(2010/707/UE)(Dz.U.UE L z dnia 24 listopada 2010 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 148 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego 1 ,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 3 ,
uwzględniając opinię Komitetu Zatrudnienia 4 ,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Artykuł 145 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że państwa członkowskie i Unia działają w celu wypracowania skoordynowanej strategii dla zatrudnienia, a w szczególności na rzecz wspierania wysokiego poziomu kwalifikacji i wyszkolenia pracowników i ich zdolności do dostosowywania się, jak również wspierania reagujących na zmiany gospodarcze rynków pracy, mając na względzie osiągnięcie celów określonych w art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Państwa członkowskie, uwzględniając praktyki krajowe związane z obowiązkami dotyczącymi zarządzania i zatrudnienia, uważają wspieranie zatrudnienia za przedmiot wspólnego zainteresowania i koordynują swoje działania w tym względzie w ramach Rady, zgodnie z postanowieniami art. 148 TFUE.
(2) Artykuł 3 ust. 3 TUE stanowi, że Unia ma na celu osiągnięcie pełnego zatrudnienia i zwalcza wykluczenie społeczne i dyskryminację oraz wspiera sprawiedliwość społeczną i ochronę socjalną, a także przewiduje inicjatywy unijne zmierzające do zapewnienia koordynacji polityk społecznych państw członkowskich. Artykuł 8 TFUE stanowi, że Unia we wszystkich swoich działaniach zmierza do zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet. Artykuł 9 tego Traktatu stanowi, że przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań Unia bierze pod uwagę wymogi związane ze wspieraniem wysokiego poziomu zatrudnienia, zapewnianiem odpowiedniej ochrony socjalnej, zwalczaniem wykluczenia społecznego, a także z wysokim poziomem kształcenia i szkolenia.
(3) TFUE stanowi, że Rada przyjmuje wytyczne dotyczące zatrudnienia oraz ogólne wytyczne dotyczące polityki gospodarczej, mające nadawać kierunek polityce państw członkowskich.
(4) Zainicjowana w 2000 r. strategia lizbońska opierała się na świadomości, że w obliczu konkurencji na rynkach światowych, rozwoju technologii, wyzwań ekologicznych i starzenia się społeczeństw konieczne jest podniesienie zatrudnienia, wydajności i konkurencyjności UE przy jednoczesnym pogłębianiu spójności społecznej. W wyniku przeglądu śródokresowego strategię lizbońską odnowiono w 2005 r., skupiając się na wzroście gospodarczym oraz zwiększeniu ilości i jakości miejsc pracy.
(5) Strategia lizbońska na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia pomogła osiągnąć konsensus na temat ogólnego kierunku polityki gospodarczej oraz polityki zatrudnienia UE. W ramach tej strategii przyjęto decyzją Rady 2005/600/WE 5 zarówno ogólne wytyczne polityki gospodarczej, jak i wytyczne w dziedzinie zatrudnienia, która to decyzja została zmieniona decyzją Rady 2008/618/WE 6 . Te 24 wytyczne, określające główne priorytety dla całej Unii w zakresie reform makroekonomicznych, mikroekonomicznych oraz rynku pracy, stanowiły podstawę dla krajowych programów reform. Niemniej jednak w praktyce okazuje się, że priorytety określone w wytycznych nie były wystarczająco jasne i nie zostały ze sobą wystarczająco wzajemnie powiązane. W związku z tym ich wpływ na krajowe procesy kształtowania polityki był ograniczony.
(6) Kryzys finansowy i gospodarczy, który rozpoczął się w 2008 r., spowodował znaczne zmniejszenie zatrudnienia i produktu potencjalnego oraz doprowadził do dramatycznego pogorszenia się stanu finansów publicznych. W zmaganiach z kryzysem pomógł jednak państwom członkowskim europejski plan naprawy gospodarczej, częściowo poprzez skoordynowany bodziec fiskalny, w którym euro odegrało rolę gwaranta stabilności makroekonomicznej. Kryzys pokazał zatem, że w przypadku gdy koordynacja polityk unijnych jest wzmocniona i efektywna, może ona przynieść znaczące rezultaty. Kryzys uświadomił również istnienie ścisłej współzależności między gospodarkami a rynkami pracy państw członkowskich.
(7) Komisja wystąpiła z wnioskiem w sprawie określenia nowej strategii na kolejne dziesięciolecie - znanej jako strategia "Europa 2020" - dzięki której Unia wyjdzie z kryzysu silniejsza, a jej gospodarka będzie ukierunkowana na inteligentny, zrównoważony wzrost, sprzyjający włączeniu społecznemu, wraz z wysokim poziomem zatrudnienia, wydajności i spójności społecznej. Pięć wymiernych celów, które wyszczególniono w ramach odpowiednich wytycznych, to cele wspólne, które wytyczają kierunek działań państw członkowskich, uwzględniając ich odpowiednie pozycje wyjściowe i uwarunkowania krajowe, i które wytyczają również kierunek działań Unii. Państwa członkowskie powinny ponadto przy użyciu wszelkich środków dążyć do osiągnięcia celów krajowych i zlikwidowania przeszkód na drodze do wzrostu.
(8) W ramach kompleksowych strategii wyjścia z kryzysu gospodarczego państwa członkowskie powinny przeprowadzić ambitne reformy, które zapewnią stabilizację makroekonomiczną oraz stabilność finansów publicznych, zwiększenie konkurencyjności, zmniejszenie nierównowagi makroekonomicznej i zwiększenie wydajności rynku pracy. Wycofywanie bodźców fiskalnych należy przeprowadzać i koordynować w ramach paktu stabilności i wzrostu.
(9) W ramach strategii "Europa 2020" państwa członkowskie i Unia Europejska powinny przeprowadzić reformy zmierzające do osiągnięcia inteligentnego wzrostu, tj. wzrostu, którego motorem jest wiedza i innowacje. Reformy powinny zmierzać do poprawy jakości edukacji, zapewnienia dostępu do edukacji dla wszystkich, jak również poprawy wyników działalności badawczej, wyników przedsiębiorstw oraz dalszej poprawy ram regulacyjnych w celu wspierania innowacji i transferu wiedzy w całej Unii. Reformy powinny także zachęcać do przedsiębiorczości, rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw i pomagać w przekształcaniu twórczych pomysłów w innowacyjne wyroby, usługi i procesy, które są w stanie przynieść wzrost gospodarczy, jakość i trwałe miejsca pracy oraz spójność terytorialną, gospodarczą i społeczną, a także sprawniej uporać się z wyzwaniami społecznymi w Europie i na świecie. W tym kontekście zasadnicze znaczenie ma jak najlepsze wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych.
(10) Polityki Unii i państw członkowskich, w tym ich programy reform, powinny zmierzać do osiągnięcia "zrównoważonego wzrostu". Zrównoważony wzrost oznacza tworzenie efektywnie korzystającej z energii i zasobów, zrównoważonej i konkurencyjnej gospodarki, sprawiedliwy podział kosztów i korzyści oraz wykorzystywanie pierwszoplanowej pozycji Europy w wyścigu w opracowywaniu nowych procesów i technologii, w tym technologii ekologicznych. Państwa członkowskie i Unia powinny przeprowadzić reformy konieczne do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz wydajnego korzystania z zasobów, co pomoże także w zapobieganiu degradacji środowiska i utracie różnorodności biologicznej. Powinny one również dążyć do poprawy otoczenia biznesu, zachęcać do tworzenia zielonych miejsc pracy i pomagać przedsiębiorstwom w modernizacji bazy przemysłowej.
(11) Polityki Unii i programy reform przeprowadzanych w państwach członkowskich powinny również mieć za cel wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu. Wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu oznacza budowanie spójnego społeczeństwa poprzez wzmocnienie pozycji obywateli, aby mogli przewidywać zmiany i radzić sobie z nimi, a tym samym aktywnie funkcjonować w społeczeństwie i gospodarce. Reformy przeprowadzane w państwach członkowskich powinny zatem zadbać o to, aby każdy obywatel przez całe swoje życie miał przed sobą otwarte możliwości, co doprowadzi do zmniejszenia ubóstwa i wykluczenia społecznego dzięki zniesieniu przeszkód w uczestnictwie w rynku pracy, szczególnie dla kobiet, osób starszych, ludzi młodych, osób niepełnosprawnych oraz legalnych migrantów. Państwa członkowskie powinny również zapewnić, by korzyści płynące ze wzrostu gospodarczego docierały do wszystkich obywateli i regionów oraz by reformy przyczyniały się do wzrostu sprzyjającego tworzeniu miejsc pracy, opartego na godziwej pracy. Programy reform w państwach członkowskich powinny zatem obejmować przede wszystkim zapewnianie skutecznego funkcjonowania rynków pracy przez inwestowanie w udane przejścia, systemy kształcenia i szkolenia, odpowiednie rozwijanie umiejętności, podwyższenie jakości miejsc pracy oraz w zwalczanie rozdrobnienia, bezrobocia strukturalnego, bezrobocia wśród młodych ludzi oraz bierności, przy jednoczesnym zapewnianiu dostatecznej i trwałej ochrony socjalnej i aktywnego włączania w celu niedopuszczania do ubóstwa i zmniejszania go, ze szczególnym naciskiem na zwalczanie ubóstwa pracujących i zmniejszania ubóstwa w grupach najbardziej narażonych na wykluczenie społeczne, w tym dzieci i młodzieży, przy jednoczesnym przestrzeganiu zasad konsolidacji budżetowej.
(12) Zwiększenie uczestnictwa kobiet w rynku pracy jest koniecznym warunkiem wstępnym zdynamizowania wzrostu gospodarczego i sprostania wyzwaniom demograficznym. Widoczna perspektywa równości płci, włączona we wszystkie odnośne obszary polityki, jest zatem kluczowa dla wdrożenia wszystkich aspektów wytycznych w państwach członkowskich. Należy stworzyć warunki do udostępniania odpowiedniej, racjonalnej cenowo, wysokiej jakości opieki nad dziećmi w wieku przedszkolnym. Należy stosować zasadę równej płacy dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości.
(13) Reformy strukturalne Unii oraz państw członkowskich mogą skutecznie przyczynić się do zwiększenia wzrostu i zatrudnienia, jeśli zwiększą konkurencyjność Unii w gospodarce światowej, otworzą nowe możliwości przed europejskimi eksporterami i zapewnią konkurencyjny dostęp do ważnych rynków importowych. Aby pobudzić wzrost w Europie i zwiększyć jej udział w otwartych i uczciwych rynkach na całym świecie, reformy powinny uwzględniać aspekty dotyczące zewnętrznej konkurencyjności.
(14) Podstawą strategii Europa 2020 muszą być zintegrowane polityki europejskie i krajowe, które państwa członkowskie i Unia powinny realizować bez zastrzeżeń i w odpowiednim czasie, aby zwiększyć pozytywne wzajemne oddziaływania skoordynowanych reform strukturalnych oraz aby polityki europejskie w sposób spójniejszy przyczyniały się do realizacji celów strategii. Wytyczne te są strukturą ramową służącą państwom członkowskim do określania, realizacji i nadzorowania polityk krajowych w obrębie ogólnej strategii UE. Państwa członkowskie powinny kierować się wymiernymi celami strategii "Europa 2020" wymienionymi przy odnośnych wytycznych, określając swoje krajowe główne i poboczne wartości docelowe, uwzględniając swoje pozycje wyjściowe i uwarunkowania oraz zgodnie ze swoimi procedurami decyzyjnymi. Czyniąc to, państwa członkowskie mogą zechcieć posłużyć się wskaźnikami opracowanymi odpowiednio przez Komitet ds. Zatrudnienia lub Komitet Ochrony Socjalnej. W wymiernym celu dotyczącym zatrudnienia zwraca się uwagę na zmniejszanie bezrobocia w grupach znajdujących się w najbardziej niekorzystnej sytuacji, takich jak ludzie młodzi.
(15) Polityka spójności i należące do niej fundusze strukturalne stanowią jedne z licznych ważnych metod służących realizacji priorytetów obejmujących inteligentny, trwały i sprzyjający włączeniu wzrost w państwach członkowskich i w regionach. W konkluzjach z dnia 17 czerwca 2010 r. Rada Europejska podkreśliła znaczenie propagowania spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, aby przyczyniać się do realizacji strategii "Europa 2020".
(16) Opracowując i realizując krajowe programy reform z uwzględnieniem tych wytycznych, państwa członkowskie powinny zapewnić skuteczne zarządzanie polityką zatrudnienia. Niniejsze wytyczne skierowane są do państw członkowskich, ale strategia "Europa 2020" powinna być, w stosownych przypadkach, realizowana, nadzorowana i oceniana w porozumieniu ze wszystkimi władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi, przy ścisłym włączeniu do tego procesu parlamentów, a także partnerów socjalnych oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, przyczyniających się do opracowywania krajowych programów reform, ich wdrażania oraz do ogólnego przekazywania informacji w ramach strategii.
(17) Strategia "Europa 2020" opiera się na mniejszej liczbie wytycznych, które zastąpią wcześniejsze 24 wytyczne i które w spójny sposób odnoszą się do kwestii zatrudnienia i ogólnej polityki gospodarczej. Wytyczne dotyczące polityki zatrudnienia państw członkowskich są nieodłącznie powiązane z wytycznymi polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii załączonymi do zalecenia Rady z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych państw członkowskich i Unii 7 . Wspólnie tworzą one Zintegrowane wytyczne dotyczące strategii "Europa 2020".
(18) Nowe zintegrowane wytyczne są zgodne z konkluzjami Rady Europejskiej. Wyznaczają one dokładny kierunek, w jakim państwa członkowskie powinny zmierzać, opracowując i wdrażając swoje krajowe programy reform, a także odzwierciedlają współzależności zgodnie z paktem stabilności i wzrostu. Wytyczne dotyczące zatrudnienia powinny stanowić podstawę dla wszelkich zaleceń, jakie Rada może kierować do poszczególnych państw na mocy art. 148 ust. 4 TFUE, równolegle z indywidualnymi zaleceniami kierowanymi do państw członkowskich na podstawie art. 121 ust. 4 tego Traktatu, by stworzyć spójny pakiet zaleceń. Wytyczne dotyczące zatrudnienia powinny stanowić również podstawę do opracowania wspólnego sprawozdania o zatrudnieniu, przesyłanego co roku przez Radę i Komisję Europejską do Rady Europejskiej.
(19) Komitet ds. Zatrudnienia i Komitet Ochrony Socjalnej powinny monitorować postępy w odniesieniu do aspektów społecznych i aspektów związanych z zatrudnieniem, zgodnie ze swoimi mandatami, których podstawa jest określona w Traktacie. Powinno to w szczególności opierać się na działaniach w ramach otwartej metody koordynacji w obszarach zatrudnienia i ochrony socjalnej oraz włączenia społecznego. Ponadto Komitet Zatrudnienia powinien utrzymywać ścisły kontakt z innymi odnośnymi organami przygotowawczymi Rady, w tym w obszarze edukacji.
(20) Mimo że wytyczne muszą być sporządzane co roku, nie powinny ulegać zmianom do 2014 r., co pozwoli skupić się na ich wdrażaniu,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Sporządzono w Luksemburgu dnia 21 października 2010 r.
|
W imieniu Rady |
|
J. MILQUET |
|
Przewodniczący |