Ministerstwo Finansów kończy prace nad zmianami w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Takie zmiany wymusza orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał w wyroku z 4 lipca 2023 r. (sygn. SK 14/21) zakwestionował definicję budowli, która odwołuje się do prawa budowlanego i dał czas na jej zmianę do końca 2024 r. W tym samym terminie muszą też zostać wprowadzone zmiany dotyczące opodatkowania garaży, co wynika z wyroku TK z 18 października 2023 r. (sygn. SK 23/19). Chodzi o stosowanie jednakowej stawki podatku za miejsca garażowe.

Czytaj też w LEX: Wyrok TK z 4.07.2023 r. w sprawie definicji budowli w podatku od nieruchomości >

Nie będzie rewolucji w podatku od nieruchomości - zapowiedziała Monika Derejko-Kotowska, dyrektor departament podatków i opłat
stanowiących dochód jednostek samorządu terytorialnego w Ministerstwie Finansów podczas VIII edycji Kongresu Rady Podatkowej Lewiatan.

Z zapowiedzi MF wynika, że zmiana ma polegać na przeniesieniu regulacji dotyczących opodatkowania budowli z prawa budowlanego do przepisów podatkowych. Celem jest „zachowanie fiskalnego status quo i wyeliminowanie wątpliwości w zakresie opodatkowania niektórych obiektów”. Resort nie planuje natomiast zmian systemowych w podatku od nieruchomości. Na razie nie ujawnia jednak szczegółów. Ma je przedstawić w ciągu najbliższych tygodni. 

Czytaj również: ​MF: Definicja budowli bez rewolucji - będzie załącznik do ustawy >>

 

Sporne kwestie przeniesione do innej ustawy

Rozczarowania takimi informacjami nie ukrywa dr hab. Paweł Felis z Zakładu Rynków Kapitałowych i Finansów Behawioralnych Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Jego zdaniem, orzeczenia TK stanowią okazję, by zreformować przepisy o podatku od nieruchomości, które wywołują obecnie liczne spory. 

Eksperci ostrzegają, że brak reformy oznacza, że przepisy budzące wątpliwości, przeniesione do innej ustawy, nadal będą przyczyną sporów między podatnikami a organami podatkowymi. Jednak będą to co do zasady nowe przepisy, co daje nadzieję na nowe korzystne dla podatników rozstrzygnięcie. Poza tym nawet niewielkie zmiany przepisów będą wymagać od przedsiębiorców dostosowania swoich rozliczeń.

- W sytuacji gdy przenosimy wadliwe niejasne definicje z prawa budowlanego do przepisów prawa podatkowego, to problemy interpretacyjne pozostaną podobne jak dotychczas. Należy się więc spodziewać kolejnych sporów. Powstaje pytanie, czy po zmianie przepisów będziemy mogli wspierać się dotychczasowym orzecznictwem. Na pewno warto śledzić podejście organów podatkowych i sądów w tym zakresie. Co ważne, zmiana przepisów daje mocny argument, żeby twierdzić, że niekorzystne rozstrzygnięcia nie są już wiążące. To szansa dla podatników, by uzyskali rozstrzygnięcie na swoją korzyść - mówi dr Adam Kałążny, radca prawny, partner associate w Deloitte. 

Wskazuje, że w przypadku wątpliwości, czy dany obiekt jest budynkiem, budowlą, czy w ogóle nie podlega podatkowi od nieruchomości, warto będzie wystąpić o indywidualną interpretację podatkową. A jeśli przedsiębiorca otrzyma negatywną odpowiedź, warto zaskarżyć ją do sądu. Jednak, w przypadku gdy firma ma rozproszony majątek na terenie różnych gmin, może otrzymać rozbieżne interpretacje, ponieważ system ich wydania nie jest scentralizowany. Na problem ten wskazywali uczestnicy kongresu, przy czym Ministerstwo Finansów zadeklarowało chęć przyjrzenia się w przyszłości możliwości reformy w tym zakresie, np. poprzez utworzenie przez samorządy centralnego organu wydającego interpretacje.

Czytaj też: Opodatkowanie budowli i budynków w świetle przepisów oraz przełomowych wyroków TK >

 

Do zmian trzeba się przygotować

Paweł Banasik, doradca podatkowy, partner odpowiedzialny za Zespół Podatku od Nieruchomości w Deloitte, zwraca z kolei uwagę, że nawet jeśli nowa definicja budowli będzie zbieżna z definicją zawartą w prawie budowlanym, już samo odejście od prawa budowlanego oznacza, że od 2025 r. będziemy mieli inny system opodatkowania budowli i budynków. Wiąże się to z koniecznością dostosowania rozliczeń do nowych zasad. 

Przedsiębiorcy muszą przeprowadzić proces weryfikacji majątku, by w 2025 r. prawidłowo złożyć deklaracje na podatek od nieruchomości. Wymagać to będzie zaangażowania służb finansowo-księgowych oraz służb technicznych. Proces ten wymaga przeprowadzenia:

  • analizy wstępnej: weryfikacji środków trwałych oraz dokumentacji finansowo-księgowej i technicznej,
  • wizji lokalnej,
  • kwalifikacji prawno-podatkowej, czyli analizy wpływu nowych przepisów na opodatkowanie majątku.

- Szacujemy, że przedsiębiorcy będą potrzebować na przygotowanie średnio od dwóch tygodni do miesiąca, ale czas ten może ulec wydłużeniu w przypadku majątku zlokalizowanego w różnych lokalizacjach i posiadania skomplikowanych budowli przemysłowych - mówi Paweł Banasik. 

Zobacz też procedurę: Opodatkowanie budowli podatkiem od nieruchomości >

 


Pytanie o dochody samorządów 

Związek Miast Polskich zwraca natomiast uwagę, że zmiany przepisów o podatku od nieruchomości powinny objąć, obok kwestii definicyjnych, także kwestie związane z wpływami z tego podatku, który jest najważniejszym dochodem własnym gmin.

- Należy sporządzić rzetelną ocenę skutków regulacji, w celu oszacowania wpływu przyjętych przepisów na poziom dochodów gmin. Jeśli z OSR będzie wynikał ubytek w tych dochodach, należy go w całości zrekompensować – postuluje Zygmunt Frankiewicz, prezes Związku.

Według Związku Miast Polskich, trzeba również dokonać przeglądu obowiązujących obecnie ustawowych zwolnień z podatku od nieruchomości. Tylko w 2022 r. gminy straciły na tym łącznie 3,8 mld zł.

Do innych postulatów Związku należą:

  • zmiana metody waloryzacji stawek maksymalnych podatku, ustalanych przez ministra finansów – obecne odniesienie waloryzacji do wskaźnika inflacji konsumenckiej powoduje, że dynamika wzrostu stawek maksymalnych jest dwukrotnie mniejsza niż wzrost innych wskaźników ekonomicznych, takich jak: średnia płaca, produkcja sprzedana i inne;
  • możliwość zróżnicowania regionalnego stawek podatku od nieruchomości, odnoszonych do ich po­wierzchni użytkowej, w celu uwzględnienia zróżnicowania ich wartości w różnych lokalizacjach;
  • rozszerzenie możliwości strefowania stawek podatku od nieruchomości gruntowych przez rady gmin, w zależności od sposobu ich użytkowania, określonego w prawie miejscowym.

Czytaj też w LEX: Wpływ unijnego prawa łączności elektronicznej na opodatkowanie podatkiem od nieruchomości >