Podatek od spadków i darowizn: podanie nie zastąpi zgłoszenia

Skoro złożenie zgłoszenia jest warunkiem zwolnienia podatkowego, a minister finansów ma obowiązek określenia wzoru zgłoszenia, to zgłoszenie musi być złożone na takim druku. Takie stanowisko przedstawił NSA w wyroku z 22 listopada 2012 r.

W przedmiotowej sprawie organ podatkowy uznał, że podatnik nie nabył prawa do zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, ponieważ nie zgłosił nabycia darowizny w terminie. Jako podstawę obliczenia podatku organ przyjął więc czystą wartość darowizny, pomniejszoną o kwotę wolną od podatku.

Podatnik zarzucił organowi podatkowemu, że ten niewłaściwie interpretuje art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spaków i darowizn - dalej u.p.s.d. Podatnik nie złożył wprawdzie w okresie 6 miesięcy od otrzymania darowizny druku SD-Z2 będącego formularzem zgłoszeniowym, jednakże zawiadomił organ pismem złożonym w kancelarii organu o dokonaniu darowizny, przez złożenie kopii umowy darowizny.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd zwrócił uwagę, że ustawodawca nie definiuje terminu "zgłoszenie". Nakazuje i upoważnia jedynie ministra finansów do określenia w rozporządzeniu wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych. Zgłoszenie to, z uwagi na zakres wskazanych w nim danych, ma stanowić informację o nabyciu własności lub prawa majątkowego osobie, która je nabyła i osobie, od której (po której) je nabyto, wskazanie nabytych rzeczy i praw, ich wartości i ewentualnego udziału we współwłasności oraz potwierdzenie nabycia. Zdaniem sądu skoro ustawodawca traktuje złożenie zgłoszenia, jako warunek zwolnienia podatkowego i nakłada na ministra finansów, obowiązek określenia, w drodze rozporządzenia, wzoru takiego zgłoszenia, to uznać należy, że zgłoszenie takie, dla wywołania skutku, którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. , musi być złożone na takim druku. W przeciwnym razie ustawodawca ograniczyłby się do wskazania w ustawie danych, jakie winny być podane w zgłoszeniu, a nie wymagał sporządzenia jego wzoru.

Poza tym zgłoszenie, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d ., nie jest dokonywane w toku postępowania podatkowego, nie ma też na celu spowodowania jego wszczęcia. Jest w istocie informacją, udzieloną organowi podatkowemu o nabyciu własności bądź prawa majątkowego i jednocześnie oświadczeniem podatnika, że w związku z nabyciem własności czy prawa majątkowego od osób wskazanych w art. 4a ust. 1 u.p.s.d. , chce on skorzystać z ustawowego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. Zgłoszenie, o którym mowa, nie może w związku z tym być uznane za podanie, o którym mowa w art. 168 § 1 Ordynacji podatkowej

Wyrok NSA z 22 listopada 2012 r., II FSK 758/11