerwy lub pospolitego ruszenia, albo też występuje z wnioskiem do dowódcy okręgu korpusu o przeniesienie podoficera zawodowego w stan spoczynku.

§ 214.

Jeżeli opinje przełożonych kwalifikujących podoficera zawodowego są rozbieżne, dowódca pułku (równorzędny) wyznacza komisję w składzie jednego oficera sztabowego, a w jego braku, jednego ze starszych kapitanów (rotmistrzów) jako przewodniczącego, oraz dwóch oficerów młodszych jako członków, z których żaden nie może być przełożonym kwalifikowanego podoficera.

Komisja bada całokształt spraw dotyczących kwalifikacyj podoficera, przyczem przewodniczący powinien zasięgnąć potrzebnych informacyj od opinjujących, jak również przesłuchać opinjowanego i zbadać przytoczone przez niego w przesłuchaniu przedstawienia faktyczne.

Po przeprowadzonem badaniu przewodniczący komisji przedstawia dowódcy pułku (równorzędnemu) wniosek, czy ostrzeżenie ma być udzielone, lub jeżeli chodzi o ponowną ujemną kwalifikację, czy ma nastąpić rozwiązanie stosunku służbowego z podoficerem zawodowym.

Decyzja dowódcy pułku (równorzędnego) jest ostateczna.

Do art. 129.

§ 215.

Zwolnienie podoficera zawodowego na własną prośbę ze służby zawodowej przed upływem terminu zobowiązania może nastąpić tylko wyjątkowo w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie.

Podoficerowie zawodowi mogą być na własną prośbę zwolnieni ze służby zawodowej przed upływem terminu zobowiązania, jeżeli jest to konieczne, celem przejścia podoficera zawodowego do służby cywilno-państwowej, samorządowej lub w przedsiębiorstwach państwowych, oraz jeżeli przesłużyli w charakterze podoficera zawodowego co najmniej 6 lat.

Do art. 130.

§ 216.

Do szkoły (kursu), kształcącej na oficerów rezerwy, może być przyjęty podoficer zawodowy po co najmniej 6 latach służby odbytej w charakterze podoficera zawodowego, jeżeli odpowiada następującym warunkom:

§ 217.

Prośby podoficerów zawodowych o przyjęcie do szkoły (kursu), kształcącej na oficerów rezerwy, wnoszą kandydaci w drodze służbowej do dowódcy okręgu korpusu.

Do prośby napisanej i podpisanej własnoręcznie, należy dołączyć:

b)

świadectwa szkolne oraz świadectwo z egzaminu złożonego w myśl pkt. d) § 216,

Do prośby kandydata dołącza dowódca pododdziału wyciąg ewidencyjny i wyciąg z księgi kar, oraz opinjuje prośbę w tym kierunku, czy kandydat zasługuje na przyjęcie go do szkoły (kursu), kształcącej na oficerów rezerwy.

Analogicznie opinjują prośbę kolejni wyżsi przełożeni.

Dowódca pułku (równorzędny) dołącza do podania kandydata odpisy jego półrocznych kwalifikacyj z ostatnich trzech półroczy.

§ 219.

Podoficer zawodowy, który ukończył szkołę (kurs), kształcącą na oficerów rezerwy z wynikiem pomyślnym, zostaje mianowany podporucznikiem rezerwy na warunkach przewidzianych w ustawie z dnia 23 marca 1922 r. o podstawowych obowiązkach i prawach oficerów Wojsk Polskich (Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 56).

Z dniem ukończenia szkoły (kursu), dowódca formacji macierzystej, na podstawie zawiadomienia komendanta szkoły (kursu) przenosi podoficera zawodowego do rezerwy, a to bez względu na to, czy podoficer zawodowy ukończył szkołę (kurs) z wynikiem pomyślnym. Przeniesienie do rezerwy następuje również w przypadkach zwolnienia podoficera zawodowego ze szkoły (kursu), kształcącej na oficerów rezerwy (§ 77).

Do art. 132.

§ 220.

Podoficerowie zawodowi, którzy w czasie i wskutek pełnienia służby wojskowej stali się niezdolnymi do pełnienia czynnej służby, mogą wnosić prośby o dalsze pozostawienie ich w służbie zawodowej mimo posiadanej kategorji E. zdolności fizycznej, jeżeli:

c)

nie nabyli jeszcze uprawnień emerytalnych w takiej wysokości, któreby im przysługiwały po przesłużeniu czynnie 20 lat.

Prośbę należy wnieść w drodze służbowej do Ministra Spraw Wojskowych bezpośrednio po uznaniu ich przez wojskowo-lekarską komisję rewizyjną za trwale niezdolnych do służby wojskowej.

Prośbę opinjuje przełożony o uprawnieniach dowódcy pododdziału i kolejni wyżsi przełożeni w tym kierunku, czy proszący mimo posiadania kategorji E. zdolności fizycznej może być użyty w służbie wojskowej, w jakiej grupie podoficerów zawodowych, oraz czy prośba podoficera zawodowego, ze względu na całokształt jego służby wojskowej, oraz jego dotychczasowe opinje, zasługuje na uwzględnienie.

Dowódca okręgu korpusu na skutek wniesionej przez podoficera zawodowego prośby o pozostawienie w dalszej służbie zawodowej, wstrzymuje się od czynności związanych z przeniesieniem takiego podoficera zawodowego w stan spoczynku do czasu decyzji Ministra Spraw Wojskowych.

§ 222.

Podoficerowie zawodowi, których zobowiązanie wygasło w okresie trwania służby w czasie mobilizacji lub uzupełnienia wojska gdy bezpieczeństwo Państwa tego wymaga, mogą w ciągu 4 tygodni od daty demobilizacji lub zwalniania rocznika, do którego należą, przedstawić prośbę o pozostawienie w dalszej służbie zawodowej na okresy czasu przewidziane w § 168.

W razie uwzględnienia prośby o pozostawienie w dalszej służbie zawodowej, termin zobowiązania się liczy się od dnia demobilizacji lub zwolnienia danego rocznika do rezerwy lub pospolitego ruszenia.

Rozdział IX.

Służba podchorążych.

Do art. 134.

§ 226.

Szkołami wojskowemi, kształcącemi na oficerów zawodowych, są:

§ 227.

Przy szkole podchorążych piechoty jest zorganizowany jednoroczny kurs pod nazwą: "Kurs Unitarny", dający podstawowe wyszkolenie wojskowe do szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji.

Kursu unitarnego nie przechodzą absolwenci korpusów kadetów i szkół podchorążych rezerwy. Dla innych kandydatów do szkół podchorążych wymienionych w ust. 1, kurs unitarny jest częścią składową szkolnictwa wojskowego, kształcącego na oficerów zawodowych.

Uczniowie kursu unitarnego pełnia służbę podchorążych i dotyczą ich przepisy odnoszące się do tej służby.

Kurs unitarny podlega komendatowi szkoły podchorążych piechoty.

§ 229.

O przyjęcie do szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych (na kurs unitarny), mogą ubiegać się obywatele polscy, posiadający: a) odpowiedni wiek, b) odpowiednie zdolności fizyczne, c) odpowiednie kwalifikacje moralne, d) odpowiednie wykształcenie ogólne lub specjalne, oraz e) odpowiednie wyszkolenie wojskowe.

Do szkoły (na kurs unitarny) nie mogą być przyjęci kandydaci żonaci. Warunek ten nie odnosi się do podoficerów zawodowych, ubiegających się o przyjęcie do szkoły podchorążych dla podoficerów, którzy jednak ubiegając się o przyjęcie do szkoły, musza wykazać się decyzją dowódcy okręgu korpusu, iż małżeństwo ich odpowiada warunkom, jakie są stawiane oficerom celem uzyskania zezwolenia na zawarcie małżeństwa, z wyjątkiem warunku posiadania stopnia oficerskiego oraz czasokres służby w stopniu oficerskim.

§ 230.

Ze względu na warunek wieku (§ 229 ust. 1) nie mogą ubiegać się o przyjęcie do szkoły (na kurs unitarny) kandydaci, którzy przekroczyli w tym roku kalendarzowym, w którym ubiegają się o przyjęcie, następujący rok życia;

a)

na kurs unitarny - 21 rok życia, a na pierwszy rocznik szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji - 22 rok życia.

Powyższe granice wieku mogą być jednak przesunięte:

1) kandydatom posiadającym pierwszy egzamin dyplomowy (półstudjum) szkół wyższych do 22 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie na kurs unitarny, a do 23 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie do szkół wymienionych w ust. 1 lit. a);

2) kandydatom posiadającym dyplom ukończenia szkół wyższych lub dyplom obserwatora albo wojskowego pilota - do 25 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie na kurs unitarny, a do 26 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie do szkół wymienionych w ust. 1 lit. a.

Minister Spraw Wojskowych ustala corocznie, w miarę potrzeb wojska, szkoły wyższe, których słuchacze albo absolwenci będą dopuszczeni do ubiegania się o przyjęcie do wymienionych szkół w powyższych granicach wieku;

§ 231.

Wymagania zdolności fizycznej (§ 229 ust. 1), stanowiące warunek ubiegania się o przyjęcie do szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych (na kurs unitarny) określa Minister Spraw Wojskowych w szczególnych przepisach. Dotyczą one zdrowia fizycznego i psychicznego kandydata do służby w charakterze podchorążego oraz jego sprawności fizycznej i są ustalane świadectwem wojskowo-lekarskiem, wystawianym przez wojskowy szpital okręgowy lub szkolny, a co do kandydatów do szkoły podchorążych lotnictwa, ponadto orzeczeniem Centrum Badań Lotniczo-Lekarskich, a o ile chodzi o sprawność fizyczną - świadectwem państwowej odznaki sportowej.

§ 232.

Dla braku kwalifikacyj moralnych (§ 229 ust. 1) nie mogą ubiegać się o przyjęcie do szkół wojskowych, kształcących na oficerów zawodowych (na kurs unitarny), osoby:

d)

które ulegają nałogom alkoholizmu, narkotyzmu lub zboczeniom płciowym.

Posiadanie kwalifikacyj moralnych przez kandydatów nie. pełniących czynnej służby wojskowej, z wyjątkiem absolwentów korpusów kadetów, ma być stwierdzone deklaracją (wzór Nr. 8) dwóch oficerów zawodowych, albo oficerów rezerwy, lub też dwóch osób zajmujących poważne stanowiska w społeczeństwie, którzy w deklaracji tej, na podstawie osobistej znajomości kandydata powinni wypowiedzieć swą opinję o jego kwalifikacjach moralnych, pozwalających na ubieganie się o przyjęcie do szkół, kształcących na oficerów zawodowych (na kurs unitarny).

§ 233.

W zakresie wykształcenia ogólnego § 229 ust. 1) stanowiącego warunek ubiegania się o przyjęcie do szkół, kształcących na oficerów zawodowych (na kurs unitarny), jest wymaganem:

c)

do szkoły podchorążych dla podoficerów - ukończenie, z wynikiem pomyślnym co najmniej szkoły powszechnej stopnia III lub szkoły równorzędnej.

Ukończenie z pomyślnym wynikiem analogicznych szkół zagranicą będzie uznane za równoznaczne ze szkołami polskiemi, jeżeli studja w szkołach zagranicznych będą nostryfikowane przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Wykształcenie ogólne ma być stwierdzone świadectwem (dyplomem) szkoły, posiadającej pełne prawa państwowe.

§ 235.

W zakresie wyszkolenia wojskowego (§ 229 ust. 1) stanowiącego warunek ubiegania się o przyjęcie do szkół, kształcących na oficerów zawodowych, jest wymaganem;

§ 237.

Kandydaci ubiegający się o przyjęcie do szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych (na kurs unitarny), korzystają przy przejazdach, związanych z egzaminami konkursowemi i sprawdzającemi, oraz stawiennictwem przed komisją poborową i do służby w charakterze podchorążych, ze zniżek na kolejach, wedle taryfy wojskowej.

Kandydaci do szkół opłacają taksy za badanie ich zdolności fizycznych i psychicznych, oraz za egzaminy konkursowe i sprawdzające, w wysokości określonej przez Ministra Spraw Wojskowych.

Do art. 136 lit. c).

§ 239.

Prośby o przyjęcie do szkoły (na kurs unitarny) rozpatruje komisja, wyznaczona przez komendanta szkoły z pośród oficerów, wchodzących w skład kadry szkolnej. W skład komisji wchodzi również lekarz szkolny. W wyniku tej czynności, ustala komisja listę kandydatów, posiadających warunki ubiegania się o przyjęcie do szkoły (na kurs unitarny), zgodnie z postanowieniami niniejszego rozporządzenia. Prośby kandydatów nie posiadających warunków ubiegania się o przyjęcie do szkoły (na kurs unitarny) - komisja odrzuca.

Jeżeli liczba kandydatów odpowiadających warunkom ubiegania o przyjęcie do szkoły (na kurs unitarny), przekracza pięciokrotnie liczbę uczniów, ustaloną dla danej szkoły (kursu unitarnego) (§ 238), komisja przeprowadza segregację kandydatów, wedle ich kwalifikacyj umysłowych, moralnych, fizycznych lub też szczególnych warunków, stosownie do zarządzeń wydanych przez komendanta szkoły, przyczem za korzystniejszy warunek pod względem wieku uważa się wiek młodszy, pod względem stanu cywilnego, o ile chodzi o podoficerów zawodowych, stan wolny.

Po przeprowadzonej segregacji ustala komisja listę kandydatów, wedle kolejnych lokat kwalifikacyjnych. Prośby kandydatów, którzy otrzymali lokaty ponad 5-krotną liczbę uczniów, ustaloną dla danej szkoły (kursu unitarnego), zostają odrzucone.

O przyjęciu do szkoły (na kurs unitarny) kandydatów z liczby nieprzekraczającej 5-krotnie liczby uczniów, ustalonej dla danej szkoły (kursu unitarnego) przez Ministra Spraw Wojskowych, decydują wyniki konkursu, w skład którego może wejść, stosownie do zarządzeń Ministra Spraw Wojskowych: wstępny egzamin konkursowy albo sprawdzający z wykształcenia ogólnego, specjalnego i wyszkolenia wojskowego, oraz badania zdrowia, badania psychotechniczne i próby sprawności fizycznej.

Zakres egzaminów, badań i prób, sposób ich przeprowadzania i sposób oceny kandydatów ustalają szczególne zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych.

Na podstawie wyników konkursu, zostaje ustalona w drodze lokat, ostateczna lista kwalifikacyjna kandydatów. W kolejności lokat tej listy zostają przyjęci do szkoły (na kurs unitarny) kandydaci najlepiej się kwalifikujący, w ilości odpowiadającej liczbie uczniów, ustalonej przez Ministra Spraw Wojskowych.

Wykaz kandydatów zatwierdza komendant szkoły i ogłasza w rozkazie dziennym, jako imienną listę kandydatów, przyjętych do szkoły (na kurs unitarny).

Przyjęcie do szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji, uskuteczniają komendanci tych szkół we wzajemnem porozumieniu się, tworząc w tym celu komisję międzyszkolną, której przewodniczy komendant szkoły podchorążych piechoty.

Sposób działania tej komisji ustalają szczególne zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych.

§ 240.

Kandydatów, przyjętych do szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych (na kurs unitarny) z wyjątkiem absolwentów kursu unitarnego, powołuje komendant szkoły do służby podchorążych, wyznaczając im termin i miejsce zgłoszenia się do tej służby.

Kandydaci, którzy nie zgłosili się w miejscu i w czasie, wyznaczonym przez komendanta szkoły (§ 5), zostają skreśleni z listy kandydatów, przyjętych do szkoły. Skreślenie z listy kandydatów, przyjętych do szkoły, ogłasza komendant szkoły w rozkazie dziennym.

Przyjęcie do szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych, oraz skreślenie z listy kandydatów przyjętych, jest notowane w dokumentach ewidencyjnych.

Absolwenci kursu unitarnego, przyjęci do jednej ze szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa lub inżynierji-zostają na zasadach konkursu (egzaminu sprawdzającego) i w ramach szczególnego rozdzielnika, przeniesieni z kursu unitarnego do tej szkoły.

Do art. 136 lit. d).

§ 241.

Przeniesienie absolwentów kursu unitarnego do jednej ze szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa lub inżynierji - zarządza komendant szkoły podchorążych piechoty na zasadzie przyjęcia do jednej z tych szkół.

Przeniesienie podchorążych z jednej szkoły do drugiej lub w obrębie tej samej szkoły z jednej grupy szkolnej do drugiej, może nastąpić wyłącznie na prośbę podchorążego i za pisemną zgodą ojca lub prawnego zastępcy w razie jego małoletności, jeżeli proszący odpowiada lub zadośćuczyni warunkom ubiegania się o przyjęcie do szkoły (do grupy szkolnej, do której ma być przeniesiony, oraz jeżeli w tej szkole (grupie szkolnej) są wolne miejsca.

§ 242.

Prośby podchorążych o przeniesienie z jednej grupy szkolnej do drugiej, w obrębie tej samej szkoły, rozpatruje komendant szkoły i on zarządza przeniesienie lub odmawia prośbie.

Natomiast prośby o przeniesienie z jednej szkoły do innej rozpatrują komendanci tych szkół we wzajemnem porozumieniu. Przeniesienie zarządza Minister Spraw Wojskowych na podstawie wniosku komendanta szkoły, do której stanu faktycznego uczniów należy podchorąży, proszący o przeniesienie.

Do art. 136 lit. e).

§ 244.

Podchorąży, który z powodu niezawinionej przez siebie przerwy w nauce, lub z braku przygotowania, nie robi zadawalających postępów, lub nie rokuje nadziei, że podoła wymaganiom szkolnym, może być przez komendanta szkoły zwolniony ze szkoły (z kursu unitarnego) z tem, że taki podchorąży może być ponownie przyjęty na własną prośbę do szkoły (na kurs unitarny) na okres nauk i na warunkach określonych przez komendanta szkoły.

W szczególnych przypadkach może być taki podchorąży na wniosek komendanta szkoły przeniesiony przez Ministra Spraw Wojskowych na praktykę do odpowiedniej formacji wojskowej do czasu ponownego powołania go do szkoły. Absolwenci korpusów kadetów lub szkół podchorążych rezerwy, mogą być w takich przypadkach cofnięci jednorazowo z pierwszego rocznika szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji na kurs unitarny.

Powtarzanie przez podchorążego roku szkolnego (okresu nauk), na skutek niedostatecznych postępów w nauce, spowodowanych brakiem zdolności lub pilności jest niedopuszczalne.

§ 245.

Jeżeli zachowanie się i postępy podchorążego odpowiadają wymaganiom szkolnym, przechodzi on w miarę dokonywanych postępów na wyższe roczniki, aż do chwili ukończenia szkoły i mianowania podporucznikiem zawodowym.

Podchorążowie, co do których pod względem charakteru lub zupełnego opanowania przedmiotów studjów, zachodzą wątpliwości, są poddawani przed przejściem na wyższy rocznik lub przed mianowaniem podporucznikiem zawodowym, dodatkowym egzaminom, ćwiczeniom, lub praktykom w czasie przerw wakacyjnych lub po tych przerwach.

Czas trwania dodatkowej praktyki po ukończeniu szkoły przed mianowaniem podporucznikiem zawodowym, nie może przekraczać jednego roku.

Zależnie od wyników dodatkowego egzaminu, ćwiczeń lub praktyki, podchorążowie tacy są promowani na wyższy rocznik, lub też mianowani podporucznikami zawodowymi, albo też zwalniani ze szkoły.

§ 246.

Uczniowie szkoły podchorążych sanitarnych podlegają pod względem studjów uniwersyteckich na uczelniach cywilnych przepisom obowiązującym w tych uczelniach.

Uczniowie tej szkoły, którzy w ustalonym dla tej szkoły czasokresie studjów (§ 228 lit. c) nie uzyskają dyplomów uniwersyteckich, przechodzą w charakterze podchorążych do formacyj wojskowych na fachową praktykę, z obowiązkiem uzyskania w przeciągu jednego roku dyplomu. W przypadku nieuzyskania w tym terminie dyplomu zostają mianowani podporucznikami zawodowymi w grupie oficerów administracyjno-sanitarnych.

§ 247.

Zobowiązania materjalne, związane ze służbą wojskową, pełnioną w charakterze podchorążych, mogą obejmować:

§ 248.

W zakresie uprawnień materjalnych, związanych z pełnieniem służby wojskowej w charakterze podchorążych, przysługują podchorążym następujące uprawnienia:

§ 249.

Podchorążowie pobierają żołd w następującym wymiarze:

d)

na drugim roczniku nauk w szkole podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji, oraz na trzecim roczniku nauk w szkole podchorążych sanitarnych i na następnych rocznikach nauk w wymienionych szkołach - żołd starszego sierżanta niezawodowego.

W przypadku, gdy żołd wynikający z posiadanego przed wstąpieniem do szkoły stopnia wojskowego, jest mniejszy od żołdu przewidzianego w ust. 1, podchorąży otrzymuje żołd przewidziany w tym ustępie; natomiast gdy żołd wynikający z posiadanego przed wstąpieniem do szkoły stopnia wojskowego, jest wyższy od żołdu przewidzianego w ust. 1, podchorąży pobiera żołd związany z posiadaniem rzeczywistego stopnia wojskowego.

§ 251.

Komendanci szkół, kształcących na oficerów zawodowych sporządzają na podstawie dokumentów, stwierdzających aktualny stosunek do wojska kandydatów przyjętych do szkoły (na kurs unitarny) - listę tych kandydatów, którzy przed przyjęciem do szkoły (na kurs unitarny) nie stawali przed komisją poborową i nie zostali pobrani lub zaciągnięci ochotniczo do wojska.

Kandydaci ci stają przed komisją poborową celem zaciągnięcia ich do wojska.

Kandydaci, którzy nie stawili się przed komisją poborową, zostają skreśleni z listy uczniów przyjętych do szkoły (na kurs unitarny).

Do art. 141.

§ 252.

Do następujących korpusów osobowych oficerów zawodowych przygotowują szkoły, kształcące na oficerów zawodowych:

§ 253.

Zwolnienie ze służby wojskowej, pełnionej w charakterze podchorążego, zarządza lub przeprowadza komendant szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych, ogłaszając je w rozkazie dziennym, z przytoczeniem powodów (art. 142 lit. a) - f)) i daty zwolnienia, oraz notując je w dokumentach ewidencyjnych podchorążego.

Zwolnienie ze służby wojskowej, pełnionej w charakterze podchorążych, ma nastąpić najpóźniej do dni 3-ch od chwili zaistnienia podstaw do zarządzenia względnie przeprowadzenia tego zwolnienia.

§ 254.

Zwolnienie ze służby wojskowej, pełnionej w charakterze podchorążego, na skutek osiągnięcia przez podchorążego stopnia podporucznika zawodowego (art. 142 lit. a), zarządza komendant szkoły na podstawie dekretu nominacyjnego w dniu nominacji.

Podchorążym, mianowanym podporucznikami zawodowymi, zalicza komendant szkoły czas służby pełnionej w charakterze podchorążych, na poczet obowiązkowej służby czynnej, jeżeli nie uczynili jej zadość przed zaliczeniem do stanu faktycznego uczniów szkoły, lub na poczet zobowiązania się do służby zawodowej, jeżeli w chwili zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły, pełnili służbę wojskową w charakterze podoficerów zawodowych. Zaliczenie to nie może być uskutecznione w wymiarze większym, jak w stosunku dzień za dzień, a łącznie z obowiązkową służbą czynną (ze służbą zawodową), pełnioną przed zaliczeniem do stanu faktycznego uczniów szkoły, w wymiarze większym od czasokresu obowiązkowej służby czynnej, przewidzianego w ustawie o powszechnym obowiązku wojskowym, lub od czasokresu złożonego zobowiązania się do służby zawodowej w charakterze podoficera zawodowego.

Dokumenty ewidencyjne i personalne podchorążych, mianowanych podporucznikami zawodowymi, przesyła komendant szkoły do centrali ewidencyjnej danego korpusu osobowego (grupy osobowej) oficerów zawodowych, a wyciąg ewidencyjny właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień.

§ 255.

Zwolnienie ze służby wojskowej w charakterze podchorążego, na skutek wyboru na posła lub senatora i przyjęcia mandatu (art. 142 lit. b) zarządza komendant szkoły na podstawie listu wierzytelnego, wydanego przez komisję wyborczą, lub na podstawie legitymacji, wydanej przez biuro sejmu lub senatu.

Takim podchorążym zalicza komendant szkoły czas służby pełnionej w charakterze podchorążych, analogicznie do postanowień ust. 2 § 254, a nabyte wyszkolenie na zasadach art. 149.

Tym podchorążym może komendant szkoły nadać również tytuł podchorążego rezerwy, na zasadach art. 149.

Podchorążych zwolnionych ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych na skutek wyboru na posła lub senatora, przenosi komendant szkoły do rezerwy, a jeżeli w chwili zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły pełnili służbę zawodową w charakterze podoficerów zawodowych, w stan nieczynny (art. 105 ust. ost.).

Dokumenty ewidencyjne podchorążych, przeniesionych do rezerwy, przesyła komendant szkoły właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień, a przeniesionych w stan nieczynny, dowódcy właściwej formacji macierzystej.

§ 256.

Zwolnienie ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych, oraz z szeregów na skutek wydalenia z wojska (art. 142 lit, c) lub wykluczenia z wojska (art. 142 lit, d), przeprowadza komendant szkoły na podstawie zarządzenia dowódcy okręgu korpusu, orzekajcie równocześnie wydalenie ze szkoły w myśl art. 144 lit. a) oraz ogłaszając zwolnienie i jego powody w rozkazie dziennym, Zwolnienie ma być notowane w ewidencji.

Takim podchorążym nie może być czas służby pełnionej w charakterze podchorążego, zaliczony na poczet obowiązkowej służby czynnej, ćwiczeń w rezerwie lub czasokresu złożonego zobowiązania do służby zawodowej w charakterze podoficera zawodowego.

Dokumenty ewidencyjne zwolnionych podchorążych przesyła komendant szkoły właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień.

§ 257.

Zwolnienie ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych na skutek wydalenia (art. 142 lit. e), ze szkoły (z kursu unitarnego), kształcącej na oficerów zawodowych, zarządza komendant szkoły na podstawie własnego zarządzenia, wydanego w sprawie wydalenia podchorążego ze szkoły (z kursu unitarnego) z powodów określonych w art. 144.

Może być ono wydane na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, lub prawomocnego orzeczenia karnego władzy administracyjnej, pociągających za sobą skutki określone w art. 144 lit. a) lub b), albo też na podstawie orzeczenia komisji dyscyplinarnej, pociągającego za sobą degradację (art. 144 lit. c).

Wydalenie ze szkoły na powyższej podstawie ogłasza komendant Szkoły w rozkazie dziennym, podając powody wydalenia, oraz stwierdzając w rozkazie skutki, jakie pociąga za sobą wydalenie ze szkoły (z kursu unitarnego) w myśl art. 145. Wydalenie ze szkoły jest notowane również w ewidencji.

Do art. 146.

§ 259.

Zwolnienie ze szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych (z kursu unitarnego), na skutek utraty wymaganej zdolności fizycznej (art. 146 lit. b), orzeka komendant szkoły na podstawie świadectwa wojskowo-lekarskiego, wydanego w postępowaniu rewizyjnem przez wojskowy szpital okręgowy lub szkolny, a co do uczniów szkoły podchorążych lotnictwa, przez centrum badań lotniczo-lekarskich, stwierdzającego utratę zdolności fizycznej lub psychicznej do służby w charakterze podchorążego.

§ 261.

Zwolnienie ze szkoły (z kursu unitarnego), kształcącej na oficerów zawodowych, na skutek braku ogólnych kwalifikacyj na oficera zawodowego (art. 146 lit. d) orzeka komendant szkoły w przypadkach:

c)

stwierdzenia braku cech charakteru i wystąpienia istotnych dla oficera zawodowego, mimo oddziaływania wychowawczego szkoły.

Podstawę orzeczenia komendanta szkoły w sprawie zwolnienia z powodów przewidzianych pod lit. a), b), c) stanowi albo protokół dochodzenia przeprowadzonego celem ustalenia decydujących dla zwolnienia faktów i okoliczności, albo też opinja o ogólnych kwalifikacjach podchorążego na oficera zawodowego, ustalana na okresowych lub końcowych konferencjach klasyfikacyjnych.

W przypadku wniesienia przeciw podchorążemu doniesienia karnego z powodu podejrzenia go o popełnienie czynu przestępnego, komendant szkoły, o ile nie zarządził zwolnienia w myśl pkt. a), b) lub c), odsyła takiego podchorążego do formacji wojskowej na czas do prawomocnego ukończenia postępowania sądowego, o ile nie został zarządzony areszt tymczasowy lub śledczy. O dalszej służbie wojskowej w charakterze podchorążego, lub o zwolnieniu lub wydaleniu podchorążego ze szkoły (z kursu unitarnego), decyduje komendant szkoły, zależnie od wyników postępowania sądowego.

§ 262.

O zwolnieniu ze szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych (z kursu unitarnego) na prośbę (art. 146 ust. ost.), orzeka komendant szkoły.

Prośba o zwolnienie ma być wniesiona pisemnie przez podchorążego, a w razie jego niepełnoletności przez ojca lub prawnego zastępcę, ż podaniem powodów, które powinny być uwiarogodnione.

Prośba o zwolnienie za szkoły (z kursu unitarnego) może być uwzględnioną:

§ 264.

Podchorążowie wydaleni lub zwolnieni ze szkoły (z kursu unitarnego), którzy w chwili zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły (kursu unitarnego) nie byli podoficerami zawodowymi, są obowiązani po zwolnieniu ze służby pełnionej w charakterze podchorążych do odbycia:

c)

służby w pospolitem ruszeniu, jeżeli równocześnie z orzeczeniem o ich niezdolności fizycznej lub psychicznej do służby w charakterze podchorążych, została ustalona dla nich kategorja C. lub D. zdolności fizycznej do służby wojskowej w myśl ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym.

Zwolnieni ze służby wojskowej, pełnionej w charakterze podchorążego z powodu braku fizycznych lub psychicznych zdolności do tej służby - o ile została dla nich ustaloną zupełna niezdolność do służby wojskowej (kat. E.) w myśl ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym - tudzież zwolnieni ze służby w charakterze podchorążego z powodu utraty obywatelstwa polskiego, lub zwolnienia od powszechnego obowiązku wojskowego z powodu ubiegania się o obce obywatelstwo (art. 146 lit. a) - są równocześnie zwolnieni od powszechnego obowiązku wojskowego (§ 267 ust. ost.).

§ 265.

Czas służby, pełnionej w charakterze podchorążego, może być zaliczony podchorążym, obowiązanym do odbycia obowiązkowej służby czynnej (§ 264 ust. 1 lit. a) na poczet czasokresu obowiązkowej służby czynnej pod warunkiem ukończenia z pomyślnym wynikiem co najmniej kursu unitarnego, lub analogicznego okresu wyszkolenia w szkole podchorążych sanitarnych, oraz rozpoczęcia tej służby bezpośrednio po zwolnieniu ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych, a w przypadku orzeczenia czasowej niezdolności fizycznej do służby wojskowej (kategorja B.) - najpóźniej w rok po zwolnieniu ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych.

Absolwentom korpusów kadetów może być zaliczony czas służby pełnionej w charakterze podchorążego, po ukończeniu z pomyślnym wynikiem co najmniej pierwszego rocznika szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa lub inżynierji, a jeżeli w myśl § 244 ust. 2 zostali cofnięci na kurs unitarny, po ukończeniu tego kursu.

§ 266.

Zaliczenie czasu służby, pełnionej w charakterze podchorążych, na poczet obowiązkowej służby czynnej, może być uskutecznione w wymiarze: dzień za dzień, lub też w mniejszym wymiarze. Wymiar ten ma być tak obliczony, aby:

b)

zwolnieni ze służby podchorążych, którym nie nadano tytułu podchorążych rezerwy, lub których zwolniono z tej służby na podstawie wydalenia ze szkoły, odbywali w ramach czasokresu nie skróconej czynnej służby wojskowej co najmniej trzymiesięczną służbę w formacjach.

Zaliczenie czasu służby, pełnionej w charakterze podchorążych, na poczet obowiązkowej służby czynnej orzeka komendant szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych, ogłaszając je w rozkazie dziennym i notując w dokumentach ewidencyjnych z ustaleniem w miesiącach i dniach wymiaru tego zaliczenia.

Zwolnionym ze służby podchorążych, którym zaliczono czas tej służby na poczet obowiązkowej służby czynnej, nie przysługuje z tytułu przysposobienia wojskowego dalsza ulga co do czasokresu obowiązkowej służby czynnej.

§ 267.

Zwolnieni ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych, którym zaliczono czas tej służby na poczet czasokresu obowiązkowej służb czynnej, są przeznaczani do tego rodzaju wojska, w którem są najlepiej wyszkoleni. Przeznaczenie ich do rodzaju wojska ustala komendant szkoły. Posiadających kategorję A, zdolności fizycznej do służby wojskowej odsyła komendant szkoły z dokumentami ewidencyjnemi bezpośrednio po zwolnieniu ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych, do formacji wojskowej, wskazanej przez właściwego powiatowego komendanta uzupełnień, zgodnie z przeznaczeniem zwolnionego i rejonem uzupełnień. Posiadających kategorję B, komendant szkoły urlopuje na ściśle określony termin (§ 110), a ich dokumenty ewidencyjne przesyła do właściwego powiatowego komendanta uzupełnień.

Zwolnionych ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych, którym nie zaliczono czasu tej służby na poczet obowiązkowej służby czynnej, urlopuje komendant szkoły do czasu wcielenia przez właściwego powiatowego komendanta uzupełnień,- przesyłając mu dokumenty ewidencyjne zwolnionych. Wcielenie do czynnej służby następuje na ogólnych zasadach.

Zwolnionych ze służby pełnionej w charakterze podchorążych, a obowiązanych do służby w rezerwie lub w pospolitem ruszeniu (§ 264 ust. 1 lit. b) lub c), tudzież zwolnionych od powszechnego obowiązku wojskowego (§ 264 ust. ost.) zwalnia komendant szkoły z szeregów, a ich dokumenty ewidencyjne przesyła właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień.

Do art. 149.

§ 268.

Zwolnionym ze szkoły (art. 142 lit. f) podchorążym może być nadany przez komendanta szkoły tytuł podchorążego rezerwy, jeżeli:

d)

nie są obowiązani, po zwolnieniu ze służby pełnionej w charakterze podchorążych, do służby w charakterze podoficerów zawodowych.

Absolwentom korpusów kadetów może być nadany tytuł podchorążych rezerwy po ukończeniu z pomyślnym wynikiem co najmniej pierwszego rocznika szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji, a w przypadku cofnięcia ich na kurs unitarny (w myśl § 244), po ukończeniu z pomyślnym wynikiem kursu unitarnego.

Nadanie tytułu podchorążego rezerwy ogłasza komendant szkoły w rozkazie dziennym i notuje w dokumentach ewidencyjnych, ustalając równocześnie zaliczenie wyszkolenia, nabytego w szkole, kształcącej na oficerów zawodowych, za szkołę podchorążych rezerwy, przyczem ukończenie co najmniej kursu unitarnego może być zaliczone za szkolę podchorążych rezerwy piechoty, ukończenie co najmniej pierwszego rocznika szkół podchorążych: kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji za szkołę podchorążych rezerwy analogicznych rodzajów wojska.

Zwolnionym ze szkoły (art. 142 lit. f) podchorążym, którym nie został nadany tytuł podchorążych rezerwy, może komendant szkoły zaliczyć wyszkolenie, nabyte w szkole (na kursie unitarnym), kształcącej na oficerów zawodowych, za pułkową szkołę podoficerską, jeżeli zakres ich wyszkolenia odpowiada zakresowi pułkowej szkoły podoficerskiej danego rodzaju wojska, oraz jeżeli ich kwalifikacje moralne odpowiadają wymaganiom, stawianym podoficerom.

Zaliczenie powyższe ogłasza komendant szkoły w rozkazie dziennym i notuje w dokumentach ewidencyjnych.

Do art. 150.

Rozdział X.

Przepisy przejściowe.

§ 270.

Do czasu zorganizowania w myśl ustawy z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa (Dz. U. R. P. Nr. 38, poz. 389):

§ 271.

Podoficerowie zawodowi, nie posiadający cenzusu wykształcenia w zakresie co najmniej szkoły powszechnej stopnia III lub równorzędna;, wymaganego jako warunek awansu na wyższy stopień, mogą być awansowani na wyższy stopień dopiero po uzupełnieniu wykształcenia do tego zakresu.

Zwolnień od tego warunku może udzielać przełożony o uprawnieniach co najmniej dowódcy okręgu korpusu, a przy awansach na chorążego - Minister Spraw Wojskowych tym podoficerom zawodowym, którzy posiadają opinję co najmniej bardzo dobrą za ostatnie 4 półrocza.

§ 272.

Dotychczasowa kategorja 1) podoficerów zawodowych broni i służb, zostaje podzieloną zgodnie z art. 90, na dwie obecnie obowiązujące grupy podoficerów zawodowych, a to grupę I podoficerów zawodowych linjowych i grupę III podoficerów zawodowych administracyjnych.

Do grupy II (podoficerów zawodowych specjalistów) zostają zaliczeni wszyscy podoficerowie zawodowi dotychczasowej kategorji 2) obejmującej majstrów wojskowych, oraz podoficerowie zawodowi sanitarni i weterynaryjni.

Do grupy IV (podoficerów zawodowych orkiestrantów) zostają zaliczeni wszyscy podoficerowie zawodowi dotychczasowej kategorji 3), obejmującej podoficerów zawodowych orkiestrantów.

§ 274.

Do podoficerów zawodowych, którzy przed wejściem w życie ustawy z dnia 28 stycznia 1932 r. o zmianach i uzupełnieniach niektórych postanowień ustawy z dnia 18 lipca 1924 r. o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych Wojska Polskiego (Dz. U. R. P. Nr. 25, poz. 213) posiadali stopień chorążego, stosują się wszystkie przepisy, odnoszące się do podoficerów zawodowych z tą zmianą, iż chorążowie ci nie składają próśb o przedłużenie służby zawodowej, ani też w myśl art. 93 lub 94 zobowiązań do służby zawodowej.

Identyfikator:	Dz.U.1933.20.132
Rodzaj:	Rozporządzenie
Tytuł:	Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.
Data aktu:	17/03/1933
Data ogłoszenia:	27/03/1933
Data wejścia w życie:	27/03/1933

Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH

z dnia 17 marca 1933 r.

w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.

Rozdział I.

Postanowienia ogólne.

Rozdział II.

O stopniach wojskowych, ich nadawaniu (awansowaniu) i utracie.

Rozdział III.

Szczególne obowiązki i uprawnienia służbowe podoficerów lub szeregowców.

Rozdział IV.

Obowiązkowa służba czynna.

Rozdział V.

Służba czynna podoficerów i szeregowców rezerwy.

Rozdział VI.

Służba czynna podoficerów i szeregowców pospolitego ruszenia.

Rozdział VII.

Służba nadterminowych.

Rozdział VIII.

Służba podoficerów zawodowych.

Rozdział IX.

Służba podchorążych.

Rozdział X.

Przepisy przejściowe.

Rozdział XI.

Postanowienie końcowe.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Dz.U.1933.20.132

Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH z dnia 17 marca 1933 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.

Rozdział I. Postanowienia ogólne.

Rozdział II. O stopniach wojskowych, ich nadawaniu (awansowaniu) i utracie.

Rozdział III. Szczególne obowiązki i uprawnienia służbowe podoficerów lub szeregowców.

Rozdział IV. Obowiązkowa służba czynna.

Rozdział V. Służba czynna podoficerów i szeregowców rezerwy.

Rozdział VI. Służba czynna podoficerów i szeregowców pospolitego ruszenia.

Rozdział VII. Służba nadterminowych.

Rozdział VIII. Służba podoficerów zawodowych.

Rozdział IX. Służba podchorążych.

Rozdział X. Przepisy przejściowe.

Rozdział XI. Postanowienie końcowe.

Zmiany w prawie

Dz.U.1933.20.132

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH

z dnia 17 marca 1933 r.

w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.

Rozdział I.

Postanowienia ogólne.

Rozdział II.

O stopniach wojskowych, ich nadawaniu (awansowaniu) i utracie.

Rozdział III.

Szczególne obowiązki i uprawnienia służbowe podoficerów lub szeregowców.

Rozdział IV.

Obowiązkowa służba czynna.

Rozdział V.

Służba czynna podoficerów i szeregowców rezerwy.

Rozdział VI.

Służba czynna podoficerów i szeregowców pospolitego ruszenia.

Rozdział VII.

Służba nadterminowych.

Rozdział VIII.

Służba podoficerów zawodowych.

Rozdział IX.

Służba podchorążych.

Rozdział X.

Przepisy przejściowe.

Rozdział XI.

Postanowienie końcowe.