Asystent z dwuletnią szansą na krótszą ścieżkę awansu na sędziego

Ministerstwo Sprawiedliwości chce dać asystentom dwa dodatkowe lata na szybszy awans na stanowisko sędziego. Powodem ma być KRS, ukształtowana po 2028 r., czyli z 15 sędziami/członkami wybranymi przez Sejm, nie przez sędziów. Asystenci postulują o to od dłuższego czasu, od czerwca nie mają już możliwości startowania w konkursach sędziowskich bez aplikacji uzupełniającej.

To jedna z kwestii poruszona podczas piątkowego spotkania ministra sprawiedliwości Adama Bodnara z asystentami sędziów z sądów w całym kraju. Wśród uczestników wydarzenia byli przedstawiciele organizacji, które reprezentują tę grupę pracowników wymiaru sprawiedliwości. - Naszym celem jest omówienie statusu i sytuacji zawodowej asystentów sędziów. Chodzi także o efektywność wymiaru sprawiedliwości w kontekście obowiązków przydzielonych asystentom sędziów – mówił na spotkaniu minister Adam Bodnar.

Czytaj: Referendarze chcą mieć możliwość szybszego awansu na sędziego, MS analizuje>>

Co najmniej dwa lata na szybszy awans

Jak poinformował MS, jednym z głównych tematów dyskusji była ścieżka awansu zawodowego asystentów sędziów. Omówiono m.in. postulat przywrócenia czasowej możliwości udziału w konkursach na stanowiska sędziowskie asystentom sędziów, którzy zdali egzamin sędziowski. Zgodnie z obecnymi przepisami termin na to minął 21 czerwca 2024 r. Część asystentów czuje się pokrzywdzona, bo z powodu nieprawidłowo ukształtowanej Krajowej Rady Sądownictwa przez ostatnie osiem lat nie chcieli brać udziału w konkursach.

MS zaproponowało więc wydłużenie tego terminu o dwa lata. Analizuje natomiast propozycje przedłużenia terminu do czterech lat. Referendarze proponowali wcześniej nawet osiem lat. Zmiana zostanie zaproponowana w projekcie ustawy o przywracaniu ładu konstytucyjnego. 

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 155 par. 7 Prawa o ustroju sądów powszechnych w brzmieniu obowiązującym do 21 czerwca 2017 r., asystent sędziego, referendarz, po przepracowaniu pięciu lat na tym stanowisku, mógł przystąpić do egzaminu sędziowskiego. Z kolei, jeśli zdał egzamin notarialny, adwokacki lub radcowski, mógł przystąpić do egzaminu sędziowskiego po przepracowaniu czterech lat na stanowisku asystenta sędziego lub referendarza sądowego. W obu przypadkach wniosek o dopuszczenie do egzaminu sędziowskiego zgłaszano dyrektorowi Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury na trzy miesiące przed terminem egzaminu, uiszczając wymaganą opłatę. Zmieniła to nowelizacja z maja 2017 r., obejmująca m.in. ustawę o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury oraz Prawo o ustroju sądów powszechnych. Oba powyższe przepisy zostały uchylone. Jednocześnie wprowadzono przepis przejściowy, który umożliwiał do dnia 31 grudnia 2023 r. asystentom sędziego i referendarzom sądowym, którzy w dniu jej wejścia w życie byli zatrudnieni na stanowisku asystenta sędziego lub referendarza sądowego i spełniali warunek stażu, przystąpienie do egzaminu sędziowskiego, w terminach przewidzianych dla aplikantów aplikacji sędziowskiej. 

Wynagrodzenia, dostęp do LEX i Legalis

Asystenci postulują też powiązanie wynagrodzenia asystenta z wynagrodzeniem sędziego, tak jak jest to rozwiązane w przypadku referendarza sądowego. Zaapelowali również o zmianę ustawową, która umożliwi im przystąpienie do egzaminu prokuratorskiego, postulowali szerszy udział w szkoleniach dla sędziów, a także o dostęp do obu funkcjonujących na rynku systemów informacji prawnej LEX i Legalis.

Wskazali przy tym, że sądy dysponują zazwyczaj jedynie jednym z systemów. Tymczasem zakres obowiązków wymaga, by asystenci sędziów mogli korzystać z obu systemów, które się uzupełniają.
 
 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.