Od lutego 2026 r. najwięksi polscy przedsiębiorcy będą obowiązkowo wystawiać e-faktury w systemie KSeF, a pozostali od kwietnia 2026 r. Jednak równolegle z polskimi pracami nad KSeF, na forum unijnym trwają uzgodnienia dotyczące pakietu VAT in Digital Age (VIDA). Zgodnie z ustaleniami przyjętymi 5 listopada br. na posiedzeniu Rady ECOFIN, od 1 lipca 2030 r. przedsiębiorcy będą mieli obowiązek wystawiania faktur transgranicznych w unijnym formacie zgodnym z VIDA. W przypadku faktur krajowych będzie to rozwiązanie dobrowolne. Od 1 stycznia 2035 r. unijny standard e-fakturowania obejmie zarówno transakcje wewnątrzwspólnotowe, jak i krajowe.
Polska będzie miała czas do 2035 r. na dostosowanie swoich rozwiązań do standardów unijnych. VIDA przewiduje bowiem okres przejściowy dla państw członkowskich, które - jak Polska - uzyskały zgodę na wprowadzenie e-fakturowania przed 1 stycznia 2024 r. lub już je wdrożyły.
MF: Przedsiębiorcy nie będą mieli dodatkowych obowiązków
Powstaje jednak pytanie, w jaki sposób wdrożenie VIDA wpłynie na funkcjonowanie KSeF. Unijna struktura e-faktur różni się od polskiej. Czy istnieje ryzyko, że polscy przedsiębiorcy, którzy przygotowują się obecnie do wdrożenia obligatoryjnego KSeF, będą musieli przygotować się do wystawiania do 2030 roku e-faktur w unijnym formacie zgodnie z wymaganiami VIDA? Czy możliwa będzie ewentualna konwersja struktury KSeF do formatu unijnego?
- Dokładamy wszelkich starań, aby przedsiębiorcy nie mieli dodatkowych obowiązków związanych z wdrożeniem pakietu VIDA. Pamiętamy, że format ten musi być dostosowany do wymogów wynikających z pakietu VIDA - zapewnia Zbigniew Stawicki.
Wyjaśnia, że struktura zgodna z normą europejską jest obecnie stosowana wyłącznie w transakcjach B2G (sektor rządowy). Jednak w docelowej wersji obejmie także transakcje w relacjach B2B (między przedsiębiorstwami). Przedstawiciele resortu finansów będą brali czynny udział w pracach nad modyfikacją struktury unijnej, podobnie jak miało to miejsce podczas prac nad założeniami legislacyjnymi pakietu VIDA. Natomiast konieczność dostosowania struktury europejskiej do transakcji B2B to jeden z powodów, dla których Polska nie zdecydowała się na wprowadzenie tej struktury już teraz w ramach KSeF.
Według MF, przyjmując dziś tę strukturę, narażalibyśmy się na ryzyko kolejnych dostosowań systemów informatycznych w przyszłości, w związku z nową wersją tej struktury. Intencją Ministerstwa Finansów jest natomiast ograniczenie ewentualnych zmian do niezbędnego minimum. Dlatego też resort finansów podczas dyskusji nad pakietem rozwiązań dotyczących VIDA, dokłada wszelkich starań, aby proponowane rozwiązania nie zmieniły zasadniczo zasad funkcjonowania KSeF w Polsce.
Założeniem pakietu VIDA jest również obowiązek raportowania danych z faktur administracjom podatkowym w poszczególnych państwach członkowskich. Te administracje będą następnie udostępniać dane za pośrednictwem nowego systemu informatycznego, co pomoże im identyfikować nadużycia związane z VAT.
- Chcemy, aby faktury wystawiane w modelu polskim przy użyciu KSeF stanowiły dla przedsiębiorców jednoczesne spełnienie obu tych warunków zarówno w zakresie wystawiania e-faktur, jak i raportowania - mówi zastępca szefa KAS.
Sprawdź również książkę: Prawo finansów publicznych i prawo podatkowe [PRZEDSPRZEDAŻ] >>
Przedsiębiorcy pytają o konkretne rozwiązania
Przedsiębiorcy nie są jednak do końca uspokojeni.
- Ze stanowiska Ministerstwa Finansów wynika, że resort skupia się na razie na wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur, jednej z największych reform w ostatnich latach. Unika natomiast jednoznacznej odpowiedzi na temat dostosowania KSeF do zmian, które wprowadzi w przyszłości pakiet VIDA. Ministerstwo odsuwa ten problem w czasie, argumentując, że wciąż trwają uzgodnienia ostatecznego kształtu unijnego schematu e-faktur w relacjach biznesowych (B2B) i że dokłada wszelkich starań, aby unijne rozwiązania nie zmieniły zasadniczo zasad funkcjonowania KSeF. Już teraz wiadomo jednak, że polski format xml będzie się różnił od unijnego formatu, będzie miał dużo szerszy zakres. Dobrze byłoby, gdyby KSeF umożliwiał konwertowanie xml do formatu unijnego, żeby nie obciążać tym przedsiębiorców. Nie wiadomo jednak, na ile będzie to możliwe pod względem technicznym - mówi Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP.
Zaznacza, że wątpliwości jest więcej. Zgodnie z projektem przygotowanym przez Ministerstwo Finansów, obowiązek wystawiania faktur w KSeF będą miały firmy zagraniczne, posiadające stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej położone w Polsce.
- Powstaje pytanie, czy Polska może wymagać wystawiania faktur w KSeF od podmiotów zagranicznych mających stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, które w swoim kraju będą wystawiać faktury w formacie unijnym. Moim zdaniem już na podstawie derogacji jest to wątpliwe, a po upływie okresu derogacji (z końcem 2026 r.) Polska nie będzie mogła wymagać stosowania KSeF od podmiotów mających w naszym kraju stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – mówi Janina Fornalik
Podobne wątpliwości ma również Arkadiusz Łagowski, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Chojnacka & Łagowski.
- Ministerstwo Finansów wcześniej zapewniało, że pakiet VIDA nie wpłynie na funkcjonowanie KSeF. Jednak takie deklaracje nie budzą pełnego zaufania przedsiębiorców, gdy brakuje odniesienia do szczegółów i konkretnych rozwiązań. Szczególne wyjaśnienia wymagają różnice w formatach e-faktur – stosowany w Polsce format XML różni się od unijnego formatu. Kolejną wątpliwość budzi objęcie obowiązkiem korzystania z KSeF również podatników zagranicznych, którzy posiadają stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Dodatkowo pojawia się pytanie, jak należy interpretować ten termin, zwłaszcza w kontekście transakcji w grupach kapitałowych. Z kolei pakiet VIDA odnosi się jedynie do kwestii siedziby przedsiębiorstwa - mówi Arkadiusz Łagowski.
Zobacz również w LEX: Podatki i finanse w kancelarii adwokackiej: praktyczne wskazówki > >
Będą rozwiązania w sprzedaży wysyłkowej
Ministerstwo Finansów zwraca uwagę, że pakiet VIDA to także kolejne rozszerzenie procedury OSS (rozliczenia VAT od sprzedaży internetowej do innych krajów UE). W przyszłości będzie ona obejmować nie tylko dostawy transgraniczne, ale również sprzedaż między przedsiębiorcami i konsumentami niektórych produktów, takich jak energia elektryczna lub gaz, która to sprzedaż jest prowadzona w państwie członkowskim innym niż ich państwo. W OSS możliwe będzie raportowanie przemieszczeń towarów własnych, co pozwoli na uniknięcie obowiązku rejestracji w kraju dokonania przemieszczenia. Pozwoli to na likwidację procedury magazynu call-off stock (wprowadzonej w ramach Quick Fixes w styczniu 2020 r.).
Wprowadzone zostaną też nowe obowiązki dla platform cyfrowych pośredniczących w usługach krótkoterminowego zakwaterowania oraz drogowego transportu pasażerskiego. Chodzi m.in. o zobowiązanie ich do naliczania i pobierania VAT w imieniu dostawców – co oznacza, że będą działać jako tzw. uznani dostawcy VAT. Zmiany te jednak nie wpływają bezpośrednio na docelowy kształt i funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur.
Czytaj również: Skarbówka zabezpieczy więcej majątków
Czytaj także w LEX: Przyszłość paragonów stanowiących faktury uproszczone w aspekcie wprowadzenia KSeF > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
