Wybór formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej na dany rok podatkowy jest jedną z ważniejszych kwestii, jaką musi brać pod uwagę podatnik prowadzący firmę. W sierpniu 2022 roku kwestia ta zyskała dodatkowe znaczenie. Ustawodawca pozwolił bowiem niektórym przedsiębiorcom zmienić sposób rozliczania podatku dochodowego w trakcie roku podatkowego. Jest to wyjątek, ponieważ zmiany formy opodatkowania na dany rok można zasadniczo dokonać jedynie na początku roku. Artykuł 9a ust. 2b ustawy o PIT daje bowiem możliwość złożenia oświadczenia o wyborze innej formy opodatkowania w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z działalności gospodarczej w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.
Czytaj też: Zmiana formy opodatkowania w ramach Polskiego Ładu 2.0 - poradnik >>>
Zmiana formy opodatkowania w 2022 roku – dwa wyjątki
Na uwadze trzeba mieć dwie wyjątkowe sytuacje. Pierwsza wynika faktu, że w 2022 r., w związku z wejściem w życie Polskiego Ładu 2.0, czyli ustawy 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, podatnicy, którzy na 2022 r. wybrali opodatkowanie ryczałtem lub podatkiem liniowym, mogą zrezygnować z tego opodatkowania na rzecz skali podatkowej. Nie ma jednak możliwości zmiany podatku:
- według skali na zryczałtowany lub liniowy,
- zryczałtowanego na liniowy,
- liniowego na zryczałtowany.
Sprawdź też: III SA/Wa 1562/20, Termin do złożenia oświadczenia o wyborze formy opodatkowania. - Wyrok WSA w Warszawie >
Konieczna kalkulacja przychodów i kosztów
Przed podjęciem decyzji o zmianie formy opodatkowania, podatnicy muszą jeszcze raz dokonać kalkulacji swoich przychodów i kosztów, by zweryfikować, czy ryczałt lub podatek liniowy w dalszym ciągu będą dla nich opłacalne. W niektórych sytuacjach korzystniejszy może bowiem okazać się powrót na skalę podatkową, czyli zasady ogólne. O problemach z tegorocznym wyborem formy opodatkowania pisaliśmy już w lutym. W 2022 r., na wybór formy opodatkowania, jak nigdy wcześniej, znaczący wpływ mają zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne, które zasadniczo się różnią, w zależności od wybranej formy opodatkowania.
Sprawdź też: Formy opodatkowania działalności gospodarczej - poradnik >>>
Będzie można wrócić na skalę podatkową
Przedsiębiorcy rozliczający się z fiskusem według liniowej, 19-proc., stawki PIT lub płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą teraz wrócić na zasady ogólne. Decyzję o zmianie można podjąć do 20 sierpnia (w tym roku wypada w sobotę, termin minie więc 22 sierpnia) lub na początku przyszłego roku, w momencie składania rocznego PIT – najpóźniej więc do końca kwietnia 2023 roku. Również w zeznaniu podatkowym za 2022 rok, opodatkowanie przychodów według skali podatkowej będą mogli zgłosić ryczałtowcy.
Sprawdź w LEX: Księgowość - o czym warto pamiętać w sierpniu? >>>
Co istotne, decyzja dotycząca wyboru skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. dotyczyć będzie tylko tego roku. Jeśli więc podatnik na początku 2022 r. (lub w latach poprzednich) wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, to zgodnie z obowiązującymi przepisami ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, w tym 2023 r. Zasady tej nie zmienia wybór skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. Zatem podatnik, który również w 2023 r. nie będzie chciał stosować opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ani stawki liniowej, będzie musiał w ustawowym terminie złożyć oświadczenie na piśmie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z tej formy opodatkowania. Tu pojawia się problem, ale o tym za chwilę.
Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku
Z ustawy wynika, że podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub ze sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu, które przed 1 lipca 2022 r. opodatkowane są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, będą mogli w terminie do 22 sierpnia 2022 r. złożyć oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od dnia 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Podatnicy, którzy złożą takie oświadczenie, po zakończeniu roku obowiązani będą złożyć dwa zeznania roczne, tj. PIT-28, w którym wykażą przychody osiągnięte od 1 stycznia do 30 czerwca 2022 r., oraz PIT-36, w którym wykażą dochody osiągnięte w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Jak się jednak okazuje ze zmianą formy opodatkowania nie warto czekać do przyszłego roku.
Cena promocyjna: 116.1 zł
|Cena regularna: 129 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 129 zł
Formę opodatkowania lepiej zmienić od razu
- Ze zmianą formy opodatkowania lepiej nie czekać do ostatniej chwili. Jeśli przedsiębiorca zostawi analizy na koniec kwietnia i dojdzie do wniosku, że rozliczanie według skali podatkowej będzie dla niego korzystniejsze także w 2023 r., może już nie zdążyć tej zmiany zgłosić. Podatek za 2022 r. zostanie, co prawda, rozliczony według skali, ale 2023 r. znów trzeba będzie opodatkować na mniej korzystnych zasadach – przestrzega Patrycja Kubiesa, doradca podatkowy w KiB, ekspert w Legal Alert.
W większości przypadków termin na zgłoszenie zmiany formy opodatkowania minie 20 lutego 2023 r.
Patrycja Kubiesa zwraca uwagę, że zgłaszając chęć przejścia z podatku liniowego na skalę podatkową w PIT składanym za 2022 r., konieczne będzie wykazanie w zeznaniu PIT-36 zaliczek płaconych w roku 2022 na podatek liniowy. Zaliczki te będą rozliczone na poczet zeznania PIT-36. Konieczne będzie także wyliczenie składki zdrowotnej według skali podatkowej. Co jednak istotne, przedsiębiorca na skali podatkowej płaci składkę w wysokości 9 proc. dochodu, natomiast na podatku liniowym płacił 4,9 proc. dochodu. Różnice w składkach pojawią się także przy przejściu na zasady ogólne z ryczałtu.
Zobacz więcej: Zmiana formy opodatkowania może być kosztowna >>
Zamykanie firmy i otwieranie na nowo może być ryzykowne
Drugi wyjątek od zasady ogólnej daje z kolei możliwość zmiany formy opodatkowania w danym roku podatkowym także w sytuacji rozpoczęcia nowej działalności gospodarczej po uprzedniej trwałej likwidacji poprzedniej działalności gospodarczej.
Jak wyjaśnia Izabela Rutkowska, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Savior Legal&Tax, ekspertka Tax Alert, na fakt likwidacji działalności gospodarczej może wskazywać chociażby upływ czasu, jaki nastąpił między wykreśleniem z CEIDG poprzedniej działalności a rozpoczęciem nowej, szczególnie gdy jest połączona ze zmianą jej profilu. Oczywiście okoliczności, jakie towarzyszą zamykaniu i ponownemu otwieraniu działalności mogą być zupełnie inne w wypadku każdego przedsiębiorcy. Istotne jest, aby móc wykazać, że działania te nie miały charakteru czynności pozornej.
- Jeśli warunki te zostaną spełnione, podatnik ma prawo opodatkowywać dochody ze swej nowej działalności w inny sposób, niż to czynił dotychczas. Na uwadze należy mieć jednak to, że nie każda forma opodatkowania może być dopuszczalna. Tytułem przykładu należy wskazać chociażby sytuację, gdy podatnik miałby uzyskiwać z tej nowej działalności przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. Taki przedsiębiorca nie będzie miał bowiem prawa do podatku liniowego czy zryczałtowanego – mówi Izabela Rutkowska.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
