Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt zmiany przepisów dotyczących opodatkowania nieruchomości. Jedna z najważniejszych zmian dotyczy definicji budowli. 

- Proponuje się wprowadzenie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych autonomicznej definicji pojęcia „budowla” bez odwoływania się do przepisów pozapodatkowych, a także wyszczególnienie kategorii obiektów kwalifikowanych jako budowle w ustawie podatkowej (załącznik do ustawy). Konieczne jest również wprowadzenie do ustawy autonomicznej definicji pojęcia „budynku” bez odwoływania się do przepisów pozapodatkowych, dla zachowania spójności projektowanych regulacji - uzasadnia Ministerstwo Finansów. 

Zgodnie z uzasadnieniem, "budynek będzie definiowany jako obiekt, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, wykonany z użyciem wyrobów budowlanych, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach”.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości będzie zatem budynek wraz „z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem”. Ale instalacje takie jak instalacja elektroenergetyczna, wodociągowa, kanalizacyjna, cieplna, telekomunikacyjna, gazowa (znajdujące się wewnątrz budynku i stanowiące jego integralną część) „nie będą podlegały opodatkowaniu, gdyż podstawą opodatkowania budynku jest jego powierzchnia użytkowa”.

- Budowlą będą obiekty wykonane z użyciem wyrobów budowlanych wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a także instalacje i urządzenia, jeżeli stanowią wraz z tym obiektem całość techniczno-użytkową – informuje MF.

Zgodnie z projektem, budowle wymienione w załączniki do ustawy to m.in:

  • odkryty: obiekt sportowy i obiekt rekreacji
  • stacja uzdatniania wody
  • oczyszczalnia ścieków
  • zbiornik w postaci silosu, elewatora, bunkra do magazynowania paliw i gazów oraz innych produktów chemicznych, a także inny zbiornik przeznaczony do gromadzenia materiałów sypkich, występujących w kawałkach, albo w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym funkcje gospodarcze jest pojemność
  • wiata i hangar
  • obiekt kontenerowy trwale związany z gruntem
  • port, przystań, sztuczna wyspa, basen, dok, falochron, nabrzeże, molo, pirs, pomost, pochylnia
  • strzelnica odkryta
  • linia i trakcja elektroenergetyczna
  • wał przeciwpowodziowy
  • parking niebędący budynkiem lub jego częścią, plac postojowy, plac składowy, plac pod śmietniki, podjazd i zadaszenie
  • wolno stojące trwale związane z gruntem: maszt antenowy, tablica reklamowa i urządzenie reklamowe, oświetlenie zewnętrzne, instalacja przemysłowa oraz urządzenie techniczne
  • linia kablowa umieszczona bezpośrednio w ziemi lub nadziemna, z wyłączeniem kabli telekomunikacyjnych dowieszonych do już istniejącej linii kablowej nadziemnej
  • kanalizacja kablowa i kanał technologiczny, z wyłączeniem zainstalowanych w nich kabli oraz inny kanał, którego charakterystycznym parametrem jest długość

 

Celem zaproponowanych rozwiązań jest:

  • dążenie do zachowania, w jak największym stopniu, fiskalnego status quo,
  • zapewnienie określoności przepisów podatkowych definiujących budowlę i budynek jako przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości,
  • wyeliminowanie ryzyka wpływu zmian prawa budowlanego lub innych ustaw na przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości,
  • możliwość pomocniczego uwzględnienia dotychczasowego dorobku orzeczniczego sądów administracyjnych.

 

Ekspert: Zmiany będą szerokie

Jak wskazywał wcześniej dr Adam Kałążny, radca prawny, partner associate w Deloitte, opublikowane założenia do projektu zmian w podatku od nieruchomości pozwalają ocenić, że zmiany te będą szerokie. Potwierdziły się zapowiedzi Ministerstwa Finansów, zgodnie z którymi nowe definicje budowli i budynku będą miały charakter definicji autonomicznych, nie odwołujących się do przepisów innych ustaw.

- Znacznie ciekawsze jest jednak to, że nowa definicja ma odsyłać do listy konkretnych budowli, która będzie stanowiła załącznik do ustawy. Z perspektywy podatników absolutnie kluczowa będzie zatem treść tej listy. Można się spodziewać, że znajdą się na niej kategorie obiektów wskazane w obowiązującej definicji budowli zawartej w ustawie Prawo budowlane, ale otwartym pytaniem jest czy do listy budowli dopisane zostaną również inne obiekty. Ministerstwo zapowiada również wyeliminowanie wątpliwości dotyczących prawno-podatkowego kwalifikowania niektórych obiektów np. silosy, zbiorniki czy elewatory. Obecnie takie obiekty mogą stanowić budowle lub budynki, w zależności od swojej konstrukcji. Czy zatem wyeliminowanie wątpliwości ma polegać na przypisaniu ich do jednej z tych kategorii? Jeśli tak, będzie to oznaczało bardzo duże zmiany w poziomie opodatkowania dla posiadaczy tego typu obiektów. Ministerstwo chce ponadto doprecyzować zasady opodatkowania części obiektów kompleksowych (np. stacje paliw) i niejednorodnych (np. stadiony). Również tutaj podatnicy mają prawo obawiać się, czy zapowiadane „doprecyzowanie” nie będzie dla nich oznaczało podwyżki płaconego podatku – mówi dr Kałążny.

Podsumowuje, że wbrew deklaracji Ministerstwa Finansów o chęci zachowania status quo, można uznać, iż jeśli chodzi o zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości, przygotowany projekt wprowadzi zmiany w rozliczeniach podatkowych. Dla niektórych podatników zmiany te mogą być bardzo istotne.

Czytaj również: MF: Definicja budowli bez rewolucji - będzie załącznik do ustawy >>

Garaże jak mieszkania

- Dodatkowo w projekcie przewidziano również obniżenie stawki podatku dla garaży w budynkach mieszkalnych (mają być one traktowane jak część mieszkania). Projekt obejmuje również zmiany w zakresie zwolnień podatkowych dla infrastruktury transportowej (kolej i lotniska) oraz instytutów badawczych, zawężając zakres tych zwolnień - mówi dr Adam Kałążny. 

MF planuje, że garaż wielostanowiskowy w budynku mieszkalnym zostanie uznany za część mieszkalną takiego budynku. W efekcie do opodatkowania garaży będzie stosowana stawka podatku od nieruchomości przewidziana dla budynków mieszkalnych, określona w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy.

Zmiany w zakresie terminali i lotnisk

Resort chce też uporządkować kwestie opodatkowania gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład terminala kolejowego. Pierwotnym terminem, od którego zwolnienie to miało być stosowane, był 1 stycznia 2023 r. Przedłużenie terminu wejścia w życie przepisu wynikało z konieczności przeprowadzenia notyfikacji i uzyskania zgody Komisji Europejskiej na udzielanie pomocy. Zwolnienie to notyfikowano Komisji Europejskiej 8 listopada 2022 r., jednak KE nie wydała decyzji w sprawie, tym samym stosowanie zwolnienia dla terminali kolejowych nie jest możliwe.

- Kierując się potrzebą jak najszybszego wyeliminowania ryzyka korzystania przez przedsiębiorców ze środka pomocy (zwolnienia), którego proces notyfikacyjny nie został zakończony, przewiduje się zniesienie zwolnienia kolejowych terminali towarowych z mocą od dnia 1 stycznia 2024 r. - wyjaśnia MF.

Zmiany będą dotyczyć również zwolnień gruntów, budynków i budowli na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego. MF chce przywrócić brzmienie przepisu sprzed zmiany wprowadzonej od 1 stycznia 2022 r., tj. zwolnienie z podatku od nieruchomości budynków i budowli na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego, a w zakresie gruntów jedynie tej ich części, która zajęta jest na te budynki i budowle. Poprzednie brzmienie przepisu nie budziło wątpliwości interpretacyjnych, wobec czego rozszerzenie zakresu zwolnienia dokonane od 1 stycznia 2022 r. nie miało uzasadnienia merytorycznego, a jedynie fiskalne.

 


MF planuje też ograniczenie zakresu zwolnienia podmiotowego instytutów badawczych z podatku od nieruchomości, tak aby instytuty były objęte zwolnieniem wyłącznie w odniesieniu do nieruchomości lub ich części zajętych na działalność, o której mowa w art. 2 ust. 1−3 ustawy o instytutach badawczych. Zwolnienie nie będzie przysługiwać w przypadkach niewykorzystywania nieruchomości lub ich części na realizację ich zadań podstawowych.

Inkasenci opłaty uzdrowiskowej będą mieli obowiązek prowadzenia ewidencji osób zobowiązanych do uiszczenia tej opłaty, analogicznie jak w przypadku obowiązujących przepisów w zakresie opłaty miejscowej. Zmiana ta umożliwi sprawowanie kontroli nad rzetelnym wywiązywaniem się z obowiązku pobierania opłaty uzdrowiskowej przez inkasentów.