Spółki, które otrzymały wsparcie z rządowego programu pomocy dla firm energochłonnych, powinny podzielić się z fiskusem - twierdzi dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w licznych interpretacjach. Chodzi o program wsparcia, który ma częściowo zrekompensować przedsiębiorstwom wzrost kosztów energii elektrycznej oraz gazu ziemnego. Wojewódzkie sądy administracyjne orzekają natomiast, że bezzwrotna pomoc publiczna ma charakter dotacji i w efekcie jest zwolniona z CIT. Jednak na razie wyroki nie są prawomocne, co oznacza, że w sprawie musi się wypowiedzieć Naczelny Sąd Administracyjny. 

 

Skarbówka nie zgadza się na zwolnienie z podatku

Stanowisko fiskusa jest jednolite. Przykładem jest interpretacja z 8 maja 2024 r. (nr 0111-KDIB1-1.4010.137.2024.1.SH), dotycząca spółki, która otrzymała bezzwrotną pomoc publiczną z programu pomocy. Jej zdaniem otrzymana dopłata jest zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 47 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.

W ocenie dyrektora KIS wykładnia literalna (językowa), jak i wykładnia systemowa prowadzą do jednoznacznego wniosku, że pomoc publiczna otrzymana przez spółkę, nie stanowi dotacji w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, a co za tym idzie nie została objęta dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 47 ustawy o CIT.

- Rekompensaty uzyskane na podstawie programu powinny zostać rozpoznane jako przychód opodatkowany na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, a więc nie są wyłączone z przychodów lub zwolnione z opodatkowania. Tym samym dopłata/rekompensata stanowi przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT i nie jest zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 47 ww. ustawy - stwierdził dyrektor KIS. 

Takie samo stanowisko zajął m.in. w interpretacji 27 maja br. (nr 0111-KDIB2-1.4010.150.2024.1.MM). Dyrektor KIS zaznaczył przy tym, że gdyby wolą ustawodawcy było uznanie, że środki określone w ustawie o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców, w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024, stanowią dotację, to stosowałby właśnie takie pojęcie w przepisach. - Ustawodawca, posługując się pojęciem „pomoc”, jednoznacznie przesądził, że otrzymana przez podatnika na jego wniosek kwota stanowi zrównoważenie lub wyrównanie braku, niedoboru lub ujemnego charakteru czegoś, co samo w sobie wyklucza objęcie jej definicją dotacji. Jeśli bowiem ustawodawca posługuje się pojęciem „pomoc”, a nie pojęciem „dotacja” należy przyjąć, że czyni to w sposób racjonalny - czytamy w interpretacji.

Czytaj w LEX: Dotacje unijne a zwolnienie z opodatkowania środków z bezzwrotnej pomocy zagranicznej - w interpretacjach organów podatkowych i orzecznictwie sądów administracyjnych >

 

Trzeba poczekać na NSA

Łukasz Szula, doradca podatkowy prowadzący Kancelarię Szula, zwraca uwagę na ewidentny rozdźwięk w podejściu organów podatkowych i sądów administracyjnych. Jednolicie negatywna linia interpretacyjna organów zupełnie nie koresponduje z kształtującą się, pozytywną linią interpretacyjną, prezentowaną przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne.

- Co jednak istotne, większość wyroków wydawanych przez sądy nadal oczekuje na uprawomocnienie, np. wskazane wyroki WSA w Warszawie (sygn. III SA/Wa 2358/23), WSA we Wrocławiu (sygn. I SA/Wr 771/23), ale również WSA Kielcach (sygn. I SA/Ke 488/23) czy WSA Poznaniu (sygn. I SA/Po 664/23), a zatem wydaje się, że być może zmiana podejścia organów wymaga ostatecznego rozwiązania kwestii na poziomie NSA. W przeszłości wielokrotnie zdarzało się, że ostateczne przypieczętowanie linii interpretacyjnej sądów administracyjnych przez NSA, skutkowało zmianą podejścia organów podatkowych. Z uwagi na daty rozstrzygnięć w pierwszej instancji należy się spodziewać, że do ostatecznego rozwiązania kwestii w nich podnoszonych (przez NSA), powinno dojść raczej nie szybciej niż w 2025 r. - mówi Łukasz Szula.

Również Małgorzata Kalinowska, starszy konsultant w Zespole Podatków Międzynarodowych EY Polska, zaznacza, że w orzecznictwie ugruntowany jest już pogląd, zgodnie z którym brak w ustawach podatkowych definicji dotacji oznacza konieczność możliwie szerokiego rozumienia pojęcia dotacji. Interpretacja zagadnienia nie powinna być także uzależniana od dodatkowych ograniczeń interpretacyjnych. Oznacza to, że środki finansowe otrzymywane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządowej w ramach pomocy publicznej mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych. Stanowisko to potwierdzają liczne wyroki sądów administracyjnych.

Według ekspertów podatnicy mają szansę na wygraną przed sądem, ale będą musieli poczekać na rozstrzygnięcie NSA. 

Podatnicy, chcący uzyskać formalnoprawne zabezpieczenie w postaci interpretacji indywidualnej, powinni się zatem przygotować na ewentualność sporu z organami przed WSA (w ramach którego prawdopodobnie uzyskają korzystny wyrok). Jednocześnie może się okazać, że do czasu uzyskania korzystnego wyroku w WSA (po otrzymaniu negatywnej interpretacji) problem zostanie już rozwiązany przez NSA, a organy, dostrzegając niezgodność własnej linii interpretacyjnej albo odstąpią od skarżenia wyroku WSA, albo ostatecznie zdecydują się na wydanie interpretacji ogólnej, korzystnej dla podatników - mówi Łukasz Szula. 

Czytaj w LEX: Zwolnienia przedmiotowe w podatku dochodowym od osób prawnych związane z dotacjami, subwencjami i innymi nieodpłatnymi świadczeniami >

[E-book] CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość
-30%

Cena promocyjna: 219.8 zł

|

Cena regularna: 314 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 314 zł


Kto skorzysta z programu

Przypomnijmy, że chodzi o pomoc przyznawaną na podstawie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024Operatorem tego programu jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a źródłem finansowania jest Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, o którym mowa w ustawie z 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych. Podstawą przyjmowania programów pomocowych przez Radę Ministrów jest komunikat Komisji Europejskiej "Tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy". opublikowany w marcu 2022 r. Celem jest zapewnienie płynności i dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw, które mogą otrzymać wsparcie w związku ze wzrostem cen energii elektrycznej oraz gazu ziemnego.

Obecnie trwają prace nad uruchomieniem kolejnej edycji rządowego programu rekompensat dla przedsiębiorstw energochłonnych pod nazwą: „Pomoc dla przemysłu energochłonnego związana z cenami gazu ziemnego i energii elektrycznej w 2024 r.” Start jest planowany na sierpień 2024 r.

Do uzyskania pomocy uprawnione są wszystkie firmy energochłonne, które przeważającą działalność prowadzą w sekcji B lub C PKD. Za energochłonne uznane zostaną te firmy, których koszty energii elektrycznej i gazu ziemnego w 2021 r. wyniosły nie mniej niż 3 proc. wartości produkcji sprzedanej. 

Kwota pomocy podstawowej wynosi 50 proc. kosztów kwalifikowanych do 4 mln euro, liczone łącznie dla wszystkich przedsiębiorstw powiązanych, zarejestrowanych w Polsce.

Więcej w LEX: Programy pomocowe dla firm energochłonnych >

Czytaj również: 1 lutego 2024 r. ruszy kolejna tura pomocy dla branż energochłonnych >>