To jak trudna sytuacja jest w psychiatrii dziecięcej pokazuje też opracowywany raport  Zespołu Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur przy Biurze RPO, do którego dotarło Prawo.pl. 

Czytaj: Polskie "psychiatryki" dla dzieci - kaftan, leki i... kary>>

W latach 2016-2018 jego przedstawiciele KMPT przeprowadzili 28 wizytacji badając sytuację nieletnich będących jednocześnie pacjentami oddziałów psychiatrycznych oraz wychowankami placówek resocjalizacyjnych. Sprawdzali sytuację na oddziałach psychiatrycznych dla dzieci w psychiatrii ogólnej i oddziały psychiatrii sądowej. Jaki obraz się z tego wyłania? Siedmiolatek na spacerze w kaftanie bezpieczeństwa, kary za samookaleczenie, nadużywanie kontroli i leki niedostosowane do wieku. Placówki są też niedofinansowane, brakuje w nich wyspecjalizowanej kadry. Te sądowe - domy dziecka i placówki resocjalizacyjne traktują jako sposób na pozbycie się trudnych wychowanków. 

Sprawdź w LEX: Jak przeprowadzać wywiad z pacjentem oddziału psychiatrycznego, który musi leżeć w łóżku, by nie naruszyć regulacji dot. ochrony danych osobowych? >

 

HFPC zaniepokojona sytuacją w psychiatrii dziecięcej 

Helsińska Fundacja Praw Człowieka skierowała do ministra zdrowia pismo, w którym wyraża zaniepokojenie w związku z ostatnimi doniesieniami medialnymi poruszającymi problem niewłaściwej opieki psychiatrycznej świadczonej małoletnim. Podjęła również interwencje ws. trzech zdarzeń, do których doszło w Wojewódzkim Szpitalu Psychiatrycznym im. prof. Tadeusza Bilikiewicza w Gdańsku.  Chodzi o podejrzanie gwałtu.

Czytaj w LEX: Konieczne ograniczenie praw pacjenta – przymus leczenia >

Wskazuje w nim na takie problemy jak: 

  • Brak pieniędzy na wyspecjalizowane oddziały dziecięce;  
  • Umieszczanie dzieci na oddziałach dla dorosłych; 
  • Przemoc, w tym przemoc seksualna, dorosłych pacjentów względem małoletnich; 
  •  Duże obłożenie pracą psychiatrów;  
  • Znaczny odsetek zmagających się z problemami psychicznymi wśród polskich dzieci  i młodzieży;   
  • Zamykanie kolejnych oddziałów psychiatrii dziecięcej.  

Sprawdź w LEX: Co dyrektor szkoły może uczynić w sytuacji, kiedy uczeń jest agresywny wobec uczniów i pobił nauczyciela? >

Opieka psychologiczna, psychiatryczna - prawem dziecka 

HFPC wskazuje równocześnie na zobowiązania wynikające z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz Konwencji o Prawach Dzieci. 

Podkreśla, że zdaniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, państwo ma tzw. pozytywny obowiązek - polegający na wprowadzeniu szczególnych środków, które pozwolą zapobiec pogorszeniu zdrowia fizycznego i psychicznego jednostek, za których sytuację jest szczególnie odpowiedzialne. Wskazano również, że państwo ma szczególne obowiązki względem dzieci, które musi uchronić przed złym traktowaniem, także w sytuacji, gdy jest ono stosowane przez osoby prywatne. Poza standardami ustanowionymi przez ETPC, zwrócono też uwagę na zalecenia CPT, który na kanwie monitorowania różnych ośrodków leczenia psychiatrycznego niejednokrotnie wskazywał na potrzebę umieszczania dzieci i dorosłych w osobnych oddziałach. 

Sprawdź w LEX: Jak prawidłowo dokumentować zastosowanie przymusu bezpośredniego u osoby z zaburzeniami psychicznymi? >

Fundacja zwróciła również uwagę na standardy wynikające z Konwencji o Prawach Dzieci. W piśmie podkreślono, że niewątpliwie istnieje związek pomiędzy realizacją praw zdrowotnych dziecka, a prawem dziecka do odpowiedniego poziomu życia oraz ochrony przed wszelkimi formami przemocy psychicznej lub fizycznej. Wskazano również, że Konwencja zobowiązuje do zapewnienia dzieciom dostępu do pomocy w zakresie zdrowia psychicznego, uwzględniając przy tym potrzeby rozwojowe dzieci oraz zwracając się w szczególności do dzieci dotkniętych trudną sytuacją życiową.   

Sprawdź w LEX: Czy dostęp do dokumentacji medycznej Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego wymaga zgody pacjenta? >