- Kryjący się za hasłem „Karta Praw Podatnika” postulat szefa KAS dotyczący "systemowego wzmocnienia” ochrony praw podatnika zasługuje na poparcie – stwierdził Andrzej Ladziński, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych podczas konferencji z okazji obchodów Dnia Doradcy Podatkowego „Prawa podatnika – w poszukiwaniu skutecznych narzędzi ochrony”, która odbyła się 16 maja w Warszawie. Podkreślił, że pierwszorzędne znaczenie ma, aby powstał katalog praw, które uznamy za podstawowe z punktu widzenia ochrony uzasadnionych interesów podatnika. Jego zdaniem, w drugiej kolejności ważne jest aby stworzyć narzędzia zapewniające realizację skatalogowanych praw podstawowych podatnika. Doradca podatkowy to przecież obrońca praw podatnika.
- Dopiero na końcu powinniśmy dyskutować o tym, czy katalog praw podatnika i narzędzia ich ochrony wymagają odrębnej ustawy, czy powinny być składową ordynacji podatkowej – podkreślił Andrzej Ladziński.
W jaki sposób należy chronić prawa podatnika
Zdaniem przewodniczącego KRDP specyfika relacji fiskus-podatnik polega przede wszystkim na tym, że istnieje oczywisty konflikt interesów stron stosunku prawno-podatkowego. Ponadto relacja fiskus-podatnik opiera się na obowiązku podatnika do samodzielnego stosowania przepisów prawa podatkowego i daleko idącą odpowiedzialnością za ewentualne błędy w interpretacji przepisów prawa.
- Specyficzna jest również ciągłość relacji fiskus-podatnik w czasie. Ochrona interesu podatnika nie wymaga wielopunktowego katalogu praw. Ważne, aby prawa podatnika uwzględniały specyfikę relacji z fiskusem i zapewniały realną ochronę interesu podatnika – podkreślił Andrzej Ladziński.
Wskazał on na kilka praw, m.in. na prawo podatnika do informacji o prawidłowym sposobie rozumienia i stosowania przepisów prawa podatkowego, na prawo do ochrony przed negatywnymi konsekwencjami zastosowania się do informacji udzielonej przez organ podatkowy, prawo do naprawienia szkody wnikającej z błędnego zastosowania prawa przez organ podatkowy. Ponadto, wskazał na prawo podatnika do rozstrzygania na jego korzyść niedających się usunąć wątpliwości co do treści normy prawa podatkowego oraz prawo podatnika do niestosowania na jego niekorzyść przepisu prawa, którego sens (ratio legis) nie jest zrozumiały.
Przewodniczący KRDP podkreślał, że chęć płacenia najniższych podatków jest naturalną skłonnością człowieka i należy to uszanować.
- Najbardziej podstawowe i najważniejsze prawo podatnika to prawo do wyboru drogi najmniej opodatkowanej, to prawo działania z intencją osiągnięcia korzyści podatkowej. Generalne wyłączenie prawa wyboru drogi najmniej opodatkowanej jest niedopuszczalne – podkreślał Andrzej Ladziński.
Sprawozdanie szefa KAS z ochrony praw podatnika
Przewodniczący KRDP dodał, że ważnym elementem ochrony praw podatnika powinien być obowiązek sprawozdawczy szefa KAS w zakresie realizacji praw podatnika.
- Aby sprawozdawczość szefa KAS realizowała założoną funkcję, konieczne byłoby wprowadzenie szczegółowych założeń tego raportowania na poziomie ustawy oraz trybu współdziałania w przygotowaniu raportu z organizacjami społecznymi tym z Krajową Izbą Doradców Podatkowych – stwierdził przewodniczący KRDP.
Dodał, że ważnym elementem wzmacniającym założoną funkcję raportowania byłoby zliberalizowanie przesłanki udostępnienia przetworzonej informacji publicznej. Jego zdaniem, sądy administracyjne bardzo restrykcyjnie podchodzą do przesłanki ważnego interesu publicznego, co powoduje, że Krajowa Izba Doradców Podatkowych nie jest w stanie uzyskać danych dotyczących praktyki stosowania art. 70 par. 6 pkt 1 ordynacji podatkowej.
- Dlatego konieczne byłoby wprowadzenie obowiązku udostępnienia przetworzonej informacji publicznej, w przypadku gdy jest to uzasadnione ochroną praw podatnika – podsumował Andrzej Ladziński.
Jak zmienić prawo
Swoimi przemyśleniami podzielił się także Paweł Trojanek, członek Krajowej Rady Doradców Podatkowych, otwierając i prowadząc konferencję.
- Kiedy zadadzą państwo pytanie pracownikom organów skarbowych, jaki jest cel ustawy podatkowej i kiedy zapytają Państwo o to kandydatów na doradców podatkowych, to odpowiedź jest ta sama – celem ustawy podatkowej jest to, aby ściągać jak najwyższe podatki. My na tej sali wiemy, że chodzi o coś więcej, o jasność prawa, o sytuacje kiedy podatnik wie, co może a czego nie może i za co będzie karany – podkreślał Paweł Trojanek. Podkreślił, że życzyłby sobie, żeby jeśli Karta zostanie uchwalona, to została oparta na modelu amerykańskim, ale tylko z jednego stanu z Kolorado, ponieważ tam legislacja stanowi, że podwyższenie określonych podatków jest możliwe tylko wtedy, jeżeli chcą tego wyborcy.
- Jeżeli okaże się, że ściągalność podatków jest wyższa niż to, co wynikałoby czysto z inflacji i przyrostu podatników, to to, co fiskus ściągnie ponad to, co ściągnąć powinien, wraca do podatników – podkreślił Paweł Trojanek.
Wykład wygłosił prof. dr hab. Bogumił Brzeziński. Głos zabrał także szef Krajowej Administracji Skarbowej Marcin Łoboda. Swoimi spostrzeżeniami dzielili się także uczestnicy konferencji.
- Zastanawiam się, czy nie należałoby spojrzeć od innej strony, ponieważ wszyscy zgodzimy się z tym, że te prawa podatnika są kształtowane w relacji z pewnymi obowiązkami organów skarbowych. Być może powinnyśmy mówić o prawach podatnika jako refleksie obowiązków organów podatkowych i obowiązków ustawodawcy, bo mamy Konstytucję, mamy zasady ogólne prawa podatkowego, ale może należałoby pomyśleć nad aktem zawierającym dekalog obowiązków organów podatkowych i dekalog obowiązków ustawodawcy. Mam wrażenie, że obowiązek bardziej przemawia, bo jeśli coś jest obowiązkiem, to z przestrzegania tego obowiązku wynikają uprawnienia dla podatnika – stwierdził prof. dr hab. Adam Bartosiewicz.
Konferencję zakończyła debata prowadzona przez prof. dr hab. Jadwigę Glumińską-Pawlic, byłą przewodniczącą KRDP.
Konkurs "Podatki proste jak drut"
Podczas drugiej części uroczystości, zorganizowanej przez Mazowiecki Oddział Krajowej Izby Doradców Podatkowych, ogłoszono wyniki Konkursu na najlepszą pracę magisterską „Podatki proste jak drut”. Pierwsze miejsce uzyskała praca magisterska „Wpływ narzędzi fiskalnych na przykładzie opłaty od środków spożywczych na prozdrowotne wybory konsumenta”. Autorem pracy jest Barbara Błaszczak z Uniwersytetu Warszawskiego, zaś promotorem prof. dr hab. Witold Modzelewski. Miejsce drugie zajęła praca „Klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania w polskim prawie podatkowym”. Autorką pracy jest Weronika Wójcik z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, a promotorem prof. dr hab. Adam Nita. Miejsce trzecie zajęła praca „Grupy VAT w Polsce w świetle dyrektywy unijnej”, napisana przez Paulinę Wojtal, studentkę SGH w Warszawie. Promotorem pracy jest dr hab. Aleksander Werner, prof. SGH. Przewodniczącą Jury oceniającego prace magisterskie była Małgorzata Militz.
- Zasady Konkursu na najlepszą pracę magisterską są niezmienne od lat. Praca ma dotyczyć zakresu prawa podatkowego. Prace muszą być rekomendowane przez promotorów jako prace wybitne. Kluczowe elementy oceny Jury to oryginalność tematu, sposób prezentacji tematu, związek tematu z praktyką i dobór literatury. Od kilku lat Konkurs ma charakter ogólnopolski. W tym roku prace zostały złożone z 15 uczelni a prac była rekordowa liczba bo aż 36 – poinformowała Małgorzata Miilitz.
Ideą Konkursu jest promowanie tematyki prawa podatkowego i zawodu doradcy podatkowego wśród młodzieży.
W uroczystości brali udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów, przekazując list gratulacyjny od ministra finansów.
Do zawodu zaufania publicznego jakim jest doradca podatkowy przynależy już ponad 9 tysięcy osób. A kandydatów na egzamin na doradcę podatkowego co roku jest coraz więcej. Zawód ten cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem i stale rosnącym prestiżem. Ponieważ maksyma, że pewne są tylko śmierć i podatki wciąż jest aktualna zawód ten to zawód z przyszłością. To zawód interdyscyplinarny, łączący w sobie wiele elementów, wiele profesji, takich jak prawnika, księgowego, doradcy finansowego itp. Trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie przedsiębiorcy w dzisiejszych okolicznościach bez pomocy doradcy podatkowego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
