Chodzi o zarządzenie Ministra Finansów z 29 lipca 2024 r. zmieniające zarządzenie w sprawie utworzenia delegatur jednostek organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej oraz terytorialnego zasięgu ich działania i siedzib (Dz. Urz. Min. Fin. z 30 lipca 2024 r., poz. 74). Ministerstwo wprowadza w ten sposób zmiany w zarządzeniu z 1 marca 2017 r., polegające m.in. na uchyleniu załącznika nr 2. Załącznik ten zawiera listę delegatur urzędów celno-skarbowych w poszczególnych województwach, łącznie blisko 50 pozycji. Zmiana weszła w życie 1 sierpnia br.

Co przewiduje nowe zarządzenie

Jednocześnie MF zmienia też zarządzenie w sprawie organizacji Krajowej Informacji Skarbowej, izby administracji skarbowej, urzędu skarbowego, urzędu celno-skarbowego i Krajowej Szkoły Skarbowości oraz nadania im statutów (Dz. Urz. Min. Fin. z 30 lipca 2024 r., poz. 75). W nowym zarządzeniu MF odchodzi od nazwy „delegatur urzędów celno-skarbowych”. Dokument przewiduje też m.in., że w urzędach celno-skarbowych tworzy się piony: wsparcia, operacyjno-analityczny, prewencji i realizacji, dochodzeniowo-śledczy, kontroli celno-skarbowej, orzecznictwa i obsługi zgłoszeń celnych.

Ponadto, zgodnie z nowym zarządzeniem, do 5 sierpnia 2024 r. naczelnicy urzędów celno-skarbowych mieli przedłożyć dyrektorom izb administracji skarbowej do zatwierdzenia projekty regulaminów organizacyjnych urzędów celno-skarbowych. Dokument zakłada też m.in., że w projektach regulaminów organizacyjnych urzędów celno-skarbowych mogą być uwzględnione dodatkowe stanowiska zastępców naczelników UCS, które zostały utworzone za zgodą ministra przed końcem lipca 2024 r., jeżeli jest to uzasadnione liczbą lub zakresem wykonywanych zadań.

MF: celem jest zwiększenie skuteczności urzędów celno-skarbowych 

Jaki jest cel tych zmian? Ministerstwo Finansów odpowiedziało w środę na pytanie Prawo.pl, że nowa struktura organizacyjna pozwoli na zapewnienie skuteczniejszej i efektywniejszej realizacji zadań przez naczelników urzędów celno-skarbowych w zakresie wykrywania i zwalczania zorganizowanej przestępczości podatkowej oraz najpoważniejszych naruszeń podatkowych.

Zasadniczą zmianą organizacyjną jest utworzenie w ramach struktury urzędów celno-skarbowych nowych trzech pionów:

  • pionu operacyjno-analitycznego,
  • pionu prewencji i realizacji,
  • pionu dochodzeniowo-śledczego.

- Ich funkcjonowanie pozwoli na sprawniejsze, skuteczniejsze i efektywniejsze działanie urzędu celno-skarbowego w zakresie zwalczania przestępczości podatkowej i ekonomicznej. Kolejną zmianą w strukturze organizacyjnej urzędów celno-skarbowych jest rezygnacja z tworzenia w tych urzędach delegatur. Ich zniesienie usprawni zarządzanie zadaniami w ramach urzędu celno-skarbowego poprzez uproszczenie struktury organizacyjnej, a także ułatwi sprawowanie nadzoru, nie tylko przez naczelników urzędów celno-skarbowych, ale również przez dyrektorów izb administracji skarbowej. Rozwiązanie to zapewni również lepszą wymianę informacji w ramach urzędu celno-skarbowego oraz przyczyni się do efektywniejszego wykonywania analiz i sprawozdawczości, a także zapewni prawidłową ich koordynację - wyjaśnia resort finansów.

Jednocześnie MF zaznacza, że kierownictwo Krajowej Administracji Skarbowej w swoich wystąpieniach prasowych niejednokrotnie informowało o trwających pracach koncepcyjnych, zmierzających do specjalizacji urzędów celno-skarbowych, tak aby zajmowały się one głównie zwalczaniem przestępczości ekonomicznej, jak również o planowanych zmianach organizacyjnych dotyczących urzędów celno-skarbowych. Ponadto oba zarządzenia MF zostały opracowane we współpracy z jednostkami organizacyjnymi KAS, w tym z izbami administracji skarbowej oraz podlegały uzgodnieniom z tymi jednostkami.

- Dodatkowo informujemy, że dyrektorzy izb administracji skarbowej jako kierownicy jednostek organizacyjnych oraz naczelnicy urzędów celno-skarbowych, w oparciu o ramy wymienionego powyżej zarządzenia mają możliwość odpowiedniego, elastycznego kształtowania struktur organizacyjnych urzędów celno-skarbowych, uwzględniających specyfikę danego regionu, tak aby zapewniały skuteczną i efektywną realizację wszystkich zadań urzędów celno-skarbowych - informuje ministerstwo.

Związki zawodowe: Brakuje współpracy i komunikacji

Jak mówiła w we wtorek Agata Jagodzińska, przewodnicząca Związkowej Alternatywy w KAS, sprawa budzi ogromne kontrowersje, ponieważ Ministerstwo Finansów nie przekazało pracownikom KAS informacji temat celu oraz zakresu planowanej restrukturyzacji.

- Niestety, obecny szef KAS prowadzi politykę zamkniętych drzwi i unika dialogu ze związkami zawodowymi. Zdecydowanie brakuje współpracy i komunikacji. Z zarządzeń MF wynika, że delegatury urzędów celno-skarbowych zostaną zniesione jako byty prawne, planowana zmiana polega na odejściu od nazwy „delegatura”, podczas gdy same placówki nadal będą działać. Nie mamy natomiast wystarczających informacji na temat dalszego funkcjonowania tych jednostek i ich funkcjonariuszy. Być może więcej informacji uzyskamy, kiedy Ministerstwo Finansów zaakceptuje regulaminy organizacyjne przygotowane przez naczelników urzędów celno-skarbowych. Jednak dotychczas funkcjonariusze nie zostali poinformowani, czy w wyniku reformy nie zostaną np. przeniesieni do innego pionu, czy komórki i jaki będzie zakres ich zadań – mówi Agata Jagodzińska.