Polska Strefa Inwestycji to jedno z najkorzystniejszych rozwiązań podatkowych dla inwestorów. Powstają też jednak liczne wątpliwości dotyczące, jak liczyć dochód zwolniony z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT. Chodzi m.in. o to, czy po uzyskaniu decyzji o wsparciu zwolniony z podatku jest cały dochód z działalności, czy tylko z nowej inwestycji.

Czytaj również: ​Globalny podatek wymusi zmiany polskich ulg

Czy trzeba dzielić dochód

Do problemu odniósł się ostatnio wiceminister finansów Jarosław Neneman, odpowiadając na interpelację poselską nr 3485. Posłowie zapytali o rozliczenie nowej inwestycji, polegającej na zwiększeniu zdolności produkcyjnych istniejącego zakładu. Powstają bowiem wątpliwości, czy na podstawie zmienionego od 1 stycznia 2022 r. art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT, zwolnienie z podatku dotyczy wszystkich przychodów zakładu, z którymi nowa inwestycja pozostaje w nierozerwalnym związku, czy tylko przychodów z samej inwestycji.

Według posłów przepisy zmienione w 2022 r. nie pozwalają na jednoznaczne, niebudzące wątpliwości ustalenie, jakie dochody podlegają zwolnieniu. Nie wiadomo też, jak oddzielić przychody z nowej inwestycji w istniejącym zakładzie, od przychodów, które z tą inwestycją nie są związane. W przepisach nie ma bowiem takich regulacji.

Jednak według Ministerstwa Finansów sprawa została już wyjaśniona.

Zmiany wprowadzone od 2022 r. mają na celu wyłącznie doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych, wyjaśnionych już w interpretacji ogólnej - odpowiedział wiceminister Neneman. Jego zdaniem znowelizowane przepisy w żaden sposób nie prowadzą do zawężenia zwolnienia tylko do nowej inwestycji, rozumianej jako inwestycja typu greenfield, ponieważ definicja „nowej inwestycji” zawiera w sobie już od 2018 r. również reinwestycje (inwestycje typu brownfield), m.in. zwiększenie zdolności produkcyjnej istniejącego przedsiębiorstwa.

Zobacz w LEX: Zwolnienie od podatku dochodów podatników uzyskiwanych z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu >

Interpretacja ogólna pozostaje aktualna

- Sama definicja nowej inwestycji nie wyklucza dla osiągnięcia celu nowej inwestycji korzystania z majątku istniejącego w przedsiębiorstwie podatnika, przed dniem wydania decyzji o wsparciu i nieobjętego wsparciem w postaci pomocy publicznej. W praktyce, powstanie nowej inwestycji poprzez osiągnięcie jej celu może być zrealizowane poprzez zespół składników majątku lub poprzez zespół nabytych składników majątku z udziałem istniejących już w przedsiębiorstwie aktywów, o ile jest to niezbędne dla realizacji nowej inwestycji (również reinwestycji) - wyjaśnia wiceminister finansów.  

Wiceminister zaznaczył też, że interpretacja ogólna pozostaje aktualna także w doprecyzowanym brzmieniu art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT, wprowadzonym 1 stycznia 2022 r., w zakresie korzystania z majątku istniejącego w przedsiębiorstwie podatnika przed dniem wydania decyzji o wsparciu. Chodzi o interpretację ogólną z 25 października 2019 r. (nr DD5.8201.10.2019) w sprawie sposobu ustalania dochodu zwolnionego z podatku. Interpretacja stanowi, że aby cały dochód z działalności gospodarczej był zwolniony z podatku, muszą wystąpić „ścisłe powiązania między istniejącą a nową inwestycją”. Jeśli takie powiązania nie występują, to przedsiębiorca określa dochód z nowej inwestycji jako wytwarzany niezależnie od inwestycji istniejącej.

Czytaj w LEX: Polska Strefa Inwestycji - kluczowe zagadnienia w zakresie ustalania wysokości dochodu zwolnionego z nowej inwestycji >

Brak interpretacji indywidualnych i spory przed sądami

Jednak, jak wskazuje Piotr Folwarczny, doradca podatkowy, partner w CRIDO, od czasu wydania interpretacji ogólnej organy podatkowe konsekwentnie odmawiały merytorycznego rozstrzygnięcia w trybie interpretacji indywidualnej, powołując się na treść interpretacji ogólnej. Jednocześnie organy uchylały wcześniejsze, korzystne interpretacje indywidualne, odnoszące się do tych kwestii.

Początkowo sądy administracyjne w odpowiedzi na zaskarżane postanowienia odmowne zgadzały się ze stanowiskiem organów. Jednak od jakiegoś czasu zaczęły zapadać wyroki korzystne dla podatników. Przykładem są orzeczenia WSA w Rzeszowie z 23 kwietnia 2024 r. (sygn. I SA/Rz 87/24), z 13 lutego 2024 r. (sygn. I SA/Rz 575/23), z 19 października 2023 r. (sygn. I SA/Rz 338/23) oraz WSA w Krakowie z 10 stycznia 2023 r. (sygn. I SA/Kr 1087/22). Jednak wyroki te nie rozstrzygają kwestii merytorycznych, a jedynie nakazują organom wydawanie interpretacji indywidualnych. 

- Zgodnie z tymi wyrokami organy podatkowe powinny wypowiedzieć się w zakresie przedstawionych stanowisk przez podatników. Sądy wskazywały także na posługiwanie się - czy to w interpretacji ogólnej, czy też w wydanych następnie objaśnieniach - pojęciami nieprecyzyjnymi, niemierzalnymi, o bardzo uznaniowym charakterze. W praktyce poszczególne przesłanki dotyczące wykazania tzw. koncepcji ścisłych związków, budzą wiele wątpliwości u przedsiębiorców, którzy jednocześnie obawiają się, jak konkretnie niniejsze pojęcia mogą być rozumiane przez organy podatkowe, przykładowo w trakcie kontroli za kilka lat - wyjaśnia Piotr Folwarczny.

Czytaj w LEX: Problematyka wspólnego prowadzenia ewidencji oraz łącznego rozliczania instrumentów wsparcia w ramach specjalnych stref ekonomicznych oraz Polskiej Strefy Inwestycji >

Konieczna nowelizacja lub nowa interpretacja ogólna

Partner w CRIDO zwraca też uwagę, że w stanie prawnym, w którym wydana została interpretacja ogólna z 2019 r. zapadło już kilkadziesiąt wyroków sądów administracyjnych, które kwestionują przesłankę tzw. ścisłych związków. Zgodnie z tymi wyrokami zakres zwolnienia podatkowego zależy od treści decyzji o wsparciu, przede wszystkim kodów PKWiU i lokalizacji inwestycji. Przykładowo NSA w wyroku z 9 czerwca 2022 r. (sygn. akt II FSK 357/21) stwierdził, że z art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT nie wynika, by zamiarem ustawodawcy było uzależnienie zwolnienia od wykazania ścisłych związków pomiędzy dotychczasową, a nową inwestycją.

- W konsekwencji jedna z kluczowych kwestii dla podatników działających w PSI, bądź rozważających skorzystanie z tego mechanizmu wsparcia, wciąż pozostaje niejasna. Dodatkowo, podatnikom blokowana jest możliwość uzyskania uprzedniego rozstrzygnięcia w tej kluczowej kwestii. W naszej ocenie, zwłaszcza obecnie, przy rosnącej ostrożności co do podejmowania nowych inwestycji, przedsiębiorcy potrzebują transparentnych, łatwych w zastosowaniu form wsparcia i naszym zdaniem, niezbędne jest systemowe rozwiązanie tej kwestii czy to przykładowo poprzez wydanie nowej interpretacji ogólnej, czy to poprzez nowelizację przepisów - mówi Piotr Folwarczny.

Odpowiedź MF nie uspokoi podatników

Łukasz Szula, doradca podatkowy prowadzący Kancelarię Szula uważa, że mimo iż odpowiedź wiceministra na interpelacje poselską miała uspokoić podatników, to wynika z niej odwrotny wniosek.

- Jak sam wskazuje odpowiadający, za nową inwestycję należy rozumieć inwestycję w aktywa i wartości niematerialne związane ze „zwiększeniem zdolności produkcyjnej”, a znowelizowane regulacje wymagają stosowania zwolnienia dochodu zrealizowanego z działalności wykonywanej w ramach nowej inwestycji. Oznacza to wprost, że zwolnienie obejmuje niejako dodatkowe dochody będące bezpośrednią konsekwencją zwiększenia zdolności produkcyjnej, a nie wszystkie dochody po tym zdarzeniu. Skoro za nową inwestycję należy rozumieć wydatki na zwiększenie zdolności produkcyjnej, to należy spodziewać się, że to zwiększenie jest w jakiś sposób mierzalne, bowiem powinno stanowić różnicę (wyrażaną czy to w dochodach czy w innych wskaźnikach efektywności) między dotychczasowymi zdolnościami produkcyjnymi, a zwiększonymi wskutek realizacji inwestycji. Uznanie konkretnie wydatków na „zwiększenia zdolności produkcyjnej” za nową inwestycję, prowadzi do nadania temu zdarzeniu podmiotowości, która jest oceniana przez pryzmat art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT. Zupełnie inaczej można byłoby interpretować przepisy, gdyby w znowelizowanych regulacjach wprost zawrzeć zastrzeżenie, że w przypadku inwestycji typu brownfield, za dochody, o których mowa w przepisie rozumie się wszystkie dochody osiągnięte po zrealizowaniu nowej inwestycji (oczywiście tak długo jak wpisują się w zakres uzyskanej decyzji o wsparciu i ta nowa inwestycja faktycznie jest nierozerwalnie związana z istniejącymi aktywami zakładu) – mówi Łukasz Szula.

 

Nowość
CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość
-30%
Nowość

Paweł Małecki, Małgorzata Mazurkiewicz

Sprawdź  

Cena promocyjna: 258.3 zł

|

Cena regularna: 369 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 332.1 zł