Co zrobić do końca roku, by zaoszczędzić na podatku

Końcówka grudnia to ostatni moment, by zaoszczędzić na podatku za ten rok. Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej mogą m.in. sfinalizować zakupy konieczne do odliczenia ulgi termomodernizacyjnej, przekazać darowiznę na cele pożytku publicznego czy wpłacić na IKZE. Eksperci podkreślają jednak, że warunkiem odliczenia tych wydatków jest posiadanie dowodów wpłaty.

Osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej przysługuje szereg ulg, z których skorzystać mogą w zeznaniu za 2024 r. (składanym do końca kwietnia 2025 r.). Część z nich zależy od sytuacji osobistej podatnika, np. ulga na dziecko czy wspólne rozliczenie z małżonkiem. Jest jest szereg ulg, które polegają na odliczeniu od dochodu określonych wydatków. Aby z nich skorzystać w rozliczeniu za 2024 r., trzeba ponieść te wydatki do końca tego roku.

Z jakich ulg można jeszcze skorzystać 

Osoby fizyczne mogą skorzystać z takich ulg, jak m.in.:

• Ulga termomodernizacyjna, z której mogą skorzystać właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych, jeśli poniosą do końca 2024 r. wydatki na termomodernizację, np. ocieplenie, wymianę pieca czy montaż instalacji fotowoltaicznej. Mogą odliczyć od dochodu 53 tys. zł, a w przypadku małżonków łącznie 106 tys. zł. 
• Odliczenie wpłat na IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego) - można je odliczyć od dochodu do limitu, który w 2024 r. dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej wynosi 9 388,80 zł.
• Ulga rehabilitacyjna, z której mogą skorzystać osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności. Pozwala odliczyć od dochodu szereg wydatków, np. na turnusy rehabilitacyjne, leki czy dojazdy samochodem. Część tych wydatków jest limitowana. 
• Odliczenie darowizn na cele organizacji pożytku publicznego, krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi, kultu religijnego, kształcenia zawodowego. Limit odliczenia to 6 proc. dochodu. 

Duże odliczenia dzięki uldze termomodernizacyjnej

Jedną z ulg, która daje największe oszczędności, jest ulga termomodernizacyjna. Pozwala odliczyć wydatki, które mają na celu docieplenie domu i oszczędzanie energii. Limit odliczenia wynosi 53 tys. zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Małżonkowie będący współwłaścicielami odliczą łącznie nawet 106 tys. złotych. 

Katalog wydatków podlegających odliczeniu został wymieniony w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Ulga obejmuje wydatki na m.in.: materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych;  kocioł gazowy kondensacyjny; kocioł olejowy kondensacyjny; kocioł na paliwo stałe stałe; ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem; stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe. Odliczenie przysługuje zarówno na zakup wymienionych materiałów i urządzeń, jak też usług montażu. 

Katalog jest szeroki, ale fiskus często zmienia zdane. - W wyniku wydania przez ministra finansów objaśnień z 30 marca 2023 r. organy podatkowe zmieniły linię interpretacyjną, co negatywnie wpłynęło na sytuację podatnika. W interpretacjach indywidualnych wydawanych przed 30 marca 2023 r. dyrektor KIS uznawał, że zakup klimatyzacji, która jest pompą ciepła lub ma wbudowaną pompę ciepła, stanowi przedsięwzięcie termomodernizacyjne, a podatnik może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej (np. interpretacja z 22 lutego 2023 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.78.2023.2.AKR albo z 2 lutego 2023 r., 0113-KDIPT2-2.4011.987.2022.2.DA) – mówi Karolina Kubista, adwokat w Kancelarii JKP.Legal.

Pod koniec października 2024 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii przedstawiło projekt zmian w rozporządzeniu od 1 stycznia 2025 r. Jednak rozporządzenie nie zostało dotychczas opublikowane. Planowano m.in. możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków na zakup i montaż pompy ciepła pod warunkiem, że pompa taka jest częścią instalacji wykorzystywanej do ogrzewania pomieszczeń. Zgodnie z projektem nie będzie już można skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej na kotły gazowe, olejowe, zbiorniki na gaz lub olej, przyłącza do sieci gazowej oraz montażu kotłów.

Czytaj w LEX: Wpływ nowoczesnych technologii na rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych > >

Sprawdź również książkę: Ulgi i zwolnienia w podatkach dochodowych ebook >>

Wpłata na IKZE daje ok. 3 tys. zł oszczędności

Do końca roku można także dokonać wpłaty na IKZE czyli indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego. Limit wynosi w tym roku 9 388,80 zł. Ulgę udokumentuje się wszelkiego rodzaju dokumentami, z których wynika poniesienie takiego wydatku. Dokument powinien zawierać m.in. dane, które identyfikują wpłacającego, odbiorcę wpłaty, tytuł i kwotę wpłaty. Takim dokumentem jest np. przelew bankowy. Brak dowodu uniemożliwia korzystanie z ulgi. Co ważnej, jeśli małżonkowie mają konta IKZE, każde z nich odliczy od podstawy opodatkowania wpłacone kwoty, nawet jeśli rozliczają się wspólnie. 

Podatnik może odliczyć od podstawy opodatkowania kwoty wpłacone w roku ich uiszczenia. 

Jak oblicza Tomasz Stadnik, prezes zarządu TFI PZU SA, osoby zatrudnione na umowę o pracę, które w 2024 r. wpłacą na IKZE pełny limit, czyli 9388,80 zł, mogą uzyskać ulgę podatkową do 3004,42 zł. Natomiast osoby samozatrudnione, które wpłacą 14 083,20 zł, mogą uzyskać ulgę wynoszącą 4506,62 zł. Zaznacza, że zgromadzone w ramach IKZE środki są prywatne i podlegają dziedziczeniu.

Darowizny odliczane do 6 proc. dochodu

Podatnicy mogą odliczyć od dochodu również kwotę darowizny na cele, które są określone w przepisach ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (np. na wspieranie rodzin i osób w trudnej sytuacji życiowej, na działalność charytatywną i na rzecz osób niepełnosprawnych, na ochronę i promocję zdrowia czy na naukę, szkolnictwo wyższe i edukację). Limit odliczenia wynosi 6 proc. dochodu.

W praktyce oznacza to, że jeśli dana osoba przekaże w ciągu roku darowizny w wysokości np. 3 tys. zł, a jej roczny dochód wynosi 100 tys. zł, to odliczy całą przekazaną kwotę. Gdyby jednak ta sama osoba przekazała np. 7 tys. zł, to mogłaby odliczyć tylko 6 tys. zł (do limitu 6 proc. dochodu).

Odliczeniu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz osób fizycznych. 

Wysokość darowizny należy udokumentować:

• dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku inny niż rachunek płatniczy – w przypadku darowizny pieniężnej,
• dowodem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu – w przypadku darowizny niepieniężnej.

Zobacz w LEX: Darowizna na rzecz klubu sportowego działającego w lidze zawodowej > >

Ulgę rehabilitacyjną trzeba udokumentować

O zbieraniu dowodów dokonania wpłat powinny pamiętać także osoby niepełnosprawne, które korzystają z ulgi rehabilitacyjnej. Ulga przewiduje możliwość odliczenia szeregu wydatków, w tym m.in. 

• adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• zakup, naprawę lub najem indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki, podkłady, wkłady anatomiczne, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
• odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
• odpłatność za pobyt w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
• odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne;
• leki, o których mowa w ustawie Prawo farmaceutyczne  - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować stale lub czasowo te leki;
• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.

Część z nich jest limitowa (np. na leki i przejazdy samochodem), inne wydatki można odliczyć bez limitu, na podstawie dowodów ich poniesienia (np. na przystosowanie mieszkania). 

- Wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne ustala się na podstawie dowodu ich poniesienia, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty - wyjaśnia Ministerstwo Finansów, w odpowiedzi na interpelację poselską nr 18712 z 29 sierpnia 2023 r.

Czytaj również: ​Ulgi remontowej nie ma, ale wiele osób i tak odliczy wydatki

Wciąż można korzystać z ulgi na internet

Część podatników nadal może skorzystać z ulgi na internet. Przypomnijmy, że przysługuje ona tym, którzy wcześniej jej nie rozliczali. Począwszy od zeznań podatkowych za 2013 rok odliczenie przysługuje podatnikowi wyłącznie w kolejno po sobie następujących dwóch latach podatkowych, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata nie korzystał z tego odliczenia.

Ulga polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania kwot wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku), będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł.

Czytaj również: Odliczenie wydatków na internet w ramach ulgi w PIT

Sprawdź również w LEX: Nowe zasady wystawiania, przechowywania i przesyłania faktur VAT > >

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.