Chodzi o projekt, który w sprawach karnych wprowadza również możliwość składania przez portal określonych e- pism procesowych. Dotyczy to środków odwoławczych i wniosków o uzasadnienie, a także np. odpowiedzi na apelację, a taką możliwość mają mieć na początkowym etapie obrońcy, prokurator, pełnomocnik będący adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratoria Generalna RP.  

Czytaj: Kiedy e-pismo sądowe doręczone? Same sądy się gubią>>

 

Skutek doręczenia nie w 15. a 14. dniu  

Zmiana dotyczy art. 133a par. 3 k.p.k. Obecnie zgodnie z jego treścią, pismo uznaje się za doręczone w czasie wskazanym w dokumencie potwierdzającym doręczenie, a w przypadku braku dokumentu potwierdzającego doręczenie pisma, po upływie 14 dni od dnia umieszczenia treści tego pisma w portalu informacyjnym.  Po zmianach ma być „z upływem 14 dni”. 

- Jest to konsekwencja stanowiska, jakie zaprezentował Sąd Najwyższy na tle analogicznej regulacji odnoszącej się do postępowania cywilnego. W uchwale z dnia 20 października 2023 r. (III CZP 24/23) wskazano, że „doręczenie unormowane w art. 15zzs9 ust. 2 i n. ustawy o Covid-19 nawiązuje do konstrukcji doręczenia przez awizo, z tym że udostępnienie pisma adresatowi nie następuje przez złożenie go w określonym fizycznym miejscu, lecz przez umieszczenie w postaci elektronicznej w systemie teleinformatycznym, jakim jest portal informacyjny. Nieodzownym elementem tych sposobów doręczenia, które nie polegają na wręczeniu pisma adresatowi, jest określenie chwili, w której doręczenie (skutek doręczenia) następuje, ponieważ chwila ta ma rozstrzygające znaczenie dla biegu terminów procesowych - wskazano w uzasadnieniu. 

MS doprecyzowuje również, że w związku z art. 139 k.p.c. w judykaturze utrwaliło się stanowisko, według którego w razie nieodebrania pisma w terminie przeznaczonym do jego odbioru, doręczenie następuje w ostatnim dniu tego terminu. - W przypadku doręczenia przez portal informacyjny datę, w której następuje skutek doręczenia, zdecydowano się uregulować wprost, tak bowiem tylko można odczytywać art. 15zzs9 ust. 3 zdanie drugie ustawy o Covid-19. Przepis ten stanowi, że pismo uznaje się za doręczone po upływie czternastu dni od dnia umieszczenia w portalu. Chodzi tu o określenie chwili, w której następuje doręczenie, nie zaś jedynie o wygenerowanie w systemie informatycznym potwierdzenia, że doręczenie doszło do skutku. Idąc tym torem, sformułowanie zastosowane w art. 15zzs9 ust. 3 zdanie drugie ustawy o Covid-19 należy uznać za równoznaczne ze stwierdzeniem, że w razie biernej postawy adresata doręczenie (skutek doręczenia) następuje po upływie czternastu dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym, a tym samym z kolejnym (piętnastym) dniem, następującym po upływie czternastu dni od dnia złożenia pisma. Racją jest, że rozwiązanie, według którego w razie biernej postawy adresata doręczenie następuje po upływie czternastu dni -  następnego (piętnastego) dnia od jego umieszczenia w portalu informacyjnym - odbiega od stanowiska przyjętego w judykaturze na tle art. 139 par. 1 K.p.c i przyjętego w art. 145 zdanie drugie K.p.c - wskazano w uzasadnieniu. 

Projektodawcy dodali, że przepisy te łączą doręczenie z upływem ostatniego dnia terminu do odbioru pisma, względnie z upływem ostatniego dnia miesięcznego terminu, nie zaś dniem następnym. 

Tu warto jednak przypomnieć, że w k.p.c jest też art. 131[1] dotyczący doręczeń elektronicznych. Zgodnie z par. 2 w przypadku doręczenia elektronicznego pismo uznaje się za doręczone w chwili wskazanej w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji. W przypadku braku takiego potwierdzenia doręczenie elektroniczne uznaje się za skuteczne po upływie 14 dni od daty umieszczenia pisma w systemie teleinformatycznym.

Czytaj w LEX: Doręczenia przez portal informacyjny po nowelizacji KPC w praktyce zawodowych pełnomocników > >

 

Sędziowie też problem widzą

Kwestię tę zgłosił, w ramach akcji Poprawmy prawo organizowanej przez redakcje Prawo.pl i LEX, sędzia Mateusz Pietrzyk z Sądu Rejonowego w Chrzanowie. Przypomniał, że w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z 29 czerwca 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie trybu i sposobu dokonywania doręczeń elektronicznych (Dz. U. poz. 1176) oraz w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z 12 marca 2024 r. w sprawie doręczania pism sądowych za pośrednictwem portalu informacyjnego w postępowaniu cywilnym przyjęto, że w przypadku nieodebrania pisma w terminie 14 dni od daty umieszczenia pisma na koncie – datą doręczenia jest data, w której upłynął 14-dniowy termin.

- Jest to sprzeczne z wykładnią przepisów przedstawioną przez Sąd Najwyższy w ww. uchwale oraz z art. 220 par. 2 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe w zw. z par. 4 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 16 września 2021 r. w sprawie trybu i sposobu dokonywania doręczeń elektronicznych w postępowaniach upadłościowych (Dz. U. poz. 1954) - pisze sędzia i dodaje, że zgodnie z przytoczonymi przepisami "po doręczeniu pisma, a w przypadku nieodebrania pisma - po upływie 14 dni od daty umieszczenia pisma na koncie właściciela, do nadawcy pisma jest przekazywane automatycznie elektroniczne potwierdzenie doręczenia pisma".

Zobacz w LEX: Doręczanie pism sądowych > >

- Powyższa sytuacja doprowadziła do rozbieżności w praktyce sądowej przy ustalaniu terminu doręczenia przesyłek w postępowaniu cywilnym w przypadkach, gdy przesyłka nie została odebrana przez adresata w portalu informacyjnym. Cześć sądów uznaje datę wskazaną na elektronicznym potwierdzeniu odbioru jako wiążącą (jest to data zgodna z treścią rozporządzenia MS z dnia 12 marca 2024 r.), podczas gdy inne sądy przyjmują, że jest to data błędna, sprzeczna z ustawą, i same ustalają datę doręczenia zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego. W konsekwencji pojawiły się także różnice w określaniu daty na elektronicznym potwierdzeniu odbioru generowanym przez portal informacyjny i Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ) - w KRZ data doręczenia to data o jeden dzień późniejsza niż w portalu informacyjnym - wskazuje sędzia Pietrzyk.

Zwraca uwagę też na konsekwencje. -  Skutkiem tego jest oznaczanie różnej daty prawomocności orzeczeń przez sądy i różne oznaczanie terminu końcowego na wnoszenie środków zaskarżenia. Co więcej, przyjęcie, że w przypadku nieodebrania pisma przesłanego za pośrednictwem portalu informacyjnego w terminie 14 dni od daty umieszczenia pisma na koncie – datą doręczenia jest data, w której upłynął 14-dniowy termin, jest zgodne z zasadami ustalenia terminu doręczenia w przypadku nieodebranej przesyłki nadanej w sposób tradycyjny i podwójnie awizowanej (uchwała SN(7z) III CZP 10/71), natomiast jest niezgodne z treścią ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych - podsumowuje sędzia.

Czytaj także w LEX: Konsekwencje nieposiadania konta na portalu informacyjnym sądu przed adwokata i radcę prawnego > >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.