Pacjenci z autoimmunizacyjnymi chorobami reumatycznymi są wielokrotnie bardziej narażeni na zachorowanie na półpasiec w porównaniu do osób zdrowych w tym samym wieku, a zwiększone ryzyko dotyczy także młodych pacjentów od 18. roku życia. Oprócz czynników ryzyka charakterystycznych dla ogólnej populacji, takich jak: wiek powyżej 50 lat, płeć żeńska, współistniejące choroby przewlekłe czy niedobory odporności. U osób z chorobami reumatycznymi dochodzą dodatkowe czynniki związane z leczeniem, w tym:

  • glikokortykosteroidy (prednizon pow. 20 mg przez co najmniej 2 tygodnie lub pow. 40 mg przez co najmniej tydzień);
  • inhibitory kinaz janusowych (20-krotny wzrost ryzyka);
  • rytuksymab (10-krotny wzrost ryzyka);
  • inhibitory TNF alfa (9-krotny wzrost ryzyka);
  • inhibitory IL-6 (8-krotny wzrost ryzyka);
  • klasyczne syntetyczne leki modyfikujące przebieg choroby (7-krotny wzrost ryzyka).

Ponadto, u 6 proc. pacjentów z toczniem rumieniowatym układowym leczonych anifrolumabem dochodzi do reaktywacji zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca.

W przypadku pacjentów z chorobami reumatycznymi półpasiec ma częściej ciężki przebieg, powoduje więcej powikłań (m.in. udar mózgu), a także ogranicza możliwość rozpoczęcia lub kontynuacji skutecznej terapii, co uniemożliwia uzyskanie remisji lub niskiej aktywności choroby.

 

Potrzebujemy wytycznych na temat szczepień

W Polsce od 2023 r. dostępna jest jedna szczepionka przeciw półpaścowi o nazwie Shingrix, która charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa, również u pacjentów z chorobami reumatycznymi. Obecnie, zgodnie z obowiązującym obwieszczeniem MZ, jest ona refundowana jedynie dla osób powyżej 65. roku życia z dodatkowymi czynnikami ryzyka rozwoju półpaśca z odpłatnością 50 proc.

Aktualnie trwają końcowe prace grupy ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego dotyczące opracowania polskich rekomendacji w kwestii szczepień przeciw półpaścowi. Wraz z publikacją rekomendacji planowane jest również opracowanie ścieżki umożliwiającej pacjentom szczepienie w aptekach otwartych przy ośrodkach reumatologicznych lub w ich pobliżu.

Czytaj w LEX: Reklama szczepień kierowana do publicznej wiadomości > >

 

Szczepionka już od 18. roku życia

Biorąc pod uwagę wymienione czynniki ryzyka reaktywacji zakażenia VZV w populacji pacjentów z chorobami reumatycznymi, szczepienie w celu zapobiegania półpaścowi oraz neuralgii półpaścowej w tej grupie pacjentów powinno być refundowane dla osób powyżej 18. roku życia, co jest zgodne ze wskazaniem wymienionym w charakterystyce produktu leczniczego. Ponadto, zasadne wydaje się umieszczenie szczepionki na liście bezpłatnych leków dla seniorów powyżej 65. roku życia.

Komunikat wydali dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM, prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego i prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska, konsultant krajowa w dziedzinie reumatologii. 

Zobacz w LEX: Rodzic nie może zasłaniać się nieznajomością obowiązkowych szczepień > >

 

Kalendarz szczepień na 2025 rok opublikowany 

Na początku listopada Główny Inspektorat Sanitarny ogłosił Program Szczepień Ochronnych na rok 2025. W dokumencie znalazło się kilkadziesiąt pozycji dotyczących wskazań do szczepień, w tym niedawno wprowadzone szczepienia kobiet w ciąży przeciw krztuścowi oraz przedłużone, bezpłatne szczepienia przeciwko HPV oraz COVID-19. Główny Inspektor Sanitarny określił też zasady przeprowadzania i organizacji szczepień.

Czytaj więcej: Opublikowano kalendarz szczepień na 2025 r. - są nowości