Monopol tytoniowy.

USTAWA
z dnia 1 czerwca 1922 r.
o monopolu tytoniowym. *

Dział  I.

Postanowienia ogólne.

Art.  1.

Produkcja, przywóz z zagranicy oraz sprzedaż surowca tytoniowego i wyrobów tytoniowych jest przywilejem Państwa i stanowi przedmiot monopolu skarbowego.

Art.  2.

Artykuły, nie zawierające części składowych rośliny tytoniowej, lecz służące do palenia pod postacią surogatów tytoniowych, mogą być wytwarzane, przywożone z zagranicy i sprzedawane tylko na podstawie zezwolenia Ministra Skarbu. Takie samo zezwolenie wymagane będzie co do nabycia surogatów tytoniowych, jak również co do przewożenia, przesyłania oraz przyjmowania do przewozu lub przesyłki w ilości, przekraczającej normę., ustanowioną przez Ministra Skarbu.

Art.  3.

Przez tytoń w; myśl niniejszej ustawy rozumieć należy zarówno surowiec tytoniowy, jako-też gotowe wyroby tytoniowe.

Przez surowiec tytoniowy rozumie się nieprzerobione liście, łodygi, korzenie i odpadki rośliny tytoniowej.

Wyroby tytoniowe są to artykuły, służące do palenia, jako to: cygara, cygaretki, tytoń krajany, papierosy, pachitosy i t. p., do zażywania jako tabaka, do żucia, Oraz do celów rolniczych lub lekarskich, a sporządzone, bądź wyłącznie z części składowych rośliny tytoniowej, bądź przy użyciu oprócz tytoniu również przymieszki innych materiałów.

Art.  4.

Minister Skarbu rozstrzyga, czy pewien artykuł Stanowi w rozumieniu niniejszej ustawy tytoń, Surowiec tytoniowy, wyroby tytoniowe, albo też surogat, jako przymieszkę, tudzież, czy ten surogat może być dopuszczony w obrocie.

Art.  5.

Osobom prywatnym zabrania się bez zezwolenia kompetentnej władzy skarbowej:

a)
uprawy tytoniu, jak niemniej pielęgnowania roślin tytoniowych, które wyrosły bez uprawy, nie wyłączając roślin ogrodowych i doniczkowych;
b)
przywozu tytoniu z zagranicy z wyjątkiem wyrobów, przeznaczonych do użytku osobistego, nie przewyższających 1 kilograma wagi;
c) 1
(uchylona);
d)
wytwarzania wyrobów tytoniowych i przerabiania gotowych wyrobów tytoniowych z wyjątkiem niezawodowego wyrabiania papierosów dla użytku domowego (art. 12);
e) 2
(uchylona);
f) 3
(uchylona);
g)
posiadanie i przechowywanie surowca tytoniowego, maszyn, narzędzi i chemicznych przymieszek, służących do zawodowej fabrykacji wyrobów tytoniowych;
h)
gromadzenia zapasów wyrobów tytoniowych ponad normę, ustanowioną przez Ministra Skarbu.
Art.  6. 4

(uchylony).

Art.  7. 5

(uchylony).

Art.  8.

Warunki i sposób udzielania osobom prywatnym zezwoleń na przywóz tytoniu z zagranicy ustala Minister Skarbu, który mocen jest w drodze ogólnie obowiązującego rozporządzenia, jak też w poszczególnych wypadkach udzielać zezwoleń na ułatwienia przy przywozie.

Art.  9.

Wyroby tytoniowe, przywożone z zagranicy, podlegają, o ile ustawa nie zawiera w tym względzie odmiennych postanowień, opłacie celnej ] podatkowi konsumcyjnemu, pobieranemu pod nazwą należytości monopolowej w formie dodatku do cła. Odpowiedzialność za opłatę należytości monopolowej, której wysokość ustala Minister Skarbu, określa się wedle przepisów ustawy celnej.

O obowiązku opłaty i wysokości tej należytości decydują władze skarbowe z wyłączeniem kompetencji sądów.

Należytość monopolową, nie uiszczoną przy imporcie wyrobów tytoniowych, ściąga się w sposób, przewidziany dla ściągania zaległych należytości celnych.

Art.  10.

Wolne są od cła i należytości monopolowej przewożonej przez podróżnych do własnego ich użytku drobne ilości wyrobów tytoniowych do 50 gramów tytoniu, przyrządzonego do palenia, 10 gramów tabaki, albo 50 sztuk papierosów lub 20 sztuk cygar.

Art.  11.

Przewóz tytoniu przez obszar Państwa Polskiego z zagranicy do obszarów zagranicznych odbywa się pod kontrolą urzędów i organów skarbowych oraz celnych według postanowień ustawy celnej.

Art.  12.

Osoby, które w sposób zgodny z niniejszą ustawą nabyły wyroby [tytoniowe, mają prawo do przyrządzenia ich do swego użytku, a w szczególności do wyrabiania z krajanego tytoniu papierosów dla siebie i na użytek domowy, wolno im też przy wyrabianiu papierosów korzystać z pomocy swych sług i domowników.

Wszelki wyrób papierosów na zamówienie i na rachunek innych osób, oraz wyrób ich z własnego tytoniu w celu rozsprzedaży podlega zakazowi w myśl art. 5 ust. d.

Art.  13. 6

(uchylony).

Art.  14.

Kto posiada lub przechowuje ilości tytoniu, przewyższające normy, ustanowione przez Ministra Skarbu-obowiązany jest na żądanie organów skarbowych wykazać jego pochodzenie oraz. prawidłowe nabycie.

Art.  15.

Omowy osób prywatnych, które uchybiają prawom Skarbu, w art. 1 zastrzeżonym, są nieważne. Prywatne umowy, dotyczące nabycia, obciążenia lub zmiany takich praw, do których wykonywania wymaga się zezwolenia władz skarbowych, nabierają mocy po zatwierdzeniu ich przez Ministra Skarbu.

Niedopuszczalne jest bez zezwolenia Ministra Skarbu zajęcie egzekucyjne wyżej wymienionych praw, urządzeń, przyrządów i materjałów, które służą do wykonywania koncesji.

Przedmiotem zaspokojenia roszczeń prywatnoprawnych może być wynagrodzenie należne koncesjonarjuszom, o ile nie ma służyć na zaspokojenie pretensji Skarbu.

Dział  II.

Organizacja Państwowego Monopolu Tytoniowego i Skarbowego Nadzoru Monopolowego.

Art.  16. 7

(uchylony).

Art.  17. 8

Oddanie monopolu w dzierżawę, względnie w administrację poręczającą, nie może nastąpić bez zgody Sejmu. Toż samo dotyczy oddania w zastaw dochodów monopolu.

Art.  18. 9

(uchylony).

Art.  19. 10

(uchylony).

Art.  20. 11

(uchylony).

Art.  21.

Oprócz władz, urzędów i organów, którym bezpośrednio poruczono zarząd i kontrolę praw monopolu tytoniowego, obowiązani są współdziałać w ochronie tych praw również inni urzędnicy i funkcjonarjusze zarówno państwowi, jak komunalni, a w szczególności policja państwowa, żandarmerja wojskowa oraz wojskowa straż graniczna.

Obowiązek taki ciąży też na urzędnikach i funkcjonarjuszach kolei żelaznych i przedsiębiorstw transportowych i żeglugowych, zarówno państwowych, jak prywatnych.

Dział  III.

Postanowienia karne.

Art.  22.

Kto, nie mając właściwej koncesji, obsiewa grunt nasieniem tytoniowem lub sadzi, względnie pielęgnuje sadzonki rośliny tytoniowej - ulega grzywnie do sumy ośmiokrotnej wartości tytoniu, obliczanej według art. 23, lecz nie mniej od 5000 marek.

Gdy podstawa wymiaru grzywny nie może być ustalona w sposób, podany w art. 23-wymierzy się w zależności od rozmiarów plantacji grzywnę w wysokości od 5,000 do 500,000 mk-

Tytoń, wyprodukowany nielegalnie, ulega konfiskacie (art. 46).

Nadto można orzec czasową niezdolność do uzyskania koncesji na uprawę tytoniu.

Art.  23.

Wartość tytoniu dla wymiaru grzywny oblicza się przy uwzględnieniu wagi bezprawnie wyprodukowanych roślin tytoniowych według najwyższych cen, po których zarząd monopolu zakupuje tytoń u koncesjonowanych plantatorów.

Gdy niedozwoloną uprawę tytoniu wykryto przed dokonaniem zbioru, należy rośliny tytoniowe wyrwać i zważyć wraz z łodygą i korzeniami, a za podstawę wymiaru kary wziąć wartość szóstej części takiej samej wagi wysuszonego tytoniu po najwyższych przez zarząd monopolu płaconych cenach za krajowy tytoń. Wyjątek od tego przepisu ustanawia art. 24.

Gdy niedozwoloną uprawę tytoniu wykryto, zanim jeszcze nasienie tytoniowe zeszło, grzywnę, wymierza się w myśl art. 22 ust. 2.

Art.  24.

W wypadkach, gdy nie koncesjonowaną uprawę tytoniu wykryto, nim jeszcze liście tytoniowe osiągnęły przydatny do użytku «tan dojrzałości - władze skarbowe mogą polecić plantatorowi ukończenie uprawy i dostawę tytoniu w myśl przepisów obowiązujących, jednak po cenie niższej w tym celu ustanowionej przez Ministra Skarbu.

W tym wypadku plantator, nie posiadający warunków, wymaganych do uzyskania koncesji, ulega karze grzywny do 500,000 mk.

Art.  25.

Uprawę tytoniu przez koncesjonowanego plantatora na innym gruncie, niż wymieniono w dokumencie koncesyjnym, uważa się jako nie koncesjonowaną uprawę (art. 22-24).

Art.  26.

Plantator, winny niedozwolonego spożycia tytoniu, przez siebie wyprodukowanego, lub bezpłatnego odstąpienia osobom trzecim - podlega karze grzywny do wysokości podwójnej wartości bezprawnie wyprodukowanego tytoniu (art. 23), lecz nie mniejszej od 5.000 marek.

Art.  27.

Winny niedozwolonego odpłatnego odstąpienia lub nabycia surowego tytoniu ulega karze grzywny do wysokości 8-miokrotnej wartości tytoniu (art. 23), lecz nie mniejszej od 10.000 marek.

Art.  28.

Niezależnie od kary, przepisanej w art. 26 i 27, orzec należy konfiskatą bezprawnie odstąpionego tytoniu (art. 46).

Art.  29.

Plantator koncesjonowany, winny:

a)
zatrzymania u siebie wyprodukowanego surowca tytoniowego lub jego części po oznaczonym terminie dostawy,
b)
wywożenia go poza swą plantację, względnie magazyn (suszarnią) bez zezwolenia i kontroli organów nadzoru skarbowego,
c)
zboczenia przy przywożeniu tytoniu z drogi, wytkniętej do miejsca dostawy,
d)
niedoniesienia organom kontroli skarbowej o spostrzeżeniach ubytku lub zniszczenia roślin tytoniowych na swym gruncie, względnie w swym magazynie lub podczas transportu,
e)
niestosowania się do postanowień instrukcji o uprawie tytoniu i do wydanych na jej podstawie poleceń organów kontroli skarbowej - ulega karze grzywny do 10.000 mk.

O ile naruszenie jednego z tych obowiązków miało na celu bezprawne spożycie lub odsypianie tytoniu, to grzywnę wymierza się wedle przepisów art. 26, 27 i 28.

Art.  30.

Winny naruszenia przepisów celnych w związku z przywozem, wywozem lub przewozem (tranzytem) tytoniu ulega niezależnie od kary, przepisanej w ustawach celnych, karze grzywny do sumy czterokrotnej należytości monopolowej, którą Skarbowi odjęto, lub odjąć usiłowano, oraz konfiskacie tytoniu i wyrobów, stanowiących przedmiot wykroczenia.

Art.  31.

Winny wytwarzania wyrobów tytoniowych bez zezwolenia władzy skarbowej ulega karze grzywny do sumy ośmiokrotnej wartości tych wyrobów oraz konfiskacie zarówno bezprawnie wytworzonych wyrobów/ tytoniowych, jak maszyn, narzędzi i materjałów, przy których pomocy te wyroby wytworzono.

O ileby wyroby tytoniowe, bezprawnie wyprodukowane, przeznaczono do sprzedaży po pewnej oznaczonej cenie detalicznej, cenę tę przyjmuje się jako ich wartość, stanowiącą podstawą wymiaru grzywny.

Art.  32.

Osoby, nie posiadające koncesji władzy skarbowej, winne sprzedaży wyrobów tytoniowych-ulegają karze grzywny do wysokości dwukrotnej przez nie żądanej ceny sprzedażnej sprzedanych lub do sprzedaży przygotowanych artykułów, lecz nie mniej od 2.500 mk.

O ile sprzedaż obejmowała wyroby, nie dopuszczone do sprzedaży na obszarze Rzeczypospolitej, grzywna może być podwyższona do pięciokrotnej przez nie żądanej sprzedażnej ceny artykułów, lecz nie mniej od 5.000 mk.

W obu wypadkach orzeka się prócz tego konfiskatę przedmiotu wykroczenia.

Art.  33.

Koncesjonowany sprzedawca wyrobów tytoniowych, który

a)
sprzedaje je po cenie wyższej, niż taryfowa.
b)
zmniejsza ich ilość, wagę, lub zmienia ich jakość - ulega, niezależnie od odpowiedzialności karnej sądowej, karze grzywny do wysokości poczwórnej różnicy pobranej wyższej ceny, względnie zmniejszonej wartości tych przedmiotów, lecz nie mniej od 5.000 mk. Nadto należy orzec w tych wypadkach utratę koncesji.

Za inne naruszenie obowiązku sprzedawcy, o ile sprawcy ich nie podlegają karom w myśl postanowień niniejszej ustawy, może być orzeczona kara grzywny do 10.000 mk. Oprócz tego można orzec utratę koncesji.

Art.  34.

Winny nabycia wyrobów tytoniowych u osoby, nie posiadającej koncesji na sprzedaż, albo nabycia wyrobów, nie dopuszczonych do sprzedaży, ulega karze konfiskaty nabytych wyrobów, a w razie powtórzenia czynów prócz tego-grzywny do 10.000 mk.

Art.  35.

Winny gromadzenia wyrobów tytoniowych ponad normę ustaloną przez Ministra Skarbu-ulega karze konfiskaty zapasu, w razie zaś powtórzenia wykroczenia nadto-grzywny do 100.000 mk.

O ile gromadzenie zapasów miało na celu sprzedaż ich, winny ulega karze, ustanowionej za usiłowanie sprzedaży (art. 32).

Art.  36.

Winny oddania lub przyjęcia do przewozu tytotoniu, surogatów tytoniowych, maszyn, narzędzi i innych matarjałów, służących do zawodowej fabrykacji wyrobów tytoniowych, bez wymaganych poświadczeń organów skarbowych (art. 2 oraz 5 ust. c), ulega karze grzywny do mk. 25.000 oraz konfiskacie tych artykułów.

Art.  37.

Winny uchylenia się od wykazania, na wezwanie organów kontrolnych, prawidłowego nabycia lub pochodzenia wyrobów tytoniowych, nie-opatrzonych stosownem opakowaniem lub banderolą, oraz nieprzedstawienia poświadczenia urzędu celnego-ulega karze grzywny do 10.000 mk.

Art.  38.

Winny niedozwolonego posiadania i przechowywania surowca tytoniowego, maszyn, narzędzi innych materjałów, służących do zawodowej fabrykacji wyrobów tytoniowych-ulega karze grzywny do 500.000 mk. oraz konfiskacie tych przedmiotów.

O ile przedmioty te miały służyć do niedozwolonej fabrykacji wyrobów tytoniowych, winny ulega karze, ustanowionej w art. 31 i 43 za usiłowanie fabrykacji.

Art.  39.

Winny wyrobu i sprzedaży surogatów tytoniowych bez zezwolenia kompetentnych władz skarbowych - ulega karze grzywny do 25,000 mk. oraz konfiskaty tych surogatów.

Gdy surogaty wytwarzano w zamiarze podawania ich za wyroby tytoniowe albo jako wyroby tytoniowe sprzedawano, to, niezależnie od odpowiedzialności karnej sądowej za oszustwo, wymierza się karą za usiłowane wytwarzanie wyrobów tytoniowych według art. 31.

Art.  40.

Karze grzywny do 200,000 mk. ulega, niezależnie od odpowiedzialności karnej sądowej, kto wzbrania lub przeszkadza organom skarbowym w przeprowadzeniu urzędowych czynności, w szczególności: rewizji, sprawdzania zapasów, przeglądania ksiąg i t. p.

Takiej samej karze grzywny ulegnie, kto przy rewizji, sprawdzaniu zapasów, urzędowem przeglądaniu ksiąg i innych czynnościach, przedsiębranych przez organy kontroli, tytoń, narzędzia i materjały, służące do zawodowego wytwarzania wyrobów tytoniowych, surogaty tytoniu, księgi i zapiski niszczy, uszkadza potajemnie, usuwa lub czynić to usiłuje w celu zatarcia śladów wykroczenia.

Art.  41.

Za sprawcę naruszenia przepisów o uprawie tytoniu uważa się właściciela, względnie dzierżawcą gruntu, poddanego uprawie. Za sprawcę naruszenia przepisów o wytwarzaniu i sprzedaży tytoniu uważa się osobę, na której rachunek prowadzono przedsiębiorstwo wyrobu i sprzedaży.

Inne osoby, które w bliższy lub dalszy sposób przyczyniły się do popełnienia przekroczenia, odpowiadać będą za współwinę, o ile wiedziały, względnie przy zachowaniu zwykłej ostrożności mogły wiedzieć, że dokonano czynu zabronionego.

Art.  42.

W razie powtórzenia czynu, za który w myśl niniejszej ustawy zagrożono karą, należy podwoić karę, orzeczoną za popełnienie czynu poprzedniego. Postanowienie to stosowane będzie również wówczas, gdy karę, poprzednio orzeczoną, w drodze łaski w całości lub części darowano.

Art.  43.

Usiłowanie naruszenia postanowień niniejszej ustawy podlega karze według tych samych zasad, co jego dokonanie.

Art.  44.

Właścicieli gruntów, poddanych uprawie tytoniu, jak również osoby, na których rachunek produkuje się lub sprzedaje tytoń - obowiązuje, niezależnie od postanowień art. 41 ust. 1 solidarna odpowiedzialność za uiszczenie grzywny z osobami, skazanemi na grzywny, o ile te ostatnie osoby były zajęte uprawą, produkcją lub sprzedażą z polecenia pierwszych na ich rachunek.

Art.  45.

W razie niemożności ściągnięcia kary pieniężnej ani od osoby ponoszącej winę, ani od osób, które za karę solidarnie odpowiadają - osoba, skazana na grzywnę, ulega zamiennej karze aresztu do sześciu miesięcy.

Art.  46.

Gdy w myśl przepisów, zawartych w dziale III niniejszej ustawy, nastąpić ma konfiskata tytoniu, maszyn, narzędzi i materjałów, któremi albo przy których użyciu dopuszczono się zabronionego czynu, to konfiskatę można zarządzić nawet wówczas, gdy te przedmioty znajdują się już w rękach osób trzecich. Przeciw konfiskacie zasłonić się można tylko takiemi prawami, nabyłemi w dobrej wierze i pod odpłatnym tytułem, których wykonywanie jest osobom prywatnym w myśl niniejszej ustawy dozwolone.

Gdy konfiskaty nie można zarządzić ze względu na to, iż przedmioty zniszczono, lub odstąpiono osobom nieznanym, albo też takim, od których wydobycie ich jest prawnie niedopuszczalne w myśl ustępu pierwszego - można niezależnie od innych kar pieniężnych żądać zapłaty na rzecz Skarbu wartości tych przedmiotów. O ile wartości ich nie można ustalić, wymierza się dodatkową grzywnę do 500.000 mk.

Art.  47.

Odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko przepisom niniejszej ustawy kończy się, po upływie trzech lat od chwili popełnienia wykroczenia. Bieg przedawnienia przerywa się wdrożeniem dochodzenia skarbowego oraz każdą dalszą czynnością urzędową, zmierzającą do ścigania lub ukarania sprawcy, jako też popełnieniem nowego wykroczenia. Od przerwy liczy się trzechletni okres przedawnienia na nowo.

Po upływie przedawnienia nie można stosować podwyższenia kary z powodu powtórzenia wykroczenia (art. 42).

Art.  48.

Prawo do nakładania kar, przewidzianych w art. 22-46 niniejszej ustawy, służy władzom skarbowym, wyznaczonym przez Ministra Skarbu.

Od orzeczenia karnego władzy 1 instancji wolno wnieść w ciągu dni czternastu po doręczeniu orzeczenia odwołanie do władzy, orzekającej w II instancji, a od jej orzeczenia w, takim samym terminie odwołanie do miejscowo właściwego sądu okręgowego, który rozstrzyga prawomocnie przy odpowiedniem zastosowaniu przepisów, dotyczących odwołań od wyroków sądów pokoju (powiatowych).

W b. dzielnicy pruskiej stosuje się art. 10 ustawy z 23 czerwca 1921 r. (Dz. U. R. P. № 75, poz. 511).

Odwołanie należy wnieść na ręce władzy, której orzeczenie zaskarżono.

Odwołanie nie wstrzymuje wykonania kary, z wyjątkiem pozbawienia wolności; w drodze rozporządzenia można określić wypadki, w których orzeczenie co do grzywny i konfiskaty można wykonać dopiero po prawomocności lub po orzeczeniu w II instancji.

Art.  49.

Władza skarbowa może w razie potrzeby już w toku dochodzenia poczynić kroki celem zabezpieczenia na majątku, sprawcy wykroczenia grzywien oraz należytości, przypadających z tytułu wykroczenia.

W razie nieuiszczenia dobrowolnego, grzywny ta i należytości będą ściągane w sposób, przepisany dla ściągania podatków.

Dział  IV.

Przepisy przejściowe.

Art.  50.

Osoby, które w chwili ogłoszenia niniejszej ustawy uprawiają na swym gruncie tytoń, posiadają lub przechowują surowiec tytoniowy, trudnią się jego sprzedażą, albo zajmują się fabrykacją wyrobów tytoniowych, osoby, które wskutek wydarzeń wojennych < od roku 1914 zmuszone zostały unieruchomić czynne już poprzednio przedsiębiorstwo, oraz osoby, trudniące się sprzedażą wyrobów tytoniowych- mają obowiązek w ciągu miesiąca od dnia ogłoszenia niniejszej ustawy pisemnie zawiadomić o tero powiatową władzę skarbową.

Od obowiązku zgłoszenia się wolni są trafikanci i składnicy na obszarze b. zaboru austrjackiego.

Art.  51.

Plantator tytoniu winien jest w myśl art. 50 podać obszar gruntu, na którym uprawia tytoń, oraz jakość (stan przygotowania) przechowywanych liści tytoniowych.

Każdy, kto posiada jakąkolwiek ilość surowca tytoniowego, winian dokładnie oznaczyć tę ilość i gatunek.

Art.  52.

Fabrykant obowiązany jest podać w doniesieniu (art. 50):

a)
opis lokalu fabrycznego, magazynów, maszyn i narządzi z wyszczególnieniem ich rozmiarów,
b)
datę założenia i uruchomienia fabryki,
c)
wysokość kapitału zakładowego i kapitału obrotowego,
d)
wysokość rocznych obrotów i zysków z przedsiębiorstwa fabrycznego oraz ze sprzedaży wyrobów tytoniowych we własnych sklepach tytoniowych za lata 1912 do 1921,
e)
roczną ilość i wartość przerobionego surowca tytoniowego oraz wytworzonych zeń wyrobów według ich rodzajów,
f)
ilość osób, zatrudnionych w przedsiębiorstwie w poszczególnych latach,
g)
ilość i wartość pozostałych na składzie zapasów surowego tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Art.  53.

Handlarz surowca tytoniowego i sprzedawca wyrobów tytoniowych winien podać w swem doniesieniu:

a)
opis lokalu,
b)
wysokość rocznych obrotów i zysków w latach 1913 do 1921,
c)
ilość i wartość wyrobów tytoniowych, pozo stałych na składzie.
Art.  54.

Winni uchylenia się od doniesienia, wymaganego w art. 52 i 53, ulegną karze grzywny do 50.000 mk., winni zaś podania wiadomości nieprawdziwych - grzywny do 200.000 marek. Nadto zarządza się konfiskatę świadomie tajonych albo fałszywie zgłoszonych przedmiotów.

Art.  55.

Minister Skarbu mocen jest na czas przejściowej potrzeby udzielić osobom prywatnym, które trudniły się w czasie, w art. 50 wymienionym, fabrykacją wyrobów tytoniowych, - koncesji na prowadzenie fabrycznego przedsiębiorstwa wyrobów tytoniowych celem wyłącznego wytwarzania gatunków monopolowych na rachunek monopolu z materjału, dostarczonego, przez zarząd monopolu na podstawie warunków, określonych przez Ministra Skarbu.

Art.  56.

Fabrykant, wymieniony w art. 50 i 52, któremu odmówiono udzielenia koncesji, obowiązany jest odsprzedać Skarbowi, a Państwo zakupić wszelkie maszyny, narzędzia i materjały, które służą bezpośrednio do zawodowej fabrykacji wyrobów tytoniowych.

Art.  57.

Celem ustalenia szacunku przedmiotów, podlegających odsprzedaży Skarbowi w myśl art. 56, ustanawia się komisję szacunkową do spraw monopolu tytoniowego.

W skład komisji tej wejdą:

a)
przewodniczący, mianowany przez Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu, oraz
b)
4 członków, mianowanych przez Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu w połowie z pośród urzędników państwowych, w połowie zaś z listy, przedstawionej przez Poznańską i Pomorską Izbą Przemysłowo-Handlową oraz przez organizacje przemysłowe w b. zaborze rosyjskim. Tym samym sposobem zamianowani będą zastępcy przewodniczącego i członków komisji.

Komisja większością głosów powoła potrzebną ilość rzeczoznawców.

Niezadowoleni z wysokości wynagrodzenia, oznaczonego przez komisję szacunkową, mogą się odnieść do sądu w przeciągu dni trzydziestu od dnia doręczenia orzeczenia.

Art.  58.

Roszczenia z tytułu ceny kupna odstąpionych Skarbowi budowli i urządzeń fabrycznych mogą być zaspakajane zarówno w gotowiźnie, jak i w państwowych papierach procentowych.

W tym celu upoważnia się Ministra Skarbu do emisji 5% obligacji tytoniowych, umarzalnych w latach 36.

Należność za odstąpione' Skarbowi maszyny, narzędzia i materjały wypłaca się gotówką.

Art.  59.

Sprzedawcy wyrobów tytoniowych, którzy uczynili przepisane w art. 50 i 53 doniesienia, będą mogli sprzedawać posiadane przez siebie wyroby aż do wyczerpania zapasów, nie dłużej jednak, niż przez 6 miesięcy od wejścia w życie niniejszej ustawy. Obowiązani oni będą podlegać kontroli skarbowej i skutkom niniejszej ustawy.

Sprzedawcy wyrobów tytoniowych, prowadzący od 1 stycznia 1922 r. do dnia ogłoszenia niniejszej ustawy w sposób legalny osobiście i wyłącznie sprzedaż wyrobów tytoniowych, oraz przyborów do palenia, mają prawo do otrzymania koncesji na sprzedaż monopolowych wyrobów tytoniowych.

Art.  60. 12

Robotnicy, pracujący dotychczas w fabrykach i zakładach, wytwarzających wyroby tytoniowe, które w myśl postanowień niniejszej ustawy zostaną wykupione przez Państwo, mają prawo do natychmiastowego zatrudnienia w fabrykach monopolu tytoniowego na warunkach pracy i płacy nie gorszych od dotychczasowych.

Jeżeli z pracą w fabrykach monopolu tytoniowego związana jest konieczność przeniesienia się robotnika do innej miejscowości, a skutkiem tego zachodzi niemożność przyjęcia pracy w fabrykach monopolu tytoniowego, w takim razie monopol tytoniowy wypłaci robotnikom odszkodowanie w wysokości sześciomiesięcznego zarobku.

Postanowienia artykułu niniejszego dotyczą również pracowników biurowych, którzy pracowali w wykupionych przez Państwo fabrykach i zakładach przynajmniej 6 miesięcy bez przerwy bezpośrednio przed wykupieniem i których pobory w ostatnim miesiącu przed wykupieniem nie przekraczały 600 zł. miesięcznie.

Robotnicy i pracownicy, którzy w dniu 15 kwietnia 1924 roku zatrudnieni byli w fabrykach wyrobów tytoniowych, zamkniętych następnie z winy właściciela przez Rząd, otrzymują z dochodów monopolu tytoniowego odszkodowanie w wysokości sześciomiesięcznego pełnego zarobku. Od obliczonej w powyższy sposób kwoty odszkodowania należy potrącić wypłacone, już odszkodowanie i zarobki, nie dosięgające sześciomiesięcznego pełnego zarobku.

Art.  61.

Postanowienia niniejszej ustawy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia. Jednocześnie tracą moc obowiązującą ustawy, dotychczas normujące sprawy, niniejszą ustawą objęte,

Art.  62.

Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Skarbu.

* Z dniem 1 stycznia 1949 r. uchyla się art. 9 i 10 niniejszej ustawy - o ile dotyczą opłaty monopolowej, zgodnie z § 3 pkt 2 rozporządzenia z dnia 27 grudnia 1948 r. w sprawie wejścia w życie art. 8 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o podatku obrotowym oraz w sprawie specjalnego nadzoru podatkowego i odrębnego postępowania podatkowego odnośnie niektórych towarów. (Dz.U.48.62.487)
1 Art. 5 lit. c) uchylona przez art. 12 rozp. z mocą ustawy z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży wyrobów tytoniowych (Dz.U.33.84.617) z dniem 1 listopada 1933 r.
2 Art. 5 lit. e) uchylona przez art. 12 rozp. z mocą ustawy z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży wyrobów tytoniowych (Dz.U.33.84.617) z dniem 1 listopada 1933 r.
3 Art. 5 lit. f) uchylona przez art. 12 rozp. z mocą ustawy z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży wyrobów tytoniowych (Dz.U.33.84.617) z dniem 1 listopada 1933 r.
4 Art. 6 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
5 Art. 7 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
6 Art. 13 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
7 Art. 16 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
8 Art. 17 zmieniony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
9 Art. 18 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
10 Art. 19 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
11 Art. 20 uchylony przez art. 18 ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polski Monopol Tytoniowy" (Dz.U.32.26.240) z dniem 31 marca 1932 r.
12 Art. 60:

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1925 r. (Dz.U.25.19.137) zmieniającej nin. ustawę z dniem 15 marca 1925 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 22 lipca 1925 r. (Dz.U.25.83.569) zmieniającej nin. ustawę z dniem 19 sierpnia 1925 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1922.47.409

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Monopol tytoniowy.
Data aktu: 01/06/1922
Data ogłoszenia: 29/06/1922
Data wejścia w życie: 29/06/1922