Przypomnijmy, unijne rozporządzenie 2023/1115 powinno zainteresować każdego przedsiębiorcę bez względu na branżę, który wprowadza do obrotu, udostępnia na unijnym rynku, a także wywozi z Unii określone produkty pochodzące z takich towarów jak:
- bydło,
- kakao,
- kawa,
- palma olejowa,
- kauczuk,
- soja,
- drewno.
Szczegółowy wykaz takich produktów znajdziemy w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Szerzej na ten temat pisaliśmy w artykule: Nowe obowiązki dla firm. Przepisy o wylesianiu dotyczą nawet mięsa i kawy
Podmioty objęte zakresem nowej unijnej regulacji będą zobowiązane zachować należytą staranność w zapewnieniu, że ich artykuły nie powodują wylesiania i zostały wyprodukowane zgodnie z właściwymi przepisami kraju produkcji. W tym celu konieczne będzie m.in. gromadzenie określenie informacji, prowadzenie oceny ryzyka oraz przyjęcie wskazanych w rozporządzeniu procedur.
Czytaj w LEX: Firmy spożywcze i produkty związane z wylesianiem: obowiązki, terminy i sankcje >
Powstaną polskie przepisy o EUDR
Obowiązki czekają nie tylko przedsiębiorców, ale też polskiego ustawodawcę, który musi określić m.in. organ właściwy do dokonywania kontroli i wydawania decyzji administracyjnych na gruncie EUDR oraz sprecyzować, jakie kary grożą za nieprzestrzeganie nowych przepisów.
Rozporządzenie w dużej części miało być stosowane od 30 grudnia 2024 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska we wrześniu br. deklarowało, że jego priorytetem jest przyjęcie projektu polskich przepisów przed tą datą. W październiku br. Komisja Europejska wydała jednak komunikat o zamiarze odroczenia wprowadzenia nowych przepisów o 12 miesięcy.
- Z uznaniem przyjmujemy stanowisko Komisji Europejskiej, która zainicjowała procedurę odroczenia wdrożenia rozporządzenia EUDR o jeden rok. Wynika to z faktu, iż wiele państw członkowskich, w tym Polska, zwracało uwagę na opóźnienia w prezentacji systemu informatycznego, za pośrednictwem którego składane będą oświadczenia o należytej staranności, systemu benchmarkingu oraz wytycznych do rozporządzenia EUDR – informuje w odpowiedzi na pytania Prawo.pl wydział komunikacji medialnej Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
Zaznacza jednak, że termin wdrożenia rozporządzenia EUDR dotąd nie został oficjalnie przesunięty, dlatego resort podejmuje kroki legislacyjne przy uwzględnieniu obecnego stanu prawnego. Aktualnie dąży do „jak najpilniejszego wpisu projektu ustawy wdrażającej rozporządzenie EUDR do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów”, co wymaga współpracy z innymi resortami, w szczególności z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
- Biorąc pod uwagę intensywny dialog pomiędzy resortami, można spodziewać się podjęcia przez Radę Ministrów – bądź jeden z jej komitetów – ostatecznej decyzji o wskazaniu organu właściwego w ciągu najbliższych dni – zapewnia ministerstwo.
Przedsiębiorcy nie wiedzą o nowych obowiązkach
Dodatkowym problemem z wdrażaniem rozporządzenie jest nikła świadomość przedsiębiorców na jego temat. Zwrócił na to uwagę Krzysztof Wiński, dyrektor w PwC, w opublikowanym w serwisie Prawo.pl artykule „Rozporządzenie EUDR - obowiązek, o którym prawie nikt nie wie”.
Ministerstwo zapewnia, że zwraca uwagę rynku na szeroki zakres zastosowania rozporządzenia EUDR i konieczność przygotowania do jego wdrożenia. - Do Ministerstwa Klimatu i Środowiska wpływają liczne zapytania przedsiębiorców dotyczące wykładni nowych przepisów rozporządzenia EUDR. Ze zrozumieniem podchodzimy do zgłaszanych wątpliwości – czytamy w odpowiedzi wydziału komunikacji medialnej.
Resort tłumaczy jednak, że minister nie ma ustawowego upoważnienia do dokonywania abstrakcyjnej oceny stanu faktycznego i prawnego w kontekście okoliczności, co do których nie posiada informacji, ani stosownej dokumentacji. Nie jest też organem wydającym unijne rozporządzenie, ani też organem właściwym w jego rozumieniu – taki organ zostanie dopiero wskazany w projektowanych właśnie przepisach.
- Należy podkreślić, że organ właściwy, kiedy zostanie wyznaczony, będzie posiadać samodzielność jurysdykcyjną, a jego rozstrzygnięcia będą poddane kontroli sądowoadministracyjnej – informuje ministerstwo.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
