Podatki zmarłego przedsiębiorcy zapłaci prokurent

Minister Rozwoju przygotował projekt założeń do zmian w obowiązujących przepisach, które mają umożliwić tymczasowe prowadzenie przedsiębiorstwa zmarłego przedsiębiorcy, na zasadach zbliżonych do dotychczasowych. Wprowadzenie tych rozwiązań będzie wymagało także zmian w ustawach podatkowych.

W obecnym stanie prawnym wraz ze śmiercią przedsiębiorcy de facto kończy się byt prawny prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Wiąże się z tym szereg problemów, które w praktyce uniemożliwiają lub znacząco utrudniają kontynuację lub wznowienie działalności przedsiębiorstwa przez następców prawnych przedsiębiorcy. W zakresie prawa podatkowego np. przejęcie w zakresie uprawnień i obowiązków podatkowych praw o charakterze niemajątkowym jakie przysługiwały spadkodawcy jest możliwe wyłącznie pod warunkiem dalszego prowadzenia działalności gospodarczej przez spadkobiercę na własny rachunek. Przygotowywane zmiany w zakresie prawa podatkowego obejmowałyby:

1. Odpowiednie stosowanie reguł podatkowych wobec następców prawnych w okresie działalności prokurenta mortis causa - przedstawiciela w sprawach zw. z prowadzeniem przedsiębiorstwa po śmierci właściciela firmy.

W zakresie wybranych podatków proponuje się przyjąć, że przedsiębiorstwo wchodzące w skład masy spadkowej, do czasu działu spadku, jest podatnikiem, a prokurent mortis causa płatnikiem tych podatków. Odnośnie zaś podatku dochodowego, konkretyzacja obowiązku podatkowego byłaby wstrzymana do czasu ustalenia kręgu spadkobierców bądź działu spadku. O zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców organ podatkowy orzekałby w jednej decyzji na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających z prawidłowych deklaracji, po ustaleniu kręgu spadkobierców.

2. Udział prokurenta mortis causa w postępowaniach podatkowych

Ustanowienie zasady, że prokurent ten bierze udział w postępowaniach podatkowych przed organem podatkowym i przed sądem administracyjnym w sprawach związanych z działalnością przedsiębiorstwa (sprawy w toku na dzień otwarcia spadku i sprawy po otwarciu spadku.

3. Zwolnienie z obowiązku przeprowadzenia remanentu likwidacyjnego

W przypadku kontynuacji działalności przedsiębiorstwa po śmierci przedsiębiorcy, obowiązek sporządzenia wykazu składników majątku na dzień likwidacji, spisu z natury dla celów prowadzenia PKPiR i dla ryczałtu ewidencjonowanego aktualizowałby się jedynie w przypadku braki powołania prokurenta mortis causa lub innego podmiotu uprawnionego do zarządu przedsiębiorstwem albo w przypadku podjęcia przez spadkobierców decyzji o niekontynuowaniu działalności przedsiębiorstwa.

4. Podatek od spadków i darowizn

stan przedsiębiorstwa w przypadku przejściowego objęcia zarządu przez prokurenta mortis causa winien być ustalany na moment przyznania praw do niego lub przyznania równowartości udziału spadkowego w części obejmującej przedsiębiorstwo spadkobiercy.

Projektowane regulacje miałyby wejść w życie 1 stycznia 2018 r.