Wnioskodawca zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku menadżera w spółce, świadczącej usługi szkoleniowe i księgowe, wystąpił o wydanie interpretacji indywidualnej odnośnie możliwości zastosowania 50-proc. kosztów uzyskania przychodów przy rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych. Wskazał, że jego praca ma charakter twórczy, gdyż sporządza nie tylko opinie podatkowe i pisma procesowe, ale też prowadzi szkolenia i konferencje. Do jego obowiązków należy też publikowanie w prasie na tematy podatkowe. Efektem jego pracy jest zatem powstawanie utworów w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Spółka, która go zatrudnia prowadzi elektroniczną ewidencję czasu pracy, co pozwala na określenie czy praca miała charakter twórczy. Umowa o pracę nie określa jednak stopnia w jakim jego praca ma charakter twórczy, co oznacza, że na druku PIT-11, nie ma informacji o kosztach uzyskania przychodu przysługujących wnioskodawcy z tytułu wykonywania pracy twórczej.

MERITUM Podatki 2018 Aleksander Kaźmierski MERITUM Podatki 2018 >>
 

Status twórcy nie wystarczy

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, że zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50-proc. będzie możliwe wówczas, gdy dana osoba (twórca) uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zamawiającego utwór (pracodawcę) lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich. Wszystkie te zdarzenia wymagają udokumentowania. Samo posiadanie statusu twórcy utworów jest jednak niewystarczające do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Nie stanowi zatem uzasadnienia dla zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów samo przekonanie wnioskodawcy, że na pracę twórczą poświęca nie mniej niż 80-proc. czasu pracy. Do całości przychodu wnioskodawcy z tytułu umowy o pracę, a nie tylko do 80-proc., powinny znaleźć zastosowanie koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyższe stawka, tylko gdy umowa rozróżnia charakter pracy

Pogląd taki podzielił również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Przypomniał, że osobom posiadającym status pracownika i uzyskującym przychody ze stosunku pracy przysługuje co do zasady, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy. W przypadku uzyskiwania w ramach stosunku pracy przychodów z pracy twórczej koszty te mogą być określone przy zastosowaniu stawki 50-proc. Decyduje o tym wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego. Podstawowym warunkiem zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów jest zatem ustalenie, że przychód ten uzyskany został z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub praw pokrewnych, o których mowa w ustawie Prawo autorskie.

Sąd wskazał, że w umowach, które towarzyszą zamawianiu utworów, strony powinny wyraźnie postanowić, że przedmiotem zamówienia jest dobro niematerialne, podlegające ochronie na mocy ustawy o prawie autorskim. W przypadku wykonywania na podstawie umowy o pracę zarówno czynności chronionych prawem autorskim, jak i czynności niebędących przedmiotem prawa autorskiego, pozbawionych cech twórczych, z umowy tej (lub innego stosownego dokumentu) powinno wynikać wyróżnienie, jaka część wynagrodzenia obejmuje wynagrodzenie z tytułu korzystania z prawa autorskiego, a jaka część dotyczy czynności nie chronionych prawem autorskim. Tylko takie rozróżnienie połączone z dokumentowaniem prac - utworów chronionych prawem autorskim oraz wypłaconych wynagrodzeń z tego tytułu daje podstawę do zastosowania 50-proc. kosztów uzyskania przychodów. Honorarium ma przy tym stanowić zapłatę za korzystanie przez pracodawcę z praw autorskich przysługujących pracownikowi. Nie czyni temu zadość wyróżnienie w umowie o pracę części czasu pracy przeznaczonej na prace twórczą, gdyż z takiego wyróżnienia nie wynika, czy jakikolwiek utwór rzeczywiście powstał i czy w związku z jego eksploatacją wypłacono honorarium. Również samo posiadanie statusu twórcy utworów jest niewystarczające do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.

Wyrok WSA w Poznaniu z 24 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Po 831/17

Przeczytaj również analizy
- Zryczałtowane koszty uzyskania przychodów >>
- 50% koszty uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich >>