Mimo że od 2022 r. przepisy dotyczące sprzedaży poleasingowych samochodów zostały zaostrzone, to same organy podatkowe potwierdzają alternatywne rozwiązanie. To sposób dla przedsiębiorców, którzy zamierzają wykupić auto z leasingu, ale sami nie chcą go dłużej używać. Jeśli sprzedadzą samochód, muszą co do zasady zapłacić PIT i VAT. Jeśli przekażą auto w darowiźnie członkowi rodziny, mogą uniknąć obu tych podatków.

 

Kiedy nie ma podatku dochodowego

Przypomnijmy, że przedsiębiorca, który wykupi auto z leasingu, musi co do zasady czekać sześć lat ze sprzedażą, jeśli chce uniknąć PIT Nawet gdy wykorzystuje samochód na cele prywatne, jego sprzedaż rozlicza jak przychód z działalności gospodarczej. Tak wynika z art. 10 ust. 2 pkt 4 i art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy o PIT. 

Jak wyjaśnia Jarosław Ziobrowski, adwokat, partner w kancelarii Ziobrowski Tax&Law, Polski Ład wprowadził z początkiem 2022 r. zasadę, zgodnie z którą przedsiębiorca - po wykupie samochodu z leasingu i przeznaczeniu go na cele prywatne - płaci podatek z tytułu sprzedaży, jeśli od momentu wykupu samochodu do momentu sprzedaży nie upłynie sześć lat. Dotyczy to jednak wyłącznie odpłatnego zbycia, czyli sprzedaży, a nie np. darowizny. - Jeśli przedsiębiorca wykupi przedmiot leasingu i następnie przekaże go w formie darowizny innemu podatnikowi, także członkowi rodziny, podatek PIT nie będzie naliczany - mówi mec. Ziobrowski.

To rozwiązanie dla tych, którzy po wykupie z leasingu nie chcą już dłużej wykorzystywać auta w działalności gospodarczej, ale np. chcą je zbyć i kupić nowe.

- Co do zasady zaostrzenie przepisów miało wyeliminować możliwość unikania podatku przy sprzedaży poleasingowych aut. Przedsiębiorcy korzystają jednak z możliwości przekazania samochodów w darowiźnie, ponieważ taka transakcja nie podlega przepisom ustawy o PIT, ale ustawie o podatku od spadków i darowizn. Zaostrzone regulacje ustawy o PIT dotyczą wyłącznie przypadków odpłatnego zbycia, czyli na przykład sprzedaży. Natomiast umowa darowizny ma charakter nieodpłatny. Po stronie darczyńcy nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu PIT. Organy podatkowe nie mają więc innej możliwości niż potwierdzenie, że przedsiębiorca nie płaci daniny, jeśli przekaże auto w darowiźnie, nawet jeśli zrobi to zaraz po jego wykupie. Nie musi w ogóle czekać – mówi Grzegorz Grochowina, szef Zespołu Zarządzania Wiedzą w Departamencie Podatkowym w KPMG w Polsce.

Sprawdź też w LEX: Czy od przychodu ze sprzedaży auta poleasingowego należy odprowadzić składkę zdrowotną? >

 

Pytanie o wykup na cele prywatne

Potwierdza to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w licznych interpretacjach, m.in. z 27 marca 2024 r. (nr 0112-KDIL2-2.4011.24.2024.2.AA). Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który w sierpniu 2023 r. wykupił auto po zakończeniu umowy leasingu. Od tego momentu wykorzystuje auto wyłącznie na cele prywatne. Przedsiębiorca nie ujął faktury wykupu w księgach, nie odliczył z niej VAT, nie wprowadził samochodu do ewidencji środków, ani nie odlicza kosztów z tytułu używania pojazdu. 

Chciał uzyskać potwierdzenie, że jeśli podaruje auto żonie, nie zapłaci PIT. Dyrektor KIS potwierdził, że tak. To dlatego, że w związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje żadnych wartości pieniężnych ani innego przysporzenia majątkowego. Przekazanie samochodu w drodze darowizny nie będzie wywoływało skutków podatkowych u darczyńcy. Czynność ta nie podlega opodatkowaniu PIT.

Darowizna samochodu wykupionego z leasingu nie spowoduje powstania przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych - stwierdził dyrektor KIS. 

Taką odpowiedź otrzymał też wspólnik spółki cywilnej (interpretacja z 21 lipca 2023 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.242.2023.5.ID). Wspólnicy postanowili wycofać pojazdy z działalności gospodarczej i przeznaczyć na ich własne cele osobiste, niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Mężczyzna napisał we wniosku o interpretację, że chce podarować auto innej osobie (nie wskazał jednak komu). Dyrektor KIS potwierdził, że mężczyzna nie zapłaci PIT. 

 

Osoba obdarowana też może uniknąć podatku 

Na innych zasadach rozlicza się osoba, która otrzymuje w darowiźnie poleasingowe auto. W jej przypadku mogą wchodzić w grę dwa podatki:

  1. podatek od spadków i darowizn, oraz 
  2. jeśli sprzeda od razu podarowane auto, może zapłacić PIT.

- Ewentualny podatek od spadków i darowizn może zapłacić osoba obdarowana, bo to ona jest podatnikiem. Jeśli jednak obdarowany należy do najbliższej rodziny (jak np. małżonek czy dziecko) korzysta ze zwolnienia dla tzw. zerowej grupy podatkowej. Osoby zaliczone do tej grupy podatkowej (najbliższej rodziny) mogą w ogóle uniknąć podatku, niezależnie od kwoty darowizny – mówi Grzegorz Grochowina.

- Co więcej, osoba obdarowana może sprzedać samochód po pół roku od nabycia w darowiźnie, bez płacenia podatku dochodowego. W tym przypadku przychód ze sprzedaży samochodu należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT, czyli do odpłatnego zbycia rzeczy. Sprzedaż rzeczy nie podlega opodatkowaniu po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jej nabycie - dodaje ekspert KPMG. 

Jarosław Ziobrowski podkreśla, że osoba otrzymująca darowiznę musi jednak pamiętać o obowiązkach wynikających z przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W praktyce w przypadku darowizny np. od rodziców, osoby obdarowane mogą skorzystać z całkowitego zwolnienia od podatku pod warunkiem zgłoszenia tego faktu do naczelnika urzędu skarbowego w terminie sześć miesięcy od dnia otrzymania darowizny.

Cena promocyjna: 134.1 zł

|

Cena regularna: 149 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 111.74 zł


Darowizna może być bez VAT

Przedsiębiorca może również uniknąć VAT od darowizny poleasingowego auta. Jednak by tak się stało, powinien spełnić odpowiednie warunki już na etapie wykupu. 

- W praktyce mamy do czynienia z dwoma transakcjami: najpierw wykupu auta z leasingu, a później z jego zbyciem w drodze sprzedaży lub darowizny. Żeby darowizna była wolna od VAT, musi to być wykup na cele osobiste, niezwiązanie z działalnością gospodarczą. Przedsiębiorca nie może więc odliczyć podatku naliczonego z faktury wykupu. Nie może też odliczyć wydatku na nabycie ani wprowadzić samochodu do ewidencji środków trwałych - mówi Agata Malicka. współwłaścicielka biura rachunkowego.

Potwierdzeniem tego jest Interpretacja z 2 lipca 2024 r. (nr 0112-KDIL1-2.4012.233.2024.3.NF). Mężczyzna prowadzący działalność gospodarczą chce wykupić samochód osobowy z leasingu na cele osobiste. Wykup zostanie udokumentowany fakturą, jednak po wykupie przedsiębiorca nie zamierza wykorzystywać auta w prowadzonej działalności, w związku z tym nie zamierza księgować tej faktury, nie będzie wprowadzał samochodu do ewidencji środków trwałych, ani odliczał VAT z tytułu zakupu. Po wykupie samochodu z leasingu mężczyzna zamierza przekazać go nieodpłatnie żonie na podstawie umowy darowizny. Żona nie prowadzi działalności gospodarczej, samochód będzie wykorzystywać jedynie do celów osobistych.

Darowizna samochodu osobowego na rzecz żony, wykupionego z leasingu operacyjnego na cele osobiste, nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT – potwierdził dyrektor KIS.

Takie samo stanowisko dyrektor KIS zajął w interpretacji z 27 czerwca 2024 r. (nr 0112-KDIL1-2.4012.240.2024.1.DS). Dodatkowo zgodził się z podatnikiem, że po wykupie i darowiźnie przedsiębiorca nie musi korygować VAT w zakresie podatku odliczonego z faktur wystawionych przez leasingodawcę przed wykupem oraz z faktur dotyczących wydatków eksploatacyjnych.

Również w interpretacji z 19 lipca 2023 r. (nr 0114-KDIP4-2.4012.257.2023.2.MŻA) dyrektor KIS stwierdził, że darowizna samochodu osobowego nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Inaczej byłoby, gdyby przedsiębiorca wykupił samochód do działalności gospodarczej lub do celów mieszanych i odliczył przy tym VAT. Jeśli później przekazałby pojazd w darowiźnie, musiałby zapłacić VAT od darowizny. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych towarów.

Czytaj też w LEX: Sprzedaż samochodu wykupionego z leasingu – zwolnienie z VAT >