Szczegółowy zakres działania Ministra Finansów oraz uprawnienia Ministra Finansów i podległych mu organów w zakresie kontroli finansowej.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 grudnia 1982 r.
w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Finansów oraz uprawnień Ministra Finansów i podległych mu organów w zakresie kontroli finansowej. *

Na podstawie art. 11 ustawy z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. Nr 45, poz. 289 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50) i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 12 listopada 1985 r. o zmianach w organizacji oraz zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz. U. Nr 50, poz. 262) zarządza się, co następuje:
§  1.
Minister Finansów wykonuje zadania określone w ustawie z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (Dz. U. Nr 45, poz. 289 i z 1985 r. Nr 12, poz. 50) oraz w innych ustawach.
§  2.
Do szczegółowego zakresu działania Ministra Finansów należy:
1)
w zakresie opracowywania budżetu państwa, planu obrotów płatniczych z zagranicą, planu bilansu płatniczego, a także sprawowania pieczy nad ich realizacją:
a)
opracowywanie projektów przepisów ustalających zasady systemu budżetowego, tryb i metody opracowywania budżetu oraz kontroli jego wykonywania,
b)
opracowywanie budżetu państwa, łącznie z projektem ustawy budżetowej,
c)
opracowywanie sprawozdania rocznego z wykonania budżetu państwa w formie przedłożenia rządowego oraz informacji okresowych z wykonania tego budżetu,
d)
wykonywanie nadzoru nad przestrzeganiem dyscypliny budżetowej oraz orzecznictwem w sprawach o jej naruszenie,
e)
opracowywanie we współpracy z Ministrem Handlu Zagranicznego planu bilansu płatniczego państwa;
2)
w zakresie opracowywania bilansu finansowego państwa oraz dokonywania analiz sytuacji finansowej państwa:
a)
opracowywanie bilansów finansowych państwa oraz programów ich równoważenia,
b)
opracowywanie okresowych analiz sytuacji finansowej państwa lub poszczególnych dziedzin gospodarki narodowej i na ich podstawie przedstawianie Radzie Ministrów ocen stanu gospodarki finansowej;
3)
w zakresie opracowywania we współpracy z Komisją Planowania przy Radzie Ministrów, Narodowym Bankiem Polskim i właściwymi organami administracji państwowej założeń polityki finansowej państwa oraz koordynowania realizacji tej polityki:
a)
opracowywanie założeń polityki budżetowej oraz prognoz kształtowania się dochodów i wydatków państwa w okresach wieloletnich i przedstawianie tych opracowań Radzie Ministrów,
b)
opracowywanie zasad oddziaływania instrumentami finansowymi na działalność przedsiębiorstw uspołecznionych,
c)
opracowywanie założeń polityki finansowej wobec ludności i jednostek gospodarki nie uspołecznionej;
4)
w zakresie cen:
a)
opracowywanie założeń polityki cen oraz prowadzenie badań funkcjonowania systemu cen,
b)
ustalanie cen urzędowych towarów i usług, ustalanie marż handlowych urzędowych oraz określanie zasad i trybu sporządzania wniosków w tych sprawach,
c)
określanie zasad ustalania cen regulowanych,
d)
określanie zasad kwalifikowania ceny jako rażąco wysokiej, a także decydowanie o nałożeniu na sprzedawcę obowiązku obniżenia ceny lub stosowania cen regulowanych,
e)
określanie, na potrzeby kształtowania cen, zasad i metod ustalania kosztów uzasadnionych,
f)
określanie zasad stosowania cen,
g)
określanie zasad uwidaczniania cen w miejscach sprzedaży towarów i świadczenia usług oraz zasad zaokrąglania cen stosowanych w obrocie towarowym realizowanym przez jednostki gospodarki uspołecznionej,
h)
prowadzenie analizy kształtowania się cen, kosztów i rentowności, a także wpływu cen na stan równowagi rynkowej,
i)
inicjowanie i prowadzenie negocjacji, a także zawieranie porozumień z przedstawicielami sprzedawców środków spożycia i usług dla ludności oraz przedstawicielami konsumentów, jak również przedstawicielami sprzedawców środków produkcji i przedstawicielami ich nabywców w sprawie polityki cen na ważniejsze grupy towarów i usług,
j)
sporządzanie prognoz zmian poziomu i struktury cen, programów zmian cen urzędowych oraz tworzenie systemu przepływu informacji o zmianach cen i informowanie opinii publicznej o ważniejszych problemach cen,
k)
publikowanie cen urzędowych,
l)
wydawanie Dziennika Urzędowego Cen;
5)
w zakresie opracowywania zasad systemu finansowego państwowych jednostek organizacyjnych oraz współdziałania w opracowywaniu systemu finansowego pozostałych jednostek gospodarki uspołecznionej:
a)
opracowywanie przepisów dotyczących systemu finansowego państwowych jednostek organizacyjnych oraz współdziałanie w opracowywaniu systemu finansowego pozostałych jednostek gospodarki uspołecznionej,
b)
opracowywanie zasad i zakresu udzielania dotacji przedmiotowych z budżetu państwa, stawek tych dotacji oraz systemu rozliczeń finansowych w handlu zagranicznym;
6)
w zakresie opracowywania założeń systemu opodatkowania jednostek gospodarki uspołecznionej, nie uspołecznionej i osób fizycznych oraz organizowania poboru podatków i innych świadczeń pieniężnych na rzecz Skarbu Państwa:
a)
opracowywanie założeń systemu podatkowego, zasad rozliczeń i trybu pobierania podatków i opłat oraz innych należności budżetowych od jednostek gospodarki uspołecznionej, nie uspołecznionej i osób fizycznych;
b)
ustalanie stawek podatkowych od jednostek gospodarki uspołecznionej w zakresie określonym w odrębnych przepisach;
c)
organizowanie szczególnego nadzoru podatkowego,
d)
zapewnienie jednolitego stosowania przepisów podatkowych;
7)
w zakresie ustalania zasad planowania finansowego i rachunkowości jednostek gospodarki uspołecznionej, weryfikacji rocznych sprawozdań finansowych (bilansów) przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych oraz sprawowania ogólnego nadzoru nad działalnością biegłych księgowych:
a)
ustalanie zasad i trybu planowania finansowego w jednostkach gospodarki uspołecznionej,
b)
opracowywanie zbiorczych planów finansowych nadzorowanych instytucji finansowych,
c)
ustalanie planów kont, zasad prowadzenia rachunkowości przez jednostki gospodarki uspołecznionej oraz weryfikacji rocznych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych,
d)
upowszechnianie postępu technicznego i organizacyjnego w rachunkowości i informacji finansowej,
e)
sprawowanie ogólnego nadzoru nad działalnością biegłych księgowych;
8)
opracowywanie zasad działania oraz praw i obowiązków głównych księgowych;
9)
w zakresie opracowywania i koordynowania realizacji polityki dewizowej, kredytowej i płatniczej w obrotach z zagranicą oraz organizowania w tym zakresie współpracy z zagranicą:
a)
kształtowanie we współpracy z Ministrem Handlu Zagranicznego i Prezesem Narodowego Banku Polskiego polityki dewizowej państwa, polityki płatniczej i kredytowej w obrotach z zagranicą oraz koordynowanie ich realizacji,
b)
planowanie obrotów dewizowych z zagranicą z tytułu usług nie związanych z obrotem towarowym oraz nadzór nad wykonywaniem planów,
c)
dokonywanie systematycznych analiz sytuacji płatniczej kraju oraz przedstawianie Radzie Ministrów wniosków w sprawie środków działania zmierzających do zapewnienia równowagi płatniczej,
d)
opracowywanie stanowiska i prowadzenie negocjacji, w uzgodnieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych i innymi właściwymi naczelnymi organami administracji państwowej, w sprawie zawierania umów płatniczych i innych umów finansowych, podpisywanie tych umów - z upoważniania Rady Państwa lub Rady Ministrów albo we własnym imieniu - stosownie do obowiązujących przepisów, sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem umów finansowych i opiniowanie umów międzynarodowych w zakresie obrotu towarowego i usług z nim związanych oraz w innych dziedzinach, jeżeli umowy te powodują skutki finansowe,
e)
sprawowanie nadzoru dewizowego nad dokonywaniem czynności dewizowych w zakresie określonym w ustawie dewizowej;
10)
w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych:
a)
nadzór nad działalnością zakładów ubezpieczeń i zatwierdzanie ich bilansów,
b)
ustalanie taryfy składek za ubezpieczenia ustawowe oraz zasad ich opłacania;
11)
koordynowanie działalności nadzorowanych instytucji finansowych oraz sprawowanie ogólnego nadzoru nad działalnością jednostek gospodarki uspołecznionej w zakresie prowadzenia przez nie gier losowych i totalizatorów oraz koordynowanie tej działalności;
12)
w zakresie kształtowania polityki kadrowej w nadzorowanych instytucjach finansowych oraz współpracy i pomocy w szkoleniu i kształceniu kadr w dziedzinie finansów i księgowości:
a)
ustalanie zasad polityki kadrowej oraz nadzór nad jej realizacją,
b)
współpraca i pomoc w kształceniu i doskonaleniu kadr finansowo-księgowych dla gospodarki narodowej;
13)
wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.
§  3.
Minister Finansów wykonuje:
1)
kontrolę finansową jednostek gospodarki uspołecznionej, z wyjątkiem jednostek podległych lub nadzorowanych przez Ministrów Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych,
2)
inspekcję cen, której przedmiotem jest kontrola przestrzegania zasad ustalania i stosowania cen i marż handlowych przez jednostki gospodarki uspołecznionej, z wyjątkiem jednostek podległych lub nadzorowanych przez Ministrów Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych, a także przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej,
3)
kontrolę podatkową i dewizową jednostek gospodarki uspołecznionej, nie uspołecznionej i osób fizycznych,
4)
weryfikację rocznych sprawozdań finansowych (bilansów) przedsiębiorstw państwowych i innych państwowych jednostek organizacyjnych.
§  4.
Minister Finansów w zakresie gospodarowania mieniem ogólnonarodowym reprezentuje Skarb Państwa, w szczególności w sprawach:
1)
majątków oraz praw i obowiązków majątkowych przechodzących na rzecz Skarbu Państwa,
2)
toczących się przed Sądem Najwyższym i Główną Komisją Arbitrażową,
3)
udzielania poręczeń (gwarancji) za zobowiązania wynikające z zagranicznych stosunków finansowych i handlowych

- jeżeli nie zostało to powierzone innej państwowej jednostce organizacyjnej.

§  5.
1.
Minister Finansów sprawuje nadzór nad instytucjami i jednostkami organizacyjnymi określonymi w statucie Ministerstwa Finansów oraz przedsiębiorstwami państwowymi, w stosunku do których pełni funkcję organu założycielskiego.
2.
Ministrowi Finansów podlegają urzędy skarbowe i izby skarbowe.
§  6.
1.
Do zadań izb skarbowych z zakresu cen należy:
1)
ustalanie cen urzędowych towarów i usług, mających lokalne znaczenie, jeżeli towary te i usługi nie są objęte cennikami powszechnie obowiązującymi,
2)
prowadzenie kontroli i analizy cen oraz marż handlowych w jednostkach gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej, polegającej w szczególności na sprawdzeniu:
a)
prawidłowości sporządzania kalkulacji cen, w tym kosztów, zysku, podatku obrotowego oraz dotacji przedmiotowych,
b)
przestrzegania zasad ustalania cen regulowanych,
c)
poziomu cen umownych oraz kosztów i rentowności wyrobów i usług, dla których są ustalane te ceny,
d)
zasad stosowania cen (ze względu na szczeble obrotu towarowego, gatunki i klasy, jakość),
e)
zasad uwidaczniania cen w jednostkach handlowych i usługowych oraz zaokrąglania cen;
3)
decydowanie o odroczeniu wprowadzenia przez jednostkę gospodarczą zamierzonej podwyżki ceny umownej i regulowanej;
4)
sporządzanie okresowych ocen stanu dyscypliny ustalania cen przez sprzedawców;
5)
ustalanie nienależnych kwot podlegających zwrotowi nabywcy i kwot dodatkowych podlegających wpłaceniu do budżetu państwa;
6)
prowadzenie analizy:
a)
kształtowania się podaży i popytu oraz stanu równowagi na poszczególnych rynkach,
b)
kształtowania się cen, kosztów produkcji poszczególnych towarów (grup towarów) i usług oraz rentowności;
7)
przedstawianie Ministrowi Finansów, w wyniku dokonanej kontroli lub analizy cen, wniosków w sprawie nałożenia na sprzedawców obowiązku obniżenia ceny lub stosowania w miejsce cen umownych cen regulowanych, jeżeli sprzedawca pobiera rażąco wysoką cenę;
8)
współdziałanie z innymi organami w zakresie kontroli cen, badania i kształtowania się cen i kosztów oraz w zakresie kontroli jakości wyrobów.
2.
Minister Finansów określa, które izby skarbowe są właściwe w sprawach z zakresu cen, oraz ustala terytorialny zasięg ich działania w tych sprawach.
§  7.
1.
Pracownicy Ministerstwa Finansów oraz izb skarbowych, wykonujący lub nadzorujący na podstawie odpowiedniego upoważnienia czynności w zakresie kontroli finansowej i inspekcji cen, są uprawnieni do:
1)
wstępu i poruszania się na terenie kontrolowanej jednostki organizacyjnej na podstawie legitymacji służbowej i upoważnienia do wykonywania kontroli oraz nadzorowania czynności kontrolnych,
2)
żądania udostępnienia pełnej dokumentacji i ewidencji w zakresie gospodarki finansowej, obrotu materiałami, wyrobami i środkami trwałymi oraz ewidencji papierów wartościowych, depozytów, dokumentów rozliczeniowych, płatniczych i kasowych, a także innych dokumentów związanych z działalnością finansową kontrolowanych jednostek,
3)
zbierania danych i informacji dotyczących działalności jednostki kontrolowanej w zakresie objętym kontrolą również w innych jednostkach organizacyjnych bez dodatkowego upoważnienia,
4)
zbierania informacji oraz zabezpieczania dokumentów i innych dowodów w razie uzasadnionego podejrzenia, że zostało popełnione przestępstwo na szkodę państwa lub jednostki gospodarki uspołecznionej,
5)
żądania od jednostek kontrolowanych sporządzania niezbędnych dla kontroli odpisów oraz wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń opartych na dokumentach.
2.
Pracownicy Ministerstwa Finansów oraz izb skarbowych, w związku z wykonywaniem zadań określonych w ust. 1, nie podlegają rewizji osobistej, przewidzianej w wewnętrznych regulaminach jednostek organizacyjnych.
§  8.
Do przeprowadzenia inspekcji cen stosuje się odpowiednio przepisy o przeprowadzaniu kontroli finansowej oraz obowiązkach kontrolowanych jednostek.
§  9.
Minister Finansów określa wewnętrzną strukturę organizacyjną izb i urzędów skarbowych.
*Rozporządzenie utraciło częściowo podstawę prawną z dniem 7 lutego 1992 r. na skutek zmiany art. 11 ustawy z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach skarbowych (Dz.U.82.45.289) przez art. 49 pkt 5 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz.U.91.100.442).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1986.18.96 t.j.

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowy zakres działania Ministra Finansów oraz uprawnienia Ministra Finansów i podległych mu organów w zakresie kontroli finansowej.
Data aktu: 30/12/1982
Data ogłoszenia: 12/05/1986
Data wejścia w życie: 28/01/1983