Ubezpieczenie brackie w powiatach będzińskim, bielskim i chrzanowskim.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 31 sierpnia 1938 r.
o ubezpieczeniu brackim w powiatach będzińskim, bielskim, bialskim i chrzanowskim.

Na podstawie art. 304 ust. (3), (3a) i (3b) ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396) w brzmieniu ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. (Dz. U. R. P. Nr 26, poz. 227) zarządzam co następuje:

I.

Przepisy ogólne.

§  1.
(1)
Kasa Bratnia Zagłębia Dąbrowskiego, utworzona w dniu 1 września 1935 r. na podstawie rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410), otrzymuje nazwę "Kasy Bratniej Górników" i przeprowadza od dnia 1 września 1938 r. ubezpieczenie brackie według zasad, określonych w rozporządzeniu niniejszym.
(2)
W dalszych przepisach rozporządzenia niniejszego zamiast nazwy "Kasa Bratnia Górników" używa się skrótu: "Kasa Bratnia".
§  2.
(1)
Obowiązkowi ubezpieczenia w Kasie Bratniej podlegają wszyscy robotnicy, zatrudnieni w zakładach pracy, które w dniu 31 sierpnia 1935 r. objęte były działalnością kas bratnich, zlikwidowanych z dniem 1 września 1935 r.
(2)
Obowiązkowi ubezpieczenia w Kasie Bratniej podlegają także robotnicy zatrudnieni w zakładach pracy górniczych lub hutniczych, które kiedykolwiek wejdą w skład przedsiębiorstw, przy których w dniu 31 sierpnia 1935 r. istniały byłe kasy bratnie.
(3)
Obowiązkowi ubezpieczenia w Kasie Bratniej podlegają również wszyscy robotnicy, zatrudnieni w zakładach pracy przedsiębiorstw górniczych, wydobywających węgiel kamienny w powiatach: bielskim, bialskim i chrzanowskim.
(4)
Zmiana właściciela zakładów pracy, określonych w ustępach poprzedzających, nie ma wpływu na obowiązek ubezpieczenia w Kasie Bratniej robotników, zatrudnionych w tych zakładach.
(5)
Wykaz byłych kas bratnich, zlikwidowanych z dniem 1 września 1935 r., zakładów pracy, objętych działalnością tych kas, oraz przedsiębiorstw, przy których kasy te istniały, zawiera załącznik Nr 1.
§  3.
(1)
Obowiązkowi ubezpieczenia w Kasie Bratniej nie podlegają robotnicy, którzy w danym miesiącu kalendarzowym pozostają w stosunku pracy krócej niż w okresie jednego tygodnia.
(2)
Obowiązkowi ubezpieczenia nie podlegają również robotnicy, którzy przekroczyli 44 rok życia w chwili objęcia po raz pierwszy zatrudnienia, uzasadniającego obowiązek ubezpieczenia w Kasie Bratniej.
§  4.
(1)
Robotnicy, zatrudnieni w górniczych, hutniczych lub z nimi związanych zakładach pracy, nie objętych przepisami § 2, mogą dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia w Kasie Bratniej, Przystąpienie to powinno obejmować wszystkich robotników, zatrudnionych w w danym zakładzie pracy, z wyjątkiem wymienionych w § 3 ust. (1) oraz tych, którzy przekroczyli 44 rok życia.
(2)
Uchwały, dotyczące przystąpienia do ubezpieczenia, zapadają na zgromadzeniu robotników danego zakładu pracy, które zwoływać będzie w tym celu co najmniej na 2 tygodnie przed odbyciem zgromadzenia właściwy obwodowy inspektor pracy na pisemne żądanie co najmniej 1/10 części ogółu robotników zakładu. Do prawomocności uchwał wymagana jest większość 3/5 głosów obecnych na zgromadzeniu robotników danego zakładu, którzy muszą stanowić co najmniej 3/5 ogółu tych robotników.
(3)
Kasa Bratnia może, za zgodą Ministra Opieki Społecznej, zaliczać robotnikom, objętym przepisem ust. (1), - w razie otrzymania równowartości zaliczeń, obliczonej według zasad ubezpieczeniowo-technicznych - poprzednie lata pracy górniczej lub hutniczej do okresów ubezpieczenia w Kasie Bratniej. W tym przypadku Minister Opieki Społecznej może zezwolić, aby przystąpienie obejmowało również robotników, którzy w chwili przystąpienia przekroczyli 44 rok życia, jednak tylko wówczas, gdy liczba lat dla każdego z tych robotników po odliczeniu lat zaliczonych wyniesie nie więcej niż 44.
(4)
Robotnicy nowowstępujący do zakładu pracy, objętego uchwałą o dobrowolnym przystąpieniu do ubezpieczenia, objęci są obowiązkiem ubezpieczenia w Kasie Bratniej.
§  5.
(1)
Obowiązek ubezpieczenia rozpoczyna się z dniem faktycznego rozpoczęcia pracy, a ustaje z dniem rozwiązania stosunku pracy.
(2)
Statut Kasy Bratniej (§ 21) określi warunki kontynuowania ubezpieczenia, określonego rozporządzeniem niniejszym, przez osoby, które przestają podlegać obowiązkowi ubezpieczenia w Kasie Bratniej.
§  6.
(1)
Pracodawcy obowiązani są udzielać Kasie Bratniej wszelkich pisemnych i ustnych wyjaśnień co do okoliczności faktycznych, potrzebnych Kasie Bratniej przy wykonywaniu przez nią ubezpieczenia, i umożliwiać organom Kasy Bratniej zaznajamianie się z umowami o pracę, księgami płac lub wykazami wypłat oraz związanymi z nimi dowodami rachunkowymi i ich wpisami do ksiąg.
(2)
Pracodawcy obowiązani są również dokonywać dla Kasy Bratniej czynności w zakresie ewidencji ubezpieczonych i ewidencji opłacania składek w sposób, określony w statucie Kasy Bratniej.
§  7.
Zrzeczenie się uprawnień, wynikłych z rozporządzenia niniejszego i statutu Kasy Bratniej, jest nieważne. Nieważne są umowy, zmierzające do ograniczenia tych uprawnień na niekorzyść ubezpieczonych lub pozostałych członków ich rodzin.
§  8.
Wszystkie instytucje ubezpieczeń społecznych obowiązane są udzielać Kasie Bratniej pomocy w zakresie, który ustala Minister Opieki Społecznej w drodze zarządzeń.

II.

Świadczenia.

§  9.
(1)
Kasa Bratnia udziela świadczeń dla ubezpieczonych i dla pozostałych po nich członków rodziny w formie jednorazowych odpraw Statut Kasy Bratniej może ustalić przypadki, w których Kasa Bratnia może lub musi udzielać odpraw w formie wypłat periodycznych.
(2)
Warunkiem powstania prawa do odprawy jest przebycie przez ubezpieczonego w Kasie Bratniej okresu wyczekiwania, który wynosi 24 miesiące składkowe.
§  10.
(1)
Odprawa służy ubezpieczonemu w przypadkach rozwiązania stosunku pracy:
1)
jeżeli ukończył 60 rok życia;
2)
jeżeli jest trwale niezdolny do wykonywania pracy zawodowej z powodu wypadku w zatrudnieniu, choroby, ułomności fizycznej i umysłowej, bądź też wskutek upadku sił fizycznych i umysłowych;
3)
jeżeli nie posiada prawa do odprawy na podstawie pkt 1) lub 2), ale
a)
zwolniony został z pracy, albo
b)
wystąpił dobrowolnie z pracy po przebyciu w Kasie Bratniej okresu co najmniej 120 miesięcy składkowych.
(2)
Odprawa służy również ubezpieczonej kobiecie, jeżeli wystąpiła z pracy z powodu zamążpójścia.
§  11.
(1) 1
W razie śmierci ubezpieczonego służy odprawa jego żonie i dzieciom do lat 18, a dzieciom odbywającym studia w zakładach naukowych - do lat 24. Jeżeli dzieci są jeszcze przed przekroczeniem lat 18 trwale i całkowicie niezdolne do zarobkowania służy im odprawa również i po przekroczeniu tego wieku. Statut określi bliżej, kogo należy uważać za dziecko ubezpieczonego uprawnione do odprawy. Statut może ustalić, że, w braku uprawnionej do odprawy żony, odprawa służyć będzie osobie, która zamieszkiwała z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym i była przez niego wyłącznie utrzymywana; statut określi warunki, od których spełnienia zależeć będzie nabycie przez tę osobę prawa do odprawy.
(2)
W braku osób, wymienionych w ust (1), odprawa służy rodzicom ubezpieczonego, którzy pozostawali na jego utrzymaniu.
(3)
W razie istnienia kilku osób, uprawnionych do odprawy w myśl paragrafu niniejszego, odprawę dzieli się między nie w równych częściach.
§  12.
(1)
Wysokość odpraw określi statut Kasy Bratniej zgodnie z planem ubezpieczeniowo-technicznym Kasy Bratniej (§ 37).
(2)
Wysokość odpraw zależna będzie od ilości miesięcy składkowych, przebytych przez ubezpieczonego w Kasie Bratniej.
(3) 2
Odprawa należna ubezpieczonym mężczyznom po przebyciu w Kasie Bratniej 240 miesięcy składkowych nie może być mniejsza od 14.400 zł.
(4)
W przypadkach określonych w § 10 ust. (1) pkt 3) i ust. (2) wysokość odprawy nie może przekraczać pełnej rezerwy składek. Sposób obliczenia rezerwy składek ustali plan ubezpieczeniowo-techniczny Kasy Bratniej.
(5)
Odprawa dla ubezpieczonych kobiet i dla pozostałych po nich członków rodziny nie może wynosić mniej niż 50% odpowiedniej odprawy, służącej ubezpieczonym mężczyznom i pozostałym po nich członkom rodziny.
(6)
Statut określi szczegółowe warunki powstania i realizacji uprawnień. W szczególności statut ustali okres czasu pozostawania bez pracy w przedsiębiorstwie górniczym lub hutniczym, po którego upływie służyć będzie odprawa w myśl § 10 ust. (1) pkt 3).
(7)
Minister Opieki Społecznej ustala spółczynniki do przeliczania odpraw na renty, dokonywanego w wykonaniu umów międzynarodowych.
§  13.
(1)
Miesiącami składkowymi są miesiące, za które składki zostały opłacone.
(2)
Przerwa w ubezpieczeniu nie powoduje utraty uprawnień.
(3)
Podjęcie odprawy wyczerpuje wszelkie roszczenia z tytułu ubezpieczenia, na którego podstawie została nabyta.
§  14.
(1)
Odprawa, określona w § 11, nie służy żonie, jeżeli w chwili śmierci ubezpieczonego małżeństwo było sądownie rozwiązane lub z winy żony sądownie rozdzielone.
(2)
Odprawa, określona w § 11, nie służy pozostałym członkom rodziny, jeżeli stwierdzone będzie prawomocnym wyrokiem karno-sądowym ich rozmyślne działanie w celu spowodowania śmierci ubezpieczonego.
§  15.
Odprawy podlegają egzekucji na zasadach, przewidzianych w art. 575 kodeksu postępowania cywilnego.

III.

Składki.

§  16.
(1) 3
Składki są opłacane miesięcznie z dołu przez pracodawcę.
(2)
Obowiązek opłacania składek nie obejmuje miesięcy, w których przerwa w pracy z powodu choroby lub połogu trwała dłużej niż dwa tygodnie.
(3) 4
Statut Kasy Bratniej określa wysokość składek.
(4) 5
Do czasu odmiennego unormowania w statucie - składki wynoszą 3% miesięcznie zarobku ubezpieczonych. Za zarobek uważa się całkowity dochód ubezpieczonego, zarówno w gotówce jak i w naturze, stanowiący wynagrodzenie za pracę.
§  17. 6
(1)
Pracodawca obowiązany jest do wpłacenia składek również i w tym przypadku, gdy nie wypłaca wynagrodzenia mimo upływu terminu jego płatności.
(2)
Od chwili wypłaty wynagrodzenia ubezpieczonym lub upływu terminu jego płatności - kwoty należnych składek stanowią własność Kasy Bratniej; są one uważane za prawnie oddzielone od pozostałego majątku pracodawcy. Kasa Bratnia może żądać wydania ich bez jakichkolwiek ograniczeń także w postępowaniu egzekucyjnym, upadłościowym i układowym.
§  18. 7
(1)
Pracodawca obowiązany jest wpłacić składki do Kasy Bratniej w ciągu dziesięciu dni od terminu płatności wynagrodzenia.
(2)
Pracodawca, który nie wpłaci do Kasy Bratniej składek w terminie, określonym w ust. (1), obowiązany jest do płacenia odsetek według stopy, określonej dla odsetek prawnych, poczynając od 11 dnia od daty płatności wynagrodzenia.

IV.

Nabywanie dodatkowych uprawnień do świadczeń.

§  19.
Statut Kasy Bratniej może przewidywać nabywanie dodatkowych uprawnień do świadczeń w zamian za dobrowolne opłacanie przez ubezpieczonych lub pracodawców składek dodatkowych na zasadach, ustalonych w planie ubezpieczeniowo-technicznym.

V.

Organizacja.

§  20.
(1)
Kasa Bratnia jest instytucją ubezpieczenia społecznego i posiada osobowość prawną prawa publicznego.
(2)
Siedzibą Kasy Bratniej jest miasto Sosnowiec.
§  21.
Kasa Bratnia działa na podstawie rozporządzenia niniejszego i statutu oraz planu ubezpieczeniowo-technicznego.
§  22.
Organami Kasy Bratniej są:
1)
Zarządy Obwodowe,
2)
Zarząd Główny,
3)
Walne Zebranie,
4)
Komisja Rewizyjna.
§  23.
(1)
Poszczególne przedsiębiorstwa tworzą obwody Kasy Bratniej.
(2)
Statut Kasy Bratniej może przewidzieć, według jakich zasad przedsiębiorstwa, obejmujące kilka zakładów pracy, będą mogły być dzielone na kilka obwodów.
(3)
Dla każdego obwodu funkcjonuje Zarząd Obwodowy.
§  24.
(1)
Zarząd Obwodowy składa się z członków, wybieranych przez ubezpieczonych danego obwodu na okres trzech lat w głosowaniu tajnym, równym i proporcjonalnym. Statut Kasy Bratniej określi ilość członków Zarządów Obwodowych i ich zastępców w zależności od ilości ubezpieczonych danego obwodu.
(2)
Pracodawca dostarcza bezpłatnie Zarządowi Obwodowemu lokal.
§  25.
Do zakresu działania Zarządu Obwodowego należy:
1)
czuwanie nad wpłacaniem przez pracodawcę składek do Kasy Bratniej,
2)
czuwanie nad dokonywaniem przez pracodawcę czynności, przewidzianych w § 6,
3)
pośredniczenie pomiędzy ubezpieczonymi a Zarządem Głównym Kasy Bratniej, a w szczególności przyjmowanie, przygotowywanie i opiniowanie roszczeń o odprawy,
4)
dokonywanie czynności, zleconych przez Zarząd Główny.
§  26.
Walne Zebranie Kasy Bratniej składa się z członków Zarządów Obwodowych.
§  27.
(1)
Do zakresu działania Walnego Zebrania należy:
1)
uchwalanie zmian statutu,
2)
wybór członków i zastępców członków Zarządu Głównego i Komisji Rewizyjnej,
3)
wybór czterech członków i zastępców członków Komisji Rozjemczej (§ 42),
4)
uchwalanie sprawozdania rocznego i absolutorium dla Zarządu Głównego,
5)
uchwalanie preliminarza budżetowego,
6)
uchwalanie kupna, sprzedaży i obciążenia majątku nieruchomego Kasy Bratniej,
7)
podejmowanie uchwał co do dochodzenia roszczeń Kasy Bratniej przeciwko członkom Zarządu Głównego, Zarządów Obwodowych i Komisji Rewizyjnej, wynikłych z ich urzędowania oraz wybór osób, którym ma być poruczone dochodzenie tych roszczeń.
(2)
Uchwały, wymienione w ust. (1), pkt 1) i 6), zapadają większością 2/3 głosów obecnych.
(3)
Zmiany statutu mogą dotyczyć uprawnień z tytułu okresów ubezpieczenia w Kasie Bratniej, przebytych przed wejściem w życie tych zmian.
§  28.
(1)
Zarząd Główny składa się z 12 członków i ich zastępców, wybieranych przez Walne Zebranie na okres trzech lat w głosowaniu proporcjonalnym.
(2)
Poszczególne swe czynności Zarząd Główny może przekazywać komisjom.
§  29.
(1)
Do zakresu działania Zarządu Głównego należy załatwianie wszystkich spraw Kasy Bratniej, nie zastrzeżonych innym organom Kasy Bratniej.
(2)
W szczególności do zakresu działania Zarządu Głównego należy:
1)
przyznawanie odpraw,
2)
zarząd majątkiem i dokonywanie lokat Kasy Bratniej,
3)
wydawanie regulaminów dla Zarządów Obwodowych oraz czuwanie nad zgodnością ich działalności z obowiązującymi przepisami,
4)
opracowywanie wniosków na Walne Zebranie,
5)
przyjmowanie i zwalnianie dyrektora Kasy Bratniej.
§  30.
(1)
Prezesa Kasy Bratniej i jego zastępcę wybiera spośród swych członków Zarząd Główny, a zatwierdza Minister Opieki Społecznej.
(2)
Prezes Kasy Bratniej reprezentuje Kasę Bratnią na zewnątrz oraz przewodniczy na posiedzeniach Zarządu Głównego i Walnego Zebrania, Służy mu prawo zawieszania uchwał Zarządu Głównego i Walnego Zebrania, które są sprzeczne z przepisami prawnymi lub sprzeciwiają się interesom Kasy Bratniej. Ostateczne decyzje w sprawie tych uchwał wydaje Minister Opieki Społecznej.
§  31.
(1)
Komisja Rewizyjna Kasy Bratniej składa się z 5 członków i 5 ich zastępców, wybieranych przez Walne Zebranie na okres trzech lat w głosowaniu proporcjonalnym.
(2)
Członkowie Komisji Rewizyjnej nie mogą być członkami innych organów Kasy Bratniej.
§  32.
Do zakresu działania Komisji Rewizyjnej należy kontrola działalności świadczeniowej, finansowej i administracyjnej Kasy Bratniej.
§  33.
Czynności wykonawcze w zakresie administracji Kasy Bratniej załatwia dyrektor Kasy Bratniej, powoływany przez Zarząd Główny. Dyrektor przyjmuje i zwalnia pracowników Kasy Bratniej i jest ich zwierzchnikiem.
§  34.
(1)
Prawo wybierania Zarządów Obwodowych mają pracownicy, podlegający obowiązkowi ubezpieczenia w Kasie Bratniej.
(2)
Prawo wybieralności do organów Kasy Bratniej mają, pod warunkiem posiadania obywatelstwa polskiego, osoby, wymienione w ust. (1), oraz osoby, które były poprzednio ubezpieczone w Kasie Bratniej i nie podjęły jeszcze służącej im odprawy. Nie mogą być wybierane do organów Kasy Bratniej osoby, które na mocy wyroku sądowego utraciły zdolność piastowania urzędów publicznych, oraz osoby, ukarane sądownie za zbrodnie lub za przestępstwa z chęci zysku.
§  35.
(1)
Statut Kasy Bratniej określi szczegółowo sposób dokonywania wyborów do organów Kasy Bratniej.
(2)
Statut Kasy Bratniej ustali zasady zwrotu członkom organów Kasy Bratniej i Komisji Rozjemczej wydatków, związanych z wykonywaniem przez nich czynności w tych organach.

VI.

Przepisy majątkowe i finansowe.

§  36.
Dochody Kasy Bratniej składają się:
1)
ze składek i odsetek zwłoki,
2)
z dochodów z majątku,
3)
z darowizn, zapisów i subsydiów.
§  37.
Plan ubezpieczeniowo - techniczny Kasy Bratniej, zawierający podstawy techniczne ubezpieczenia brackiego, stanowi załącznik statutu Kasy Bratniej. Zmiany statutu nie mogą być w sprzeczności z planem ubezpieczeniowo-technicznym.
§  38.
Fundusze Kasy Bratniej mogą być używane jedynie na cele, przewidziane w rozporządzeniu niniejszym i w statucie Kasy Bratniej.
§  39.
Statut Kasy Bratniej określi maksymalną wysokość kosztów administracyjnych i ogólnych Kasy Bratniej w stosunku do dochodu ze składek.
§  40.
(1)
Fundusze Kasy Bratniej powinny być lokowane w sposób odpowiadający wymaganiom planu ubezpieczeniowo-technicznego Kasy Bratniej,
(2)
Dozwolone są następujące rodzaje lokat:
1)
kupno i budowa nieruchomości mieszkalnych w kraju położonych oraz kupno placów pod budowę takich nieruchomości;
2)
kupno następujących papierów procentowych:
a)
papierów państwowych lub przez Państwo gwarantowanych,
b)
skryptów dłużnych funduszów państwowych,
c)
listów zastawnych instytucyj kredytu długoterminowego, jeżeli są one, według statutów emitujących je instytucyj, zabezpieczone wierzytelnościami, mieszczącymi się co najwyżej w połowie rzeczywistej wartości obciążonych nieruchomości;
3)
kupno akcyj Banku Polskiego;
4)
udzielanie pożyczek:
a)
pod zastaw nieruchomości,
b)
zabezpieczonych na hipotece nieruchomości,
c)
pod zastaw hipotek, przy czym pożyczki takie nie mogą przekraczać 75% zastawionej wierzytelności;

nieruchomości obciążone muszą być budynkami mieszkalnymi, położonymi w kraju, i stanowić własność osób prawnych, a sumy zobowiązań lub wartości zastawionych wierzytelności hipotecznych wraz z poprzedzającymi je ciężarami nie mogą przekraczać 40% rzeczywistej wartości nieruchomości;

5)
umieszczanie funduszów:
a)
w bankach państwowych,
b)
w Pocztowej Kasie Oszczędności,
c)
w komunalnych kasach oszczędności,
d)
w spółdzielczych centralach finansowych.
(3)
Wartość lokaty w akcjach Banku Polskiego (ust. (2) pkt 3)) nie może przekraczać 10% wartości lokat w nieruchomościach (ust. (2) pkt 1)), wartość zaś lokat w spółdzielczych centralach finansowych (ust. (2) pkt 5) lit, d)) nie może przekraczać 2%) wartości lokat w nieruchomościach (ust, (2) pkt 1)).
§  41.
Kasa Bratnia obowiązana jest sporządzać corocznie bilans na dzień 31 grudnia. Bilans obejmuje pozycje buchalteryjne, oraz pozycje ubezpieczeniowo-techniczne, obliczone według planu ubezpieczeniowo-technicznego Kasy Bratniej.

VII.

Rozstrzyganie sporów.

§  42.
(1)
Spory pomiędzy ubezpieczonymi i uprawnionymi do odpraw z jednej a Kasą Bratnią z drugiej strony rozstrzyga Komisja Rozjemcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie publicznej. Termin do wniesienia odwołania do Komisji Rozjemczej od decyzji Kasy Bratniej wynosi 2 miesiące od dnia doręczenia tej decyzji.
(2)
W skład Komisji Rozjemczej wchodzą dwaj członkowie lub ich zastępcy, wyznaczeni przez Ministra Opieki Społecznej, oraz członkowie lub ich zastępcy, wybrani przez Walne Zebranie po 1 spośród osób ubezpieczonych na obszarze każdego z obwodów inspekcji pracy, w których położone są zakłady pracy objęte ubezpieczeniem w Kasie Bratniej. Przewodniczącym Komisji Rozjemczej jest obwodowy inspektor pracy w Sosnowcu, zastępcami zaś jego - inni obwodowi inspektorzy pracy, w których obwodach położone są zakłady pracy, objęte ubezpieczeniem w Kasie Bratniej.
(3)
Udział w posiedzeniach Komisji Rozjemczej bierze jeden członek lub jego zastępca, wyznaczony przez Ministra Opieki Społecznej, oraz ten członek lub jego zastępca spośród wybranych przez Walne Zebranie, który jest ubezpieczonym na obszarze tego samego obwodu inspekcji pracy, co i ubezpieczony, prowadzący spór z Kasą Bratnią, przewodniczy zaś inspektor pracy tego obwodu inspekcji pracy, na którego obszarze ubezpieczony, prowadzący spór z Kasą Bratnią, jest lub był ostatnio zatrudniony. Jeżeli spór prowadzą pozostali po ubezpieczonym (§ 11), to właściwość inspektora pracy i członka Komisji pochodzącego z wyboru zależy od ostatniego miejsca zatrudnienia zmarłego ubezpieczonego.
(4)
Posiedzenia Komisji Rozjemczej odbywają się w siedzibie tego inspektora pracy, który przewodniczy posiedzeniu.
(5)
Do postępowania przed Komisją Rozjemczą stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym (Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 341).
(6)
Przewodniczący Komisji Rozjemcze] może nakładać na jej członków kary za niestawiennictwo w wysokości od 2 do 15 zł. Przewodniczącemu Komisji Rozjemczej służy władza porządkowa w toku rozprawy, służąca przewodniczącemu sądu.
(7)
Decyzje Komisji Rozjemczej są ostateczne.
§  43.
Spory pomiędzy pracodawcami z jednej a Kasą Bratnią z drugiej strony, wynikłe na podstawie rozporządzenia niniejszego, rozstrzyga Minister Opieki Społecznej.

VIII.

Nadzór.

§  44.
(1)
Nadzór nad Kasą Bratnią sprawuje Minister Opieki Społecznej.
(2)
Do Ministra Opieki Społecznej należy czuwanie nad całokształtem działalności Kasy Bratniej, nad przestrzeganiem przez Kasę Bratnią przepisów prawnych i stosowaniem się przez nią do planu ubezpieczeniowo-technicznego oraz wydawanie w tym celu wiążących Kasę Bratnią zarządzeń.
(3)
W szczególności Minister Opieki Społecznej ma prawo:
1)
zwoływania posiedzeń organów Kasy Bratniej i brania w nich udziału przez swych delegatów oraz przeprowadzania przez swych delegatów w każdym czasie bezpośredniej kontroli działalności Kasy Bratniej;
2)
unieważniania lub zawieszania uchwał organów Kasy Bratniej w razie, gdy naruszają przepisy prawne lub są szkodliwe dla stanu majątkowego Kasy Bratniej albo interesu publicznego;
3) 8
rozwiązywania poszczególnych organów Kasy Bratniej w razie:
a)
naruszenia w sposób istotny przez dany organ przepisów prawnych,
b)
prowadzenia przez dany organ gospodarki szkodliwej dla interesów ubezpieczonych i dobra Kasy Bratniej,
c)
niezdolności danego organu do wypełniania istotnych swych zadań;

Przepis lit. C stosuje się odpowiednio do Komisji Rozjemczej

4)
badania wykazów robotników, zatrudnionych przez przedsiębiorstwa górnicze lub hutnicze, celem skontrolowania należytego wypełniania przez nie obowiązków, określonych w rozporządzeniu niniejszym.
(4)
Zatwierdzenia przez Ministra Opieki Społecznej wymagają uchwały organów Kasy Bratniej w sprawach:
1)
zmiany statutu,
2)
preliminarza budżetowego,
3)
sprawozdania rocznego,
4)
bilansu,
5)
lokaty funduszów Kasy,
6)
zbywania majątku nieruchomego, wierzytelności i tytułów dłużnych - oraz
7)
zaciągania pożyczek, zabezpieczonych majątkiem Kasy.
(5) 9
W razie rozwiązania Komisji Rozjemczej lub organu Kasy Bratniej Minister Opieki Społecznej powierza na okres nie dłuższy od dwunastu miesięcy wyznaczonemu przez siebie organowi tymczasowemu (jednoosobowemu lub kolegialnemu) pełnienie czynności rozwiązanego organu. Przed upływem powyższego terminu powinien być powołany w sposób, przewidziany w §§ 24, 26, 28 i 31, organ Kasy Bratniej, którego czynności spełniał organ tymczasowy.

IX.

Przepisy przejściowe.

§  45.
(1)
Osobom, ubezpieczonym w Kasie Bratniej, które przed dniem 1 września 1935 r. ubezpieczone były w byłych kasach bratnich, wymienionych w załączniku Nr 1, - nie służą z tytułu ubezpieczenia w tych kasach żadne uprawnienia do świadczeń poza uprawnieniami, wynikającymi z dalszych przepisów paragrafu niniejszego.
(2)
Osobom, wymienionym w ust. (1), zalicza się do ubezpieczenia w Kasie Bratniej, według zasad, wskazanych w ust. (3) i (4), te okresy, które w dniu 31 sierpnia 1935 r. podlegały zaliczeniu w byłych kasach bratnich, wymienionych w załączniku Nr 1. Przy zaliczaniu nie stosuje się jednak ograniczeń, wynikających z przerw w ubezpieczeniu w poszczególnej byłej kasie bratniej.
(3) 10
Okresy, nie przekraczające 240 miesięcy składkowych, zalicza się tak, jak gdyby były przebyte przez ubezpieczonych mężczyzn w Kasie Bratniej. Za miesiące ponad okres 240 miesięcy składkowych służy uprawnionym tylko dopłata w wysokości 300 zł za każde dalsze 12 miesięcy składkowych.
(4)
Okresy przebyte w byłych kasach bratnich przed dniem 1 września 1935 r. zalicza się na okres wyczekiwania przewidziany w § 9 ust. (2) i na okres przewidziany w § 10 ust. (1) pkt 3) lit. b).
(5)
Wydatki Kasy Bratniej, wynikające z niestosowania ograniczeń w zaliczeniach, wynikających z przerw w ubezpieczeniu w po-szczególnej byłej kasie bratniej (ust. (2) zdanie 2) pokryje jednorazowo Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) w tej formie, że pożyczka Zakładu, przewidziana w § 46 ust. (3) rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410) - zostanie powiększona o skapitalizowaną wartość tych wydatków, obliczoną na dzień 31 grudnia 1938 r. w sposób zgodny z planem ubezpieczeniowo-technicznym Kasy Bratniej.
§  46.
(1)
Osoby, wymienione w § 2 ust. (3), objęte są od dnia 1 września 1938 r. obowiązkiem ubezpieczenia w Kasie Bratniej bez ograniczeń, przewidzianych w § 3.
(2)
Osobom, wymienionym w ust. (1), zatrudnionym w dniu 1 września 1938 r. w przedsiębiorstwach, wydobywających węgiel kamienny, zalicza się do ubezpieczenia w Kasie Bratniej według zasad, wskazanych w ust. (3) i (4), okresy pracy w tych przedsiębiorstwach przed 1 września 1938 r.
(3) 11
Okresy pracy nie przekraczające 132 miesięcy zalicza się tak, jak gdyby były przebyte w Kasie Bratniej. Powyższe okresy pracy zalicza się bez względu na przerwy w pracy w danym przedsiębiorstwie. Miesięcy ponad zaliczony okres 132 miesięcy nie zalicza się do ubezpieczenia w Kasie Bratniej.
(4)
Okresy, zaliczone w myśl ustępów poprzedzających, zalicza się na okres wyczekiwania przewidziany w § 9 ust. (2) i na okres przewidziany w § 10 ust. (1) pkt 3) lit. b).
§  47.
(1) 12
Ustala się następującą wysokość odpraw, która będzie obowiązywać do czasu odmiennego unormowania w statucie wysokości odpraw:
Po poniższej liczbie miesięcy składkowych Odprawa wynosi złotych
A dla ubezpieczonego mężczyzny na podstawie § 10 ust. (1) pkt 1) i 2) lub dla pozostałych członków rodziny na podstawie § 11 B) dla ubezpieczonego mężczyzny na podstawie § 10 ust. (1) pkt 3)
1 2 3
24 1.200 816
36 1.800 1.224
48 2.400 1.632
60 3.000 2.040
72 3.600 2.448
84 4.200 3.048
96 4.800 3.648
108 5.400 4.248
120 6.000 4.848
132 6.600 5.448
144 7.200 6.048
156 7.800 6.648
168 8.400 7.248
180 9.000 7.848
192 9.600 8.448
204 10.200 9.624
216 10.800 10.800
228 11.400 11.400
240 14.400 14.400
252 15.360 15.360
264 16.320 16.320
276 17.280 17.280
288 18.240 18.240
300 19.200 19.200
2)
Po 300 miesiącach składkowych odprawa wzrasta za każde dalsze 12 miesięcy składkowych o 1.200 zł.
3)
Odprawy, służące ubezpieczonym kobietom i pozostałym po nich członkom rodziny, wynoszą 80% odpowiednich odpraw, należnych w myśl pkt 1) lit. A lub lit. B i pkt 2), przy czym w przypadku, określonym w § 10 ust. (2) 80% odpraw, należnych w myśl pkt 1) lit. B.
(2)
Odmienne unormowanie w statucie wysokości odpraw, przewidzianych w ust. (1), nie może nastąpić przed upływem trzech lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia niniejszego.
§  48.
(1)
Należności z tytułu zaległych odpraw byłych kas bratnich, wymienionych w załączniku Nr 1, nie spłacone do dnia wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, wypłacać będzie nadał Kasa Bratnia według zasad, określonych w § 46 ust. (1) rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410).
(2)
Do należności z tytułu odpraw zaległych stosuje się przepis § 15.
(3)
Na spłatę należności, wymienionych w ust. (1), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) udzieli Kasie Bratniej nieoprocentowanej pożyczki, która, łącznie z pożyczką, udzieloną już na podstawie § 46 ust. (3) rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410) i powiększona stosownie do § 45 ust. (5) rozporządzenia niniejszego - spłacana będzie z nadwyżek technicznych, wynikających z bilansu Kasy Bratniej (§ 41).
§  49.
(1) 13
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) obowiązany jest wypłacać renty osobom, którym zostały one przyznane przez byłe kasy bratnie, wymienione w załączniku Nr 1, oraz pozostałym po tych osobach członkom rodziny. Do rent tych stosują się przepisy, obowiązujące we właściwych byłych kasach bratnich, Renty te wypłaca Zakład w tym wymiarze, jaki obowiązywał w dniu 31 grudnia 1932 r. Renty te nie mogą być jednak niższe od najniższych odpowiednich rent z ubezpieczenia emerytalnego robotników, wypłacanych przez Zakład.
(2)
W okresach, ustalanych przez Ministra Opieki Społecznej dla poszczególnych grup osób pobierających renty. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników), na wniosek uprawnionych, będzie mógł wypłacać im zamiast rent odprawy kapitałowe według tabeli następującej:
Wiek osoby pobierającej rentę Spółczynnik kapitalizacyjny
dla inwalidów dla wdów
do lat 41 włącznie 61/2 9
od lat 42 do lat 44 " 61/2 81/2
" " 45 " " 47 " 61/2 8
" " 48 " " 50 " 61/2 71/2
" " 51 " " 53 " 61/2 7
" " 54 " " 56 " 61/2 61/2
" " 57 " " 59 " 6 6
" " 60 " " 62 " 51/2 51/2
" " 63 " " 65 " 5 5
" " 66 " " 68 " 41/2 41/2
" " 69 " " 71 " 4 4
" " 72 " " 74 " 31/2 31/2
ponad lat 74 3 3

Wiek osoby pobierającej rentę, właściwy dla ustalenia odprawy kapitałowej, oblicza się przez odjęcie od liczby roku kalendarzowego, w którym przyznaje się odprawę, liczby roku kalendarzowego, w którym urodziła się osobą pobierająca rentę.

(3)
Odprawa kapitałowa wyczerpuje w stosunku do osób pobierających rentę i pozostałych po nich członków rodziny wszelkie uprawnienia z tytułu ubezpieczenia we właściwej byłej kasie bratniej.
§  50.
(1)
Przedsiębiorstwa, wymienione w ust. (2), przy których w dniu 31 sierpnia 1935 r. istniały byłe kasy bratnie, obowiązane są do uiszczenia Kasie Bratniej począwszy od 1 stycznia 1939 r. trzystu osiemdziesięciu rat miesięcznych.
(2)
Wysokość wpłat miesięcznych ustala się dla poszczególnych przedsiębiorstw w sposób następujący:
Wysokość wpłaty miesięcznej
1. Towarzystwo Kopalń i Zakładów Hutniczych Sosnowieckich, Spółka Akcyjna 7.500
2. Warszawskie Towarzystwo Kopalń Węgla i Zakładów Hutniczych, Spółka Akcyjna 1.500 "
3. Towarzystwo Górniczo - Przemysłowe "Saturn", Spółka Akcyjna 650 "
4. Towarzystwo Kopalń "Flora", Spółka Akcyjna 500 "
5. Gwarectwo "Hr. Renard" Kopalnie Węgla i Zakłady Przemysłowe w Sosnowcu 2.425 "
6. Towarzystwo Francusko - Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla, Spółka Akcyjna 2.250 "
7. Zakłady "Solvay" w Polsce, Towarzystwo z ograniczoną poręką w Warszawie 600 "
Razem 15.425 zł
(3)
Termin płatności wpłaty miesięcznej przypada na dzień 25 każdego miesiąca kalendarzowego.
(4)
W razie nieuiszczenia przez którekolwiek z przedsiębiorstw, wymienionych w ust. (2), trzech kolejnych wpłat miesięcznych lub w razie likwidacji albo zbycia tego przedsiębiorstwa, wartość zdyskontowana przypadających na nie wpłat miesięcznych, których terminy płatności jeszcze nie nadeszły, obliczona przy zastosowaniu stopy 5% rocznie z dołu, staje się natychmiast płatna. Kasa Bratnia za zezwoleniem władzy nadzorczej może w poszczególnych przypadkach wyrazić zgodę na stopniowe umarzanie tej należności; podlega ona w tym przypadku oprocentowaniu w wysokości 5 od sta rocznie.
(5)
Wartości skapitalizowane przyszłych wpłat, obliczone na dzień 1 stycznia 1939 r., zabezpieczone będą przez wpisy do ksiąg hipotecznych (gruntowych) pól górniczych i nieruchomości odnośnych przedsiębiorstw, wymienionych w ust. (2). Każdoczesną wartość skapitalizowaną przyszłych wpłat poszczególnych przedsiębiorstw, jako długi, ulegające wpisaniu, ustala załącznik Nr 2. Ponadto wpisane będą do ksiąg hipotecznych (gruntowych) kaucje na zabezpieczenie odsetek zwłoki, kosztów sądowych i egzekucyjnych w wysokości 10% wartości skapitalizowanej przyszłych wpłat. Wpisy powyższe dokonywane będą na jednostronny wniosek Kasy Bratniej i na jej koszt. Zabezpieczenia powyższe nie naruszają w stosunku do Kasy Bratniej przywilejów, służących na podstawie obowiązujących przepisów prawnych należnościom ubezpieczeń społecznych.
(6)
W miarę uiszczania wpłat, ustalonych w ust. (1) i (2), Kasa Bratnia jest obowiązana na wniosek i koszt odnośnego przedsiębiorstwa zmniejszać wysokość długu do wysokości każ-doczesnej skapitalizowanej wartości przyszłych wpłat, obliczonej na dzień 1 stycznia danego roku oraz zmniejszać odpowiednio wysokość kaucji hipotecznej.
(7)
W przypadku jednorazowego spłacenia całkowitej skapitalizowanej wartości przyszłych wpłat Kasa Bratnia obowiązana jest na wniosek i koszt odnośnego przedsiębiorstwa wykreślić dług i kaucję hipoteczną, zapisaną w księgach hipotecznych (gruntowych) jego pól górniczych i nieruchomości.
(8)
Jeżeli w księgach hipotecznych (gruntowych) pól górniczych i nieruchomości poszczególnych przedsiębiorstw wpisane zostało przed dniem wejścia w życie rozporządzenia niniejszego zabezpieczenie należności z tytułu zobowiązań, wynikających z § 49 ust. (1) i (2) rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410), na kwotę wyższą od kwoty, wynikającej z przepisów ust. (5) paragrafu niniejszego - wówczas Kasa Bratnia na wniosek i koszt interesowanych przedsiębiorstw zmieni wpisy już dokonane na wpisy, odpowiadające przepisom ust. (5) paragrafu niniejszego.
§  51.
(1)
Niezależnie od obowiązków, przewidzianych w § 50, wszystkie przedsiębiorstwa, przy których w dniu 31 sierpnia 1935 r. istniały wymienione w załączniku Nr 1 byłe kasy bratnie, obowiązane są do uiszczenia Kasie Bratniej począwszy od 1 stycznia 1939 r. trzystu osiemdziesięciu wpłat miesięcznych, każda po 31.940 zł.
(2)
Wszystkie przedsiębiorstwa górnicze, wydobywające węgiel kamienny w powiatach bielskim, bialskim i chrzanowskim, obowiązane są do uiszczenia Kasie Bratniej począwszy od września 1938 r. czterystu dwudziestu wpłat miesięcznych, każda po 14.585 zł.
(3)
Termin płatności wpłat miesięcznych przypada na dzień 25 każdego miesiąca kalendarzowego.
(4)
Podział między poszczególne, w danym czasie istniejące, przedsiębiorstwa wpłat miesięcznych, przewidzianych w ust. (1) i (2), ustala się co kwartał w drodze zarządzenia Ministra Opieki Społecznej, proporcjonalnie do liczby wydobytych przez te przedsiębiorstwa ton węgla kamiennego, bez względu na jakość węgla. Podział będzie oparty na urzędowej statystyce wydobycia za kwartał kalendarzowy, bezpośrednio poprzedzający kwartał, w którym dokonano podziału, i będzie się stosować do kwartału kalendarzowego, bezpośrednio następującego po kwartale, w którym tego podziału dokonano.
(5)
Podział wpłat miesięcznych, płatnych w miesiącach: wrześniu, październiku, listopadzie i grudniu 1938 r. przez przedsiębiorstwa, określone w ust, (2), będzie oparty na statystyce wydobycia za rok kalendarzowy 1937.
§  52.
Przepisy §§ 50 i 51 ust. (1) nie naruszają obowiązku wymienionych w nich przedsiębiorstw do uiszczenia należności, wynikających z §§ 49 i 50 rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz., U. R. P. Nr 65, poz. 410) za okres przed 1 stycznia 1939 r.
§  53.
Do dnia 1 września 1973 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) udzielać będzie Kasie Bratniej w razie braku środków, potrzebnych do pokrywania jej wydatków bieżących, pożyczek, zabezpieczonych na wpłatach miesięcznych, przewidzianych w §§ 50 i 51, z oprocentowaniem nie przekraczającym 41/2% rocznie.
§  54.
Prawa i obowiązki Kasy Bratniej powstałe w okresie od dnia 1 września 1935 r. do dnia 1 września 1938 r. na podstawie rozporządzenia Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410), utrzymują się w mocy, jeżeli rozporządzenie niniejsze nie stanowi inaczej.
§  55.
Pierwszy statut Kasy Bratniej wraz z planem ubezpieczeniowo-technicznym, oparty na przepisach rozporządzenia niniejszego, nada Minister Opieki Społecznej.
§  56.
(1)
Z dniem wejścia w życie rozporządzenia niniejszego ustaje działalność lokalnych funduszów zapomogowych i innych urządzeń pokrewnych, działających przy przedsiębiorstwach górniczych w powiatach: bielskim, bialskim i chrzanowskim oraz przy przedsiębiorstwach: "Węgierska Górka" Górnicza i Hutnicza Spółka Akcyjna w Węgierskiej Górce oraz "Giesche" Zakłady Hutnicze, Spółka Akcyjna w Trzebini.
(2)
Obecnym i byłym pracownikom przedsiębiorstw, określonych w ust. (1), oraz ich rodzinom nie będą służyły żadne uprawnienia z tytułu dotychczasowego uczestnictwa w lokalnych funduszach zapomogowych i innych urządzeniach pokrewnych poza uprawnieniami, wynikającymi z rozporządzenia niniejszego.
§  57.
(1)
Majątek lokalnych funduszów Zapomogowych i innych urządzeń pokrewnych, określonych w § 56, ust. (1), przechodzi na własność Kasy Bratniej, która tworzy z niego wyodrębniony gospodarczo i rachunkowo "Fundusz Likwidacyjny b. lokalnych funduszów zapomogowych". Kasa Bratnia wolna jest od wszelkich opłat i podatków, związanych z przejęciem na własność majątku lokalnych funduszów zapomogowych i urządzeń pokrewnych.
(2)
Przed upływem miesiąca od dnia wejścia w życie rozporządzenia niniejszego Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) wpłaci Kasie Bratniej na rachunek "Funduszu likwidacyjnego b. lokalnych funduszów zapomogowych" kwotę zł 500.000.
(3)
Znajdujące się w księdze hipotecznej Sądu Okręgowego w Krakowie w pozycji 3 karty B realności lwh. 647 Kraków-Krowodrza Dz. XVIII obecnie Zakładu Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników (Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) w Warszawie własnej zastrzeżenie, że wymieniona realność stanowi fundusz zapomogowy dla członków wspólnego Bractwa Górniczego w Krakowie tj. przedsiębiorstw:
1)
Kopalni węgla - Gwarectwa węglowego w Brzeszczach,
2)
Kopalni węgla - Compagnie Galicienne de mines S. A. w Libiążu M.,
3)
Trzebińskich Zakładów Hutniczych - Giesche S. A. w Trzebini,
4)
Państwowej kopalni węgla w Spytkowicach ad Zator,
5)
Górniczej i Hutniczej Spółki Akcyjnej "Węgierska Górka" (Odlewnia rur i żelaza) w Węgierskiej Górce,
6)
Gwarectwa Rudy i Węgla Kamiennego "Czerna" w Czernej,
7)
Zakładów "Solvay" w Polsce, Kraków- Podgórze,
8)
Kopalni węgla "Kmita" w Tenczynku,
9)
Kopalni węgla kamiennego "Tenczynek" w Tenczynku, -

ulega skreśleniu na wniosek" Kasy Bratniej i na jej koszt. W zamian za to Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) przekaże Kasie Bratniej na rachunek "Funduszu likwidacyjnego b. lokalnych funduszów zapomogowych" - w ciągu miesiąca od dokonania skreślenia - sumę zł 407.000, jako równowartość skreślonych wierzytelności.

(4)
Z "Funduszu likwidacyjnego b. lokalnych funduszów zapomogowych" Kasa Bratnia pokryje zobowiązania określone w §§ 58 i 59 oraz koszty administracyjne, związane z likwidacją lokalnych funduszów zapomogowych i innych urządzeń pokrewnych. Brakujące lub pozostające saldo "Funduszu likwidacyjnego" przejmie Kasa Bratnia na własny rachunek.
§  58.
(1)
Z "Funduszu likwidacyjnego b. lokalnych funduszów zapomogowych" wypłaci Kasa Bratnia jednorazowe świadczenia osobom, które w dniu wejścia w życie rozporządzenia niniejszego pobierają z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Funduszu Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) renty emerytalne, przysługujące im z tytułu pracy na obszarze powiatów: bielskiego, bialskiego i chrzanowskiego, objętej obowiązkiem ubezpieczenia na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 1889 r. o urządzeniu stosunków bractw górniczych, które na zasadzie powszechnej ustawy górniczej są lub będą utworzone (Dz. u. p. austr. Nr 127), albo objętej obowiązkiem ubezpieczenia na podstawie ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396) ze składką, przewidzianą w art. 220 ust. (1) pkt 2) lit. a) tej ustawy, oraz osobom, pobierającym w dniu wejścia w życie rozporządzenia niniejszego renty wdowie i renty sierot zupełnych po takich osobach.
(2)
Świadczenia przysługiwać będą osobom bądź pozostałym po takich osobach, którym zaliczono przy wymiarze renty co najmniej 60 miesięcy pracy, określonej w ust. (1).
(3)
Świadczenie dla rencisty wynosi 70 zł za każde 60 miesięcy pracy, określonej w ust. (1), a zaliczonej przy wymiarze renty, nie więcej jednak niż 420 zł.
(4)
Świadczenie dla wdowy i sieroty zupełnej wynosi 35 zł za każde 60 miesięcy pracy, określonej w ust. (1), a zaliczonej przy wymiarze renty, nie więcej jednak niż 210 zł. Suma świadczeń sierot zupełnych nie może przekraczać świadczenia, które otrzymałby ich zmarły ojciec.
(5)
Jedną trzecią kwot, które osoby zainteresowane otrzymały w okresie od 1 stycznia 1936 r. do dnia wejścia w życie rozporządzenia niniejszego tytułem zapomóg (dodatków do rent, odpraw, zwrotów składek itp.) z lokalnych funduszów zapomogowych i urządzeń pokrewnych, potrąca się im przy wypłacie świadczeń, przewidzianych w ustępach poprzedzających, jednakże tylko do połowy tych świadczeń.
§  59.
Jeżeli robotnicy, pracujący w Górniczej i Hutniczej Spółce Akcyjnej "Węgierska Górka" utworzą przed dniem 1 kwietnia 1939 r. urządzenie wzajemnej pomocy, mające na celu udzielanie pożyczek lub zapomóg w razie choroby lub śmierci - Kasa Bratnia przekaże na rzecz tego urządzenia kwotę zł 20.000.
§  60.
(1)
Do czasu ukonstytuowania się w trybie, przewidzianym w § 24 ust. (1), Zarządów Obwodowych dla obwodów Kasy Bratniej przy przedsiębiorstwach, wymienionych w § 51 ust. (2) - funkcje ich pełnić będą członkowie komitetów kopalnianych, istniejących w poszczególnych przedsiębiorstwach stosownie do obowiązujących przepisów prawnych oraz układów zbiorowych dla kopalń węgla kamiennego. Zarządom Obwodowym w tym składzie służy prawo kooptacji celem uzupełnienia swego składu do liczby członków, przewidzianej w statucie Kasy Bratniej.
(2)
Po ukonstytuowaniu się Zarządów Obwodowych w trybie, przewidzianym w § 24 ust. (1), co powinno nastąpić przed dniem 1 kwietnia 1939 r., zwołane zostanie zgromadzenie członków tych Zarządów, które dokona dodatkowych wyborów - na okres do upływu bieżącej kadencji organów Kasy Bratniej, - członków i zastępców członków Zarządu Głównego, Komisji Rewizyjnej oraz wyboru członków Komisji Rozjemczej. Do zwołania tego zgromadzenia i przeprowadzenia wyborów mieć będą odpowiednio zastosowanie przepisy, dotyczące Walnego Zebrania Kasy Bratniej. Na czas do dokonania wyborów - Zarząd Główny, Komisja Rewizyjna i Komisja Rozjemcza uzupełnią swój skład do ilości członków, obowiązującej na podstawie rozporządzenia niniejszego, w drodze kooptacji spośród osób, wymienionych w § 2 ust. (3).
§  61.
Do zakresu działania Komisji Rozjemczej, przewidzianej w § 42, należy również rozstrzyganie sporów pomiędzy uprawnionymi do świadczeń z jednej a Kasą Bratnią lub Zakładem Ubezpieczeń Społecznych z drugiej strony, wynikłych z zastosowania §§ 45 - 48 rozporządzenia z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410) oraz §§ 45 - 49 i 58 rozporządzenia niniejszego.

X.

Przepisy końcowe.

§  62.
Przepisy rozporządzenia niniejszego nie stosują się do Jaworznickiej Kasy Brackiej (Oddział I), stosują się natomiast do Miejscowego Funduszu Zapomogowego przy Jaworznickich Komunalnych Kopalniach Węgla S. A. w Jaworznie.
§  63.
Z dniem wejścia w życie rozporządzenia niniejszego traci moc - z zastrzeżeniem odmiennych przepisów rozporządzenia niniejszego - rozporządzenie Ministra Opieki Społecznej z dnia 27 sierpnia 1935 r. o ubezpieczeniu brackim w powiecie będzińskim (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 410).
§  64.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI
..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

Wykaz byłych kas bratnich, zakładów pracy, objętych działalnością tych kas, oraz przedsiębiorstw, przy których kasy te istniały (§ 2 ust. (5)).

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

Wartość skapitalizowana wpłat przedsiębiorstw (§ 50 ust. 5)).

1 § 11 ust. (1) zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
2 § 12 ust. (3) zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
3 § 16 ust. (1) zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
4 § 16 ust. (3) zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
5 § 16 ust. (4) zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
6 § 17 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
7 § 18 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
8 § 44 ust. (3) pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
9 § 44 ust. (5) zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
10 § 45 ust. (3) zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
11 § 46 ust. (3) zmieniony przez § 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
12 § 47 ust. (1) zmieniony przez § 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.
13 § 49 ust. (1) zmieniony przez § 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 7 sierpnia 1946 r. (Dz.U.46.41.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 1946 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.69.505

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ubezpieczenie brackie w powiatach będzińskim, bielskim i chrzanowskim.
Data aktu: 31/08/1938
Data ogłoszenia: 15/09/1938
Data wejścia w życie: 15/09/1938