Rzesza Niemiecka-Polska. Układ w przedmiocie przejęcia administracyjnych spraw spornych, spraw dotyczących rozdziału podatków oraz administracyjnych spraw uchwałowych, jakoteż przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy, podatków państwowych i w sprawach podatków kościelnych na Górno-Śląskim obszarze plebiscytowem. Poznań.1922.08.26.

UKŁAD POLSKO-NIEMIECKI
w przedmiocie przejęcia administracyjnych spraw spornych, spraw dotyczących rozdziału podatków praż administracyjnych spraw uchwałowych, jakoteż przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy, podatków państwowych i w sprawach podatków kościelnych na Górnośląskim obszarze plebiscytowem, podpisany w Poznaniu dnia 26 sierpnia 1922 r.

(Zatwierdzony ustawą z dnia 26 września 1922 r. Dz. U. R. P. № 86 poz. 773).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ MY, JÓZEF PIŁSUDSKI,

NACZELNIK PAŃSTWA POLSKIEGO

Wszem wobec i każdemu z osobna, kemu o tem wiedzieć należy, wiadomem czynimy: W dniu dwudziestym szóstym sierpnia tysiąc dziewięćset dwudziestego drugiego roku w Poznaniu podpisany został między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej z jednej strony a Rządem Rzeszy Niemieckiej z drugiej układ w przedmiocie przyjęcia administracyjnych spraw spornych, spraw, dotyczących, rozdziału podatków oraz administracyjnych spraw uchwałowych, jakoteż przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy, podatków państwowych i w sprawach podatków kościelnych na Górno-Śląskim obszarze plebiscytowym, o następującem brzmieniu dosłownem:

POLSKO-NIEMIECKI UKŁAD

w przedmiocie przejęcia administracyjnych spraw spornych, spraw dotyczących rozdziału podatków oraz administracyjnych spraw uchwałowych, jako też przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy, podatków państwowych i w sprawach podatków kościelnych, na Górno-Śląskim obszarze plebiscytowym.

Rząd Polski i Rząd Niemiecki powodowane życzeniem unormowania zgodnie z interesem ludności obu stron dalszego prowadzenia administracyjnych spraw spornych, spraw dotyczących rozdziału podatków oraz administracyjnych spraw uchwałowych jak również przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy, podatków państwowych i w sprawach podatków kościelnych, zgodziły się wejść w tym przedmiocie w układy i w tym celu Zamianowały swymi pełnomocnikami:

Rząd Polski:

Wiceministra Dra Zygmunta Seydę,

Rząd Niemiecki: Posła Dr. Paul Eckardt,

Prezydenta Policji

Dr. Gottfried Schwendy.

Pełnomocnicy, po wzajemnem przedłożeniu sobie swych pełnomocnictw i uznaniu ich za wystawione w dobrej i należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

I.

Administracyjne sprawy sporne.

Artykuł  1.
(1)
Administracyjne przewody sporne (§§ 61 do 114 pruskiej ustawy o ogólnej administracji kraju z d. 30 lipca 1883 r. - zbiór ustaw pruskich strona 195- ustępy 2 i 3 § 192a i § 194a ogólnej ustawy górniczej dla państw pruskich z dnia 2.4 czerwca 1865 r. w brzmieniu ustaw z dnia 14 lipca 1905 r. - zbiór ustaw pruskich strona 307-z dnia 28 lipca 1909 rozbiór ustaw pruskich strona 677 - i z dnia 6 sierpnia 1921 r. - zbiór ustaw pruskich strona 486-z Górnośląskiego obszaru plebiscytowego, które zawisłe były w czasie przejścia na Polskę suwerenności na przypadłej Polsce części Górno-śląskiego obszaru plebiscytowego i nie były jeszcze w czasie wejścia w życie niniejszego układu załatwione prawomocnie, będą dalej prowadzone przez tę władzę polską lub niemiecką, która byłaby właściwa, gdyby postępowanie sporne zawisło dopiero po oddaniu odstąpionego obszaru.
(2)
Takie administracyjne przewody sporne, które wiszą w wyższej instancji, będą dalej prowadzone przez odnośną wyższą instancję.
Artykuł  2.

Jeśli przewód ma być po myśli artykułu 1 dalej prowadzony przez inną władze., natenczas władza, u której przewód dotychczas wisiał, ma tamtej władzy bezzwłocznie odstąpić z urzędu administracyjne sprawy sporne ze wszystkiemi aktami i innemi poprzednikami. Nie będzie się żądać uiszczenia ewentualnych kosztów powstałych w dotychczasowym przewodzie. Koszty odesłania aktów ponosi władza odsyłająca.

Artykuł  3.
(1)
W miejsce władz państwowych lub komunalnych albo innych publicznych korporacji, zainteresowanych w administracyjnym przewodzie spornym jako strony wstępują te władze państwowe i komunalne lub inne publiczne korporacje, które byłyby właściwe, gdyby przewód zawisł dopiero po oddaniu obszaru odstąpionego Polsce.
(2)
Jeżeli jako strona uczestniczy Komisarz dla zastępstwa interesu publicznego (ustęp 3 § 74 ustawy o ogólnej administracji kraju z d. 30 lipca 1883 r.), natenczas traci on uczestnictwo, jeśli jest dla władzy właściwej odtąd po myśli artykułu 1 cudzoziemcem. Ustanowienie nowego Komisarza pozostawia się uznaniu władzy, która byłaby właściwą do ustanowienia komisarza, gdyby postępowanie zawisło po uskutecznieniu podziału.
Artykuł  4.

Obydwie układające się strony poręczają sobie wykonanie wszystkich wyroków w administracyjnym przewodzie spornym wydanych, które przed przejściem suwerenności stały się prawomocne albo które uzyskają prawomocność w administracyjnych sprawach spornych, które wisiały już w chwili przejścia suwerenności, o ile takie wyroki uzasadniają roszczenia o zwrot podatków, opłat, składek lub danin wszelkiego rodzaju.

Artykuł  5.
(1)
W takich administracyjnych przewodach spornych, które mają być oddane na podstawie artykułu 2, obie układające się strony zapewniają sobie wzajemną pomoc prawną przez słuchanie świadków i rzeczoznawców, wypożyczanie aktów lub oddawanie do rozporządzenia ich uwierzytelnionych odpisów oraz przez udzielanie urzędowych wywiadów.
(2)
Prośby o udzielenie pomocy prawnej należy wnosić za pośrednictwem obustronnych generalnych komisarzy dla przejęcia. Za czynności władz nie ma się. zaliczać żadnych kosztów, natomiast inne gotówkowe wydatki należy zwracać.

II.

Sprawy dotyczące rozdziału podatków.

Artykuł  6.

Przewody dotyczące rozdziału podatków (§ 71 pruskiej ustawy o daninach komunalnych z dnia 14 lipca 1893 r. - zbiór ustaw pruskich strona 152), w których uczestniczą gminy lub powiaty Górno-Śląskiego obszaru plebiscytowego, a które w czasie przejścia suwerenności nie były jeszcze prawomocnie załatwione, będzie, o ile chodzi wyłącznie o gminy lub powiaty w części Górnego-Śląska Polsce przypadłej, dalej prowadzić ta polska władza, która byłaby właściwą, gdyby przewód zawiał po oddaniu obszaru odstąpionego Polsce.

Artykuł  7.
(1)
Jeżeli w wiszącym jeszcze przewodzie, dotyczącym rozdziału podatków oprócz gmin lub związków gminnych z polskiej części Górnego-Śląska biorą udział także niemieckie gminy lub powiaty, natenczas ta władza będzie dalej prowadziła przewód, u której wisiał on w czasie przejścia suwerenności.
(2)
Jeżeli jednak suma składek podatku dochodowego, nałożonych na podatnika przez zainteresowane polskie gminy lub powiaty, jest większą od sumy składek podatku dochodowego, których żądały zainteresowane niemieckie gminy lub powiaty, natenczas będzie przewód dalej prowadziła, chociażby zawisł on w czasie przejścia suwerenności u władzy pozostającej nadal niemiecką, nie ta ostatnia władza, lecz władza polska, właściwa dla zainteresowanej polskiej gminy, lub zainteresowanych polskich gmin albo powiatów. W odwrotnym przypadku ma przewód dalej prowadzić odpowiednia władza niemiecka.
Artykuł 8.
Ustęp 2 artykułu 1 oraz artykułu 2, 4, i 5 będzie się stosować analogicznie, a artykuł 2 z tem zastrzeżeniem, że sprawy dotyczące rozdziału podatków, o ile władza polska ma oddać je władzy niemieckiej, mają być oddane Prezesowi Rejencji w Opolu, a w przypadku odwrotnym Województwa w Katowicach. Po wyznaczeniu w przypadku § 58 ustawy o ogólnej administracji kraju z dnia 30 lipca 1833 lub spowodowaniu wyznaczenia właściwej władzy, wymienione wyżej urzędy podają je władzom powołanym według niniejszego układu do dalszego prowadzenia.
Artykuł 9.
Zastrzega się ewentualne rozliczenia pomiędzy gminami i związkami gminnemi, konieczne na skutek przeprowadzenia przewodu dotyczącego rozdziału podatków. W razie potrzeby winien być co do tego zawarty osobny układ.

III.

Postępowanie Uchwałowe.

Artykuł  10.

Co do postępowania uchwałowego (115 - 126 ustawy o ogólnej administracji kraju z dnia 30 lipca 1883, jakoteż § 142 ogólnej ustawy górniczej dla państw pruskich z dnia 24 czerwca 18§ w związku z § 150 ustawy o właściwości władz administracyjnych i administracyjno-sądowych z dnia 1 sierpnia 1883) - zbiór ustaw pruskich strona 237) obowiązują analogicznie postanowienia artykułów 1 - 5.

IV.

Wiszące przewody na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy i podatków państwowych.

Artykuł  11.

Do wiszących przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy i podatków państwowych mają analogiczne zastosowanie postanowienia artykułów 1 - 3 i 5, o ile chodzi o rozkłady z czasu okupacji.

Artykuł  12.

Dla miejscowej właściwości władz powołanych do rozstrzygania jest miarodajne co do osób fizycznych miejsce zamieszkania, a w braku tegoż miejsce pobytu, co do osób prawnych siedziba zarządu w chwili przejścia suwerenności.

Artykuł 13.
O ile w przewodach w skutek środków prawnych, wymienionych w artykule 11, orzeczono zniżenie podatków Rzeszy lub podatków państwowych albo uwolnienie od nich, natenczas każda z układających się stron płaci kwoty, które mają być zwrócone na podstawie rozstrzygnięć jej władz. Wzajemne rozliczenie nie ma miejsca.

V.

Wiszące przewody na skutek środków prawnych w sprawach podatków kościelnych.

Artykuł 14
Do wiszących przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków kościelnych mają analogiczne zastosowanie postanowienia artykułów 1-5, a o ile chodzi o rozdział podatków, postanowienia artykułów 6 - 8.

VI.

Postanowienia końcowe.

Artykuł  15.
(1)
Wszystkie przewody, które według niniejszego układu mają być dalej prowadzone przez inną władzę niż tę, która dotychczas je opracowywała, uważa się za przerwane od dnia przejścia suwerenności na odstąpionym obszarze (15 czerwca 1922) do końca jednego miesiąca po wejściu w życie niniejszego układu.
(2)
W takich pod niniejszy układ podpadających sprawach, co do traktowania których skutkiem przejścia suwerenności zaszła zmiana właściwości władz, na czas oznaczony w ustępie 1 uważa się za przerwane wszystkie czasokresy, które przepisane są dla założenia środków prawnych wszelkiego rodzaju, (sprzeciwy, wnioski na ustną rozprawą, skargi, odwołania, rewizje, wnioski na wznowienie postępowania, zażalenia, wnioski na powzięcie uchwały przez kolegjum i t. d.). Jeżeli w sprawie wyżej oznaczonego rodzaju, kiedy czasokres był przerwany, ale przed upływem czasokresu pozatem dla założenia środka prawnego przepisanego, środek prawny założono u tej władzy, która była właściwą przed przejściem suwerenności, natenczas uważa się czasokres za zachowany. Skoro przerwa czasokresu dobiegła końca, muszą być wszystkie środki prawne założone u władzy odtąd właściwej.
Artykuł  16.

Niniejszy układ będzie ratyfikowany, a dokumenty ratyfikacyjne będą w jaknajkrótszym czasie wymienione. Układ wchodzi w życie z chwilą wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.

Sporządzono w dwu oryginałach w języku polskim i w języku niemieckim w Poznaniu dnia 26 sierpnia 1922.

Dr. Zygmunt Seyda. Dr. Paul Eckardt

Dr. Gottfried Schwendy.

Zaznajomiwszy się z powyższym układem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny, zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nim postanowień, oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i zatwierdzony i przyrzekamy, że będzie ściśle stosowany.

Na dowód czego, wydaliśmy akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dnia 11 listopada 1922 roku

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1923.77.605

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: Rzesza Niemiecka-Polska. Układ w przedmiocie przejęcia administracyjnych spraw spornych, spraw dotyczących rozdziału podatków oraz administracyjnych spraw uchwałowych, jakoteż przewodów na skutek środków prawnych w sprawach podatków Rzeszy, podatków państwowych i w sprawach podatków kościelnych na Górno-Śląskim obszarze plebiscytowem. Poznań.1922.08.26.
Data aktu: 26/08/1922
Data ogłoszenia: 07/08/1923
Data wejścia w życie: 08/06/1923