Newsletter
 
 
Prawo.pl
  1. Prawnicy i sądy
  2. opinie
Prof. Sękowska-Kozłowska: Brak systemowych rozwiązań chroniących ofiary przemocy ze względu na płeć

Prof. Sękowska-Kozłowska: Brak systemowych rozwiązań chroniących ofiary przemocy ze względu na płeć

Prawo karne

Potrzebujemy polityk, regulacji, które holistycznie zajmą się zwalczaniem przemocy ze względu na płeć. Takie działania muszą być podejmowane, aby przemoc nie miała miejsca. Tymczasem w polskim prawie wiele rozwiązań dotyczy reakcji na przemoc już zaistniałą. Edukujmy o tych zjawiskach, aby wykorzenić krzywdzące zachowania - wskazuje dr hab. Katarzyna Sękowska-Kozłowska, prof. INP PAN.

26.11.2025
Żurek: Czekamy na orzeczenia ETPCz w sprawie niepowoływania sędziów przez prezydenta

Żurek: Czekamy na orzeczenia ETPCz w sprawie niepowoływania sędziów przez prezydenta

Wymiar sprawiedliwości

Przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka rozpatrywane są obecnie skargi dotyczące niepowołania przez polskich prezydentów sędziów, którzy uzyskali pozytywną opinię legalnej KRS. Te wyroki mogą być kluczowe z punktu widzenia zapowiedzi obecnego prezydenta Karola Nawrockiego, dotyczących nominacji sędziowskich – mówi minister sprawiedliwości Waldemar Żurek.

25.11.2025
Prof. Safjan: Odnowiony Trybunał może się włączyć w przywracanie praworządności

Prof. Safjan: Odnowiony Trybunał może się włączyć w przywracanie praworządności

Wymiar sprawiedliwości

Gdy na skutek wyboru nowych sędziów Trybunał Konstytucyjny stanie się ponownie instytucją w pełni niezależną i bezstronną, to może w nim dojść do postępowań w sprawie ustaw najbardziej dotkniętych deformacjami, które doprowadziły do kryzysu praworządności – twierdzi prof. Marek Safjan, były prezes Trybunału Konstytucyjnego. Jednak trochę studzi nadzieje na przywrócenie w ten sposób porządku konstytucyjnego, bo jego zdaniem i tak konieczne by było uchwalenie i wejście w życie nowych ustaw.

24.11.2025
Dawid Kulpa: Neo-sądownictwo rzeczywistym czy zastępczym problemem Polski?

Dawid Kulpa: Neo-sądownictwo rzeczywistym czy zastępczym problemem Polski?

Wymiar sprawiedliwości

Reforma dotycząca wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa z 2017 roku nie była udana, ani godna pochwały. Ale - w mojej ocenie - w żadnym wypadku nie usprawiedliwia to odpowiedzialności zbiorowej. Odpowiedzialności sprowadzającej się do plemiennego ferowania nieznanego naszej cywilizacji zbiorowego wyroku na całą, niejednorodną grupę osób. Grupę szczególną, bo reprezentującą Państwo Polskie i w jego imieniu wydającą orzeczenia - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

18.11.2025
Jacek Kudła: Policjant użył broni - ważna notatka służbowa

Jacek Kudła: Policjant użył broni - ważna notatka służbowa

Prawo karne Wymiar sprawiedliwości

Przebieg zdarzeń podczas interwencji policji jest nieprzewidywalny, a to powoduje, że nawet najlepiej przeszkoleni policjanci mogą mieć sporo trudności podczas podejmowanych działań. Nie ma więc co ferować wyroków dopóty okoliczności nie zostaną szczegółowo wyjaśnione. By jednak tak się stało potrzebna jest m.in. dokumentacja. Policjant, dbając również o swoje bezpieczeństwo, powinien przyłożyć się choćby do sporządzenia notatki służbowej - pisze Jacek Kudła, biegły, ekspert za zakresu czynności operacyjno-śledczych.

15.11.2025
Dawid Kulpa: Realizm międzynarodowy a kryzys praworządności w Polsce

Dawid Kulpa: Realizm międzynarodowy a kryzys praworządności w Polsce

Wymiar sprawiedliwości

Niezależnie od naszego stosunku do słowa „naród”, „narodowe” czy też „nacjonalizm”, tak długo jak obowiązywać będzie Konstytucja RP z 1997 r., pozostanie instytucjonalnym faktem, że żyjemy w państwie narodowym. Art. 4 Konstytucji stwierdza bowiem, że „władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do narodu” oraz, że naród "sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio”. W preambule z kolei znajdujemy wyjaśnienie, że nie idzie o dowolny naród, ale o – pisany wielką literą – Naród Polski, który konstytuują wszyscy obywatele Rzeczypospolitej - pisze Dawid Kulpa, radca prawny, partner w Kancelarii Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

14.11.2025
Prokurator Skała: Większość spraw karnych powinna kończyć się w prokuraturze

Prokurator Skała: Większość spraw karnych powinna kończyć się w prokuraturze

Wymiar sprawiedliwości

Pozytywnie odbieram propozycję wprowadzenia umorzenia mediacyjnego przez prokuratora na etapie postępowania przygotowawczego, ale rozwój konsensualizmu procesowego powinien iść znacznie dalej. Do sądów powinno trafiać około 20 proc. spraw, a reszta kończyć się przed prokuratorem – twierdzi Jacek Skała, przewodniczący Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury.

13.11.2025
Mec. Kulińska: Prawo o Adwokaturze trzeba dostosować do współczesności

Mec. Kulińska: Prawo o Adwokaturze trzeba dostosować do współczesności

Prawnicy

Wprowadzenie definicji świadczenia pomocy prawnej, ochrona tytułu „adwokat”, precyzyjne podstawy prawne zawieszania adwokatów w czynnościach zawodowych za zaległości składkowe czy zawieszania z uwagi na niezdolność do wykonywania zawodu, uwzględnienie cyfrowej rzeczywistości w procedurach funkcjonowania samorządu – to najważniejsze zmiany w projekcie nowelizacji Prawa o Adwokaturze - wskazuje Dorota Kulińska, członek Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA.

06.11.2025
Prof. Biernat: Do TK trzeba transparentnie wybrać wybitnych prawników

Prof. Biernat: Do TK trzeba transparentnie wybrać wybitnych prawników

Prawnicy Sędziowie

Ogłoszone właśnie przez marszałka Sejmu wybory na wolne stanowiska sędziów Trybunału Konstytucyjnego mogą zapoczątkować pozytywną zmianę w tej instytucji – uważa prof. Stanisław Biernat, sędzia i w latach 2010 – 2017 wiceprezes TK. Zastrzega jednak, że wybory powinny odbyć się ściśle według obowiązującej procedury i transparentnie, a możliwie najlepszych kandydatów powinno się wyłonić bez politycznych zależności.

03.11.2025
AI w sądach: asystent czy katalizator sporu?

AI w sądach: asystent czy katalizator sporu?

Wymiar sprawiedliwości Prawo AI LegalTech Cyberbezpieczeństwo Nowe Technologie

Sztuczna inteligencja nie zmienia liter prawa, ale jest narzędziem, którego skutki procesowe prawo już dobrze zna.W perspektywie dla sądów kluczowe będą jawność pochodzenia materiałów, rozkład ciężaru dowodu i dostęp do informacji u dostawców systemów. Właśnie te aspekty zdecydują, czy AI okaże się asystentem, czy raczej katalizatorem sporu - pisze dr Michał Peno, adiunkt, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego, urzędnik Służby Cywilnej.

01.11.2025
Mec. Kozak: Uzasadnienie przedstawienia zarzutów – gwarancja czy iluzja?

Mec. Kozak: Uzasadnienie przedstawienia zarzutów – gwarancja czy iluzja?

Wymiar sprawiedliwości

Uzasadnienie postanowienia o przedstawieniu zarzutów powinno stanowić konkretyzację dowodów, które doprowadziły do jego wydania. Jak jest jednak w praktyce? Prokurator, w instrukcyjnym 14-dniowym terminie, produkuje dokument, z którego absolutnie nic nie wynika. Jedynie tyle, że zgromadzony materiał dowodowy uzasadnił przedstawienie zarzutów – pisze Mikołaj Kozak, adwokat, Kancelaria Kulpa Kozak Adwokaci i Radcowie Prawni.

28.10.2025
Prof. Skrzydło: Sędziowskie skargi w Strasburgu wciąż czekają na rozpatrzenie

Prof. Skrzydło: Sędziowskie skargi w Strasburgu wciąż czekają na rozpatrzenie

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

W Europejskim Trybunale Praw Człowieka wciąż na ocenę czeka kilkaset skarg z Polski, złożonych przez sędziów lub kandydatów na sędziów. A po odebraniu im statusu „szybkich”, na wyroki trzeba będzie jeszcze czekać latami – przypomina Jacek Skrzydło, adwokat, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. Mówi o możliwych w tych sprawach ugodach, ale swoim klientom ich nie poleca. Nieco wyżej ceniłby jednostronne deklaracje rządu o naruszeniu konwencyjnych standardów, ale takie propozycje nie pojawiają się.

27.10.2025
Elektroniczny dostęp do akt postępowań sądowoadministracyjnych wymaga poprawy

Elektroniczny dostęp do akt postępowań sądowoadministracyjnych wymaga poprawy

Prawnicy Sędziowie

Postępowanie elektroniczne przed sądami administracyjnymi, choć od lat zapowiadane jako istotny krok w kierunku cyfryzacji sądownictwa, w praktyce funkcjonuje w sposób dalece odbiegający od ustawowych założeń. Problem nie wynika jednak wyłącznie z braku sprawności organizacyjnej poszczególnych sądów wojewódzkich, lecz z niedostatecznego nadzoru instytucjonalnego – pisze dr Bartosz Bacia, radca prawny.

25.10.2025
Mec. Stachura: Panie ministrze, po co ta farsa?

Mec. Stachura: Panie ministrze, po co ta farsa?

Wymiar sprawiedliwości

Skoro ze 100 proc. pewnością możemy dziś przewidzieć, że projekt dotyczący statusu tzw. neo-sędziów trafi do prezydenckiej niszczarki, to po co "marnotrawić" na niego czas i zasoby? Czy nie ma innych zagadnień, którymi mogliby się zająć specjaliści - tak przyziemnych jak informatyzacja wymiaru sprawiedliwości, kwesta wynagrodzeń za czynności z urzędu, spraw frankowych, a może za chwilę i WIBOR-owych? Po co nam ta farsa - pisze adwokat Norbert Stachura.

23.10.2025
Prof. Olaś: Likwidacja uzasadnień wyroków - usprawnienie postępowania, czy degradacja prawa do sądu?

Prof. Olaś: Likwidacja uzasadnień wyroków - usprawnienie postępowania, czy degradacja prawa do sądu?

Prawo cywilne

Rezygnacja z samego obowiązku uzasadniania to droga donikąd. W demokratycznym państwie prawnym zasadniczo nie ma miejsca na rozstrzygnięcia sądowe pozbawione możliwości poznania ich motywów. Takie rozwiązanie podważa fundamenty zaufania do sądów, otwiera drogę do arbitralności i – w ostatecznym rozrachunku – niszczy sens istnienia sądowego wymiaru sprawiedliwości – pisze dr hab. Andrzej Olaś, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego, adwokat, niezależny arbiter.

16.10.2025
Sędzia Gawłowska-Sobusiak: Polubownie rozwiązywanie sporów przynosi same korzyści

Sędzia Gawłowska-Sobusiak: Polubownie rozwiązywanie sporów przynosi same korzyści

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Mediacja jest obecna w Polsce od 20 lat, ale ciągle jesteśmy w fazie eksperymentu. Ta faza zakończy się, gdy strony co do zasady będą korzystały z mediacji, a do sądu udadzą się dopiero w ostateczności. Obecnie jednak tylko czasami idzie się do mediatora. Tymczasem, stosowanie alternatywnych metod rozwiązywania sporów daje ogromne korzyści. Warto edukować strony, pełnomocników i sędziów w tym przedmiocie - wskazuje sędzia Agata Gawłowska-Sobusiak, Prezes Sądu Rejonowego w Brzesku.

15.10.2025
Sędzia Czaja: Jednolity status sędziego po solidnej analizie skutków

Sędzia Czaja: Jednolity status sędziego po solidnej analizie skutków

Wymiar sprawiedliwości

Nie ma obecnie uzasadnienia dla prac nad projektem jednolitego statusu sędziów, bo to koncepcja bardzo kontrowersyjna, a priorytetem teraz jest usunięcie skutków pseudoreform wprowadzonych przez poprzednią ekipę rządzącą – mówi Jacek Czaja, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, w latach 2007 – 2011 wiceminister sprawiedliwości. Jego zdaniem do pomysłu można wrócić po solidnej analizie wpływu takiego rozwiązania na sprawność sądu, pracę sędziów i ocenę sądów przez społeczeństwo.

14.10.2025
Prof. Markiewicz: Jednolity status sędziego po uporządkowaniu sytuacji w sądach

Prof. Markiewicz: Jednolity status sędziego po uporządkowaniu sytuacji w sądach

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Zamierzamy przygotować projekt ustawy wprowadzającej jednolity status sędziego, w miejsce dotychczasowego podziału na sędziów sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych. Ale jej głównym celem nie jest rozwiązywanie problemu tzw. neosedziów – mówi prof. Krystian Markiewicz, sędzia Sądu Okręgowego w Katowicach, przewodniczący Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. I podkreśla, że byłoby to wprowadzenie stanu zgodnego z Konstytucją, która nie przewiduje takiego podziału.

13.10.2025
Sędzia Drzewiecka: Sędziowie chętniej patrzą na mediacje, ale nadal sporo wyzwań

Sędzia Drzewiecka: Sędziowie chętniej patrzą na mediacje, ale nadal sporo wyzwań

Wymiar sprawiedliwości

1,6 procent skierowań spraw do mediacji to nie jest wynik, który cieszy. Sędziowie nadal nie są do mediacji w pełni przekonani. To, co cieszy, to duża liczba projektów, programów pilotażowych, które mają ich do takich rozwiązań zachęcać. I są pierwsze tego efekty – choćby kierowanie spraw frankowych czy okołorozwodowych, np. dotyczących kontaktów z dzieckiem, na mediacyjne spotkania informacyjne – mówi sędzia Ewa Drzewiecka z Sądu Rejonowego w Częstochowie, wykładowca Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie.

11.10.2025
Sędzia Terlecki: Intencje być może dobre, ale wyszło jak zawsze

Sędzia Terlecki: Intencje być może dobre, ale wyszło jak zawsze

Wymiar sprawiedliwości Sędziowie

Wyniki wyborów prezydenckich, które przynajmniej dla dużej części opinii publicznej były niespodzianką, wyznaczają nam ramy aktualnej dyskusji o praworządności czy raczej o stabilności systemu prawnego Rzeczypospolitej. Mamy do czynienia z pewną polityczną równowagą, być może chwiejną, ale jednak równowagą. Wiemy jednocześnie, co powinno być poprawione i czego obywatele oczekują od wymiaru sprawiedliwości - pisze sędzia Rafał Terlecki, członek stowarzyszenia Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „Aequitas".

10.10.2025