Już w marcu br. zatrzymanych zostało pięć osób w związku z Funduszem Sprawiedliwości, odpowiadać mają za doprowadzenie do wypłaty ponad 66 mln zł podmiotowi, który nie spełniał wymogów ani formalnych, ani merytorycznych. W tej sprawie podejrzany jest również b. wiceminister sprawiedliwości dr Marcin Romanowski - chodzi o ustawianie konkursów na pieniądze z Funduszu Sprawiedliwości. Zarzuty wobec niego - jak podała prokuratura - obejmują kwotę ponad 112 mln 126 tys. złotych.

Czytaj: 23 umowy na środki z Funduszu Sprawiedliwości do unieważnienia >>

Wiceministra zapowiadała zmiany

W maju wiceministra Zuzanna Rudzińska-Bluszcz zapowiadała zmiany przepisów w zakresie funduszu, zarówno w kodeksie karnym wykonawczym, jak i - w pierwszej kolejności - w rozporządzeniu w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej - Funduszu Sprawiedliwości.

- Chcemy ograniczyć działanie Funduszu Sprawiedliwości do tych dwóch pierwotnych obszarów - czyli wsparcia osób pokrzywdzonych przestępstwem i pomocy postpenitencjarnej. W mojej ocenie nie może być tak szerokiego zakresu, jak przeciwdziałanie przestępczości. Chcemy usunąć paragraf 11 rozporządzenia, żeby zwiększyć transparentność w wydatkowaniu tych środków publicznych, ale i zmniejszyć dyskrecjonalność dysponenta, czyli Ministerstwa Sprawiedliwości - mówiła.

Dodała, że zmiany nastąpią też w samym konkursach. Uszczegółowione będą treści ogłoszenia o konkursie, ofertach, ale też zostaną doprecyzowane zasady powoływania komisji konkursowych. - Chcemy wprowadzić obowiązek publikowania kwot przyznawanych w poszczególnych konkursach ofert i naboru wniosków - zaznaczała.

Co w projekcie?

Projekt zakłada m.in. uchylenie par. 11 rozporządzenia w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości. Zgodnie z nim w uzasadnionych przypadkach możliwe jest zawarcie, na podstawie wniosku, umowy o powierzenie zadania, które nie jest objęte programem lub naborem wniosków.

Propozycja MS zakłada natomiast, że po uchylonym par. 11 dodaje się par. 11a w brzmieniu: dysponent zamieszcza informację o wynikach naboru wniosków w Biuletynie Informacji Publicznej, w której wskazuje kwoty dotacji przyznanych poszczególnym podmiotom.

MS uzasadnia, że celem zmian jest zmniejszenie poziomu dyskrecjonalności decyzji poprzez uszczegółowienie warunków procedur ofertowych. - Tym celom służy uchylenie przepisu par. 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 września 2017 r. w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości, który stanowi o możliwości powierzenia zadania nieobjętego programem lub naborem wniosków, czyli wyeliminowanie możliwości zawierania umów o realizację zadania w trybie poza ofertowym. Dotychczasowa praktyka zawierania umów o powierzenie zadań na podstawie par. 11 nakazuje stwierdzić, że były to działania budzące szereg wątpliwości, przede wszystkim ze względu na brak przejrzystości procesu przyznawania dofinansowania - zaznaczono.

 

Joanna M. Salachna, Marcin Tyniewicki

Sprawdź  

Konkursy transparentne

Projekt doprecyzowuje również, że dysponent środków będzie zobowiązany do określania celów zadania i dedykowanej grupy odbiorców, a także wskazania wytycznych dotyczących realizacji zadania. Co więcej, mają być przedstawione szczegółowe kryteria oceny ofert, a także wyeksponowana – jako zasadnicze kryterium – ocena doświadczenia składającego ofertę, oraz określenie sposobu dokumentowania tego doświadczenia, a także wskazania liczby punktów, jakie są możliwe do uzyskania w procesie oceny oferty. Doprecyzowano również, że członkowie komisji konkursowych będą się musieli mieć nieskazitelny charakter i nieposzlakowaną opinię. MS chce także, by była możliwość weryfikacji merytorycznej treści ogłoszeń o konkursie na wstępnym etapie i - w razie konieczności - jej modyfikacji przed uruchomieniem możliwości składania ofert. Zaproponowano też, że nie będzie możliwości odmowy przyznania dotacji, która została zaproponowana przez komisję konkursową.

 

Pieniądze na określony cel

Ministerstwo chce uchylenia par. 42, mówiącego o działalności podejmowanej lub powierzanej przez dysponenta, mającej na celu wsparcie i rozwój systemu pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem i świadkom oraz pomocy postpenitencjarnej, a także przeciwdziałania przyczynom przestępczości.

Chodzi o:

  • organizowanie oraz przeprowadzanie akcji i przedsięwzięć informacyjnych;
  • organizowanie i zlecanie badań naukowych i prac rozwojowych dotyczących: a)    sytuacji oraz potrzeb osób pokrzywdzonych przestępstwem, świadków lub osób skazanych, b)    przyczyn i uwarunkowań przestępczości oraz jej zapobieganiu, c)    pomocy postpenitencjarnej;
  •  finansowanie przygotowania, druku oraz kolportażu publikacji i wydawnictw związanych z prawami osób pokrzywdzonych przestępstwem, zapobieganiu przestępczości oraz pomocy postpenitencjarnej;
  • tworzenie, wzmacnianie i rozbudowanie sieci pomocy ofiarom przestępstw, zapobieganiu przestępczości oraz pomocy postpenitencjarnej;
  • organizowanie lub zlecanie organizacji konferencji, seminariów;
  • zlecanie organizacji szkoleń w zakresie praw, sytuacji oraz potrzeb osób pokrzywdzonych przestępstwem, zapobieganiu przestępczości oraz pomocy postpenitencjarnej;
  • finansowanie robót budowlanych, o których mowa w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, w tym również przygotowania do realizacji robót budowlanych, w szczególności kosztów opracowania dokumentacji projektowej, przygotowania gruntu pod budowę, ekspertyz, świadectw, operatów, prac geologicznych, niezbędnych do realizacji celów wynikających z ustawy;
  • zakup nieruchomości niezbędnych do realizacji celów wynikających z ustawy;
  • zakup urządzeń i wyposażenia;
  • zakup wartości niematerialnych i prawnych.