Nadmieniam, że jesteśmy dużą firmą zatrudniającą powyżej 100 osób i nie jest to świadczenie urlopowe.
Czy należy wypłacone kwoty za wczasy pod gruszą do dochodu pracownika i uwzględnić w PIT-11?
Dotąd kwoty wypłacane pracownikom z ZFŚS były opodatkowane i stanowiły dochód pracownika.
Dopłata do "wczasów pod gruszą" otrzymana przez pracownika (i dotycząca wypoczynku samego pracownika, a nie jego małoletniego dziecka) jest świadczeniem pieniężnym otrzymanym przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, sfinansowanym w całości ze środków ZFŚS. W związku z tym - od 22 sierpnia 2009 r. jest wolna od podatku dochodowego. Nie należy jej więc wykazywać w PIT-11.
Z dniem 22 sierpnia 2009 r. przepis art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., otrzymał nowe brzmienie.
Dotychczas na jego podstawie zwolnione od podatku były świadczenia rzeczowe (z wyłączeniem bonów towarowych i podobnych) finansowane ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych.
Od 22 sierpnia 2009 r. (z mocą od 1 stycznia 2009 r.) od podatku wolna jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Od podatku zatem wolne są także świadczenia pieniężne otrzymane przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, sfinansowane w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych.
Z przepisów ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.) - dalej u.z.f.ś.s., wynika, że z ZFŚS mogą być m.in. finansowane usługi w zakresie różnych form wypoczynku oraz może być udzielana pomoc materialna - rzeczowa lub finansowa.
Niewątpliwie z ZFŚS może być wypłacana pracownikom dopłata do wczasów, także w formie tzw. dopłaty na wczasy "pod gruszą" (czyli bez przedstawienia rachunku, bądź faktury).
Taka dopłata jest świadczeniem pieniężnym otrzymanym przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, sfinansowanym w całości ze środków ZFŚS. W związku z tym - od 22 sierpnia 2009 r. jest wolna od podatku dochodowego.
W związku z tym, że takie świadczenie pieniężne jest zwolnione od podatku dochodowego u pracownika (do kwoty 380 zł rocznie; uwaga! jest jeden limit dla świadczeń pieniężnych i rzeczowych łącznie), oczywiście nie należy wykazywać takiego świadczenia w PIT-11 pracownika.
Dotyczy to również świadczeń wypłaconych pracownikom w 2009 r., lecz przed 22 sierpnia 2009 r. One również objęte są zwolnieniem (które obejmuje przychody wypłacone od 1 stycznia 2009 r.). W związku z tym (niezależnie, że pobrano już od nich zaliczki na podatek dochodowy) - także tych świadczeń (z 2009 r., lecz sprzed 22 sierpnia 2009 r.) nie wykazujemy w PIT-11.
Uwagi
Od 22 sierpnia 2009 r. (z mocą od 1 stycznia 2009 r.) od podatku dochodowego jest wolna wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Od podatku zatem wolne są również świadczenia pieniężne, które są finansowane ze środków ZFŚS, jeśli te świadczenia pieniężne są związane z działalnością socjalną. Jeśli regulamin funduszu przewiduje możliwość przyznania zapomóg pieniężnych (np. w związku ze Świętami Bożego Narodzenia), to wówczas wartość takich świadczeń pieniężnych będzie wolna od podatku dochodowego. Oczywiście zwolnienie obejmuje tylko świadczenia łącznie wynoszące nie więcej niż 380 zł w roku podatkowym, przy czym wartość świadczeń rzeczowych i świadczeń pieniężnych przyznanych jednemu podmiotowi sumuje się.
Przykłady
Jeśli regulamin funduszu przewiduje przyznanie pracownikom refundacji pieniężnych w zamian za dokonane przez nich określone zakupy, to wówczas taka refundacja będzie wolna od podatku dochodowego. Będzie to bowiem świadczenie pieniężne sfinansowane ze środków ZFŚS związane z działalnością socjalną.
Zwrócić przy tym należy uwagę, że refundacja powinna raczej obejmować tylko takie zakupy, które są związane z wypoczynkiem, działalnością kulturalno-oświatową, sportowo-rekreacyjną, względnie stanowią pomoc materialną. Przykładowo zatem refundacja nie powinna obejmować zakupu towarów o charakterze luksusowym, czy też nadzwyczajnym.
Obowiązuje oczywiście w tym przypadku roczny limit zwolnienia (dotyczący łącznie wszystkich świadczeń pieniężnych i rzeczowych) wynoszący 380 zł.
Przedmiotowe zwolnienie - w części obejmującej także świadczenia pieniężne - obowiązuje od dnia 22 sierpnia 2009 r., z tym że przepisy przejściowe zastrzegają, iż ma ono zastosowanie do świadczeń (przychodów) otrzymanych przez pracownika począwszy od dnia 1 stycznia 2009 r.
Świadczenia pieniężne z funduszu wypłacone między 1 stycznia 2009 r. a 30 czerwca 2009 r. były objęte zaliczką na podatek (świadczenia z lipca i sierpnia, już zapewne nie były objęte zaliczkami - z powodu wiedzy płatników o tym, że nowe zwolnienie zostanie wprowadzone).
Korygować zaliczek na podatek (dochodzić nadpłaty) przed zakończeniem roku podatkowego nie można. Stoi temu na przeszkodzie art. 76c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - dalej o.p. Przepis art. 77a o.p. - na mocy którego można domagać się zwrotu nadwyżek wpłaconych zaliczek na podatek - także nie ma tu zastosowania, bowiem zaliczki nie były wpłacane przez podatnika, lecz pobrane i odprowadzone przez płatnika.
W ciągu roku zatem - względem kwot świadczeń wypłaconych przed 22 sierpnia 2009 r., które powinny być objęte zwolnieniem, lecz pobrano od nich zaliczkę - nic nie należy robić. Po zakończeniu roku należy wystawić PIT-11, w którym wykazane zostaną dochody pracownika bez świadczeń z funduszu objętych zwolnieniem, zaś zaliczki w faktycznej wysokości. Podatnik (pracownik) "odbierze" sobie wówczas nadpłaconą kwotę podatku w zeznaniu rocznym.
Szanse
Zwolnieniem są objęte wyłącznie świadczenia pieniężne wypłacane ze środków ZFŚS. Jeśli podatnik nie tworzy ZFŚS (gdyż nie ma takiego obowiązku), to wówczas wypłacane przez niego świadczenia, nawet jeśli następują na cele socjalne (związane z wypoczynkiem, działalnością kulturalno-oświatową, sportowo-rekreacyjną, stanowiące pomoc materialną), nie są objęte zwolnieniem od podatku dochodowego.
Dotyczy to również wypłacanego - na podstawie przepisów u.z.f.ś.s. - przez pracodawcę nietworzącego ZFŚS, tzw. świadczenia urlopowego.
Jest natomiast możliwe, że zapomogi wypłacane pracownikom-członkom związków zawodowych ze środków tych związków będą wolne od podatku dochodowego. Zgodnie bowiem z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 9a u.p.d.o.f., od podatku dochodowego od osób fizycznych wolne są zapomogi wypłacane z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 638 zł.
Zagrożenia
Od podatku dochodowego jest wolna wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Zwolnieniem nie są objęte wprost "dopłaty do wypoczynku", lecz świadczenia pieniężne z ZFŚS. Przepisy nie wymagają, aby dopłata była do wypoczynku zorganizowanego (jak to ma miejsce w przypadku zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 82 u.p.d.o.f. obejmującego dopłaty do wypoczynku zorganizowanego małoletnich dzieci).
Dopłaty do wypoczynku - także niezorganizowanego - mogą być finansowane ze środków funduszu. Jeśli zatem regulamin funduszu działającego u danego pracodawcy przewidują możliwość dopłat do wypoczynku niezorganizowanego (wczasy "pod gruszą"), to wówczas takie świadczenie będzie zwolnione od podatku dochodowego, oczywiście w ramach przysługującego limitu. Limit ten dotyczy łącznie wszystkich świadczeń pieniężnych i rzeczowych dla danego pracownika (podatnika) wynosi 380 zł rocznie.
Adam Bartosiewicz