USA-Polska. Traktat Arbitrażowy. Waszyngton.1928.08.16.

TRAKTAT ARBITRAŻOWY
między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonemi Ameryki,
podpisany w Waszyngtonie dnia 16 sierpnia 1928 r.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

Wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia szesnastego sierpnia tysiąc dziewięćset dwudziestego ósmego roku podpisany został w Waszyngtonie pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej Traktat Arbitrażowy o następującym brzmieniu dosłownem:

TRAKTAT ARBITRAŻOWY

między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonemi Ameryki, podpisany w Waszyngtonie dnia 16 sierpnia 1928 roku.

PREZYDENT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

I

PREZYDENT

STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI,

zdecydowani nie dopuścić, o ile to leży w ich mocy, do zerwania stosunków pokojowych, które zawsze istniały między obu narodami;

pragnąc potwierdzić ich trwanie przy polityce poddawania do bezstronnej decyzji wszelkich sporów prawnych, które mogłyby między niemi powstać, oraz

dążąc gorąco do tego, aby nietylko dowieść na własnym przykładzie, że potępiają one wojnę jako jeden ze środków polityki narodowej w ich wzajemnych stosunkach, ale również przyspieszyć chwilę, gdy udoskonalenie urządzeń międzynarodowych do pokojowego rozstrzygania sporów międzynarodowych usunie na zawsze możliwość wojny pomiędzy mocarstwami świata,

postanowili zawrzeć traktat arbitrażowy i w tym celu mianowali swymi Pełnomocnikami: (pominięto),

KTÓRZY, po okazaniu sobie wzajemnie swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie wystawione, zgodzili się na następujące artykuły:

Artykuł  I.

Wszelkie spory w zakresie spraw międzynarodowych, dotyczące Wysokich Stron Umawiających się na skutek roszczenia prawnego, wysuniętego przez jedną z nich przeciwko drugiej, opartego na traktacie lub w jaki bądź inny sposób, a których nie można było załatwić na drodze dyplomatycznej, bądź które nie zostały załatwione jako wynik poddania ich odpowiedniej Komisji Koncyljacyjnej, które przytem z istoty swej podlegają rozstrzygnięciu sądowemu, jako nadające się do wydania orzeczenia na podstawie prawa lub sprawiedliwości, będą oddane do Stałego Sądu Rozjemczego, utworzonego w Hadze na mocy konwencji z 18 października 1907 roku, albo do innego trybunału właściwego stosownie do tego, jak w każdym wypadku będzie postanowione w specjalnym traktacie, który powinien zawierać przepisy co do organizacji takiego trybunału w razie potrzeby, ustalić zakres jego władzy, określić sprawę lub sprawy sporne oraz podawać warunki zwracania się do trybunału.

Ten traktat specjalny winien być w każdym wypadku zawarty ze strony Polski przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z polskiem prawem konstytucyjnem, a ze strony Stanów Zjednoczonych Ameryki przez Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki za radą i zgodą ich Senatu.

Artykuł  II.

Nie można powoływać się na postanowienie niniejszego traktatu względem jakichkolwiek sporów, których istota

a)
wchodziłaby w zakres wewnętrznej jurysdykcji jednej z Wysokich Stron Umawiających się,
b)
dotyczyłaby interesów państw trzecich,
c)
zależałaby od lub związana była z utrzymaniem tradycyjnego stanowiska Stanów Zjednoczonych w stosunku do spraw amerykańskich, pospolicie określanego, jako doktryna Monroego,
d)
zależałaby od lub związana była z zachowaniem przez Polskę zobowiązań zgodnie z przepisami Paktu Ligi Narodów.
Artykuł  III.

Traktat niniejszy będzie ratyfikowany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z polskiem prawem konstytucyjnym i przez Prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki za radą i zgodą ich Senatu.

Ratyfikacje będą wymienione w Warszawie możliwie jak najprędzej i traktat wejdzie w życie trzydziestego dnia po dacie wymiany ratyfikacyj.

Będzie on później pozostawał bez przerwy w mocy, chyba że i dopóki jedna z Wysokich Stron Umawiających się nie spowoduje jego wygaśnięcia za rocznem pisemnem wypowiedzeniem, skierowanem do drugiej.

NA DOWÓD CZEGO odnośni Pełnomocnicy podpisali niniejszy Traktat w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, każdy w tekstach polskim i angielskim, które oba mają jednakową moc prawną, i wycisnęli na nich swe pieczęcie.

Sporządzono w Waszyngtonie dnia 16-go sierpnia, roku Pańskiego tysiąc dziewięćset dwadzieścia osiem.

Zaznajomiwszy się z powyższym Traktatem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości jak i każde z zawartych w nim postanowień; oświadczamy że jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 23 grudnia 1929 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1930.4.29

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: USA-Polska. Traktat Arbitrażowy. Waszyngton.1928.08.16.
Data aktu: 16/08/1928
Data ogłoszenia: 29/01/1930
Data wejścia w życie: 04/02/1930