Organy podatkowe orzekły o solidarnej odpowiedzialności skarżącego, jako byłego członka zarządu spółki z o.o. za zaległości podatkowe tej spółki. Wyjaśniły, że terminy powstania zobowiązań w podatku oraz terminy ich płatności upływały w czasie pełnienia przez skarżącego funkcji członka zarządu spółki, a w sprawie spełnione zostały przesłanki dopuszczające do orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej. Nie zachodziły jednocześnie w jego przypadku przesłanki pozwalające na uwolnienie go od odpowiedzialności podatkowej, w szczególności nie został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości spółki.

0867-7514_324.jpgPrzegląd Podatkowy >>

Sąd I instancji oddalił skargę.

Podkreślił, że skoro okres sprawowania przez skarżącego funkcji członka zarządu spółki przypadał na czas powstania zaległości podatkowych, to organy podatkowe mogły prowadzić wobec niego postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności za zaległości podatkowe tej spółki. Z solidarnej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki nie zwalniał przy tym skarżącego wyrok uniewinniający go od popełnienia czynu, polegającego na niewpłaceniu zaliczek na podatek dochodowy.

Z rozstrzygnięciem tym zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny.

Przypomniał, że orzeczenie o odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. możliwe jest w przypadku, gdy termin płatności zobowiązań podatkowych upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, a egzekucja prowadzona przeciwko spółce okazała się bezskuteczna. Członek zarządu, chcąc uwolnić się od tej odpowiedzialności, powinien wykazać, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) bądź też, że brak działań w tym kierunku nie wynikał z jego winy, względnie wskazać mienie spółki, z którego egzekucja umożliwiłaby zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Członek zarządu powinien interesować się sprawami spółki
W realiach sprawy skarżący nie mógł się uwolnić od tej odpowiedzialności dowodząc, że z uwagi na wewnętrzny podział zadań i obowiązków pomiędzy wspólnikami spółki, nie zajmował się jej sprawami finansowymi. Okoliczność ta nie ma bowiem wpływu na zakres odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki.

Dla uwolnienia się od odpowiedzialności nie wystarczyło też, że skarżący był subiektywnie przekonany o braku winy w niezgłoszeniu wniosku o stwierdzenie upadłości spółki. Brak winy jest bowiem kategorią obiektywną i skarżący, jako członek zarządu spółki mógłby się na tę okoliczność powołać tylko gdyby, nie miał żadnych możliwości prowadzenia spraw spółki, wskutek przyczyn od niego całkowicie niezależnych (np. obłożnej choroby). Sytuacja, w której skarżący wraz z innymi członkami zarządu, opierając się na wzajemnym zaufaniu, dokonali pomiędzy siebie podziału obowiązków związanych z prowadzeniem spraw spółki, nie wyłączał możliwości działania w jej imieniu.

Sąd podkreślił, że osoba pełniąca funkcję członka zarządu powinna posiadać wiedzę o sprawach spółki, w tym o sprawach finansowych, niezależnie od przyjętego w spółce podziału obowiązków między członkami zarządu. Osoba podejmująca się piastowania funkcji członka zarządu powinna zdawać sobie bowiem sprawę, że charakter prawny tej funkcji oznacza nie tylko obowiązek wykonywania powierzonych jej zadań, ale też zwiększony zakres odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności za skutki działań kierowanej spółki.

Brak przestępstwa nie wyklucza odpowiedzialności
Skarżący nie mógł się też powoływać na wyrok uniewinniający go od odpowiedzialności karno-skarbowej za niewpłacenie zaliczek na podatek dochodowy. Z jednej bowiem strony sąd administracyjny nie jest związany ustaleniami poczynionymi przez sąd, który wydał to orzeczenie, a z drugiej odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe oparta jest na innych zasadach niż odpowiedzialność karna. W sprawie karnej sąd orzekał w przedmiocie niewykonania obowiązków podatkowych spółki jako płatnika (art. 77 k.k.s.), natomiast w tej sprawie organ podatkowy orzekł o odpowiedzialności skarżącego jako osoby trzeciej za zaległości podatkowe spółki (art. 116 ordynacji podatkowej).

Wyrok NSA w Warszawie z 19 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 38/16

LEX Biblioteka Podatkowa >>