Francja-Polska. Konwencja dotycząca majątków, praw i udziałów. Paryż.1922.02.06.

KONWENCJA POLSKO-FRANCUSKA

dotycząca majątków, praw i udziałów podpisana w Paryżu dnia 6 lutego 1922 roku.

(Zatwierdzona ustawą z dnia 12 maja 1922 r. - Dz. U. R. P. №71).

Przekład.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

JÓZEF PIŁSUDSKI

NACZELNIK PAŃSTWA POLSKIEGO

Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia 6 lutego 1922 roku podpisana została w Paryżu pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Francuskiej Konwencja, która słowo w słowo brzmi jak następuje:

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej i Rząd Republiki Francuskiej, pragnąc za wspólną zgodą, zapewnić uregulowanie kwesty dotyczących majątków, praw i udziałów swoich obywateli w, odnośnych krajach, zgodziły się na następujące postanowienia:

Majątki, prawa i udziały.

Art.  1.

Polska przedsięweźmie wszelkie zarządzenia konieczne celem zapewnienia 'wszystkich restytucji przewidzianych w par. (A) i (f) art. 297 i w art. 238 Traktatu Wersalskiego z dnia 28 czerwca 1919 roku z Niemcami i w artykułach analogicznych innych Traktatów Pokojowych o ile majątki, prawa i udziały, mające być zwrócone obywatelom francuskim, włączając tu Spółki i Stowarzyszenia, w których obywatele ci są zainteresowani, znajdowałyby się na terytorjum Polski. Francja przyjmuje na siebie takież zobowiązania względem Polski. Odszkodowania, przewidziane w powyższych artykułach, obciążają dawne kraje nieprzyjacielskie.

Przewidziane powyżej, wszakże; restytucje, wynikające z art. 238 Traktatu Wersalskiego i z artykułów analogicznych innych Traktatów Pokojowych, dotyczące maszyn i przedmiotów wywiezionych z północnych części Francji mogą być, na życzenie Polski, wstrzymane aż do chwili uregulowania procedury zwrotu obywatelom polskim maszyn lub przedmiotów wywiezionych przez Niemcy z Polski.

Restytucje, przewidziane w niniejszym artykule, będą również na życzenie Polski i za uiszczeniem przez Nią słusznego odszkodowania opóźnione, o ile zagrażałyby bezpieczeństwu i obronie państwowej Polski.

Art.  2.

Francuzi w Polsce i Polacy we Francji będą korzystali wzajemnie narówni z obywatelami krajowymi z ustaw tych krajów, dotyczących unieważnienia czynności władz nieprzyjacielskich w krajach nieprzyjacielskich, lub zajętych przez nieprzyjaciela.

Art.  3.

Wyjątkowe zarządzenia wojenne i środki wykonawcze, jak je określono w par. 3 aneksu do Działu IV części X Traktatu Wersalskiego i w postanowieniach analogicznych innych Traktatów Pokojowych, poczynione we Francji, a dotyczące majątków, praw i udziałów obywateli polskich, włączając tu spółki i stowarzyszenia, w których obywatele ci są zainteresowani, o ile likwidacji jeszcze nie ukończono, będą uchylone lub wstrzymane, a majątki, prawa i udziały, o których mowa, będą przywrócone osobom uprawnionym wyłącznie w takim zakresie, w jakim mogłyby być dotknięte przez uprzednio powzięte zarządzenia.

Jednakże likwidacje, będące w toku, będą mogły być wyjątkowo zakończone w razie, jeśli ze względu na okoliczności sprawy, przerwanie lub wstrzymanie likwidacji byłoby szkodliwe dla udziałów, wchodzących w grę.

Obywatele polscy, których majątki, prawa i udziały, włączając tu i własność przemysłową, literacką i artystyczną były we Francji przedmiotem likwidacji, cesji, koncesji albo najmu bądź też wszelkich innych zarządzeń częściowych, lub całkowitych, stosowanych do majątków, praw i udziałów byłych obywateli nieprzyjacielskich, otrzymają bezpośrednio przypadającą im część zysku likwidacji, cesji, koncesji, najmu lub innych zarządzeń częściowych lub całkowitych.

Art.  4.

Polska zobowiązuje się w zakresie, w którym wzajemność jest jej przyznana, zapewnić majątkom, prawom i udziałom przywróconym obywatelom francuskim przez zastosowanie art. 1 niniejszej konwencji 'akie same traktowanie co majątkom, prawom i udziałom tegoż rodzaju, należącym do jej własnych obywateli; nie poddawać po wejściu w życie niniejszej konwencji, wspomnianych majątków, praw i udziałów, żadnemu zarządzeniu, naruszającemu własność, które nie byłoby stosowane również do majątków, praw i udziałów jej, obywateli, tudzież wypłacić należyte odszkodowanie, na wypadek w Wypadku gdyby zarządzenia takie były powzięte.

Art.  5.

Polska uznaje ważność wszystkich praw nabytych przez obywateli francuskich, lub przez spółki, w których większość kapitału akcyjnego należy do obywateli francuskich na terytorjach przyłączonych do Polski z zastosowaniem się do ustaw obowiązujących na częściach wzmiankowanych terytorjów w chwili nabycia tych praw.

W szczególności, Polska uznaje ważność koncesji lub koncesji dzierżawnych, przyznanych przed 1 sierpnia 1914 r., a dotyczących eksploatacji urządzeń publicznych, koncesji kopalnianych, lub dzierżawy koncesji kopalnianych i praw nabytych na poszukiwanie lub uzyskiwanie koncesji kopalnianych, zwłaszcza koncesji, na eksploatację nafty i innych produktów bitumicznych, węgła, żelaza i innych minerałów w takim zakresie, w jakim zostały przyznano bądź przez b. Państwa, prowincje lub municypalności, bądź przez właścicieli ziemi, lub koncesji. Koncesje te pozostają ważne na warunkach i aż do upływu terminów, przewidzianych w aktach koncesji lub dzierżawy.

Koncesjonariusze lub dzierżawcy koncesji, bez względu na rodzaj ich koncesji, a których udziały były podczas wojny przedmiotem wyjątkowych zarządzeń wojennych lub wykonawczych, lub którzy byli czasowo pozbawieni możności korzystania ze swych praw, będą mogli otrzymać przedłużenie trwania wzmiankowanej koncesji.

Przy przedłużenia tem uwzględniany będzie czas trwania wywłaszczenia i prolongata nie będzie mogła być udzielona mniej niż na sześć lat.

Prolongaty będą przyznane na mocy polubownej ugody zainteresowanych i w razie gdyby zgoda ta nie mogła być osiągniętą, sprawa zostanie przedłożona sędziemu rozjemcy, wybranemu za zgodą Wysokich Układających się Stroń.

Jeżeli przyznane w ten sposób prolongaty spowodują dla jednej ze Stron, na skutek zmiany warunków handlu znaczną szkodę, będzie mogło być przyznane stronic; poszkodowanej słuszne odszkodowanie przez sędziego rozjemcę wybranego za zgodą Wysokich Układających się Stron.

Art.  6.

W razie, gdyby w spółce lub przedsiębiorstwie, założonem zgodnie z prawem niemieckiem, austrjacko-węgierskim, bułgarskiem, lub tureckiem na terytorjum Wysokich Układających się Stron, większość kapitału akcyjnego należała do Obywateli drugiej strony układającej się lub do spółki, w której ci obywatele posiadają Większość kapitału akcyjnego, prawo zlikwidowania Spółki, lub przedsiębiorstwa, przewidziana w artykule 297 b. Traktatu Wersalskiego i w artykułach analogicznych innych Traktatów Pokojowych, będzie mogło być wykonano tylko za zgodą Wysokich Układających się Stron.

Za każdym razem, gdy w spółce lub przedsiębiorstwie zlikwidowanem przez jedną z - Wysokich Układających się Stron na mocy prawa przewidzianego w Traktatach Pokojowych są zainteresowani obywatele drugie] strony, ci ostatni winni otrzymać część zysku z Likwidacji, proporcjonalną do ich udziału.

Jeżeli obywatel jednego z obu krajów ustali przed mieszanym trybunałem rozjemczym, przewidzianym w dziale VI części X (Klauzule ekonomiczne) Traktatu Wersalskiego, lub przed sędzią rozjemcą wyznaczonym przez ten Trybunał, że warunki sprzedaży, lub zarządzenia powzięte przez Rząd Państwa, o którem mowa niezależnie od ustawodawstwa ogólnego były niesprawiedliwe co do ceny, Trybunał lub sędzia rozjemca będzie mógł przyznać uprawnionemu słuszne odszkodowanie, które winno być wypłacone przez wspomniane Państwo.

Art.  7.

Spółki założone Zgodnie z prawodawstwem niemieckiem, austrjacko - węgierskiem lub rosyjskiem, a których główne ośrodki eksploatacji lub siedziba znajdowały się przed 1 sierpnia 1914 r. na terytorjach przyłączonych do Polski i w których większość kapitału akcyjnego należała do obywateli francuskich lub do spółek, w których ci obywatele posiadali większość kapitału akcyjnego, będą miały prawo przelać swoje majątki, prawa i udziały na inną spółkę, założoną bądź według prawodawstwa polskiego, bądź też francuskiego stosownie do wyboru obywateli francuskich i zatwierdzoną zgodnie z prawodawstwem polskiem.

Spółki założone według prawodawstwa francuskiego, których główny ośrodek eksploatacji lub siedziba spółki znajdowały się przed 1 sierpnia 1914 r. na terytorjach przyłączonych do Polski i w których większość kapitału akcyjnego należała do obywateli francuskich lub do spółek, w których obywatele ci posiadali większość kapitału akcyjnego, będą mogli nadal wykonywać swobodnie swój przemysł, zgodnie z artykułem 16 Umowy Ekonomicznej Francusko-Polskiej.

Upoważnienia, ewentualnie potrzebne dla stosowania poprzednich 2 ustępów, zostaną przyznane z samego prawa, z wyjątkiem jednak tych gałęzi przemysłu, które ze względu na ich charakter użyteczności ogólnej, będą poddane specjalnym ograniczeniom na mocy ustawy lub decyzji Rady Ministrów.

Nowo utworzone spółki nie będą podlegały żadnym ciężarom lub specjalnym opłatom z tytułu ich przeniesienia.

Art.  8.

Z zastrzeżeniem odszkodowań, które mogłyby być słusznie żądane przez obywateli polskich, Polska zobowiązuje się nie uznawać za nieważne decyzje, powzięte od początku wojny aż do upływu 3 miesięcy po podpisaniu niniejszej Konwencji, przez walne Zebrania towarzystw, których siedziba znajdowała się na jednem z terytorjum wchodzących obecnie w skład Polski, z powodu tego, że wzmiankowane zebrania odbyły się zagranicą,

Art.  9.

Wysokie Układające się Strony przyznają nawzajem swym obywatelom, którzy ponieśli straty z powodu wojny, te same terminy płatności ich długów co własnym obywatelom.

Art.  10.

Z zastrzeżeniem poszczególnych układów uwzględniane są przy stosowaniu art. 5, 6 i 7, jak również artykułów 11, 12, 13, 14, 15 i 16 tylko interesy, jakie w międzyczasie mogłyby zajść, obywateli francuskich i polskich, posiadane przez nich w spółkach lub przedsiębiorstwach przed 1 sierpnia 1914 roku.

Kontrakty i przepisy

Art.  11.

a) Kontrakty, zawarte pomiędzy osobami podlegającemi obecnie sądownictwu polskiemu, a osobami podlegającemi sądownictwu francuskiemu, które stały się stronami rozłączonemi w znaczeniu par. 1 załączonego aneksu są uważane za unieważnione, od chwili, w której dwie jakiebądź strony stały się stronami rozłączonemi, z wyjątkiem długów i innych zobowiązań pieniężnych, wynikających z wykonania pewnego aktu lub wypłaty, przewidzianej przez te kontrakty i z zastrzeżeniem wyjątków i przepisów specjalnych, dotyczących jedynie pewnych kontraktów przewidzianych poniżej, lub w załączonym do niniejszego aneksie.

b) Wyłączone są od unieważnienia, zgodnie z postanowieniem niniejszego artykułu kontrakty, których wykonanie w interesie publicznym i na skutek porozumienia między Wysokiemi Układającemi się Stronami będzie żądane w terminie 6 miesięcznym od chwili nadania mocy obowiązującej niniejszej konwencji.

Jeśli wykonanie w ten sposób utrzymanych w mocy kontraktów pociągnie dla jednej ze stron, na skutek zmiany warunków handlu znaczną szkodę, słuszne odszkodowanie może być przyznane stronie poszkodowanej przez sędziego' rozjemcę, wybranego za porozumieniem się Wysokich Układających się Stron.

c) Żadne postanowienie niniejszego artykułu, lub załączonego aneksu nie może być uważane, jako unieważniające jakąkolwiek tranzakcję która była legalnie dokonana na mocy traktatu, zawartego między stronami rozłączonemi, za zezwoleniem jednego z mocarstw wojujących.

d) W wypadku kontraktów, dotyczących pozwoleń na korzystanie z praw własności przemysłowej, literackiej lub artystycznej, zawartych między osobami, które stały się stronami rozłączonemi, korzystający pierwotnie z pozwolenia tego rodzaju mieć będzie prawo w przeciągu 6 miesięcy po nadaniu mocy obowiązującej niniejszemu traktatowi żądać od posiadacza tych praw przyznania mu nowej koncesji, której warunki w razie braku zgody, będą mogły być ustalone przez sąd kompetentny w kraju w którym te prawa istnieją.

Aneks do artykułu 11.

I.

Postanowienia ogólne.

1. W myśl artykułu 11, 12 i 13 osoby, będące stronami w kontrakcie są uważane za strony rozłączone, o ile stosunki handlowe między niemi zakazane będą na mocy ustaw, dekretów lub rozporządzeń Państwa, którego przynależną była jedna z tych stron, lub o ile stał się nielegalny w jakikolwiek bądź sposób. Będą one uważane za rozłączone od daty W której stosunki handlowe zostały zakazane lub staną się nielegalne w jakikolwiek bądź sposób. Wyrażenie "okres rozłączenia" oznacza okres, w ciągu którego stosunki handlowe były zabronione.

2. Są wyłączone od unieważnienia, przewidzianego w art. 11 i pozostają w mocy z zastrzeżeniem zastosowania ustaw, dekretów i przepisów wewnętrznych, wydanych podczas wojny przed 11 listopada 1918 r., jak również klauzule kontraktów:

a) kontrakty mające na celu przeniesienie tytułu własności na mienia, ruchomości i nieruchomości, jeśli własność została przeniesiona lub przedmiot wydany zanim strony zostały rozłączone,

b) kontrakty dzierżawy, najmu lub przyrzeczenia najmu,

c) kontrakty hipoteczne i zastawu,

d) koncesje górnicze, odkrywkowe, na kamieniołomy lub pokłady,

e) kontrakty zawarte między prywatnemi osobami, lub spółkami a Państwami, prowincjami, władzami miejskiemi lub innemi analogicznemi osobami prawnemi, administracyjnerni,

f) kontrakty spółek,

g) kontrakty dotyczące związków rodzinnych,

h) kontrakty pod tytułem darmym, lub obciążające, zawarte w celu dobroczynnym lub w związku z alimentami,

i) kontrakty ustanawiające wszelkiego rodzaju donacje.

3. Jeśli postanowienia kontraktu są częściowo unieważnione zgodnie z art. 11, inne postanowienia tego kontraktu nadal obowiązują z zastrzeżeniem zastosowania ustaw wewnętrznych, jak to jest przewidziane w par. 2-im, o ile rozdział może być uskuteczniony. W przeciwnym razie kontrakt będzie uważany, jako całkowicie unieważniony.

II.

Postanowienia specjalne dotyczące pewnych kategorji kontraktów.

Pozycje na giełdach pieniężnych oraz towarowych.

4. a) Przepisy wydane podczas wojny przez oficjalne giełdy pieniężne i towarowe, stanowiące o likwidacji pozycji giełdowych, wziętych przed wojną przez osobę prywatną, która stała się stroną rozłączoną są potwierdzone przez Wysokie Układające się Strony, jak również zarządzenia powzięte w celu zastosowania tych przepisów z zastrzeżeniem:

1) aby było wyraźnie przewidziane, iż tranzakcja będzie podlegała przepisom giełdowym,

2) aby przepisy te były obowiązujące dla wszystkich zainteresowanych,

3) aby warunki likwidacji były sprawiedliwe i racjonalne.

b) Paragraf poprzedni nie stosuje się do zarządzeń powziętych podczas okupacji na giełdach miejscowości zajętych przez nieprzyjaciela.

Zastaw

5. Będzie uważaną za ważną, w razie niezapłacenia, sprzedaż zastawu, ustanowionego jako gwarancja długu, należnego od jednej strony rozłączonej nawet wówczas, gdy właściciel nie mógł być zawiadomiony, o ile wierzyciel działał w dobrej wierze i zachował należyte starania i ostrożności; właściciel w takim wypadku nie będzie mógł wnosić żadnej reklamacji z powodu sprzedaży zastawu.

Papiery handlowe.

6. Jeśli jakaś osoba zobowiązała się przed lub podczas okresu rozłączenia do spłaty podług dowodu handlowego pieniężnego na skutek zobowiązania zaciągniętego Względem niej przed wojną przez drugą osobę, która stała się stroną rozłączoną, ta ostatnia osoba obowiązaną jest gwarantować pierwszej następstwa swego zobowiązania, bez względu na to, że strony zostały rozłączone.

7. Los umów ubezpieczeniowych oraz umów wznawiających ubezpieczenie zawartych przed wojną między dwiema stronami, które zostały następnie rozłączone, będzie przedmiotem układu późniejszego.

Art.  12.

a) Na terytorjach Wysokich Układających się Stron w stosunkach między, stronami rozłączonemi wszelkie terminy dotyczące przedawnienia, pierwokupu, lub wyłączenia postępowania, będą zawieszone na przeciąg okresu rozłączenia, bez względu na to czy terminy te zaczęły upływać przed lub po okresie rozłączenia. Terminy te zaczną upływać znowu najwcześniej w 3 miesiące po wejściu w życie niniejszego traktatu. To postanowienie będzie stosowane do terminów przedstawienia kuponów procentowych lub dywidendowych, jak również przedstawienia dowodów w celu spłaty papierów wartościowych wylosowanych, lub płatnych z jakiegokolwiek innego tytułu.

b) Co się tyczy papierów handlowych termin 3-miesięczny, przewidziany w paragrafie poprzednim, będzie się liczył od dnia zupełnego zniesienia wyjątkowych zarządzeń stosowanych względem tych papierów na terytorium Państwa zainteresowanego.

Art.  13.

W stosunkach między stronami rozłączonemi żaden papier handlowy nie będzie uważany za nieważny jedynie dlatego że nie był przedstawiony do zaakceptowania lub zapłacenia w terminach obowiązujących jak również z powodu braku zawiadomienie trasantów lub indosantów o nieprzyjęciu lub niezapłaceniu ani też ż powodu braku protestu ani z braku dokonania jakiejkolwiek formalności podczas okresu rozłączenia:

Jeśli okres, podczas którego papier handlowy powinienby być przedstawiony do zaakceptowania, lub spłacenia, lub podczas którego zawiadomienie o niezaakceptowaniu, lub niezapłaceniu powinno było być zakomunikowane trasantowi lub indosantowi lub podczas którego papier ten powinienby być zaprotestowany, upłynął w ciągu okresu rozłączenia i jeśli strona, która powinnaby przedstawić lub zaprotestować dowód ten lub zawiadomić o niezaakceptowaniu, lub o niezapłaceniu nie uczyniła tego podczas okresu wzmiankowanego, będzie jej przyznany przynajmniej 3 miesięczny termin po wejściu W życie niniejszego traktatu dla przedstawienia tego papieru, dla zawiadomienia o niezaakceotowaniu lub niezapłaceniu lub też dla sporządzenia protestu.

Art.  14.

Wysokie Okładające się Strony zgadzają się uznawać decyzja Trybunału Rozjemczego Mieszanego, przewidzianego w dziale VI (część X) Traktatu Pokojowego z Niemcami i w rozdziałach analogicznych innych Traktatów pokojowych, jako ostateczne i uczynić je obowiązującemi na swych terytorjach.

Art.  15.

Żadna akcja nie może być wszczęta i żadna reklamacja dokonana przez Polskę, lub jej obywateli jednej strony, albo przez Francję lub jej obywateli drugiej strony, z powodu korzystania podczas wojny przez rząd francuski lub polski, lub jakąkolwiek osobę działającą w ich imieniu, lub podług ich instrukcji, z prawa własności przemysłowej, literackiej lub artystycznej, które należały do osób, będących później stronami rozłączonemi, ani też z powodu sprzedaży, lub wystawienia na sprzedaż, albo użytkowania produktów, artykułów lub przyrządów wszelkiego rodzaju, do których te prawa miałyby zastosowanie.

Żadna akcja nie będzie wszczęta i żadna rewindykacja wykonywana przez osoby przebywające lub uprawiające swój przemysł na terytorjum Polski z jednej strony i Francji z drugiej strony, ani też przez obywateli tych mocarstw, ani przez osoby trzecie, którym osoby te wspomniane wyżej ustąpiły swe prawa podczas wojny, z powodu faktów korzystania, które zaszły na terytorjum drugiej strony podczas wojny i które mogłyby być uważane, jako naruszające prawo własności przemysłowej, literackiej lub artystycznej, jakie przysługiwały osobom, które stały się stronami rozłączonemi i które istniały w jakimikolwiek momencie podczas wojny i będą wznowione zgodnie z przepisami art. 307 i 308 Traktatu Wersalskiego i artykułów analogicznych innych traktatów.

Art.  16.

Spory dotyczące interpretacji niniejszej konwencji będą przedłożone sędziemu rozjemcy wyznaczonemu za zgodą Wysokich Układających się Stron.

Na dowód czego, podpisali niniejszą konwencję Odnośni pełnomocnicy.

Sporządzone w podwójnym egzemplarzu, w Paryżu, dnia 6 lutego 1922 roku.

L. S. (podpisano) Maurycy Zamoyski

L. S. (podpisano) François Doleżal

L. S. (podpisano) Poincaré

Zaznajomiwszy się z powyższą Konwencją, uznaliśmy ją i uznajemy za słuszną, zarówno w całości, jak i każde z zawartych w niej postanowień, oświadczamy, że jest przyjęta, ratyfikowana i zatwierdzona i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dn. 30 maja 1922 r.

• Identyfikator: Dz.U.1924.16.149
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Francja-Polska. Konwencja dotycząca majątków, praw i udziałów. Paryż.1922.02.06.
• Data aktu: 06/02/1922
• Data ogłoszenia: 25/02/1924
• Data wejścia w życie: 02/08/1923