Czy organ podatkowy powinien złożyć sam sobie deklarację na podatek od nieruchomości?

Gmina nie powinna być traktowana jako podatnik w zakresie posiadania swoich własnych nieruchomości. W takim bowiem przypadku gmina byłaby jednocześnie podatnikiem i podmiotem, któremu bezpośrednio przypadają dochody podatkowe.

Pytanie

Czy organ podatkowy powinien złożyć sam sobie deklarację na podatek od nieruchomości za nieruchomości, które nie są zajęte na potrzeby organu podatkowego, tj. komórki, garaże i grunty komunalne, na które nie jest zawarta umowa najmu, mieszkania będące własnością organu podatkowego?

Odpowiedź

Uważam, iż gmina nie powinna być traktowana jako podatnik w zakresie posiadania swoich własnych nieruchomości (położonych w jej obrębie). W takim bowiem przypadku gmina byłaby jednocześnie podatnikiem (dłużnikiem podatkowym) i podmiotem, któremu bezpośrednio przypadają dochody podatkowe (wierzycielem podatkowym). Takie kumulowanie jednej roli w ramach stosunku podatkowoprawnego wydaje się być niedopuszczalne.
To przemawia moim zdaniem za uznaniem, że gmina nie jest podatnikiem podatku od swoich nieruchomości, które posiada w swoim obrębie.

Uzasadnienie

Regulacje dotyczące podatku od nieruchomości zawarte są w przepisach ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613, z późn. zm.) - dalej u.p.o.l.

Zgodnie z przepisami art. 3 ust. 1 u.p.o.l. podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;
2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
3) użytkownikami wieczystymi gruntów;
4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
b) jest bez tytułu prawnego.

Teoretycznie zatem gmina, jako właściciel nieruchomości, powinna być podatnikiem podatku od nieruchomości.
Należy jednak pamiętać, że gmina jest jednocześnie beneficjentem wpływów z podatku od nieruchomości od przedmiotów opodatkowania położonych na jej terytorium – zob. art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526, z późn. zm.) - dalej u.d.j.s.t.

Ponadto organem podatkowym w podatku od nieruchomości jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) – zob. art. 1c u.p.o.l.
Zgodnie z przepisami art. 26 i 30 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.) - dalej u.s.g., wójt (burmistrz, prezydent miasta) jest organem wykonawczym gminy. Wykonuje on uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa, w tym m.in. jest odpowiedzialny za wykonywanie budżetu.

Mając na uwadze powyższe, uważam, iż gmina nie powinna być traktowana jako podatnik w zakresie posiadania swoich własnych nieruchomości (położonych w jej obrębie). W takim bowiem przypadku gmina byłaby jednocześnie podatnikiem (dłużnikiem podatkowym) i podmiotem, któremu bezpośrednio przypadają dochody podatkowe (wierzycielem podatkowym). Takie kumulowanie jednej roli w ramach stosunku podatkowoprawnego wydaje się być niedopuszczalne.
To przemawia moim zdaniem za uznaniem, że gmina nie jest podatnikiem podatku od swoich nieruchomości, które posiada w swoim obrębie.

pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego