Sejm głosował w piątek nad nowelizacją ustawy o finansach publicznych. Za przyjęciem ustawy było 238 posłów, przeciw było 199 posłów. Teraz ustawa trafi pod obrady Senatu.
Głównym celem są zmiany w stabilizującej regule wydatkowej. Nowelizacja dostosowuje polskie prawo do reformy zarządzania gospodarczego w Unii Europejskiej, która weszła w życie 30 kwietnia 2024 r.
Zmiany dotyczące stabilizującej reguły wydatkowej (SRW) uwzględniają także uwagi zgłaszane przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz wnioski z przeglądu funkcjonowania SRW przeprowadzonego przez Ministerstwo Finansów z Międzynarodowym Funduszem Walutowym.
Kolejne jednostki w zakresie SRW
Dzięki przyjętej przez Sejm nowelizacji ustawy o finansach publicznych, resort finansów zakłada, do zakresu SRW włączone zostaną kolejne jednostki sektora finansów publicznych – wszystkie jednostki, których plany finansowe są zamieszczane w formie załączników w ustawie budżetowej, tj. ZUS, agencje wykonawcze czy państwowe osoby prawne (łącznie niemal 90 jednostek). W tej grupie znajdują się m.in. ZUS, agencje wykonawcze takie jak np. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Narodowe Centrum Nauki, instytucje gospodarki budżetowej, np. Centrum Obsługi Administracji Rządowej oraz państwowe osoby prawne, takie jak Polski Instytut Ekonomiczny czy Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
- Ponadto, do SRW włączone zostaną skarbowe papiery wartościowe, które przekazywane są nieodpłatnie jednostkom sektora instytucji rządowych i samorządowych przez jednostki i organy objęte SRW. Zaproponowane rozwiązania zwiększą skuteczność SRW, a dzięki temu stabilność i przewidywalność finansów publicznych – uzasadniał wcześniej rząd.
Zmiana algorytmu obliczania kwoty wydatków
W efekcie przeglądu funkcjonowania SRW zaproponowane również zostały zmiany algorytmu obliczania kwoty wydatków zawartej w SRW. Stosowany dotychczas wskaźnik CPI zostanie zamieniony na deflator PKB, który charakteryzuje się historycznie mniejszą zmiennością niż CPI. Ponadto wprowadzony zostanie mechanizm korekty błędu prognoz dynamiki wartości PKB, mający ograniczyć wpływ tych błędów na limit wydatków w średnim oraz długim okresie.
Jak tłumaczy MF, dostosowaniu do przepisów unijnych ulegnie definicja działań dyskrecjonalnych zawartych w algorytmie kwoty wydatków SRW, a także tzw. klauzula wyjścia. Podobnie jak w regułach Unii Europejskiej, znaczne spowolnienie gospodarcze (jako samodzielny czynnik) pozwoli na uruchomienie klauzuli wyjścia i umożliwi odpowiednie dostosowanie polityki fiskalnej w warunkach pogorszonej koniunktury. Ponadto wprowadzony zostanie wymóg zachowania spójności stosowanej w SRW korekty fiskalnej z dostosowaniem fiskalnym wynikającym z zatwierdzonej przez Radę UE ścieżki wydatków netto na podstawie oceny krajowego średniookresowego planu budżetowo-strukturalnego oraz mechanizmy służące zabezpieczeniu jego realizacji.
Zobacz również: Raport FOR: Polskie finanse publiczne są w złym stanie
Istotnym elementem nowelizacji jest również wprowadzenie okresowych przeglądów funkcjonowania przepisów stabilizującej reguły wydatkowej, odbywających się nie rzadziej niż co pięć lat. Ich założeniem jest ocena skuteczności obowiązujących przepisów pod kątem stabilności finansów publicznych oraz realizacji celów numerycznych reguł fiskalnych wynikających ze wspomnianej dyrektywy Rady w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich.
- Pakiet opisanych wyżej rozwiązań stanowi reakcję Ministerstwa Finansów na konieczność zwiększenia przejrzystości finansów publicznych, co było postulowane m.in. w opublikowanej niedawno Białej Księdze, i przyczyni się do wzrostu stabilności finansów publicznych - czytamy na stronie internetowej MF.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
