VAT: przy częściowym wykonaniu usługi obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania tej części

Jeśli przyjęto częściowo wykonane usługi, to obowiązek podatkowy od tej części usług powstaje z chwilą wykonania tej części. Faktura w związku z tym wystawiona jest fakturą dokumentującą czynność już wykonaną. - wyjaśnia ekspert Vademecum Głównego Księgowego.

Pytanie

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku częściowego wykonania usługi?
Otrzymujemy od kontrahenta fakturę w październiku za 40 proc. wartości zamówienia. Etap ten odebrany jest protokołem odbioru.
Czy obowiązek powstanie w październiku, czy potraktować należność jak zaliczkę i odliczyć VAT w dacie otrzymania zapłaty?

Odpowiedź

Jeśli przyjęto częściowo wykonane usługi, to obowiązek podatkowy od tej części usług powstaje z chwilą wykonana tej części. Faktura w związku z tym wystawiona jest fakturą dokumentującą czynność (część czynności) już wykonaną.
Jeśli więc czynność (jej część) została wykonana w październiku, to obowiązek podatkowy (od tej części) powstał już w październiku.

Uzasadnienie

W obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. stanie prawnym całość tej problematyki (terminów odliczania podatku naliczonego) uregulowana jest w przepisach art. 86 u.p.t.u. bez odwoływania się do przepisów wykonawczych. Od dnia 1 stycznia 2014 r. terminy odliczenia podatku są określone w sposób jednolity dla wszystkich przypadków nabycia towarów i usług dokumentowanych fakturą (wystawioną w Polsce).

Zgodnie z art. 86 ust. 10 u.p.t.u. prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Jednocześnie przepis art. 86 ust. 10b u.p.t.u. zastrzega drugi warunek dokonywania odliczenia, odnoszący się do podatku naliczonego od nabycia towarów i usług w kraju, zastrzegając, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Tak więc moment realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego generalnie uzależniony jest od łącznego spełnienia dwóch zdarzeń:
- powstania obowiązku podatkowego od sprzedaży dokumentowanej dana fakturą;
- otrzymania danej faktury.

W sytuacji opisanej w pytaniu znaczenie ma więc przede wszystkim określenie, kiedy powstał obowiązek podatkowy od sprzedaży udokumentowanej fakturą.

Zgodnie z przepisem art. 19a ust. 1 u.p.t.u. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Jak zastrzega art. 19a ust. 2 u.p.t.u. w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.

Z kolei z myśl art. 19a ust. 8 u.p.t.u. jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (z pewnymi wyjątkami).

Skoro nastąpiło tutaj częściowe wykonanie usługi, które to części usług zostały przyjęte, to z chwilą częściowego wykonania usługi powstaje obowiązek podatkowy od tej części.

Jeśli więc przyjęto częściowo wykonane usługi, to obowiązek podatkowy od tej części usług powstaje z chwilą wykonana tej części. Faktura w związku z tym wystawiona jest fakturą dokumentującą czynność (część czynności) już wykonaną.
Jeśli więc czynność (jej część) została wykonana w październiku, to obowiązek podatkowy (od tej części) powstał już w październiku.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego