a także mając na uwadze, co następuje:(1) Kryzys finansowy pokazał, że występuje znaczący niedobór odpowiednich instrumentów na szczeblu unijnym, umożliwiających skuteczne działanie względem instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (instytucje) mających problemy finansowe lub będących na progu upadłości. Instrumenty te są niezbędne w szczególności po to, aby zapobiec niewypłacalności lub - gdy już dojdzie do stanu niewypłacalności - zminimalizować negatywne skutki poprzez utrzymanie ważnych funkcji systemowych danej instytucji. Podczas kryzysu wyzwania te były jednym z głównych czynników, które zmuszały państwa członkowskie do ratowania instytucji z wykorzystaniem pieniędzy podatników. Celem wiarygodnych ram naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji jest zmniejszenie w jak największym stopniu konieczności takiego działania.
(2) Kryzys finansowy miał wymiar systemowy w tym sensie, że wpłynął na dostęp do finansowania znacznej części instytucji kredytowych. Aby uniknąć załamania systemu, który dotknąłby całą gospodarkę, kryzys taki wymaga środków mających na celu zabezpieczenie dostępu do finansowania na równoważnych warunkach wszystkim instytucjom kredytowym, które są poza tym wypłacalne. Takie środki obejmują wsparcie płynności przez banki centralne oraz gwarancje udzielone przez państwa członkowskie dla papierów wartościowych wyemitowanych przez wypłacalne instytucje kredytowe.
(3) Rynki finansowe w Unii są w bardzo dużym stopniu zintegrowane i połączone, a wiele instytucji prowadzi szeroko zakrojoną działalność poza granicami rodzimych państw. Upadłość instytucji działającej w skali transgranicznej może zdestabilizować rynki finansowe w innych państwach członkowskich, w których prowadzi ona działalność. Sytuacja, gdy państwa członkowskie nie są w stanie przejąć kontroli nad instytucją będącą na progu upadłości i dokonać jej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w sposób, który pozwoli zapobiec szkodom systemowym na szerszą skalę, może podważać wzajemne zaufanie państw członkowskich oraz wiarygodność rynku wewnętrznego w dziedzinie usług finansowych. Stabilność rynków finansowych jest zatem zasadniczym warunkiem ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego.
(4) Procedury prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji względem instytucji nie są obecnie zharmonizowane na szczeblu Unii. Niektóre państwa członkowskie stosują wobec instytucji te same procedury, jakie stosują wobec innych niewypłacalnych przedsiębiorstw, w niektórych przypadkach dostosowane do specyfiki instytucji. Istnieją znaczne różnice materialne i proceduralne między przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi regulującymi kwestię niewypłacalności instytucji w poszczególnych państwach członkowskich. Ponadto kryzys finansowy pokazał, że ogólne procedury upadłościowe w odniesieniu do przedsiębiorstw nie zawsze mogą być właściwe w przypadku instytucji, ponieważ nie zawsze mogą zapewnić wystarczająco szybką interwencję, utrzymanie ciągłości krytycznych funkcji instytucji i zachowanie stabilności finansowej.
(5) Potrzebny jest zatem system zapewniający organom wiarygodny zestaw instrumentów umożliwiający wystarczająco wczesną i szybką interwencję w stosunku do instytucji mających problemy finansowe lub będących na progu upadłości, aby zapewnić ciągłość krytycznych funkcji finansowych i gospodarczych danej instytucji, zmniejszając jednocześnie do minimum wpływ upadłości tej instytucji na sektor gospodarczy i finansowy. System ten powinien zapewniać, by akcjonariusze ponosili straty w pierwszej kolejności, a wierzyciele ponosili straty po akcjonariuszach, pod warunkiem że żaden z wierzycieli nie poniesie strat większych niż te, które poniósłby w sytuacji, gdyby dana instytucja została zlikwidowana w ramach standardowego postępowania upadłościowego zgodnie z zasadą "niepogarszania sytuacji wierzycieli" określoną w niniejszej dyrektywie. Nowe uprawnienia powinny umożliwić organom na przykład utrzymanie nieprzerwanego dostępu do depozytów i transakcji płatniczych, sprzedaż - w stosownych przypadkach - rentownych części instytucji oraz podział strat w sposób sprawiedliwy i przewidywalny. Cele te powinny pomóc uniknąć destabilizacji rynków finansowych oraz zminimalizować koszty ponoszone przez podatników.
(6) Prowadzony obecnie przegląd ram regulacyjnych, w szczególności umocnienie buforów kapitałowych i płynności oraz lepsze instrumenty polityki makroostrożnościowej, powinny zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości kryzysów systemowych i zwiększyć odporność instytucji na napięcia gospodarcze spowodowane zaburzeniami systemowymi lub okolicznościami właściwymi dla danej instytucji. Opracowanie takich ram regulacyjnych i nadzoru, które mogłyby całkowicie zapobiec znalezieniu się tych instytucji w trudnej sytuacji, nie jest możliwe. Dlatego państwa członkowskie powinny być przygotowane i posiadać odpowiednie instrumenty naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, aby radzić sobie z sytuacjami obejmującymi zarówno kryzysy systemowe, jak i przypadki upadłości poszczególnych instytucji. Takie narzędzia powinny obejmować mechanizmy umożliwiające władzom skuteczne postępowanie wobec instytucji będących na progu upadłości lub zagrożonych upadłością.
(7) Przy wykonywaniu takich uprawnień i w podejmowanych środkach należy wziąć pod uwagę okoliczności, w których dochodzi do upadłości. Jeżeli problem występuje w pojedynczej instytucji i nie ma on wpływu na pozostałą część systemu finansowego, organy powinny mieć możliwość wykonywania swoich uprawnień w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji bez istotnych obaw o wystąpienie efektu domina. Z drugiej strony we wrażliwym otoczeniu należy dołożyć większych starań w celu uniknięcia destabilizacji rynków finansowych.
(8) Restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja instytucji, która zakłada kontynuację jej działalności, może, w ostateczności, obejmować rządowe instrumenty stabilizacji finansowej, w tym tymczasową własność publiczną. Dlatego istotne znaczenie ma uporządkowanie uprawnień w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz mechanizmów finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w taki sposób, by podatnicy odnosili korzyści z jakiejkolwiek nadwyżki pochodzącej z restrukturyzacji instytucji, którą organy publiczne doprowadzą do bezpiecznej kondycji, w zakresie w jakim restrukturyzacja odbywa się przy wykorzystaniu pieniędzy podatników. Należy nagradzać odpowiedzialność i przejęcie ryzyka.
(9) Niektóre państwa członkowskie uchwaliły już zmiany w przepisach wprowadzające mechanizmy służące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji na progu upadłości; inne państwa z kolei zasygnalizowały zamiar wprowadzenia takich mechanizmów, jeżeli nie zostaną one przyjęte na szczeblu unijnym. Brak wspólnych warunków, uprawnień i procedur dotyczących restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji stanowi potencjalną przeszkodę w skutecznym funkcjonowaniu rynku wewnętrznego oraz utrudniają współpracę między organami krajowymi podejmującymi działania w stosunku do transgranicznych grup instytucji będących na progu upadłości. Jest tak szczególnie w sytuacji, gdy różne podejścia sprawiają, że organy krajowe nie dysponują takim samym stopniem kontroli lub takimi samymi możliwościami przeprowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji. Te różnice w systemach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogą mieć wpływ na zróżnicowanie kosztów finansowania instytucji kredytowych w poszczególnych państwach członkowskich i potencjalnie powodować zakłócenia konkurencji między instytucjami kredytowymi. Skuteczne systemy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji we wszystkich państwach członkowskich są niezbędne w celu zagwarantowania, że instytucje nie są ograniczane w korzystaniu ze swoich praw związanych ze swobodą przedsiębiorczości w obrębie rynku wewnętrznego przez możliwości finansowe ich rodzimego państwa członkowskiego w zakresie przeprowadzenia ich upadłości.
(10) Należy wyeliminować wspomniane powyżej przeszkody oraz przyjąć przypisy pozwalające zagwarantować, że nie będą naruszane przepisy rynku wewnętrznego. W tym celu należy wprowadzić wspólne zasady minimalnej harmonizacji w odniesieniu do przepisów regulujących restrukturyzację i uporządkowaną likwidację instytucji.
(11) Aby zapewnić spójność z istniejącymi przepisami Unii w dziedzinie usług finansowych oraz możliwie najwyższy stopień stabilności finansowej wśród wszystkich rodzajów instytucji, system restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien mieć zastosowanie do instytucji podlegających wymogom ostrożnościowym określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 4 i dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2013/36/UE 5 . System ten powinien mieć również zastosowanie do finansowych spółek holdingowych i finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej, o których mowa w dyrektywie 2002/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 6 , a także do holdingów mieszanych oraz instytucji finansowych, jeżeli te ostatnie są jednostkami zależnymi instytucji lub finansowej spółki holdingowej, finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej lub holdingu mieszanego oraz są objęte nadzorem jednostki dominującej na zasadzie skonsolidowanej. Kryzys pokazał, że niewypłacalność podmiotu powiązanego z grupą może w bardzo krótkim czasie wpłynąć na wypłacalność całej grupy, co może mieć nawet skutki systemowe. Organy powinny zatem dysponować skutecznymi środkami działania w odniesieniu do tych podmiotów, tak aby zapobiec efektowi domina i stworzyć spójny program restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dla całej grupy, jako że niewypłacalność podmiotu powiązanego z grupą może w bardzo krótkim czasie wpłynąć na wypłacalność całej grupy.
(12) W celu zapewnienia spójności ram regulacyjnych kontrahenci centralni zdefiniowani w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 7 i centralne depozyty papierów wartościowych zdefiniowane w przyszłym rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych (CDPW) mogłyby być objęte oddzielną inicjatywą ustawodawczą ustanawiającą ramy naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji tych podmiotów.
(13) Stosowanie przewidzianych w niniejszej dyrektywie instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wykonywanie określonych w niej uprawnień w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji może stanowić ingerencję w prawa akcjonariuszy i wierzycieli. W szczególności uprawnienie organów do przeniesienia akcji bądź całości lub części aktywów instytucji na rzecz prywatnego nabywcy bez zgody akcjonariuszy stanowi ingerencję w prawa własności akcjonariuszy. Ponadto uprawnienie do podjęcia decyzji, które zobowiązania - w świetle celów zapewnienia ciągłości usług i uniknięcia negatywnego wpływu na stabilność finansową - należy przenieść poza instytucję będącą na progu upadłości, może naruszać zasadę równego traktowania wierzycieli. W związku z tym restrukturyzację i uporządkowaną likwidację powinno się przeprowadzać jedynie, gdy jest to niezbędne z punktu widzenia interesu publicznego, a jakakolwiek ingerencja w prawa akcjonariuszy i wierzycieli wynikające z tego działania powinny być zgodne z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej ("Karta"). W szczególności, jeżeli wierzyciele należący do tej samej kategorii są traktowani w różny sposób w kontekście działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, takie różnice powinny być uzasadnione interesem publicznym i proporcjonalne do rozwiązywanych zagrożeń oraz nie mogą prowadzić bezpośrednio lub pośrednio do dyskryminacji ze względu na przynależność państwową.
(14) W kontekście planów naprawy oraz planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także wykonując różne uprawnienia i stosując poszczególne instrumenty będące do ich dyspozycji, organy powinny uwzględniać charakter działalności instytucji, jej strukturę udziałową, formę prawną, profil ryzyka, wielkość, status prawny i powiązania z innymi instytucjami lub z systemem finansowym ogółem, a także zakres i stopień złożoności działalności instytucji, czy przynależy do instytucjonalnego systemu ochrony lub do innych wspólnych systemów solidarności, ewentualne świadczenie przez tę instytucję usług inwestycyjnych lub prowadzenie działalności inwestycyjnej, oraz czy upadłość danej instytucji i przeprowadzona w jej następstwie likwidacja w drodze standardowego postępowania upadłościowego mogą mieć istotny negatywny wpływ na rynki finansowe, inne instytucje, warunki finansowania lub na gospodarkę w szerszym ujęciu, tak by zapewnić właściwe i proporcjonalne stosowanie systemu oraz zminimalizowanie obciążenia administracyjnego związanego z obowiązkami przygotowania planu naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W przypadku gdy treść i informacje wymienione w niniejszej dyrektywie i w załączniku do niej ustanawiają minimalny standard w odniesieniu do instytucji o istotnym znaczeniu systemowym, organy mogą zastosować inne lub znacznie ograniczone wymogi dotyczące planowania i informacji w zakresie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w zależności od specyfiki danej instytucji oraz niższą częstotliwość aktualizacji niż co roku. W przypadku małej instytucji o niewielkim stopniu powiązania i niewielkiej złożoności plan naprawy można ograniczyć do niektórych podstawowych informacji dotyczących struktury tego podmiotu, przesłanek dla działań naprawczych i opcji naprawy. Jeżeli można byłoby dopuścić do niewypłacalności instytucji, plan restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mógłby ulec ograniczeniu. Ponadto należy zastosować system tak, aby nie zagroziło to stabilności rynków finansowych. W szczególności w sytuacji, w której występują szersze problemy lub nawet wątpliwości dotyczące odporności wielu instytucji, kluczowe znaczenie ma wzięcie przez organy pod uwagę ryzyka wystąpienia efektu domina wskutek działań podejmowanych w odniesieniu do danej instytucji.
(15) Aby zapewnić wymaganą szybkość działania, zagwarantować niezależność od podmiotów gospodarczych i uniknąć konfliktu interesów, państwa członkowskie powinny wyznaczyć organy administracji publicznej lub organy, którym powierzono uprawnienia w zakresie administracji publicznej, do wykonywania funkcji i zadań związanych z restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją prowadzoną zgodnie z niniejszą dyrektywą. Państwa członkowskie powinny dopilnować, by tym organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przydzielono odpowiednie zasoby. Wyznaczenie organów publicznych nie powinno wykluczać możliwości przekazywania uprawnień innym podmiotom w ramach kompetencji organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Nie jest jednak konieczne określenie typu organu lub organów, które państwa członkowskie powinny wyznaczyć jako organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Wprawdzie harmonizacja tego aspektu ułatwiłaby koordynację, oznaczałaby jednak znaczącą ingerencję w systemy konstytucyjne i administracyjne państw członkowskich. Odpowiedni zakres koordynacji można również osiągnąć za pomocą wymogu o mniejszym stopniu ingerencji: wszystkie organy krajowe uczestniczące w restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji prowadzonej względem odnośnych instytucji powinny być reprezentowane w kolegiach ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, które zapewnią koordynację na szczeblu transgranicznym lub unijnym. Państwa członkowskie powinny zatem mieć możliwość swobodnego wyboru, które organy powinny być odpowiedzialne za stosowanie instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wykonywanie uprawnień określonych w niniejszej dyrektywie. W przypadku gdy państwo członkowskie wyznacza organ odpowiedzialny za nadzór ostrożnościowy nad instytucjami ("właściwy organ") jako organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, należy wprowadzić odpowiednie rozwiązania strukturalne, aby rozdzielić zadania w zakresie nadzoru od zadań restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Rozdział ten nie powinien uniemożliwiać w ramach zadania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dostępu do informacji dostępnych w ramach zadań nadzoru.
(16) Ze względu na potencjalne konsekwencje upadłości instytucji dla systemu finansowego i gospodarki odnośnego państwa członkowskiego oraz ewentualną konieczność wykorzystania środków publicznych w celu zaradzenia sytuacji kryzysowej, ministerstwa finansów lub inne właściwe ministerstwa państw członkowskich powinny już na wczesnym etapie być ściśle zaangażowane w proces zarządzania w sytuacji kryzysowej i jej rozwiązywania.
(17) Prowadzenie skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji lub podmiotów powiązanych działających w skali unijnej wymaga współpracy między właściwymi organami oraz organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w ramach kolegiów organów nadzoru oraz kolegiów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji na wszystkich etapach przewidzianych w niniejszej dyrektywie, począwszy od przygotowywania planów naprawy oraz planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji aż po faktyczną restrukturyzację i uporządkowaną likwidację instytucji. W przypadku braku zgody między organami krajowymi co do decyzji, które zgodnie z niniejszą dyrektywą muszą zostać podjęte w odniesieniu do instytucji, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) ("EUNB") ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 8 powinien, w przypadkach określonych w niniejszej dyrektywie, pełnić funkcję mediatora jako ostatnia instancja. W określonych przypadkach niniejsza dyrektywa przewiduje prowadzenie przez EUNB wiążącej mediacji zgodnie z art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010. Taka wiążąca mediacja nie uniemożliwia stosowania w innych przypadkach mediacji niewiążącej zgodnie z art. 31 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.
(18) Przy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji lub grup prowadzących działalność w całej Unii podejmowane decyzje powinny dążyć również do zachowania stabilności finansowej oraz minimalizacji skutków gospodarczych i społecznych w państwach członkowskich, w których dana instytucja lub grupa prowadzi działalność.
(19) W celu skutecznego postępowania z instytucjami będącymi na progu upadłości organy powinny posiadać uprawnienia do stosowania środków przygotowawczych i zapobiegawczych.
(20) Ze względu na zwiększenie zakresu odpowiedzialności i zadań EUNB określone w niniejszej dyrektywie, Parlament Europejski, Rada i Komisja powinny zapewnić niezwłoczne udostępnienie odpowiednich zasobów ludzkich i finansowych. W tym celu zadania te powinny zostać należycie uwzględnione w procedurze sporządzania, wykonania i kontroli budżetu EUNB, o której mowa w art. 63 i 64 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010. Władza budżetowa powinna zapewnić przestrzeganie najwyższych standardów skuteczności.
(21) Jest niezwykle istotne, by instytucje sporządzały i regularnie aktualizowały plany naprawy określające działania, jakie instytucje te powinny podjąć w celu naprawy swojej sytuacji finansowej po jej znaczącym pogorszeniu. Plany te powinny być szczegółowe i oparte na realistycznych założeniach obowiązujących w ramach szeregu wiarygodnych, pesymistycznych scenariuszy rozwoju sytuacji. Wymóg sporządzenia planu naprawy powinien być jednak stosowany proporcjonalnie, z uwzględnieniem systemowego znaczenia danej instytucji lub grupy i jej powiązań, w tym za pomocą wzajemnych systemów gwarancyjnych. W związku z tym wymagana treść planów naprawy powinna uwzględniać charakter źródeł finansowania danej instytucji, w tym wzajemnie gwarantowane finansowanie lub zobowiązania, oraz stopień, w jakim wsparcie w ramach grupy jest prawdopodobne. Instytucje powinny być zobowiązane do przedłożenia swoich planów właściwym organom w celu przeprowadzenia pełnej oceny, obejmującej między innymi sprawdzenie, czy plany te są kompleksowe i czy umożliwiają przywrócenie rentowności instytucji w rozsądnym terminie, nawet w okresach bardzo trudnej sytuacji finansowej.
(22) Plany naprawy powinny w szczególności określać ewentualne środki, jakie mógłby przyjąć zarząd instytucji, jeżeli spełnione są warunki wczesnej interwencji.
(23) Przy ustalaniu, czy działanie sektora prywatnego może w rozsądnym terminie zapobiec upadłości instytucji, właściwy organ powinien uwzględnić skuteczność środków wczesnej interwencji podejmowanych w okresie wyznaczonym wcześniej przez właściwy organ. W przypadku grupowych planów naprawy przy ich sporządzaniu uwzględnić należy potencjalne skutki zastosowania środków naprawczych we wszystkich państwach członkowskich, w których grupa prowadzi działalność.
(24) Jeżeli instytucja nie przedstawi odpowiedniego planu naprawy, właściwe organy powinny być uprawnione do zażądania od instytucji przedsięwzięcia środków niezbędnych do usunięcia istotnych niedociągnięć planu. Wymóg ten może naruszać wolność prowadzenia działalności gospodarczej zagwarantowaną w art. 16 Karty. Ograniczenie tego podstawowego prawa jest jednak niezbędne do osiągnięcia celów stabilności finansowej. Ograniczenie to jest w szczególności niezbędne w celu wzmocnienia działalności prowadzonej przez instytucje oraz uniknięcia nadmiernego ich wzrostu lub podejmowania przez nie nadmiernego ryzyka w sytuacji, kiedy nie są one w stanie poradzić sobie z komplikacjami i stratami oraz odbudować swojej bazy kapitałowej. Ograniczenie to jest proporcjonalne, gdyż pozwala na działania zapobiegawcze w zakresie niezbędnym do usunięcia niedociągnięć, a tym samym spełnia wymogi art. 52 Karty.
(25) Planowanie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji jest zasadniczym elementem ich skutecznego przeprowadzenia. Organy powinny dysponować wszystkimi informacjami niezbędnymi im do określenia funkcji krytycznych i zapewnienia ich ciągłości. Treść planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinna być jednak dostosowana do systemowego znaczenia danej instytucji lub grupy.
(26) Ze względu na uprzywilejowaną wiedzę instytucji na temat ich własnego funkcjonowania i wszelkich wynikających z tego problemów plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być sporządzane przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji na podstawie m.in. informacji udzielonych przez zainteresowane instytucje.
(27) Aby zapewnić zgodność z zasadą proporcjonalności i uniknąć nadmiernych obciążeń administracyjnych, należy przewidzieć - w ograniczonej liczbie przypadków określonych w niniejszej dyrektywie - możliwość udzielenia przez właściwe organy i, w stosownych przypadkach, przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zwolnienia z wymogów dotyczących przygotowania planu naprawy i planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w indywidualnych przypadkach. Takie przypadki obejmują instytucje powiązane z organem centralnym i całkowicie lub częściowo zwolnione z wymogów ostrożnościowych na mocy przepisów krajowych zgodnie z art. 21 dyrektywy 2013/36/UE oraz instytucje należące do instytucjonalnego systemu ochrony zgodnie z art. 113 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. W każdym przypadku udzielenie zwolnienia powinno podlegać warunkom określonym w niniejszej dyrektywie.
(28) Z uwzględnieniem struktury kapitału instytucji powiązanych z organem centralnym do celów niniejszej dyrektywy instytucje te nie powinny być zobowiązane do sporządzania oddzielnych planów naprawy lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji jedynie na tej podstawie, że organ centralny, z którym są powiązane, znajduje się pod bezpośrednim nadzorem Europejskiego Banku Centralnego.
(29) Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, na podstawie przeprowadzonej przez odpowiednie organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oceny możliwości przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, powinny posiadać uprawnienia pozwalające zażądać bezpośrednio lub pośrednio poprzez właściwy organ podjęcia niezbędnych i proporcjonalnych środków w celu ograniczenia lub usunięcia istotnych przeszkód w stosowaniu instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także zapewnienia możliwości przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wobec odnośnych podmiotów. Ze względu na potencjalnie systemowy charakter wszystkich instytucji, w celu utrzymania stabilności finansowej, niezwykle istotne jest, by organy miały możliwość przeprowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji każdej instytucji. Aby nie naruszać prawa do prowadzenia działalności gospodarczej zapisanego w art. 16 Karty, swoboda uznania organów powinna być ograniczona do tego, co jest konieczne do uproszczenia struktury i operacji instytucji jedynie w celu zwiększenia możliwości przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji tej instytucji. Ponadto wszelkie środki stosowane w tych celach powinny być zgodne z prawem Unii. Środki te nie powinny być bezpośrednio ani pośrednio dyskryminujące ze względu na obywatelstwo oraz powinny być uzasadnione nadrzędnym względem interesu publicznego, jaki stanowi stabilność finansowa. Ponadto działanie nie powinno wykraczać poza minimum niezbędne do osiągnięcia wyznaczonych celów. Określając środki, które należy zastosować, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny uwzględniać ostrzeżenia i zalecenia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego ustanowionej na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 9 .
(30) Środki zaproponowane w celu ograniczenia lub usunięcia przeszkód w przeprowadzeniu skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wobec instytucji lub grupy nie powinny uniemożliwiać instytucjom wykonywania prawa do przedsiębiorczości przewidzianego w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).
(31) Plany naprawy oraz plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie powinny zakładać dostępu do nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego ani narażać podatników na ryzyko poniesienia strat.
(32) Traktowanie grupy w celach naprawy lub restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, przewidziane w niniejszej dyrektywie powinno stosować się do wszystkich grup instytucji podlegających nadzorowi skonsolidowanemu, w tym do grup, których przedsiębiorstwa są powiązane stosunkiem w rozumieniu art. 22 ust. 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE 10 . W planach naprawy oraz planach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy uwzględnić strukturę finansową, techniczną i biznesową odpowiedniej grupy. Jeżeli opracowuje się indywidualne plany naprawy i plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji wchodzących w skład grupy, odpowiednie organy powinny starać się w miarę możliwości osiągnąć spójność z planami naprawy oraz planami restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przewidzianymi dla reszty grupy.
(33) W ramach ogólnej zasady grupowe plany naprawy i grupowe plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być przygotowywane dla grupy jako całości i powinny określać środki podejmowane wobec instytucji dominującej, jak i poszczególnych jednostek zależnych należących do grupy. Odpowiednie organy, działając w ramach kolegium ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, powinny dokładać wszelkich starań w celu podjęcia wspólnej decyzji w sprawie oceny i przyjęcia tych planów. Jednak w szczególnych przypadkach, gdy sporządzono indywidualny plan naprawy lub plan restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, zakres planu naprawy grupy, ocenianego przez organ sprawujący nadzór skonsolidowany, lub grupowego planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji grupy przyjmowanego na podstawie decyzji grupowego organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, nie obejmuje tych podmiotów powiązanych, w odniesieniu do których odpowiednie organy oceniły lub przygotowały plany indywidualne.
(34) W przypadku grupowych planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przy ich sporządzaniu należy szczególnie uwzględniać potencjalne skutki zastosowania środków restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji we wszystkich państwach członkowskich, w których grupa prowadzi działalność. W sporządzaniu planu powinny brać udział organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji państw członkowskich, w których siedzibę mają należące do grupy jednostki zależne.
(35) Plany naprawy oraz plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zawierać procedury dotyczące informowania pracowników i ich przedstawicieli, a także w razie potrzeby konsultowania się z nimi w całym procesie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W stosownych przypadkach należy w tym kontekście przestrzegać układów zbiorowych lub innych rozwiązań zapewnionych przez partnerów społecznych, a także krajowych i unijnych przepisów dotyczących udziału związków zawodowych i przedstawicieli pracowników w procesach restrukturyzacji przedsiębiorstwa.
(36) Ze względu na poufny charakter zawartych w nich informacji plany naprawy oraz plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny podlegać przepisom o poufności określonym w niniejszej dyrektywie.
(37) Właściwe organy powinny przekazywać plany naprawy i wszelkie zmiany do tych planów odpowiednim organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, które mają przekazywać plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i wszelkie zmiany do tych planów właściwym organom, tak aby każdy odpowiedni organ stale posiadał wszystkie odpowiednie informacje.
(38) Udzielenie wsparcia finansowego przez podmiot powiązany transgranicznej innemu podmiotowi powiązanemu podlega obecnie pewnym ograniczeniom określonym w przepisach prawa krajowego niektórych państw członkowskich. Przepisy te mają na celu ochronę wierzycieli i akcjonariuszy poszczególnych podmiotów. Nie uwzględniają one jednak wzajemnych zależności między podmiotami powiązanymi. Stosowne jest zatem określenie, na jakich warunkach wsparcie finansowe może być udzielane między podmiotami należącymi do transgranicznej grupy instytucji w celu zapewnienia stabilności finansowej grupy jako całości, tak by nie zagrozić płynności ani wypłacalności podmiotu powiązanego udzielającego wsparcia. Wsparcie finansowe pomiędzy podmiotami powiązanymi powinno mieć charakter dobrowolny i powinno podlegać odpowiednim zabezpieczeniom. Wskazane jest, by wykonywanie prawa do przedsiębiorczości nie było bezpośrednio bądź pośrednio uzależnione przez państwa członkowskie od istnienia umowy dotyczącej udzielenia wsparcia finansowego. Przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące wsparcia finansowego w ramach grupy nie mają wpływu na uzgodnienia umowne lub ustawowe dotyczące zobowiązań między instytucjami, chroniące instytucje uczestniczące na podstawie wzajemnych gwarancji i równoważnych uzgodnień. Jeżeli właściwy organ ogranicza lub zakazuje wsparcia finansowego wewnątrz grupy oraz jeżeli plan naprawy grupy odnosi się do finansowego wsparcia wewnątrz grupy, taki zakaz lub ograniczenie należy uznać za istotną zmianę do celów przeglądu planu naprawy.
(39) W okresie działań naprawczych i wczesnej interwencji, określonych w niniejszej dyrektywie, akcjonariusze powinni zachować pełną odpowiedzialność i kontrolę nad instytucją, chyba że właściwy organ wyznaczył tymczasowego administratora. Nie powinni zachować takiej odpowiedzialności, kiedy instytucja zostanie objęta restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją.
(40) W celu utrzymania stabilności finansowej istotne jest, by właściwe organy były w stanie zaradzić pogorszeniu sytuacji finansowej i gospodarczej instytucji, zanim instytucja ta znajdzie się w sytuacji, w której organy nie będą miały innej alternatywy niż przeprowadzić jej restrukturyzację i uporządkowaną likwidację. W tym celu właściwym organom należy przyznać uprawnienia do podjęcia wczesnej interwencji, w tym uprawnienie do wyznaczenia tymczasowego administratora w celu zastąpienia zarządu i kadry kierowniczej wyższego szczebla lub tymczasowej współpracy z zarządem i kadrą kierowniczą wyższego szczebla danej instytucji. Zadaniem tymczasowego administratora powinno być wykonywanie wszelkich powierzonych mu uprawnień z myślą o propagowaniu rozwiązań służących poprawie sytuacji finansowej instytucji. Wyznaczenie tymczasowego administratora nie powinno wpływać w nienależyty sposób na prawa akcjonariuszy lub właścicieli ani na obowiązki proceduralne ustanowione w unijnym lub krajowym prawie spółek oraz powinno być zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami Unii lub państw członkowskich dotyczącymi ochrony inwestycji. Uprawnienia do podjęcia wczesnej interwencji powinny obejmować uprawnienia określone w dyrektywie 2013/36/WE w odniesieniu do okoliczności innych niż uznawane za wczesną interwencję, a także innych sytuacji uznanych za konieczne w celu przywrócenia stabilności finansowej instytucji.
(41) Ramy dotyczące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny przewidywać uruchomienie procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odpowiednim terminie, zanim księgi rachunkowe instytucji finansowej wykażą niewypłacalność i zanim ulegną wyczerpaniu jej fundusze własne. Procedurę restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy uruchomić gdy właściwy organ, po konsultacjach z organem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, stwierdzi, że instytucja jest na progu upadłości lub jest zagrożona upadłością oraz że alternatywne środki określone w niniejszej dyrektywie zapobiegłyby w rozsądnym czasie takiej upadłości. Wyjątkowo państwa członkowskie mogą ustanowić, że poza właściwym organem ustalenia, że instytucja jest na progu upadłości lub jest zagrożona upadłością, może dokonać także organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, po zasięgnięciu opinii właściwego organu. Fakt, iż instytucja nie spełnia wymogów dotyczących udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności, nie powinien sam w sobie uzasadniać uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, szczególnie jeśli instytucja jest nadal rentowna lub prawdopodobnie będzie nadal rentowna. Instytucja powinna zostać uznana za będącą na progu upadłości lub zagrożoną upadłością, jeżeli narusza lub prawdopodobnie w bliskiej przyszłości naruszy wymogi, których spełnienie jest konieczne dla zachowania zezwolenia, jeżeli aktywa instytucji są lub prawdopodobnie w bliskiej przyszłości będą niższe od jej zobowiązań, jeżeli instytucja jest lub prawdopodobnie w bliskiej przyszłości będzie niezdolna do spłaty swoich długów w terminie ich wymagalności lub jeżeli instytucja potrzebuje nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego, z wyjątkiem szczególnych okoliczności określonych w niniejszej dyrektywie. Konieczność skorzystania przez instytucję z nadzwyczajnego wsparcia płynności udzielanego przez bank centralny nie powinna sama w sobie stanowić okoliczności wskazującej, że instytucja jest lub w najbliższej przyszłości będzie niezdolna do spłaty swoich zobowiązań w terminie ich wymagalności.
Gdyby instrument taki był gwarantowany przez państwo, instytucja korzystająca z takiego instrumentu podlegałaby ramom pomocy państwa. W celu utrzymania stabilności finansowej, w szczególności w przypadku systemowego niedoboru płynności, gwarancje państwowe dotyczące instrumentów wsparcia płynności udostępnianych przez banki centralne lub gwarancje państwowe dotyczące nowo wyemitowanych zobowiązań w celu zaradzenia poważnym zakłóceniom w gospodarce państwa członkowskiego nie powinny prowadzić do uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, jeżeli spełniony jest szereg warunków. Środki obejmujące gwarancje państwowe powinny zostać w szczególności zatwierdzone zgodnie z ramami pomocy państwa i nie powinny stanowić elementu szerszego pakietu pomocy, a stosowanie tych środków powinno być ściśle ograniczone w czasie. Gwarancje państw członkowskich dla należności kapitałowych powinny być zabronione. Udzielając gwarancji nowo wyemitowanych zobowiązań, innych niż kapitał własny państwo członkowskie powinno zapewnić, by instytucja wniosła odpowiednią opłatę z tytułu gwarancji. Ponadto udzielenie nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego nie powinno pociągać za sobą restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, w ramach której państwo członkowskie zapobiegawczo przejmuje udział w kapitale instytucji, w tym instytucji będącej własnością publiczną, spełniającej lub prawie spełniającej obowiązujące ją wymogi kapitałowe. Tak może być na przykład w przypadku, gdy instytucja zobowiązana jest do zwiększenia kapitału w związku z wynikami testu warunków skrajnych opartego na analizie różnych scenariuszy lub testu równoważnego przeprowadzonego przez organy nadzoru makroostrożnościowego, w którym zawarty jest wymóg mający na celu utrzymanie stabilności finansowej w warunkach kryzysu systemowego, lecz instytucja nie jest w stanie zdobyć kapitału ze źródeł prywatnych na rynkach. Instytucji nie powinno uznawać się za będącą na progu upadłości lub zagrożoną upadłością wyłącznie na podstawie faktu, że nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego udzielono przed wejściem w życie niniejszej dyrektywy. Wreszcie dostęp do instrumentów wsparcia płynności oferowanych przez banki centralne, w tym do awaryjnych instrumentów wsparcia płynnościowego, może stanowić pomoc państwa zgodnie z ramami regulacyjnymi o pomocy państwa.
(42) W przypadku restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji lub grupy prowadzącej działalność transgraniczną przy podejmowaniu wszelkich działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy uwzględniać potencjalne skutki restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji we wszystkich państwach członkowskich, w których instytucja lub grupa prowadzi działalność.
(43) Uprawnienia organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć również zastosowanie do spółek holdingowych, w przypadku których zarówno spółka holdingowa, jak i instytucja zależna w Unii lub w państwie trzecim są na progu upadłości lub są zagrożone upadłością. Ponadto, niezależnie od faktu, że dana spółka holdingowa może nie znajdować się na progu upadłości lub być zagrożona upadłością, uprawnienia organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć również zastosowanie do spółek holdingowych, jeżeli co najmniej jedna zależna instytucja spełnia warunki uruchomienia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, lub instytucja z kraju trzeciego spełnia warunki uruchomienia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w tym państwie trzecim a stosowanie instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wykonanie uprawnień w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do spółki holdingowej jest konieczne celem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji co najmniej jednej z jej jednostek zależnych lub celem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji całej grupy.
(44) Jeżeli instytucja jest na progu upadłości lub jest zagrożona upadłością, organy krajowe ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć do dyspozycji zharmonizowany minimalny zestaw instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz uprawnień w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Ich wykorzystanie powinno podlegać wspólnym warunkom, celom i ogólnym zasadom. Po podjęciu przez organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji decyzji o objęciu instytucji procedurą restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, standardowe postępowanie upadłościowe powinno być wykluczone, z wyjątkiem sytuacji, gdy istnieje potrzeba jego zastosowania wspólnie z instrumentami restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz z inicjatywy organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość powierzenia organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dodatkowych instrumentów i uprawnień uzupełniających uprawnienia i instrumenty powierzone na mocy niniejszej dyrektywy. Wykorzystanie tych dodatkowych instrumentów i uprawnień powinno być jednak zgodne z zasadami i celami restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji określonymi w niniejszej dyrektywie. Wykorzystanie tych instrumentów i uprawnień nie powinno w szczególności rzutować na możliwości skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji grup transgranicznych.
(45) Aby uniknąć pokusy nadużycia, powinno być możliwe opuszczenie rynku przez każdą instytucję będącą na progu upadłości, niezależnie od jej wielkości i powiązań z innymi podmiotami, bez wywołania zakłóceń systemowych. Instytucja będąca na progu upadłości powinna zostać zasadniczo likwidowana w ramach standardowego postępowania upadłościowego. Likwidacja w ramach standardowego postępowania upadłościowego może jednak zagrażać stabilności finansowej, zakłócać wykonywanie funkcji krytycznych i wpływać na ochronę deponentów. W takim przypadku bardzo prawdopodobne jest, że będzie istniał interes publiczny przemawiający za postawieniem instytucji w stan restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i zastosowaniem instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zamiast uciekania się do standardowego postępowania upadłościowego. Cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zatem obejmować zapewnienie ciągłości funkcji krytycznych, aby uniknąć negatywnych skutków dla stabilności finansowej, ochronę środków publicznych poprzez ograniczenie do minimum możliwości nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego dla instytucji będących na progu upadłości, a także ochronę objętych gwarancją deponentów, inwestorów, środków finansowych i aktywów klientów.
(46) Zanim zostaną zastosowane narzędzia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, należy zawsze rozważyć likwidację instytucji będącej na progu upadłości w ramach standardowego postępowania upadłościowego. Prowadzenie działalności przez instytucję będącą na progu upadłości powinno być kontynuowane za pomocą narzędzi restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przy wykorzystaniu, w możliwie największym stopniu, środków prywatnych. Można to osiągnąć albo przez jej sprzedaż nabywcy z sektora prywatnego lub połączenie z nabywcą z sektora prywatnego, albo też przez umorzenie zobowiązań instytucji lub konwersję jej zadłużenia na kapitał własny w celu jej dokapitalizowania.
(47) Stosując instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wykonując uprawnienia w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny podejmować wszelkie stosowne środki, by zapewnić, że działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podejmowane są zgodnie z zasadami, w tym zasadą, że akcjonariusze i wierzyciele ponoszą odpowiednią część strat, że co do zasady powinna nastąpić zmiana zarządu, że koszty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji zostają ograniczone do minimum oraz że wierzyciele należący do tej samej kategorii są traktowani w sprawiedliwy sposób. W szczególności, jeżeli wierzyciele należący do tej samej kategorii są traktowani w inny sposób w kontekście działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, takie różnice powinny być uzasadnione interesem publicznym oraz nie mogą prowadzić bezpośrednio lub pośrednio do dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. Jeżeli zastosowanie instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji jest związane z przyznaniem pomocy państwa, interwencje te powinny zostać poddane ocenie zgodnie z właściwymi przepisami dotyczącymi pomocy państwa. Do pomocy państwa może dojść między innymi w sytuacji, gdy restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja zagrożonych upadłością instytucji jest wspierana przez mechanizmy finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub systemy gwarancji depozytów.
(48) Stosując instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wykonując uprawnienia w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny w razie potrzeby informować przedstawicieli pracowników oraz konsultować się z nimi. W stosownych przypadkach należy w tym kontekście uwzględniać w pełni układy zbiorowe lub inne rozwiązania zapewnione przez partnerów społecznych.
(49) Ograniczenia praw akcjonariuszy i wierzycieli powinny być zgodne z art. 52 Karty. Instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być zatem stosowane wyłącznie w odniesieniu do tych instytucji, będących na progu upadłości lub zagrożonych upadłością, i wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne do osiągnięcia celu stabilności finansowej leżącego w interesie ogólnym. Instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy stosować w szczególności, jeżeli dana instytucja nie może zostać zlikwidowana w ramach standardowego postępowania upadłościowego bez destabilizacji systemu finansowego i niezbędne są środki w celu zapewnienia szybkiego przeniesienia i ciągłości funkcji o znaczeniu systemowym, oraz jeżeli nie ma realnych szans na zaproponowanie przez sektor prywatny alternatywnego rozwiązania, w tym podwyższenia kapitału przez obecnych akcjonariuszy lub przez osobę trzecią o kwotę umożliwiającą przywrócenie pełnej rentowności instytucji. Ponadto przy zastosowaniu środków restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wykonywaniu uprawnień w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy brać pod uwagę zasadę proporcjonalności i szczególne cechy formy prawnej danej instytucji.
(50) Ingerencja w prawa własności nie powinna być nieproporcjonalna. Zainteresowani wierzyciele i zainteresowani akcjonariusze nie powinni ponieść większych strat niż te, które ponieśliby, jeśli instytucja zostałaby zlikwidowana w momencie podjęcia decyzji o uruchomieniu procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W przypadku częściowego przeniesienia aktywów instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją na rzecz nabywcy prywatnego lub instytucji pomostowej, pozostała część danej instytucji powinna zostać zlikwidowana w ramach standardowego postępowania upadłościowego. W celu ochrony pozostałych akcjonariuszy i wierzycieli instytucji objętej likwidacją, powinni być oni w ramach likwidacji uprawnieni do otrzymania z tytułu swoich roszczeń lub w ramach odszkodowania płatności w kwocie nie niższej od kwoty, którą szacunkowo odzyskaliby, jeśli cała instytucja zostałaby poddana likwidacji w ramach standardowego postępowania upadłościowego.
(51) W celu ochrony prawa akcjonariuszy i wierzycieli, należy określić wyraźne obowiązki dotyczące wyceny aktywów i zobowiązań instytucji oraz - w przypadkach, gdy wymaga tego niniejsza dyrektywa - wycenę środków, które akcjonariusze i wierzyciele otrzymaliby, gdyby instytucja została poddana likwidacji w ramach standardowego postępowania upadłościowego. Rozpoczęcie wyceny powinno być możliwe już na etapie wczesnej interwencji. Przed podjęciem jakichkolwiek działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy przeprowadzić uczciwą i realistyczną wycenę aktywów i zobowiązań instytucji. Od takiej wyceny powinno przysługiwać prawo do odwołania jedynie łącznie z decyzją o restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Ponadto - w przypadkach, gdy wymaga tego niniejsza dyrektywa - należy przeprowadzić, po zastosowaniu instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, porównania ex post faktycznego potraktowania akcjonariuszy i wierzycieli oraz sposobu ich traktowania w przypadku wszczęcia standardowego postępowania upadłościowego. W przypadku stwierdzenia, że akcjonariusze i wierzyciele otrzymali z tytułu swoich roszczeń lub w ramach odszkodowania płatność będącą ekwiwalentem kwoty niższej niż kwota, którą odzyskaliby w przypadku wszczęcia standardowego postępowania upadłościowego, powinni oni być uprawnieni - w przypadkach, gdy wymaga tego niniejsza dyrektywa - do otrzymania płatności w kwocie odpowiadającej tej różnicy. W przeciwieństwie do wyceny poprzedzającej działanie w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinna istnieć możliwość zaskarżenia tego porównania odrębnie od decyzji o restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę decyzji co do procedury dotyczącej sposobu wypłaty akcjonariuszom i wierzycielom kwoty odpowiadającej stwierdzonej różnicy w potraktowaniu akcjonariuszy i wierzycieli. Kwota ta powinna zostać wypłacona przez mechanizmy finansowania ustanowione zgodnie z niniejszą dyrektywą.
(52) Ważne jest, by straty były ujmowane natychmiast z chwilą upadłości danej instytucji. Wycena aktywów i zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości powinna być oparta na sprawiedliwych, ostrożnych i realistycznych założeniach w momencie zastosowania instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Wartość zobowiązań nie powinna jednak być naruszona w wycenie stanu finansowego instytucji. W pilnych przypadkach organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć możliwość przeprowadzenia szybkiej wyceny aktywów i zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości. Wycena ta powinna mieć charakter tymczasowy i powinna obowiązywać do czasu dokonania niezależnej wyceny. Wiążące standardy techniczne EUNB dotyczące metodologii wyceny powinny stanowić zestaw zasad stosowanych w przeprowadzaniu takich wycen oraz w razie potrzeby powinny umożliwiać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz niezależnym rzeczoznawcom zastosowanie różnych szczegółowych metodologii.
(53) Szybkie i skoordynowane działania są niezbędne w celu podtrzymania zaufania rynku i zminimalizowania efektu domina. Po uznaniu instytucji za będącą na progu upadłości lub zagrożoną upadłością, jeżeli nie istnieje rozsądna perspektywa, by jakiekolwiek alternatywne działanie sektora prywatnego lub organów nadzoru zapobiegły w rozsądnych ramach czasowych upadłości instytucji, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie powinny zwlekać z podjęciem stosownych i skoordynowanych działań w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w interesie publicznym. Okoliczności, w jakich może dojść do upadłości instytucji, a w szczególności uwzględnienie ewentualnego pilnego charakteru sytuacji, powinny umożliwiać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podjęcie działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji bez nakładania obowiązku skorzystania w pierwszej kolejności z uprawnień w zakresie wczesnej interwencji.
(54) Podejmując działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny uwzględniać plany restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz stosować się do nich, chyba że wg oceny organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz przy uwzględnieniu okoliczności danej sprawy cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zostaną osiągnięte skuteczniej w wyniku podjęcia działań nieprzewidzianych w planach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(55) Z wyjątkiem przypadków wyraźnie określonych w niniejszej dyrektywie, instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zostać zastosowane przed ewentualnymi zasileniami kapitałowymi z sektora publicznego lub innymi równoważnymi rodzajami nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego na rzecz instytucji. Nie powinno to jednak uniemożliwiać wykorzystania środków finansowych pochodzących z systemów gwarancji depozytów lub funduszy na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, aby pokryć straty, które zostałyby w przeciwnym razie poniesione przez właścicieli depozytów gwarantowanych lub wierzycieli wyłączonych na podstawie uprawnień dyskrecjonalnych. W tym względzie wykorzystanie nadzwyczajnego publicznego wsparcia finansowego, funduszy na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub systemów gwarancji depozytów w celu wsparcia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji będących na progu upadłości powinno być zgodne z właściwymi przepisami dotyczącymi pomocy państwa.
(56) Przyczyną problemów na rynkach finansowych Unii są szersze, ogólnosystemowe okoliczności, mogące mieć negatywny wpływ na gospodarkę Unii i obywateli całej Unii. Dlatego instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być opracowane z myślą o przeciwdziałaniu szerokiej palecie w znacznej mierze nieprzewidywalnych scenariuszy, przy uwzględnieniu, że może wystąpić różnica między kryzysową sytuacją jednej instytucji a systemowym kryzysem bankowym.
(57) Jeżeli w trybie art. 107 TFUE Komisja wszczyna procedurę oceny pomocy państwa w odniesieniu do rządowych instrumentów stabilizacji z niniejszej dyrektywy, powinna oddzielnie ocenić, czy notyfikowane rządowe narzędzia stabilizacji nie naruszają któregokolwiek z nierozerwalnie powiązanych przepisów prawa Unii, m.in. dotyczących wymogu minimalnego pokrycia strat na poziomie 8 %, zawartego w niniejszej dyrektywie, a także czy zaistniała nadzwyczajna sytuacja kryzysu systemowego, która uzasadnia korzystanie z takich narzędzi na mocy niniejszej dyrektywy, przy zapewnieniu równej konkurencji na rynku wewnętrznym. Zgodnie z art. 107 i 108 TFUE ocenę tę przeprowadza się, zanim będzie można zastosować jakiekolwiek rządowe narzędzia stabilizacji.
(58) Zastosowanie rządowych narzędzi stabilizacji powinno w perspektywie średnioterminowej mieć neutralny charakter.
(59) Instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny obejmować zbycie wyodrębnionej części przedsiębiorstwa lub udziałów instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją, ustanowienie instytucji pomostowej, oddzielenie rentownych aktywów instytucji będącej na progu upadłości od jej aktywów zagrożonych lub aktywów o obniżonej jakości oraz umorzenie lub konwersję długu akcjonariuszy i wierzycieli instytucji będącej na progu upadłości.
(60) Jeżeli instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wykorzystano do przeniesienia usług o znaczeniu systemowym lub rentownej części działalności instytucji do podmiotu stabilnego finansowo, takiego jak nabywca z sektora prywatnego lub instytucja pomostowa, pozostała część instytucji powinna zostać zlikwidowana w stosownym terminie z uwzględnieniem ewentualnych potrzeb świadczenia przez instytucję, będącej na progu upadłości, usług lub wsparcia, umożliwiających nabywcy lub instytucji pomostowej kontynuację działalności lub świadczenie usług nabytych w wyniku tego przeniesienia.
(61) Instrument zbycia działalności powinien umożliwiać organom dokonanie sprzedaży instytucji lub części jej działalności jednemu nabywcy lub większej liczbie nabywców bez zgody akcjonariuszy. Stosując instrument zbycia działalności, organy powinny poczynić przygotowania na potrzeby wystąpienia z ofertą sprzedaży instytucji lub części jej działalności w ramach otwartej, przejrzystej i niedyskryminującej procedury, mając na uwadze osiągnięcie jak najwyższej ceny sprzedaży. Jeżeli z uwagi na pilny charakter sprawy taka procedura jest niemożliwa, organy powinny podjąć działania w celu zaradzenia szkodliwym skutkom dla konkurencji i na rynku wewnętrznym.
(62) Wszelkie wpływy netto z przeniesienia aktywów lub zobowiązań instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją przy zastosowaniu instrumentu zbycia działalności powinny przysługiwać instytucji objętej likwidacją. Wszelkie wpływy netto z przeniesienia akcji lub innych instrumentów właścicielskich wyemitowanych przez instytucję objętą restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją przy zastosowaniu instrumentu zbycia działalności powinny przysługiwać właścicielom tych akcji lub innych instrumentów właścicielskich. Wpływy powinny być obliczane w kwocie netto pozostającej po odliczeniu kosztów poniesionych w wyniku upadłości instytucji oraz w trakcie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(63) W celu terminowego zbycia wyodrębnionej części przedsiębiorstwa i ochrony stabilności finansowej ocena nabywcy znacznego pakietu akcji powinna zostać przeprowadzona w odpowiednim czasie, tak by nie spowodować opóźnień w zastosowaniu instrumentu zbycia działalności zgodnie z niniejszą dyrektywą w drodze odstępstwa od terminów i procedur określonych w dyrektywach Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/WE i 2014/65/UE 11 .
(64) Informacje dotyczące oferowania na sprzedaż instytucji będącej na progu upadłości oraz negocjacje z potencjalnymi nabywcami przed zastosowaniem instrumentu zbycia wyodrębnionej części przedsiębiorstwa mogą mieć potencjalnie znaczenie systemowe. Aby zapewnić stabilność finansową istotne jest, by istniała możliwość opóźnienia publicznego ujawnienia tych informacji, wymaganego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 12 , o okres niezbędny na zaplanowanie i organizację restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji danej instytucji, zgodnie z okresami zwłoki, na jakie zezwala system zapobiegania nadużyciom na rynku.
(65) Głównym celem instytucji pomostowej, jako instytucji całkowicie lub częściowo należącej do co najmniej jednego organu publicznego lub kontrolowanej przez organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, byłoby zapewnienie ciągłości świadczenia podstawowych usług finansowych na rzecz klientów instytucji będącej na progu upadłości oraz ciągłości prowadzenia podstawowej działalności finansowej. Instytucja pomostowa powinna być zarządzana tak jak rentowne przedsiębiorstwo przy założeniu kontynuowania działalności i powinna ponownie zacząć prowadzić działalność na normalnych zasadach rynkowych, gdy zaistnieją odpowiednie warunki i w terminie określonym w niniejszej dyrektywie, lub też, w przypadku gdy nie jest rentowna, powinna zostać poddana likwidacji.
(66) Instrument wydzielenia aktywów powinien umożliwiać organom przeniesienie aktywów, praw lub zobowiązań instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją do odrębnego podmiotu. Instrument ten powinien być stosowany jedynie równocześnie z innymi instrumentami, aby zapobiec uzyskaniu przez instytucję będącą na progu upadłości nieuzasadnionej przewagi konkurencyjnej.
(67) Skuteczny system restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien ograniczać do minimum ponoszone przez podatników koszty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji będącej na progu upadłości. System ten powinien umożliwiać restrukturyzację i uporządkowaną likwidację dużych instytucji i instytucji o znaczeniu systemowym w sposób niezagrażający stabilności finansowej. Instrument umorzenia lub konwersji długu umożliwia osiągnięcie tego celu, zapewniając poniesienie przez akcjonariuszy i wierzycieli instytucji będącej na progu upadłości odpowiedniej części strat i odpowiedniej części wspomnianych kosztów wynikających z upadłości tej instytucji. Instrument umorzenia lub konwersji długu zachęci zatem akcjonariuszy i wierzycieli do ściślejszego monitorowania sytuacji instytucji w zwykłych warunkach. Jest to zgodne z zaleceniem Rady Stabilności Finansowej, by ramy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji obejmowały ustawowe uprawnienia dotyczące umorzenia i konwersji zobowiązań jako dodatkowe rozwiązanie w powiązaniu z innymi instrumentami restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(68) Aby zapewnić organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji niezbędną elastyczność przy podziale strat między wierzycieli w różnych okolicznościach, stosowne jest umożliwienie tym organom korzystania z instrumentu umorzenia lub konwersji długu zarówno w sytuacji, gdy celem jest przeprowadzenie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w stosunku do instytucji będącej na progu upadłości przy założeniu kontynuacji przez nią działalności, jeśli istnieje wysokie prawdopodobieństwo przywrócenia jej rentowności, jak i w sytuacji, gdy usługi o znaczeniu systemowym są przenoszone do instytucji pomostowej, a pozostała część danej instytucji przestaje prowadzić działalność i zostaje zlikwidowana.
(69) Jeżeli instrument umorzenia lub konwersji długu jest stosowany w celu przywrócenia kapitału instytucji będącej na progu upadłości, tak aby umożliwić jej kontynuowanie działalności, restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji poprzez umorzenie lub konwersję długu powinna towarzyszyć zmiana zarządu, chyba że utrzymanie zarządu jest stosowne i niezbędne do osiągnięcia celów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a następnie restrukturyzacja instytucji i jej działalności w sposób uwzględniający przyczyny, które doprowadziły do upadłości. Taka restrukturyzacja powinna być osiągnięta poprzez wdrożenie planu reorganizacji działalności. W stosownych przypadkach taki plan powinien być zgodny z planem restrukturyzacji, który instytucja zobowiązana jest przedłożyć Komisji zgodnie z ramami pomocy państwa. Oprócz środków mających na celu przywrócenie długoterminowej rentowności instytucji, plan ten powinien w szczególności obejmować środki ograniczające pomoc państwa do minimalnego podziału obciążeń oraz środki służące ograniczeniu zakłóceń konkurencji.
(70) Nie jest właściwe wykorzystanie instrumentu umorzenia lub konwersji długu w stosunku do roszczeń, które są zabezpieczone różnymi formami zabezpieczeń lub gwarancji. Aby jednak zapewnić skuteczność instrumentu umorzenia lub konwersji długu i realizację celów, którym służy, pożądane jest, by instrument ten mógł być stosowany w stosunku do jak najszerszego zakresu niezabezpieczonych zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości. Z zakresu stosowania instrumentu umorzenia lub konwersji długu należy jednakże wyłączyć niektóre rodzaje niezabezpieczonych zobowiązań. Aby chronić właścicieli depozytów, gwarantowanych instrumentu umorzenia lub konwersji długu nie należy stosować wobec depozytów chronionych przepisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE 13 . Aby zapewnić ciągłość funkcji krytycznych, instrumentu umorzenia lub konwersji długu nie należy stosować wobec niektórych zobowiązań względem pracowników instytucji będącej na progu upadłości ani wobec roszczeń handlowych dotyczących towarów i usług o kluczowym znaczeniu dla bieżącego funkcjonowania instytucji. W celu uznania uprawnień emerytalnych i kwot emerytalnych należnych lub będących własnością funduszy emerytalnych i ich członków, instrumentu umorzenia lub konwersji długu nie należy stosować do zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości wobec systemu emerytalnego. Jednak instrument umorzenia lub konwersji długu będzie miał zastosowania do zobowiązań do świadczeń emerytalnych, które da się przypisać zmiennym wynagrodzeniom, niewynikającym z umów zbiorowych, jak również do zmiennych składników wynagrodzenia osób podejmujących znaczne ryzyko. Aby ograniczyć ryzyko systemowego efektu domina, instrumentu umorzenia lub konwersji długu nie należy stosować do zobowiązań wynikających z udziału w systemach płatności, których rezydualny termin zapadalności wynosi mniej niż siedem dni, lub do zobowiązań wobec instytucji, z wyłączeniem podmiotów powiązanych, których pierwotny termin zapadalności wynosi mniej niż siedem dni.
(71) Z uwagi na to, że ochrona deponentów posiadających depozyty gwarantowane jest jednym z najistotniejszych celów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, depozyty gwarantowane nie powinny być objęte stosowaniem instrumentu umorzenia lub konwersji długu. System gwarancji depozytów powinien jednakże mieć wkład w finansowanie procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji poprzez pokrycie strat w wysokości odpowiadającej stratom netto, jakie musiałby ponieść z tytułu wypłat na rzecz deponentów w ramach standardowego postępowania upadłościowego. Wykonywanie uprawnień w zakresie umorzenia lub konwersji długu zapewniłoby deponentom ciągły dostęp do ich depozytów, co najmniej do poziomu gwarancji, co jest głównym powodem, dla którego systemy gwarancji depozytów zostały utworzone. Nieuwzględnienie wkładu systemów gwarancji depozytów w tych przypadkach stanowiłoby niesprawiedliwą korzyść w porównaniu z pozostałymi wierzycielami, którzy podlegaliby wykonywaniu uprawnień przez organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(72) Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć możliwość całkowitego lub częściowego wyłączenia zobowiązań w pewnych okolicznościach, w tym w przypadkach gdy nie jest możliwe umorzenie lub konwersja takich zobowiązań w rozsądnych ramach czasowych, gdy takie wyłączenie jest absolutnie niezbędne i jest proporcjonalne w celu uzyskania ciągłości funkcji krytycznych i głównych linii biznesowych lub gdy zastosowanie instrumentu umorzenia lub konwersji długu spowodowałoby takie obniżenie wartości, że straty poniesione przez innych wierzycieli byłyby wyższe niż gdyby zobowiązań tych nie wyłączono z umorzenia lub konwersji długu. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć możliwość wyłączenia lub częściowego wyłączenia zobowiązań, jeżeli jest to konieczne dla uniknięcia efektu domina i nasilenia niestabilności finansowej, co może spowodować poważne zakłócenia w gospodarce danego państwa członkowskiego. Przy dokonywaniu takiej oceny organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny wziąć pod uwagę konsekwencje ewentualnego umorzenia lub konwersji długu wynikającego z kwalifikujących się depozytów posiadanych przez osoby fizyczne oraz mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa powyżej pułapu gwarancji określonej w dyrektywie 2014/49/UE.
(73) W przypadku zastosowania takich wyłączeń, poziom umorzenia lub konwersji zastosowany do pozostałych zobowiązań kwalifikowalnych może zostać podniesiony, by uwzględnić takie wyłączenia z zastrzeżeniem poszanowania zasady, że wierzyciele nie mogą znaleźć się w gorszej sytuacji w porównaniu do sytuacji, w której zastosowano standardową procedurę postępowania upadłościowego. Jeżeli strat nie można przenieść na pozostałych wierzycieli, mechanizm finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji może przekazać wkład na rzecz instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją z zastrzeżeniem pewnych ścisłych warunków, w tym wymogu, by straty wynoszące ogółem nie mniej niż 8 % całkowitych zobowiązań, w tym funduszy własnych, zostały już pokryte oraz by finansowanie zapewnione przez fundusz na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zostało ograniczone do poziomu niższej z następujących kwot: 5 % całkowitych zobowiązań, w tym funduszy własnych, lub środków dostępnych dla funduszu na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz kwoty, która może zostać zgromadzona z wkładów ex post w ciągu trzech lat.
(74) W nadzwyczajnych okolicznościach, jeżeli wyłączono zobowiązania, a fundusz na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji został wykorzystany do umorzenia lub konwersji zamiast tych zobowiązań do dopuszczalnego poziomu, organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien mieć możliwość zdobywania środków z innych źródeł finansowania.
(75) Minimalna kwota wkładu na poczet pokrycia strat i dokapitalizowania wynosząca 8 % całkowitych zobowiązań, w tym funduszy własnych lub, w stosownych przypadkach, 20 % aktywów ważonych ryzykiem powinna zostać obliczona na podstawie wyceny do celów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zgodnie z niniejszą dyrektywą. W ramach tych odsetek nie należy uwzględniać strat historycznych, które zostały już pokryte przez akcjonariuszy poprzez obniżenie funduszy własnych przed przeprowadzeniem takiej wyceny.
(76) Żaden przepis niniejszej dyrektywy nie powinien wymagać od państw członkowskich zasilania mechanizmów finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji środkami z ich budżetu ogólnego.
(77) O ile niniejsza dyrektywa nie przewiduje inaczej, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny stosować instrument umorzenia lub konwersji długu w sposób zapewniający jednakowe traktowanie wierzycieli oraz ustawową kolejność zaspokojenia roszczeń zgodnie z właściwym prawem upadłościowym. Straty powinny być w pierwszej kolejności pokrywane z kapitału regulacyjnego i powinny być przypisywane akcjonariuszom poprzez umorzenie lub przeniesienie akcji lub poprzez znaczne rozwodnienie akcji. Jeżeli te instrumenty okażą się niewystarczające, inne instrumenty kapitałowe a następnie dług podporządkowany powinien zostać poddany konwersji lub umorzeniu Konwersja lub umorzenie zobowiązań uprzywilejowanych powinny nastąpić, jeśli dokonano całkowitej konwersji lub całkowitego umorzenia kategorii długu podporządkowanego.
(78) Jeżeli istnieją odstępstwa od zobowiązań, takie jak w przypadku systemów płatniczych i rozliczeniowych, pracowników lub wierzycieli handlowych, lub pierwszeństwo zaspokojenia roszczeń jak w przypadku depozytów osób fizycznych oraz mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw, powinny znajdować zastosowanie w krajach trzecich tak jak w Unii. Dla zapewnienia w odpowiednim przypadku zdolności umorzenia lub konwersji długu w krajach trzecich, uznanie tej możliwości należy zawrzeć w przepisach umownych, do których stosuje się prawo państwa trzeciego, zwłaszcza w odniesieniu do zobowiązań, które mają niższy stopień uprzywilejowania w hierarchii wierzytelności. Nie należy wymagać takiego postanowienia umownego w odniesieniu do zobowiązań wyłączonych z umorzenia lub konwersji, depozytów osób fizycznych, mikroprzedsiębiorstw lub małych i średnich przedsiębiorstw lub jeżeli prawo kraju trzeciego lub wiążąca umowa zawarta z tym krajem umożliwia organowi ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji danego państwa członkowskiego wykonywanie jego uprawnień w zakresie umorzenia lub konwersji.
(79) Aby uniknąć sytuacji, w której instytucje dokonują strukturyzacji swoich zobowiązań w sposób, który ogranicza skuteczność instrumentu umorzenia lub konwersji długu, należy określić, że instytucje spełniają w każdym czasie minimalny wymóg w zakresie funduszy własnych, wyrażony jako odsetek łącznych zobowiązań oraz funduszy własnych instytucji. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć możliwość wymagania w indywidualnych przypadkach, by odsetek ten składał się całkowicie lub częściowo z funduszy własnych lub konkretnego rodzaju zobowiązań.
(80) W niniejszej dyrektywie przyjęto podejście odgórne w stosunku do określania minimalnego wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (MREL) w ramach grupy. W ramach tego podejścia uznano ponadto, że działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji są podejmowane na poziomie poszczególnych osób prawnych i że zasadnicze znaczenie ma to, by zdolność do absorpcji strat była zlokalizowana w należącej do grupy osobie prawnej, która poniosła straty, lub by była dla tej osoby dostępna. W tym celu organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zapewniać, aby zdolność do absorpcji w ramach grupy była rozłożona stosownie do poziomu ryzyka w poszczególnych osobach prawnych należących do grupy. Minimalny wymóg obowiązujący każdą z jednostek zależnych powinno się określić osobno. Ponadto organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zapewniać, aby cały kapitał i zobowiązania uwzględniane w skonsolidowanym minimalnym wymogu były zlokalizowane w podmiotach, w których prawdopodobne jest wystąpienie strat, lub by były w inny sposób dostępne w celu pokrycia strat. Niniejsza dyrektywa powinna umożliwić restrukturyzację lub uporządkowaną likwidację z wielokrotnym lub pojedynczym punktem kontaktowym. MREL powinny odzwierciedlać strategię restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, która jest odpowiednia dla grupy zgodnie z planem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W szczególności MREL powinny pojawić się na odpowiednim poziomie grupy, żeby odzwierciedlić podejście oparte na wielokrotnym punkcie kontaktowym lub pojedynczym punkcie kontaktowym, które ujęto w planie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, przy czym należy pamiętać, że mogą wystąpić okoliczności, w których zastosowane jest podejście odmienne od podejścia zawartego w planie, ponieważ umożliwi np. skuteczniejsze osiągnięcie celów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W związku z tym niezależnie od tego, czy grupa wybrała podejście oparte na wielokrotnym czy pojedynczym punkcie kontaktowym, wszystkie instytucje i inne osoby prawne z grupy, w przypadku gdy są wymagane przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w każdej chwili powinny mieć solidne MREL, by uniknąć ryzyka wystąpienia efektu domina i paniki bankowej.
(81) Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby instrumenty kapitałowe uznawane za instrumenty dodatkowe w Tier I i instrumenty w Tier II w pełni pokrywały straty w momencie utraty rentowności przez emitującą je instytucję. W związku z tym organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być zobowiązane do całkowitego umorzenia tych instrumentów lub ich konwersji na instrumenty w kapitale podstawowym Tier I w momencie utraty rentowności i przed podjęciem wszelkich działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W tym celu moment utraty rentowności należy rozumieć jako moment, w którym odpowiedni organ stwierdza, że instytucja spełnia warunki uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub moment, w którym organ podejmuje decyzję, że instytucja utraciłaby rentowność, jeżeli te instrumenty kapitałowe nie zostały umorzone lub nie uległy konwersji. Fakt, iż w okolicznościach określonych w niniejszej dyrektywie organy muszą dokonać umorzenia lub konwersji takich instrumentów, należy zaznaczyć w warunkach dotyczących danego instrumentu oraz we wszelkich prospektach emisyjnych i dokumentach ofertowych publikowanych lub składanych w związku z tymi instrumentami.
(82) Dla umożliwienia skutecznych wyników restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinno być możliwe zastosowanie instrumentu umorzenia lub konwersji długu przed 1 stycznia 2016 r.
(83) Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć możliwość jedynie częściowego zastosowania instrumentu umorzenia lub konwersji długu, jeżeli ocena potencjalnego wpływu na stabilność systemu finansowego w danych państwach członkowskich i w pozostałej części Unii wykaże, że jego pełne zastosowanie byłoby sprzeczne z ogólnymi publicznymi interesami państw członkowskich lub całej Unii.
(84) Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny posiadać wszystkie niezbędne uprawnienia, które - w różnych konfiguracjach - mogą być wykonywane przy stosowaniu instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Uprawnienia te powinny obejmować uprawnienia do przeniesienia akcji lub aktywów, praw lub zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości do innego podmiotu, takiego jak inna instytucja lub instytucja pomostowa, uprawnienia do obniżenia wartości lub umorzenia akcji oraz umorzenia lub konwersji zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości, uprawnienia do wymiany zarządu oraz do nałożenia tymczasowego moratorium na spłatę roszczeń. Niezbędne jest przyznanie dodatkowych uprawnień, w tym prawa do zażądania dalszego świadczenia podstawowych usług od innych części grupy.
(85) Nie jest konieczne określanie szczegółowych środków, za pomocą których organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny przeprowadzić interwencję w instytucji będącej na progu upadłości. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć wybór między przejęciem kontroli w drodze bezpośredniego działania w danej instytucji a przejęciem kontroli w drodze nakazu podjęcia określonego działania. Organy powinny podjąć decyzję w zależności od okoliczności danego przypadku. Wydaje się, że skuteczna współpraca między państwami członkowskimi nie wymaga ustanowienia jednego modelu na tym etapie.
(86) Ramy dotyczące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny obejmować wymogi proceduralne służące zapewnieniu odpowiedniego zgłaszania i - z zastrzeżeniem ograniczonej liczby wyjątków określonych w niniejszej dyrektywie - podawania do wiadomości publicznej informacji o działaniach w zakresie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Ponieważ jednak informacje otrzymywane w trakcie procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz pracujących dla nich ekspertów mogą obejmować informacje szczególnie chronione, przed upublicznieniem decyzji o restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji informacje te powinny zostać skutecznie utajnione. Należy wziąć pod uwagę fakt, że informacje na temat treści i szczegółów planów naprawy i restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wyniki oceny tych planów mogą mieć dalekosiężne skutki, w szczególności dla danego przedsiębiorstwa. Wszelkie informacje udzielone na potrzeby podjęcia decyzji - czy spełniono przesłanki restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, w sprawie zastosowania określonego instrumentu lub działania w toku procedury - muszą w założeniu mieć wpływ na interes publiczny i prywatny, którego działanie dotyczy. Jednak sama informacja, że organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji bada określoną instytucję, mogłoby mieć negatywny wpływ na tę instytucję. W związku z tym należy zapewnić odpowiednie mechanizmy utrzymywania poufności informacji, takich jak treść i szczegóły planów naprawy i planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz wyniki wszelkich badań przeprowadzanych w związku z tym.
(87) Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny posiadać uprawnienia pomocnicze w celu zapewnienia skuteczności przeniesienia akcji lub instrumentów dłużnych oraz aktywów, praw i zobowiązań. Z zastrzeżeniem zabezpieczeń określonych w niniejszej dyrektywie, uprawnienia te powinny obejmować prawo do pozbawienia osób trzecich praw do przenoszonych instrumentów lub aktywów oraz prawo do egzekwowania umów oraz prawo do zapewnienia ciągłości uzgodnień z odbiorcą przenoszonych aktywów i akcji. Jednak uprawnienia te nie mogą naruszać prawa pracowników do rozwiązania umów o pracę. Nie powinno być również naruszone prawo strony do rozwiązania umowy z instytucją objętą restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją lub - z jej podmiotem powiązanym, z przyczyn innych niż restrukturyzacja lub uporządkowana likwidacja instytucji będącej na progu upadłości. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć uprawnienia pomocnicze do zażądania od pozostałej części instytucji, która jest likwidowana w ramach standardowego postępowania upadłościowego, świadczenia usług, które są niezbędne, by umożliwić prowadzenie działalności instytucji, do której aktywa lub akcje zostały przeniesione w wyniku zastosowania instrumentu zbycia działalności lub instrumentu instytucji pomostowej.
(88) Zgodnie z art. 47 Karty zainteresowane strony mają prawo dostępu do bezstronnego sądu oraz do skutecznego środka prawnego w związku z działaniami, które ich dotyczą. W związku z tym od decyzji podjętych przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinno przysługiwać prawo do odwołania.
(89) Środki w zakresie zarządzania kryzysowego podejmowane przez krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogą wymagać złożonych analiz gospodarczych i dużej uznaniowości. Krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dysponują specjalistyczną wiedzą fachową potrzebną do dokonania takich analiz oraz określenia odpowiedniego korzystania z uznaniowości. Dlatego należy zapewnić, że w tym kontekście kompleksowe oceny gospodarcze dokonywane przez krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji stanowią dla krajowych sądów podstawę przeglądu danych środków z zakresu zarządzania kryzysowego. Jednak złożony charakter tych ocen nie powinien uniemożliwiać krajowym sądom badania, czy dowody, na których oparł się organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, są faktycznie trafne, rzetelne i spójne, czy dowody te obejmują wszystkie istotne informacje, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny złożonej sytuacji, i czy jest w stanie uzasadnić wyciągnięte na ich podstawie wnioski.
(90) Ponieważ niniejsza dyrektywa ma dotyczyć nadzwyczaj pilnych sytuacji, a zawieszenie jakichkolwiek decyzji organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji może zakłócić ciągłość funkcji krytycznych, konieczne jest ustanowienie, że złożenie wniosku o odwołanie nie powinno oznaczać automatycznego zawieszenia skutków zaskarżonej decyzji i że decyzja organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinna być egzekwowalna ze skutkiem natychmiastowym przy założeniu, że jej zawieszenie byłoby sprzeczne z interesem publicznym.
(91) Ponadto, w przypadkach gdy jest to konieczne w celu ochrony osób trzecich, które nabyły w dobrej wierze aktywa, prawa i zobowiązania instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją w wyniku wykonania przez organy uprawnień w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, oraz w celu zapewnienia stabilności rynków finansowych, prawo do odwołania nie powinno mieć wpływu na ważność wszelkich przyjętych później aktów administracyjnych lub transakcji zawartych na podstawie unieważnionej decyzji. W takich przypadkach środki prawne przysługujące w odniesieniu do błędnej decyzji powinny być zatem ograniczone do kwestii przyznania odszkodowania z tytułu szkód poniesionych przez zainteresowane osoby.
(92) Ponieważ z uwagi na poważne zagrożenie stabilności finansowej w państwach członkowskich i w Unii może zaistnieć konieczność pilnego przyjęcia środków w zakresie zarządzania kryzysowego, w przepisach krajowych należy przewidzieć przyspieszony tryb złożenia wniosku o zatwierdzenie sądowe ex ante środka w zakresie zarządzania kryzysowego, a rozpatrzenie takiego wniosku przez sąd powinno być szybkie. Z uwagi na wymóg, by środek z zakresu zarządzania kryzysowego został podjęty w trybie pilnym, sąd powinien wydać orzeczenie w ciągu 24 godzin, zaś państwa członkowskie powinny zapewnić, że odpowiedni organ podejmie decyzję niezwłocznie po zatwierdzeniu przez sąd. Nie ma to wpływu na ewentualne prawo zainteresowanych stron do złożenia do sądu wniosku o wstrzymanie decyzji na ograniczony czas po podjęciu przez organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji środka z zakresu zarządzania kryzysowego.
(93) Ze względu na skuteczność restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także w celu uniknięcia konfliktów kompetencyjnych istotne jest, aby nie wszczynano lub nie kontynuowano standardowego postępowania upadłościowego w odniesieniu do instytucji będącej na progu upadłości w czasie, gdy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wykonuje swoje uprawnienia dotyczące prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub stosuje instrumenty restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, chyba że odbywa się to z inicjatywy organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji lub na jego wniosek. Przydatne i niezbędne jest zawieszenie na określony okres pewnych zobowiązań umownych, tak by organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji miał czas na praktyczne wdrożenie instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Nie stosuje się tego jednak do zobowiązań w odniesieniu do systemów wskazanych w dyrektywie 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 14 , kontrahentów centralnych i banków centralnych. Dyrektywa 98/26/WE zmniejsza ryzyko związane z udziałem w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych, w szczególności zmniejszając zakłócenia w razie niewypłacalności uczestnika takiego systemu. Dla zapewnienia odpowiedniego działania tych zabezpieczeń w sytuacjach kryzysowych przy zachowaniu odpowiedniego poziomu pewności dla operatorów systemów płatności i rozrachunku papierów wartościowych i innych uczestników rynku, niniejsza dyrektywa przewiduje, że środek z zakresu zapobiegania kryzysom lub środek w zakresie zarządzania kryzysowego jako takie nie powinny być uznawane za postępowanie upadłościowe w rozumieniu dyrektywy 98/26/WE, pod warunkiem że są nadal spełniane istotne zobowiązania wynikające z umowy. Jednak niniejszą dyrektywę stosuje się z zastrzeżeniem działania systemu określonego na mocy dyrektywy 98/26/WE lub prawa do ochrony zabezpieczenia gwarantowanego art. 9 dyrektywy 98/26/WE.
(94) Aby w sytuacji przenoszenia aktywów i zobowiązań na rzecz nabywcy z sektora prywatnego lub do instytucji pomostowej zapewnić organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji odpowiedni okres na ustalenie, które umowy należy przenieść, stosowne może być proporcjonalne ograniczenie praw kontrahentów do zamknięcia, przyspieszenia wykonania lub rozwiązania w innej formie umów finansowych przed dokonaniem tego przeniesienia. Takie ograniczenie może być niezbędne, aby umożliwić organom uzyskanie rzeczywistego wglądu w bilans instytucji będącej na progu upadłości, bez zmian wartości i zakresu, jakie pociągnęłoby za sobą powszechne wykonanie praw do rozwiązania umów. Aby ograniczyć do niezbędnego minimum ingerencję w prawa umowne kontrahentów, ograniczenie praw do wypowiedzenia umów powinno obowiązywać jedynie w odniesieniu do danego środka w zakresie zapobiegania kryzysom lub środka w zakresie zarządzania kryzysowego, w tym wystąpienia jakiegokolwiek zdarzenia bezpośrednio związanego z zastosowaniem takiego środka, natomiast prawa do wypowiedzenia umów wynikające z innych przypadków niewywiązywania się ze zobowiązań umownych, w tym z tytułu niedokonanych płatności lub nieuzupełnionych zabezpieczeń, powinny zostać zachowane.
(95) Aby utrzymać prawomocne uzgodnienia rynku kapitałowego w przypadku przeniesienia niektórych, lecz nie wszystkich, aktywów, praw i zobowiązań instytucji będącej na progu upadłości, stosowne jest odpowiednie ustanowienie zabezpieczeń uniemożliwiających dzielenie powiązanych zobowiązań, praw i umów. Takie ograniczenie w stosunku do wybranych praktyk dotyczących powiązanych umów powinno również dotyczyć umów z tym samym kontrahentem objętych uzgodnieniami w zakresie zabezpieczeń, uzgodnieniami dotyczącymi zabezpieczenia finansowego polegającego na przeniesieniu tytułu, uzgodnieniami dotyczącymi kompensacji, uzgodnieniami dotyczącymi kompensowania sald na zamknięcie upadłościowego oraz uzgodnieniami dotyczącymi finansowania strukturyzowanego. Jeżeli stosowane są powyższe zabezpieczenia, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być zobowiązane przenieść wszystkie umowy powiązane w ramach chronionego uzgodnienia lub pozostawić je wszystkie w likwidowanej części instytucji będącej u progu upadłości. Zabezpieczenia te nie powinny wywierać wpływu na traktowanie do celów kapitału regulacyjnego ekspozycji objętych uzgodnieniami dotyczącymi kompensowania na potrzeby dyrektywy 2013/36/UE.
(96) Zapewnienie organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji takich samych instrumentów i uprawnień ułatwi wprawdzie skoordynowane działania w przypadku upadłości grupy transgranicznej, wydaje się jednak, że konieczne są dodatkowe działania wspierające współpracę i zapobiegające podejmowaniu przez państwa członkowskie fragmentarycznych, nieskoordynowanych działań. Organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć obowiązek wzajemnego konsultowania się i współpracy w ramach kolegiów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podmiotów powiązanych, w celu uzgodnienia grupowego programu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Kolegia ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zostać ustanowione na bazie istniejących kolegiów organów nadzoru poprzez włączenie organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz zaangażowanie właściwych ministerstw, banków centralnych, EUNB i, w stosownych przypadkach, organów odpowiedzialnych za systemy gwarancji depozytów. W przypadku sytuacji kryzysowej kolegia ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny stanowić forum wymiany informacji oraz koordynacji działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(97) W przypadku restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji grup transgranicznych należy zachować równowagę między, z jednej strony, potrzebą stosowania procedur uwzględniających pilny charakter sytuacji i umożliwiających znalezienie skutecznych, sprawiedliwych i terminowych rozwiązań dla całej grupy oraz, z drugiej strony, koniecznością ochrony stabilności finansowej we wszystkich państwach członkowskich, w których grupa prowadzi działalność. Poszczególne organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny dokonywać wymiany opinii w ramach kolegium ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Działania w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji proponowane przez grupowy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny być opracowywane i omawiane przez poszczególne organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w kontekście grupowych planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Kolegia ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny uwzględnić opinię organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji z każdego państwa członkowskiego, w którym grupa prowadzi działalność, tak by w miarę możliwości ułatwić szybkie podjęcie wspólnych decyzji. W przypadku działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podejmowanych przez grupowy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji należy zawsze uwzględniać ich wpływ na stabilność finansową w państwach członkowskich, w których grupa prowadzi działalność. Należy to osiągnąć przez zapewnienie organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma jednostka zależna, możliwości wyrażenia sprzeciwu wobec decyzji grupowego organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, i to nie tylko w odniesieniu do słuszności środków i działań podejmowanych w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, ale również ze względu na konieczność ochrony stabilności finansowej w tym państwie członkowskim.
(98) Kolegium ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie powinno być organem decyzyjnym, ale forum ułatwiającym podejmowanie decyzji przez organy krajowe. Wspólne decyzje powinny być podejmowane przez odnośne organy krajowe.
(99) Opracowanie grupowego planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinno ułatwić skoordynowanie procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, co najprawdopodobniej powinno przynieść najlepsze rezultaty dla wszystkich instytucji należących do grupy. Grupowy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien zaproponować grupowy program restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i przedłożyć go kolegium ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, które nie zgadzają się z proponowanym planem lub postanawiają podjąć niezależne działanie w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, powinny wyjaśnić grupowemu organowi ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i innym organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji objętym grupowym programem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powody swojej niezgody i powiadomić o nich wraz z szczegółowymi informacjami na temat wszelkich niezależnych działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, jakie zamierzają podjąć. Każdy organ krajowy decydujący się na odstępstwo od grupowego programu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien należycie rozważyć potencjalne skutki dla stabilności finansowej w państwach członkowskich, w których zlokalizowane są pozostałe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, oraz potencjalne skutki dla innych części grupy.
(100) W ramach grupowego programu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji organy powinny być zachęcane do stosowania tego samego instrumentu w odniesieniu do osób prawnych spełniających warunki uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Grupowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny mieć uprawnienia do zastosowania instrumentu grupowej instytucji pomostowej (co w stosownych przypadkach może również obejmować uzgodnienia dotyczące podziału obciążeń) w celu ustabilizowania całej grupy. Prawa własności do jednostek zależnych mogłyby zostać przeniesione do instytucji pomostowej w celu ich późniejszej sprzedaży, jako pakiet lub pojedynczo, kiedy warunki rynkowe będą odpowiednie. Ponadto grupowy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinien mieć uprawnienia do zastosowania instrumentu umorzenia lub konwersji długu na poziomie podmiotu dominującego.
(101) Skuteczna restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja w odniesieniu do instytucji i grup prowadzących działalność w skali międzynarodowej wymaga współpracy między organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w Unii, państwach członkowskich i państwach trzecich. Współpraca będzie łatwiejsza, jeżeli systemy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji państw trzecich będą oparte na wspólnych zasadach i podejściach, które są obecnie opracowywane przez Radę Stabilności Finansowej i grupę G-20. W tym celu EUNB powinien być uprawniony do opracowywania i zawierania niewiążących ramowych porozumień o współpracy z organami w państwach trzecich zgodnie z art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, a organy krajowe powinny być uprawnione do zawierania porozumień dwustronnych zgodnych z ramowymi porozumieniami EUNB. Opracowanie takich porozumień między krajowymi organami odpowiedzialnymi za kwestie upadłości przedsiębiorstw działających w skali międzynarodowej powinno być jednym ze sposobów zapewnienia skutecznego planowania, podejmowania decyzji i koordynacji w odniesieniu do grup międzynarodowych. Co do zasady te porozumienia powinny mieć charakter wzajemny. Krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w ramach europejskiego kolegium ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny w razie potrzeby uznawać i wykonywać procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji obowiązujące w państwach trzecich w okolicznościach określonych w niniejszej dyrektywie.
(102) Współpraca powinna mieć miejsce zarówno w odniesieniu do jednostek zależnych należących do grup z siedzibą w Unii lub w państwie trzecim, jak i w odniesieniu do oddziałów instytucji z siedzibą w Unii lub w państwie trzecim. Jednostki zależne należące do grup z siedzibą w państwie trzecim są jednostkami z siedzibą w Unii, a tym samym w pełni podlegają prawu Unii, w tym instrumentom restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji określonym w niniejszej dyrektywie. Konieczne jest jednak, by państwa członkowskie zachowały prawo do podejmowania działań w odniesieniu do oddziałów instytucji, które mają siedzibę zarządu w państwie trzecim, jeżeli uznanie procedur restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji obowiązujących w państwie trzecim oraz ich zastosowanie w odniesieniu do oddziału stanowiłoby zagrożenie dla stabilności finansowej w Unii lub jeżeli deponenci z Unii nie byliby traktowani na równi z deponentami z państwa trzeciego. W takich okolicznościach, i w innych okolicznościach określonych w niniejszej dyrektywie, państwa członkowskie powinny mieć prawo odmówić, po konsultacjach z krajowymi organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, uznania procedur restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w państwie trzecim w odniesieniu do unijnego oddziału instytucji z państwa trzeciego.
(103) W pewnych okolicznościach skuteczność zastosowanych instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji może zależeć od dostępności krótkoterminowego finansowania dla danej instytucji lub instytucji pomostowej, udzielenia gwarancji potencjalnym nabywcom lub udostępnienia kapitału instytucji pomostowej. Niezależnie od roli, jaką banki centralne odgrywają w udostępnianiu płynności dla systemu finansowego również w trudnych okresach, ważne jest, by państwa członkowskie ustanowiły mechanizmy finansowania pozwalające uniknąć sytuacji, w których wymagane środki finansowe będą pochodzić z budżetów krajowych. To branża finansowa jako całość powinna finansować stabilizację systemu finansowego.
(104) Co do zasady państwa członkowskie powinny ustanowić swoje krajowe mechanizmy finansowania działające za pośrednictwem funduszy kontrolowanych przez krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i wykorzystywanych do celów określonych w niniejszej dyrektywie. Powinien jednak zostać przewidziany ściśle ograniczony wyjątek zezwalający państwom członkowskim na ustanowienie krajowych mechanizmów finansowania na podstawie obowiązkowych składek instytucji posiadających zezwolenie na ich terytoriach, które to składki nie są zgromadzone w funduszach kontrolowanych prze ich krajowy organ ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, z zastrzeżeniem spełnienia pewnych warunków.
(105) Zasadniczo składki powinny być pobierane od podmiotów z branży przed podjęciem jakichkolwiek działań w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i niezależnie od tych działań. Jeżeli zgromadzone w ten sposób środki nie wystarczają do pokrycia strat lub kosztów poniesionych w wyniku zastosowania wspomnianych mechanizmów finansowania, należy pobrać dodatkowe składki na pokrycie dodatkowych kosztów lub strat.
(106) Aby osiągnąć masę krytyczną i uniknąć efektów procyklicznych, które pojawiłyby się, jeżeli w trakcie kryzysu o charakterze systemowym mechanizmy finansowania miałyby się opierać wyłącznie na składkach pobieranych ex post, niezbędne jest, by środki finansowe dostępne ex ante w ramach krajowych mechanizmów finansowania osiągnęły co najmniej pewien minimalny poziom docelowy.
(107) Aby zapewnić sprawiedliwe obliczenie składek i stworzyć zachęty do prowadzenia mniej ryzykownej działalności, składki na rzecz krajowych mechanizmów finansowania powinny uwzględniać wysokość ryzyka kredytowego, ryzyka utraty płynności i ryzyka rynkowego, na jakie narażone są instytucje.
(108) Zapewnienie w Unii skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji będących na progu upadłości stanowi zasadniczy element urzeczywistnienia rynku wewnętrznego. Upadłość tych instytucji ma konsekwencje nie tylko dla finansowej stabilności rynków, na których prowadzą one bezpośrednio działalność, ale także dla stabilności rynku finansowego Unii ogółem. Wraz z postępującym urzeczywistnieniem wewnętrznego rynku usług finansowych rosną wzajemne zależności między poszczególnymi krajowymi systemami finansowymi. Instytucje prowadzą działalność poza granicami państwa członkowskiego, w którym mają siedzibę, i są wzajemnie powiązane przez rynek międzybankowy i inne rynki, które mają zasadniczo charakter ogólnoeuropejski. Zapewnienie skutecznego finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji tych instytucji we wszystkich państwach członkowskich leży w interesie nie tylko tych państw członkowskich, w których prowadzą one działalność, ale ogółem wszystkich państw członkowskich, gdyż stanowi ono jeden ze sposobów zagwarantowania równych warunków konkurencji oraz usprawnienia funkcjonowania wewnętrznego rynku finansowego. Ustanowienie europejskiego systemu mechanizmów finansowania powinno zagwarantować, że wszystkie instytucje prowadzące działalność w Unii podlegają równie skutecznym mechanizmom finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i przyczyniają się do zapewnienia stabilności wewnętrznego rynku.
(109) Aby zwiększyć odporność europejskiego systemu mechanizmów finansowania i zgodnie z celem zakładającym, że w pierwszej kolejności to nie budżety publiczne, lecz akcjonariusze i wierzyciele instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją, a następnie branża finansowa mają stanowić źródło finansowania, mechanizmy finansowania powinny być upoważnione do zwracania się w razie potrzeby do innych mechanizmów finansowania z wnioskiem o udzielenie pożyczek. Analogicznie powinny być one uprawnione do udzielania pożyczek innym mechanizmom finansowania znajdującym się w potrzebie. Takie udzielanie pożyczek powinno być całkowicie dobrowolne. Decyzja o udzieleniu pożyczki innym mechanizmom powinna być podejmowana przez mechanizm finansowania udzielający pożyczki, ale ze względu na potencjalne skutki fiskalne, państwo członkowskie powinno mieć możliwość wymagania konsultacji z właściwym ministerstwem lub zgody właściwego ministerstwa.
(110) Mechanizmy finansowania są wprawdzie tworzone na poziomie krajowym, jednak w przypadkach grupowej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny one działać w oparciu o zasadę uwspólnienia, pod warunkiem że istnieje porozumienie między organami krajowymi co do restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji. Depozyty objęte gwarancją w ramach systemów gwarancji depozytów nie powinny ponosić żadnych strat w ramach procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Jeżeli dzięki działaniu podjętemu w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji deponenci zachowują dostęp do swoich depozytów, systemy gwarancji depozytów, których członkiem jest instytucja objęta restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją, powinny być zobowiązane do wniesienia wkładu nie większego niż kwota strat, jakie poniosłyby, gdyby instytucja została zlikwidowana w drodze standardowego postępowania upadłościowego.
(111) Podczas gdy depozyty gwarantowane są chronione przed stratami wynikającymi z restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, inne kwalifikujące się depozyty są potencjalnie dostępne w celu absorpcji strat. Aby zapewnić pewien poziom ochrony osób fizycznych oraz mikroprzedsiębiorstw i małych i średnich przedsiębiorstw będących właścicielami kwalifikujących się depozytów powyżej poziomu depozytów gwarantowanych, depozyty takie powinny mieć wyższy priorytet w stosunku do roszczeń zwykłych, niezabezpieczonych, nieuprzywilejowanych wierzycieli na mocy przepisów krajowych regulujących standardowe postępowanie upadłościowe. Roszczenia systemu gwarancji depozytów powinny mieć w ramach takich przepisów krajowych wyższy priorytet także w stosunku do wyżej wymienionych kategorii kwalifikujących się depozytów. Harmonizacja krajowych przepisów prawa upadłościowego w tej dziedzinie jest niezbędna w celu zminimalizowania ekspozycji funduszy państw członkowskich na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zgodnie z zasadą niepogarszania sytuacji wierzycieli, określoną w niniejszej dyrektywie.
(112) Jeżeli depozyty są przenoszone do innej instytucji w ramach restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji prowadzonej w odniesieniu do instytucji, deponenci nie powinni być zabezpieczeni powyżej poziomu gwarancji przewidzianego w dyrektywie 2014/49/UE. Roszczenia dotyczące depozytów pozostałych w instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją powinny być zatem ograniczone do różnicy między środkami przeniesionymi a poziomem gwarancji przewidzianym w dyrektywie 2014/49/UE. Jeżeli przeniesione depozyty przekraczają wspomniany poziom gwarancji, deponenci nie powinni mieć prawa do roszczeń przeciwko systemowi gwarancji depozytów w odniesieniu do depozytów pozostających w instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją.
(113) Ustanowienie mechanizmów finansowania, które mają tworzyć europejski system mechanizmów finansowania określony w niniejszej dyrektywie powinno zapewnić koordynację wykorzystania środków finansowych, które są dostępne w poszczególnych państwach członkowskich na potrzeby restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(114) Komisji należy przekazać uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE w celu określenia kryteriów zdefiniowania "krytycznych funkcji" i "głównych linii biznesowych" na użytek niniejszej dyrektywy, okoliczności gdy konieczne jest wyłączenie zobowiązań z wymogów umorzenia lub konwersji na podstawie niniejszej dyrektywy, kategorii uzgodnień, którym państwa członkowskie powinny zapewnić odpowiednią ochronę przy częściowych transferach, sposobu, w jaki wkłady instytucji do mechanizmów finansowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zostać dostosowane stosownie do ich profilu ryzyka, zobowiązań dotyczących rejestracji, rachunkowości i sprawozdawczości oraz innych zobowiązań mających na celu zapewnienie, że wkłady ex ante są faktycznie wpłacone, oraz okoliczności w jakich instytucja może zostać czasowo zwolniona z płacenia wkładów ex post i warunków takiego zwolnienia. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(115) W przypadkach określonych w niniejszej dyrektywie wskazane jest, aby EUNB wspierał konwergencję praktyk organów krajowych poprzez wydawanie wytycznych zgodnie z art. 16 rozporządzenia nr 1093/2010. W dziedzinach nieobjętych regulacyjnymi lub wykonawczymi standardami technicznymi EUNB ma uprawnienia do wydawania w własnej inicjatywy wytycznych i zaleceń w sprawie stosowania prawa Unii.
(116) Parlament Europejski i Rada powinny mieć trzy miesiące od daty przekazania aktu delegowanego na wyrażenie sprzeciwu. Parlament Europejski i Rada powinny mieć możliwość poinformowania pozostałych instytucji o zamiarze niewnoszenia sprzeciwu.
(117) Standardy techniczne w dziedzinie usług finansowych powinny ułatwiać spójną harmonizację oraz należytą ochronę deponentów, inwestorów i konsumentów w całej Unii. Ponieważ EUNB charakteryzuje wysoki poziom wiedzy specjalistycznej, efektywne i właściwe byłoby powierzenie mu - w przypadkach określonych w niniejszej dyrektywie - opracowania projektów regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych, które nie wymagają podejmowania decyzji politycznych, celem przedłożenia ich Komisji.
(118) W przypadkach określonych w niniejszej dyrektywie Komisja powinna przyjąć projekty regulacyjnych standardów technicznych opracowane przez EUNB w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE oraz zgodnie z art. 10-14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010. Komisja powinna w przypadkach określonych w niniejszej dyrektywie przyjąć projekty wykonawczych standardów technicznych opracowane przez EUNB w drodze aktów wykonawczych na podstawie art. 291 TFUE oraz zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.
(119) Dyrektywa 2001/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 15 przewiduje wzajemne uznawanie i egzekwowanie we wszystkich państwach członkowskich decyzji dotyczących reorganizacji lub likwidacji instytucji posiadających oddziały w państwach członkowskich innych niż te, w których znajduje się ich centrala. Dyrektywa ta przewiduje, że wszystkie aktywa i zobowiązania instytucji, bez względu na to, w którym państwie są zlokalizowane, objęte są jedną procedurą w państwie członkowskim pochodzenia, oraz że wierzyciele w przyjmujących państwach członkowskich są traktowani w taki sam sposób jak wierzyciele w państwie członkowskim pochodzenia. Aby zapewnić skuteczność restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dyrektywa 2001/24/WE powinna mieć zastosowanie w przypadku stosowania instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zarówno w sytuacji, gdy instrumenty te są stosowane w odniesieniu do instytucji, jak i w sytuacji, gdy są one stosowane w odniesieniu do innych podmiotów podlegających systemowi restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W związku z tym należy wprowadzić odpowiednie zmiany w dyrektywie 2001/24/WE.
(120) Unijne dyrektywy dotyczące prawa spółek zawierają obowiązkowe przepisy dotyczące ochrony akcjonariuszy i wierzycieli instytucji h objętych zakresem stosowania tych dyrektyw. W sytuacji gdy organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji muszą działać szybko, przepisy te mogą utrudniać skuteczne działania podejmowane przez te organy oraz skuteczne wykorzystanie przez te organy instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także wykonywanie przez nie uprawnień w tym zakresie, w związku z czym w niniejszej dyrektywie należy przewidzieć stosowne odstępstwa. Aby zagwarantować zainteresowanym stronom jak największą pewność prawa, odstępstwa powinny być zdefiniowane jasno i w wąskim zakresie oraz powinny być stosowane wyłącznie w interesie publicznym, jeżeli spełnione są warunki uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Zastosowanie instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zakłada, że spełnione są cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz warunki uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji określone w niniejszej dyrektywie.
(121) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/30/UE 16 zawiera przepisy dotyczące prawa akcjonariuszy do podejmowania decyzji o podwyższeniu lub obniżeniu kapitału, ich prawa do udziału w każdej nowej emisji akcji w zamian za wkład pieniężny, ochrony wierzycieli w przypadku obniżenia kapitału oraz zwoływania zgromadzenia akcjonariuszy w przypadku znacznej utraty kapitału. Przepisy te mogą utrudniać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podejmowanie szybkich działań, w związku z czym należy przewidzieć od nich stosowne odstępstwa.
(122) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/35/UE 17 określa między innymi przepisy dotyczące zatwierdzania połączeń przedsiębiorstw przez walne zgromadzenie każdego z łączących się przedsiębiorstw, przepisy dotyczące wymogów odnoszących się do projektu warunków łączenia, sprawozdania zarządu i sprawozdania biegłego, a także przepisy dotyczące ochrony wierzycieli. Dyrektywa Rady 82/891/EWG 18 zawiera podobne przepisy odnoszące się do podziału spółek akcyjnych. Dyrektywa 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 19 zawiera odpowiednie przepisy dotyczące transgranicznego łączenia się spółek kapitałowych. Należy przewidzieć stosowne odstępstwa od przepisów tych dyrektyw, aby umożliwić organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podejmowanie szybkich działań.
(123) Dyrektywa 2004/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 20 przewiduje obowiązek złożenia obowiązkowej oferty przejęcia w odniesieniu do wszystkich akcji przedsiębiorstwa po uczciwej cenie zdefiniowanej w tej dyrektywie, jeżeli akcjonariusz nabywa, bezpośrednio lub pośrednio oraz samodzielnie lub w porozumieniu z innymi podmiotami, określony odsetek akcji tego przedsiębiorstwa, który daje mu kontrolę nad tym przedsiębiorstwem i który jest zdefiniowany w przepisach krajowych. Celem przepisu dotyczącego obowiązkowej oferty przejęcia jest ochrona akcjonariuszy mniejszościowych w przypadku zmiany kontroli. Jednak perspektywa wypełnienia wiążącego się z takimi kosztami obowiązku może zniechęcać potencjalnych inwestorów w danej instytucji, co z kolei może utrudniać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wykonywanie wszystkich przysługujących im uprawnień w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Należy zatem przewidzieć stosowne odstępstwa od przepisu dotyczącego obowiązkowej oferty przejęcia w stopniu koniecznym do wykonywania uprawnień w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, natomiast po przeprowadzeniu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przepis dotyczący obowiązkowej oferty przejęcia powinien mieć zastosowanie do wszelkich akcjonariuszy uzyskujących kontrolę nad daną instytucją.
(124) Dyrektywa 2007/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 21 przewiduje prawa proceduralne akcjonariuszy związane z walnymi zgromadzeniami. Dyrektywa 2007/36/WE określa między innymi minimalny termin powiadomienia o walnym zgromadzeniu oraz treść powiadomienia o zwołaniu walnego zgromadzenia. Przepisy te mogą utrudniać organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podejmowanie szybkich działań, w związku z czym należy przewidzieć od nich stosowne odstępstwa. Przed rozpoczęciem restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji może być konieczne szybkie podwyższenie kapitału, jeżeli dana instytucja nie spełnia lub prawdopodobnie nie będzie już spełniać wymogów dyrektyw 575/2013/WE i 2013/36/WE, a podwyższenie kapitału prawdopodobnie pozwoli przywrócić stabilną sytuację finansową i uniknąć sytuacji, w której spełnione są warunki uruchomienia procedury restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W takich sytuacjach należy przewidzieć możliwość zwołania walnego zgromadzenia w krótkim terminie. Akcjonariusze powinni jednak zachować prawo do podejmowania decyzji w sprawie wspomnianego podwyższenia kapitału i w sprawie skrócenia terminu powiadomienia o walnym zgromadzeniu. W celu ustanowienia tego mechanizmu należy przewidzieć stosowne odstępstwa od przepisów dyrektywy 2007/36/WE.
(125) W celu zapewnienia, by organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji były reprezentowane w Europejskim Systemie Nadzoru Finansowego ustanowionym rozporządzeniem (UE) nr 1092/2010, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 22 i rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 23 oraz zapewnienia, by EUNB posiadał specjalistyczną wiedzę niezbędną do wykonywania zadań określonych w niniejszej dyrektywie, należy wprowadzić zmiany w rozporządzeniu (UE) nr 1093/2010, tak aby uwzględnić krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zdefiniowane w niniejszej dyrektywie w pojęciu "właściwych organów" ustanowionym w tym rozporządzeniu. Tego rodzaju zrównanie organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz właściwych organów w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 jest zgodne z powierzonymi EUNB na podstawie art. 25 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 zadaniami przyczyniania się do opracowywania i koordynowania planów naprawy i planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz aktywnego uczestniczenia w tych działaniach, a także ułatwiania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji będących na progu upadłości, a w szczególności grup transgranicznych.
(126) Aby zapewnić, że instytucje, osoby faktycznie kierujące ich działalnością oraz ich organ zarządzający wypełniają obowiązki wynikające z niniejszej dyrektywy i są podobnie traktowane w całej Unii, państwa członkowskie należy zobowiązać do wprowadzenia kar administracyjnych i innych środków administracyjnych, które są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. W związku z tym kary administracyjne i inne środki administracyjne ustanowione przez państwa członkowskie powinny spełniać określone podstawowe wymogi w odniesieniu do adresatów, kryteriów, które należy uwzględniać przy stosowaniu kar lub innych środków administracyjnych, podawania informacji o karach lub innych środkach administracyjnych do wiadomości publicznej, zasadniczych uprawnień do nakładania kar i środków, jak również wysokości administracyjnych kar finansowych. Z zastrzeżeniem ścisłej tajemnicy służbowej EUNB powinien prowadzić centralną bazę danych zawierającą informacje o wszystkich karach administracyjnych i wniesionych odwołaniach, zgłoszone mu przez właściwe organy i organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
(127) Aby uwzględnić wszystkie działania podejmowane w następstwie popełnienia naruszenia i mające na celu zapobiegnięcie kolejnym naruszeniom, niezależnie od tego, czy zgodnie z prawem krajowym są one uznawane za karę administracyjną czy też za inny środek administracyjny, niniejsza dyrektywa przewiduje zarówno kary administracyjne, jak i inne środki administracyjne.
(128) Chociaż żaden przepis nie uniemożliwia państwom członkowskim ustanawiania przepisów dotyczących zarówno kar administracyjnych, jak i sankcji karnych za te same naruszenia, państwa członkowskie nie powinny być zobowiązane do ustanawiania przepisów dotyczących kar administracyjnych za naruszenia przepisów niniejszej dyrektywy, które podlegają krajowemu prawu karnemu. Zgodnie z prawem krajowym państwa członkowskie nie mają obowiązku nakładania zarówno kar administracyjnych, jak i karnych za to samo przestępstwo, mogą jednak to zrobić, jeżeli zezwala na to prawo krajowe. Jednak utrzymanie sankcji karnych zamiast kar administracyjnych lub innych środków administracyjnych za naruszenia przepisów niniejszej dyrektywy nie powinno ograniczyć ani w żaden inny sposób naruszyć zdolności organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i właściwych organów do współpracy z organami ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji i właściwymi organami w innych państwach członkowskich oraz ich zdolności do udostępniania i wymiany w terminowy sposób informacji z tymi organami do celów niniejszej dyrektywy, w tym po skierowaniu danego naruszenia do właściwych organów sądowych w ramach postępowania karnego.
(129) Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających 24 państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o środkach transpozycji, jednego lub więcej dokumentów wyjaśniających związki miedzy elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uważa za uzasadnione przedstawienie takich dokumentów.
(130) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z prawami, wolnościami i zasadami uznanymi w szczególności w Karcie, a zwłaszcza z prawem własności, prawem do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu oraz z prawem do obrony.
(131) Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie harmonizacja zasad i procedur restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na skutki upadłości poszczególnych instytucji dla całej Unii możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na szczeblu unijnym, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.
(132) Podejmując decyzję i działania na mocy niniejszej dyrektywy, właściwe organy i organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji powinny zawsze zwracać należytą uwagę na skutki swoich decyzji i działań dla stabilności finansowej w innych państwach członkowskich i dla sytuacji gospodarczej w innych państwach członkowskich oraz powinny rozważyć znaczenie wszelkich jednostek zależnych lub oddziałów dla sektora finansowego i gospodarki państwa członkowskiego, w którym taka jednostka zależna lub oddział mają siedzibę lub są położone, nawet jeżeli dana jednostka zależna lub oddział mają mniejsze znaczenie dla skonsolidowanej grupy.
(133) Komisja dokona przeglądu ogólnego stosowania niniejszej dyrektywy i rozważy w szczególności - w świetle uzgodnień przyjętych na mocy wszelkich aktów prawa unijnego ustanawiających mechanizmy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji obejmujące więcej niż jedno państwo członkowskie - wykonywanie przez EUNB przyznanych mu na mocy niniejszej dyrektywy uprawnień w zakresie prowadzenia mediacji między organem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w państwie członkowskim uczestniczącym w mechanizmie a organem ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w państwie członkowskim w nim nieuczestniczącym,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ: